Đó là sự thật,
hay đó là quan điểm?
Có quan trọng không?
Có chứ.
Cả hai đều quan trọng.
Nhưng phân biệt được sự thật và quan điểm
có thể giúp hiểu rõ
những gì ta đọc và nghe,
và cách ta hình thành quan điểm.
Hãy cùng theo dõi nhé.
Sự thật là một tuyên bố
có thể được chứng minh là đúng.
Sự thật mang tính khách quan,
tức là không bị ảnh hưởng
bởi những gì ai đó nghĩ hoặc tin.
Sự thật không thể chối cãi
và không thể thay đổi.
Một số câu hỏi sau sẽ
giúp nhận biết sự thật.
1. Nó có thể được đo lường hoặc xác định
bằng các phép tính hoặc dữ liệu không?
Hai cộng hai bằng bốn, chẳng hạn.
Ta có thể cộng các số
và chứng minh tuyên bố này đúng.
2. Có quan sát được không?
Ta có thể thấy nó xảy ra không?
Ví dụ, 99% dân số không thể
liếm khuỷu tay của mình.
Đây là sự thật.
Đây là sự thật có thể quan sát được.
Nghiên cứu đã xác định
chỉ có một trên 100 người
có thể làm việc này.
3. Nó có được xác minh
bởi các nguồn chính thống,
như bài nghiên cứu, ảnh,
báo và hiện vật không?
Đây là một ví dụ.
Nintendo thành lập năm 1889.
Đây là một sự thật,
vì được nhiều nguồn xác minh.
Một người đàn ông Nhật Bản
tên là Fusajiro Yamauchi
thành lập Nintendo với tư cách
là công ty sản xuất bài lá vào năm 1889,
và giờ đây là một trong
những công ty game lớn nhất thế giới.
Bây giờ hãy chuyển sang quan điểm,
đôi lúc có thể có chút phức tạp.
Quan điểm là sự diễn giải
về niềm tin hoặc phán đoán.
Quan điểm cho thấy
suy nghĩ hoặc cảm nhận của ai đó.
Một quan điểm có thể thay đổi.
Hãy cùng xem một số ví dụ nhé.
Kem rất ngon.
Có người đồng ý, có người thì không.
Đây là một sự đánh giá,
do đó đây là quan điểm.
Khi chúng ta đánh giá cái gì hoặc ai đó,
chúng ta thường sử dụng tính từ như
quan trọng, đẹp đẽ, vui vẻ hay khó khăn.
Một tính từ dùng để đánh giá cái gì đó
là dấu hiệu cho thấy đó là quan điểm.
Một từ khác báo hiệu quan điểm là "nên".
Đây là ví dụ.
Mọi người nên học nhiều hơn một ngôn ngữ.
Trong khi có nhiều lý do tốt
cho việc học nhiều hơn ngôn ngữ,
nhưng đâu phải ai cũng đồng ý
với giá trị cá nhân của việc đó.
Những ý kiến chính trị
cũng là quan điểm.
Mỗi người có ý kiến khác nhau
về những vấn đề xã hội
và cách giải quyết tốt nhất.
Vì quan điểm không thể
được chứng minh hoặc bác bỏ.
nên không phân biệt đúng hay sai:
chỉ là bất đồng quan điểm thôi.