1 00:00:06,593 --> 00:00:08,552 လူသားဦးနှောက်ကို ကြည့်ပါ။ 2 00:00:08,552 --> 00:00:13,533 ဘယ်နဲ့ ညာခြမ်း သိသာစွာ ကွဲတဲ့ ဖုထစ်နေတဲ့ မြင်ကွင်းပါ။ 3 00:00:13,533 --> 00:00:18,458 ဒီတည်ဆောက်မှုက ဦးနှောက်အကြောင်း အပျံ့နှံ့ဆုံးအယူအဆ တစ်ခုကို စေ့ဆော်ခဲ့တယ်။ 4 00:00:18,458 --> 00:00:20,444 ဘယ်ခြမ်းက ဆင်ခြင်မှုကို ထိန်းချုပ်ပြီး 5 00:00:20,444 --> 00:00:22,924 ညာခြမ်းက ဖန်တီးနိုင်မှုဆိုတာပါ။ 6 00:00:22,924 --> 00:00:28,023 ဒါပေမဲ့ ဒါဟာ သိပ္ပံဆိုင်ရာ အထောက်အထားမရှိတဲ့ ယုံမှားမှုတစ်ခုပါ။ 7 00:00:28,023 --> 00:00:30,524 ဒါဆို ဒီအယူအဆ ဘယ်လိုထွက်ပေါ်လာလဲ၊ 8 00:00:30,524 --> 00:00:33,184 ဒါက ဘာမှားသွားတာလဲ။ 9 00:00:33,184 --> 00:00:36,266 ဦးနှောက်မှာ ဘယ်ခြမ်းနဲ့ ညာခြမ်းရှိတာ မှန်ပါတယ်။ 10 00:00:36,266 --> 00:00:40,105 ဒါက အပြင်ဖက်လွာ (သို့) ဦးနှောက်အပြင်လွှာနဲ့ အထင်ရှားဆုံးပါ။ 11 00:00:40,105 --> 00:00:42,454 အတွင်းဘက် နေရာတွေ ဥပမာ striatum 12 00:00:42,454 --> 00:00:43,555 hypothalamus 13 00:00:43,555 --> 00:00:44,475 thalamus နဲ့ 14 00:00:44,475 --> 00:00:45,766 ဦးနှောက် အရင်းပိုင်းတို့ဟာ 15 00:00:45,766 --> 00:00:48,646 ဆက်နေတဲ့ တစ်ရှူးကနေ လုပ်ထားပုံပေါက်ပေမဲ့ 16 00:00:48,646 --> 00:00:53,426 တကယ်က ဒါတွေဟာလည်း ဘယ်နဲ့ညာခြမ်းတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတာပါ။ 17 00:00:53,426 --> 00:00:57,217 ဦးနှောက်ရဲ့ ဘယ်နဲ့ညာအြခမ်းဟာ လှုပ်ရှားမှုနဲ့ အမြင်တို့လို ခန္ဓာကိုယ် 18 00:00:57,217 --> 00:00:59,896 လုပ်ဆောင်မှုအမျိုးမျိုးကို မထိန်းချုပ်ပါ။ 19 00:00:59,896 --> 00:01:05,447 ဦးနှောက်ညာခြမ်းက ဘယ်လက်နဲ့ ခြေရဲ့ လှုပ် ရှားမှုကိုထိန်းချုပ်ပြီး အပြန်အလှန်ပါ။ 20 00:01:05,447 --> 00:01:08,667 အမြင်ပိုင်းစနစ်က ပိုတောင် ရှုပ်ထွေးပါတယ်။ 21 00:01:08,667 --> 00:01:12,517 မျက်လုံးတစ်လုံးစီမှာ ဘယ်နဲ့ညာ အမြင်ပိုင်း စက်ကွင်းရှိပါတယ်။ 22 00:01:12,517 --> 00:01:16,388 ဘယ်ဘက် အမြင်ပိုင်း စက်ကွင်းနှစ်ခုလုံးကို ဦးနှောက် ညာဘက်ကို ပို့ပေးပြီး 23 00:01:16,388 --> 00:01:19,548 ညာဘက် စက်ကွင်းတွေကို ဘယ်ဘက်ကို ပို့ပေးပါတယ်။ 24 00:01:19,548 --> 00:01:24,436 ဒီတော့ ဦးနှောက် ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ ပုံရိပ်ဖန်တီးဖို့ နှစ်ဘက်စလုံး သုံးပါတယ်။ 25 00:01:24,436 --> 00:01:29,918 ဘာကြောင့် ဒီပြောင်းကူးခြင်းရှိတာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေ အသေအချာမသိပါဘူး။ 26 00:01:29,918 --> 00:01:35,347 သီအိုရီတစ်ခုက တိရိစ္ဆာန်တွေဟာ ပိုရှုပ်တဲ့ အာရုံကြောစနစ် ဖွံ့ဖြိုးပြီး မကြာခင် စတယ်၊ 27 00:01:35,347 --> 00:01:39,848 အကြောင်းက ဒါက ပိုမြန်တဲ့ အမှတ်မဲ့တုံ့ပြန် မှုရဲ့ ရှင်ကျန်ရေး အကျိုးပေးတာကြောင့်တဲ့။ 28 00:01:39,848 --> 00:01:42,689 တိရိစ္ဆာန်တစ်ကောင်ဟာ ၎င်းရဲ့ ဘယ်ဘက်ကနေ သားရဲလာနေတာ တွေ့ရင် 29 00:01:42,689 --> 00:01:45,781 လွတ်မြောက်ဖို့ အကောင်းဆုံးက ညာဘက်ကိုပါ။ 30 00:01:45,781 --> 00:01:49,549 ဒီတော့ အမြင်နဲ့ လှုပ်ရှားမှုကို ထိန်းချုပ်မှုဟာဘယ်၊ ညာတည်ဆောက်မှုကို 31 00:01:49,549 --> 00:01:52,929 အားပြုတဲ့ စနစ်နှစ်ခုလို့ ဆိုနိုင်ပေမဲ့ 32 00:01:52,929 --> 00:01:59,381 ဒီအယူအဆကို ဆင်ခြင်မှုနဲ့ ဖန်တီးမှုဆီ လွန်ပြီးချဲ့တဲ့အခါ ပြဿနာပေါ်လာတယ်။ 33 00:01:59,381 --> 00:02:02,360 ဒီနားလည်မှုလွဲခြင်းက ၁၈၀၀ နှစ်လွန်တွေမှာ 34 00:02:02,360 --> 00:02:05,421 အာရုံကြောပညာရှင် နှစ်ဦး Broca နဲ့ Wernicke တို့ 35 00:02:05,421 --> 00:02:10,981 ဒဏ်ရာတွေကြောင့် ဆက်သွယ်ရေး ပြဿနာရှိနေတဲ့ လူနာတွေကို စစ်ဆေးစဉ်က စတင်ခဲ့တာပါ။ 36 00:02:10,981 --> 00:02:15,052 သုတေသီတွေက လူနာတွေရဲ့ ဘယ်ဘက် နားထင်တွေကို ထိခိုက်တာ တွေ့ရှိခဲ့တော့ 37 00:02:15,052 --> 00:02:20,221 ဘာသာစကားကို ဦးနှောက် ဘယ်ခြမ်းက ထိန်းချုပ်တယ်လို့ ညွှန်ပြခဲ့ကြတယ်။ 38 00:02:20,221 --> 00:02:22,702 ဒါက အများကြိုက် စိတ်အာရုံကို ဆွဲဆောင်လိုက်တယ်။ 39 00:02:22,702 --> 00:02:24,211 စာရေးဆရာ Robert Louis Stevenson က 40 00:02:24,211 --> 00:02:27,832 နောက်ပိုင်း ဆင်ခြင်မှုဆိုင်ရာ ဘယ်ဘက်အြခမ်းကို သူ့ဇာတ်ကောင်တွေဖြစ်တဲ့ 41 00:02:27,832 --> 00:02:30,762 Dr. Jekyll နဲ့ Mr. Hyde တို့ကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ 42 00:02:30,762 --> 00:02:35,373 စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ညာဘက်ခြမ်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရင်း မိတ်ဆက်လိုက်တယ်။ 43 00:02:35,373 --> 00:02:38,236 ဒါပေမဲ့ ဆရာဝန်တွေ၊ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက တစ်ခြမ်းပျောက်နေတဲ့ 44 00:02:38,236 --> 00:02:41,247 (သို့) နှစ်ခြမ်းကွာနေတဲ့ လူနာတွေတွေကို 45 00:02:41,247 --> 00:02:44,732 စစ်ဆေးတဲ့အခါ ဒီအယူအဆက မခိုင်မာခဲ့ပါဘူး။ 46 00:02:44,732 --> 00:02:47,960 ဒီလူနာတွေက ဆင်ခြင်မှု နဲ့ ဖန်တီးနိုင်မှု နှစ်ခုစလုံး အပြုအမူတွေရဲ့ 47 00:02:47,960 --> 00:02:50,614 ပြည့်စုံတဲ့ အစဉ်တစ်ခုကိုပြခဲ့တယ်။ 48 00:02:50,614 --> 00:02:55,393 နောက်ပိုင်း သုတေသနက အချို့လုပ်ဆောင်မှု တွေမှာ ဦးနှောက်ရဲ့တစ်ဘက်က အခြားဘက်ထက် 49 00:02:55,393 --> 00:02:57,704 ပိုတက်ကြွတယ်လို့ ပြတယ်။ 50 00:02:57,704 --> 00:03:00,265 ဘာသာစကားက ဘယ်ဘက်မှာ ပိုထိန်းထားပြီး 51 00:03:00,265 --> 00:03:03,084 ညာဘက်မှာ အာရုံစိုက်တာပါ။ 52 00:03:03,084 --> 00:03:05,384 ဒီတော့ ဦးနှောက်တစ်ခြမ်းက ပိုအလုပ်လုပ်လောက်ပေမဲ့ 53 00:03:05,384 --> 00:03:09,555 ဒါက လူထက် စနစ်အရ ကွဲပြားပါတယ်။ 54 00:03:09,555 --> 00:03:11,355 တစ်ဦးချင်းတွေမှာ ထင်ရှားတဲ့ 55 00:03:11,355 --> 00:03:14,654 ဦးနှောက်အခြမ်းတွေ ရှိတယ်လို့ ညွှန်ပြတဲ့ (သို့) 56 00:03:14,654 --> 00:03:17,635 ဆင်ခြင်မှုနဲ့ ဖန်တီးမှုကြား ဘယ်၊ညာ ကွဲတဲ့ အယူအဆကို 57 00:03:17,635 --> 00:03:20,305 ထောက်ခံတဲ့ အေထာက်အထားတစ်ခုမှ မရှိပါဘူး။ 58 00:03:20,305 --> 00:03:23,725 တစ်ချို့လူတွေ အထူးသဖြင့် ဆင်ခြင်နိုင် (သို့) ဖန်တီးနိုင်ေလာက်ပေမဲ့ 59 00:03:23,725 --> 00:03:27,084 ဒါဟာ ဦးနှောက်အခြမ်းတွေနဲ့ မဆိုင်ပါဘူး။ 60 00:03:27,084 --> 00:03:31,564 တစ်ခုကိုတစ်ခု ဝိရောဓိဖြစ်နေတဲ့ ဆင်ခြင်မှု နဲ့ ဖန်တီးနိုင်မှုရဲ့ အယူအဆဆိုတာတောင် 61 00:03:31,564 --> 00:03:33,714 ကောင်းကောင်း မခိုင်မြဲပါဘူး။ 62 00:03:33,714 --> 00:03:37,677 ရှုပ်ထွေးတဲ့ သင်္ချာပုစ္ဆာတွေကို ဖြေရှင်း ရာမှာ ထက်မြက်တဲ့ ဖန်တီးနိုင်မှု လိုအပ်ပြီး 63 00:03:37,677 --> 00:03:42,456 မြူးကြွတဲ့ အနုပညာလက်ရာများစွာမှာ ဆင်ခြင်မှုဆိုင်ရာ ဘောင်ခတ်မှုတွေရှိပါတယ်။ 64 00:03:42,456 --> 00:03:45,798 ဖန်တီးနိုင်မှုနဲ့ ဆင်ခြင်မှုရဲ့ စွမ်းဆောင်မှုတိုင်းနီးနီးဟာ 65 00:03:45,798 --> 00:03:49,826 တစ်ခုတည်းအဖြစ် လုပ်ဆောင်တဲ့ ဦးနှောက် တစ်ခုလုံးရဲ့ အမှတ်အသားကို ဖော်ပြပါတယ်။