0:00:00.518,0:00:04.278
Ngay tại thời điểm này,

0:00:04.278,0:00:07.241
từng giây từng phút,

0:00:07.241,0:00:12.008
những thành phố châu thổ lớn [br]khắp thế giới đang bị nhấn chìm,

0:00:12.008,0:00:15.014
bao gồm cả New York, London,

0:00:15.014,0:00:18.494
Tokyo, Thượng Hải, New Orleans,

0:00:18.494,0:00:23.029
và cả Bangkok của tôi nữa.

0:00:23.029,0:00:28.022
Đây là phiên bản[br]thường thấy của biến đổi khí hậu.

0:00:28.022,0:00:30.800
Đây là phiên bản của tôi.

0:00:30.800,0:00:35.254
Không gì cả, chỉ là[br]một con cá sấu trên đường.

0:00:35.254,0:00:38.539
Đây là tác động nguy cấp[br]do biến đổi khí hậu:

0:00:38.539,0:00:42.285
thành phố đang bị nhấn chìm.

0:00:42.285,0:00:46.027
Trên hình, bạn có thể thấy[br]quá trình hiện đại hoá của Bangkok,

0:00:46.027,0:00:49.425
phát triển theo mọi hướng,

0:00:49.425,0:00:53.945
thay đổi từ đất xốp, đất nông nghiệp,

0:00:53.945,0:00:57.341
có thể hít thở và hấp thụ nước...

0:00:57.341,0:01:01.776
thành một rừng bê tông.

0:01:01.776,0:01:06.273
Một phần của thành phố[br]sau 30 phút mưa rào, trông thế này đây.

0:01:06.273,0:01:08.873
Và cứ mỗi lần có mưa,

0:01:08.873,0:01:12.766
tôi ước gì xe của mình[br]có thể biến thành thuyền

0:01:12.766,0:01:15.898
Mảnh đất này[br]không còn chỗ cho nước.

0:01:15.898,0:01:22.050
Nó đã mất[br]khả năng hấp thụ.

0:01:22.050,0:01:26.002
Thực tế là[br]khu vực đô thị Bangkok

0:01:26.002,0:01:31.088
là một thành phố[br]với 15 triệu dân

0:01:31.088,0:01:37.543
sống, làm việc và đi lại trên bề mặt[br]một đồng bằng châu thổ luôn thay đổi.

0:01:37.543,0:01:43.009
Hàng năm, Bangkok[br]bị lún xuống hơn một cm,

0:01:43.009,0:01:50.775
nhanh hơn bốn lần so với ước tính[br]mức tăng của mực nước biển.

0:01:50.775,0:01:56.286
Đến năm 2030, ta có thể[br]bị chìm dưới mực nước biển,

0:01:56.290,0:02:01.010
trước khi kịp nhận ra.

0:02:01.010,0:02:07.558
Không phải trùng hợp mà tôi đứng đây[br]trên cương vị một kiến trúc sư cảnh quan.

0:02:07.558,0:02:11.624
Khi còn nhỏ, tôi lớn lên[br]trong một căn hộ liền kề

0:02:11.624,0:02:16.522
gần một con đường[br]xe cộ đông đúc.

0:02:16.522,0:02:20.753
Trước cửa nhà tôi, có một[br]bãi đỗ xe bằng bê tông,

0:02:20.753,0:02:24.308
và đó là[br]sân chơi của tôi.

0:02:24.308,0:02:28.277
Cá thể sống duy nhất[br]mà tôi tìm thấy,

0:02:28.277,0:02:30.577
và chơi cùng,

0:02:30.577,0:02:35.276
là những cây nhỏ[br]đang cố mọc lên qua kẽ nứt

0:02:35.276,0:02:38.114
của nền bê tông.

0:02:38.114,0:02:41.113
Trò mà tôi thích chơi nhất [br]với bạn bè

0:02:41.113,0:02:46.579
là đào một cái lỗ lớn[br]giữa kẽ nứt đó

0:02:46.579,0:02:49.743
để cái cây nhỏ len lỏi --

0:02:49.743,0:02:53.582
mọc ra nhiều hơn.

0:02:53.582,0:02:56.865
Và đúng vậy,[br]kiến trúc cảnh quan

0:02:56.865,0:03:01.626
đã cho tôi cơ hội tiếp tục [br]tham vọng khơi vết nứt của mình

0:03:01.626,0:03:04.180
(Tiếng cười)

0:03:04.180,0:03:09.633
để kết nối những[br]bãi bê tông này với thiên nhiên.

0:03:09.633,0:03:13.274
Trước đây,[br]người Thái chúng tôi

0:03:13.274,0:03:18.856
thích nghi theo vòng quay [br]của mùa mưa và mùa khô

0:03:18.856,0:03:22.444
và bạn có thể gọi chúng tôi[br]là "lưỡng cư".

0:03:22.444,0:03:24.175
(Tiếng cười)

0:03:24.175,0:03:27.165
Chúng tôi sống cả[br]trên cạn lẫn dưới nước.

0:03:27.165,0:03:30.314
Chúng tôi thích nghi[br]với cả hai mùa.

0:03:30.314,0:03:36.575
Và lụt lội là một sự kiện vui vẻ,[br]khi nước làm đất đai phì nhiêu.

0:03:36.575,0:03:40.379
Nhưng giờ đây,[br]lụt lội có nghĩa là..

0:03:40.379,0:03:42.693
thảm hoạ.

0:03:42.693,0:03:44.427
Năm 2011,

0:03:44.427,0:03:52.851
Thái Lan gặp một thảm hoạ lũ lụt[br]gây thiệt hại và tốn kém nhất lịch sử.

0:03:52.851,0:03:58.178
Lũ đã biến miền trung Thái Lan[br]thành một hồ nước lớn.

0:03:58.178,0:04:03.620
Bạn có thể thấy ảnh hưởng[br]của trận lũ ở giữa bức ảnh,

0:04:03.620,0:04:08.402
và ảnh hưởng tới Bangkok [br]trong khoảng màu vàng.

0:04:08.402,0:04:11.046
Nước lũ tràn lên[br]từ phía Bắc

0:04:11.046,0:04:16.251
rồi lan ra[br]nhiều tỉnh thành.

0:04:16.251,0:04:19.921
Hàng triệu người Thái,

0:04:19.921,0:04:23.451
bao gồm cả tôi[br]và gia đình mình,

0:04:23.451,0:04:27.406
phải di tản và trở thành[br]người vô gia cư.

0:04:27.406,0:04:30.398
Một số rời bỏ thành phố.

0:04:30.398,0:04:35.193
Rất nhiều người [br]lo sợ mất nhà và đồ đạc,

0:04:35.193,0:04:43.398
nên bám víu ngôi nhà ngập trong nước lụt,[br]dù không có điện hay nước sạch.

0:04:43.398,0:04:46.259
Với tôi, trận lũ này[br]phản ảnh rất rõ

0:04:46.259,0:04:50.694
rằng cơ sở hạ tầng hiện đại[br]của chúng ta,

0:04:50.694,0:04:55.906
và đặc biệt là ý tưởng [br]chống lũ lụt bằng bê tông,

0:04:55.906,0:05:03.708
đã khiến ta trở nên vô cùng mong manh[br]trước khí hậu biến đổi bất thường.

0:05:03.708,0:05:06.932
Nhưng giữa tâm bão,

0:05:06.932,0:05:09.610
tôi tìm thấy[br]mục đích sống.

0:05:09.610,0:05:14.651
Tôi không thể ngồi chờ[br]thành phố của mình tiếp tục chìm xuống.

0:05:14.651,0:05:17.411
Thành phố cần tôi,

0:05:17.411,0:05:22.649
và tôi có khả năng[br]giải quyết vấn đề này.

0:05:22.649,0:05:25.174
Sáu năm trước,

0:05:25.174,0:05:27.946
tôi bắt đầu[br]dự án của mình.

0:05:27.946,0:05:34.170
Nhóm của tôi đã thắng giải thiết kế[br]Công viên Thế Kỉ Chulalongkorn.

0:05:34.170,0:05:40.412
Đây là sứ mệnh lớn và quan trọng[br]của trường đại học đầu tiên ở Thái Lan

0:05:40.412,0:05:45.077
hưởng ứng kỉ niệm[br]một trăm năm ngày thành lập trường

0:05:45.077,0:05:51.133
bằng việc tặng thành phố[br]một mảnh đất làm công viên công cộng.

0:05:51.133,0:05:56.684
Xây một công viên có vẻ là điều[br]bình thường với các thành phố khác,

0:05:56.684,0:06:00.162
nhưng với Bangkok[br]thì không phải vậy.

0:06:00.162,0:06:05.715
Đây là nơi có diện tích cây xanh[br]công cộng trên đầu người thấp nhất

0:06:05.715,0:06:10.149
so với các siêu đô thị[br]ở Châu Á.

0:06:10.149,0:06:14.694
Dự án của chúng tôi đã trở thành[br]công viên công cộng mới

0:06:14.694,0:06:17.788
đầu tiên được xây[br]trong gần 30 năm.

0:06:17.788,0:06:20.419
Công viên này[br]rộng gần 4.5 hecta này

0:06:20.419,0:06:24.258
một vết nứt xanh cỡ lớn[br]giữa lòng Bangkok --

0:06:24.258,0:06:26.968
vừa mở cửa năm ngoái.

0:06:26.968,0:06:28.505
(Tiếng vỗ tay tán thưởng)

0:06:28.505,0:06:30.444
Xin cảm ơn.

0:06:30.444,0:06:33.546
(Tiếng vỗ tay)

0:06:33.570,0:06:38.367
Suốt bốn năm, chúng tôi đã[br]thúc đẩy không biết bao nhiêu cuộc họp

0:06:38.367,0:06:42.141
để thuyết phục[br]và không ngừng thuyết phục

0:06:42.141,0:06:47.411
rằng công viên này không chỉ [br]tạo cảnh quan đẹp hay giải trí

0:06:47.411,0:06:50.624
mà còn phải giúp[br]thành phố xử lí nước,

0:06:50.624,0:06:54.024
nó phải giúp thành phố[br]đối mặt với biến đổi khí hậu.

0:06:54.024,0:06:56.475
Và đây là cách nó hoạt động.

0:06:56.475,0:06:58.959
Bangkok là một thành phố phẳng,

0:06:58.959,0:07:03.919
nên chúng tôi thu lực hút trái đất[br]bằng việc làm nghiêng công viên

0:07:03.919,0:07:08.140
để gom góp[br]tất cả nước mưa.

0:07:08.140,0:07:12.109
Lực hút trái đất kéo[br]những dòng chảy từ điểm cao nhất

0:07:12.109,0:07:14.667
xuống điểm thấp nhất.

0:07:14.667,0:07:19.684
Công viên này có ba phần chính[br]tạo thành một tổng thể.

0:07:19.684,0:07:22.643
Đầu tiên là - mái vòm xanh.

0:07:22.643,0:07:25.918
Mái vòm xanh[br]lớn nhất Thái Lan,

0:07:25.918,0:07:30.380
với bể chứa nước mưa ở trên[br]và bảo tàng bên dưới.

0:07:30.380,0:07:32.561
Vào mùa khô,

0:07:32.561,0:07:38.713
nước mưa tích lại được sử dụng [br]để tưới công viên trong vòng một tháng.

0:07:38.713,0:07:43.683
Dòng nước chảy từ mái vòm xanh[br]xuống vùng đất ướt phía dưới

0:07:43.683,0:07:47.216
nơi những cây thực địa dưới nước[br]có thể giúp lọc

0:07:47.216,0:07:50.003
và làm sạch nước.

0:07:50.003,0:07:52.239
Phía dưới thấp,

0:07:52.239,0:07:57.516
có một cái hồ[br]giữ tất cả nước lại.

0:07:57.516,0:08:01.654
Ở trên hồ này,[br]có xe đạp nước.

0:08:01.654,0:08:06.292
Mọi người có thể vừa đạp nước[br]vừa giúp làm sạch chúng.

0:08:06.292,0:08:13.028
Hoạt động này trở thành một phần tích cực[br]trong hệ thống nước của công viên.

0:08:13.028,0:08:15.483
Khi đời cho bạn lũ,

0:08:15.483,0:08:17.950
bạn chơi đùa với nước.

0:08:17.950,0:08:20.713
(Tiếng cười)

0:08:20.713,0:08:25.040
Công viên Thế Kỉ đã cho con người[br]và nước không gian riêng,

0:08:25.040,0:08:30.694
đó chính là điều chúng tôi [br]và thành phố của mình cần.

0:08:30.694,0:08:35.158
Đây là một thiết kế[br]"lưỡng cư".

0:08:35.158,0:08:38.916
Công viên này[br]không phải để xả lũ

0:08:38.916,0:08:42.773
mà là tạo ra cách[br]sống chung với lũ.

0:08:42.773,0:08:47.993
Và không có một giọt nước mưa nào[br]bị phí phạm trong công viên.

0:08:47.993,0:08:55.973
Công viên này có thể tích[br]và giữ hàng triệu lít nước.

0:08:55.973,0:08:57.967
(Tiếng vỗ tay)

0:08:57.967,0:08:59.637
Xin cảm ơn.

0:08:59.637,0:09:03.243
(Tiếng vỗ tay)

0:09:03.243,0:09:07.191
Với tôi, mỗi dự án[br]là một cơ hội

0:09:07.191,0:09:12.231
để tạo ra những kẽ nứt xanh[br]xuyên qua rừng bê tông.

0:09:12.231,0:09:16.696
Bằng việc thiết kế cảnh quan[br]như một cách giải quyết vấn đề,

0:09:16.696,0:09:21.985
như biến nóc bê tông[br]thành vườn trong phố,

0:09:21.985,0:09:24.998
nơi có thể hấp thụ [br]nước mưa;

0:09:24.998,0:09:27.458
giảm sức nóng đô thị

0:09:27.458,0:09:30.992
và trồng rau ăn[br]giữa lòng thành phố;

0:09:30.992,0:09:34.994
biến cấu trúc bê tông[br]mà không một ai ngó ngàng

0:09:34.994,0:09:38.951
thành cây cầu xanh cho người đi bộ;

0:09:38.951,0:09:43.604
và một công viên chống lụt khác[br]ở trường Đại Học Thammasat,

0:09:43.604,0:09:49.244
nơi có tấm phủ xanh lớn nhất, gần như[br]toàn bộ mái một khu trường đại học

0:09:49.244,0:09:54.477
ở Đông Nam Á.

0:09:54.477,0:09:59.090
Lũ lụt nghiêm trọng[br]là một chuẩn mực mới,

0:09:59.090,0:10:03.240
đặt khu vực[br]Đông Nam Á --

0:10:03.240,0:10:06.967
vùng có nhiều[br]miền duyên hải --

0:10:06.967,0:10:09.969
vào rủi ro vô cùng lớn.

0:10:09.969,0:10:14.245
Tạo ra công viên[br]chỉ là một giải pháp.

0:10:14.245,0:10:16.739
Nhận thức[br]về biến đổi khí hậu

0:10:16.739,0:10:22.645
nghĩa là chúng ta, [br]dù làm bất cứ ngành nghề nào,

0:10:22.645,0:10:27.780
cần tăng cường[br]hiểu biết về rủi ro khí hậu

0:10:27.780,0:10:34.031
và biến mọi điều đang làm[br]thành một phần của giải pháp.

0:10:34.046,0:10:41.742
Vì nếu các thành phố[br]của ta tiếp tục phát triển như hiện giờ,

0:10:41.742,0:10:46.049
thảm hoạ tương tự[br]sẽ lặp lại..

0:10:46.049,0:10:49.562
và tiếp tục lặp lại.

0:10:49.562,0:10:53.059
Tạo giải pháp cho [br]những thành phố đang chìm

0:10:53.059,0:10:59.309
giống như biến[br]điều không tưởng thành hiện thực.

0:10:59.309,0:11:01.650
Và vì thế,

0:11:01.650,0:11:07.312
tôi muốn chia sẻ với các bạn [br]một từ mà tôi luôn tự nhắc nhớ,

0:11:07.312,0:11:11.288
đó là, "tangjai."

0:11:11.288,0:11:19.232
"tang" là "đứng vững",

0:11:19.232,0:11:24.283
và "jai" nghĩa là "trái tim".

0:11:24.283,0:11:29.005
Vững vàng trái tim[br]nhằm vào mục tiêu của bạn.

0:11:29.005,0:11:33.723
Trong tiếng Thái,[br]khi cam kết làm một điều gì đó,

0:11:33.723,0:11:37.306
bạn đặt tangjai[br]lên trước lời nói,

0:11:37.306,0:11:42.045
để trái tim đồng hành[br]với hành động của bạn.

0:11:42.045,0:11:44.303
Dù con đường đó[br]có chông gai đến đâu,

0:11:44.303,0:11:46.480
dù vết nứt đó[br]có lớn đến đâu,

0:11:46.480,0:11:49.039
bạn vẫn vươn tới[br]mục tiêu của mình

0:11:49.039,0:11:52.210
vì đó là nơi trái tim bạn thuộc về.

0:11:52.210,0:11:57.727
Và đúng thế,[br]Thái Lan là nhà.

0:11:57.727,0:12:01.448
Mảnh đất này[br]là ngôi nhà duy nhất của tôi,

0:12:01.448,0:12:07.017
và đó là nơi[br]tôi giữ tim mình vững vàng.

0:12:07.017,0:12:09.704
Bạn giữ vững tim mình ở đâu?

0:12:09.704,0:12:11.109
Xin cảm ơn.

0:12:11.109,0:12:12.216
(Tiếng vỗ tay)

0:12:12.216,0:12:13.561
Xin cảm ơn.

0:12:13.561,0:12:15.206
Kop kun ka.

0:12:15.206,0:12:17.738
(Tiếng vỗ tay và hưởng ứng)