1
00:00:00,518 --> 00:00:04,278
Ngay tại thời điểm này,

2
00:00:04,278 --> 00:00:07,241
từng giây từng phút,

3
00:00:07,241 --> 00:00:12,008
những thành phố châu thổ lớn 
khắp thế giới đang bị nhấn chìm,

4
00:00:12,008 --> 00:00:15,014
bao gồm cả New York, London,

5
00:00:15,014 --> 00:00:18,494
Tokyo, Thượng Hải, New Orleans,

6
00:00:18,494 --> 00:00:23,029
và cả Bangkok của tôi nữa.

7
00:00:23,029 --> 00:00:28,022
Đây là phiên bản
thường thấy của biến đổi khí hậu.

8
00:00:28,022 --> 00:00:30,800
Đây là phiên bản của tôi.

9
00:00:30,800 --> 00:00:35,254
Không gì cả, chỉ là
một con cá sấu trên đường.

10
00:00:35,254 --> 00:00:38,539
Đây là tác động nguy cấp
do biến đổi khí hậu:

11
00:00:38,539 --> 00:00:42,285
thành phố đang bị nhấn chìm.

12
00:00:42,285 --> 00:00:46,027
Trên hình, bạn có thể thấy
quá trình hiện đại hoá của Bangkok,

13
00:00:46,027 --> 00:00:49,425
phát triển theo mọi hướng,

14
00:00:49,425 --> 00:00:53,945
thay đổi từ đất xốp, đất nông nghiệp,

15
00:00:53,945 --> 00:00:57,341
có thể hít thở và hấp thụ nước...

16
00:00:57,341 --> 00:01:01,776
thành một rừng bê tông.

17
00:01:01,776 --> 00:01:06,273
Một phần của thành phố
sau 30 phút mưa rào, trông thế này đây.

18
00:01:06,273 --> 00:01:08,873
Và cứ mỗi lần có mưa,

19
00:01:08,873 --> 00:01:12,766
tôi ước gì xe của mình
có thể biến thành thuyền

20
00:01:12,766 --> 00:01:15,898
Mảnh đất này
không còn chỗ cho nước.

21
00:01:15,898 --> 00:01:22,050
Nó đã mất
khả năng hấp thụ.

22
00:01:22,050 --> 00:01:26,002
Thực tế là
khu vực đô thị Bangkok

23
00:01:26,002 --> 00:01:31,088
là một thành phố
với 15 triệu dân

24
00:01:31,088 --> 00:01:37,543
sống, làm việc và đi lại trên bề mặt
một đồng bằng châu thổ luôn thay đổi.

25
00:01:37,543 --> 00:01:43,009
Hàng năm, Bangkok
bị lún xuống hơn một cm,

26
00:01:43,009 --> 00:01:50,775
nhanh hơn bốn lần so với ước tính
mức tăng của mực nước biển.

27
00:01:50,775 --> 00:01:56,286
Đến năm 2030, ta có thể
bị chìm dưới mực nước biển,

28
00:01:56,290 --> 00:02:01,010
trước khi kịp nhận ra.

29
00:02:01,010 --> 00:02:07,558
Không phải trùng hợp mà tôi đứng đây
trên cương vị một kiến trúc sư cảnh quan.

30
00:02:07,558 --> 00:02:11,624
Khi còn nhỏ, tôi lớn lên
trong một căn hộ liền kề

31
00:02:11,624 --> 00:02:16,522
gần một con đường
xe cộ đông đúc.

32
00:02:16,522 --> 00:02:20,753
Trước cửa nhà tôi, có một
bãi đỗ xe bằng bê tông,

33
00:02:20,753 --> 00:02:24,308
và đó là
sân chơi của tôi.

34
00:02:24,308 --> 00:02:28,277
Cá thể sống duy nhất
mà tôi tìm thấy,

35
00:02:28,277 --> 00:02:30,577
và chơi cùng,

36
00:02:30,577 --> 00:02:35,276
là những cây nhỏ
đang cố mọc lên qua kẽ nứt

37
00:02:35,276 --> 00:02:38,114
của nền bê tông.

38
00:02:38,114 --> 00:02:41,113
Trò mà tôi thích chơi nhất 
với bạn bè

39
00:02:41,113 --> 00:02:46,579
là đào một cái lỗ lớn
giữa kẽ nứt đó

40
00:02:46,579 --> 00:02:49,743
để cái cây nhỏ len lỏi --

41
00:02:49,743 --> 00:02:53,582
mọc ra nhiều hơn.

42
00:02:53,582 --> 00:02:56,865
Và đúng vậy,
kiến trúc cảnh quan

43
00:02:56,865 --> 00:03:01,626
đã cho tôi cơ hội tiếp tục 
tham vọng khơi vết nứt của mình

44
00:03:01,626 --> 00:03:04,180
(Tiếng cười)

45
00:03:04,180 --> 00:03:09,633
để kết nối những
bãi bê tông này với thiên nhiên.

46
00:03:09,633 --> 00:03:13,274
Trước đây,
người Thái chúng tôi

47
00:03:13,274 --> 00:03:18,856
thích nghi theo vòng quay 
của mùa mưa và mùa khô

48
00:03:18,856 --> 00:03:22,444
và bạn có thể gọi chúng tôi
là "lưỡng cư".

49
00:03:22,444 --> 00:03:24,175
(Tiếng cười)

50
00:03:24,175 --> 00:03:27,165
Chúng tôi sống cả
trên cạn lẫn dưới nước.

51
00:03:27,165 --> 00:03:30,314
Chúng tôi thích nghi
với cả hai mùa.

52
00:03:30,314 --> 00:03:36,575
Và lụt lội là một sự kiện vui vẻ,
khi nước làm đất đai phì nhiêu.

53
00:03:36,575 --> 00:03:40,379
Nhưng giờ đây,
lụt lội có nghĩa là..

54
00:03:40,379 --> 00:03:42,693
thảm hoạ.

55
00:03:42,693 --> 00:03:44,427
Năm 2011,

56
00:03:44,427 --> 00:03:52,851
Thái Lan gặp một thảm hoạ lũ lụt
gây thiệt hại và tốn kém nhất lịch sử.

57
00:03:52,851 --> 00:03:58,178
Lũ đã biến miền trung Thái Lan
thành một hồ nước lớn.

58
00:03:58,178 --> 00:04:03,620
Bạn có thể thấy ảnh hưởng
của trận lũ ở giữa bức ảnh,

59
00:04:03,620 --> 00:04:08,402
và ảnh hưởng tới Bangkok 
trong khoảng màu vàng.

60
00:04:08,402 --> 00:04:11,046
Nước lũ tràn lên
từ phía Bắc

61
00:04:11,046 --> 00:04:16,251
rồi lan ra
nhiều tỉnh thành.

62
00:04:16,251 --> 00:04:19,921
Hàng triệu người Thái,

63
00:04:19,921 --> 00:04:23,451
bao gồm cả tôi
và gia đình mình,

64
00:04:23,451 --> 00:04:27,406
phải di tản và trở thành
người vô gia cư.

65
00:04:27,406 --> 00:04:30,398
Một số rời bỏ thành phố.

66
00:04:30,398 --> 00:04:35,193
Rất nhiều người 
lo sợ mất nhà và đồ đạc,

67
00:04:35,193 --> 00:04:43,398
nên bám víu ngôi nhà ngập trong nước lụt,
dù không có điện hay nước sạch.

68
00:04:43,398 --> 00:04:46,259
Với tôi, trận lũ này
phản ảnh rất rõ

69
00:04:46,259 --> 00:04:50,694
rằng cơ sở hạ tầng hiện đại
của chúng ta,

70
00:04:50,694 --> 00:04:55,906
và đặc biệt là ý tưởng 
chống lũ lụt bằng bê tông,

71
00:04:55,906 --> 00:05:03,708
đã khiến ta trở nên vô cùng mong manh
trước khí hậu biến đổi bất thường.

72
00:05:03,708 --> 00:05:06,932
Nhưng giữa tâm bão,

73
00:05:06,932 --> 00:05:09,610
tôi tìm thấy
mục đích sống.

74
00:05:09,610 --> 00:05:14,651
Tôi không thể ngồi chờ
thành phố của mình tiếp tục chìm xuống.

75
00:05:14,651 --> 00:05:17,411
Thành phố cần tôi,

76
00:05:17,411 --> 00:05:22,649
và tôi có khả năng
giải quyết vấn đề này.

77
00:05:22,649 --> 00:05:25,174
Sáu năm trước,

78
00:05:25,174 --> 00:05:27,946
tôi bắt đầu
dự án của mình.

79
00:05:27,946 --> 00:05:34,170
Nhóm của tôi đã thắng giải thiết kế
Công viên Thế Kỉ Chulalongkorn.

80
00:05:34,170 --> 00:05:40,412
Đây là sứ mệnh lớn và quan trọng
của trường đại học đầu tiên ở Thái Lan

81
00:05:40,412 --> 00:05:45,077
hưởng ứng kỉ niệm
một trăm năm ngày thành lập trường

82
00:05:45,077 --> 00:05:51,133
bằng việc tặng thành phố
một mảnh đất làm công viên công cộng.

83
00:05:51,133 --> 00:05:56,684
Xây một công viên có vẻ là điều
bình thường với các thành phố khác,

84
00:05:56,684 --> 00:06:00,162
nhưng với Bangkok
thì không phải vậy.

85
00:06:00,162 --> 00:06:05,715
Đây là nơi có diện tích cây xanh
công cộng trên đầu người thấp nhất

86
00:06:05,715 --> 00:06:10,149
so với các siêu đô thị
ở Châu Á.

87
00:06:10,149 --> 00:06:14,694
Dự án của chúng tôi đã trở thành
công viên công cộng mới

88
00:06:14,694 --> 00:06:17,788
đầu tiên được xây
trong gần 30 năm.

89
00:06:17,788 --> 00:06:20,419
Công viên này
rộng gần 4.5 hecta này

90
00:06:20,419 --> 00:06:24,258
một vết nứt xanh cỡ lớn
giữa lòng Bangkok --

91
00:06:24,258 --> 00:06:26,968
vừa mở cửa năm ngoái.

92
00:06:26,968 --> 00:06:28,505
(Tiếng vỗ tay tán thưởng)

93
00:06:28,505 --> 00:06:30,444
Xin cảm ơn.

94
00:06:30,444 --> 00:06:33,546
(Tiếng vỗ tay)

95
00:06:33,570 --> 00:06:38,367
Suốt bốn năm, chúng tôi đã
thúc đẩy không biết bao nhiêu cuộc họp

96
00:06:38,367 --> 00:06:42,141
để thuyết phục
và không ngừng thuyết phục

97
00:06:42,141 --> 00:06:47,411
rằng công viên này không chỉ 
tạo cảnh quan đẹp hay giải trí

98
00:06:47,411 --> 00:06:50,624
mà còn phải giúp
thành phố xử lí nước,

99
00:06:50,624 --> 00:06:54,024
nó phải giúp thành phố
đối mặt với biến đổi khí hậu.

100
00:06:54,024 --> 00:06:56,475
Và đây là cách nó hoạt động.

101
00:06:56,475 --> 00:06:58,959
Bangkok là một thành phố phẳng,

102
00:06:58,959 --> 00:07:03,919
nên chúng tôi thu lực hút trái đất
bằng việc làm nghiêng công viên

103
00:07:03,919 --> 00:07:08,140
để gom góp
tất cả nước mưa.

104
00:07:08,140 --> 00:07:12,109
Lực hút trái đất kéo
những dòng chảy từ điểm cao nhất

105
00:07:12,109 --> 00:07:14,667
xuống điểm thấp nhất.

106
00:07:14,667 --> 00:07:19,684
Công viên này có ba phần chính
tạo thành một tổng thể.

107
00:07:19,684 --> 00:07:22,643
Đầu tiên là - mái vòm xanh.

108
00:07:22,643 --> 00:07:25,918
Mái vòm xanh
lớn nhất Thái Lan,

109
00:07:25,918 --> 00:07:30,380
với bể chứa nước mưa ở trên
và bảo tàng bên dưới.

110
00:07:30,380 --> 00:07:32,561
Vào mùa khô,

111
00:07:32,561 --> 00:07:38,713
nước mưa tích lại được sử dụng 
để tưới công viên trong vòng một tháng.

112
00:07:38,713 --> 00:07:43,683
Dòng nước chảy từ mái vòm xanh
xuống vùng đất ướt phía dưới

113
00:07:43,683 --> 00:07:47,216
nơi những cây thực địa dưới nước
có thể giúp lọc

114
00:07:47,216 --> 00:07:50,003
và làm sạch nước.

115
00:07:50,003 --> 00:07:52,239
Phía dưới thấp,

116
00:07:52,239 --> 00:07:57,516
có một cái hồ
giữ tất cả nước lại.

117
00:07:57,516 --> 00:08:01,654
Ở trên hồ này,
có xe đạp nước.

118
00:08:01,654 --> 00:08:06,292
Mọi người có thể vừa đạp nước
vừa giúp làm sạch chúng.

119
00:08:06,292 --> 00:08:13,028
Hoạt động này trở thành một phần tích cực
trong hệ thống nước của công viên.

120
00:08:13,028 --> 00:08:15,483
Khi đời cho bạn lũ,

121
00:08:15,483 --> 00:08:17,950
bạn chơi đùa với nước.

122
00:08:17,950 --> 00:08:20,713
(Tiếng cười)

123
00:08:20,713 --> 00:08:25,040
Công viên Thế Kỉ đã cho con người
và nước không gian riêng,

124
00:08:25,040 --> 00:08:30,694
đó chính là điều chúng tôi 
và thành phố của mình cần.

125
00:08:30,694 --> 00:08:35,158
Đây là một thiết kế
"lưỡng cư".

126
00:08:35,158 --> 00:08:38,916
Công viên này
không phải để xả lũ

127
00:08:38,916 --> 00:08:42,773
mà là tạo ra cách
sống chung với lũ.

128
00:08:42,773 --> 00:08:47,993
Và không có một giọt nước mưa nào
bị phí phạm trong công viên.

129
00:08:47,993 --> 00:08:55,973
Công viên này có thể tích
và giữ hàng triệu lít nước.

130
00:08:55,973 --> 00:08:57,967
(Tiếng vỗ tay)

131
00:08:57,967 --> 00:08:59,637
Xin cảm ơn.

132
00:08:59,637 --> 00:09:03,243
(Tiếng vỗ tay)

133
00:09:03,243 --> 00:09:07,191
Với tôi, mỗi dự án
là một cơ hội

134
00:09:07,191 --> 00:09:12,231
để tạo ra những kẽ nứt xanh
xuyên qua rừng bê tông.

135
00:09:12,231 --> 00:09:16,696
Bằng việc thiết kế cảnh quan
như một cách giải quyết vấn đề,

136
00:09:16,696 --> 00:09:21,985
như biến nóc bê tông
thành vườn trong phố,

137
00:09:21,985 --> 00:09:24,998
nơi có thể hấp thụ 
nước mưa;

138
00:09:24,998 --> 00:09:27,458
giảm sức nóng đô thị

139
00:09:27,458 --> 00:09:30,992
và trồng rau ăn
giữa lòng thành phố;

140
00:09:30,992 --> 00:09:34,994
biến cấu trúc bê tông
mà không một ai ngó ngàng

141
00:09:34,994 --> 00:09:38,951
thành cây cầu xanh cho người đi bộ;

142
00:09:38,951 --> 00:09:43,604
và một công viên chống lụt khác
ở trường Đại Học Thammasat,

143
00:09:43,604 --> 00:09:49,244
nơi có tấm phủ xanh lớn nhất, gần như
toàn bộ mái một khu trường đại học

144
00:09:49,244 --> 00:09:54,477
ở Đông Nam Á.

145
00:09:54,477 --> 00:09:59,090
Lũ lụt nghiêm trọng
là một chuẩn mực mới,

146
00:09:59,090 --> 00:10:03,240
đặt khu vực
Đông Nam Á --

147
00:10:03,240 --> 00:10:06,967
vùng có nhiều
miền duyên hải --

148
00:10:06,967 --> 00:10:09,969
vào rủi ro vô cùng lớn.

149
00:10:09,969 --> 00:10:14,245
Tạo ra công viên
chỉ là một giải pháp.

150
00:10:14,245 --> 00:10:16,739
Nhận thức
về biến đổi khí hậu

151
00:10:16,739 --> 00:10:22,645
nghĩa là chúng ta, 
dù làm bất cứ ngành nghề nào,

152
00:10:22,645 --> 00:10:27,780
cần tăng cường
hiểu biết về rủi ro khí hậu

153
00:10:27,780 --> 00:10:34,031
và biến mọi điều đang làm
thành một phần của giải pháp.

154
00:10:34,046 --> 00:10:41,742
Vì nếu các thành phố
của ta tiếp tục phát triển như hiện giờ,

155
00:10:41,742 --> 00:10:46,049
thảm hoạ tương tự
sẽ lặp lại..

156
00:10:46,049 --> 00:10:49,562
và tiếp tục lặp lại.

157
00:10:49,562 --> 00:10:53,059
Tạo giải pháp cho 
những thành phố đang chìm

158
00:10:53,059 --> 00:10:59,309
giống như biến
điều không tưởng thành hiện thực.

159
00:10:59,309 --> 00:11:01,650
Và vì thế,

160
00:11:01,650 --> 00:11:07,312
tôi muốn chia sẻ với các bạn 
một từ mà tôi luôn tự nhắc nhớ,

161
00:11:07,312 --> 00:11:11,288
đó là, "tangjai."

162
00:11:11,288 --> 00:11:19,232
"tang" là "đứng vững",

163
00:11:19,232 --> 00:11:24,283
và "jai" nghĩa là "trái tim".

164
00:11:24,283 --> 00:11:29,005
Vững vàng trái tim
nhằm vào mục tiêu của bạn.

165
00:11:29,005 --> 00:11:33,723
Trong tiếng Thái,
khi cam kết làm một điều gì đó,

166
00:11:33,723 --> 00:11:37,306
bạn đặt tangjai
lên trước lời nói,

167
00:11:37,306 --> 00:11:42,045
để trái tim đồng hành
với hành động của bạn.

168
00:11:42,045 --> 00:11:44,303
Dù con đường đó
có chông gai đến đâu,

169
00:11:44,303 --> 00:11:46,480
dù vết nứt đó
có lớn đến đâu,

170
00:11:46,480 --> 00:11:49,039
bạn vẫn vươn tới
mục tiêu của mình

171
00:11:49,039 --> 00:11:52,210
vì đó là nơi trái tim bạn thuộc về.

172
00:11:52,210 --> 00:11:57,727
Và đúng thế,
Thái Lan là nhà.

173
00:11:57,727 --> 00:12:01,448
Mảnh đất này
là ngôi nhà duy nhất của tôi,

174
00:12:01,448 --> 00:12:07,017
và đó là nơi
tôi giữ tim mình vững vàng.

175
00:12:07,017 --> 00:12:09,704
Bạn giữ vững tim mình ở đâu?

176
00:12:09,704 --> 00:12:11,109
Xin cảm ơn.

177
00:12:11,109 --> 00:12:12,216
(Tiếng vỗ tay)

178
00:12:12,216 --> 00:12:13,561
Xin cảm ơn.

179
00:12:13,561 --> 00:12:15,206
Kop kun ka.

180
00:12:15,206 --> 00:12:17,738
(Tiếng vỗ tay và hưởng ứng)