1
00:00:04,480 --> 00:00:05,820
Merhabalar, ben Tony

2
00:00:05,820 --> 00:00:07,750
ve "Every Frame a Painting"desiniz.

3
00:00:08,300 --> 00:00:09,930
Sinema dilinde karşımıza çıkan

4
00:00:09,930 --> 00:00:11,540
en temel şey muhtemelen şudur:

5
00:00:12,100 --> 00:00:12,799
Çekim

6
00:00:13,750 --> 00:00:14,520
Karşı çekim

7
00:00:15,560 --> 00:00:17,230
İzlediğiniz neredeyse her şey bun...

8
00:00:21,720 --> 00:00:24,290
İzlediğiniz neredeyse her şey
bununla dolu olacaktır.

9
00:00:24,330 --> 00:00:27,710
Çoğu yönetmen de bunu diyalogları kaydetmek
için basit bir yöntem olarak görüyor.

10
00:00:28,110 --> 00:00:29,540
Oyuncuları yerlerinde tutup,

11
00:00:29,570 --> 00:00:32,610
birden fazla kamera ile on çekim yapıp
kullanılacakları sonradan seçerek.

12
00:00:33,960 --> 00:00:36,030
Ama bence çekim-karşı çekim
hakkı verildiğinde

13
00:00:36,030 --> 00:00:37,490
hâlâ güçlü bir şey.

14
00:00:37,985 --> 00:00:40,605
Buna iyi bir örnekse
Joel & Et.han Coen'in işleridir

15
00:00:41,500 --> 00:00:42,500
- "Sizin

16
00:00:42,940 --> 00:00:43,889
kurbağaya dönüştüğünüzü...

17
00:00:45,169 --> 00:00:46,790
...sanmıştık."

18
00:00:47,839 --> 00:00:50,000
Çünkü Coenler diyalog sahnelerin ustaları

19
00:00:50,000 --> 00:00:53,860
ve bunu çekimlerini gayet basit
ama keskin yaparak başarıyorlar.

20
00:00:54,180 --> 00:00:55,990
- "Sizinle bir şey paylaşabilir miyim?"

21
00:00:56,690 --> 00:00:59,230
Öyleyse gelin bugün çekim-karşı çekimi ele alalım:

22
00:00:59,600 --> 00:01:01,970
Coenlerin çekim yönteminden ne öğrenebiliriz?

23
00:01:02,290 --> 00:01:03,950
- "Ama izin ver bir şey sorayım:

24
00:01:04,239 --> 00:01:05,418
Bir embesil...

25
00:01:05,590 --> 00:01:07,240
...böyle bir şey tasarlayabilir mi?"

26
00:01:10,000 --> 00:01:12,660
Coenlerle ilgili dikkat etmeniz 
gereken şeylerin ilki şu:

27
00:01:12,660 --> 00:01:16,310
Diyalogları konuşmaların içinden 
çekmeyi seviyorlar.

28
00:01:16,600 --> 00:01:19,759
Bu kameranın çoğu zaman 
iki karakterin arasında olması

29
00:01:19,770 --> 00:01:21,460
her iki karakterin de 
ayrı ayrı çekimler alması demek.

30
00:01:22,400 --> 00:01:24,100
- "Yeterince açık olabildim mi?

31
00:01:24,650 --> 00:01:27,230
Bir başka deyişle,
çok fazla bir başına insan çekiyorlar.

32
00:01:27,750 --> 00:01:29,220
- "Pardon, dinlemiyordum..."

33
00:01:32,170 --> 00:01:33,550
Paul Greengrass gibi diğer yönetmenlerse

34
00:01:33,550 --> 00:01:35,800
kamerayı karakterlerin arkasına 
yerleştirmeyi tercih ederler.

35
00:01:35,800 --> 00:01:39,250
Çoğu zaman uzun merceklerle yaparlar, 
böylece onları gözetliyormuş hissine kapılırsınız.

36
00:01:39,260 --> 00:01:40,210
- "Neler olduğunu bilmek istiyorum."

37
00:01:40,210 --> 00:01:43,400
- "Ne mi oldu? Jason Bourne oldu. 
Dosyalar sende.

38
00:01:44,510 --> 00:01:46,000
Zırvayı keselim."

39
00:01:46,200 --> 00:01:48,500
Coenler ve Roger Deakins ise bunu yapmaz.

40
00:01:48,790 --> 00:01:51,500
Hatta filmlerini neredeyse
sadece geniş merceklerle çekerler.

41
00:01:51,650 --> 00:01:54,590
- "Evet, mercekler ve kişiliklerle alakalı güçlü
hislerim mevcut.

42
00:01:54,660 --> 00:01:58,510
Burada oturuyor seninle konuşuyorum 
ve sen beni şuradan filme alıyorsun

43
00:01:58,600 --> 00:02:00,580
omuz hizasından, 
muhtemelen bir başkasının omzundan.

44
00:02:00,600 --> 00:02:02,400
Yani, ben neredeyse hiç yapmam bunu.

45
00:02:02,400 --> 00:02:05,680
Çünkü, bilirsiniz, bence kamera burada olmak, 
bana bakmak ister,

46
00:02:05,700 --> 00:02:07,500
ben insanları bir başlarına 
tam buradan çekerim."

47
00:02:07,500 --> 00:02:08,500
Ki bunu yapar

48
00:02:08,500 --> 00:02:11,340
kameranın merceğini daha geniş 
bir tanesiyle değiştirir ve kamerayı yaklaştırırsanız

49
00:02:11,360 --> 00:02:12,300
bu şöyle hissettirir...

50
00:02:12,530 --> 00:02:13,810
- "Böyle farklı, değil mi?

51
00:02:13,810 --> 00:02:18,320
Hani burada bir bulunma duygusu mevcut
burada bir dahil olma var, -miş gibi değil.

52
00:02:18,350 --> 00:02:21,000
Bence psikolojik olarak bu
tamamiyle farklı etkiliyor."

53
00:02:21,800 --> 00:02:23,300
Peki ne bu psikolojik etki?

54
00:02:23,350 --> 00:02:25,650
Eğer uzun mercekler size 
gözetliyormuşsunuz hissi veriyorsa

55
00:02:25,650 --> 00:02:27,190
geniş mercekler size 
neyin hissini veriyor?

56
00:02:27,740 --> 00:02:29,690
- "Bana bak,
bir şeyi yanlış yapıyorsunuz!

57
00:02:30,200 --> 00:02:32,200
Santana Abraxas falan istemiyorum.

58
00:02:32,300 --> 00:02:34,800
Daha az önce
felaket bir trafik kazası yaptım."

59
00:02:37,230 --> 00:02:38,450
İki his uyandırdığını söyleyebilirim:

60
00:02:38,550 --> 00:02:40,200
biraz rahatsız edici...

61
00:02:43,000 --> 00:02:44,660
ve biraz da eğlenceli.

62
00:02:45,000 --> 00:02:46,550
Ve olması gerektiği gibi.

63
00:02:46,660 --> 00:02:49,835
Çünkü Coenler, insanları 
hiçbir şekilde kontrollerinin olmadığı

64
00:02:49,885 --> 00:02:51,983
durumlara sokarak onları 
soyutlamayı seviyorlar.

65
00:02:53,750 --> 00:02:55,200
İşte bu yüzden mercekler de tam da burada...

66
00:02:55,300 --> 00:02:57,700
- "Bir anlaşma yapmıştık.
Anlaşma anlaşmadır."

67
00:02:57,700 --> 00:02:58,940
- "Öyle mi Jerry?

68
00:02:58,940 --> 00:03:01,930
Anlaşmanın, anlaşma olup olmadığını
Brainerd'daki o üç zavallıya sor bakalım."

69
00:03:01,940 --> 00:03:03,609
...onlarla sıkışıp kalmışsınızdır.

70
00:03:03,800 --> 00:03:05,250
Bir diğer etkisi de görsel.

71
00:03:05,610 --> 00:03:08,910
Coenler çoğunlukla
27mm ya da 32mm mercekle ile çekim yapıyor

72
00:03:08,910 --> 00:03:12,550
ve çoğunlukla kamerayı oyuncuya doğru,
yüzlerin belli bir kısmını büyütmek için itiyorlar.

73
00:03:12,890 --> 00:03:15,589
- "Kayınbiraderim Frank Raffo başberberdi...

74
00:03:15,700 --> 00:03:17,390
...ve bir insan ancak
bu kadar çok konuşabilirdi."

75
00:03:18,290 --> 00:03:20,429
Geniş mercekler kullanmak 
sadece yüzü büyütmekle de kalmaz

76
00:03:20,700 --> 00:03:25,200
kameranın ileriye hareketini de büyütür,
kamerayı taşıyarak yakın çekim yapılıyormuş gibi.

77
00:03:25,800 --> 00:03:28,000
- Öte yandan bir hareket algısı da katar. 
Şöyle ki eğer elimi

78
00:03:28,000 --> 00:03:30,400
kameranın daha yakınına getirir 
ya da daha uzağına götürürsem

79
00:03:30,400 --> 00:03:32,340
geniş açılı mercek daha büyük
bir etki yaratacaktır.

80
00:03:32,890 --> 00:03:34,940
Şu kadarcık kaysam bile...

81
00:03:36,300 --> 00:03:38,950
- "Belkiler öyle olduğunu göstermez."

82
00:03:39,500 --> 00:03:41,300
...böylesi daha canlı, daha belirgin hissettirecektir.

83
00:03:43,300 --> 00:03:46,330
- "Ne? Şaka mı yapıyorsun?
Burada bir aileyiz!"

84
00:03:46,700 --> 00:03:48,860
İnsanları böyle bir şekilde çekmenin üçüncü etkisi ise...

85
00:03:50,200 --> 00:03:51,399
...çevresel.

86
00:03:52,100 --> 00:03:55,190
Böyle çekimler, 
karakter ile etrafındaki her şey arasında

87
00:03:55,190 --> 00:03:56,690
iyi bir dengeye sahip oluyor.

88
00:03:57,290 --> 00:04:00,350
- "Şüphelimiz Brainerd'dan
olsa çok şaşırırdım doğrusu."

89
00:04:00,450 --> 00:04:01,450
- "Evet."

90
00:04:01,700 --> 00:04:02,860
Ayrıca bize, oldukça küçük rollerin

91
00:04:02,860 --> 00:04:04,570
çabuk bir okumasını yapmamızda 
yardımcı oluyor.

92
00:04:04,800 --> 00:04:07,500
Bu kadını sadece giydikleri ve çalıştığı ortamdan

93
00:04:07,500 --> 00:04:09,240
nasıl da çok iyi kavrayabildiğinizi bir düşünün.

94
00:04:09,790 --> 00:04:12,480
- "Dışarıya bilgi veremeyiz."

95
00:04:15,290 --> 00:04:17,279
Ama Coenleri diğerlerinden gerçekten de ayıran...

96
00:04:17,490 --> 00:04:19,279
...asıl şey, onların kesme ritimleridir.

97
00:04:19,350 --> 00:04:20,370
- "Hisselerin değerini düşüreceğiz.

98
00:04:20,470 --> 00:04:22,330
- Yüzde 50'sini alabileceğimiz noktaya.

99
00:04:22,330 --> 00:04:23,200
- Yüzde 51.

100
00:04:23,200 --> 00:04:24,400
- Asma katı saymazsak.

101
00:04:24,450 --> 00:04:25,396
- İşe yarayabilir.

102
00:04:25,396 --> 00:04:26,283
- İşe yaramalı.

103
00:04:26,283 --> 00:04:27,013
- İşe yarayacaktır.

104
00:04:27,013 --> 00:04:28,110
- İşe yarıyor bile!"

105
00:04:28,530 --> 00:04:31,639
Çoğu kişi ritmin diyaloglardan geldiğini düşünecektir

106
00:04:31,980 --> 00:04:33,600
ama ritim aslında sözsüz.

107
00:04:42,909 --> 00:04:44,169
Kimi zaman, ritimi hissedebilmek için

108
00:04:44,169 --> 00:04:45,970
onun kötü yapılmışını görmeniz gerekir.

109
00:04:45,970 --> 00:04:48,200
Bu Coenlerin yazdığı ama yönetmediği bir film.

110
00:04:48,200 --> 00:04:51,579
Diyaloğun iki dizesinin arasındaki o tuhaf duruşa iyi bakın:

111
00:04:52,000 --> 00:04:53,479
- "Yargıladığımdan değil elbette.

112
00:04:53,960 --> 00:04:55,279
- Ne kadar da ilginç...

113
00:04:56,279 --> 00:04:59,819
...ama sormak istediğim,
çeşitli kabadayılıkların yer aldığı bir turnuva yok mu?"

114
00:04:59,819 --> 00:05:01,330
Bu sadece "kopuk" hissettiriyor.

115
00:05:02,430 --> 00:05:04,510
Şimdi de Coenlerce çekilmiş şu sahneye bir bakın:

116
00:05:06,100 --> 00:05:07,200
- "Sigara?

117
00:05:10,610 --> 00:05:11,520
Tabii."

118
00:05:12,000 --> 00:05:13,000
Ve işte bu ritim,

119
00:05:13,000 --> 00:05:15,200
Coenlerin onca filminin altında yatan,

120
00:05:15,200 --> 00:05:18,770
sözsüz anlarda buldukları ve
diğer yönetmenlerin bakmadıkları şeydir.

121
00:05:24,380 --> 00:05:26,580
Peki bunca şey toplandığında ne ediyor?

122
00:05:26,840 --> 00:05:28,400
Bence bu özel bir dil yaratıyor.

123
00:05:28,650 --> 00:05:31,689
Çünkü bir yerde,
Coenler sizden bu insanlara gülmenizi istiyorlar.

124
00:05:36,090 --> 00:05:39,670
Sonuçta geniş lensler kullanıp, 
yüzü ve bu yüzlerin yer aldığı zamanı büyütüyorlar

125
00:05:39,710 --> 00:05:41,210
bununla komediyi var ediyorlar.

126
00:05:47,539 --> 00:05:51,059
Bir başka konumdaysa, 
Coenler, sizden, bu karakterlerle empati kurmanızı istiyorlar.

127
00:05:51,270 --> 00:05:53,520
Çevreyi görebileceğiniz kadar geniş bir çekim yapıp

128
00:05:54,000 --> 00:05:55,850
merceği insanların hemen yanına,

129
00:05:55,850 --> 00:05:56,860
diplerine yerleştiriyorlar.

130
00:05:58,000 --> 00:05:59,100
- "Ölüyorum.

131
00:06:01,200 --> 00:06:02,200
Bir şey yap.

132
00:06:02,790 --> 00:06:03,640
Yardım et bana."

133
00:06:04,200 --> 00:06:05,200
Eski bir söz vardır:

134
00:06:05,200 --> 00:06:07,339
Trajedi yakın çekimken

135
00:06:07,339 --> 00:06:09,900
komedi uzak çekimdir.

136
00:06:11,239 --> 00:06:14,190
Ama Coenler için bu ayrımlar değişmiştir.

137
00:06:14,390 --> 00:06:16,123
Tradejiyi de komediyi de

138
00:06:16,123 --> 00:06:17,809
kişilerin yakınlarında oynatırlar.

139
00:06:18,300 --> 00:06:19,900
- "Mike'ı özlüyorum."

140
00:06:20,600 --> 00:06:22,440
İşte etkileyici olan şey bu.

141
00:06:22,770 --> 00:06:25,860
Çünkü diyalog sahneleri,
konuşulanların kaydedilmesinden ibaret değildir

142
00:06:25,909 --> 00:06:28,400
aynı zamanda 
sözsüz davranışları da içerirler.

143
00:06:28,800 --> 00:06:30,789
- "Sanırım bu senin için bir şey ifade etmiyor.

144
00:06:31,000 --> 00:06:32,689
- Lanet olsun, tabii ki sana hikâyeler anlatabilirim.

145
00:06:32,700 --> 00:06:33,700
- Konu bu.

146
00:06:34,410 --> 00:06:36,689
Hepimizin hikâyeleri var."

147
00:06:36,689 --> 00:06:38,339
Ve kamerayı buraya koyarak,

148
00:06:38,469 --> 00:06:39,589
geniş mercekler kullanarak

149
00:06:39,619 --> 00:06:41,009
ve özel bir ritmi takip ederek

150
00:06:41,479 --> 00:06:43,309
Coenler oldukça ilginç bir yaklaşım buldular,

151
00:06:43,309 --> 00:06:44,719
en temel tekniklerden birine:

152
00:06:45,289 --> 00:06:46,438
Çekim

153
00:06:47,650 --> 00:06:49,349
Karşı çekim'e.

154
00:06:51,460 --> 00:06:54,460
Çeviri: Taner Frudi