0:00:07.035,0:00:09.825
Je wordt gevangen in je eigen lichaam.

0:00:09.825,0:00:13.610
Verleden, heden en toekomst zijn één.

0:00:13.610,0:00:18.314
Met enorme kracht word je [br]als een raket de lucht ingeschoten.

0:00:18.314,0:00:22.824
De grens tussen mensen en dingen vervagen.

0:00:23.125,0:00:26.355
Talloze dichters en schrijvers[br]hebben inmiddels geprobeerd

0:00:26.355,0:00:28.880
een paniekaanval te beschrijven.

0:00:28.880,0:00:31.781
Het is zo overweldigend dat mensen denken

0:00:31.781,0:00:36.481
dat het een hartaanval, beroerte,[br]of andere levensbedreigende aandoening is.

0:00:36.841,0:00:40.060
Hoewel paniekaanvallen [br]geen blijvend letsel veroorzaken,

0:00:40.060,0:00:44.371
kan de angst voor een nieuwe aanval[br]iemands leven beperken,

0:00:44.371,0:00:46.755
en nieuwe paniekaanvallen veroorzaken.

0:00:46.961,0:00:49.357
Onderzoek toont aan dat [br]één op de drie mensen

0:00:49.357,0:00:52.730
minstens een keer in zijn leven[br]een paniekaanval krijgt.

0:00:52.730,0:00:55.379
En of het nou de eerste [br]of de honderdste keer is,

0:00:55.379,0:00:57.967
of dat je het bij een ander ziet,

0:00:57.967,0:01:00.717
niemand wil dat nog een keer meemaken.

0:01:00.717,0:01:03.547
En beter begrijpen wat het is,[br]is niet prettig,

0:01:03.547,0:01:04.937
maar wel noodzakelijk,

0:01:04.937,0:01:09.616
want preventie is alleen mogelijk [br]als je begrijpt wat een paniekaanval is.

0:01:10.166,0:01:11.696
Feitelijk is een paniekaanval

0:01:11.696,0:01:17.127
een overdreven lichamelijke reactie[br]op het waarnemen van gevaar.

0:01:17.127,0:01:19.427
Deze reactie ontstaat in de amygdala,

0:01:19.427,0:01:22.627
het deel van de hersenen[br]dat angstreacties verwerkt.

0:01:22.627,0:01:24.537
Als de amygdala angstsignalen ontvangt,

0:01:24.537,0:01:27.392
reageert het sympathische zenuwstelsel,

0:01:27.392,0:01:29.641
waardoor adrenaline vrijkomt.

0:01:29.891,0:01:33.317
Adrenaline versnelt [br]de hartslag en ademhaling

0:01:33.317,0:01:37.339
om bloed en zuurstof snel[br]naar de arm- en beenspieren te brengen.

0:01:37.339,0:01:39.642
De hersenen krijgen ook meer zuurstof,

0:01:39.642,0:01:42.092
wat ze alerter en effectiever maakt.

0:01:42.882,0:01:44.312
Tijdens een paniekaanval

0:01:44.312,0:01:48.269
is de reactie veel heftiger[br]dan eigenlijk nodig is

0:01:48.269,0:01:50.326
in een gevaarlijke situatie,

0:01:50.326,0:01:55.115
met als gevolg hartkloppingen,[br]zwaar ademhalen en hyperventilatie.

0:01:55.115,0:01:57.805
Veranderingen in de bloedstroom[br]veroorzaken duizeligheid

0:01:57.805,0:02:00.289
en gevoelloze handen en voeten.

0:02:00.819,0:02:03.869
Meestal duurt een paniekaanval[br]niet langer dan tien minuten.

0:02:03.869,0:02:07.289
Dan neemt de prefrontale cortex[br]het van de amygdala over

0:02:07.289,0:02:10.639
en wordt het parasympatische[br]zenuwstelsel geactiveerd.

0:02:10.639,0:02:14.140
Hierdoor komt het hormoon[br]acetylcholine vrij,

0:02:14.140,0:02:19.063
waardoor de hartslag verlaagt[br]en de paniekaanval wegzakt.

0:02:19.273,0:02:22.223
Tijdens een paniekaanval[br]reageert het lichaam op angst

0:02:22.223,0:02:25.901
alsof er een echte dreiging is,

0:02:25.901,0:02:27.351
of nog erger.

0:02:27.351,0:02:30.151
We weten niet zeker waarom dit gebeurt,

0:02:30.151,0:02:34.870
maar soms roept iets [br]een traumatische herinnering op,

0:02:34.870,0:02:37.030
waardoor een paniekaanval ontstaat.

0:02:37.030,0:02:39.748
Paniekaanvallen kunnen onderdeel zijn[br]van angststoornissen

0:02:39.748,0:02:46.654
zoals PTSS, sociale angststoornis, OCS,[br]en gegeneraliseerde angststoornis.

0:02:46.654,0:02:50.374
Terugkerende paniekaanvallen,[br]piekeren over nieuwe aanvallen,

0:02:50.374,0:02:53.350
en je anders gaan gedragen [br]om paniekaanvallen te voorkomen

0:02:53.350,0:02:56.740
kunnen leiden tot een diagnose[br]van een paniekstoornis.

0:02:57.120,0:02:59.522
De voornaamste behandelingen[br]bij paniekstoornissen

0:02:59.522,0:03:03.644
zijn antidepressiva[br]en cognitieve gedragstherapie,

0:03:03.644,0:03:05.374
oftewel CGT.

0:03:05.374,0:03:08.614
De slagingskans is voor beiden 40%,

0:03:08.614,0:03:12.410
hoewel ze niet bij iedereen [br]even succesvol zijn.

0:03:12.410,0:03:16.300
Antidepressiva hebben echter[br]wel vaak bijwerkingen

0:03:16.300,0:03:20.110
en 50% van de mensen heeft een terugval[br]na het stoppen met de medicatie.

0:03:20.110,0:03:25.713
Gedragstherapie heeft langer effect [br]en kent maar 20% terugval.

0:03:25.983,0:03:28.653
Het doel van CGT bij paniekstoornissen

0:03:28.653,0:03:31.675
is het aanleren en trainen[br]van praktische oefeningen

0:03:31.675,0:03:35.437
om zowel lichamelijk [br]als geestelijk grip te krijgen

0:03:35.437,0:03:39.537
op gevoelens en gedachten [br]tijdens een paniekaanval.

0:03:39.657,0:03:44.706
Eerst worden de lichamelijke oorzaken [br]van een paniekaanval uitgelegd,

0:03:44.706,0:03:47.336
dan volgen ademhalings- en spieroefeningen

0:03:47.336,0:03:51.485
die helpen de ademhaling[br]onder controle te krijgen.

0:03:51.825,0:03:54.265
Dan volgt cognitieve herstructurering,

0:03:54.265,0:03:56.939
waarbij de gedachten worden bijgestuurd

0:03:56.939,0:03:58.753
die tijdens aanvallen ontstaan --

0:03:58.753,0:04:02.885
bijvoorbeeld dat je stikt, [br]een hartaanval hebt, of doodgaat --

0:04:02.885,0:04:06.277
en deze te vervangen [br]door juiste gedachten.

0:04:07.065,0:04:09.494
De volgende stap[br]is de confrontatie aangaan

0:04:09.494,0:04:14.124
met gevoelens en situaties[br]die normaal paniekaanvallen veroorzaken.

0:04:14.654,0:04:17.857
Het doel is om de gedachte los te laten

0:04:17.857,0:04:22.010
dat deze gevoelens [br]en situaties gevaarlijk zijn.

0:04:22.307,0:04:27.512
Zelfs na therapie blijft het moeilijk [br]om te gaan met een paniekaanval,

0:04:27.512,0:04:32.209
maar door oefening kan de methode[br]aanvallen voorkomen en kalmeren

0:04:32.209,0:04:36.818
en uiteindelijk de greep van de paniek[br]op iemands leven verlichten.

0:04:37.518,0:04:39.208
Naast de standaard therapie

0:04:39.208,0:04:44.615
hebben veel mensen met paniekaanvallen[br]baat bij de ideeën achter CGT:

0:04:44.615,0:04:50.116
dat angst je geen kwaad doet, [br]maar eraan vasthouden wel.

0:04:50.116,0:04:52.676
Zelfs als je nooit[br]een paniekaanval hebt gehad,

0:04:52.676,0:04:57.429
is het goed te weten hoe je ze bij jezelf[br]en bij anderen kan identificeren,

0:04:57.429,0:05:01.839
en de aanvallen herkennen is[br]de eerste stap naar preventie.