WEBVTT

00:00:06.203 --> 00:00:08.242
Aanschouw het menselijke brein,

00:00:08.372 --> 00:00:13.183
waarvan het hobbelige landschap zichtbaar
een linker- en rechterdeel heeft.

00:00:13.713 --> 00:00:18.078
Die structuur vormde de basis
voor het wijdverspreide idee

00:00:18.178 --> 00:00:20.404
dat de linkerhelft
logisch denkwerk ondersteunt

00:00:20.444 --> 00:00:22.654
en de rechterhelft creativiteit.

00:00:22.874 --> 00:00:27.203
Deze mythe werd nochtans nooit bevestigd
door wetenschappelijk onderzoek.

00:00:27.783 --> 00:00:30.434
Waar komt dit misleidende idee vandaan

00:00:30.524 --> 00:00:32.594
en wat is er dan net verkeerd aan?

00:00:32.934 --> 00:00:35.906
Het klopt dat we een linker
en een rechter hersenhelft hebben.

00:00:36.016 --> 00:00:39.585
Dit is het duidelijkst in de cortex,
de buitenste laag.

00:00:40.105 --> 00:00:42.384
Regio's binnenin, zoals het striatum,

00:00:42.454 --> 00:00:43.485
de hypothalamus,

00:00:43.555 --> 00:00:44.435
de thalamus

00:00:44.475 --> 00:00:45.576
en de hersenstam

00:00:45.766 --> 00:00:48.196
lijken uit een continu weefsel te bestaan,

00:00:48.496 --> 00:00:52.726
maar zijn in feite ook georganiseerd
met een linker- en rechterhelft.

00:00:53.186 --> 00:00:56.987
De linker en rechter zijden van het brein
dragen bij aan verschillende functies

00:00:57.217 --> 00:00:59.046
zoals beweging en zicht.

00:00:59.666 --> 00:01:04.527
Je rechter hersenhelft beheerst
je linkerarm en -been en vice versa.

00:01:05.217 --> 00:01:08.147
Het visuele systeem is nog complexer.

00:01:08.667 --> 00:01:11.787
Elk oog heeft een linker
en rechter visueel veld.

00:01:12.517 --> 00:01:16.048
De rechter hersenhelft
ontvangt de linker visuele velden

00:01:16.388 --> 00:01:19.008
en de rechter velden
worden allebei naar links gestuurd.

00:01:19.328 --> 00:01:23.656
Het brein gebruikt dus beide kanten
om een volledig beeld te construeren.

00:01:24.636 --> 00:01:29.088
Wetenschappers weten niet zeker
waarom we die kruising hebben.

00:01:29.768 --> 00:01:34.957
Het zou kunnen dat dit ontstond vlak na
de ontwikkeling van complexe zenuwstelsels

00:01:35.067 --> 00:01:39.208
vanwege de snellere reflexen
die het meebrengt.

00:01:39.848 --> 00:01:42.529
Als een dier een roofdier
van links ziet komen,

00:01:42.689 --> 00:01:45.241
kan het het best naar rechts springen.

00:01:45.671 --> 00:01:49.529
We kunnen dus zeggen dat zicht
en beweging twee systemen zijn

00:01:49.549 --> 00:01:52.449
die op die linker-rechter
structuur steunen,

00:01:52.679 --> 00:01:58.241
maar dit generaliseren
naar logica en creativiteit is lastiger.

00:01:59.021 --> 00:02:02.350
Die misvatting ontstond
in het midden van de 19e eeuw

00:02:02.440 --> 00:02:05.131
toen twee neurologen, Broca en Wernicke,

00:02:05.421 --> 00:02:10.031
patiënten met communicatieproblemen
door een letsel onderzochten.

00:02:10.851 --> 00:02:14.552
De onderzoekers vonden schade
aan de linker temporale kwabben

00:02:14.642 --> 00:02:19.411
en suggereerden dus dat taal
beheerst wordt door de linker hersenhelft.

00:02:19.741 --> 00:02:22.402
Dit inspireerde de wijdere cultuur.

00:02:22.572 --> 00:02:24.181
Auteur Robert Louis Stevenson

00:02:24.211 --> 00:02:27.582
introduceerde het idee
van een logische linker hemisfeer

00:02:27.832 --> 00:02:30.212
in competitie met een emotionele
rechter hemisfeer

00:02:30.762 --> 00:02:34.743
voorgesteld door personages
dokter Jekyll en meneer Hyde.

00:02:35.063 --> 00:02:38.186
Maar het idee hield geen stand
toen dokters en wetenschappers

00:02:38.236 --> 00:02:41.067
patiënten met slechts één hemisfeer

00:02:41.247 --> 00:02:44.152
of gescheiden hemisferen onderzochten.

00:02:44.582 --> 00:02:47.590
Die patiënten vertoonden
een volledig gedragsrepertoire

00:02:47.820 --> 00:02:50.384
met logische en creatieve handelingen.

00:02:50.614 --> 00:02:55.223
Later onderzoek toonde aan
dat een helft actiever is dan de andere

00:02:55.393 --> 00:02:56.894
bij sommige functies.

00:02:57.464 --> 00:03:00.155
Taal is meer links gelokaliseerd

00:03:00.175 --> 00:03:02.264
en aandacht rechts.

00:03:02.984 --> 00:03:05.314
Een hersenhelft doet dus
misschien meer werk,

00:03:05.384 --> 00:03:08.715
maar dit varieert eerder
per systeem dan per persoon.

00:03:09.405 --> 00:03:11.325
Er is geen enkel bewijs dat aantoont

00:03:11.355 --> 00:03:14.364
dat personen een dominante
hersenhelft bezitten

00:03:14.444 --> 00:03:19.385
of dat logica en creativiteit
links-rechts verdeeld zijn.

00:03:20.105 --> 00:03:23.315
Sommigen zijn bijzonder logisch
of creatief ingesteld,

00:03:23.455 --> 00:03:26.614
maar dat heeft niets
met hersenhelften te maken.

00:03:26.814 --> 00:03:31.384
Zelfs het idee dat logica en creativiteit
tegenstrijdige concepten zijn,

00:03:31.564 --> 00:03:33.134
houdt weinig steek.

00:03:33.514 --> 00:03:37.557
Het oplossen van complexe
wiskunderaadsels vereist creativiteit

00:03:37.677 --> 00:03:41.786
en veel levendige kunstwerken
hebben een intrinsieke logische basis.

00:03:42.456 --> 00:03:45.718
Zowat elk product
van creativiteit en logica

00:03:45.798 --> 00:03:49.716
draagt de stempel van het hele brein
dat als een eenheid functioneert.