0:00:00.333,0:00:02.329
Hinduizm adətən

0:00:02.329,0:00:05.661
çoxsaylı tanrıları ilə tanınır.

0:00:05.661,0:00:07.830
Bu videonun məqsədi

0:00:07.830,0:00:09.658
onların bir biri ilə necə bağlı olduğunu göstərib

0:00:09.658,0:00:12.132
necə qəbul edildikləri barədə bir təsəvvür yaratmaqdır.

0:00:12.132,0:00:15.542
Hinduizmin 3 əsas Tanrıları

0:00:15.542,0:00:19.073
Şiva, Vişnu və Brahmadır.

0:00:19.073,0:00:20.773
Bu 3 Tanrı ən vacib Tanrılardan

0:00:20.773,0:00:23.988
hesab olunur.

0:00:23.988,0:00:25.992
Müasir günümüzün Hinduizmində

0:00:25.992,0:00:30.259
Vişnu və Şivanın tərəfdarları daha çoxdur.

0:00:30.259,0:00:31.534
....

0:00:31.534,0:00:33.963
Şiva və Vişnu

0:00:33.963,0:00:35.035
Ali Varlıq hesab olunurlar.

0:00:35.035,0:00:37.851
Şiva və Vişnuya Brahma ilə müqayisədə

0:00:37.851,0:00:40.163
daha çox məbəd həsr olunub.

0:00:40.163,0:00:41.783
Şivanın tərəfdarları

0:00:41.783,0:00:45.772
Şayva adlanırlar.

0:00:45.772,0:00:47.385
....

0:00:47.385,0:00:49.223
Onlar Shayvizmin tərəfdarlarıdır və

0:00:49.223,0:00:52.268
Şayvizmə istinad edirlər.

0:00:52.268,0:00:55.191
Şiva bu Tanrıların bir çoxu kimi

0:00:55.191,0:00:57.992
çoxtərəflidir və

0:00:57.992,0:00:59.698
mürəkkəb əlaqələr daşıyır.

0:00:59.698,0:01:02.661
Lakin çox vaxt O, "Dağıdıcı" və ya

0:01:02.661,0:01:04.932
"Dəyişdirici" qüvvə olaraq da tanınır.

0:01:04.932,0:01:06.477
Dediyim kimi,

0:01:06.477,0:01:08.763
Vişunun da çoxsaylı tərəfdarları var.

0:01:08.763,0:01:12.042
Hinduistlərin böyük bir hissəsi

0:01:12.042,0:01:16.185
Vişnuizm dininə mənsubdur.

0:01:16.185,0:01:19.357
Vişnunun, "Qoruyucu" qüvvəsini təmsil etdiyi [br]hesab olunur.

0:01:19.357,0:01:21.017
Günümzdə, Brahma davamçılarının sayı

0:01:21.017,0:01:25.365
nisbətən azdır.

0:01:25.365,0:01:28.248
Brahmanın yaradıcı gücə sahib olduğuna inanılır.

0:01:28.248,0:01:30.023
Bəzi yazılarda Brahmanın Yaradıcı olduğu,

0:01:30.023,0:01:32.786
bəzilərində isə Brahmanın Şiva və Vişnu tərəfindən yaradıldığı

0:01:32.786,0:01:36.492
deyilir.

0:01:36.492,0:01:40.754
"Brahma" anlayışını "Brahman" anlayışı ilə

0:01:40.754,0:01:42.741
qarışdırmaq olmaz.

0:01:42.741,0:01:46.552
Brahman, İlahi həqiqət,

0:01:46.552,0:01:48.661
hər şeyin həqiqi təbiəti hesab olunur.

0:01:48.661,0:01:52.282
Brahma isə onun bir tərəfi,

0:01:52.282,0:01:55.566
həqiqətin bir parçası olan Tanrıdır.

0:01:55.566,0:01:57.479
Bu videoda və reallıqda gördüyünüz hər şey

0:01:57.479,0:01:59.096
bir Hunduist üçün

0:01:59.096,0:02:01.457
həqiqi Tanrıları,

0:02:01.457,0:02:05.284
Brahmanın həqiqi reallığını

0:02:05.284,0:02:07.867
ifadə edir.

0:02:08.725,0:02:11.286
Hinduizmdə mövcud olan bir marağlı məqam da

0:02:11.286,0:02:15.453
Tanrıların sadəcə bir cinsə aid olmamasıdır.

0:02:16.322,0:02:19.989
Məsələn, Vişnunun inkarnasiyası qadındı.

0:02:21.070,0:02:23.874
Bəzi Hinduistlər isə Tanrının

0:02:23.874,0:02:28.866
qadın cinsində formalaşdığına inanır.

0:02:28.866,0:02:33.292
Məsələn, Şaktizmin tərəfdarları

0:02:33.292,0:02:35.632
Tanrının Qadın cinsində olduğuna,

0:02:35.632,0:02:38.747
Ali İlahənin fərqli formalar ala bildiyinə inanırlar.

0:02:38.747,0:02:40.531
Burada gördüyünüz Parvati

0:02:40.531,0:02:42.346
İlahi Ana adlandırılır.

0:02:42.346,0:02:46.041
O, Şivanın yoldaşı hesab edilir.

0:02:46.041,0:02:48.479
Lakin Parvatinin başqa formaları da var.

0:02:48.479,0:02:50.595
Bu formalardan biri Durqa adlanır və Parvatinin

0:02:50.595,0:02:52.568
daha güclü, daha aqressiv formasını ifadə edir.

0:02:52.568,0:02:54.905
Devi və ya Şakti formasında da təsvir olunur.

0:02:54.905,0:02:57.036
Şakti "güc" deməkdir və

0:02:57.036,0:02:59.012
döyüşcü İlahədir.

0:02:59.012,0:03:01.787
Vişnunun yoldaşının adı isə Lakşmidir.

0:03:01.787,0:03:05.761
O, zənginliyi və bolluğu təmsil edir.

0:03:05.761,0:03:08.021
Sarasvati adlı İlahə isə

0:03:08.021,0:03:10.168
biliyi, musiqini və incəsənəti təmsil edir.

0:03:10.168,0:03:14.517
Sarasvati Brahmanın yoldaşıdır.

0:03:14.517,0:03:16.337
Yuxarıda bir neçə Tanrı adları qeyd

0:03:16.337,0:03:18.239
olunub.

0:03:18.239,0:03:21.238
Həddindən artıq çox Tanrı mövcuddur.

0:03:21.238,0:03:22.293
Hindistanın hansı hissəsində

0:03:22.293,0:03:24.830
oluğunuzdan

0:03:24.830,0:03:28.751
və Hinduizm qruppasından asılı olaraq

0:03:28.751,0:03:31.277
müxtəlif tanrılara fərqli dərəcədə diqqət ayrıldığını

0:03:31.277,0:03:32.502
görə bilərsiz.

0:03:32.502,0:03:35.085
Əlbəttə ki adət ənənələr də fərqlənir.

0:03:35.085,0:03:37.920
Fil Başlı olan Qaneşa

0:03:37.920,0:03:40.198
çox məşhurdu və

0:03:40.198,0:03:43.250
Qanpati olaraq da tanınır.

0:03:43.250,0:03:46.955
O, Şivanın və Parvatinin oğlu hesab olunur.

0:03:46.955,0:03:49.659
Onun başının niyə fil olması haqqında

0:03:49.659,0:03:52.262
marağlı hekayə mövcuddur.

0:03:52.262,0:03:55.265
İnanclara görə O, yeni başlanqıcı və

0:03:55.265,0:03:57.662
maneələrin dəf edilməsini təmsil edir.

0:03:57.662,0:04:00.549
Qərbi Hindistan regionlarında

0:04:00.549,0:04:02.665
Onun çoxsaylı tərəfdarları var.

0:04:02.665,0:04:03.799
Bu, onun məşhur olduğu, yeganə region deyil,

0:04:03.799,0:04:06.712
lakin bu regionların bir çoxusunda O,

0:04:06.712,0:04:08.150
əsas Tanrı kimi qəbul olunur.

0:04:08.150,0:04:10.581
Haqqında bəhs etdiyim Durqa,

0:04:10.581,0:04:12.770
Şərqi Hindistanda, xüsusi ilə də Benqaliyada məşhurdur.

0:04:12.770,0:04:14.559
...

0:04:14.559,0:04:17.117
Durqa Puja və ya Durqa üçün Puja,

0:04:17.117,0:04:20.120
Durqanın şərəfinə edilən rituallara deyilir və

0:04:20.120,0:04:24.037
Hinduizm dininin vacib hissəsidir.

0:04:24.037,0:04:25.762
Cənuba doğru getsək,

0:04:25.762,0:04:27.245
bəzi Hinduistlərin

0:04:27.245,0:04:30.138
Kartikeya və ya Muruqan kimi tanınan

0:04:30.138,0:04:32.268
Tanrıya inandığını görə bilərik.

0:04:32.268,0:04:34.520
O, müharibə Tanrısıdır.

0:04:34.520,0:04:37.702
Vişnu, bir çox vacib inkarnasiya ilə də

0:04:37.702,0:04:39.246
tanınır.

0:04:39.246,0:04:42.123
Onlardan biri, Vişnunun yeddinci inkarnasiyası olan

0:04:42.123,0:04:43.992
Ramadır.

0:04:43.992,0:04:46.723
Məşhur Hind eposunda əsas qəhrəman olaraq,

0:04:46.723,0:04:48.582
Ramayan kimi tanınır.

0:04:48.582,0:04:52.258
Vişnunun səkkizinci inkarnasiyası Krişnadır.

0:04:52.258,0:04:54.672
O, Mahabharta və

0:04:54.672,0:04:56.278
Mahabhartanın bir hissəsi olan Bhaqavat Gita da

0:04:56.278,0:04:58.142
Hinduizmin çox önəmli

0:04:58.142,0:05:00.465
parçalarıdır.

0:05:00.465,0:05:01.781
...

0:05:01.781,0:05:03.329
...

0:05:03.329,0:05:07.591
Hinduizmdə olan bu müxtəliflik [br]olduqca marağlıdır.

0:05:07.591,0:05:10.351
Şivaya sitayiş edənlərin

0:05:10.351,0:05:12.678
ritualları və inancları

0:05:12.678,0:05:15.830
Vişuya sitayiş edənlərinkindən fərqlidir.

0:05:15.830,0:05:18.591
...

0:05:18.591,0:05:21.842
Necə ki Xristianlıqda Protestantlar Katoliklərdən,

0:05:21.842,0:05:24.509
İslamda Sünnilər Şiələrdən fərqlənir.

0:05:25.779,0:05:27.971
Hinduizmlə bağlı marağlı bir şey,

0:05:27.971,0:05:30.323
Şiva və Vişnu tərəfdarları arasında

0:05:30.323,0:05:32.314
konfliktlərin olmamasıdır.

0:05:32.314,0:05:35.287
...

0:05:35.287,0:05:36.462
Bunun səbəbi

0:05:36.462,0:05:38.656
Hinduistlərə görə

0:05:38.656,0:05:41.785
Hindistan boyunca və ya Hinduist ənənələrində

0:05:41.785,0:05:45.849
fərqliliklər olsa belə,[br]hamısı Brahmanın fərqli tərəfləridir.

0:05:45.849,0:05:49.793
Onların hər biri vizuallaşdırmanın fərqli tərəfləri

0:05:49.793,0:05:53.241
olaraq qəbul edilir və [br]fundamental reallıqla və ya

0:05:53.241,0:05:55.355
fundamental Tanrı ilə əlaqələndirilir.

0:05:55.355,0:05:58.688
Bu fərqli praktikaların,

0:05:58.688,0:06:00.514
fərqli ritualların

0:06:00.514,0:06:01.814
birləşə bilməsinin səbəbi

0:06:01.814,0:06:05.541
Hinduizm hesab olunur.

0:06:05.541,0:06:08.520
Ənənələr Hind Vadisi sivilizasiyasından

0:06:08.520,0:06:11.359
Hind- ari xalqlarından ,

0:06:11.359,0:06:14.234
Dravidlərdən gəlib.

0:06:14.234,0:06:16.021
Ənənələrdə və dinlərdə ayrı-seçkilik etmək əvəzinə

0:06:16.021,0:06:17.494
onlar 1000 illər ərzində

0:06:17.494,0:06:21.167
birləşiblər və bir dinə çevriliblər.

0:06:21.167,0:06:22.960
"Birləşiblər" dedikdə

0:06:22.960,0:06:25.727
çoxsaylı ritualların

0:06:25.727,0:06:28.962
çoxsaylı ideyaların, praktikaların birləşməsi nəzərdə tutulur.

0:06:28.962,0:06:30.775
Buna "Sinkretizm"

0:06:30.775,0:06:33.302
deyilir.

0:06:33.302,0:06:37.537
Çoxsaylı praktikaları özündə birləşdirən Hinduizm

0:06:37.537,0:06:40.527
Sinkretizmin ən gözəl nümunələrindən biri ola bilər.

0:06:40.527,0:06:43.572
Burada göstərilən Tanrılar onlardan bir nümunədir.

0:06:43.572,0:06:46.010
Lakin onlar bir biri ilə əlaqəli şəkildə birləşib.

0:06:46.010,0:06:49.266
Bu müxtəlifliklə dolu olan dinin adı Hinduizmdir.

0:06:49.266,0:06:50.321
Bir Hinduist üçün bütün bu yollar

0:06:50.321,0:06:55.239
fundamental Brahman ilə əlaqə qurmaq üçün uyğundur.

0:06:55.239,0:06:57.356
....

0:06:57.356,0:06:59.548
Miqyası biraz kiçildək

0:06:59.548,0:07:02.715
əsas həqiqət hesab olunan

0:07:03.810,0:07:06.751
Brahman ilə əlaqəni görə bilirik

0:07:06.751,0:07:09.016
Bir sual yaranır:

0:07:09.016,0:07:12.548
Hinduizm çox zaman Politeizm dininə aid edilir.

0:07:12.548,0:07:14.488
Politeizm, çoxtanrılıq deməkdir.

0:07:14.488,0:07:17.487
Bu videoda da mən Hinduizm dinində mövcud olan

0:07:17.487,0:07:21.053
bir çox Tanrıdan bəhs etdim.

0:07:21.053,0:07:22.353
Lakin eyni zamanda

0:07:22.353,0:07:25.225
bir çox Hİnduistə görə bu Tanrıların hamısı

0:07:25.225,0:07:27.722
əsas reallıq olan Brahman ilə birləşmək[br]və ya əlaqə qurmaq üçün

0:07:27.722,0:07:30.640
bir yol hesab olunur.

0:07:30.640,0:07:35.064
Hinduistlər onu "Həqiqi Tanrı" olaraq adlandırardı

0:07:35.064,0:07:36.410
və

0:07:36.410,0:07:38.864
"Bir Tanrının fərqli tərəfləri" olaraq izah edərdi.

0:07:38.864,0:07:41.945
Buna görə də onlar, dinlərinin monoteistik[br]olduğunu da iddia edə bilərlər.

0:07:41.945,0:07:44.869
Ona görə də Hinduizm ideyasına

0:07:44.869,0:07:47.743
həm monoteistik,

0:07:47.743,0:07:50.678
həm politeistik çərçivədən

0:07:50.678,0:07:52.877
baxa bilərik.

0:07:52.877,0:07:54.665
Ümumilləşdirməyə gəldikdə isə

0:07:54.665,0:07:57.492
Hinduizm dinində bir çox Tanrı və praktikalar mövcuddur.

0:07:57.492,0:08:01.283
Hinduizm Dünyası boyunca fərqliliklər mövcuddur.

0:08:01.283,0:08:03.770
Lakin onların hər biri

0:08:03.770,0:08:06.187
"Brahman" anlayışı ilə əlaqəlidir.