Aanschouw het menselijke brein,
waarvan het hobbelige landschap zichtbaar
een linker- en rechterdeel heeft.
Die structuur vormde de basis
voor het wijdverspreide idee
dat de linkerhelft
logisch denkwerk ondersteunt
en de rechterhelft creativiteit.
Deze mythe werd nochtans nooit bevestigd
door wetenschappelijk onderzoek.
Waar komt dit misleidende idee vandaan
en wat is er dan net verkeerd aan?
Het klopt dat we een linker
en een rechter hersenhelft hebben.
Dit is het duidelijkst in de cortex,
de buitenste laag.
Regio's binnenin, zoals het striatum,
de hypothalamus,
de thalamus
en de hersenstam
lijken uit een continu weefsel te bestaan,
maar zijn in feite ook georganiseerd
met een linker- en rechterhelft.
De linker en rechter zijden van het brein
dragen bij aan verschillende functies
zoals beweging en zicht.
Je rechter hersenhelft beheerst
je linkerarm en -been en vice versa.
Het visuele systeem is nog complexer.
Elk oog heeft een linker
en rechter visueel veld.
De rechter hersenhelft
ontvangt de linker visuele velden
en de rechter velden
worden allebei naar links gestuurd.
Het brein gebruikt dus beide kanten
om een volledig beeld te construeren.
Wetenschappers weten niet zeker
waarom we die kruising hebben.
Het zou kunnen dat dit ontstond vlak na
de ontwikkeling van complexe zenuwstelsels
vanwege de snellere reflexen
die het meebrengt.
Als een dier een roofdier
van links ziet komen,
kan het het best naar rechts springen.
We kunnen dus zeggen dat zicht
en beweging twee systemen zijn
die op die linker-rechter
structuur steunen,
maar dit generaliseren
naar logica en creativiteit is lastiger.
Die misvatting ontstond
in het midden van de 19e eeuw
toen twee neurologen, Broca en Wernicke,
patiënten met communicatieproblemen
door een letsel onderzochten.
De onderzoekers vonden schade
aan de linker temporale kwabben
en suggereerden dus dat taal
beheerst wordt door de linker hersenhelft.
Dit inspireerde de wijdere cultuur.
Auteur Robert Louis Stevenson
introduceerde het idee
van een logische linker hemisfeer
in competitie met een emotionele
rechter hemisfeer
voorgesteld door personages
dokter Jekyll en meneer Hyde.
Maar het idee hield geen stand
toen dokters en wetenschappers
patiënten met slechts één hemisfeer
of gescheiden hemisferen onderzochten.
Die patiënten vertoonden
een volledig gedragsrepertoire
met logische en creatieve handelingen.
Later onderzoek toonde aan
dat een helft actiever is dan de andere
bij sommige functies.
Taal is meer links gelokaliseerd
en aandacht rechts.
Een hersenhelft doet dus
misschien meer werk,
maar dit varieert eerder
per systeem dan per persoon.
Er is geen enkel bewijs dat aantoont
dat personen een dominante
hersenhelft bezitten
of dat logica en creativiteit
links-rechts verdeeld zijn.
Sommigen zijn bijzonder logisch
of creatief ingesteld,
maar dat heeft niets
met hersenhelften te maken.
Zelfs het idee dat logica en creativiteit
tegenstrijdige concepten zijn,
houdt weinig steek.
Het oplossen van complexe
wiskunderaadsels vereist creativiteit
en veel levendige kunstwerken
hebben een intrinsieke logische basis.
Zowat elk product
van creativiteit en logica
draagt de stempel van het hele brein
dat als een eenheid functioneert.