Dit is "Marketplace" Wauw. Pyjama's, oude jurken. O mijn god! Waar komen al je oude kleren echt terecht? Uiteindelijk belanden ze allemaal op een afvalberg. We volgen de reis over de wereld. De hoge prijs van fast fashion. Dit is jouw "Marketplace." Ik bezoek enkele van de grootste modeketens ter wereld, maar ik ga geen nieuwe kleding kopen. Ik probeer juist mijn oude kleding kwijt te raken. Dit is mijn favoriete joggingbroek van de universiteit. Deze zijn gekrompen door het wassen. Deze waren ook heel goedkoop. Dit is gewoon een oud T-shirt. Het was ooit zwart. Sommige verkopers zijn op een missie. Ze willen je oude kleren, en sommigen gaan de strijd aan met goede doelen. Er is een nieuwe kledingbak en de boodschap is duidelijk: Gooi je oude kleding niet bij het vuilnis, breng ze hier. Ze nemen gordijnen en spijkerbroeken aan. Zelfs je oude ondergoed. Geef oude kleding en krijg een tegoedbon om geld te besparen op je nieuwe aankoop. Maar voordat ik mijn oude kleding weggooi, heb ik nog een aantal vragen. Deze bakken geven ons een goed gevoel. Maar zijn ze zo goed als we denken? Moet je dit zien! Al deze tassen! De meesten van ons lijken op de Bretons en de Palmas uit Markham. Zonder het te merken eindigen we met te veel kleding. Emily, wat zit hierin? Mijn oude kleding die te klein is. Ze ruimen een paar keer per jaar op. Normaal gesproken gooien ze de kleding in een goededoelenbak. Wauw! Hier zitten gaten in. Dit is niet een gewone berg kleding. Het is nu een berg textielafval. We willen aan de kinderen laten zien hoe groot het probleem echt is. Willen jullie naar binnengaan en zien wat er gebeurt met jullie gedoneerde kleding? - Ja. - Okee. Laten we naar binnen gaan. Ga naar binnen, neem een kijkje. Wauw! - Kleding! - Dat is kleding! - Kleding! - Zie je dat? O mijn god. Dat is een hele grote berg. Dit is wat er over blijft, de spullen die niemand wil hebben. De spullen die tweedehands winkels niet kunnen verkopen. Alle kleren die jullie gisteren hebben weggegooid? Hier kunnen ze terechtkomen. Oh, het zijn zo veel kleren! Het was niet wat ik had verwacht. Eén opslag, meer dan 91.000 kilo textielafval elke week en dat is alleen uit Toronto en omgeving. We hebben nog negen vergelijkbare locaties. In de laatste twee jaar is de hoeveelheid textielafval met 15 tot 20 procent gegroeid. Tony Colyn is de afdelingsleider donaties bij het Leger des Heils in Canada. Hoe denk je dat fast fashion dit heeft beïnvloed? Dit allemaal. Het heeft een grote impact gehad. En al deze spullen moeten ergens heen. De vaders van deze twee families, Michael Palma en Norman Breton kunnen het niet geloven. Hun jassen of schoenen zijn misschien nog goed, maar ze willen iets nieuws. Is het echt nodig, of willen ze het? Dat is de grote vraag. Vaak willen ze dingen, maar hebben ze het niet nodig. Toch kunnen we niet genoeg krijgen van fast fashion. Goekope, trendy wegwerpkleding. We scheppen er zelfs over op. En ik eindigde met een tas vol met kleding. We kopen allemaal te veel, 400% meer sinds de jaren 80. De kwaliteit is niet zo goed, maar de prijzen zijn fantastisch. Maar niet al onze oude kleding haalt de donatiebak. Het grootste deel, 85%, eindigt op de afvalberg. In Noord-Amerika wordt het geschat op meer dan 11 biljoen kilo per jaar. Allen al in Canada beld jee een berg in die drie keer zo groot is als Toronto's Roger Centrum Stadion. Waar ze niet makkelijk composteren, want het merendeel is gemaakt van stoffen die niet afbreekbaar zijn. Ze lozen chemicaliën en verf in onze rivieren en grond. Dat is een deel van de reden waarom mode een van 's werelds grootste vervuilers is. In de laatste jaren zijn een aantal grote modemerken zoals Levi's, Nike, Adidas en Zara recyclingprogramma's gestart. Al deze merken hebben donatiebakken in de winkel voor jouw oude kleding. Maar niemand gaat zo ver als H&M. Zij nemen alles aan: jeans, gordijnen en zelfs ondergoed. Kijk maar naar hun advertenties. Dat wat je nooit droeg. Dit, dit en dat. Dat ding met de kleur die je niet goed stond. Kom maar op. Dit is een van H&M's laatste campagnes. Laten we je broek scheuren en hier een nieuwe broek van maken. "Laten we je broek scheuren en hier een nieuwe broek van maken." Met jouw hulp maken we letterlijk nieuwe kleding van je oude. "We maken letterlijk nieuwe kleding van je oude" Kleding in de slechtste condities kan veranderen in isolatie materiaal of textielvezels die wordt gewoven tot stof en herboren als trendy nieuwe kleding in elke denkbare soort. Wat denk je van kledingrecycling? Ik vind het fantastisch. Het is een geweldig plan. We hebben het over kledingrecycling. Wat denk je dan dat er met je oude kleding gebeurt? Ik denk dat ze de kleding vermaken en ze er weer als nieuw uit laten zien. Wat denk je dat er gebeurt met die kleding? Het wordt toch hergebruikt om nieuwe kleding te maken? We versnipperen het tot vezels en maken er iets nieuws van. Het enige wat we niet doen is het verspillen. Grote recycling beloften. Ze klinken geweldig, maar zijn ze dat echt? Om dat uit te vinden gaan we naar New York, een van de modehoofdsteden van de wereld. Bij jasjes moet de voering goed bekijken. We ontmoeten Elisabeth Cline, een anti fast fashion activist. Door wat ze weet, draagt ze alleen tweedehands kleding. Nu is ze een professional in het beoordelen van afdankertjes. Bij een jas controleer je gelijk of alle ritsen goed werken. Bij fast fashion gaan dit soort dingen heel erg snel stuk. We laten haar de reclame van H&M zien en vragen haar wat ze denkt van nieuwe kleding maken van oude kleding. We versnipperen het tot vezels en maken er iets nieuws van. De realiteit is dat we nu maar 1% van de kleding echt herbruiken op een letterlijke manier. - 1%? - 1%. - Maar 1% wordt hergebruikt? - Ja. Als je kijkt naar hergebruik door textielvezels af te breken en deze om te zetten in nieuwe, recyclen we maar 1%. Waarom is het zo moeilijk om mijn oude shirt in een nieuwe te veranderen? Waarom kan dat niet? Veel kleding wordt gemaakt van gemixte vezels, dus dit it is misschien een mix van acryl, wol en katoen en misschien is mijn panty een mix van katoen en elastaan. Dat maakt het heel moeilijk om te recyclen. De andere uitdaging is dat recycling zorgt voor een kwaliteitsvermindering van stoffen als katoen en wol. Het verslechtert de katoen en wol streng, waardoor je een slechter product krijgt. Kortom, de technologie is er nog niet. Het is veel te duur en kost te veel tijd om nieuwe kleding van oude te maken. Er is ook een sceptische kant van mij die weet dat de reden waarom H&M focust op textielrecycling is dat het een makkelijke manier is om duurzaam te lijken. Ze hoeven hun productiemanier helemaal niet te veranderen om oude kleding te verzamelen en deze een tweede leven te geven. Het maakt het fast fashion systeem niet duurzamer. Experts zijn het erover eens: fast fashion moet veranderen als we echt een verschil willen maken. Herinner je je dat mode vier seizoenen had, winter, lente, zomer en herfst? Nu veranderen de trends bijna elke dag. Dit is hoe de Zweedse CEO dit verklaart. Er komen elke dag nieuwe kledingstukken binnen. Dus als je vandaag naar een H&M winkel gaat en twee dagen later terugkomt, vind je altijd iets nieuws. H&M verkopers vertellen ons dat nieuwe kleding elke maandag, woensdag, vrijdag en zondag. Dat komt uit op een half biljoen kledingstukken per jaar. Dat is waarom de recyclingcampagne van H&M Claudia Marsales zo kwaad maakt. Het is echt een vorm van greenwashing. Ze is het hoofd van Markhams afvalbeleid. Markham is een van de weinige Canadese steden die textiel van stortplaatsen bant. Als de fast fashion outlets willen hergebruiken wat ze maken, kost het hen al 12 jaar om te recyclen wat ze in 48 uur verkopen. Dat is gewoon... Dus dat zegt me dat het meer te maken heeft met marketing en greenwashing, dan het adresseren van het gebroken industriemodel van fast fashion. We vroegen H&M om meer te vertellen over hun recycling programma. Ze wezen dit af, benadrukkend dat ze het weggooien niet willen aanmoedigen. Hun kleding is van goede kwaliteit en gemaakt om lang mee te gaan. Ze werken aan een bedrijfsmodel waar, uiteindelijk, al hun kleding kan worden hergebruikt. Ze proberen het in ieder geval? Ja, maar ze zijn de oorzaak van het probleem. Het bedrijfsmodel van de fast fashion ketens is het probleem. Ze maken te veel en ze verkopen het voor te weinig. Het is weggooikleding. Een beetje recycling en wat reclames lossen dat probleem echt niet op. Wat vinden sommige klanten het leukst aan het programma? De korting. De aansporing om te blijven kopen. Ik doe het in de bak en dan geven ze de korting. Ik zag dat en ik dacht het is een manier om mezelf en hen op hetzelfde moment te helpen. Wat bedoel je met jezelf helpen en iemand anders helpen? Het helpt mij om geld te besparen en ik help hen door gratis kleding te geven. We gooien het in de bak en dan geven ze 5 dollar korting. H&M verzamelt je oude kleren. Tot nu toe meer dan 55,000 ton. Maar als ze bijna geen nieuwe kleding maken van je donaties, waar gaat het dan heen? Deze kopers hebben een theorie. Waar denk je dat de kleren heengaan die je naar de H&M brengt? Ze gaan vast naar mensen die ze nodig hebben, naar opvangen of andere plekken die de kleding kunnen gebruiken. Ze geven het waarschijnlijk gratis aan mensen die het nodig hebben. Waar denk je dat de spullen heengaan? Wat gebeurd ermee? Hopelijk gaat het naar mensen die het nodig hebben die zich goed willen kleden. Veel van ons denken dat onze kleding naar arme mensen gaat. Dat is fout. En misschien denk je dat zelfs om je beter te voelen over het kopen. Nou, Cline heeft hier een term voor. Wat is de mythe van het kledingtekort? Dat is de gedachte dat als we kleding geven aan een goed doel deze naar iemand in onze lokale gemeenschap gaan die dat nodig heeft. Maar in het tijdperk van fast fashion is er veel meer ongewenste kleding dan er nodig is. Het Leger des Heils weet er alles van. Onthoud: dit zijn alle dingen die ze niet in hun winkels kunnen verkopen. Dus wat doen ze met al deze overgebleven kleding? Ze verkopen het aan een opkoper. En de winkelketens doen hetzelfde met al je donaties. In Canada geeft de H&M de opbrengst hiervan aan UNICEF. Hier is het probleem. Al het textiel is geld waard. Kleding die in hele slechte staat is wordt bijvoorbeeld versnipperd voor schildersdoek of isolatiemateriaal en daarna verkocht. Maar het merendeel van alle gedoneerde kleding wordt verscheept naar ontwikkelingslanden en daar verkocht. Niet gedoneerd of gegeven aan arme mensen. Denk je nu dat je kleding niet eindigt op een vuilnisbelt? Denk er nog eens over na. We volgen de sporen van jouw oude t-shirts over de hele wereld. Alles met zwarte strepen komt uit Canada. Je mag deze reis niet missen. Dit is jouw "Marketplace". Het echte verhaal bij jouw "Marketplace." We houden van onze kleding. Ze zijn nu zo goedkoop dat je elke dag een ander statement kunt maken. Deze zijn 3 dollar? 5 dollar. Maar ze komen met een grote prijs. Dat is een deel van de reden waarom sommige fast fashion ketens, zoals H&M, zeggen dat ze recyclingprogramma's hebben, zoals deze. De aarde kan de hoeveelheid kleding die als afval eindigt niet aan. H&M heeft een veel beter antwoord. Maar we hebben al geleerd dat maar 1% van de gebruikte kleding wordt hergebruikt. Het grootste deel van de donaties van winkelketens en goede doelen bakken worden verkocht en verscheept. Dit is Nairobi, Kenya. Het land dat de meeste oude kleding opkoopt. Kenia is een van Canada's beste klanten. In een jaar geven ze meer dan 20 biljoen dollar uit aan onze gebruikte kleding. Alles met de zwarte strepen komt uit Canada. Dit is een variëteit aan kinderkleding. Dit zijn jassen. Vrouwen t-shirts. Maina Andrew is een tweedehands kleding importeur. Mensen uit Canada en Amerika zijn eigenlijk een beetje groot. Dit zie je niet alleen hier. Je ziet het in heel Afrika en in Zuid en Midden-Amerika. Veel van deze spullen zijn gratis gedoneerd door Canadezen. Nu wordt het hier verkocht met winst voor de verkopers, zoals Alice Nyansarora Anunda, die op haar lokale markt staat. Zij noemen de kleding "Mitumba". Dat is gewoon een bijnaam die we eraan hebben gegeven. "Mitumba" betekent in onze cultuur "oud". Het is bijna 13.000 kilometers verderop, maar als je wat beter kijkt zie je ze. De bekende merken. AEO, Zara, Adidas en H&M. De manier waarop we de balen openen, we kennen hun plannen en waar er nieuwe kleding is, zeker de pakketten die uit Canada komen. Maar Andrew ziet dat veel kleding van slechte kwaliteit is en moeilijk verkoopt. We gooien ze gewoon weg. Als mensen ze niet kopen, gooien we ze weg. Heel veel kleding gaat naar de vuilnishoop. Hij zegt dat het regelmatig gebeurt: achter de markt wordt kleding weggegooid en verbrand. Kleding die Canadezen niet willen en Kenianen ook niet. Soms zitten er hele oude spullen in. Er zitten zelfs spullen in die niet meer goed zijn en uiteindelijk worden ze gedumpt in Afrika of in Kenia. Ja, we verbranden ze en het is een verlies want we hadden ze al gekocht. Alle populaire merken op de drukke markten, Elizabeth Cline heeft ze ook gezien. Ze is in Kenia geweest. Er zijn veel verschillende bedrijven van over de hele wereld die werken aan echte textielrecycling, maar dat staat nog in de kinderschoenen. Uiteindelijk eindigt de kleding op een vuilnisbelt, of dat nu in Amerika of Afrika is. We vertellen H&M over deze markt in Kenia en over alle kleding die verbrand wordt. Zij zeggen dat hun tussenpersoon I:CO, die het ophalen en distribueren van hun bakken verzorgt hele hoge standaarden heeft. Maar ze werken nog aan een beter volgsysteem, zodat dit niet meer gebeurt. Weggooien is altijd goedkoper. Het is altijd de voordeligere optie. Er is maar een oplossing. De maker van de kleding neemt verantwoordelijkheid, van het begin tot het eind. Dus ze maken het t-shirt, ze verkopen het, het t-shirt komt terug en ze moeten het recyclen. Het mag niet in een derdewereldland terecht komen. Zuid-Afrika verbant tweedehands kleding. Als een land overleeft op tweedehands dingen, tweedehands kleding, betekent dat dat er iets mis is met dat systeem. Het bedreigt de lokale textiel industrie. En nu vechten veel van deze landen terug. Oost-Afrikaanse landen hebben de wereld laatst een bericht gestuurd. Ze willen onze tweedehands spullen niet en proberen ze te verbannen. De regering zei dat het hun eigen textielindustrie verwoest. Tweedehands kleding is vrij goedkoop en veel nieuwe kleding zou niet met hen kunnen concurreren. En ondanks alles wat je net hebt gezien, vertelt Cline dat H&M een voorloper is op het gebied van duurzaamheid. In vergelijking met andere merken zijn ze voorlopers. Ik weet niet wat dat zegt over de rest van de modeindustrie, dat er een fast fashion keten aan de top staat. Onthou dat je textielafval een milieuprobleem is. Textielafval op vuilnisbelten is een van de snelstgroeiende soorten afval en het is zo makkelijk om er iets aan te doen. Dus wat moet je doen met al je oude kleding? De antwoorden komen er zo aan. Wil je dat we een onderwerp verder onderzoeken? Schrijf naar ons: marketplace@cbc.ca De hoge prijs van mode op jouw "Marketplace." - Doe je wel eens impulsaankopen? - Zeker. Wat was het laatste ding dat je kocht en nu ziet en denkt: - Waarom heb ik dat gekocht? - Dat heb ik altijd met kleding. Gemiddeld kopen we bijna 70 kledingstukken per jaar. Dat betekent dat we iedere week nieuwe kleding kopen. - Wat heb je gekocht? - Heel veel spullen. - Had je iets nodig? - Nee. Je was gewoon even aan het rondkijken en kocht een paar dingen. Ja, ik heb veel spullen gekocht: leggings, t-shirts, sokken, ondergoed. Het merendeel van deze spullen eindigt op een vuilnisbelt. Fast fashion is een groot deel van het probleem, maar we hoeven het niet te accepteren. Dus dit is 50% polyester en 50% katoen. Het is heel moeilijk om deze vezels van elkaar te scheiden en te hergebruiken. Weet je hoeveel liter water er nodig is voor het maken van een spijkerbroek? Bijna 4000 liter. Wauw. Dat is waanzinnig. Soms helpt het om het afval te zien. Deze families beloven verandering. Ze willen leuke, mooie dingen, maar niet persé goede kwaliteit. We gaan ze leren om hun spullen te gebruiken tot ze op zijn. Nu we het er toch over hebben, ik heb nog een zak oude kleding om weg te gooien. Ik weet niet waar ik het beste heen kan gaan met mijn spullen. En ik denk dat de mensen thuis waarschijnlijk dezelfde vraag hebben. Sommige mensen ruilen hun kleding, dat is een eerste idee. Als het nog heel goed is, kun je het naar een herverkoper brengen. Je kunt het ook weggeven aan een betrouwbaar goed doel. Doe onderzoek naar de bedrijven die je kleding inzamelen. Koop niet zo veel. Kortom: gooi je oude kleding niet weg. Probeer het aan iemand te geven die het echt gebruikt. Meiden, hebben jullie een T-shirt nodig? Nee, weet je het zeker? Een zwarte nette broek, bijna nooit gedragen. Dit is leuk, toch? Een rits in de achterkant. Ik hoef het niet. Wil je die van jou terugbrengen en deze nemen? Nee, bedankt. Het is een small. Ik heb hem maar twee keer gedragen. - Nee, bedankt. - Nee? Wil iemand van jullie een pyjama broek? Of kennen jullie iemand die er een wil? - Ik wil hem wel. - T-shirt? Wil je misschien een Levi's jeans? Natuurlijk, maat 6 voor mij. - Geweldig! - Fantastisch. Hier zijn ze en nu belanden ze niet op de vuilnisbelt. Nee. Misschien is er geen perfecte oplossing voor dit complexe probleem. Maar als er iets is dat ik heb geleerd van dit proces, is het wel dat ik iets kan doen. Voor mij betekent dat: minder kopen. Een speciaal Marketplace onderzoek van een jaar. We gaan undercover in verzorgingshuizen. Ik schreeuwde heel hard en ze kwamen niet binnen. Families vechten voor betere verzorging. Ga dood, bitch. Je moet nu dood gaan. Mijn arme moeder. Heeft de langdurige zorg een crisispunt bereikt? Daar zijn we allang voorbij. We zijn al jaren in crisis.