[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.90,0:00:08.55,Default,,0000,0000,0000,,Otobanda yol alıyorsunuz Dialogue: 0,0:00:08.55,0:00:12.35,Default,,0000,0000,0000,,ve bir anda sonsuz sıralı\Nstop lambaları ötede görünüyor. Dialogue: 0,0:00:12.35,0:00:14.59,Default,,0000,0000,0000,,Kaza yok, trafik ışıkları yok, Dialogue: 0,0:00:14.59,0:00:17.52,Default,,0000,0000,0000,,hız limitinde bir değişiklik yok\Nya da yol daralmıyor. Dialogue: 0,0:00:17.52,0:00:21.01,Default,,0000,0000,0000,,Peki neden bu kadar trafik var? Dialogue: 0,0:00:21.01,0:00:24.59,Default,,0000,0000,0000,,Trafik görünür bir sebep olmadan\Ndurma noktasına geldiğinde Dialogue: 0,0:00:24.59,0:00:27.52,Default,,0000,0000,0000,,buna aldatıcı trafik sıkışıklığı deniyor. Dialogue: 0,0:00:27.52,0:00:30.42,Default,,0000,0000,0000,,Aldatıcı trafik sıkışıklığı\Nacil bir hadise, Dialogue: 0,0:00:30.42,0:00:35.02,Default,,0000,0000,0000,,bu kontrolden çıkan ve parçalarının\Ntoplamından büyük olan bir hareket. Dialogue: 0,0:00:35.02,0:00:38.65,Default,,0000,0000,0000,,Fakat buna rağmen,\Nsıkışıklıkları örnek olarak alabiliriz, Dialogue: 0,0:00:38.65,0:00:41.24,Default,,0000,0000,0000,,hatta onları şekillendiren\Nprensipleri de anlayabiliriz Dialogue: 0,0:00:41.24,0:00:43.78,Default,,0000,0000,0000,,ve gelecekte bu tür\Nbir trafiği engellemeye Dialogue: 0,0:00:43.78,0:00:46.20,Default,,0000,0000,0000,,düşündüğünüzden daha çok yaklaşabiliriz. Dialogue: 0,0:00:46.20,0:00:48.98,Default,,0000,0000,0000,,Aldatıcı trafik sıkışıklığının\Nortaya çıkması için Dialogue: 0,0:00:48.98,0:00:51.09,Default,,0000,0000,0000,,yolda çok fazla araba olması gerekir. Dialogue: 0,0:00:51.09,0:00:54.21,Default,,0000,0000,0000,,Bu, ille de çok fazla sayıda arabanın Dialogue: 0,0:00:54.21,0:00:56.40,Default,,0000,0000,0000,,şeritten kolayca geçmesi anlamına gelmez, Dialogue: 0,0:00:56.40,0:00:58.77,Default,,0000,0000,0000,,en azından her sürücü,\Ndiğer sürücülere nazaran Dialogue: 0,0:00:58.77,0:01:02.56,Default,,0000,0000,0000,,aynı hızda gitmeyip aynı alanı\Nbırakmadığında böyle olur. Dialogue: 0,0:01:02.56,0:01:04.98,Default,,0000,0000,0000,,Böyle yoğun ama akıcı olan bir trafikte, Dialogue: 0,0:01:04.98,0:01:09.41,Default,,0000,0000,0000,,trafik sıkışıklığına yol açan\Nolaylar dizisini başlatmak için Dialogue: 0,0:01:09.41,0:01:11.64,Default,,0000,0000,0000,,ufacık bir rahatsızlık yeterli. Dialogue: 0,0:01:11.64,0:01:14.08,Default,,0000,0000,0000,,Diyelim ki bir sürücü hafifçe frene bastı. Dialogue: 0,0:01:14.08,0:01:18.40,Default,,0000,0000,0000,,Ardından gelen her sürücü\Nfrene biraz daha sert basacak, Dialogue: 0,0:01:18.40,0:01:21.74,Default,,0000,0000,0000,,böylece, yol boyunca arkada\Nyer alan arabalara da yayılan Dialogue: 0,0:01:21.74,0:01:23.52,Default,,0000,0000,0000,,stop lambaları dalgası oluşacak. Dialogue: 0,0:01:23.52,0:01:28.51,Default,,0000,0000,0000,,Bu dur kalk dalgaları, otoban boyunca\Nkilometrelerce sürebilir. Dialogue: 0,0:01:28.51,0:01:31.05,Default,,0000,0000,0000,,Az yoğun olan yoldaki\Narabalarla trafik kolayca akar Dialogue: 0,0:01:31.05,0:01:32.66,Default,,0000,0000,0000,,çünkü şerit değiştiren Dialogue: 0,0:01:32.66,0:01:36.16,Default,,0000,0000,0000,,ya da yavaşlama eğilimindeki\Nşahsi araçların Dialogue: 0,0:01:36.16,0:01:38.45,Default,,0000,0000,0000,,verdiği küçük rahatsızlıklar Dialogue: 0,0:01:38.45,0:01:41.27,Default,,0000,0000,0000,,diğer sürücülerin uyumuyla sönümlenir. Dialogue: 0,0:01:41.27,0:01:45.60,Default,,0000,0000,0000,,Fakat yoldaki arabaların sayısı\Nkritik yoğunluğu bir kez aştığında Dialogue: 0,0:01:45.60,0:01:50.03,Default,,0000,0000,0000,,arabalar birbirlerine genellikle\N35 metre uzaklıkta duruyor olurlar, Dialogue: 0,0:01:50.03,0:01:53.32,Default,,0000,0000,0000,,böylece sistemin hareketi\Nçarpıcı biçimde değişir. Dialogue: 0,0:01:53.32,0:01:56.80,Default,,0000,0000,0000,,Dinamik dengesizlik açığa çıkmaya başlar, Dialogue: 0,0:01:56.80,0:01:59.66,Default,,0000,0000,0000,,bunun anlamı, küçük\Nrahatsızlıkların güçlenmesidir. Dialogue: 0,0:01:59.66,0:02:03.66,Default,,0000,0000,0000,,Dinamik dengesizlik, aldatıcı trafik\Nsıkışıklığına özel bir şey değildir, Dialogue: 0,0:02:03.66,0:02:07.76,Default,,0000,0000,0000,,ayrıca yağmur damlalarından,\Nkum tepeciklerinden, bulut dağılımlarından Dialogue: 0,0:02:07.76,0:02:10.15,Default,,0000,0000,0000,,ve daha birçok şeyden de sorumludur. Dialogue: 0,0:02:10.15,0:02:13.33,Default,,0000,0000,0000,,Dengesizlik, pozitif\Ngeri bildirim döngüsüdür. Dialogue: 0,0:02:13.33,0:02:15.86,Default,,0000,0000,0000,,Kritik yoğunluğun üzerindeki\Nher ekstra araç Dialogue: 0,0:02:15.86,0:02:19.38,Default,,0000,0000,0000,,yol üzerinde verilen bir\Nnoktanın içinden geçerek Dialogue: 0,0:02:19.38,0:02:22.16,Default,,0000,0000,0000,,saniyedeki araba sayısını düşürür. Dialogue: 0,0:02:22.16,0:02:25.93,Default,,0000,0000,0000,,Bu, dolayısıyla yolun\Nbir bölümünden çıkmak için Dialogue: 0,0:02:25.93,0:02:30.18,Default,,0000,0000,0000,,şehir içi zincirleme kaza olma\Nsüresini uzattığı anlamına gelir, Dialogue: 0,0:02:30.18,0:02:32.31,Default,,0000,0000,0000,,bu da araç yoğunluğunu daha çok arttırır Dialogue: 0,0:02:32.31,0:02:34.88,Default,,0000,0000,0000,,ve sonunda trafiğin\Ndur kalk hâline gelmesine yol açar. Dialogue: 0,0:02:34.88,0:02:36.90,Default,,0000,0000,0000,,Sürücüler trafik\Nsıkışıklığından çok uzakta Dialogue: 0,0:02:36.90,0:02:40.25,Default,,0000,0000,0000,,ve önceden fren yapmaları gerektiğini\Nfark etmeye yatkın değillerdir, Dialogue: 0,0:02:40.25,0:02:44.43,Default,,0000,0000,0000,,bu da çarpışmadan kaçınmak için\Ndaha sert fren yapmalarıyla sonuçlanır. Dialogue: 0,0:02:44.43,0:02:48.70,Default,,0000,0000,0000,,Bu, fren dalgasını araçtan araca\Ndeğişerek güçlendirir. Dialogue: 0,0:02:48.70,0:02:53.37,Default,,0000,0000,0000,,Dahası, sürücüler durgunluktan\Nçıkmak için süratle hızlanmaya meyillidir, Dialogue: 0,0:02:53.37,0:02:56.17,Default,,0000,0000,0000,,yani arabayı ortalama bir trafik akışından Dialogue: 0,0:02:56.17,0:02:58.19,Default,,0000,0000,0000,,daha hızlı sürmeyi denerler. Dialogue: 0,0:02:58.19,0:03:00.91,Default,,0000,0000,0000,,Sonra, yine fren yapmak zorunda kalırlar, Dialogue: 0,0:03:00.91,0:03:03.57,Default,,0000,0000,0000,,sonunda daha çok dur kalk\Nbir trafiğe sebep olan Dialogue: 0,0:03:03.57,0:03:05.81,Default,,0000,0000,0000,,bir başka geri bildirim\Ndöngüsü oluştururlar. Dialogue: 0,0:03:05.81,0:03:09.22,Default,,0000,0000,0000,,Her iki durumda da, sürücüler\Ntrafiği daha kötüleştirirler Dialogue: 0,0:03:09.22,0:03:13.50,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yolun ilerisindeki\Ntrafik durumlarını iyi algılayamazlar. Dialogue: 0,0:03:13.50,0:03:16.63,Default,,0000,0000,0000,,Bağlantılı araçlardan\Nyol sensörlerine kadar Dialogue: 0,0:03:16.63,0:03:21.06,Default,,0000,0000,0000,,ilerideki trafik durumlarına\Ndair verilerle donanmış olan arabalar, Dialogue: 0,0:03:21.06,0:03:24.58,Default,,0000,0000,0000,,aldatıcı trafiği, gerçek zamanlı olarak\Netkisiz hâle getirebilirler. Dialogue: 0,0:03:24.58,0:03:29.06,Default,,0000,0000,0000,,Bu araçlar genel akışın\Nortalama hızıyla eşleşen Dialogue: 0,0:03:29.06,0:03:32.79,Default,,0000,0000,0000,,sabit bir hızı ve güvenliği sürdürürler Dialogue: 0,0:03:32.79,0:03:35.41,Default,,0000,0000,0000,,ve trafik dalgalarının\Noluşumunu engellerler. Dialogue: 0,0:03:35.41,0:03:38.22,Default,,0000,0000,0000,,Hâlihazırda trafik dalgası\Nolan durumlarda, Dialogue: 0,0:03:38.22,0:03:39.98,Default,,0000,0000,0000,,otomatik araç bunu öngörüp Dialogue: 0,0:03:39.98,0:03:44.90,Default,,0000,0000,0000,,ve insan bir sürücüye nazaran\Ndaha kademeli olarak erkenden fren yapar Dialogue: 0,0:03:44.90,0:03:47.98,Default,,0000,0000,0000,,ve dalganın gücünü düşürür. Dialogue: 0,0:03:47.98,0:03:51.20,Default,,0000,0000,0000,,Bu durum çok fazla\Nsürücüsüz aracı kapsamaz. Dialogue: 0,0:03:51.20,0:03:54.42,Default,,0000,0000,0000,,Son bir deney,\Nher 20 insan sürücüye karşılık, Dialogue: 0,0:03:54.42,0:03:56.48,Default,,0000,0000,0000,,bir sürücüsüz arabanın Dialogue: 0,0:03:56.48,0:04:00.54,Default,,0000,0000,0000,,trafik dalgalarını azaltmak ve engellemek\Niçin yeterli olduğunu ortaya koydu. Dialogue: 0,0:04:00.54,0:04:03.57,Default,,0000,0000,0000,,Trafik sıkışıklıkları sadece\Nher gün olan bir sıkıntı değildir, Dialogue: 0,0:04:03.57,0:04:06.28,Default,,0000,0000,0000,,ölümcül olayların, boşa gitmiş kaynakların Dialogue: 0,0:04:06.28,0:04:09.24,Default,,0000,0000,0000,,ve gezegeni tehdit eden\Nkirliliğin temel sebepleridir. Dialogue: 0,0:04:09.24,0:04:12.48,Default,,0000,0000,0000,,Fakat yeni teknoloji, bu modelleri\Nazaltmaya yardımcı olabilir, Dialogue: 0,0:04:12.48,0:04:14.19,Default,,0000,0000,0000,,yollarımızı daha güvenli, Dialogue: 0,0:04:14.19,0:04:17.99,Default,,0000,0000,0000,,günlük seyahatlerimizi daha etkili\Nhâle getirebilir ve havayı temizleyebilir. Dialogue: 0,0:04:17.99,0:04:20.21,Default,,0000,0000,0000,,Bir sonraki sefer\Ntrafikte sıkışıp kaldığınızda Dialogue: 0,0:04:20.21,0:04:23.30,Default,,0000,0000,0000,,diğer sürücülerin ille de haince araba\Nkullanmaları gerekmediğini Dialogue: 0,0:04:23.30,0:04:25.89,Default,,0000,0000,0000,,ama sadece ilerideki trafikten\Nhaberdar olmadıklarını Dialogue: 0,0:04:25.89,0:04:28.23,Default,,0000,0000,0000,,ve buna göre araba sürmeleri gerektiğini Dialogue: 0,0:04:28.23,0:04:30.83,Default,,0000,0000,0000,,bu video size hatırlatmaya\Nyardımcı olabilir.