[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,(Âm nhạc)
Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những điều vĩ đại của khoa học
Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.52,Default,,0000,0000,0000,,là khi các nhà khoa học\Nkhám phá ra một điều gì đó,
Dialogue: 0,0:00:18.52,0:00:21.48,Default,,0000,0000,0000,,nó không phải lúc nào cũng diễn ra\Ntheo một quy trình định sẵn,
Dialogue: 0,0:00:21.48,0:00:24.63,Default,,0000,0000,0000,,hay là chỉ trong phòng thí nghiệm \Nvới những quy định nghiêm ngặt
Dialogue: 0,0:00:24.63,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,với áo khoác trắng và \Ntất cả những thiết bị khoa học gọn gàng
Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,và chỉ cần "Beep".
Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:32.20,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế thì những sự kiện và con người\N
Dialogue: 0,0:00:32.20,0:00:35.03,Default,,0000,0000,0000,,liên quan tới\Ncác khám phá khoa học quan trọng
Dialogue: 0,0:00:35.03,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,đều thật kỳ dị và đa dạng.
Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:38.79,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ trong bài này là
Dialogue: 0,0:00:38.79,0:00:42.47,Default,,0000,0000,0000,,Lịch sử kỳ lạ của Thuyết Tế bào
Dialogue: 0,0:00:42.47,0:00:44.65,Default,,0000,0000,0000,,Thuyết này có 3 phần.
Dialogue: 0,0:00:44.65,0:00:48.87,Default,,0000,0000,0000,,Phần 1: Tất cả sinh vật đều được tạo thành\Ntừ một hay nhiều tế bào
Dialogue: 0,0:00:48.87,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Phần 2: Tế bào là đơn vị cơ bản\Ncủa cấu trúc và tổ chức trong sinh vật.
Dialogue: 0,0:00:53.00,0:00:57.45,Default,,0000,0000,0000,,Và phần 3: Tất cả các tế bào\Nđều được sinh ra từ tế bào có từ trước.
Dialogue: 0,0:00:57.45,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Thật lòng mà nói,\Nlý thuyết này nghe có vẻ nhàm chán,
Dialogue: 0,0:01:01.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,cho tới khi bạn đào sâu hơn\Nvề thế giới sinh vật vi mô
Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.04,Default,,0000,0000,0000,,và cũng là nguồn gốc của Thuyết Tế bào.
Dialogue: 0,0:01:08.04,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả bắt đầu từ đầu thập niên 1600s.
Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:13.82,Default,,0000,0000,0000,,ở Hà Lan, nơi mà người sản xuất kính mắt\Ntên là Zacharias Jansen
Dialogue: 0,0:01:13.82,0:01:17.19,Default,,0000,0000,0000,,đã sản xuất ra được\Nkính hiển vi tổng hợp đầu tiên
Dialogue: 0,0:01:17.19,0:01:19.24,Default,,0000,0000,0000,,cùng với kính viễn vọng đầu tiên.
Dialogue: 0,0:01:19.24,0:01:21.24,Default,,0000,0000,0000,,Những tuyên bố này thường gây tranh cãi,
Dialogue: 0,0:01:21.24,0:01:25.92,Default,,0000,0000,0000,,vì hiển nhiên thời đó ông ấy không phải\Nngười duy nhất có cả lô ống kính để vọc.
Dialogue: 0,0:01:25.92,0:01:27.34,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù vậy,
Dialogue: 0,0:01:27.34,0:01:30.23,Default,,0000,0000,0000,,kính hiển vi nhanh chóng trở nên nổi tiếng
Dialogue: 0,0:01:30.23,0:01:33.44,Default,,0000,0000,0000,,mà tất cả các nhà thiên nhiên học\Nhay nhà khoa học đều muốn sử dụng,
Dialogue: 0,0:01:33.44,0:01:35.00,Default,,0000,0000,0000,,giống như iPad hiện nay vậy.
Dialogue: 0,0:01:35.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những người đó
Dialogue: 0,0:01:37.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,là một người Hà Lan\Ntên Anton van Leeuwenhoek,
Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,người đã nghe về thiết bị kính viển vi
Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,và thay vì ra ngoài mua một cái,
Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,ông đã quyết định tự làm cho riêng mình.
Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Và nó trông khác hẳn,
Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:54.00,Default,,0000,0000,0000,,nó giống như bản thu nhỏ của mắt kính râm.
Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu ông ấy để hai bản cạnh nhau,\Nnó có thể tạo thành một phiên bản kính râm
Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,mà hầu như bạn không nhìn thấy gì qua đó.
Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Khi Leeuwenhoek hoàn thành\Nkính hiển vi của mình,
Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ông đi vào thị trấn\Nvà nhìn tất cả mọi thứ có thể,
Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,bao gồm cả vết bẩn trên răng.
Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Đúng đó, bạn không nghe nhầm đâu.
Dialogue: 0,0:02:12.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ông ấy thực sự đã phát hiện ra vi khuẩn\Nsau khi quan sát mảng bám trên răng,
Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,hãy nhớ rằng thời đó\Nngười ta không đánh răng nhiều lắm,
Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí là chẳng bao giờ đánh,
Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,ông ấy hẳn đã có\Nmột đống vi khuẩn thú vị để quan sát.
Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Khi ông ấy viết về phát hiện của mình,
Dialogue: 0,0:02:29.00,0:02:31.74,Default,,0000,0000,0000,,ông không gọi chúng là\Nvi khuẩn (bacteria) như ngày nay.
Dialogue: 0,0:02:31.74,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Mà ông ấy gọi chúng là\Nvi động vật (animalcule),
Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:36.74,Default,,0000,0000,0000,,vì nghĩ rằng chúng trông giống\Nnhững loài động vật bé nhỏ.
Dialogue: 0,0:02:36.74,0:02:39.18,Default,,0000,0000,0000,,Trong lúc Leeuwenhoek đang ngắm nghía\Ncác mẩu răng,
Dialogue: 0,0:02:39.18,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,ông cũng gửi thư \Ntới một đồng nghiệp ở Anh,
Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,tên là Robert Hooke.
Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Hooke là người rất thích\Ntất cả mọi lĩnh vực của khoa học,
Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,vì vậy ông ấy đã nghiên cứu\Nmỗi thứ một ít, bao gồm lý, hóa và sinh.
Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy Hooke là người\Nđã đưa ra khái niệm "tế bào"
Dialogue: 0,0:02:57.00,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,khi ông nhìn một tiêu bản\Ndưới kính hiển vi,
Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:04.00,Default,,0000,0000,0000,,và một khoang nhỏ mà ông nhìn thấy\Nđã khiến ông liên tưởng tới
Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:08.00,Default,,0000,0000,0000,,các căn phòng (cell) mà tu sĩ ngủ\Ntrong tu viện.
Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Giống như phòng kí túc không có máy tính,\NTV và những người cùng phòng khó chiu.
Dialogue: 0,0:03:14.00,0:03:18.32,Default,,0000,0000,0000,,Hooke là một nhà khoa học\Nbị đánh giá thấp ở thời đó,
Dialogue: 0,0:03:18.32,0:03:20.20,Default,,0000,0000,0000,,ông luôn mang theo định kiến đó,
Dialogue: 0,0:03:20.20,0:03:23.59,Default,,0000,0000,0000,,vì ông đã gây sự nhầm với\Nmột trong những nhà khoa học vĩ đại nhất,
Dialogue: 0,0:03:23.59,0:03:24.90,Default,,0000,0000,0000,,Ngài Isaac Newton.
Dialogue: 0,0:03:24.90,0:03:27.75,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có nhớ rằng Hooke quan tâm\Ntới rất nhiều lĩnh vực không?
Dialogue: 0,0:03:27.75,0:03:30.24,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi Newton phát hành\Nmột cuốn sách gây chấn động
Dialogue: 0,0:03:30.24,0:03:32.81,Default,,0000,0000,0000,,về quy luật chuyển động của các hành tinh\Ndo trọng lực,
Dialogue: 0,0:03:32.81,0:03:34.21,Default,,0000,0000,0000,,Hooke đã tuyên bố rằng Newton
Dialogue: 0,0:03:34.21,0:03:37.71,Default,,0000,0000,0000,,đã lấy cảm hứng từ nghiên cứu của Hooke\Ntrong vật lí.
Dialogue: 0,0:03:37.71,0:03:41.03,Default,,0000,0000,0000,,Newton thực sự không thích điều này,
Dialogue: 0,0:03:41.03,0:03:46.10,Default,,0000,0000,0000,,nó gây ra căng thẳng trong mối quan hệ\Ngiữa hai người, cho tới khi Hooke qua đời.
Dialogue: 0,0:03:46.10,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Một phần nghiên cứu của Hooke,
Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,cũng như tấm chân dung duy nhất của ông, \Nđã bị đặt sai, là do Newton.
Dialogue: 0,0:03:52.00,0:03:56.03,Default,,0000,0000,0000,,Phần lớn đã được tìm lại,\Nsau thời Newton,
Dialogue: 0,0:03:56.03,0:04:00.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chân dung của ông thì không,\Nkhông ai biết Robert Hooke trông thế nào.
Dialogue: 0,0:04:00.66,0:04:04.29,Default,,0000,0000,0000,,Quay lại những năm 1800,\Nkhi hai nhà khoa học Đức
Dialogue: 0,0:04:04.29,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,khám phá ra những thứ\Nmà ngày nay được coi là hiển nhiên,
Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:11.29,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đã tổng hợp lại những gì\Nmà ngày nay gọi là học thuyết tế bào.
Dialogue: 0,0:04:11.29,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhà khoa học đầu tiên\Nlà Matthias Schleiden,
Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:17.07,Default,,0000,0000,0000,,một nhà thực vật học thích nghiên cứu\Nthực vật dưới kính hiển vi.
Dialogue: 0,0:04:17.07,0:04:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Từ những kinh nghiệm tìm hiểu\Nvề các loài cây khác nhau,
Dialogue: 0,0:04:20.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,cuối cùng ông nhận ra rằng từng loại cây
Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,đều được cấu tạo từ tế bào.
Dialogue: 0,0:04:26.64,0:04:29.49,Default,,0000,0000,0000,,Cùng lúc đó, phía bên kia nước Đức,
Dialogue: 0,0:04:29.49,0:04:30.92,Default,,0000,0000,0000,,là Theodor Schwann,
Dialogue: 0,0:04:30.92,0:04:34.99,Default,,0000,0000,0000,,nhà khoa học không chỉ nghiên cứu\Ntế bào động vật dưới kính hiển vi
Dialogue: 0,0:04:34.99,0:04:38.16,Default,,0000,0000,0000,,và có một loại tế bào thần kinh\Nđặt theo tên ông,
Dialogue: 0,0:04:38.16,0:04:41.00,Default,,0000,0000,0000,,mà đồng thời còn phát minh ra\Nống dưỡng khí cho lính cứu hỏa
Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:43.35,Default,,0000,0000,0000,,và có một bộ râu quai nón.
Dialogue: 0,0:04:43.35,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi tìm hiểu tế bào động vật,
Dialogue: 0,0:04:45.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,ông cũng đi tới kết luận rằng tất cả\Nđộng vật đều được cấu tạo từ tế bào.
Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngay lập tức, ông công bố qua thư
Dialogue: 0,0:04:51.00,0:04:54.00,Default,,0000,0000,0000,,vì khi đó Twitter chưa được phát minh,
Dialogue: 0,0:04:54.00,0:04:57.48,Default,,0000,0000,0000,,gửi thư tới các nhà khoa học khác\Ntrong cùng lĩnh vực, gặp mặt Schleiden,
Dialogue: 0,0:04:57.48,0:05:01.00,Default,,0000,0000,0000,,và hai người bắt tay vào xây dựng\Nhọc thuyết tế bào.
Dialogue: 0,0:05:01.00,0:05:03.51,Default,,0000,0000,0000,,Một sự tranh cãi đã xảy ra giữa họ
Dialogue: 0,0:05:03.51,0:05:05.79,Default,,0000,0000,0000,,về phần cuối của học thuyết tế bào
Dialogue: 0,0:05:05.79,0:05:08.00,Default,,0000,0000,0000,,rằng tế bào sinh ra từ\Ntế bào tồn tại trước đó.
Dialogue: 0,0:05:08.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Schleiden không hoàn toàn\Nủng hộ suy nghĩ đó,
Dialogue: 0,0:05:11.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,và ông kiên quyết rằng tế bào\Nđược hình thành tự do
Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,xuất hiện một cách bất kì trong tự nhiên.
Dialogue: 0,0:05:18.00,0:05:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là khi một nhà khoa học khác\Ntên là Rudolph Virchow,
Dialogue: 0,0:05:21.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,bắt tay vào nghiên cứu chứng minh rằng\Ntế bào được sinh ra từ tế bào trước đó
Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:29.97,Default,,0000,0000,0000,,nghiên cứu mà thực chất là- nói sao nhỉ-\Nvay mượn mà chưa xin phép
Dialogue: 0,0:05:29.97,0:05:32.94,Default,,0000,0000,0000,,từ một nhà khoa học Do Thái\Ntên là Robert Remak,
Dialogue: 0,0:05:32.94,0:05:36.08,Default,,0000,0000,0000,,dẫn tới mối bất hòa nữa\Ngiữa hai nhà khoa học.
Dialogue: 0,0:05:36.08,0:05:38.47,Default,,0000,0000,0000,,Do đó, từ mảng bám răng\Ncho tới Mô-men Newton,
Dialogue: 0,0:05:38.47,0:05:41.87,Default,,0000,0000,0000,,kết thành tinh thể tới tế bào Schwann,
Dialogue: 0,0:05:41.87,0:05:45.42,Default,,0000,0000,0000,,học thuyết tế bào đã trở thành một phần\Nquan trọng trong sinh học ngày nay.
Dialogue: 0,0:05:45.42,0:05:49.05,Default,,0000,0000,0000,,Những thứ ta biết về khoa học\Ncó thể nhàm chán,
Dialogue: 0,0:05:49.05,0:05:53.11,Default,,0000,0000,0000,,nhưng cách mà ta phát hiện ra chúng\Nthật là thú vị.
Dialogue: 0,0:05:53.11,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu điều gì đó khiến bạn thấy chán,
Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:56.59,Default,,0000,0000,0000,,hãy đào sâu hơn.
Dialogue: 0,0:05:56.59,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Có thể sẽ có một câu chuyện thực sự kì lạ\Nđâu đó phía sau đấy.