0:00:00.258,0:00:02.079
Nếu ai đó bảo bạn

0:00:02.079,0:00:04.841
dùng ba từ để diễn tả

0:00:04.841,0:00:08.723
uy tín của mình, bạn sẽ nói gì?

0:00:08.723,0:00:11.118
Người ta mô tả năng lực phán xét,

0:00:11.118,0:00:14.875
kiến thức, hành vi của bạn trong[br]những tình huống khác nhau như thế nào?

0:00:14.875,0:00:17.242
Hôm nay tôi muốn khám phá[br]cùng các bạn

0:00:17.242,0:00:18.914
lí do vì sao đáp án cho câu hỏi này

0:00:18.914,0:00:21.055
lại trở nên cực kỳ quan trọng

0:00:21.055,0:00:25.652
trong thời đại mà uy tín[br]trở thành tài sản quý giá nhất.

0:00:25.652,0:00:28.235
Tôi sẽ bắt đầu bằng việc[br]giới thiệu tới các bạn 1 người

0:00:28.235,0:00:31.837
có cuộc đời bị ảnh hưởng [br]bởi một môi trường

0:00:31.837,0:00:33.940
có nền tảng phát triển là uy tín.

0:00:33.940,0:00:37.030
Sebastian Sandys là chủ một nhà nghỉ

0:00:37.030,0:00:39.569
trên trang Airbnb từ năm 2008.

0:00:39.569,0:00:42.500
Gần đây, tôi gặp lại anh ta.

0:00:42.500,0:00:45.364
Sau vài tách trà, anh nói với tôi

0:00:45.364,0:00:47.177
anh ta trở nên giàu có

0:00:47.177,0:00:49.594
nhờ việc đón tiếp [br]du khách trên toàn thế giới.

0:00:49.594,0:00:52.927
Hơn 50 người đã ở trọ[br]tại căn nhà xây từ thế kỉ 18,

0:00:52.927,0:00:55.619
nơi mà anh cùng chú mèo Squeak[br]của mình đang sống.

0:00:55.619,0:01:00.051
Tôi nhắc đến Squeak bởi vì khách trọ đầu[br]tiên của Sebastian

0:01:00.051,0:01:04.002
vô tình thấy [br]một con chuột cống to chạy qua bếp,

0:01:04.002,0:01:06.595
và cô ấy hứa[br]sẽ không để lại lời nhận xét xấu

0:01:06.595,0:01:10.017
với một điều kiện: anh ta phải nuôi mèo.

0:01:10.017,0:01:14.084
Vậy nên Sebastian mua Squeak[br]để giữ uy tín của mình.

0:01:14.084,0:01:18.183
Bây giờ, có lẽ các bạn đều biết,[br]Airbnb là mạng lưới ngang hàng,

0:01:18.183,0:01:21.194
kết nối với những người có chỗ cho thuê

0:01:21.194,0:01:23.979
và những người đang kiếm một nơi để trọ

0:01:23.979,0:01:26.666
trên hơn 192 quốc gia.

0:01:26.666,0:01:29.356
Những địa điểm cho thuê[br]thường thấy là

0:01:29.356,0:01:32.188
phòng dư cho khách qua đêm,[br]hoặc nhà nghỉ những dịp lễ,

0:01:32.188,0:01:34.761
nhưng điều kì thú là những nơi độc đáo

0:01:34.761,0:01:38.699
mà bạn có thể tới:[br]nhà cây, lều vải (của người da đỏ),

0:01:38.699,0:01:40.791
nhà để máy bay, lều tuyết...

0:01:40.791,0:01:44.250
Nếu không thích khách sạn,[br]cuối đường có một tòa lâu đài

0:01:44.250,0:01:47.083
mà bạn có thể thuê giá 5000 đô la một đêm.

0:01:47.083,0:01:50.431
Đó là một ví dụ tuyệt vời [br]cho thấy công nghệ

0:01:50.431,0:01:52.147
đang tạo cơ hội để buôn bán

0:01:52.147,0:01:54.756
những thứ chưa từng[br]xuất hiện trên thị trường.

0:01:54.756,0:01:57.777
Bây giờ tôi sẽ cho bạn xem bản đồ[br]những địa điểm "nóng" ở Paris

0:01:57.777,0:02:00.335
để thấy nó tăng trưởng[br]nhanh như thế nào.

0:02:00.335,0:02:02.999
Bức hình này từ năm 2008.

0:02:02.999,0:02:06.718
Những dấu chấm màu hồng này đại diện[br]cho những chỗ có chủ cho thuê.

0:02:06.718,0:02:10.711
Dù mới chỉ 4 năm trước,[br]để cho người lạ ở lại nhà của bạn

0:02:10.711,0:02:13.203
gần như là một ý tưởng điên rồ.

0:02:13.203,0:02:15.424
Cùng một góc nhìn năm 2010.

0:02:15.424,0:02:18.226
Và bây giờ, 2012.

0:02:18.226,0:02:23.365
Trên mỗi con phố lớn của Paris[br]đều có một chủ trọ thuộc Airbnb.

0:02:23.365,0:02:27.996
Lúc này, mọi người đang nhận ra

0:02:27.996,0:02:32.357
sức mạnh của công nghệ để [br]đánh thức những tiềm năng mới,

0:02:32.357,0:02:35.275
và giá trị của mọi loại tài sản,

0:02:35.275,0:02:38.733
từ những kĩ năng, đến chỗ ở,[br]tới tài sản vật chất,

0:02:38.733,0:02:42.212
theo những cách và quy mô[br]mà trước đây chưa từng có.

0:02:42.212,0:02:45.436
Đó được gọi là nền kinh tế/ văn hoá[br]"Hợp tác tiêu thụ,"

0:02:45.436,0:02:48.228
thông qua đó,[br]những người như Sebastian

0:02:48.228,0:02:50.299
đang trở thành những nhà khởi nghiệp nhỏ.

0:02:50.299,0:02:53.157
Họ có thêm khả năng[br]để làm ra tiền và tiết kiệm tiền

0:02:53.157,0:02:55.696
từ những tài sản sẵn có.

0:02:55.696,0:02:58.215
Nhưng phép màu thực sự[br]và nguồn lực bí mật phía sau

0:02:58.215,0:03:00.984
những thị trường hợp tác tiêu thụ[br]như Airbnb,

0:03:00.984,0:03:03.619
không phải là mặt hàng hay vốn đầu tư,

0:03:03.619,0:03:07.136
mà là sử dụng sức mạnh công nghệ[br]để xây dựng lòng tin

0:03:07.136,0:03:08.627
giữa những người xa lạ.

0:03:08.627,0:03:12.159
Khía cạnh này của Airbnb đã đánh thức [br]Sebastian vào hè năm ngoái

0:03:12.159,0:03:13.434
khi London có bạo loạn.

0:03:13.434,0:03:16.140
Anh ta thức dậy tầm 9 giờ, kiểm tra email

0:03:16.140,0:03:19.317
và nhìn thấy cả đống tin nhắn hỏi anh ta:

0:03:19.317,0:03:20.739
"Cậu có ổn không?"

0:03:20.739,0:03:23.011
Các vị khách cũ của anh[br]trên toàn thế giới biết,

0:03:23.011,0:03:25.104
bạo loạn đang diễn ra [br]ngay trên đường phố,

0:03:25.104,0:03:27.405
và muốn hỏi xem[br]anh ta có cần giúp gì không?

0:03:27.405,0:03:31.000
Sebastian nói với tôi rằng, [br]"Mười ba vị khách cũ

0:03:31.000,0:03:34.753
đã liên lạc với tôi trước cả mẹ tôi!"

0:03:34.753,0:03:39.130
Lúc này, mẩu chuyện này [br]đã giải thích vì sao

0:03:39.130,0:03:42.034
tôi lại đam mê với sự tiêu thụ hợp tác.

0:03:42.034,0:03:44.584
và vì sao, sau khi viết xong sách, [br]tôi đã quyết định

0:03:44.584,0:03:48.274
tôi sẽ cố gắng truyền bá nó khắp thế giới.

0:03:48.274,0:03:51.931
Bởi vì cốt lõi của nó[br]là tiếp thêm sức mạnh.

0:03:51.931,0:03:56.092
Nó tiếp lửa cho con người [br]tạo nên những kết nối ý nghĩa,

0:03:56.092,0:03:59.014
những sự kết nối cho phép chúng ta tìm lại

0:03:59.014,0:04:02.773
phần con người mà ta đã đánh mất [br]ở đâu đó trong cuộc sống,

0:04:02.773,0:04:06.623
bằng cách kết nối những [br]thị trường như Airbnb, Kickstarter, Etsy,

0:04:06.623,0:04:09.966
những thị trường được xây dựng [br]bởi các mối quan hệ cá nhân,

0:04:09.966,0:04:12.993
thay vì những cuộc giao dịch vô nghĩa.

0:04:12.993,0:04:16.471
Bây giờ, điều trớ trêu là [br]những ý tưởng này đang đẩy lùi chúng ta

0:04:16.471,0:04:19.614
quay về hệ thống giao dịch cũ[br]và cách thức hợp tác cũ,

0:04:19.614,0:04:21.496
vốn đã cắm sâu vào [br]tiềm thức chúng ta.

0:04:21.496,0:04:24.015
Chúng được tái tạo lại[br]theo nhiều cách để phù hợp với

0:04:24.015,0:04:25.703
thời đại bùng nổ Facebook.

0:04:25.703,0:04:30.005
Chúng ta nhận ra rằng[br]chúng ta dùng tất cả những thứ xung quanh

0:04:30.005,0:04:33.470
cho việc chia sẻ, trao đổi,[br]cho thuê, buôn bán.

0:04:33.470,0:04:37.204
Chúng ta cho thuê ô tô của mình[br]trên WhipCar,

0:04:37.204,0:04:40.406
mua bán xe đạp trên Spinlister,[br]cho thuê văn phòng trên Loosecubes,

0:04:40.406,0:04:43.475
vườn nhà trên Landshare.[br]Chúng ta vay và cho vay tiền

0:04:43.475,0:04:46.102
tới những người xa lạ[br]trên Zopa và Lending Club.

0:04:46.102,0:04:48.710
Chúng ta trao đổi các bài học[br]từ cách làm sushi,

0:04:48.710,0:04:50.406
đến cách lập trình trên Skillshare,

0:04:50.406,0:04:54.264
và thậm chí chia sẻ thú cưng[br]trên DogVacay.

0:04:54.264,0:04:58.719
Chào mừng bạn đến với thế giới tuyệt vời[br]của Hệ thống tiêu thụ hợp tác,

0:04:58.719,0:05:01.940
cho phép chúng ta kết nối[br]cung và cầu

0:05:01.940,0:05:03.910
theo những cách dân chủ hơn.

0:05:03.910,0:05:08.810
Hiện nay, tiêu thụ hợp tác[br]đang dần tạo ra sự thay đổi

0:05:08.810,0:05:10.904
về cách ta đánh giá nguồn cung và cầu,

0:05:10.904,0:05:14.815
nhưng đồng thời nó cũng là[br]một phần của sự thay đổi giá trị lớn,

0:05:14.815,0:05:18.005
thay vì mọi người mua sắm[br]những thứ đắt tiền theo phong trào,

0:05:18.005,0:05:21.557
họ bắt đầu mua chúng[br]theo nhu cầu thực sự của bản thân.

0:05:21.557,0:05:25.850
Nhưng lý do chính để [br]giải thích sự gia tăng nhanh chóng này,

0:05:25.850,0:05:28.884
là vì mỗi bước tiến mới của công nghệ

0:05:28.884,0:05:32.958
đều nhằm tăng hiệu suất lao động[br]và tính kết nối xã hội bằng niềm tin

0:05:32.958,0:05:36.343
để giúp sự chia sẻ[br]trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

0:05:36.343,0:05:39.311
Tôi đã quan sát qua[br]hàng nghìn thị trường như thế này

0:05:39.311,0:05:44.023
và thấy sự tin cậy và năng suất[br]luôn là những nhân tố quan trọng.

0:05:44.023,0:05:46.015
Ví dụ như sau.

0:05:46.015,0:05:50.433
Đây là Chris Mok, 46 tuổi,[br]là người mà tôi cá là

0:05:50.433,0:05:53.841
ngồi ghế cao nhất[br]ở TaskRabbit - SuperRabbit.

0:05:53.841,0:05:59.351
Bốn năm trước, Chris bị mất công việc[br]môi giới tranh nghệ thuật của mình ở Macy,

0:05:59.351,0:06:01.821
điều đó rất không may,[br]và như những người khác,

0:06:01.821,0:06:04.663
anh ta chật vật đi tìm việc khác[br]trong thời buổi suy thoái.

0:06:04.663,0:06:08.050
Sau đó, anh ta tìm được một bài viết về...

0:06:08.050,0:06:09.514
TaskRabbit.

0:06:09.514,0:06:13.964
Lúc đó, câu chuyện đằng sau TaskRabbit[br]bắt đầu như các câu chuyện tuyệt vời khác,

0:06:13.964,0:06:16.971
với một chú chó rất dễ thương[br]tên là Kobe.

0:06:16.971,0:06:20.218
Chuyện xảy ra như thế này,[br]vào tháng 2 năm 2008,

0:06:20.218,0:06:22.882
Leah và chồng của mình đang đợi taxi

0:06:22.882,0:06:26.323
để đưa họ ra ngoài ăn tối,[br]thì Kobe chạy nhanh đến

0:06:26.323,0:06:28.683
với cái mõm đang chảy nước dãi.

0:06:28.683,0:06:31.376
Lúc đó họ nhận ra rằng[br]họ đã hết đồ ăn cho chó.

0:06:31.376,0:06:34.620
Kevin phải hủy chuyến xe đó[br]và lê bước trong tuyết để mua thức ăn.

0:06:34.620,0:06:37.934
Vào tối muộn ngày hôm đó,[br]hai người đã nói chuyện,

0:06:37.934,0:06:41.723
câu chuyện về việc[br]họ cần một trang giống eBay,

0:06:41.723,0:06:43.763
để cung cấp những dịch vụ lặt vặt.

0:06:43.763,0:06:46.418
Sáu tháng sau, Leah bỏ việc,

0:06:46.418,0:06:49.007
và tạo nên TaskRabbit.

0:06:49.007,0:06:52.872
Vào thời điểm đó,[br]cô chưa nhận ra rằng cô đã chạm đến

0:06:52.872,0:06:57.460
một ý tưởng lớn hơn[br]mà sau này cô gọi là mạng lưới dịch vụ.

0:06:57.460,0:07:00.993
Cơ bản đó là việc[br]sử dụng các mối quan hệ trên mạng

0:07:00.993,0:07:04.310
để hoàn thành[br]những công việc trong thế giới thực.

0:07:04.310,0:07:06.999
TaskRabbit hoạt động thế này,[br]mọi người sẽ lên danh sách

0:07:06.999,0:07:09.056
những việc họ có thể làm,

0:07:09.056,0:07:12.125
kèm theo giá họ muốn được trả, [br]rồi lên Rabbits dò tìm

0:07:12.125,0:07:13.658
tự đấu giá để giành việc làm.

0:07:13.658,0:07:18.151
Đó là cả một quá trình phỏng vấn khắt khe[br]gồm bốn giai đoạn,

0:07:18.151,0:07:19.939
được thiết kế để tìm ra

0:07:19.939,0:07:23.597
những trợ lí cá nhân tuyệt vời[br]và loại bỏ đi thành phần lừa đảo.

0:07:23.597,0:07:28.566
Giờ đây, ở Hoa Kì có hơn 4000 người[br]đang làm việc trên TaskRabbit,

0:07:28.566,0:07:31.583
và khoảng hơn 5000 người[br]đang cần được thông qua.

0:07:31.583,0:07:34.960
Những công việc được đăng lên[br]là các công việc thông thường

0:07:34.960,0:07:37.711
ví dụ: làm giúp[br]những việc lặt vặt trong nhà,

0:07:37.711,0:07:39.892
hay giúp đi mua đồ trong siêu thị.

0:07:39.892,0:07:41.704
Hôm kia tôi mới được biết rằng,

0:07:41.704,0:07:45.757
khoảng 12.500 đống quần áo[br]đã được giặt sạch và gấp ngay ngắn

0:07:45.757,0:07:47.469
thông qua TaskRabbit.

0:07:47.469,0:07:51.281
Nhưng điều mà tôi thích là công việc[br]được nhiều người đăng nhất,

0:07:51.281,0:07:54.558
hơn 100 lần 1 ngày,[br]là thứ mà ai ai trong số chúng ta

0:07:54.558,0:07:57.126
đều phải nhức đầu khi nhắc đến:

0:07:57.126,0:08:01.416
đó là lắp ráp nội thất mua từ Ikea.[br](cười) (vỗ tay)

0:08:03.586,0:08:07.303
Điều đó rất tuyệt vời. Có vẻ buồn cười,[br]nhưng anh bạn Chris đây

0:08:07.303,0:08:10.203
đã kiếm được hơn 5000 đô la Mỹ một tháng

0:08:10.203,0:08:13.054
chỉ nhờ vào việc làm việc vặt.

0:08:13.054,0:08:16.389
Và 70% của lực lượng lao động mới này

0:08:16.389,0:08:19.853
là những người đã từng thất nghiệp[br]hoặc bị thiếu việc làm.

0:08:19.853,0:08:23.247
Tôi nghĩ rằng TaskRabbit[br]và những ví dụ khác về hợp tác tiêu thụ

0:08:23.247,0:08:26.686
giống như một vụ nổ vậy.[br]Chúng thật là tài tình.

0:08:26.686,0:08:30.711
Nếu nghĩ kĩ ta sẽ thấy kì diệu làm sao,

0:08:30.711,0:08:33.910
chỉ trong vòng 20 năm,[br]chúng ta đã tự phát triển

0:08:33.910,0:08:37.372
từ việc tin tưởng lên tới chia sẻ[br]thông tin với những người lạ trên mạng,

0:08:37.372,0:08:40.285
đến yên tâm giao lại thông tin[br]thẻ tín dụng của mình.

0:08:40.285,0:08:43.583
và lúc này đây, chúng ta đang tiến đến[br]làn sóng tin cậy thứ 3:

0:08:43.583,0:08:46.601
kết nối những người lạ đáng tin[br]để tạo ra

0:08:46.601,0:08:49.838
mọi loại thị trường[br]mà hàng hoá chính là chúng ta.

0:08:49.838,0:08:51.553
Tôi đã đọc một nghiên cứu rất thú vị

0:08:51.553,0:08:53.993
của trung tâm Pew, nó đã tiết lộ rằng

0:08:53.993,0:08:57.975
những người thường xuyên dùng Facebook[br]tin tưởng mọi người

0:08:57.975,0:09:02.560
gấp 3 lần so với[br]những người không dùng mạng xã hội.

0:09:02.560,0:09:06.937
Niềm tin trên mạng sẽ làm thay đổi[br]cách chúng ta tin tưởng lẫn nhau

0:09:06.937,0:09:08.342
trong thế giới thực.

0:09:08.342,0:09:11.637
Bây giờ, bên cạnh tất cả[br]niềm lạc quan mà tôi đang có,

0:09:11.637,0:09:15.357
xuất hiện một sự thận trọng,[br]mà đúng hơn là một nhu cầu cấp bách

0:09:15.357,0:09:19.658
để đặt ra vài câu hỏi phức tạp cần thiết.

0:09:19.658,0:09:22.384
Làm sao để biết rằng[br]danh tính trên mạng của ta khớp với

0:09:22.384,0:09:25.847
danh tính thực của chúng ta?[br]Ta muốn chúng giống nhau hay không?

0:09:25.847,0:09:29.527
Làm sao để ta xây dựng lòng tin trên mạng[br]giống như với thế giới thực?

0:09:29.527,0:09:32.200
Làm sao để ngăn chặn[br]những thành phần cư xử không đẹp

0:09:32.200,0:09:35.104
ở một nơi mà họ có thể [br]hoạt động dưới lớp vỏ khác?

0:09:35.104,0:09:37.849
Tương tự như cách[br]các công ty hay sử dụng

0:09:37.849,0:09:41.662
độ tín dụng để quyết định[br]cấp gói cước di động cho bạn.

0:09:41.662,0:09:44.710
hoặc cấp gói cho vay thế chấp,[br]thị trường phụ thuộc vào

0:09:44.710,0:09:47.455
giao dịch giữa những người lạ[br]có chung mối quan tâm này

0:09:47.455,0:09:50.109
cũng cần một thang đánh giá[br]giúp người dùng biết rằng

0:09:50.109,0:09:52.520
Sebastian và Chris[br]là người tốt,

0:09:52.520,0:09:55.480
và đó chính là uy tín.

0:09:55.480,0:10:00.478
Uy tín là thước đo lòng tin [br]của một cộng đồng vào bạn.

0:10:00.478,0:10:02.113
Nhìn Chris mà xem.

0:10:02.113,0:10:05.406
Bạn có thể thấy rằng[br]điểm tín nhiệm trung bình

0:10:05.406,0:10:08.645
của trên 200 người chấm cho anh ta[br]là 4.99 trên 5 sao.

0:10:08.645,0:10:11.265
Có hơn 20 trang bình luận[br]về cách làm việc của anh ấy,

0:10:11.265,0:10:13.309
mô tả anh ta[br]"rất thân thiện và nhanh nhẹn,"

0:10:13.309,0:10:17.031
anh ta đạt đến cấp 25, cấp cao nhất,

0:10:17.031,0:10:18.988
điều đó làm anh trở thành SuperRabbit.

0:10:18.988,0:10:21.976
(Cười) Tôi thích từ "SuperRabbit" ghê.

0:10:21.976,0:10:26.505
Và điều thú vị là, Chris đã để ý rằng, [br]uy tín của anh càng đi lên thì

0:10:26.505,0:10:28.704
cơ hội anh nhận được việc cao hơn,

0:10:28.704,0:10:30.657
và anh có thể yêu cầu trả công nhiều hơn.

0:10:30.657,0:10:33.075
Nói cách khác, đối với các SuperRabbit,

0:10:33.075,0:10:35.614
uy tín trên mạng[br]có giá trị lớn ở thế giới thực.

0:10:35.614,0:10:37.500
Có lẽ tôi biết các bạn đang nghĩ gì.

0:10:37.500,0:10:40.583
Chuyện này cũng đâu có mới. Hãy xem[br]những tay buôn giỏi nhất

0:10:40.583,0:10:43.599
trên Ebay hay Amazon.

0:10:43.599,0:10:46.839
Điều khác biệt chính là,[br]mỗi khi thiết lập giao dịch,

0:10:46.839,0:10:50.239
bình luận, liên hệ đối tác,[br]nhận được danh hiệu,

0:10:50.239,0:10:52.181
ta hình thành [br]"dấu vết uy tín" cho mình,

0:10:52.181,0:10:55.727
nói rằng ta có đáng tin không.

0:10:55.727,0:10:57.832
Và không chỉ có tác động trên bề rộng,

0:10:57.832,0:11:00.950
sức ảnh hưởng của uy tín[br]cũng rất đáng kinh ngạc về bề sâu.

0:11:00.950,0:11:03.674
Hãy nghĩ xem: đã có 5 triệu[br]lượt đặt phòng qua đêm

0:11:03.674,0:11:07.213
trong vòng sáu tháng qua, [br]chỉ tính trên trang Airbnb.

0:11:07.213,0:11:11.176
30 triệu lượt đưa đón[br]đã được thực hiện qua Carpooling.com.

0:11:11.176,0:11:14.063
Năm nay, hai tỷ đô la Mỹ đã được lưu thông

0:11:14.063,0:11:16.291
qua các nền tảng cho vay[br]ngang hàng qua mạng.

0:11:16.291,0:11:20.645
Điều này làm tăng thêm[br]hàng triệu mảnh dữ liệu uy tín

0:11:20.645,0:11:24.017
giúp đánh giá[br]chúng ta cư xử đúng hay sai.

0:11:24.017,0:11:27.606
Dò tìm và kết nối [br]những mảnh dữ liệu uy tín

0:11:27.606,0:11:30.859
mà chúng ta để lại ở nhiều nơi khác nhau[br]là một thử thách rất lớn,

0:11:30.859,0:11:33.461
nhưng là việc cần phải làm.

0:11:33.461,0:11:36.745
Điều mà những người như Sebastian[br]đang thắc mắc theo lẽ thường,

0:11:36.745,0:11:39.710
đó là, họ có nên[br]làm chủ dữ liệu uy tín của họ không?

0:11:39.710,0:11:43.364
Danh tiếng mà anh ta[br]đã mất công đầu tư và xây dựng

0:11:43.364,0:11:45.991
trên Airbnb có nên đi theo anh ta

0:11:45.991,0:11:48.057
từ cộng đồng này sang cộng đồng khác?

0:11:48.057,0:11:51.979
Điều tôi muốn nói là, giả sử[br]anh ta bắt đầu bán sách cũ trên Amazon.

0:11:51.979,0:11:54.725
Tại sao anh ta phải bắt đầu lại từ đầu?

0:11:54.725,0:11:58.200
Giống như khi tôi[br]chuyển từ New York đến Sydney.

0:11:58.200,0:12:01.558
Thật buồn cười. Tôi không thể[br]đăng ký thuê bao trả sau cho điện thoại

0:12:01.558,0:12:05.191
vì lịch sử tín dụng của tôi ở Sydney[br]không tồn tại.

0:12:05.191,0:12:08.135
Tôi như một bóng ma trong hệ thống mới.

0:12:08.135,0:12:11.150
Bây giờ, tôi không cho rằng[br]bước tiếp theo

0:12:11.150,0:12:13.246
của nền kinh tế[br]dựa trên uy tín là về

0:12:13.246,0:12:17.415
đem cộng hết những đánh giá[br]để cho ra một số điểm vô nghĩa nào đó.

0:12:17.415,0:12:20.877
Đời sống này vốn đã quá phức tạp rồi,[br]còn ai muốn rối hơn nữa chứ?

0:12:20.877,0:12:23.324
Tôi muốn nói rõ rằng,[br]đây không phải chắp vá

0:12:23.324,0:12:26.925
các "tweets" và "likes"[br]lại theo kiểu thời trang giẻ rách.

0:12:26.925,0:12:29.495
Bọn họ chỉ đang đo xem ai nổi hơn ai,

0:12:29.495,0:12:32.252
chứ không phải [br]ai cư xử đáng tin cậy hơn ai.

0:12:32.252,0:12:35.692
Nhưng điều quan trọng nhất[br]là chúng ta phải nhớ rằng

0:12:35.692,0:12:39.633
cái danh tiếng đó[br]phần lớn tuỳ thuộc vào hoàn cảnh,

0:12:39.633,0:12:42.367
Việc Sebastian[br]là một người chủ trọ tuyệt vời

0:12:42.367,0:12:46.316
không có nghĩa là[br]anh ta biết ráp nội thất của Ikea.

0:12:46.316,0:12:49.649
Thử thách lớn nhất là[br]hình dung ra những dữ liệu tốt nào

0:12:49.649,0:12:51.624
cần được giữ lại,

0:12:51.624,0:12:55.992
vì tương lai sẽ được quyết định bởi[br]sự kết hợp của uy tín nhiều mặt,

0:12:55.992,0:12:58.614
chúng không phụ thuộc vào[br]một mặt duy nhất.

0:12:58.614,0:13:02.365
Tất cả chỉ là vấn đề thời gian[br]trước khi chúng ta có thể tìm kiếm

0:13:02.365,0:13:04.764
giống như trên Google hay Facebook,

0:13:04.764,0:13:07.686
và tìm thấy bức tranh toàn cảnh[br]về hành vi của một người

0:13:07.686,0:13:10.566
ở các ngữ cảnh khác nhau [br]theo thời gian.

0:13:10.566,0:13:14.201
Tôi hình dung nó giống cách suy nghĩ[br]của một người tin tưởng bạn:

0:13:14.201,0:13:18.326
lúc nào, ở đâu, và tại sao,[br]độ đáng tin của bạn trên TaskRabbit,

0:13:18.326,0:13:20.576
độ gọn gàng của bạn[br]khi làm khách ở Airbnb,

0:13:20.576,0:13:23.784
Độ hiểu biết của bạn[br]khi trao đổi trên Quora,

0:13:23.784,0:13:26.367
tất cả sẽ được tập hợp cùng với nhau.

0:13:26.367,0:13:29.838
và sau đó sẽ xuất hiện[br]một loại bảng thống kê

0:13:29.838,0:13:34.395
nó sẽ vẽ nên một bức tranh[br]về vốn uy tín của bạn.

0:13:34.395,0:13:37.227
Đó là một khái niệm[br]mà gần đây tôi đang tìm hiểu

0:13:37.227,0:13:39.809
và viết trong cuốn sách tiếp theo,[br]nó định nghĩa

0:13:39.809,0:13:43.584
về giá trị uy tín, mục tiêu,

0:13:43.584,0:13:47.965
năng lực và phẩm chất của bạn[br]ở nhiều cộng đồng và thị trường khác nhau.

0:13:47.965,0:13:50.873
Đây không phải là một viễn cảnh xa xôi.

0:13:50.873,0:13:55.667
Đã có những đợt sóng đầu tiên[br]như Connect.Me, Legit, TrustCloud.

0:13:55.667,0:13:57.410
Họ đang tìm cách để một người có thể

0:13:57.410,0:14:02.393
tổng hợp, theo dõi và sử dụng[br]uy tín trên internet của mình.

0:14:02.393,0:14:07.396
Lúc này, tôi nhận ra rằng khái niệm này[br]nghe có vẻ hơi lớn lao

0:14:07.396,0:14:09.252
đối với vài người, và vâng,

0:14:09.252,0:14:13.072
có một số vấn đề lớn về tính minh bạch[br]và riêng tư cần được giải quyết,

0:14:13.072,0:14:16.944
nhưng cuối cùng, nếu như ta[br]có thể tập hợp lại uy tín của mình,

0:14:16.944,0:14:19.147
thì chúng ta có thể điều khiển được nó,

0:14:19.147,0:14:22.577
và lấy ra được những giá trị to lớn từ nó.

0:14:22.577,0:14:25.308
Đồng thời, không chỉ đối với[br]hồ sơ tín dụng của mình,

0:14:25.308,0:14:27.944
chúng ta cũng có thể[br]định hình uy tín của mình.

0:14:27.944,0:14:29.263
Hãy nghĩ đến Sabastian,

0:14:29.263,0:14:32.110
và cách anh ta mua con mèo để làm điều đó.

0:14:32.110,0:14:36.624
Bây giờ, đẩy sự riêng tư qua một bên,[br]một vấn đề thú vị khác là

0:14:36.624,0:14:39.468
tôi đang xem cách chúng ta[br]tin tưởng các "con ma trên mạng",

0:14:39.468,0:14:42.774
những người, vì lý do nào đó,[br]không hoạt động online,

0:14:42.774,0:14:45.538
nhưng lại là những người[br]đáng tin cậy nhất trên thế giới?

0:14:45.538,0:14:48.954
Nhưng làm sao ta tận dụng[br]những cống hiến của họ cho công việc,

0:14:48.954,0:14:50.958
cho cộng đồng và cho gia đình của họ,

0:14:50.958,0:14:54.866
và biến đổi[br]những giá trị ấy thành vốn uy tín?

0:14:54.866,0:14:57.530
Và cuối cùng, khi ta[br]thực hiện đúng điều đó,

0:14:57.530,0:15:01.488
vốn uy tín có thể tạo ra[br]một sự gián đoạn lớn và có lợi

0:15:01.488,0:15:05.233
cho những người[br]có quyền lực, lòng tin và ảnh hưởng.

0:15:05.233,0:15:08.873
Một con số gồm ba chữ số,[br]hồ sơ tín dụng và vay nợ của bạn,

0:15:08.873,0:15:11.570
(chỉ 30% chúng ta[br]thực sự hiểu nó có nghĩa là gì),

0:15:11.570,0:15:14.514
nó sẽ không còn là yếu tố quyết định

0:15:14.514,0:15:17.882
trong việc mọi thứ có giá thế nào,[br]ta có thể truy cập vào những gì

0:15:17.882,0:15:20.802
và, trong nhiều ví dụ, nó giới hạn[br]những gì ta có thể làm.

0:15:20.802,0:15:25.210
Đúng vậy, uy tín chính là loại tiền tệ[br]mà tôi tin rằng sẽ

0:15:25.210,0:15:30.457
sẽ trở nên quyền lực, mạnh mẽ[br]hơn mọi loại tín dụng trong thể kỉ 21.

0:15:30.457,0:15:33.154
Uy tín sẽ là một loại tiền tệ[br]có thể nói lên rằng

0:15:33.154,0:15:35.338
bạn có thể tin tưởng ở tôi.

0:15:35.338,0:15:38.642
Và điều thú vị là, uy tín

0:15:38.642,0:15:40.653
là đòn bẩy kinh tế xã hội

0:15:40.653,0:15:45.451
giúp cho sự hợp tác tiêu thụ[br]hoạt động và phát triển,

0:15:45.451,0:15:47.681
nhưng các nguồn mà nó được tạo ra,

0:15:47.681,0:15:51.746
và những ứng dụng của nó, lớn hơn nhiểu[br]so với sự tưởng tượng của chúng ta.

0:15:51.746,0:15:54.925
Tôi sẽ đưa ra một ví dụ[br]trong giới tuyển dụng,

0:15:54.925,0:15:58.739
nơi mà dữ liệu đánh giá uy tín[br]sẽ làm bản hồ sơ xin việc của bạn

0:15:58.739,0:16:02.817
trở thành "đồ cổ".

0:16:02.817,0:16:10.440
Bốn năm trước, hai blogger kiêm doanh nhân[br]Joel Spolsky và Jeff Atwood,

0:16:10.440,0:16:12.208
quyết định bắt đầu một thứ

0:16:12.208,0:16:14.482
gọi là Stack Overflow.

0:16:14.482,0:16:17.906
Stack Overflow cơ bản là một nền tảng mà

0:16:17.906,0:16:20.424
những lập trình viên kinh nghiệm[br]có thể hỏi

0:16:20.424,0:16:24.937
những lập trình viên giỏi khác[br]những câu hỏi yêu cầu chuyên môn cao,

0:16:24.937,0:16:28.929
về những thứ kiểu như[br]Google Chrome hoặc những pixels nhỏ xíu.

0:16:28.929,0:16:32.825
Trang này sau đó nhận được[br]5500 câu hỏi mỗi ngày,

0:16:32.825,0:16:36.424
và 80% những câu hỏi này[br]nhận được câu trả lời chính xác.

0:16:36.424,0:16:39.474
Người dùng có thể lấy uy tín[br]bằng rất nhiều cách,

0:16:39.474,0:16:42.107
nhưng cơ bản bằng cách[br]thuyết phục những dồng nghiệp

0:16:42.107,0:16:44.481
rằng họ biết rõ câu trả lời.

0:16:44.481,0:16:46.498
Sau khi trang này[br]hoạt động được vài tháng,

0:16:46.498,0:16:49.680
người sáng lập biết được[br]một điều rất thú vị,

0:16:49.680,0:16:51.363
và nó không làm họ bất ngờ.

0:16:51.363,0:16:54.951
Họ nghe được rằng người dùng đang

0:16:54.951,0:16:58.395
thêm số điểm về uy tín của mình[br]trên trang web đó lên đầu hồ sơ xin việc

0:16:58.395,0:17:01.204
và nhà tuyển dụng đang theo dõi[br]những trang web như vậy

0:17:01.204,0:17:03.450
để tìm những người với tài năng đặc biệt.

0:17:03.450,0:17:07.137
Bây giờ, hàng ngàn lập trình viên[br]đang tìm một công việc tốt hơn

0:17:07.137,0:17:09.744
bằng cách này, vì Stack Overflow

0:17:09.744,0:17:13.365
và cơ sở dữ liệu uy tín của nó cung cấp[br]những thông tin vô giá

0:17:13.365,0:17:15.660
về hành vi thực sự của một người,

0:17:15.660,0:17:17.980
và suy nghĩ của đồng nghiệp về họ.

0:17:17.980,0:17:20.974
Nhưng điều lớn lao[br]đằng sau hoạt động của Stack Overflow,

0:17:20.974,0:17:23.031
tôi nghĩ nó vô cùng thú vị.

0:17:23.031,0:17:25.085
Mọi người bắt đầu nhận ra rằng

0:17:25.085,0:17:29.501
uy tín họ xây dựng[br]không chỉ bó hẹp ở một nơi, nó có giá trị

0:17:29.501,0:17:32.395
vượt xa khỏi nơi[br]mà họ đang cố xây dựng uy tín đó.

0:17:32.395,0:17:34.301
Bạn biết đó, nó rất thú vị.

0:17:34.301,0:17:37.480
Khi bạn trao đổi với các thành viên ưu tú,[br]cho dù trên SuperRabbits

0:17:37.480,0:17:41.954
hay trên Stack Overflow, hay Uberhosts,

0:17:41.954,0:17:45.181
họ đều nói về việc có uy tín cao

0:17:45.181,0:17:48.316
mở khóa cho khả năng của họ.

0:17:48.316,0:17:51.242
Trên Stack Overflow, nó tạo ra[br]một sân chơi bình đẳng,

0:17:51.242,0:17:54.169
cho phép mọi người[br]với tài năng thật sự vươn lên top đầu.

0:17:54.169,0:17:58.181
Trên Airbnb, con người trở[br]nên quan trọng hơn chỗ thuê trọ.

0:17:58.181,0:17:59.914
Trên TaskRabbit,

0:17:59.914,0:18:03.107
nó giúp họ kiểm soát được[br]hoạt động kinh tế của mình.

0:18:03.107,0:18:06.440
Vào cuối buổi trao đổi giữa chúng tôi,[br]Sebastian đã nói bằng cách nào,

0:18:06.440,0:18:10.081
trong một ngày mưa tệ hại,[br]lúc mà anh ấy không có đến một khách hàng,

0:18:10.081,0:18:13.307
trong tiệm sách của mình,[br]anh ấy nghĩ về mọi người xung quanh,

0:18:13.307,0:18:16.145
những người đã nói điều tốt đẹp về anh,

0:18:16.145,0:18:18.816
và những gì họ nói về con người anh ấy.

0:18:18.816,0:18:22.264
Anh ta năm nay 50 tuổi,[br]và luôn tin rằng,

0:18:22.264,0:18:25.872
nhờ uy tín mà anh đã[br]dày công xây dựng trên Airbnb,

0:18:25.872,0:18:28.973
anh ấy có thể làm một điều gì đó đặc biệt

0:18:28.973,0:18:31.180
trong suốt quãng đời còn lại của mình.

0:18:31.180,0:18:35.160
Bạn biết đấy, chỉ có một số[br]khoảnh khắc hiếm hoi trong lịch sử

0:18:35.160,0:18:38.384
xuất hiện cơ hội để thay đổi

0:18:38.384,0:18:41.719
một phần bộ máy [br]hoạt động của nền kinh tế xã hội.

0:18:41.719,0:18:44.184
Chúng ta đang sống trong khoảnh khắc ấy.

0:18:44.184,0:18:47.815
Tôi tin rằng chúng ta đang ở ngưỡng cửa[br]một cuộc cách mạng hợp tác,

0:18:47.815,0:18:51.595
mà vai trò của nó cũng sẽ quan trọng[br]như cuộc cách mạng công nghiệp.

0:18:51.595,0:18:55.204
Trong thế kỉ 20, các phát minh về[br]hệ thống tín dụng truyền thống

0:18:55.204,0:18:57.778
đã chuyển đổi hệ thống tiêu dùng,

0:18:57.778,0:19:01.233
và theo nhiều cách, đã kiểm soát được[br]ai có quyền truy cập vào cái gì.

0:19:01.233,0:19:04.248
Trong thế kỉ 21, mạng lưới niềm tin mới,

0:19:04.248,0:19:07.622
và vốn uy tín mà chúng tạo ra, sẽ thay đổi

0:19:07.622,0:19:11.888
cách chúng ta suy nghĩ[br]về sự giàu có, thị trường, quyền lực,

0:19:11.888,0:19:16.472
và bản sắc cá nhân, theo mà chúng ta[br]còn chưa thể hình dung nổi.

0:19:16.472,0:19:19.439
Cảm ơn rất nhiều!

0:19:19.439,0:19:24.930
(Vỗ Tay)