1
00:00:00,539 --> 00:00:02,072
Danas smo ovde

2
00:00:02,096 --> 00:00:08,736
zato što su Ujedinjene nacije
definisale ciljeve za napredak zemalja.

3
00:00:08,760 --> 00:00:11,181
Zovu se Milenijumski razvojni ciljevi.

4
00:00:11,205 --> 00:00:13,856
A razlog zašto stvarno volim te ciljeve

5
00:00:13,880 --> 00:00:16,196
je što ih ima osam.

6
00:00:16,799 --> 00:00:19,622
I određivanjem osam različitih ciljeva,

7
00:00:19,646 --> 00:00:21,686
Ujedinjene nacije su poručile

8
00:00:21,710 --> 00:00:25,709
kako ima tako puno stvari koje bi trebalo
da se promene u nekoj zemlji,

9
00:00:25,733 --> 00:00:27,598
da bismo imali dobar život za ljude.

10
00:00:27,622 --> 00:00:30,022
Pogledajte ovde,
treba zaustaviti siromaštvo,

11
00:00:30,046 --> 00:00:31,485
obrazovanje, rod,

12
00:00:31,509 --> 00:00:33,181
zdravlje dece i majki,

13
00:00:33,205 --> 00:00:36,395
kontrolisati infekcije, zaštititi okolinu

14
00:00:36,419 --> 00:00:40,276
i ostvariti dobre globalne veze
među narodima u svakom pogledu,

15
00:00:40,300 --> 00:00:42,308
od pomoći do trgovanja.

16
00:00:43,195 --> 00:00:46,162
Postoji i drugi razlog zašto
mi se sviđaju ti razvojni ciljevi,

17
00:00:46,186 --> 00:00:49,448
a to je zato što je svaki merljiv.

18
00:00:49,472 --> 00:00:51,352
Uzmimo smrtnost dece.

19
00:00:51,909 --> 00:00:56,057
Cilj je smanjiti dečju
smrtnost za dve trećine,

20
00:00:56,081 --> 00:00:59,041
od 1990. do 2015.

21
00:00:59,065 --> 00:01:02,199
To je smanjenje
od četiri procenta godišnje.

22
00:01:02,893 --> 00:01:05,095
I ovo, s merenjem.

23
00:01:05,119 --> 00:01:09,148
To je ono što čini razliku
između ovakvog političkog govora

24
00:01:09,172 --> 00:01:11,587
i stvarnog rađenja na važnoj stvari,

25
00:01:11,611 --> 00:01:13,038
na boljem životu za ljude.

26
00:01:13,713 --> 00:01:16,742
A razlog zašto sam tako srećan zbog toga

27
00:01:16,766 --> 00:01:20,102
je taj što smo već dokazali
da postoje mnoge zemlje

28
00:01:20,126 --> 00:01:22,800
u Aziji, na Bliskom istoku,

29
00:01:22,824 --> 00:01:25,014
u Latinskoj Americi i Istočnoj Evropi

30
00:01:25,038 --> 00:01:27,014
koje smanjuju ovom brzinom.

31
00:01:27,038 --> 00:01:30,278
Čak i moćni Brazil smanjuje
sa 5 procenata godišnje,

32
00:01:30,302 --> 00:01:32,413
a Turska sa sedam procenata godišnje.

33
00:01:32,437 --> 00:01:33,643
Dakle ima dobrih vesti.

34
00:01:33,667 --> 00:01:37,245
A ipak ljudi mi kažu:
"Nema napretka u Africi.

35
00:01:37,706 --> 00:01:39,707
A čak nema niti statistike o Africi

36
00:01:39,731 --> 00:01:41,395
da se sazna šta se događa."

37
00:01:41,419 --> 00:01:43,630
Dokazaću da nisu u pravu za obe stvari.

38
00:01:44,305 --> 00:01:47,021
Pođite sa mnom u čudesni svet statistike.

39
00:01:47,045 --> 00:01:50,615
Vodim vas na internet stranicu
ChildMortality.org,

40
00:01:50,639 --> 00:01:52,783
gde možete uzeti broj smrti dece

41
00:01:52,807 --> 00:01:55,305
ispod pet godina starosti za sve zemlje.

42
00:01:55,329 --> 00:01:57,417
Napravili su je UN-ovi stručnjaci.

43
00:01:57,441 --> 00:01:59,528
I uzeću Keniju kao primer.

44
00:01:59,552 --> 00:02:00,935
Ovde vidite podatke.

45
00:02:00,959 --> 00:02:03,919
Nemojte da paničite. Pomoćiću vam u tome.

46
00:02:03,943 --> 00:02:08,226
Izgleda grozno, kao na fakultetu
kada niste voleli statistiku.

47
00:02:08,250 --> 00:02:10,594
Ali prva stvar,
kada vidite tačke poput ovih,

48
00:02:10,618 --> 00:02:13,859
treba da se pitate: odakle podaci dolaze?

49
00:02:14,251 --> 00:02:16,252
Koje je poreklo podataka?

50
00:02:16,276 --> 00:02:19,876
Je li tačno da u Keniji
postoje doktori i drugi stručnjaci

51
00:02:19,900 --> 00:02:22,565
koji pišu potvrdu o smrti čim dete umre,

52
00:02:22,589 --> 00:02:24,633
i koja se šalje u statističku kancelariju?

53
00:02:24,657 --> 00:02:25,823
Ne.

54
00:02:25,847 --> 00:02:27,617
Zemlje s niskim standardom kao Kenija

55
00:02:27,641 --> 00:02:30,568
još uvek nemaju taj nivo organizovanosti.

56
00:02:30,592 --> 00:02:32,480
Ona postoji ali nije potpuna,

57
00:02:32,504 --> 00:02:37,787
jer se puno smrti događa
u kući s porodicom,

58
00:02:37,811 --> 00:02:38,996
i ne beleže se.

59
00:02:39,020 --> 00:02:41,880
Ono na šta se oslanjamo
nije nepotpun sistem.

60
00:02:41,904 --> 00:02:44,710
Imamo intervjue, ankete.

61
00:02:44,734 --> 00:02:48,407
I to su strogo profesionalne
ženske ispitivačice

62
00:02:48,431 --> 00:02:50,941
koje će sedeti sa ženom jedan sat

63
00:02:50,965 --> 00:02:52,830
i pitati je o istoriji njenih rađanja.

64
00:02:52,854 --> 00:02:54,719
Koliko ste imali dece?

65
00:02:54,743 --> 00:02:55,925
Jesu li živa?

66
00:02:55,949 --> 00:02:58,908
Ako su umrla, koliko su godina
imala i koje godine?

67
00:02:58,932 --> 00:03:02,076
I to je onda rađeno
na reprezentativnom uzorku

68
00:03:02,100 --> 00:03:04,337
hiljada žena u zemlji

69
00:03:04,361 --> 00:03:06,362
i objedinjeno u onome što se ranije zvalo

70
00:03:06,386 --> 00:03:09,045
izveštaj o demografskom
ispitivanju zdravlja.

71
00:03:09,069 --> 00:03:11,187
Ali ta ispitivanja koštaju,

72
00:03:11,211 --> 00:03:14,671
i mogu biti urađena tek
u intervalima od tri do pet godina.

73
00:03:14,695 --> 00:03:16,381
Ali su jako kvalitetna.

74
00:03:16,405 --> 00:03:18,096
Tako da je to ograničenje.

75
00:03:18,120 --> 00:03:21,199
I sve ove obojene linije su rezultati;

76
00:03:21,223 --> 00:03:23,000
svaka boja je jedno ispitivanje.

77
00:03:23,024 --> 00:03:26,164
Ali to je previše komplikovano za danas,
pa ću vam pojednostaviti

78
00:03:26,188 --> 00:03:29,070
i daću vam po jednu prosečnu
tačku svakog ispitivanja.

79
00:03:29,094 --> 00:03:32,824
To je bila 1977, 1988,

80
00:03:32,848 --> 00:03:35,547
1992, '97.

81
00:03:35,571 --> 00:03:37,130
i 2002.

82
00:03:37,599 --> 00:03:39,785
I kad su stručnjaci u Ujedinjenim nacijama

83
00:03:39,809 --> 00:03:42,228
postavili ispitivanja u bazama podataka,

84
00:03:42,252 --> 00:03:45,055
tada su upotrebili napredne
matematičke formule

85
00:03:45,079 --> 00:03:48,237
da dobiju liniju smera,
a linija smera izgleda ovako.

86
00:03:48,261 --> 00:03:49,450
Pogledajte.

87
00:03:49,474 --> 00:03:52,062
Ovo je najbolje podudaranje
koje mogu ovde da dobijem.

88
00:03:52,086 --> 00:03:53,316
Ali pazite.

89
00:03:53,340 --> 00:03:54,836
Oni produžuju liniju

90
00:03:54,860 --> 00:03:58,452
iza zadnje tačke u ništa.

91
00:03:59,401 --> 00:04:01,993
I procenili su kako će, 2008,

92
00:04:02,017 --> 00:04:05,473
Kenija imati smrtnost dece od 128.

93
00:04:05,497 --> 00:04:06,890
I bio sam tužan,

94
00:04:06,914 --> 00:04:11,735
jer smo mogli da vidimo
taj preokret u Keniji

95
00:04:11,759 --> 00:04:14,213
s porastom dečije smrtnosti u '90-im.

96
00:04:14,237 --> 00:04:16,038
To je bilo baš tragično.

97
00:04:16,062 --> 00:04:19,402
Ali u junu sam dobio e-mail

98
00:04:19,426 --> 00:04:21,237
od Demografskih ispitivanja zdravlja

99
00:04:21,261 --> 00:04:23,321
i bile su dobre vesti iz Kenije.

100
00:04:23,345 --> 00:04:24,717
I bio sam tako srećan.

101
00:04:24,741 --> 00:04:27,741
Ovo je bila procena novog ispitivanja.

102
00:04:28,346 --> 00:04:30,173
I onda je trebalo samo još tri meseca

103
00:04:30,197 --> 00:04:32,198
kako bi ih UN stavio na svoj server,

104
00:04:32,222 --> 00:04:34,852
i u petak smo dobili novu liniju trenda.

105
00:04:35,243 --> 00:04:36,562
I bila je ovde dole.

106
00:04:36,586 --> 00:04:39,330
Nije li to lepo? Nije li to lepo, ha?

107
00:04:39,354 --> 00:04:42,043
Ja sam zapravo u petak sedeo
ispred svog računara,

108
00:04:42,067 --> 00:04:44,068
i video broj smrti kako pada

109
00:04:44,092 --> 00:04:47,441
s 128 na 84 samo tog jutra.

110
00:04:47,465 --> 00:04:48,673
Pa smo slavili.

111
00:04:48,697 --> 00:04:51,592
Ali sada, kada imamo ovu liniju trenda,

112
00:04:51,616 --> 00:04:53,508
kako merimo napredak?

113
00:04:53,532 --> 00:04:55,286
Sada idem malo u detalje,

114
00:04:55,310 --> 00:04:57,032
jer UN to tako radi.

115
00:04:57,056 --> 00:05:00,167
Počnu 1990. mere do 2009.

116
00:05:00,191 --> 00:05:03,048
Kažu: "0,9 procenata, nema napretka."

117
00:05:03,464 --> 00:05:05,008
To nije pošteno.

118
00:05:05,032 --> 00:05:08,393
Kao profesor, mislim da imam pravo
da predložim nešto drugačije.

119
00:05:08,417 --> 00:05:10,128
Rekao bih, učinite barem ovo.

120
00:05:10,152 --> 00:05:12,862
Deset godina je dovoljno
za praćenje trenda.

121
00:05:12,886 --> 00:05:15,612
To su dva ispitivanja i možete videti
šta se sada događa.

122
00:05:15,636 --> 00:05:17,686
Imaju 2,4 procenta.

123
00:05:17,710 --> 00:05:19,875
Da sam ja u Ministarstvu
zdravlja u Keniji,

124
00:05:19,899 --> 00:05:21,711
možda bih spojio ove dve tačke.

125
00:05:22,139 --> 00:05:26,150
Govorim vam da mi znamo smrtnost dece.

126
00:05:26,174 --> 00:05:28,007
Imamo pristojan trend.

127
00:05:28,031 --> 00:05:29,721
Dolazimo do varljivih stvari

128
00:05:29,745 --> 00:05:32,203
kad merimo Milenijumske razvojne ciljeve.

129
00:05:32,227 --> 00:05:35,110
Iako je razlog za Afriku izuzetno važan,

130
00:05:35,134 --> 00:05:37,427
jer su '90. bile loša decenija,

131
00:05:37,451 --> 00:05:39,927
ne samo u Keniji, nego u celoj Africi.

132
00:05:39,951 --> 00:05:41,784
Epidemija HIV-a došla je do vrhunca.

133
00:05:41,808 --> 00:05:45,583
Bilo je otpora na stare lekove
za malariju, dok nismo dobili nove.

134
00:05:45,607 --> 00:05:47,725
A kasnije smo dobili
i mreže protiv komaraca.

135
00:05:47,749 --> 00:05:49,685
Bilo je i društveno-ekonomskih problema,

136
00:05:49,709 --> 00:05:51,844
koji se sada rešavaju u puno većem opsegu.

137
00:05:51,868 --> 00:05:53,885
Pogledajte ovde prosek.

138
00:05:53,909 --> 00:05:56,425
Ovo je prosek cele Afrike južno od Sahare.

139
00:05:56,449 --> 00:05:58,488
I Ujedinjene nacije kažu

140
00:05:58,512 --> 00:06:00,979
da je to smanjenje od 1,8 procenata.

141
00:06:01,449 --> 00:06:03,377
Ovo sada zvuči pomalo teoretski,

142
00:06:03,401 --> 00:06:04,932
ali nije toliko teoretski.

143
00:06:04,956 --> 00:06:06,392
Znate, ti ekonomisti,

144
00:06:06,416 --> 00:06:09,681
vole novac i žele ga sve više
i više, žele da raste.

145
00:06:09,705 --> 00:06:13,187
Pa računaju procenat
godišnjeg porasta ekonomije.

146
00:06:13,211 --> 00:06:15,871
Mi u javnom zdravstvu,
mi mrzimo dečije smrti,

147
00:06:15,895 --> 00:06:18,300
stoga želimo sve manje
i manje dečijih smrti.

148
00:06:18,324 --> 00:06:20,849
Pa računamo procenat smanjenja po godini.

149
00:06:20,873 --> 00:06:22,412
Ali i to je ista vrsta procenta.

150
00:06:22,436 --> 00:06:24,524
Ako vaša ekonomija raste
za četiri procenta,

151
00:06:24,548 --> 00:06:26,897
treba smanjiti dečiju smrtnost
za četiri procenta,

152
00:06:26,921 --> 00:06:29,718
ako je dobro upotrebljeno
i ako su ljudi stvarno uključeni

153
00:06:29,742 --> 00:06:32,261
i mogu koristiti sredstva
na način koji žele.

154
00:06:32,285 --> 00:06:35,597
Je li onda pošteno
to meriti kroz 19 godina?

155
00:06:35,621 --> 00:06:37,690
Ekonomista to nikada ne bi uradio.

156
00:06:38,116 --> 00:06:40,647
Podelio sam to na dva dela.

157
00:06:40,671 --> 00:06:43,553
U '90-im, samo 1,2 pšrocenta,

158
00:06:43,577 --> 00:06:45,141
samo 1,2 procenta.

159
00:06:45,165 --> 00:06:47,625
A sada, druga brzina -

160
00:06:47,649 --> 00:06:49,610
to je kao da je Afrika imala prvu brzinu,

161
00:06:49,634 --> 00:06:51,602
i sada su krenuli u drugu brzinu.

162
00:06:51,626 --> 00:06:54,829
Ali čak i to nije pošteno
predstavljanje Aftrike,

163
00:06:54,853 --> 00:06:56,932
jer je to prosek,

164
00:06:56,956 --> 00:06:59,442
to je prosečna brzina smanjenja u Africi.

165
00:06:59,466 --> 00:07:02,475
Pogledajte ovde, kada vas odvedem
u moje grafike s balončićima.

166
00:07:02,499 --> 00:07:03,935
Još uvek ovde

167
00:07:03,959 --> 00:07:07,491
broj smrti dece na 1.000 je na onoj osi.

168
00:07:07,515 --> 00:07:08,927
Ovde imamo godinu.

169
00:07:08,951 --> 00:07:11,887
I sad vam dajem širu sliku
od Milenijumskih razvojnih ciljeva.

170
00:07:11,911 --> 00:07:13,800
Počinjem od pre 50 godina

171
00:07:13,824 --> 00:07:16,949
kada je Afrika slavila
nezavisnost u većini zemalja.

172
00:07:16,973 --> 00:07:18,800
Evo vam Kongo, koji je bio visoko,

173
00:07:18,824 --> 00:07:21,313
Gana, niže, a Kenija još niže.

174
00:07:21,337 --> 00:07:24,219
I šta se događalo
od tada kroz godine? Idemo.

175
00:07:24,243 --> 00:07:27,489
Vidite, s nezavisnosti,
popravila se pismenost

176
00:07:27,513 --> 00:07:30,777
i počela su vakcinisanja,
velike boginje su iskorenjene,

177
00:07:30,801 --> 00:07:33,515
higijena se popravila
i stvari su se poboljšale.

178
00:07:33,539 --> 00:07:35,615
Ali onda, u '80-im, pogledajte ovde.

179
00:07:35,639 --> 00:07:37,301
Kongo je ušao u građanski rat,

180
00:07:37,325 --> 00:07:38,975
i stali su na tom nivou.

181
00:07:39,468 --> 00:07:40,979
Gana je brzo napredovala.

182
00:07:41,003 --> 00:07:44,403
Kenija ovde usporava, Gana je pretiče,

183
00:07:44,427 --> 00:07:46,737
ali onda Kenija i Gana
zajedno kreću prema dole -

184
00:07:46,761 --> 00:07:48,155
još uvek je zastoj u Kongu.

185
00:07:48,179 --> 00:07:49,348
Ovde smo danas.

186
00:07:49,372 --> 00:07:50,373
(Smeh)

187
00:07:50,397 --> 00:07:55,877
Možete videti, nema smisla
praviti prosek ovih nikakvih poboljšanja

188
00:07:55,901 --> 00:07:58,254
i ovih jako brzih poboljšanja.

189
00:08:00,211 --> 00:08:03,334
Došlo je doba kada moramo
prestati da razmišljamo

190
00:08:03,358 --> 00:08:06,432
o podsaharskoj Africi kao o jednom mestu.

191
00:08:06,456 --> 00:08:08,943
Te su zemlje tako različite,

192
00:08:08,967 --> 00:08:11,633
i zaslužuju da se kao takve i prepoznaju,

193
00:08:11,657 --> 00:08:14,128
kao što ni o Evropi ne govorimo
kao o jednom mestu.

194
00:08:14,152 --> 00:08:17,339
Mogu vam reći kako su ekonomije
u Grčkoj i Švedskoj vrlo različite.

195
00:08:17,805 --> 00:08:19,363
Svi to znaju.

196
00:08:19,387 --> 00:08:22,631
I o svakoj zemlji se sudi
pojedinačno kako im je.

197
00:08:22,655 --> 00:08:25,837
Dajte da vam pokažem širu sliku.

198
00:08:25,861 --> 00:08:27,244
Moja zemlja, Švedska:

199
00:08:27,268 --> 00:08:29,627
1800. bili smo ovde gore.

200
00:08:31,115 --> 00:08:33,848
Kakav mi to čudan
poremećaj ličnosti mora da imamo,

201
00:08:33,872 --> 00:08:37,685
kada brojimo decu tako pedantno
uprkos visokim stopama njihove smrtnosti.

202
00:08:37,709 --> 00:08:39,832
To je jako čudno.
Na neki način je sramota.

203
00:08:39,856 --> 00:08:41,983
Ali mi smo u Švedskoj
imali tu naviku, znate,

204
00:08:42,007 --> 00:08:43,562
da smo brojali sve dečije smrti,

205
00:08:43,586 --> 00:08:45,586
čak i ako nismo ništa
oko toga preduzimali.

206
00:08:46,424 --> 00:08:48,331
A onda, vidite, ovo su godine gladi.

207
00:08:48,355 --> 00:08:50,959
To su bile loše godine
i ljudima je bilo dosta Švedske.

208
00:08:50,983 --> 00:08:52,974
Moji preci su se preselili u SAD.

209
00:08:52,998 --> 00:08:56,107
I konačno, ubrzo je situacija ovde
počela da se popravlja.

210
00:08:56,131 --> 00:08:59,163
Dobili smo bolje obrazovanje i zdravstvo,

211
00:08:59,187 --> 00:09:01,266
smrtnost dece se smanjila.

212
00:09:01,290 --> 00:09:04,290
Mi nikad nismo imali rat,
Švedska je bila u miru svo to vreme.

213
00:09:04,591 --> 00:09:08,415
Ali pogledajte, stopa
smanjivanja u Švedskoj

214
00:09:08,439 --> 00:09:10,009
nije bila brza.

215
00:09:10,361 --> 00:09:13,185
Švedska je dosegla nisku smrtnost dece

216
00:09:13,209 --> 00:09:15,235
zato što je počela rano.

217
00:09:15,608 --> 00:09:19,684
Osnovna škola kod nas počela je 1842.

218
00:09:20,187 --> 00:09:22,544
I tada dobijete taj predivan učinak

219
00:09:22,568 --> 00:09:24,355
kada je narasla ženska pismenost

220
00:09:24,379 --> 00:09:25,950
jednu generaciju nakon toga.

221
00:09:26,408 --> 00:09:29,174
Morate shvatiti da su ulaganja
u napredak koja radimo,

222
00:09:29,198 --> 00:09:30,877
dugoročna ulaganja.

223
00:09:30,901 --> 00:09:32,633
Ne radi se samo o pet godina.

224
00:09:32,657 --> 00:09:34,235
To su dugoročna ulaganja.

225
00:09:34,536 --> 00:09:38,186
I Švedska nikada nije dosegla brzinu
iz Milenijumskih razvojnih ciljeva,

226
00:09:38,210 --> 00:09:40,107
3,1 posto, kako sam ja to izračunao.

227
00:09:40,131 --> 00:09:42,984
Dakle skrenuli smo s puta.
To je znači Švedska.

228
00:09:43,695 --> 00:09:45,467
Ali o tome baš ne govorimo.

229
00:09:45,491 --> 00:09:48,562
Želimo da drugi budu bolji od nas
I zaista, drugi su bili bolji.

230
00:09:48,586 --> 00:09:50,190
Dozvolite da vam pokažem Tajland,

231
00:09:50,214 --> 00:09:52,903
pogledajte koja je to uspešna priča,
Tajland od 1960-ih -

232
00:09:52,927 --> 00:09:54,167
kako su ovde krenuli dole

233
00:09:54,191 --> 00:09:57,417
i dosegli skoro istu
smrtnost dece kao Švedska.

234
00:09:57,441 --> 00:09:59,885
Daću vam drugu priču, Egipat,

235
00:09:59,909 --> 00:10:03,385
najbolje skriven, slavni uspeh
u javnom zdravstvu.

236
00:10:03,409 --> 00:10:05,767
Egipat je bio ovde gore 1960,

237
00:10:05,791 --> 00:10:07,130
više od Konga.

238
00:10:07,154 --> 00:10:10,324
Delta Nila bila je patnja za decu

239
00:10:10,348 --> 00:10:14,393
s dijarejom i malarijom i puno problema.

240
00:10:14,417 --> 00:10:17,737
Onda su dobili asuansku branu.
Dobili su struju u svojim kućama.

241
00:10:17,761 --> 00:10:20,093
Povećali su obrazovanje.

242
00:10:20,117 --> 00:10:22,117
I dobili su primarnu zdravstvenu zaštitu.

243
00:10:22,141 --> 00:10:23,356
I došli su dole, znate.

244
00:10:23,380 --> 00:10:26,381
I dobili su čišću vodu,
iskorenili su malariju.

245
00:10:26,405 --> 00:10:28,405
Zar to nije priča o uspehu.

246
00:10:28,735 --> 00:10:33,061
Stope milenijumskih razvojnih ciljeva
za dečiju smrtnost su sasvim moguće.

247
00:10:33,488 --> 00:10:38,188
I dobre vesti su da Gana danas
ide istom brzinom kao Egipat

248
00:10:38,212 --> 00:10:39,651
kada je bio najbrži.

249
00:10:39,980 --> 00:10:41,981
Sada i Kenija ubrzava.

250
00:10:42,005 --> 00:10:43,552
Tu imamo problem.

251
00:10:43,576 --> 00:10:46,576
Imamo ozbiljan problem
u zemljama koje su u zastoju.

252
00:10:47,529 --> 00:10:51,317
Dopustite da vam sad pokažem širu sliku,

253
00:10:51,341 --> 00:10:53,473
širu sliku dečije smrtnost.

254
00:10:53,497 --> 00:10:55,476
Pokazaću vam odnos

255
00:10:55,500 --> 00:10:58,722
između smrtnosti dece na ovoj osi -

256
00:10:58,746 --> 00:11:01,014
ova ovde osa je dečija smrtnost -

257
00:11:01,038 --> 00:11:03,814
a ovde imamo veličinu porodice.

258
00:11:03,838 --> 00:11:06,663
Odnos između dečije smrtnosti
i veličine porodice.

259
00:11:06,687 --> 00:11:08,767
Jedno, dvoje, troje, četvoro dece po ženi.

260
00:11:08,791 --> 00:11:10,721
Šestoro, sedmoro, osmoro dece po ženi.

261
00:11:10,745 --> 00:11:13,149
Ovo je, još jednom, 1960,

262
00:11:13,173 --> 00:11:14,344
pred 50 godina.

263
00:11:14,368 --> 00:11:15,860
Svaki balončić je jedna zemlja.

264
00:11:15,884 --> 00:11:17,431
Boje koje vidite, su kontinenti.

265
00:11:17,455 --> 00:11:19,866
Ovaj tamno plavi je podsaharska Afrika.

266
00:11:20,440 --> 00:11:23,710
Veličina balončića je ukupno stanovništvo.

267
00:11:23,734 --> 00:11:27,713
A ovo su takozvane zemlje "u razvoju".

268
00:11:28,076 --> 00:11:31,126
Imale su visoku ili vrlo
visoku smrtnost dece

269
00:11:31,150 --> 00:11:33,548
a veličina porodice, šest do osam.

270
00:11:33,901 --> 00:11:38,670
A ovo ovde su takozvane Zapadne zemlje.

271
00:11:38,694 --> 00:11:40,427
One su imale nisku smrtnost dece

272
00:11:40,451 --> 00:11:41,768
i male porodice.

273
00:11:42,227 --> 00:11:43,577
Šta se dogodilo?

274
00:11:44,052 --> 00:11:47,400
Želim da sada vidite sopstvenim očima

275
00:11:47,424 --> 00:11:50,668
odnos između pada smrtnosti dece

276
00:11:50,692 --> 00:11:52,873
i smanjenja veličine porodice.

277
00:11:53,511 --> 00:11:55,802
Jednostavno ne želim
da ostavim mesta za sumnju.

278
00:11:55,826 --> 00:11:57,409
Morate videti sami.

279
00:11:57,433 --> 00:11:59,893
Ovo se dogodilo. Sad pokrećem svet.

280
00:11:59,917 --> 00:12:03,302
Ovde smo išli dole,
s iskorenjivanjem velikih boginja,

281
00:12:03,326 --> 00:12:05,054
boljim obrazovanjem,

282
00:12:05,078 --> 00:12:06,244
zdravstvenom zaštitom.

283
00:12:06,268 --> 00:12:08,972
Dovde dole se došlo -
Kina dolazi u zapadnjačku kućicu.

284
00:12:09,766 --> 00:12:11,681
A ovde je Brazil u zapadnjačkoj kućici.

285
00:12:11,705 --> 00:12:14,959
Indija stiže. Prve afričke zemlje
stižu u zapadnjačku kućicu.

286
00:12:14,983 --> 00:12:16,594
Dobijamo mnogo novih suseda.

287
00:12:16,618 --> 00:12:18,061
Dobrodošli u pristojan život.

288
00:12:18,085 --> 00:12:20,006
Hajde. Želimo da svi dođu ovde dole.

289
00:12:20,030 --> 00:12:21,885
To je vizija koju imamo, zar ne?

290
00:12:21,909 --> 00:12:24,964
I pogledajte sada,
prve afričke zemlje stižu.

291
00:12:24,988 --> 00:12:26,496
Tu smo danas.

292
00:12:28,155 --> 00:12:32,322
Ne postoji taj "zapadni svet"
i "svet u razvoju".

293
00:12:32,346 --> 00:12:34,799
Ovo je izveštaj UN-a,

294
00:12:34,823 --> 00:12:36,323
koji je izašao u petak.

295
00:12:36,347 --> 00:12:37,910
Jako je dobar -

296
00:12:37,934 --> 00:12:39,877
"Nivoi i kretanja dečije smrtnosti" -

297
00:12:39,901 --> 00:12:41,189
osim ove stranice.

298
00:12:41,213 --> 00:12:43,472
Ova stranica je jako loša.

299
00:12:43,829 --> 00:12:46,440
To je kategorizacija zemalja.

300
00:12:46,464 --> 00:12:49,317
Navodi "zemlje u razvoju" -
mogu vam pročitati sa liste -

301
00:12:49,341 --> 00:12:52,639
zemlje u razvoju: Republika
Koreja - Južna Koreja.

302
00:12:52,663 --> 00:12:53,861
Molim?

303
00:12:54,393 --> 00:12:56,985
Imaju Samsung, kako mogu biti
zemlja u razvoju?

304
00:12:57,009 --> 00:12:58,639
Ovde imaju i Singapur.

305
00:12:58,663 --> 00:13:01,284
Oni imaju najnižu smrtnost dece
na svetu, Singapur.

306
00:13:01,308 --> 00:13:03,032
Pretekli su Švedsku pre pet godina,

307
00:13:03,056 --> 00:13:05,056
a označeni su kao zemlja u razvoju.

308
00:13:05,401 --> 00:13:06,826
Ovde imaju i Katar.

309
00:13:06,850 --> 00:13:09,142
To je najbogatija zemlja
u svetu sa Al Džazirom.

310
00:13:09,166 --> 00:13:11,332
Kako dođavola oni mogu biti
zemlja u razvoju?

311
00:13:11,356 --> 00:13:12,553
Ovo je budalaština.

312
00:13:12,577 --> 00:13:14,174
(Smeh)

313
00:13:14,198 --> 00:13:15,879
(Aplauz)

314
00:13:15,903 --> 00:13:18,290
Ostatak ovoga je u redu. Ostatak je dobar.

315
00:13:18,314 --> 00:13:20,315
Moramo imati moderni koncept,

316
00:13:20,339 --> 00:13:22,093
koji odgovara podacima.

317
00:13:22,117 --> 00:13:26,422
Moramo shvatiti da ćemo svi
živeti ovde, ovde dole.

318
00:13:26,893 --> 00:13:29,893
Kakva je važnost ovih
ovde odnosa, pogledajte.

319
00:13:30,671 --> 00:13:32,798
Čak i ako pogledamo Afriku.

320
00:13:32,822 --> 00:13:34,079
Ovo su afričke zemlje.

321
00:13:34,103 --> 00:13:37,800
Jasno možete videti povezanost
smanjenja dečije smrtnosti

322
00:13:37,824 --> 00:13:39,525
i smanjenja veličine porodice,

323
00:13:39,549 --> 00:13:40,953
čak i unutar Afrike.

324
00:13:40,977 --> 00:13:43,311
Vrlo je jasno da je to ono što se događa.

325
00:13:43,671 --> 00:13:46,672
I jako važno istraživanje
izašlo je u petak

326
00:13:46,696 --> 00:13:50,328
iz Instituta za merenje
i procenu zdravstva u Sijetlu,

327
00:13:50,352 --> 00:13:54,459
koje pokazuje da se skoro
50 procenata pada dečije smrtnosti

328
00:13:54,483 --> 00:13:56,953
može pripisati obrazovanju žena.

329
00:13:57,663 --> 00:14:00,205
To znači, kada devojčice idu u škole,

330
00:14:00,229 --> 00:14:02,798
uticaj ćemo videti
15 do 20 godina kasnije,

331
00:14:02,822 --> 00:14:05,250
što je vremenski trend i vrlo je jak.

332
00:14:05,687 --> 00:14:08,078
Zato moramo imati dugoročnu perspektivu,

333
00:14:08,102 --> 00:14:11,595
ali moramo meriti uticaj
u razdobljima od 10 godina.

334
00:14:12,170 --> 00:14:13,578
Sasvim je moguće

335
00:14:13,602 --> 00:14:16,681
smanjiti smrtnost dece
u svim ovim zemljama

336
00:14:16,705 --> 00:14:18,467
i spustiti ih u ovaj ugao

337
00:14:18,491 --> 00:14:20,406
gde bismo svi želeli zajedno da živimo.

338
00:14:21,036 --> 00:14:25,165
Naravno, smanjenje dečije smrtnosti

339
00:14:25,189 --> 00:14:30,171
stvar je od najveće važnosti
sa humanitarnog gledišta.

340
00:14:30,195 --> 00:14:33,673
Govorimo o pristojnom životu dece.

341
00:14:34,195 --> 00:14:37,436
Ali to je takođe i strateško ulaganje

342
00:14:37,460 --> 00:14:39,419
u budućnost celog čovečanstva,

343
00:14:39,443 --> 00:14:41,393
jer se radi i o okolini.

344
00:14:42,005 --> 00:14:44,242
Nećemo moći da upravljamo okolinom

345
00:14:44,266 --> 00:14:46,415
i izbegnemo užasnu klimatsku krizu

346
00:14:46,439 --> 00:14:48,371
ako ne stabilizujemo svetsku populaciju.

347
00:14:48,395 --> 00:14:49,899
Budimo u tome jasni.

348
00:14:49,923 --> 00:14:53,763
A način kako da to učinimo
je da smanjimo dečiju smrtnost,

349
00:14:53,787 --> 00:14:55,606
osiguramo pristup planiranju porodice

350
00:14:55,630 --> 00:14:58,718
i iza toga sprovodimo obrazovanje žena.

351
00:14:58,742 --> 00:15:01,209
To je sasvim moguće. Učinimo to!

352
00:15:01,233 --> 00:15:02,447
Hvala vam mnogo.

353
00:15:02,471 --> 00:15:09,380
(Aplauz)