0:00:01.222,0:00:01.892
katholiek?

0:00:01.897,0:00:05.897
Nee, evangelisch. De vader had [br]een speciale dienst aangevraagd.

0:00:06.413,0:00:08.923
Om dank te betuigen.

0:00:09.481,0:00:12.211
Omdat zijn kind, en ik herinner [br]me dit geval omdat..

0:00:12.281,0:00:17.621
Toen Argentina en ik het kind wilden [br]terugbrengen naar de school, zei de directeur: nee.

0:00:18.419,0:00:20.723
Dat de kinderen bang voor hem waren.

0:00:20.723,0:00:23.576
'Nee, maar hij heeft het recht, [br]hij heeft geen stuipen meer.'

0:00:24.153,0:00:28.714
En de directeur zei: oké, we gaan met [br]de docenten praten en kijken wat zij zeggen.

0:00:29.762,0:00:37.031
Als zij alle andere kinderen willen instrueren [br]wat ze moeten doen als hij stuiptrekkingen heeft..

0:00:37.329,0:00:41.500
en als ze niet meer bang zijn, [br]dan accepteren we hem weer.

0:00:41.860,0:00:45.267
Ik herinner me dat we [br]een poppentheater hadden.

0:00:45.491,0:00:50.185
We hadden een poppentheater [br]opgezet en we verzonnen een liedje.

0:00:50.185,0:00:54.196
En we gingen van klas tot klas [br]om het uit te voeren.

0:00:56.776,0:01:04.837
Toen hadden we een scenario hoe we het kind [br]weer terug konden brengen naar zijn gewone school.

0:01:05.377,0:01:09.614
Er gebeurden ons dingen [br]waardoor we leerden hoe...

0:01:11.076,0:01:14.565
Dat was het eerste keer dat we iemand [br]hebben teruggebracht naar school.

0:01:15.087,0:01:21.800
Want we wisten niet hoe we dat moesten doen, maar [br]we leerden dat we de gemeenschap moesten voorbereiden..

0:01:21.870,0:01:23.871
voordat we het kind konden terugbrengen.

0:01:24.909,0:01:28.114
En dit kind was al bekend in de school..

0:01:28.143,0:01:32.330
en de kinderen zeiden: hij heeft aanvallen.

0:01:32.412,0:01:36.579
Ja misschien associëren ze [br]dat met de duivel ofzo.

0:01:37.959,0:01:44.195
Dat was mooi, want we zongen met de [br]kinderen en deden een poppentheater.

0:01:44.756,0:01:48.991
En het kind keerde terug naar zijn klas [br]en is nooit meer bij ons geweest.

0:01:49.061,0:01:51.798
We gaven hem alleen begeleiding naderhand.

0:01:51.798,0:01:58.619
En hij moest dus nog zijn medicijnen [br]nemen tot een zekere leeftijd?

0:01:58.649,0:02:03.797
Hij nam drie of vier jaar medicijnen.

0:02:03.797,0:02:06.892
Is dat gebruikelijk dat het na vijf jaar...

0:02:06.892,0:02:10.497
In sommige gevallen, want in andere [br]gevallen is het permanent.

0:02:10.497,0:02:13.396
En weet je hoe dit kind [br]hier bij ons kwam?

0:02:13.396,0:02:21.955
Tegen de vader was gezegd dat het goed [br]voor het kind was om eendeneieren te eten.

0:02:21.955,0:02:23.307
Dat is de werkelijkheid.

0:02:23.307,0:02:26.884
'Je kind zal genezen als je [br]hem eendeneieren geeft.'

0:02:26.884,0:02:31.232
En hij begon overal eendeneieren te zoeken.

0:02:31.232,0:02:35.743
En hij kwam bij een huis dat ver weg was [br]en vroeg of ze eenden hadden.

0:02:35.763,0:02:43.901
En dat hadden ze, en toen begonnen ze [br]te praten over waarom hij eendeneieren zocht.

0:02:43.901,0:02:51.843
'Dat helpt niet. Weet je, ga naar [br]Argentina, zij kan je helpen.'

0:02:52.023,0:02:59.418
Zo kwam dat kind bij ons. Ze zeiden: [br]ga naar Argentina, zij kan je helpen.

0:02:59.459,0:03:05.056
Dus nu koopt hij geen eendeneieren [br]meer, nu hij bij ons is.

0:03:06.593,0:03:11.830
Zoals Francisco zegt, we hebben [br]veel geleerd in die jaren.

0:03:11.830,0:03:19.092
Het eerste was dat onze dochter [br]de school was voor ons leven.

0:03:19.092,0:03:28.619
En wij geven nu al 21 jaar [br]workshops aan ouders.

0:03:28.877,0:03:34.271
Dat doen we in twee dagen, [br]we zetten de workshops op, Francisco en ik.

0:03:34.271,0:03:37.830
We leerden van een [br]Colombiaanse, die heet...

0:03:38.579,0:03:46.196
Nouja, de Colombiaanse gaf ook de [br]workshops en we leerden wat van haar.

0:03:46.756,0:03:50.904
En nu geven we al meer dan 20 jaar [br]de workshops aan de ouders.

0:03:50.904,0:03:56.240
We doen dat door middel van [br]spelletjes, we vermaken ze.

0:03:56.240,0:04:02.748
En ik zeg altijd tegen de ouders dat je [br]als ouder van een kind met een handicap..

0:04:02.748,0:04:10.105
veel geduld moet hebben, [br]en sterk moet zijn..

0:04:10.105,0:04:15.830
omdat barrières worden doorbroken [br]en doelen worden bereikt.

0:04:15.890,0:04:21.396
Het leven gaat door en wat we [br]nu doen voor onze kinderen..

0:04:21.396,0:04:24.289
zal leven en doodgaan met ons.

0:04:24.289,0:04:27.333
Want het geeft ons tevredenheid.

0:04:27.363,0:04:30.038
Wat kunnen we doen voor onze kinderen?

0:04:30.038,0:04:36.444
Je kan gaan zitten en je afvragen: wie [br]komt me helpen met mijn kind, nee.

0:04:36.444,0:04:43.296
Dus de workshops zijn om [br]ze energie en kracht te geven..

0:04:43.296,0:04:46.709
ze sterker te maken en ze beter [br]te laten zorgen voor hun kinderen.

0:04:47.133,0:04:48.421
Het is heel interessant.

0:04:48.471,0:04:52.064
We hebben heel veel geleerd in al die jaren.

0:04:52.094,0:04:57.633
We wisten niets over handicaps, niets.

0:04:57.739,0:05:07.487
We moesten overal wat over [br]leren, op allerlei plekken.

0:05:12.249,0:05:13.761
Jullie bedankt.

0:05:13.801,0:05:17.491
Nee, jullie bedankt.

0:05:18.060,0:05:21.183
Wat ik vroeg...

0:05:27.383,0:05:37.191
Welk voordeel hebben de [br]kinderen van het transport?

0:05:41.156,0:05:46.493
Ik denk dat er voordelen zijn [br]die je niet meteen ziet..

0:05:46.493,0:05:47.917
maar die wij wel kennen.

0:05:47.927,0:05:51.880
Bijvoorbeeld kinderen die nooit [br]naar school gingen, gaan nu wel.

0:05:51.880,0:05:53.928
Dat is een belangrijke...

0:05:53.958,0:05:59.597
We hebben het over gezondheid, maar het gaat [br]uiteindelijk ook om 'schoolinclusie', sociale inclusie.

0:05:59.597,0:06:05.832
Kinderen die nooit naar de kerk van [br]hun ouders gingen, gaan nu wel met hun ouders.

0:06:07.502,0:06:14.297
Het is door het werk van veel [br]mensen dat dit kan gebeuren.

0:06:14.297,0:06:20.178
Vroeger moesten we de deuren [br]langsgaan om kinderen te zoeken.

0:06:20.227,0:06:28.125
Nu niet, als er een gehandicapt kind [br]wordt geboren horen we dat soms al na één dag.

0:06:28.175,0:06:34.409
Als het is geïdentificeerd, neemt de [br]verloskundige het kind mee met de moeder.

0:06:34.409,0:06:40.061
We hoeven niet meer op pad, zij gaan[br]automatisch al op zoek naar hulp.

0:06:40.061,0:06:44.063
Hiervoor gebeurde dat niet, [br]dan moesten wij altijd op zoek.

0:06:44.063,0:06:47.279
We hebben kinderen gevonden [br]die opgesloten zaten.

0:06:47.279,0:06:51.371
Weet je nog van dat meisje [br]dat we vonden in een vat?

0:06:51.371,0:06:54.871
Daar liet de moeder haar achter [br]als ze naar de markt ging.

0:06:54.871,0:06:56.919
Of kinderen...

0:07:02.149,0:07:10.683
Of kinderen die vastgebonden werden aan bed, omdat de [br]moeder naar het meer moest om kleding moest wassen.

0:07:10.683,0:07:16.219
Dan is het heel moeilijk wat je moet doen. [br]Geef ik de moeder aan, of wat doe ik?

0:07:16.219,0:07:21.064
Maar als ik weet dat dat de manier van de [br]moeder is om voor haar te zorgen, hoe ga ik dat doen.

0:07:21.104,0:07:30.651
Het is heel ingewikkeld, maar nu heb ik het gevoel [br]dat er al veel kinderen op de gewone school zitten

0:07:30.721,0:07:36.966
die naar school gaan, die vriendjes [br]hebben, dat gebeurde vroeger niet.

0:07:36.996,0:07:43.408
Nu zijn er op het speciaal onderwijs minder [br]kinderen, en meer op het reguliere onderwijs.

0:07:43.468,0:07:46.709
Beetje bij beetje is er een transitie gaande.

0:07:46.709,0:07:52.872
De school had zijn moment, en nu is het tijd om [br]meer kinderen naar reguliere scholen te brengen.

0:07:52.872,0:07:54.336
Dat gebeurt nu.

0:07:54.386,0:08:05.896
Nu zijn er kinderen op wielen (fietsen?) [br]te zien, of kinderen die zo alleen reizen..

0:08:05.916,0:08:08.487
iets dat vroeger niet gebeurde.

0:08:08.547,0:08:12.046
Of ze doen mee met een [br]activiteit waar iedereen aan meedoet

0:08:12.046,0:08:16.514
daar zijn nu ook kinderen met een [br]handicap te zien, vroeger zag je dat niet.

0:08:16.514,0:08:18.561
Dat was ondenkbaar.

0:08:18.697,0:08:24.142
Er waren momenten, er was strijd..

0:08:24.142,0:08:28.303
onze dochter had een heel groot hoofd.

0:08:28.303,0:08:30.559
Ze werd aangekeken [br]want het was indrukwekkend.

0:08:30.559,0:08:40.853
Ik herinner me dat we haar na lange tijd in het [br]ziekenhuis mee namen de straat op in een rolstoel..

0:08:40.950,0:08:44.783
op de hoofdstraat, waar veel beweging is.

0:08:44.853,0:08:50.524
Ik herinner me dat er heel veel mensen en [br]kinderen keken naar het hoofd van onze dochter.

0:08:50.524,0:08:53.985
Argentina zei: laten we teruggaan, [br]ik kan dit niet aan.

0:08:53.985,0:09:00.566
Ik zei: nee we kunnen niet terug, want als we [br]nu teruggaan, gaan we nooit meer de straat op.

0:09:00.566,0:09:06.034
En dat is niet alleen ons gebeurd, maar [br]ook andere jongeren, andere ouders.

0:09:06.034,0:09:10.775
Zonder de strijd van die ouders [br]zou dit niet gebeuren.

0:09:10.775,0:09:16.472
Nu zijn ze een park en een school aan het bouwen in [br]Santiago en ze denken daarbij aan personen met een handicap.

0:09:16.472,0:09:18.829
En ze denken aan toegankelijkheid.

0:09:18.829,0:09:24.748
Een burgemeester heeft vier parken aangelegd, [br]en heeft ze allemaal toegankelijk gemaakt.

0:09:24.748,0:09:28.971
Er is een strijd gaande.

0:09:28.971,0:09:34.700
Nu zijn er plekken waar iedereen kan [br]meedoen, hiervoor bestond dit alles niet.

0:09:34.700,0:09:39.728
Maar het is een strijd van veel mensen, [br]veel ouders, of mensen met een handicap..

0:09:39.728,0:09:48.437
die de blikken van mensen moesten negeren, [br]de woorden die soms pijn doen.

0:09:48.437,0:09:51.775
Dat gebeurt niet meer.

0:09:52.338,0:09:58.953
Maar het is een constante strijd geweest van veel mensen, [br]waardoor het vooruit is gegaan.

0:09:59.853,0:10:06.839
Ik droom ervan dat Sololá en Santiago Atitlán de eerste [br]'inclusieve' gemeenschap wordt van Guatemala.

0:10:07.607,0:10:09.811
Daar droom ik van.

0:10:10.640,0:10:18.464
Misschien blijft het een droom, maar misschien [br]gaan we het op den duur wel bereiken.