[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.95,0:00:09.86,Default,,0000,0000,0000,,Bạn đã bao giờ thử hình dung ra\Nmột thế giới lí tưởng chưa?
Dialogue: 0,0:00:09.86,0:00:12.68,Default,,0000,0000,0000,,Một nơi không có chiến tranh, nghèo đói \Nhay tội phạm?
Dialogue: 0,0:00:12.68,0:00:14.64,Default,,0000,0000,0000,,Nếu có, không chỉ có mình bạn thôi đâu.
Dialogue: 0,0:00:14.64,0:00:19.21,Default,,0000,0000,0000,,Plato đã hình dung ra một nền cộng hòa \Ntiên tiến cai trị bởi các vị vua triết gia
Dialogue: 0,0:00:19.21,0:00:22.08,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều tôn giáo hứa hẹn diễm phúc \Nở thế giới bên kia
Dialogue: 0,0:00:22.08,0:00:23.38,Default,,0000,0000,0000,,và trong suốt lịch sử,
Dialogue: 0,0:00:23.38,0:00:27.45,Default,,0000,0000,0000,,nhiều nhóm người đã thử xây dựng \Nthiên đường trên mặt đất
Dialogue: 0,0:00:27.45,0:00:32.93,Default,,0000,0000,0000,,Cuốn "Utopia" của Thomas More (1516)\Nđã tạo nên tên gọi cho lý tưởng này
Dialogue: 0,0:00:32.93,0:00:35.32,Default,,0000,0000,0000,,theo tiếng Hy Lạp, nó có nghĩa là \N"không nơi nào"
Dialogue: 0,0:00:35.32,0:00:37.71,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù cái tên đã cho thấy \Nsự không tưởng của nó
Dialogue: 0,0:00:37.71,0:00:40.08,Default,,0000,0000,0000,,nhưng những tiến bộ về khoa học \Nvà chính trị
Dialogue: 0,0:00:40.08,0:00:44.07,Default,,0000,0000,0000,,vẫn khơi lên hi vọng những mộng tưởng \Nnày sẽ thành hiện thực.
Dialogue: 0,0:00:44.07,0:00:48.01,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hết lần này đến lần khác\Nchúng đều biến thành những cơn ác mộng
Dialogue: 0,0:00:48.01,0:00:50.84,Default,,0000,0000,0000,,về chiến tranh, nạn đói và áp bức.
Dialogue: 0,0:00:50.84,0:00:53.99,Default,,0000,0000,0000,,Khi những nhà văn bắt đầu nghi ngờ về\Nmột thế giới không tưởng,
Dialogue: 0,0:00:53.99,0:00:58.77,Default,,0000,0000,0000,,thể loại dystopia - một thế giới suy tàn\Nđược sinh ra
Dialogue: 0,0:00:58.77,0:01:03.42,Default,,0000,0000,0000,,Trong số những tác phẩm dystopia đầu tiên\Ncó "Gulliver's Travels" của Jonathan Swift
Dialogue: 0,0:01:03.42,0:01:06.74,Default,,0000,0000,0000,,Trong suốt hành trình, Gulliver đã đến \Nnhững xã hội hư cấu,
Dialogue: 0,0:01:06.74,0:01:11.73,Default,,0000,0000,0000,,một số nơi tưởng chừng như rất tốt đẹp\Nnhưng hóa ra lại thiếu sót trầm trọng
Dialogue: 0,0:01:11.73,0:01:13.63,Default,,0000,0000,0000,,Trên hòn đảo bay Laputa
Dialogue: 0,0:01:13.63,0:01:18.29,Default,,0000,0000,0000,,các nhà khoa học và nhà hoạch định xã hội\Ntheo đuổi kế hoạch ngông cuồng và vô dụng
Dialogue: 0,0:01:18.29,0:01:22.15,Default,,0000,0000,0000,,trong khi đó bỏ bê những nhu cầu \Nthiết thực của người dân
Dialogue: 0,0:01:22.15,0:01:25.17,Default,,0000,0000,0000,,Và cả người Houyhnhnm \Nsống cực kì lí trí,
Dialogue: 0,0:01:25.17,0:01:30.13,Default,,0000,0000,0000,,họ không cho phép bất kì sai sót nào\Ncủa con người.
Dialogue: 0,0:01:30.13,0:01:33.49,Default,,0000,0000,0000,,Với cuốn tiểu thuyết này, \NSwift đã tạo tiền đề cho dystopia
Dialogue: 0,0:01:33.49,0:01:37.18,Default,,0000,0000,0000,,sáng tạo ra một thế giới nơi những\Nxu hướng nhất định của xã hội đương thời
Dialogue: 0,0:01:37.18,0:01:38.93,Default,,0000,0000,0000,,được đẩy đến cực điểm
Dialogue: 0,0:01:38.93,0:01:42.26,Default,,0000,0000,0000,,phơi bày những thiếu sót ẩn giấu.
Dialogue: 0,0:01:42.26,0:01:46.95,Default,,0000,0000,0000,,Và những thế kỉ tiếp theo mang đến\Nnhiều chất liệu phong phú
Dialogue: 0,0:01:46.95,0:01:50.13,Default,,0000,0000,0000,,Nền công nghiệp tiên tiến hứa hẹn \Ngiải phóng người lao động
Dialogue: 0,0:01:50.13,0:01:54.53,Default,,0000,0000,0000,,nhưng lại cầm tù họ trong những nhà máy,\Nkhu ổ chuột.
Dialogue: 0,0:01:54.53,0:01:57.86,Default,,0000,0000,0000,,trong khi những ông trùm tư bản trở nên \Ngiàu có hơn cả những vị vua.
Dialogue: 0,0:01:57.86,0:02:02.53,Default,,0000,0000,0000,,Vào cuối thế kỉ 17, nhiều người lo sợ điều\Nsẽ xảy ra nếu tình trạng này cứ tiếp tục.
Dialogue: 0,0:02:02.53,0:02:06.49,Default,,0000,0000,0000,,Cuốn Cỗ Máy Thời Gian của H.G Wells vẽ ra \Nviễn cảnh giới thượng lưu và công nhân
Dialogue: 0,0:02:06.49,0:02:09.21,Default,,0000,0000,0000,,tiến hóa thành những loài khác nhau,
Dialogue: 0,0:02:09.21,0:02:13.84,Default,,0000,0000,0000,,trong khi The Iron Heel của Jack London \Nmô tả cảnh bọn chính trị đầu sỏ chuyên chế
Dialogue: 0,0:02:13.84,0:02:17.40,Default,,0000,0000,0000,,nắm quyền cai trị số đông nghèo khổ.
Dialogue: 0,0:02:17.40,0:02:22.61,Default,,0000,0000,0000,,Thế kỉ mới mang đến nhiều thay đổi thú vị\Nvà cũng đáng sợ
Dialogue: 0,0:02:22.61,0:02:26.68,Default,,0000,0000,0000,,Những tiến bộ y học có thể vượt qua \Nnhững giới hạn sinh học,
Dialogue: 0,0:02:26.68,0:02:29.35,Default,,0000,0000,0000,,phương tiện truyền thông cho phép \Ntrao đổi liên tục
Dialogue: 0,0:02:29.35,0:02:31.98,Default,,0000,0000,0000,,giữa lãnh đạo và dân chúng.
Dialogue: 0,0:02:31.98,0:02:36.16,Default,,0000,0000,0000,,Trong Brave New World của Aldous Huxley, \Nngười dân bị biến đổi gen
Dialogue: 0,0:02:36.16,0:02:39.28,Default,,0000,0000,0000,,và việc thực hiện \Nvai trò xã hội của họ bị điều khiển.
Dialogue: 0,0:02:39.28,0:02:42.97,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi đó chính sách tuyên truyền và \Nthuốc phiện khiến mọi người hạnh phúc
Dialogue: 0,0:02:42.97,0:02:46.49,Default,,0000,0000,0000,,rõ ràng là nó thiếu đi một số \Nyếu tố nhân đạo quan trọng.
Dialogue: 0,0:02:46.49,0:02:51.75,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng những thế giới dystopia\Nkhông hề hư cấu.
Dialogue: 0,0:02:51.75,0:02:55.10,Default,,0000,0000,0000,,Khi Châu Âu trải qua cuộc chiến tranh \Ncông nghiệp chưa từng thấy,
Dialogue: 0,0:02:55.10,0:02:57.67,Default,,0000,0000,0000,,những phong trào chính trị mới nổi lên.
Dialogue: 0,0:02:57.67,0:03:00.92,Default,,0000,0000,0000,,Một số hứa sẽ xóa bỏ hết cách biệt \Ntrong xã hội,
Dialogue: 0,0:03:00.92,0:03:04.33,Default,,0000,0000,0000,,vài người khác thì cố đoàn kết mọi người\Nbằng những di sản huyễn hoặc.
Dialogue: 0,0:03:04.33,0:03:07.62,Default,,0000,0000,0000,,Kết quả là những xã hội dystopia \Nngoài đời thật
Dialogue: 0,0:03:07.62,0:03:11.57,Default,,0000,0000,0000,,nơi đời sống bị giám sát bởi con mắt\Ncanh chừng của Nhà nước
Dialogue: 0,0:03:11.57,0:03:16.90,Default,,0000,0000,0000,,và cái chết tàn khốc đến với bất kì ai \Nkhông cùng lí tưởng,
Dialogue: 0,0:03:16.90,0:03:19.81,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều nhà văn không chỉ quan sát
Dialogue: 0,0:03:19.81,0:03:22.23,Default,,0000,0000,0000,,mà còn trải nghiệm những điều \Nkinh khủng này.
Dialogue: 0,0:03:22.23,0:03:26.78,Default,,0000,0000,0000,,Trong cuốn tiểu thuyết We, nhà văn Xô Viết\NYevgeny Zamyatin miêu tả một tương lai
Dialogue: 0,0:03:26.78,0:03:30.58,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà tự do ý chí và chủ nghĩa cá nhân \Nbị loại bỏ.
Dialogue: 0,0:03:30.58,0:03:34.83,Default,,0000,0000,0000,,Cuốn sách bị cấm ở Sô Viết, nó đã truyền \Ncảm hứng cho các tác giả như George Orwell
Dialogue: 0,0:03:34.83,0:03:39.45,Default,,0000,0000,0000,,- người đi đầu trong cuộc chiến \Nchống lại chủ nghĩa phát xít và cộng sản.
Dialogue: 0,0:03:39.45,0:03:43.36,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi cuốn Animal Farm của ông \Nthẳng thừng chế nhạo chính quyền Sô Viết,
Dialogue: 0,0:03:43.36,0:03:50.34,Default,,0000,0000,0000,,tác phẩm kinh điển 1984 chỉ trích chế độ \Nđộc tài, truyền thông và ngôn ngữ.
Dialogue: 0,0:03:50.34,0:03:54.01,Default,,0000,0000,0000,,Ở Mỹ, cuốn "It Can't Happen Here"\NSinclair Lewis's
Dialogue: 0,0:03:54.01,0:03:59.27,Default,,0000,0000,0000,,cho thấy khoảng cách từ dân chủ đến\Nphát xít gần như thế nào.
Dialogue: 0,0:03:59.27,0:04:01.02,Default,,0000,0000,0000,,Những thập kỉ sau thế chiến thứ hai,
Dialogue: 0,0:04:01.02,0:04:03.31,Default,,0000,0000,0000,,các nhà văn luôn tự hỏi rằng \Nnhững công nghệ mới
Dialogue: 0,0:04:03.31,0:04:06.64,Default,,0000,0000,0000,,như năng lượng hạt nhân, trí tuệ nhân tạo,\Nvà du hành vũ trụ \N
Dialogue: 0,0:04:06.64,0:04:09.30,Default,,0000,0000,0000,,có ý nghĩa như thế nào đối với tương lai\Ncủa loài người.
Dialogue: 0,0:04:09.30,0:04:12.42,Default,,0000,0000,0000,,Ngược lại với những hình dung chung về \Nmột hành trình hào nhoáng,
Dialogue: 0,0:04:12.42,0:04:18.04,Default,,0000,0000,0000,,khoa học viễn tưởng về dystopia mở rộng \Nra cả phim ảnh, truyện tranh và trò chơi.
Dialogue: 0,0:04:18.04,0:04:21.40,Default,,0000,0000,0000,,Robot chống lại người chế tạo ra chúng
Dialogue: 0,0:04:21.40,0:04:25.49,Default,,0000,0000,0000,,trong khi TV phát sóng những\Nchương trình giải trí vô hồn.
Dialogue: 0,0:04:25.49,0:04:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Công nhân bị bóc lột ở các thuộc địa ngoài\Nvũ trụ vì Trái đất đã cạn kiệt tài nguyên
Dialogue: 0,0:04:30.15,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,dân số quá tải, những thành phố thì\Nngập tràn tội phạm.
Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:36.64,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chính trị thì không hề xa lạ.
Dialogue: 0,0:04:36.64,0:04:42.06,Default,,0000,0000,0000,,"Dr. Strangelove" và "Watchmen" khám phá\Nmối nguy thật sự của chiến tranh hạt nhân
Dialogue: 0,0:04:42.06,0:04:44.64,Default,,0000,0000,0000,,"V for Vendetta" và "The Handmaid's Tale"
Dialogue: 0,0:04:44.64,0:04:49.18,Default,,0000,0000,0000,,cảnh báo rằng quyền của chúng ta có thể \Nbiến mất dễ dàng trong cơn khủng hoảng.
Dialogue: 0,0:04:49.18,0:04:53.49,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay những tác phẩm hư cấu về dystopia\Nvẫn tiếp tục phản ánh mối lo hiện đại
Dialogue: 0,0:04:53.49,0:04:54.64,Default,,0000,0000,0000,,về sự mất công bằng,
Dialogue: 0,0:04:54.64,0:04:55.63,Default,,0000,0000,0000,,biến đổi khí hậu,
Dialogue: 0,0:04:55.63,0:04:56.78,Default,,0000,0000,0000,,quyền lực của chính phủ,
Dialogue: 0,0:04:56.78,0:04:58.91,Default,,0000,0000,0000,,và những dịch bệnh toàn cầu.
Dialogue: 0,0:04:58.91,0:05:01.56,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao phải bận tâm đến những điều \Nbi quan này?
Dialogue: 0,0:05:01.56,0:05:04.95,Default,,0000,0000,0000,,Vì từ cốt lõi của nó, \Ndystopia chính lời cảnh báo,
Dialogue: 0,0:05:04.95,0:05:08.52,Default,,0000,0000,0000,,không ám chỉ về một chính quyền cụ thể\Nhay một sản phẩm công nghệ nào đó,
Dialogue: 0,0:05:08.52,0:05:14.34,Default,,0000,0000,0000,,mà là ý tưởng cho rằng nhân loại có thể \Nđược nhào nặn thành một hình mẫu lí tưởng.
Dialogue: 0,0:05:14.34,0:05:17.66,Default,,0000,0000,0000,,Trở lại với thế giới hoàn hảo mà \Nbạn đã tưởng tượng đến.
Dialogue: 0,0:05:17.66,0:05:20.94,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có nghĩ đến việc cần những gì \Nđể đạt được nó?
Dialogue: 0,0:05:20.94,0:05:24.36,Default,,0000,0000,0000,,Làm sao khiến mọi người hợp tác với nhau?
Dialogue: 0,0:05:24.36,0:05:28.06,Default,,0000,0000,0000,,Làm sao đảm bảo chúng có thể tồn tại?
Dialogue: 0,0:05:28.06,0:05:31.88,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn lại lần nữa,\Nthế giới đó có còn hoàn hảo không?