1 00:00:00,258 --> 00:00:02,079 Nếu ai đó bảo bạn 2 00:00:02,079 --> 00:00:04,841 dùng ba từ để diễn tả 3 00:00:04,841 --> 00:00:08,723 uy tín của mình, bạn sẽ nói gì? 4 00:00:08,723 --> 00:00:11,118 Người ta mô tả năng lực phán xét, 5 00:00:11,118 --> 00:00:14,875 kiến thức, hành vi của bạn trong những tình huống khác nhau như thế nào? 6 00:00:14,875 --> 00:00:17,242 Hôm nay tôi muốn khám phá cùng các bạn 7 00:00:17,242 --> 00:00:18,914 lí do vì sao đáp án cho câu hỏi này 8 00:00:18,914 --> 00:00:21,055 lại trở nên cực kỳ quan trọng 9 00:00:21,055 --> 00:00:25,652 trong thời đại mà uy tín trở thành tài sản quý giá nhất. 10 00:00:25,652 --> 00:00:28,235 Tôi sẽ bắt đầu bằng việc giới thiệu tới các bạn 1 người 11 00:00:28,235 --> 00:00:31,837 có cuộc đời bị ảnh hưởng bởi một môi trường 12 00:00:31,837 --> 00:00:33,940 có nền tảng phát triển là uy tín. 13 00:00:33,940 --> 00:00:37,030 Sebastian Sandys là chủ một nhà nghỉ 14 00:00:37,030 --> 00:00:39,569 trên trang Airbnb từ năm 2008. 15 00:00:39,569 --> 00:00:42,500 Gần đây, tôi gặp lại anh ta. 16 00:00:42,500 --> 00:00:45,364 Sau vài tách trà, anh nói với tôi 17 00:00:45,364 --> 00:00:47,177 anh ta trở nên giàu có 18 00:00:47,177 --> 00:00:49,594 nhờ việc đón tiếp du khách trên toàn thế giới. 19 00:00:49,594 --> 00:00:52,927 Hơn 50 người đã ở trọ tại căn nhà xây từ thế kỉ 18, 20 00:00:52,927 --> 00:00:55,619 nơi mà anh cùng chú mèo Squeak của mình đang sống. 21 00:00:55,619 --> 00:01:00,051 Tôi nhắc đến Squeak bởi vì khách trọ đầu tiên của Sebastian 22 00:01:00,051 --> 00:01:04,002 vô tình thấy một con chuột cống to chạy qua bếp, 23 00:01:04,002 --> 00:01:06,595 và cô ấy hứa sẽ không để lại lời nhận xét xấu 24 00:01:06,595 --> 00:01:10,017 với một điều kiện: anh ta phải nuôi mèo. 25 00:01:10,017 --> 00:01:14,084 Vậy nên Sebastian mua Squeak để giữ uy tín của mình. 26 00:01:14,084 --> 00:01:18,183 Bây giờ, có lẽ các bạn đều biết, Airbnb là mạng lưới ngang hàng, 27 00:01:18,183 --> 00:01:21,194 kết nối với những người có chỗ cho thuê 28 00:01:21,194 --> 00:01:23,979 và những người đang kiếm một nơi để trọ 29 00:01:23,979 --> 00:01:26,666 trên hơn 192 quốc gia. 30 00:01:26,666 --> 00:01:29,356 Những địa điểm cho thuê thường thấy là 31 00:01:29,356 --> 00:01:32,188 phòng dư cho khách qua đêm, hoặc nhà nghỉ những dịp lễ, 32 00:01:32,188 --> 00:01:34,761 nhưng điều kì thú là những nơi độc đáo 33 00:01:34,761 --> 00:01:38,699 mà bạn có thể tới: nhà cây, lều vải (của người da đỏ), 34 00:01:38,699 --> 00:01:40,791 nhà để máy bay, lều tuyết... 35 00:01:40,791 --> 00:01:44,250 Nếu không thích khách sạn, cuối đường có một tòa lâu đài 36 00:01:44,250 --> 00:01:47,083 mà bạn có thể thuê giá 5000 đô la một đêm. 37 00:01:47,083 --> 00:01:50,431 Đó là một ví dụ tuyệt vời cho thấy công nghệ 38 00:01:50,431 --> 00:01:52,147 đang tạo cơ hội để buôn bán 39 00:01:52,147 --> 00:01:54,756 những thứ chưa từng xuất hiện trên thị trường. 40 00:01:54,756 --> 00:01:57,777 Bây giờ tôi sẽ cho bạn xem bản đồ những địa điểm "nóng" ở Paris 41 00:01:57,777 --> 00:02:00,335 để thấy nó tăng trưởng nhanh như thế nào. 42 00:02:00,335 --> 00:02:02,999 Bức hình này từ năm 2008. 43 00:02:02,999 --> 00:02:06,718 Những dấu chấm màu hồng này đại diện cho những chỗ có chủ cho thuê. 44 00:02:06,718 --> 00:02:10,711 Dù mới chỉ 4 năm trước, để cho người lạ ở lại nhà của bạn 45 00:02:10,711 --> 00:02:13,203 gần như là một ý tưởng điên rồ. 46 00:02:13,203 --> 00:02:15,424 Cùng một góc nhìn năm 2010. 47 00:02:15,424 --> 00:02:18,226 Và bây giờ, 2012. 48 00:02:18,226 --> 00:02:23,365 Trên mỗi con phố lớn của Paris đều có một chủ trọ thuộc Airbnb. 49 00:02:23,365 --> 00:02:27,996 Lúc này, mọi người đang nhận ra 50 00:02:27,996 --> 00:02:32,357 sức mạnh của công nghệ để đánh thức những tiềm năng mới, 51 00:02:32,357 --> 00:02:35,275 và giá trị của mọi loại tài sản, 52 00:02:35,275 --> 00:02:38,733 từ những kĩ năng, đến chỗ ở, tới tài sản vật chất, 53 00:02:38,733 --> 00:02:42,212 theo những cách và quy mô mà trước đây chưa từng có. 54 00:02:42,212 --> 00:02:45,436 Đó được gọi là nền kinh tế/ văn hoá "Hợp tác tiêu thụ," 55 00:02:45,436 --> 00:02:48,228 thông qua đó, những người như Sebastian 56 00:02:48,228 --> 00:02:50,299 đang trở thành những nhà khởi nghiệp nhỏ. 57 00:02:50,299 --> 00:02:53,157 Họ có thêm khả năng để làm ra tiền và tiết kiệm tiền 58 00:02:53,157 --> 00:02:55,696 từ những tài sản sẵn có. 59 00:02:55,696 --> 00:02:58,215 Nhưng phép màu thực sự và nguồn lực bí mật phía sau 60 00:02:58,215 --> 00:03:00,984 những thị trường hợp tác tiêu thụ như Airbnb, 61 00:03:00,984 --> 00:03:03,619 không phải là mặt hàng hay vốn đầu tư, 62 00:03:03,619 --> 00:03:07,136 mà là sử dụng sức mạnh công nghệ để xây dựng lòng tin 63 00:03:07,136 --> 00:03:08,627 giữa những người xa lạ. 64 00:03:08,627 --> 00:03:12,159 Khía cạnh này của Airbnb đã đánh thức Sebastian vào hè năm ngoái 65 00:03:12,159 --> 00:03:13,434 khi London có bạo loạn. 66 00:03:13,434 --> 00:03:16,140 Anh ta thức dậy tầm 9 giờ, kiểm tra email 67 00:03:16,140 --> 00:03:19,317 và nhìn thấy cả đống tin nhắn hỏi anh ta: 68 00:03:19,317 --> 00:03:20,739 "Cậu có ổn không?" 69 00:03:20,739 --> 00:03:23,011 Các vị khách cũ của anh trên toàn thế giới biết, 70 00:03:23,011 --> 00:03:25,104 bạo loạn đang diễn ra ngay trên đường phố, 71 00:03:25,104 --> 00:03:27,405 và muốn hỏi xem anh ta có cần giúp gì không? 72 00:03:27,405 --> 00:03:31,000 Sebastian nói với tôi rằng, "Mười ba vị khách cũ 73 00:03:31,000 --> 00:03:34,753 đã liên lạc với tôi trước cả mẹ tôi!" 74 00:03:34,753 --> 00:03:39,130 Lúc này, mẩu chuyện này đã giải thích vì sao 75 00:03:39,130 --> 00:03:42,034 tôi lại đam mê với sự tiêu thụ hợp tác. 76 00:03:42,034 --> 00:03:44,584 và vì sao, sau khi viết xong sách, tôi đã quyết định 77 00:03:44,584 --> 00:03:48,274 tôi sẽ cố gắng truyền bá nó khắp thế giới. 78 00:03:48,274 --> 00:03:51,931 Bởi vì cốt lõi của nó là tiếp thêm sức mạnh. 79 00:03:51,931 --> 00:03:56,092 Nó tiếp lửa cho con người tạo nên những kết nối ý nghĩa, 80 00:03:56,092 --> 00:03:59,014 những sự kết nối cho phép chúng ta tìm lại 81 00:03:59,014 --> 00:04:02,773 phần con người mà ta đã đánh mất ở đâu đó trong cuộc sống, 82 00:04:02,773 --> 00:04:06,623 bằng cách kết nối những thị trường như Airbnb, Kickstarter, Etsy, 83 00:04:06,623 --> 00:04:09,966 những thị trường được xây dựng bởi các mối quan hệ cá nhân, 84 00:04:09,966 --> 00:04:12,993 thay vì những cuộc giao dịch vô nghĩa. 85 00:04:12,993 --> 00:04:16,471 Bây giờ, điều trớ trêu là những ý tưởng này đang đẩy lùi chúng ta 86 00:04:16,471 --> 00:04:19,614 quay về hệ thống giao dịch cũ và cách thức hợp tác cũ, 87 00:04:19,614 --> 00:04:21,496 vốn đã cắm sâu vào tiềm thức chúng ta. 88 00:04:21,496 --> 00:04:24,015 Chúng được tái tạo lại theo nhiều cách để phù hợp với 89 00:04:24,015 --> 00:04:25,703 thời đại bùng nổ Facebook. 90 00:04:25,703 --> 00:04:30,005 Chúng ta nhận ra rằng chúng ta dùng tất cả những thứ xung quanh 91 00:04:30,005 --> 00:04:33,470 cho việc chia sẻ, trao đổi, cho thuê, buôn bán. 92 00:04:33,470 --> 00:04:37,204 Chúng ta cho thuê ô tô của mình trên WhipCar, 93 00:04:37,204 --> 00:04:40,406 mua bán xe đạp trên Spinlister, cho thuê văn phòng trên Loosecubes, 94 00:04:40,406 --> 00:04:43,475 vườn nhà trên Landshare. Chúng ta vay và cho vay tiền 95 00:04:43,475 --> 00:04:46,102 tới những người xa lạ trên Zopa và Lending Club. 96 00:04:46,102 --> 00:04:48,710 Chúng ta trao đổi các bài học từ cách làm sushi, 97 00:04:48,710 --> 00:04:50,406 đến cách lập trình trên Skillshare, 98 00:04:50,406 --> 00:04:54,264 và thậm chí chia sẻ thú cưng trên DogVacay. 99 00:04:54,264 --> 00:04:58,719 Chào mừng bạn đến với thế giới tuyệt vời của Hệ thống tiêu thụ hợp tác, 100 00:04:58,719 --> 00:05:01,940 cho phép chúng ta kết nối cung và cầu 101 00:05:01,940 --> 00:05:03,910 theo những cách dân chủ hơn. 102 00:05:03,910 --> 00:05:08,810 Hiện nay, tiêu thụ hợp tác đang dần tạo ra sự thay đổi 103 00:05:08,810 --> 00:05:10,904 về cách ta đánh giá nguồn cung và cầu, 104 00:05:10,904 --> 00:05:14,815 nhưng đồng thời nó cũng là một phần của sự thay đổi giá trị lớn, 105 00:05:14,815 --> 00:05:18,005 thay vì mọi người mua sắm những thứ đắt tiền theo phong trào, 106 00:05:18,005 --> 00:05:21,557 họ bắt đầu mua chúng theo nhu cầu thực sự của bản thân. 107 00:05:21,557 --> 00:05:25,850 Nhưng lý do chính để giải thích sự gia tăng nhanh chóng này, 108 00:05:25,850 --> 00:05:28,884 là vì mỗi bước tiến mới của công nghệ 109 00:05:28,884 --> 00:05:32,958 đều nhằm tăng hiệu suất lao động và tính kết nối xã hội bằng niềm tin 110 00:05:32,958 --> 00:05:36,343 để giúp sự chia sẻ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. 111 00:05:36,343 --> 00:05:39,311 Tôi đã quan sát qua hàng nghìn thị trường như thế này 112 00:05:39,311 --> 00:05:44,023 và thấy sự tin cậy và năng suất luôn là những nhân tố quan trọng. 113 00:05:44,023 --> 00:05:46,015 Ví dụ như sau. 114 00:05:46,015 --> 00:05:50,433 Đây là Chris Mok, 46 tuổi, là người mà tôi cá là 115 00:05:50,433 --> 00:05:53,841 ngồi ghế cao nhất ở TaskRabbit - SuperRabbit. 116 00:05:53,841 --> 00:05:59,351 Bốn năm trước, Chris bị mất công việc môi giới tranh nghệ thuật của mình ở Macy, 117 00:05:59,351 --> 00:06:01,821 điều đó rất không may, và như những người khác, 118 00:06:01,821 --> 00:06:04,663 anh ta chật vật đi tìm việc khác trong thời buổi suy thoái. 119 00:06:04,663 --> 00:06:08,050 Sau đó, anh ta tìm được một bài viết về... 120 00:06:08,050 --> 00:06:09,514 TaskRabbit. 121 00:06:09,514 --> 00:06:13,964 Lúc đó, câu chuyện đằng sau TaskRabbit bắt đầu như các câu chuyện tuyệt vời khác, 122 00:06:13,964 --> 00:06:16,971 với một chú chó rất dễ thương tên là Kobe. 123 00:06:16,971 --> 00:06:20,218 Chuyện xảy ra như thế này, vào tháng 2 năm 2008, 124 00:06:20,218 --> 00:06:22,882 Leah và chồng của mình đang đợi taxi 125 00:06:22,882 --> 00:06:26,323 để đưa họ ra ngoài ăn tối, thì Kobe chạy nhanh đến 126 00:06:26,323 --> 00:06:28,683 với cái mõm đang chảy nước dãi. 127 00:06:28,683 --> 00:06:31,376 Lúc đó họ nhận ra rằng họ đã hết đồ ăn cho chó. 128 00:06:31,376 --> 00:06:34,620 Kevin phải hủy chuyến xe đó và lê bước trong tuyết để mua thức ăn. 129 00:06:34,620 --> 00:06:37,934 Vào tối muộn ngày hôm đó, hai người đã nói chuyện, 130 00:06:37,934 --> 00:06:41,723 câu chuyện về việc họ cần một trang giống eBay, 131 00:06:41,723 --> 00:06:43,763 để cung cấp những dịch vụ lặt vặt. 132 00:06:43,763 --> 00:06:46,418 Sáu tháng sau, Leah bỏ việc, 133 00:06:46,418 --> 00:06:49,007 và tạo nên TaskRabbit. 134 00:06:49,007 --> 00:06:52,872 Vào thời điểm đó, cô chưa nhận ra rằng cô đã chạm đến 135 00:06:52,872 --> 00:06:57,460 một ý tưởng lớn hơn mà sau này cô gọi là mạng lưới dịch vụ. 136 00:06:57,460 --> 00:07:00,993 Cơ bản đó là việc sử dụng các mối quan hệ trên mạng 137 00:07:00,993 --> 00:07:04,310 để hoàn thành những công việc trong thế giới thực. 138 00:07:04,310 --> 00:07:06,999 TaskRabbit hoạt động thế này, mọi người sẽ lên danh sách 139 00:07:06,999 --> 00:07:09,056 những việc họ có thể làm, 140 00:07:09,056 --> 00:07:12,125 kèm theo giá họ muốn được trả, rồi lên Rabbits dò tìm 141 00:07:12,125 --> 00:07:13,658 tự đấu giá để giành việc làm. 142 00:07:13,658 --> 00:07:18,151 Đó là cả một quá trình phỏng vấn khắt khe gồm bốn giai đoạn, 143 00:07:18,151 --> 00:07:19,939 được thiết kế để tìm ra 144 00:07:19,939 --> 00:07:23,597 những trợ lí cá nhân tuyệt vời và loại bỏ đi thành phần lừa đảo. 145 00:07:23,597 --> 00:07:28,566 Giờ đây, ở Hoa Kì có hơn 4000 người đang làm việc trên TaskRabbit, 146 00:07:28,566 --> 00:07:31,583 và khoảng hơn 5000 người đang cần được thông qua. 147 00:07:31,583 --> 00:07:34,960 Những công việc được đăng lên là các công việc thông thường 148 00:07:34,960 --> 00:07:37,711 ví dụ: làm giúp những việc lặt vặt trong nhà, 149 00:07:37,711 --> 00:07:39,892 hay giúp đi mua đồ trong siêu thị. 150 00:07:39,892 --> 00:07:41,704 Hôm kia tôi mới được biết rằng, 151 00:07:41,704 --> 00:07:45,757 khoảng 12.500 đống quần áo đã được giặt sạch và gấp ngay ngắn 152 00:07:45,757 --> 00:07:47,469 thông qua TaskRabbit. 153 00:07:47,469 --> 00:07:51,281 Nhưng điều mà tôi thích là công việc được nhiều người đăng nhất, 154 00:07:51,281 --> 00:07:54,558 hơn 100 lần 1 ngày, là thứ mà ai ai trong số chúng ta 155 00:07:54,558 --> 00:07:57,126 đều phải nhức đầu khi nhắc đến: 156 00:07:57,126 --> 00:08:01,416 đó là lắp ráp nội thất mua từ Ikea. (cười) (vỗ tay) 157 00:08:03,586 --> 00:08:07,303 Điều đó rất tuyệt vời. Có vẻ buồn cười, nhưng anh bạn Chris đây 158 00:08:07,303 --> 00:08:10,203 đã kiếm được hơn 5000 đô la Mỹ một tháng 159 00:08:10,203 --> 00:08:13,054 chỉ nhờ vào việc làm việc vặt. 160 00:08:13,054 --> 00:08:16,389 Và 70% của lực lượng lao động mới này 161 00:08:16,389 --> 00:08:19,853 là những người đã từng thất nghiệp hoặc bị thiếu việc làm. 162 00:08:19,853 --> 00:08:23,247 Tôi nghĩ rằng TaskRabbit và những ví dụ khác về hợp tác tiêu thụ 163 00:08:23,247 --> 00:08:26,686 giống như một vụ nổ vậy. Chúng thật là tài tình. 164 00:08:26,686 --> 00:08:30,711 Nếu nghĩ kĩ ta sẽ thấy kì diệu làm sao, 165 00:08:30,711 --> 00:08:33,910 chỉ trong vòng 20 năm, chúng ta đã tự phát triển 166 00:08:33,910 --> 00:08:37,372 từ việc tin tưởng lên tới chia sẻ thông tin với những người lạ trên mạng, 167 00:08:37,372 --> 00:08:40,285 đến yên tâm giao lại thông tin thẻ tín dụng của mình. 168 00:08:40,285 --> 00:08:43,583 và lúc này đây, chúng ta đang tiến đến làn sóng tin cậy thứ 3: 169 00:08:43,583 --> 00:08:46,601 kết nối những người lạ đáng tin để tạo ra 170 00:08:46,601 --> 00:08:49,838 mọi loại thị trường mà hàng hoá chính là chúng ta. 171 00:08:49,838 --> 00:08:51,553 Tôi đã đọc một nghiên cứu rất thú vị 172 00:08:51,553 --> 00:08:53,993 của trung tâm Pew, nó đã tiết lộ rằng 173 00:08:53,993 --> 00:08:57,975 những người thường xuyên dùng Facebook tin tưởng mọi người 174 00:08:57,975 --> 00:09:02,560 gấp 3 lần so với những người không dùng mạng xã hội. 175 00:09:02,560 --> 00:09:06,937 Niềm tin trên mạng sẽ làm thay đổi cách chúng ta tin tưởng lẫn nhau 176 00:09:06,937 --> 00:09:08,342 trong thế giới thực. 177 00:09:08,342 --> 00:09:11,637 Bây giờ, bên cạnh tất cả niềm lạc quan mà tôi đang có, 178 00:09:11,637 --> 00:09:15,357 xuất hiện một sự thận trọng, mà đúng hơn là một nhu cầu cấp bách 179 00:09:15,357 --> 00:09:19,658 để đặt ra vài câu hỏi phức tạp cần thiết. 180 00:09:19,658 --> 00:09:22,384 Làm sao để biết rằng danh tính trên mạng của ta khớp với 181 00:09:22,384 --> 00:09:25,847 danh tính thực của chúng ta? Ta muốn chúng giống nhau hay không? 182 00:09:25,847 --> 00:09:29,527 Làm sao để ta xây dựng lòng tin trên mạng giống như với thế giới thực? 183 00:09:29,527 --> 00:09:32,200 Làm sao để ngăn chặn những thành phần cư xử không đẹp 184 00:09:32,200 --> 00:09:35,104 ở một nơi mà họ có thể hoạt động dưới lớp vỏ khác? 185 00:09:35,104 --> 00:09:37,849 Tương tự như cách các công ty hay sử dụng 186 00:09:37,849 --> 00:09:41,662 độ tín dụng để quyết định cấp gói cước di động cho bạn. 187 00:09:41,662 --> 00:09:44,710 hoặc cấp gói cho vay thế chấp, thị trường phụ thuộc vào 188 00:09:44,710 --> 00:09:47,455 giao dịch giữa những người lạ có chung mối quan tâm này 189 00:09:47,455 --> 00:09:50,109 cũng cần một thang đánh giá giúp người dùng biết rằng 190 00:09:50,109 --> 00:09:52,520 Sebastian và Chris là người tốt, 191 00:09:52,520 --> 00:09:55,480 và đó chính là uy tín. 192 00:09:55,480 --> 00:10:00,478 Uy tín là thước đo lòng tin của một cộng đồng vào bạn. 193 00:10:00,478 --> 00:10:02,113 Nhìn Chris mà xem. 194 00:10:02,113 --> 00:10:05,406 Bạn có thể thấy rằng điểm tín nhiệm trung bình 195 00:10:05,406 --> 00:10:08,645 của trên 200 người chấm cho anh ta là 4.99 trên 5 sao. 196 00:10:08,645 --> 00:10:11,265 Có hơn 20 trang bình luận về cách làm việc của anh ấy, 197 00:10:11,265 --> 00:10:13,309 mô tả anh ta "rất thân thiện và nhanh nhẹn," 198 00:10:13,309 --> 00:10:17,031 anh ta đạt đến cấp 25, cấp cao nhất, 199 00:10:17,031 --> 00:10:18,988 điều đó làm anh trở thành SuperRabbit. 200 00:10:18,988 --> 00:10:21,976 (Cười) Tôi thích từ "SuperRabbit" ghê. 201 00:10:21,976 --> 00:10:26,505 Và điều thú vị là, Chris đã để ý rằng, uy tín của anh càng đi lên thì 202 00:10:26,505 --> 00:10:28,704 cơ hội anh nhận được việc cao hơn, 203 00:10:28,704 --> 00:10:30,657 và anh có thể yêu cầu trả công nhiều hơn. 204 00:10:30,657 --> 00:10:33,075 Nói cách khác, đối với các SuperRabbit, 205 00:10:33,075 --> 00:10:35,614 uy tín trên mạng có giá trị lớn ở thế giới thực. 206 00:10:35,614 --> 00:10:37,500 Có lẽ tôi biết các bạn đang nghĩ gì. 207 00:10:37,500 --> 00:10:40,583 Chuyện này cũng đâu có mới. Hãy xem những tay buôn giỏi nhất 208 00:10:40,583 --> 00:10:43,599 trên Ebay hay Amazon. 209 00:10:43,599 --> 00:10:46,839 Điều khác biệt chính là, mỗi khi thiết lập giao dịch, 210 00:10:46,839 --> 00:10:50,239 bình luận, liên hệ đối tác, nhận được danh hiệu, 211 00:10:50,239 --> 00:10:52,181 ta hình thành "dấu vết uy tín" cho mình, 212 00:10:52,181 --> 00:10:55,727 nói rằng ta có đáng tin không. 213 00:10:55,727 --> 00:10:57,832 Và không chỉ có tác động trên bề rộng, 214 00:10:57,832 --> 00:11:00,950 sức ảnh hưởng của uy tín cũng rất đáng kinh ngạc về bề sâu. 215 00:11:00,950 --> 00:11:03,674 Hãy nghĩ xem: đã có 5 triệu lượt đặt phòng qua đêm 216 00:11:03,674 --> 00:11:07,213 trong vòng sáu tháng qua, chỉ tính trên trang Airbnb. 217 00:11:07,213 --> 00:11:11,176 30 triệu lượt đưa đón đã được thực hiện qua Carpooling.com. 218 00:11:11,176 --> 00:11:14,063 Năm nay, hai tỷ đô la Mỹ đã được lưu thông 219 00:11:14,063 --> 00:11:16,291 qua các nền tảng cho vay ngang hàng qua mạng. 220 00:11:16,291 --> 00:11:20,645 Điều này làm tăng thêm hàng triệu mảnh dữ liệu uy tín 221 00:11:20,645 --> 00:11:24,017 giúp đánh giá chúng ta cư xử đúng hay sai. 222 00:11:24,017 --> 00:11:27,606 Dò tìm và kết nối những mảnh dữ liệu uy tín 223 00:11:27,606 --> 00:11:30,859 mà chúng ta để lại ở nhiều nơi khác nhau là một thử thách rất lớn, 224 00:11:30,859 --> 00:11:33,461 nhưng là việc cần phải làm. 225 00:11:33,461 --> 00:11:36,745 Điều mà những người như Sebastian đang thắc mắc theo lẽ thường, 226 00:11:36,745 --> 00:11:39,710 đó là, họ có nên làm chủ dữ liệu uy tín của họ không? 227 00:11:39,710 --> 00:11:43,364 Danh tiếng mà anh ta đã mất công đầu tư và xây dựng 228 00:11:43,364 --> 00:11:45,991 trên Airbnb có nên đi theo anh ta 229 00:11:45,991 --> 00:11:48,057 từ cộng đồng này sang cộng đồng khác? 230 00:11:48,057 --> 00:11:51,979 Điều tôi muốn nói là, giả sử anh ta bắt đầu bán sách cũ trên Amazon. 231 00:11:51,979 --> 00:11:54,725 Tại sao anh ta phải bắt đầu lại từ đầu? 232 00:11:54,725 --> 00:11:58,200 Giống như khi tôi chuyển từ New York đến Sydney. 233 00:11:58,200 --> 00:12:01,558 Thật buồn cười. Tôi không thể đăng ký thuê bao trả sau cho điện thoại 234 00:12:01,558 --> 00:12:05,191 vì lịch sử tín dụng của tôi ở Sydney không tồn tại. 235 00:12:05,191 --> 00:12:08,135 Tôi như một bóng ma trong hệ thống mới. 236 00:12:08,135 --> 00:12:11,150 Bây giờ, tôi không cho rằng bước tiếp theo 237 00:12:11,150 --> 00:12:13,246 của nền kinh tế dựa trên uy tín là về 238 00:12:13,246 --> 00:12:17,415 đem cộng hết những đánh giá để cho ra một số điểm vô nghĩa nào đó. 239 00:12:17,415 --> 00:12:20,877 Đời sống này vốn đã quá phức tạp rồi, còn ai muốn rối hơn nữa chứ? 240 00:12:20,877 --> 00:12:23,324 Tôi muốn nói rõ rằng, đây không phải chắp vá 241 00:12:23,324 --> 00:12:26,925 các "tweets" và "likes" lại theo kiểu thời trang giẻ rách. 242 00:12:26,925 --> 00:12:29,495 Bọn họ chỉ đang đo xem ai nổi hơn ai, 243 00:12:29,495 --> 00:12:32,252 chứ không phải ai cư xử đáng tin cậy hơn ai. 244 00:12:32,252 --> 00:12:35,692 Nhưng điều quan trọng nhất là chúng ta phải nhớ rằng 245 00:12:35,692 --> 00:12:39,633 cái danh tiếng đó phần lớn tuỳ thuộc vào hoàn cảnh, 246 00:12:39,633 --> 00:12:42,367 Việc Sebastian là một người chủ trọ tuyệt vời 247 00:12:42,367 --> 00:12:46,316 không có nghĩa là anh ta biết ráp nội thất của Ikea. 248 00:12:46,316 --> 00:12:49,649 Thử thách lớn nhất là hình dung ra những dữ liệu tốt nào 249 00:12:49,649 --> 00:12:51,624 cần được giữ lại, 250 00:12:51,624 --> 00:12:55,992 vì tương lai sẽ được quyết định bởi sự kết hợp của uy tín nhiều mặt, 251 00:12:55,992 --> 00:12:58,614 chúng không phụ thuộc vào một mặt duy nhất. 252 00:12:58,614 --> 00:13:02,365 Tất cả chỉ là vấn đề thời gian trước khi chúng ta có thể tìm kiếm 253 00:13:02,365 --> 00:13:04,764 giống như trên Google hay Facebook, 254 00:13:04,764 --> 00:13:07,686 và tìm thấy bức tranh toàn cảnh về hành vi của một người 255 00:13:07,686 --> 00:13:10,566 ở các ngữ cảnh khác nhau theo thời gian. 256 00:13:10,566 --> 00:13:14,201 Tôi hình dung nó giống cách suy nghĩ của một người tin tưởng bạn: 257 00:13:14,201 --> 00:13:18,326 lúc nào, ở đâu, và tại sao, độ đáng tin của bạn trên TaskRabbit, 258 00:13:18,326 --> 00:13:20,576 độ gọn gàng của bạn khi làm khách ở Airbnb, 259 00:13:20,576 --> 00:13:23,784 Độ hiểu biết của bạn khi trao đổi trên Quora, 260 00:13:23,784 --> 00:13:26,367 tất cả sẽ được tập hợp cùng với nhau. 261 00:13:26,367 --> 00:13:29,838 và sau đó sẽ xuất hiện một loại bảng thống kê 262 00:13:29,838 --> 00:13:34,395 nó sẽ vẽ nên một bức tranh về vốn uy tín của bạn. 263 00:13:34,395 --> 00:13:37,227 Đó là một khái niệm mà gần đây tôi đang tìm hiểu 264 00:13:37,227 --> 00:13:39,809 và viết trong cuốn sách tiếp theo, nó định nghĩa 265 00:13:39,809 --> 00:13:43,584 về giá trị uy tín, mục tiêu, 266 00:13:43,584 --> 00:13:47,965 năng lực và phẩm chất của bạn ở nhiều cộng đồng và thị trường khác nhau. 267 00:13:47,965 --> 00:13:50,873 Đây không phải là một viễn cảnh xa xôi. 268 00:13:50,873 --> 00:13:55,667 Đã có những đợt sóng đầu tiên như Connect.Me, Legit, TrustCloud. 269 00:13:55,667 --> 00:13:57,410 Họ đang tìm cách để một người có thể 270 00:13:57,410 --> 00:14:02,393 tổng hợp, theo dõi và sử dụng uy tín trên internet của mình. 271 00:14:02,393 --> 00:14:07,396 Lúc này, tôi nhận ra rằng khái niệm này nghe có vẻ hơi lớn lao 272 00:14:07,396 --> 00:14:09,252 đối với vài người, và vâng, 273 00:14:09,252 --> 00:14:13,072 có một số vấn đề lớn về tính minh bạch và riêng tư cần được giải quyết, 274 00:14:13,072 --> 00:14:16,944 nhưng cuối cùng, nếu như ta có thể tập hợp lại uy tín của mình, 275 00:14:16,944 --> 00:14:19,147 thì chúng ta có thể điều khiển được nó, 276 00:14:19,147 --> 00:14:22,577 và lấy ra được những giá trị to lớn từ nó. 277 00:14:22,577 --> 00:14:25,308 Đồng thời, không chỉ đối với hồ sơ tín dụng của mình, 278 00:14:25,308 --> 00:14:27,944 chúng ta cũng có thể định hình uy tín của mình. 279 00:14:27,944 --> 00:14:29,263 Hãy nghĩ đến Sabastian, 280 00:14:29,263 --> 00:14:32,110 và cách anh ta mua con mèo để làm điều đó. 281 00:14:32,110 --> 00:14:36,624 Bây giờ, đẩy sự riêng tư qua một bên, một vấn đề thú vị khác là 282 00:14:36,624 --> 00:14:39,468 tôi đang xem cách chúng ta tin tưởng các "con ma trên mạng", 283 00:14:39,468 --> 00:14:42,774 những người, vì lý do nào đó, không hoạt động online, 284 00:14:42,774 --> 00:14:45,538 nhưng lại là những người đáng tin cậy nhất trên thế giới? 285 00:14:45,538 --> 00:14:48,954 Nhưng làm sao ta tận dụng những cống hiến của họ cho công việc, 286 00:14:48,954 --> 00:14:50,958 cho cộng đồng và cho gia đình của họ, 287 00:14:50,958 --> 00:14:54,866 và biến đổi những giá trị ấy thành vốn uy tín? 288 00:14:54,866 --> 00:14:57,530 Và cuối cùng, khi ta thực hiện đúng điều đó, 289 00:14:57,530 --> 00:15:01,488 vốn uy tín có thể tạo ra một sự gián đoạn lớn và có lợi 290 00:15:01,488 --> 00:15:05,233 cho những người có quyền lực, lòng tin và ảnh hưởng. 291 00:15:05,233 --> 00:15:08,873 Một con số gồm ba chữ số, hồ sơ tín dụng và vay nợ của bạn, 292 00:15:08,873 --> 00:15:11,570 (chỉ 30% chúng ta thực sự hiểu nó có nghĩa là gì), 293 00:15:11,570 --> 00:15:14,514 nó sẽ không còn là yếu tố quyết định 294 00:15:14,514 --> 00:15:17,882 trong việc mọi thứ có giá thế nào, ta có thể truy cập vào những gì 295 00:15:17,882 --> 00:15:20,802 và, trong nhiều ví dụ, nó giới hạn những gì ta có thể làm. 296 00:15:20,802 --> 00:15:25,210 Đúng vậy, uy tín chính là loại tiền tệ mà tôi tin rằng sẽ 297 00:15:25,210 --> 00:15:30,457 sẽ trở nên quyền lực, mạnh mẽ hơn mọi loại tín dụng trong thể kỉ 21. 298 00:15:30,457 --> 00:15:33,154 Uy tín sẽ là một loại tiền tệ có thể nói lên rằng 299 00:15:33,154 --> 00:15:35,338 bạn có thể tin tưởng ở tôi. 300 00:15:35,338 --> 00:15:38,642 Và điều thú vị là, uy tín 301 00:15:38,642 --> 00:15:40,653 là đòn bẩy kinh tế xã hội 302 00:15:40,653 --> 00:15:45,451 giúp cho sự hợp tác tiêu thụ hoạt động và phát triển, 303 00:15:45,451 --> 00:15:47,681 nhưng các nguồn mà nó được tạo ra, 304 00:15:47,681 --> 00:15:51,746 và những ứng dụng của nó, lớn hơn nhiểu so với sự tưởng tượng của chúng ta. 305 00:15:51,746 --> 00:15:54,925 Tôi sẽ đưa ra một ví dụ trong giới tuyển dụng, 306 00:15:54,925 --> 00:15:58,739 nơi mà dữ liệu đánh giá uy tín sẽ làm bản hồ sơ xin việc của bạn 307 00:15:58,739 --> 00:16:02,817 trở thành "đồ cổ". 308 00:16:02,817 --> 00:16:10,440 Bốn năm trước, hai blogger kiêm doanh nhân Joel Spolsky và Jeff Atwood, 309 00:16:10,440 --> 00:16:12,208 quyết định bắt đầu một thứ 310 00:16:12,208 --> 00:16:14,482 gọi là Stack Overflow. 311 00:16:14,482 --> 00:16:17,906 Stack Overflow cơ bản là một nền tảng mà 312 00:16:17,906 --> 00:16:20,424 những lập trình viên kinh nghiệm có thể hỏi 313 00:16:20,424 --> 00:16:24,937 những lập trình viên giỏi khác những câu hỏi yêu cầu chuyên môn cao, 314 00:16:24,937 --> 00:16:28,929 về những thứ kiểu như Google Chrome hoặc những pixels nhỏ xíu. 315 00:16:28,929 --> 00:16:32,825 Trang này sau đó nhận được 5500 câu hỏi mỗi ngày, 316 00:16:32,825 --> 00:16:36,424 và 80% những câu hỏi này nhận được câu trả lời chính xác. 317 00:16:36,424 --> 00:16:39,474 Người dùng có thể lấy uy tín bằng rất nhiều cách, 318 00:16:39,474 --> 00:16:42,107 nhưng cơ bản bằng cách thuyết phục những dồng nghiệp 319 00:16:42,107 --> 00:16:44,481 rằng họ biết rõ câu trả lời. 320 00:16:44,481 --> 00:16:46,498 Sau khi trang này hoạt động được vài tháng, 321 00:16:46,498 --> 00:16:49,680 người sáng lập biết được một điều rất thú vị, 322 00:16:49,680 --> 00:16:51,363 và nó không làm họ bất ngờ. 323 00:16:51,363 --> 00:16:54,951 Họ nghe được rằng người dùng đang 324 00:16:54,951 --> 00:16:58,395 thêm số điểm về uy tín của mình trên trang web đó lên đầu hồ sơ xin việc 325 00:16:58,395 --> 00:17:01,204 và nhà tuyển dụng đang theo dõi những trang web như vậy 326 00:17:01,204 --> 00:17:03,450 để tìm những người với tài năng đặc biệt. 327 00:17:03,450 --> 00:17:07,137 Bây giờ, hàng ngàn lập trình viên đang tìm một công việc tốt hơn 328 00:17:07,137 --> 00:17:09,744 bằng cách này, vì Stack Overflow 329 00:17:09,744 --> 00:17:13,365 và cơ sở dữ liệu uy tín của nó cung cấp những thông tin vô giá 330 00:17:13,365 --> 00:17:15,660 về hành vi thực sự của một người, 331 00:17:15,660 --> 00:17:17,980 và suy nghĩ của đồng nghiệp về họ. 332 00:17:17,980 --> 00:17:20,974 Nhưng điều lớn lao đằng sau hoạt động của Stack Overflow, 333 00:17:20,974 --> 00:17:23,031 tôi nghĩ nó vô cùng thú vị. 334 00:17:23,031 --> 00:17:25,085 Mọi người bắt đầu nhận ra rằng 335 00:17:25,085 --> 00:17:29,501 uy tín họ xây dựng không chỉ bó hẹp ở một nơi, nó có giá trị 336 00:17:29,501 --> 00:17:32,395 vượt xa khỏi nơi mà họ đang cố xây dựng uy tín đó. 337 00:17:32,395 --> 00:17:34,301 Bạn biết đó, nó rất thú vị. 338 00:17:34,301 --> 00:17:37,480 Khi bạn trao đổi với các thành viên ưu tú, cho dù trên SuperRabbits 339 00:17:37,480 --> 00:17:41,954 hay trên Stack Overflow, hay Uberhosts, 340 00:17:41,954 --> 00:17:45,181 họ đều nói về việc có uy tín cao 341 00:17:45,181 --> 00:17:48,316 mở khóa cho khả năng của họ. 342 00:17:48,316 --> 00:17:51,242 Trên Stack Overflow, nó tạo ra một sân chơi bình đẳng, 343 00:17:51,242 --> 00:17:54,169 cho phép mọi người với tài năng thật sự vươn lên top đầu. 344 00:17:54,169 --> 00:17:58,181 Trên Airbnb, con người trở nên quan trọng hơn chỗ thuê trọ. 345 00:17:58,181 --> 00:17:59,914 Trên TaskRabbit, 346 00:17:59,914 --> 00:18:03,107 nó giúp họ kiểm soát được hoạt động kinh tế của mình. 347 00:18:03,107 --> 00:18:06,440 Vào cuối buổi trao đổi giữa chúng tôi, Sebastian đã nói bằng cách nào, 348 00:18:06,440 --> 00:18:10,081 trong một ngày mưa tệ hại, lúc mà anh ấy không có đến một khách hàng, 349 00:18:10,081 --> 00:18:13,307 trong tiệm sách của mình, anh ấy nghĩ về mọi người xung quanh, 350 00:18:13,307 --> 00:18:16,145 những người đã nói điều tốt đẹp về anh, 351 00:18:16,145 --> 00:18:18,816 và những gì họ nói về con người anh ấy. 352 00:18:18,816 --> 00:18:22,264 Anh ta năm nay 50 tuổi, và luôn tin rằng, 353 00:18:22,264 --> 00:18:25,872 nhờ uy tín mà anh đã dày công xây dựng trên Airbnb, 354 00:18:25,872 --> 00:18:28,973 anh ấy có thể làm một điều gì đó đặc biệt 355 00:18:28,973 --> 00:18:31,180 trong suốt quãng đời còn lại của mình. 356 00:18:31,180 --> 00:18:35,160 Bạn biết đấy, chỉ có một số khoảnh khắc hiếm hoi trong lịch sử 357 00:18:35,160 --> 00:18:38,384 xuất hiện cơ hội để thay đổi 358 00:18:38,384 --> 00:18:41,719 một phần bộ máy hoạt động của nền kinh tế xã hội. 359 00:18:41,719 --> 00:18:44,184 Chúng ta đang sống trong khoảnh khắc ấy. 360 00:18:44,184 --> 00:18:47,815 Tôi tin rằng chúng ta đang ở ngưỡng cửa một cuộc cách mạng hợp tác, 361 00:18:47,815 --> 00:18:51,595 mà vai trò của nó cũng sẽ quan trọng như cuộc cách mạng công nghiệp. 362 00:18:51,595 --> 00:18:55,204 Trong thế kỉ 20, các phát minh về hệ thống tín dụng truyền thống 363 00:18:55,204 --> 00:18:57,778 đã chuyển đổi hệ thống tiêu dùng, 364 00:18:57,778 --> 00:19:01,233 và theo nhiều cách, đã kiểm soát được ai có quyền truy cập vào cái gì. 365 00:19:01,233 --> 00:19:04,248 Trong thế kỉ 21, mạng lưới niềm tin mới, 366 00:19:04,248 --> 00:19:07,622 và vốn uy tín mà chúng tạo ra, sẽ thay đổi 367 00:19:07,622 --> 00:19:11,888 cách chúng ta suy nghĩ về sự giàu có, thị trường, quyền lực, 368 00:19:11,888 --> 00:19:16,472 và bản sắc cá nhân, theo mà chúng ta còn chưa thể hình dung nổi. 369 00:19:16,472 --> 00:19:19,439 Cảm ơn rất nhiều! 370 00:19:19,439 --> 00:19:24,930 (Vỗ Tay)