0:00:09.034,0:00:11.641
Wychowałem się z moim bliźniakiem,

0:00:12.056,0:00:15.374
który był niesamowicie kochającym bratem.

0:00:15.374,0:00:19.555
Jako bliźniakiem byłem ekspertem

0:00:20.053,0:00:22.638
w dostrzeganiu faworytyzmu.

0:00:22.638,0:00:28.825
Jeśli jego ciastko było choć odrobinę[br]większe od mojego, miałem obiekcje.

0:00:28.825,0:00:30.881
A nie przymierałem głodem.

0:00:32.564,0:00:35.235
(Śmiech)

0:00:35.235,0:00:37.360
Kiedy zostałem psychologiem,

0:00:37.360,0:00:40.434
zacząłem zauważać[br]faworytyzm innego rodzaju.

0:00:41.612,0:00:46.283
Polega on na tym, że dużo bardziej[br]cenimy ciało niż umysł.

0:00:46.283,0:00:52.778
Spędziłem dziewięć lat na uniwersytecie,[br]robiąc doktorat z psychologii,

0:00:52.778,0:00:56.554
a niezliczona liczba osób[br]patrzy na moją wizytówkę i mówi:

0:00:56.554,0:01:02.483
"O, psycholog. Czyli taki niby-lekarz".

0:01:02.483,0:01:04.681
Jak gdyby właśnie to[br]powinno być tam napisane.

0:01:04.681,0:01:07.582
[Tylko psycholog, [br]nie prawdziwy doktor. Ale klapa]

0:01:07.582,0:01:09.372
(Śmiech)

0:01:09.372,0:01:13.621
To faworyzowanie ciała względem umysłu

0:01:13.621,0:01:15.417
widzę wszędzie.

0:01:15.691,0:01:18.077
Niedawno byłem w u przyjaciół

0:01:18.077,0:01:20.559
i ich 5-letni syn[br]szykował się do spania.

0:01:20.559,0:01:23.982
Stał na stołku przy umywalce,[br]myjąc zęby.

0:01:23.982,0:01:28.261
Poślizgnął się, spadł i skaleczył w nogę.

0:01:28.261,0:01:30.797
Płakał przez chwilę, ale potem wstał,

0:01:30.797,0:01:34.743
wszedł z powrotem na stołek[br]i sięgnął po opakowanie plastrów,

0:01:34.743,0:01:37.256
żeby opatrzyć zadrapanie.

0:01:37.573,0:01:41.392
Ledwo umiał wiązać buty, ale wiedział,

0:01:41.392,0:01:45.590
że musi opatrzyć skaleczenie, [br]bo inaczej się zakazi,

0:01:45.590,0:01:49.425
i że należy dbać o zęby,[br]myjąc je dwa razy dziennie.

0:01:49.425,0:01:52.605
Wszyscy wiemy, jak dbać o zdrowie fizyczne

0:01:52.605,0:01:55.658
i o higienę jamy ustnej, prawda?

0:01:55.658,0:01:58.998
Wiedzieliśmy to, mając zaledwie pięć lat.

0:01:58.998,0:02:01.391
Ale co wiemy o dbaniu [br]o zdrowie psychiczne?

0:02:03.784,0:02:06.656
A no nic.

0:02:06.656,0:02:09.528
Czego uczymy nasze dzieci[br]o higienie emocji?

0:02:09.528,0:02:12.402
Niczego.

0:02:12.967,0:02:15.639
Jak to się dzieje, [br]że spędzamy więcej czasu,

0:02:15.639,0:02:19.087
dbając o zęby niż o umysł?

0:02:20.385,0:02:24.762
Dlaczego nasze fizyczne zdrowie [br]jest dla nas dużo ważniejsze

0:02:24.762,0:02:27.599
niż zdrowie psychiczne?

0:02:27.913,0:02:30.703
Doznajemy psychicznych obrażeń

0:02:30.703,0:02:33.249
częściej niż fizycznych.

0:02:33.249,0:02:36.930
Obrażeń takich, jak porażka,[br]odtrącenie lub samotność.

0:02:36.930,0:02:39.804
One też mogą się pogorszyć,[br]jeśli je zignorujemy.

0:02:40.055,0:02:43.266
Mogą dramatycznie wpłynąć na nasze życie.

0:02:43.266,0:02:47.750
Choć istnieją [br]naukowo potwierdzone techniki,

0:02:47.750,0:02:52.656
którymi można leczyć psychiczne urazy, [br]nie robimy tego.

0:02:53.377,0:02:56.715
Nawet nie przychodzi nam [br]na myśl, że trzeba.

0:02:56.966,0:03:01.517
"Och, masz depresję? Przejdzie ci,[br]to siedzi tylko w twojej głowie".

0:03:01.517,0:03:04.555
Wyobraź sobie, że mówisz tak [br]komuś ze złamaną nogą:

0:03:04.555,0:03:07.759
"Po prostu to rozchodź,[br]to siedzi tylko w twojej nodze".

0:03:07.759,0:03:10.008
(Śmiech)

0:03:10.008,0:03:15.208
Czas zniwelować różnicę między[br]zdrowiem fizycznym i psychicznym.

0:03:15.271,0:03:18.310
Czas dać im równe szanse.

0:03:18.310,0:03:20.513
Coś jak bliźniakom.

0:03:21.349,0:03:24.999
Przy okazji,[br]mój brat też jest psychologiem.

0:03:25.013,0:03:28.096
Też jest tylko "niby-lekarzem".

0:03:28.096,0:03:29.952
(Śmiech)

0:03:29.952,0:03:31.963
Ale nie studiowaliśmy razem.

0:03:31.963,0:03:35.822
Najtrudniejszą rzeczą w moim życiu

0:03:36.190,0:03:39.012
była przeprowadzka przez Atlantyk[br]do Nowego Jorku,

0:03:39.012,0:03:41.756
by zrobić doktorat z psychologii.

0:03:41.756,0:03:44.690
Pierwszy raz w życiu się rozstaliśmy

0:03:44.690,0:03:48.071
i to było dla nas obu brutalne.

0:03:48.447,0:03:51.542
On został z rodziną i przyjaciółmi,

0:03:51.542,0:03:54.185
a ja byłem sam w nowym kraju.

0:03:54.185,0:03:56.453
Strasznie za sobą tęskniliśmy,

0:03:56.453,0:03:59.713
ale międzynarodowe rozmowy telefoniczne [br]były wtedy naprawdę drogie

0:03:59.713,0:04:03.778
i było nas stać na zaledwie 5 minut[br]rozmowy na tydzień.

0:04:04.738,0:04:06.100
W dzień naszych urodzin,

0:04:06.102,0:04:08.826
po raz pierwszy obchodzonych osobno,

0:04:08.826,0:04:10.216
postanowiliśmy zaszaleć

0:04:10.216,0:04:13.575
i przeznaczyć na rozmowę 10 minut.

0:04:13.575,0:04:16.250
Spędziłem ten poranek, chodząc po pokoju,

0:04:16.250,0:04:18.043
czekając, aż zadzwoni,

0:04:18.043,0:04:19.771
czekając,

0:04:20.415,0:04:22.045
czekając,

0:04:22.045,0:04:23.985
ale telefon nie dzwonił.

0:04:23.985,0:04:26.136
Biorąc pod uwagę różnicę czasu, założyłem:

0:04:26.136,0:04:28.808
"Jest z kolegami, zadzwoni później".

0:04:28.808,0:04:31.456
Wtedy nie było jeszcze komórek.

0:04:31.456,0:04:33.271
Ale on nie zadzwonił.

0:04:33.271,0:04:38.082
Zaczęło mi świtać, że po 10 miesiącach

0:04:38.082,0:04:41.421
nie tęsknił już za mną tak, jak ja za nim.

0:04:42.173,0:04:44.525
Wiedziałem, że zadzwoni rano,

0:04:44.525,0:04:49.602
ale ta noc była jedną z najsmutniejszych[br]i najdłuższych w moim życiu.

0:04:50.580,0:04:52.678
Obudziłem się rano,

0:04:52.678,0:04:54.874
spojrzałem na telefon

0:04:54.874,0:04:57.621
i spostrzegłem,[br]że strąciłem słuchawkę z widełek,

0:04:57.621,0:04:59.959
kiedy tak krążyłem poprzedniego dnia.

0:05:00.850,0:05:02.657
Wstałem z łóżka,

0:05:02.657,0:05:04.088
odłożyłem słuchawkę

0:05:04.088,0:05:06.132
i telefon zadzwonił sekundę później.

0:05:06.132,0:05:09.331
To był mój brat i, kurczę, był wściekły.

0:05:09.331,0:05:11.528
(Śmiech)

0:05:11.528,0:05:14.968
Była to najsmutniejsza i najdłuższa noc[br]także w jego życiu.

0:05:14.968,0:05:17.560
Próbowałem wytłumaczyć, [br]co się stało, ale powiedział:

0:05:17.560,0:05:21.180
"Nie rozumiem. Jeśli ja nie dzwoniłem,

0:05:21.180,0:05:24.892
to czemu ty nie zadzwoniłeś do mnie?".

0:05:25.399,0:05:27.031
Miał rację.

0:05:27.031,0:05:29.038
Dlaczego do niego nie zadzwoniłem?

0:05:29.397,0:05:34.518
Nie potrafiłem wtedy odpowiedzieć,[br]ale dzisiaj już umiem. To proste.

0:05:35.298,0:05:37.411
Samotność.

0:05:38.082,0:05:42.066
Samotność tworzy głęboką[br]psychologiczną ranę.

0:05:42.069,0:05:44.225
Taką, która wypacza nam percepcję

0:05:44.225,0:05:46.652
i robi nam zamęt w umysłach.

0:05:46.652,0:05:48.002
Przez nią wierzymy,

0:05:48.002,0:05:51.892
że innym zależy na nas mniej,[br]niż jest w istocie.

0:05:51.892,0:05:54.476
Sprawia, że bardzo boimy się[br]wyjść komuś naprzeciw,

0:05:54.476,0:05:58.613
bo po co wystawiać się[br]na odrzucenie i cierpienie,

0:05:58.613,0:06:02.268
skoro i tak już czujesz większy ból,[br]niż jesteś w stanie znieść?

0:06:02.473,0:06:05.538
Byłem wtedy naprawdę samotny,

0:06:05.538,0:06:08.203
ale całe dnie spędzałem wśród ludzi,

0:06:08.203,0:06:10.345
więc to do mnie nie docierało.

0:06:10.345,0:06:14.051
Samotność jest z definicji subiektywna.

0:06:14.657,0:06:17.932
Zależy jedynie od tego, czy czujesz się

0:06:17.932,0:06:21.415
emocjonalnie lub społecznie[br]oderwany od ludzi wokół.

0:06:21.415,0:06:23.226
A ja tak się czułem.

0:06:23.689,0:06:26.322
Przeprowadzono mnóstwo badań[br]na temat samotności

0:06:26.322,0:06:28.822
i wszystkie są przerażające.

0:06:29.863,0:06:34.128
Samotność nie tylko [br]unieszczęśliwia, ale też zabija.

0:06:34.139,0:06:35.463
Nie żartuję.

0:06:35.463,0:06:38.687
Przewlekła samotność [br]zwiększa ryzyko wczesnej śmierci

0:06:38.687,0:06:40.772
o 14%.

0:06:40.772,0:06:42.884
14 procent.

0:06:42.884,0:06:46.936
Samotność powoduje wysokie ciśnienie,[br]wysoki cholesterol,

0:06:46.936,0:06:50.639
a nawet pogarsza funkcjonowanie[br]układu odpornościowego,

0:06:50.639,0:06:54.672
sprawiając, że łatwiej zapadasz [br]na różne choroby.

0:06:54.672,0:06:58.167
Naukowcy doszli do wniosku, [br]że kiedy wziąć to wszystko pod uwagę,

0:06:58.167,0:07:01.990
przewlekła samotność [br]jest tak samo niebezpieczna

0:07:01.990,0:07:06.488
dla zdrowia i życia, jak palenie tytoniu.

0:07:06.991,0:07:11.061
Na paczkach papierosów [br]piszą: "Palenie zabija".

0:07:11.103,0:07:13.290
Samotność nie ma ostrzeżeń.

0:07:13.290,0:07:15.232
Dlatego to takie ważne,

0:07:15.232,0:07:18.564
Dlatego tak bardzo trzeba [br]wyżej cenić zdrowie psychiczne.

0:07:18.564,0:07:21.444
Dbać o higienę emocji.

0:07:21.896,0:07:24.611
Nie możesz bowiem wyleczyć[br]psychologicznej rany,

0:07:24.611,0:07:26.733
jeśli nawet nie wiesz, że ją masz.

0:07:26.733,0:07:28.806
[Zwracaj uwagę na emocjonalny ból]

0:07:28.806,0:07:31.303
Samotność nie jest jedyną psychiczną raną,

0:07:31.303,0:07:34.178
która zniekształca percepcję[br]i wprowadza w błąd.

0:07:34.185,0:07:35.713
[Porażka]

0:07:35.713,0:07:38.128
Porażka robi to samo.

0:07:38.128,0:07:42.110
Kiedyś w żłobku widziałem troje dzieci

0:07:42.110,0:07:44.782
bawiące się identycznymi,[br]plastikowymi zabawkami.

0:07:45.186,0:07:49.494
Po przesunięciu czerwonego guzika[br]wyskakiwał uroczy piesek.

0:07:49.905,0:07:54.535
Jedna dziewczynka próbowała ciągnąć[br]fioletowy guzik, potem go wciskać,

0:07:54.535,0:07:57.358
a potem tylko siedziała[br]i patrzyła na pudełko,

0:07:57.358,0:07:59.450
a broda jej się trzęsła.

0:07:59.450,0:08:02.346
Chłopiec, który siedział obok[br]i przyglądał się temu,

0:08:02.346,0:08:04.786
spojrzał na swoje pudełko[br]i wybuchnął płaczem,

0:08:04.786,0:08:06.839
choć nawet nie dotknął zabawki.

0:08:07.132,0:08:10.778
W międzyczasie inna dziewczynka[br]próbowała wszystkiego,

0:08:10.778,0:08:12.747
aż przesunęła czerwony guzik,

0:08:12.747,0:08:17.429
uroczy piesek wyskoczył, [br]a ona zapiszczała z radości.

0:08:17.429,0:08:20.619
Troje dzieci z identycznymi zabawkami,

0:08:20.619,0:08:23.609
ale z bardzo różnymi reakcjami[br]na niepowodzenie.

0:08:24.227,0:08:28.468
Pierwsza dwójka umiałaby [br]przesunąć czerwony przycisk,

0:08:29.016,0:08:32.176
a powstrzymał je tylko

0:08:32.176,0:08:36.473
ich własny umysł, [br]który wmówił im, że nie mogą.

0:08:36.473,0:08:40.599
Dorośli dają się tak okłamywać cały czas.

0:08:40.970,0:08:46.463
Mamy domyślny zestaw uczuć i przekonań,

0:08:46.463,0:08:50.024
które uruchamiają się w zetknięciu [br]z frustracją i przeszkodami.

0:08:50.024,0:08:53.168
Czy wiecie, jak wasz umysł [br]reaguje na przegraną?

0:08:53.418,0:08:54.890
Powinniście wiedzieć.

0:08:54.890,0:08:57.483
Jeśli umysł usiłuje was przekonać,

0:08:57.483,0:08:59.290
że nie potraficie czegoś zrobić,

0:08:59.290,0:09:00.770
a wy w to uwierzycie,

0:09:00.770,0:09:04.130
to, tak jak tamta dwójka,[br]poczujecie się bezradni

0:09:04.130,0:09:07.894
i zbyt wcześnie się poddacie,[br]albo i wcale nie spróbujecie.

0:09:07.894,0:09:11.617
Co tylko utwierdzi was w przekonaniu[br]o własnej nieudolności.

0:09:11.617,0:09:13.328
To dlatego tyle osób

0:09:13.328,0:09:15.865
żyje poniżej swojego potencjału.

0:09:15.865,0:09:19.349
Gdzieś po drodze pojedyncza porażka

0:09:19.349,0:09:21.503
przekonała ich,[br]że nie mogą odnieść sukcesu,

0:09:21.503,0:09:23.483
a oni w to uwierzyli.

0:09:23.483,0:09:26.016
Kiedy raz w coś uwierzymy,

0:09:26.016,0:09:28.626
bardzo trudno jest nam zmienić zdanie.

0:09:28.626,0:09:30.626
Przyszło mi się o tym przekonać,

0:09:30.626,0:09:32.901
gdy byliśmy z bratem nastolatkami.

0:09:32.901,0:09:36.510
Jechaliśmy nocą samochodem z kolegami,

0:09:36.510,0:09:38.262
kiedy zatrzymała nas policja.

0:09:38.262,0:09:41.544
W okolicy było włamanie[br]i szukali podejrzanych.

0:09:41.544,0:09:42.874
Policjant podszedł

0:09:42.874,0:09:45.595
i poświecił latarką na kierowcę,

0:09:45.595,0:09:49.134
na brata na przednim siedzeniu,[br]a potem na mnie.

0:09:49.134,0:09:51.736
Otworzył szeroko oczy i zapytał:

0:09:51.736,0:09:54.375
"Gdzie ja cię wcześniej widziałem?".

0:09:54.375,0:09:56.463
(Śmiech)

0:09:56.463,0:10:00.465
A ja na to: "Na przednim siedzeniu".

0:10:00.465,0:10:03.157
(Śmiech)

0:10:03.157,0:10:05.510
Nie załapał.

0:10:05.510,0:10:07.629
Pomyślał, że jestem naćpany.

0:10:07.629,0:10:09.010
(Śmiech)

0:10:09.010,0:10:11.413
Wyciągnął mnie z samochodu, przeszukał,

0:10:11.413,0:10:13.603
zaprowadził do radiowozu

0:10:13.603,0:10:16.913
i dopiero kiedy potwierdził,[br]że nigdy nie byłem notowany,

0:10:16.913,0:10:20.841
mogłem mu pokazać, że mój bliźniak[br]siedzi koło kierowcy.

0:10:20.931,0:10:24.761
Ale i tak, kiedy odjeżdżaliśmy,[br]widać było, że sądził,

0:10:24.761,0:10:28.254
że coś mi się upiekło.

0:10:29.625,0:10:33.575
Trudno jest nam zmienić zdanie,[br]kiedy raz się zdecydujemy.

0:10:33.575,0:10:38.525
Zniechęcenie po porażce jest naturalne.

0:10:38.714,0:10:43.171
Ale nie można sobie pozwolić[br]na myśl, że ci się nie uda.

0:10:43.171,0:10:46.037
Trzeba walczyć z poczuciem bezsilności.

0:10:46.037,0:10:48.973
Trzeba przejąć kontrolę nad sytuacją

0:10:48.973,0:10:53.132
i przerwać to błędne koło,[br]zanim się zacznie.

0:10:53.134,0:10:55.228
[Powstrzymaj emocjonalne krwawienie]

0:10:55.228,0:10:57.371
Nasze umysły i uczucia

0:10:57.371,0:11:01.059
nie są godnymi zaufania przyjaciółmi,[br]jak nam się wydaje.

0:11:01.059,0:11:03.863
Są bardziej jak humorzasty przyjaciel,

0:11:03.863,0:11:09.027
który potrafi być całkowicie oddany,[br]by za chwilę pokazać rogi.

0:11:09.027,0:11:11.015
Kiedyś pracowałem z kobietą,

0:11:11.015,0:11:14.836
która po 20 latach małżeństwa[br]i bardzo trudnym rozwodzie

0:11:14.836,0:11:17.383
w końcu była gotowa na pierwszą randkę.

0:11:17.383,0:11:21.580
Poznała faceta przez Internet,[br]wydawał się miły i spełniony w życiu

0:11:21.580,0:11:24.706
i, co najważniejsze, zdawał się[br]być nią szczerze zainteresowany.

0:11:25.052,0:11:28.078
Była bardzo podekscytowana,[br]kupiła nową sukienkę.

0:11:28.078,0:11:31.878
Spotkali się w ekskluzywnym[br]barze w Nowym Jorku.

0:11:31.878,0:11:35.795
Po dziesięciu minutach[br]gość wstał i powiedział:

0:11:35.795,0:11:38.903
"Nie jestem zainteresowany". I wyszedł.

0:11:38.903,0:11:40.867
[Odrzucenie]

0:11:40.867,0:11:43.523
Odrzucenie jest bardzo bolesne.

0:11:43.780,0:11:46.442
Ta kobieta była tak zdruzgotana,[br]że nie mogła się ruszyć.

0:11:46.442,0:11:48.922
Zdobyła się tylko [br]na telefon do przyjaciółki.

0:11:48.922,0:11:53.176
A ta na to: "A czego się spodziewałaś?

0:11:53.176,0:11:56.722
Masz szerokie biodra,[br]nie masz nic ciekawego do powiedzenia,

0:11:56.722,0:11:59.683
dlaczego przystojnemu człowiekowi sukcesu

0:11:59.683,0:12:02.296
miałaby spodobać się taka frajerka?".

0:12:03.743,0:12:07.239
Szokujące, prawda?[br]Że też przyjaciółka może być tak okrutna.

0:12:07.239,0:12:09.747
Ale mniej by wami wstrząsnęło,

0:12:09.747,0:12:12.651
gdybym powiedział, [br]że to nie były słowa przyjaciółki.

0:12:12.651,0:12:15.528
Kobieta sama to sobie powiedziała.

0:12:15.528,0:12:18.153
Wszyscy to robimy.

0:12:18.153,0:12:20.200
Szczególnie po odtrąceniu.

0:12:20.200,0:12:23.603
Zaczynamy myśleć o swoich[br]wadach i mankamentach,

0:12:23.603,0:12:25.951
jacy chcielibyśmy być, a jacy nie,

0:12:25.951,0:12:27.438
sami siebie wyzywamy.

0:12:27.438,0:12:29.809
Może nie tak ostro, ale wszyscy to robimy.

0:12:29.839,0:12:34.419
Co ciekawe, robimy to, [br]bo nasza samoocena jest już niska.

0:12:34.953,0:12:38.381
Dlaczego chcemy[br]uszkodzić ją jeszcze bardziej?

0:12:38.381,0:12:41.017
Nie pogarszalibyśmy umyślnie[br]fizycznego urazu.

0:12:41.017,0:12:43.523
Po zranieniu ręki nikt by nie mówił:

0:12:43.523,0:12:47.409
"Już wiem! Wezmę nóż i sprawdzę,[br]na ile to się da pogłębić".

0:12:47.409,0:12:50.943
Nieustannie robimy to[br]z psychicznymi urazami.

0:12:50.943,0:12:54.168
Dlaczego? Z powodu niskiej higieny emocji.

0:12:54.168,0:12:57.619
Nie stawiamy psychicznego zdrowia[br]na pierwszym miejscu.

0:12:57.619,0:12:59.396
Wiemy z wielu badań,

0:12:59.396,0:13:01.379
że kiedy mamy niską samoocenę,

0:13:01.379,0:13:04.473
jesteśmy bardziej wrażliwi[br]na stres i niepokój,

0:13:04.473,0:13:07.630
że porażka i odrzucenie bolą bardziej

0:13:07.630,0:13:10.348
i że leczenie trwa dłużej.

0:13:10.348,0:13:13.434
Po odrzuceniu po pierwsze trzeba zadbać

0:13:13.434,0:13:15.911
o swoją samoocenę,

0:13:15.911,0:13:19.001
zamiast robić z niej miazgę.

0:13:20.005,0:13:22.456
Kiedy czujesz emocjonalny ból,

0:13:22.456,0:13:25.296
traktuj siebie z takim samym współczuciem,

0:13:25.296,0:13:28.211
jakiego oczekiwałbyś[br]od najlepszego przyjaciela.

0:13:28.211,0:13:30.357
[Chroń swoją samoocenę]

0:13:30.357,0:13:34.042
Musimy wyłapać niezdrowe nawyki [br]i zmienić je.

0:13:34.128,0:13:38.380
Jednym z najbardziej niezdrowych[br]i najpopularniejszych jest roztrząsanie.

0:13:39.108,0:13:41.499
Roztrząsać - czyli przeżywać coś[br]wciąż na nowo.

0:13:41.499,0:13:43.640
Kiedy szef na ciebie nawrzeszczy

0:13:43.640,0:13:46.522
albo profesor ośmieszy cię podczas zajęć

0:13:46.522,0:13:49.113
albo kiedy pokłócisz się z przyjacielem

0:13:49.113,0:13:52.929
i po prostu nie możesz przestać[br]odtwarzać tej sceny w głowie,

0:13:52.929,0:13:55.072
czasem całymi tygodniami.

0:13:55.072,0:13:58.394
Takie roztrząsanie nieprzyjemnych wydarzeń

0:13:58.394,0:14:01.865
może łatwo stać się nawykiem,[br]i to bardzo kosztownym.

0:14:01.865,0:14:03.941
Gdy spędzamy tyle czasu,

0:14:03.941,0:14:06.815
skupiając się na przykrych[br]i negatywnych myślach,

0:14:06.815,0:14:10.552
wystawiamy się na poważne ryzyko

0:14:10.580,0:14:13.631
klinicznej depresji, alkoholizmu,

0:14:13.631,0:14:17.081
zaburzeń odżywiania,[br]a nawet chorób układu krążenia.

0:14:17.081,0:14:20.337
Problem w tym, że ochota na roztrząsanie

0:14:20.337,0:14:22.765
może być bardzo silna i wydawać się ważna,

0:14:22.765,0:14:25.115
więc trudno ten nawyk zwalczyć.

0:14:25.115,0:14:27.179
Wiem to z doświadczenia.

0:14:27.179,0:14:31.300
Nieco ponad rok temu sam[br]rozwinąłem u siebie ten nawyk.

0:14:31.300,0:14:34.128
U mojego brata zdiagnozowano

0:14:34.128,0:14:37.451
chłoniaka nieziarniczego w 3. stadium.

0:14:37.451,0:14:39.786
Nowotwór był bardzo agresywny,

0:14:39.786,0:14:43.037
brat miał widoczne guzy na całym ciele.

0:14:43.631,0:14:47.355
Musiał zacząć silną chemioterapię.

0:14:48.494,0:14:52.577
A ja nie mogłem przestać myśleć[br]o tym, co on przechodzi.

0:14:53.332,0:14:56.624
Nie mogłem przestać myśleć[br]o tym, jak on cierpi.

0:14:57.255,0:15:00.785
Mimo że nigdy nie narzekał.

0:15:01.072,0:15:03.820
Miał niewiarygodnie pozytywne nastawienie.

0:15:03.820,0:15:06.918
Jego zdrowie psychiczne było niesamowite.

0:15:06.918,0:15:11.755
Osobiście fizycznie byłem zdrowy,[br]ale psychicznie sobie nie radziłem.

0:15:12.014,0:15:13.563
Wiedziałem jednak, co robić.

0:15:13.563,0:15:16.933
Badania pokazują, że nawet[br]2-minutowe rozproszenie uwagi

0:15:16.933,0:15:20.855
wystarcza, by zniweczyć [br]ochotę na roztrząsanie.

0:15:20.855,0:15:24.305
Kiedy tylko nachodziły mnie [br]negatywne myśli,

0:15:24.305,0:15:27.298
zmuszałem się do koncentracji [br]na czymś innym,

0:15:27.298,0:15:28.698
aż ta ochota przechodziła.

0:15:28.698,0:15:33.263
Po tygodniu moje nastawienie się zmieniło,

0:15:33.263,0:15:36.251
stało się bardziej pozytywne[br]i pełne nadziei.

0:15:36.693,0:15:38.505
[Walcz z negatywnym myśleniem]

0:15:38.505,0:15:42.819
Dziewięć tygodni po rozpoczęciu[br]chemioterapii mój brat miał tomografię

0:15:42.819,0:15:45.880
i byłem przy nim, kiedy odbierał wyniki.

0:15:45.880,0:15:48.497
Wszystkie guzy zniknęły.

0:15:48.497,0:15:51.654
Przed nim wciąż były[br]trzy rundy chemioterapii.

0:15:51.654,0:15:53.731
Ale wiedzieliśmy, że wyzdrowieje.

0:15:54.306,0:15:57.716
To zdjęcie zostało zrobione[br]dwa tygodnie temu.

0:16:00.682,0:16:03.587
Podejmując działanie,[br]gdy czujesz się samotny,

0:16:03.595,0:16:06.595
zmieniając reakcje na niepowodzenie,

0:16:06.595,0:16:09.157
chroniąc poczucie własnej wartości,

0:16:09.157,0:16:11.649
walcząc z negatywnymi myślami,

0:16:11.649,0:16:14.957
nie tylko wyleczycie psychiczne rany,

0:16:14.957,0:16:18.133
ale też zbudujecie emocjonalną odporność,

0:16:18.133,0:16:19.673
rozkwitniecie.

0:16:19.673,0:16:24.134
Sto lat temu ludzie zaczęli[br]dbać o higienę osobistą.

0:16:24.134,0:16:28.423
Średnia długość życia[br]wydłużyła się o ponad połowę

0:16:28.423,0:16:30.584
w ciągu zaledwie kilku dekad.

0:16:30.584,0:16:34.468
Wierzę, że jakość życia mogłaby[br]wzrosnąć równie gwałtownie,

0:16:34.468,0:16:38.272
gdybyśmy zaczęli praktykować[br]higienę emocji.

0:16:38.841,0:16:42.182
Potraficie sobie wyobrazić,[br]jak wyglądałby świat,

0:16:42.182,0:16:44.476
gdyby wszyscy byli[br]zdrowsi psychicznie?

0:16:44.476,0:16:48.427
Gdyby było mniej samotności i depresji?

0:16:48.427,0:16:51.099
Gdyby ludzie wiedzieli,[br]jak poradzić sobie z porażką?

0:16:51.099,0:16:54.413
Gdyby lepiej czuli się ze sobą[br]i więcej mogli?

0:16:54.413,0:16:57.652
Gdyby byli szczęśliwsi[br]i bardziej zadowoleni?

0:16:57.652,0:17:00.826
Ja potrafię, bo to jest świat,[br]w którym pragnę żyć

0:17:02.226,0:17:06.021
i w którym chce żyć również mój brat.

0:17:06.021,0:17:10.654
Jeśli tylko zdobędziecie wiedzę[br]i zmienicie kilka nawyków,

0:17:10.654,0:17:14.352
będziemy mogli stworzyć[br]właśnie taki świat.

0:17:15.071,0:17:16.813
Dziękuję bardzo.

0:17:16.813,0:17:19.568
(Brawa)