1
00:00:00,490 --> 00:00:01,992
Vivimos cada vez máis anos

2
00:00:01,992 --> 00:00:04,572
e as sociedades avelléntase.

3
00:00:04,957 --> 00:00:06,791
Témolo escoitado moitas veces.

4
00:00:06,950 --> 00:00:08,692
Lémolo nos xornais.

5
00:00:08,692 --> 00:00:10,491
Vémolo na televisión.

6
00:00:10,952 --> 00:00:12,240
As veces preocúpame que,

7
00:00:12,240 --> 00:00:14,093
de ouvir a mesma cantilena tan a miúdo,

8
00:00:14,093 --> 00:00:21,140
xa teñamos interiorizada a lonxevidade,
sen decatarnos do que implica.

9
00:00:21,490 --> 00:00:23,789
Pero non nos enganemos,

10
00:00:24,000 --> 00:00:30,210
vivir máis anos pode, e eu creo, 
poderá, mellorar a calidade de vida

11
00:00:30,270 --> 00:00:32,570
en tódalas franxas de idade.

12
00:00:33,160 --> 00:00:37,260
Para poñer isto en perspectiva,
permitídeme xeneralizar.

13
00:00:37,840 --> 00:00:43,786
Aumentou máis a esperanza de vida
ó longo do século XX

14
00:00:44,700 --> 00:00:51,818
que en toda a nosa existencia previa

15
00:00:51,818 --> 00:00:55,187
dende a aparición do ser humano.

16
00:00:55,346 --> 00:00:56,600
Nun chiscar de ollos,

17
00:00:56,600 --> 00:01:00,332
dobramos a cantidade de tempo que vivimos.

18
00:01:01,290 --> 00:01:04,240
Se algunha vez sentides
que non levades ben isto de envellecer,

19
00:01:04,240 --> 00:01:06,000
non desacouguedes.

20
00:01:06,000 --> 00:01:08,000
É unha novidade para todos nós.

21
00:01:08,340 --> 00:01:15,940
Mentres a esperanza de vida se disparaba,
a taxa de fertilidade caía de capitón.

22
00:01:16,400 --> 00:01:20,826
Por mor disto, a pirámide que representaba
a distribución da poboación

23
00:01:20,826 --> 00:01:25,380
segundo a súa idade, e que adoitaba ter
unha base ampla, composta por xente nova

24
00:01:25,380 --> 00:01:29,471
e un cumio estreito, formado por anciáns,
que acadaban idades moi avanzadas;

25
00:01:29,471 --> 00:01:33,900
estase convertendo nun rectángulo.

26
00:01:35,480 --> 00:01:39,510
Se sodes o tipo de xente que ten arrepíos
cando se fala de estatística poboacional,

27
00:01:39,670 --> 00:01:40,740
(Risas)

28
00:01:40,740 --> 00:01:42,780
preparádevos.

29
00:01:42,780 --> 00:01:47,630
Porque por primeira vez na historia,

30
00:01:47,630 --> 00:01:51,370
a maior parte dos meniños, 
que nacen no mundo desenvolvido,

31
00:01:51,370 --> 00:01:55,550
teñen a oportunidade de chegar á vellez.

32
00:01:57,250 --> 00:01:59,260
Como chegamos a este punto?

33
00:01:59,380 --> 00:02:03,500
Non somos xeneticamente máis fortes
cós nosos predecesores hai 10.000 anos.

34
00:02:03,500 --> 00:02:08,163
O incremento da esperanza de vida
débese á cultura,

35
00:02:08,183 --> 00:02:12,256
ese crisol en que se mestura
a ciencia coa tecnoloxía,

36
00:02:12,256 --> 00:02:18,100
con grandes trocos no comportamento
que favoreceron a nosa saúde e benestar.

37
00:02:18,960 --> 00:02:21,466
Mediante cambios culturais,

38
00:02:21,466 --> 00:02:25,390
os nosos antepasados 
case eliminaron a morte prematura,

39
00:02:25,390 --> 00:02:28,298
propiciando que, hoxe en día,
poidamos vivir moitos máis anos.

40
00:02:29,260 --> 00:02:32,310
Pero agora, atopámonos con problemas
asociados co envellecemento,

41
00:02:32,310 --> 00:02:34,749
como doenzas, pobreza 
ou perda do status social.

42
00:02:34,749 --> 00:02:37,000
Non é momento de poñerse a durmir.

43
00:02:37,750 --> 00:02:39,913
Canto máis aprendemos 
sobre o envellecemento,

44
00:02:39,913 --> 00:02:46,003
máis claro temos que é incorrecto 
asocialo coa deterioración de facultades.

45
00:02:46,960 --> 00:02:49,986
Envellecer achega 
melloramentos considerábeis,

46
00:02:49,986 --> 00:02:58,832
máis coñecemento, experiencia 
e melloría emocional.

47
00:03:00,172 --> 00:03:03,810
Así é, os vellos son felices.

48
00:03:04,000 --> 00:03:08,000
De feito, son máis felices
que a xente de media idade e os mozos.

49
00:03:08,000 --> 00:03:09,190
(Risas)

50
00:03:09,190 --> 00:03:12,370
Estudo tras estudo
e todos coa mesma conclusión.

51
00:03:12,370 --> 00:03:15,243
Hai pouco, o CDC levou a cabo unha enquisa

52
00:03:15,243 --> 00:03:18,480
onde lles preguntaba ós participantes
se durante a semana anterior

53
00:03:18,480 --> 00:03:22,383
padeceran algún tipo de estrés relevante.

54
00:03:22,383 --> 00:03:26,120
As persoas maiores deron 
menos respostas afirmativas

55
00:03:26,120 --> 00:03:28,790
cá xente de media idade e cós novos.

56
00:03:29,500 --> 00:03:32,790
Noutra enquisa recente, o grupo Gallup
preguntoulles ós participantes

57
00:03:32,790 --> 00:03:37,803
canto estrés, inquedanzas ou enfado
experimentaran o día anterior.

58
00:03:37,803 --> 00:03:39,000
O estrés,

59
00:03:39,000 --> 00:03:41,100
as inquedanzas

60
00:03:41,100 --> 00:03:42,110
e o enfado sufridos,

61
00:03:42,110 --> 00:03:44,310
todos, reducíanse coa idade.

62
00:03:45,700 --> 00:03:48,650
Os sociólogos chámanlle 
o paradoxo do envellecemento.

63
00:03:48,650 --> 00:03:51,720
Quero dicir, despois de todo,
envellecer non é tarefa doada.

64
00:03:51,720 --> 00:03:57,000
Fixémonos todo tipo de preguntas
para tentar resolver o misterio.

65
00:03:57,000 --> 00:04:02,808
Preguntámonos se quizais
as xeracións actuais de xente maior

66
00:04:03,008 --> 00:04:06,000
son, e foron sempre,
as mellores da historia.

67
00:04:06,530 --> 00:04:11,164
Isto implica que a mocidade de hoxe en día
poida non experimentar esta melloría

68
00:04:11,164 --> 00:04:13,000
cando avellente.

69
00:04:13,290 --> 00:04:18,634
Preguntámonos se quizais os vellos
se comportan dunha maneira máis positiva

70
00:04:18,634 --> 00:04:21,224
porque senón a súa existencia
sería deprimente.

71
00:04:21,224 --> 00:04:22,630
(Risas)

72
00:04:22,630 --> 00:04:25,520
Pero canto máis tentabamos
refutar este achado,

73
00:04:25,520 --> 00:04:28,660
máis evidencias atopabamos no seu favor.

74
00:04:29,300 --> 00:04:31,879
Hai anos, os meus colegas e máis eu
comezamos un estudo

75
00:04:31,879 --> 00:04:35,030
no que seguimos durante 10 anos 
ó mesmo grupo de persoas.

76
00:04:35,030 --> 00:04:38,000
Ó comezo, a nosa mostra 
contiña suxeitos entre 18 e 94 anos.

77
00:04:38,280 --> 00:04:43,164
Estudamos se as experiencias emocionais
mudaban conforme avellaban e como ocorría.

78
00:04:43,464 --> 00:04:48,381
Démoslle ós participantes un interfono
durante unha semana

79
00:04:48,471 --> 00:04:51,879
e chamabámolos a calquera hora
do día ou da noite.

80
00:04:51,879 --> 00:04:55,855
Cada vez que o faciamos
tiñan que responder varias preguntas:

81
00:04:55,855 --> 00:04:58,775
"Nunha escala do un ao sete,
cal é o seu nivel de felicidade?"

82
00:04:58,775 --> 00:05:00,370
"o seu nivel de tristura?"

83
00:05:00,370 --> 00:05:02,560
"o seu nivel de frustración?"

84
00:05:02,560 --> 00:05:08,549
Deste xeito podiamos monitorizar
as súas emocións e sentimentos decotío.

85
00:05:08,926 --> 00:05:12,073
Empregando os datos obtidos no estudo,

86
00:05:12,073 --> 00:05:16,290
atopamos que non é
que unha xeración en particular

87
00:05:16,290 --> 00:05:18,260
o faga mellor cás outras,

88
00:05:18,360 --> 00:05:21,320
senón que son os mesmos individuos
ó longo do tempo

89
00:05:21,320 --> 00:05:26,177
os que van mellorando
o seu nivel de felicidade.

90
00:05:26,177 --> 00:05:30,589
Podedes ver esta lixeira baixada
en idades moi avanzadas.

91
00:05:30,589 --> 00:05:32,349
Hai unha lixeira baixada,

92
00:05:32,349 --> 00:05:37,420
pero de ningunha maneira chega ós niveis
que vemos ó comezo da idade adulta.

93
00:05:38,440 --> 00:05:45,820
É unha xeneralización afirmar
que os vellos son máis felices.

94
00:05:46,460 --> 00:05:49,225
No noso estudo son máis positivos.

95
00:05:49,812 --> 00:05:53,961
Pero tamén son máis propensos
ás emocións mesturadas.

96
00:05:54,321 --> 00:05:56,908
Tristura ó mesmo tempo que ledicia.

97
00:05:56,908 --> 00:06:00,920
Como aquelas bágoas nos ollos
cando lle sorrimos a un amigo.

98
00:06:01,624 --> 00:06:07,263
Outro estudo suxire, 
que os maiores toleran e aceptan mellor

99
00:06:07,263 --> 00:06:10,342
o pesadume cós adultos novos.

100
00:06:10,342 --> 00:06:13,240
Sospeitamos que este feito 
pode axudar a explicar

101
00:06:13,240 --> 00:06:16,030
por que os maiores 
teñen máis destreza cá xente nova

102
00:06:16,030 --> 00:06:20,310
á hora de lidar con conflitos 
e debates acalorados.

103
00:06:21,990 --> 00:06:28,056
Os anciáns poden ver as inxustizas
con compaixón, sen desesperanza.

104
00:06:29,000 --> 00:06:33,700
En circunstancias semellantes,
dirixen os seus recursos cognitivos,

105
00:06:33,700 --> 00:06:37,025
por exemplo a atención e a memoria,
cara á información positiva

106
00:06:37,025 --> 00:06:38,600
en vez de facelo cara á negativa.

107
00:06:38,600 --> 00:06:41,993
Se lles mostramos a anciáns, 
adultos de media idade e mozos

108
00:06:41,993 --> 00:06:43,747
imaxes como as da pantalla,

109
00:06:44,637 --> 00:06:49,379
e despois lles pedimos que recorden
tantas como poidan;

110
00:06:49,770 --> 00:06:52,220
os maiores, ó revés cós máis novos,

111
00:06:52,220 --> 00:06:56,000
lembrarán máis imaxes 
positivas ca negativas.

112
00:06:56,345 --> 00:06:59,406
Pedímoslles a vellos e mozos
que contemplasen expresións faciais

113
00:06:59,406 --> 00:07:00,698
nun estudo de laboratorio,

114
00:07:00,698 --> 00:07:02,680
unhas serias, outras sorrindo...

115
00:07:02,680 --> 00:07:07,780
Os maiores miraban cara ós sorrisos 
evitando xestos enfurruñados e enfadados.

116
00:07:09,010 --> 00:07:14,276
No día a día, isto tradúcese
nun nivel maior de gozo e satisfacción.

117
00:07:16,270 --> 00:07:20,775
Pero como bos sociólogos,
continuamos pescudando outras opcións.

118
00:07:20,775 --> 00:07:24,430
Dixemos, quizais os maiores refiren
emocións máis positivas

119
00:07:24,430 --> 00:07:27,229
por mor dun déficit cognitivo.

120
00:07:27,434 --> 00:07:29,114
(Risas)

121
00:07:30,640 --> 00:07:32,876
Pensamos, podería ser 
que as emocións positivas

122
00:07:32,876 --> 00:07:35,771
son máis doadas de procesar
cás emocións negativas,

123
00:07:35,771 --> 00:07:38,596
de xeito que eliximos as positivas
co paso do tempo?

124
00:07:38,846 --> 00:07:40,896
Quizais os centros neuronais
do noso cerebro

125
00:07:40,896 --> 00:07:45,000
atópanse tan degradados 
que non poden procesar emocións negativas.

126
00:07:45,550 --> 00:07:47,000
Pero non é o caso.

127
00:07:47,531 --> 00:07:53,963
Os anciáns máis espelidos
son os que mostran máis positivismo.

128
00:07:54,773 --> 00:07:57,066
Así e todo, cando a situación o require,

129
00:07:57,066 --> 00:08:01,929
os maiores procesan a información negativa
tan ben como a positiva.

130
00:08:02,349 --> 00:08:04,500
Como pode ser?

131
00:08:05,810 --> 00:08:09,590
Na nosa investigación achamos 
que estes cambios

132
00:08:09,590 --> 00:08:14,817
fundaméntanse na facultade humana
de percibir o tempo,

133
00:08:15,067 --> 00:08:17,068
non só o ditado polo reloxo ou calendario,

134
00:08:17,068 --> 00:08:18,500
senón o tempo vital.

135
00:08:19,000 --> 00:08:21,000
É o paradoxo de avellar,

136
00:08:21,632 --> 00:08:26,635
ó saber que non viviremos eternamente
mudamos a nosa perspectiva na vida

137
00:08:26,635 --> 00:08:29,014
cara a unha máis positiva.

138
00:08:30,164 --> 00:08:35,049
Cando o final da vida é distante e incerto
como acontece na xuventude,

139
00:08:35,049 --> 00:08:40,740
preparámonos decontino, tentando absorber
toda a información que podemos,

140
00:08:40,740 --> 00:08:42,864
corremos riscos, exploramos.

141
00:08:42,864 --> 00:08:45,420
Quizais pasemos tempo 
con xente que non nos gusta

142
00:08:45,920 --> 00:08:48,000
porque, dalgún xeito, é interesante.

143
00:08:48,000 --> 00:08:50,568
Quizais aprendamos algo insospeitado!

144
00:08:50,568 --> 00:08:52,000
(Risas)

145
00:08:52,370 --> 00:08:54,241
Vamos a citas a cegas.

146
00:08:54,241 --> 00:08:57,288
(Risas)

147
00:08:57,288 --> 00:09:00,740
Despois de todo, se non funciona
sempre haberá un mañá.

148
00:09:01,940 --> 00:09:03,105
A xente de máis de 50,

149
00:09:03,347 --> 00:09:04,669
non vai a citas a cegas.

150
00:09:04,669 --> 00:09:11,257
(Risas e aplausos)

151
00:09:11,927 --> 00:09:13,250
Cando envellecemos,

152
00:09:13,250 --> 00:09:17,953
os nosos horizontes acúrtanse
e os nosos obxectivos mudan.

153
00:09:18,230 --> 00:09:21,270
Decatámonos de que non temos 
todo o tempo do mundo

154
00:09:21,270 --> 00:09:24,030
e vemos máis claras as nosas prioridades.

155
00:09:24,160 --> 00:09:26,548
Non perdemos o tempo con problemas banais.

156
00:09:26,768 --> 00:09:28,290
Gozamos da vida.

157
00:09:28,950 --> 00:09:30,611
Somos máis comprensivos,

158
00:09:30,611 --> 00:09:32,759
máis abertos á reconciliación.

159
00:09:33,300 --> 00:09:36,147
Centrámonos na parte emocional
do que nos rodea,

160
00:09:36,147 --> 00:09:38,601
a nosa existencia mellora

161
00:09:39,190 --> 00:09:41,810
e somos máis felices, no día a día.

162
00:09:42,120 --> 00:09:44,180
Mais ese cambio de actitude,

163
00:09:44,180 --> 00:09:48,576
lévanos a ser menos tolerantes 
coas inxustizas.

164
00:09:49,866 --> 00:09:54,599
En 2015, haberá máis persoas 
nos Estados Unidos

165
00:09:54,599 --> 00:09:58,250
maiores de 60 anos, ca menores de 15 anos.

166
00:09:59,985 --> 00:10:04,401
Cal é o futuro das sociedades
cunha pirámide poboacional invertida?

167
00:10:05,295 --> 00:10:08,650
As cifras non serán determinantes.

168
00:10:08,650 --> 00:10:11,096
A cultura si.

169
00:10:12,000 --> 00:10:15,341
Se investimos en ciencia e tecnoloxía

170
00:10:15,341 --> 00:10:19,390
para atopar solucións ós problemas
cos que se enfrontan os anciáns

171
00:10:19,990 --> 00:10:26,497
e aproveitamos os seus puntos fortes,

172
00:10:26,740 --> 00:10:30,956
entón, o incremento da esperanza de vida
pode mellorar a calidade desta

173
00:10:31,216 --> 00:10:33,000
en tódalas franxas de idade.

174
00:10:33,750 --> 00:10:36,827
As sociedades, 
con millóns de persoas talentosas

175
00:10:36,827 --> 00:10:39,837
que acadaron a estabilidade emocional 
e que gozan de boa saúde

176
00:10:39,837 --> 00:10:43,295
e unha educación superior
que calquera xeración anterior,

177
00:10:43,295 --> 00:10:47,133
cargadas de coñecemento 
sobre os asuntos prácticos da vida

178
00:10:47,133 --> 00:10:51,197
e motivadas para remediar 
os grandes problemas que arrostramos,

179
00:10:52,137 --> 00:10:57,116
poden chegar a ser
as mellores sociedades da historia.

180
00:10:59,220 --> 00:11:02,763
Ó meu pai, que ten 92 anos, 
gústalle dicir:

181
00:11:03,750 --> 00:11:06,781
"Deixade de falar de como salvar ós vellos

182
00:11:07,341 --> 00:11:12,001
e empezade a facelo de como eles 
nos poden salvar a todos"

183
00:11:12,205 --> 00:11:13,775
(Risas)

184
00:11:13,775 --> 00:11:14,830
Grazas.

185
00:11:14,830 --> 00:11:17,760
(Aplausos)