0:00:04.480,0:00:05.820
Merhabalar, ben Tony

0:00:05.820,0:00:07.750
ve "Every Frame a Painting"desiniz.

0:00:08.300,0:00:09.930
Sinema dilinde karşımıza çıkan

0:00:09.930,0:00:11.540
en temel şey muhtemelen şudur:

0:00:12.100,0:00:12.799
Çekim

0:00:13.750,0:00:14.520
Karşı çekim

0:00:15.560,0:00:17.230
İzlediğiniz neredeyse her şey bun...

0:00:21.720,0:00:24.290
İzlediğiniz neredeyse her şey[br]bununla dolu olacaktır.

0:00:24.330,0:00:27.710
Çoğu yönetmen de bunu diyalogları kaydetmek[br]için basit bir yöntem olarak görüyor.

0:00:28.110,0:00:29.540
Oyuncuları yerlerinde tutup,

0:00:29.570,0:00:32.610
birden fazla kamera ile on çekim yapıp[br]kullanılacakları sonradan seçerek.

0:00:33.960,0:00:36.030
Ama bence çekim-karşı çekim[br]hakkı verildiğinde

0:00:36.030,0:00:37.490
hâlâ güçlü bir şey.

0:00:37.985,0:00:40.605
Buna iyi bir örnekse[br]Joel & Et.han Coen'in işleridir

0:00:41.500,0:00:42.500
- "Sizin

0:00:42.940,0:00:43.889
kurbağaya dönüştüğünüzü...

0:00:45.169,0:00:46.790
...sanmıştık."

0:00:47.839,0:00:50.000
Çünkü Coenler diyalog sahnelerin ustaları

0:00:50.000,0:00:53.860
ve bunu çekimlerini gayet basit[br]ama keskin yaparak başarıyorlar.

0:00:54.180,0:00:55.990
- "Sizinle bir şey paylaşabilir miyim?"

0:00:56.690,0:00:59.230
Öyleyse gelin bugün çekim-karşı çekimi ele alalım:

0:00:59.600,0:01:01.970
Coenlerin çekim yönteminden ne öğrenebiliriz?

0:01:02.290,0:01:03.950
- "Ama izin ver bir şey sorayım:

0:01:04.239,0:01:05.418
Bir embesil...

0:01:05.590,0:01:07.240
...böyle bir şey tasarlayabilir mi?"

0:01:10.000,0:01:12.660
Coenlerle ilgili dikkat etmeniz [br]gereken şeylerin ilki şu:

0:01:12.660,0:01:16.310
Diyalogları konuşmaların içinden [br]çekmeyi seviyorlar.

0:01:16.600,0:01:19.759
Bu kameranın çoğu zaman [br]iki karakterin arasında olması

0:01:19.770,0:01:21.460
her iki karakterin de [br]ayrı ayrı çekimler alması demek.

0:01:22.400,0:01:24.100
- "Yeterince açık olabildim mi?

0:01:24.650,0:01:27.230
Bir başka deyişle,[br]çok fazla bir başına insan çekiyorlar.

0:01:27.750,0:01:29.220
- "Pardon, dinlemiyordum..."

0:01:32.170,0:01:33.550
Paul Greengrass gibi diğer yönetmenlerse

0:01:33.550,0:01:35.800
kamerayı karakterlerin arkasına [br]yerleştirmeyi tercih ederler.

0:01:35.800,0:01:39.250
Çoğu zaman uzun merceklerle yaparlar, [br]böylece onları gözetliyormuş hissine kapılırsınız.

0:01:39.260,0:01:40.210
- "Neler olduğunu bilmek istiyorum."

0:01:40.210,0:01:43.400
- "Ne mi oldu? Jason Bourne oldu. [br]Dosyalar sende.

0:01:44.510,0:01:46.000
Zırvayı keselim."

0:01:46.200,0:01:48.500
Coenler ve Roger Deakins ise bunu yapmaz.

0:01:48.790,0:01:51.500
Hatta filmlerini neredeyse[br]sadece geniş merceklerle çekerler.

0:01:51.650,0:01:54.590
- "Evet, mercekler ve kişiliklerle alakalı güçlü[br]hislerim mevcut.

0:01:54.660,0:01:58.510
Burada oturuyor seninle konuşuyorum [br]ve sen beni şuradan filme alıyorsun

0:01:58.600,0:02:00.580
omuz hizasından, [br]muhtemelen bir başkasının omzundan.

0:02:00.600,0:02:02.400
Yani, ben neredeyse hiç yapmam bunu.

0:02:02.400,0:02:05.680
Çünkü, bilirsiniz, bence kamera burada olmak, [br]bana bakmak ister,

0:02:05.700,0:02:07.500
ben insanları bir başlarına [br]tam buradan çekerim."

0:02:07.500,0:02:08.500
Ki bunu yapar

0:02:08.500,0:02:11.340
kameranın merceğini daha geniş [br]bir tanesiyle değiştirir ve kamerayı yaklaştırırsanız

0:02:11.360,0:02:12.300
bu şöyle hissettirir...

0:02:12.530,0:02:13.810
- "Böyle farklı, değil mi?

0:02:13.810,0:02:18.320
Hani burada bir bulunma duygusu mevcut[br]burada bir dahil olma var, -miş gibi değil.

0:02:18.350,0:02:21.000
Bence psikolojik olarak bu[br]tamamiyle farklı etkiliyor."

0:02:21.800,0:02:23.300
Peki ne bu psikolojik etki?

0:02:23.350,0:02:25.650
Eğer uzun mercekler size [br]gözetliyormuşsunuz hissi veriyorsa

0:02:25.650,0:02:27.190
geniş mercekler size [br]neyin hissini veriyor?

0:02:27.740,0:02:29.690
- "Bana bak,[br]bir şeyi yanlış yapıyorsunuz!

0:02:30.200,0:02:32.200
Santana Abraxas falan istemiyorum.

0:02:32.300,0:02:34.800
Daha az önce[br]felaket bir trafik kazası yaptım."

0:02:37.230,0:02:38.450
İki his uyandırdığını söyleyebilirim:

0:02:38.550,0:02:40.200
biraz rahatsız edici...

0:02:43.000,0:02:44.660
ve biraz da eğlenceli.

0:02:45.000,0:02:46.550
Ve olması gerektiği gibi.

0:02:46.660,0:02:49.835
Çünkü Coenler, insanları [br]hiçbir şekilde kontrollerinin olmadığı

0:02:49.885,0:02:51.983
durumlara sokarak onları [br]soyutlamayı seviyorlar.

0:02:53.750,0:02:55.200
İşte bu yüzden mercekler de tam da burada...

0:02:55.300,0:02:57.700
- "Bir anlaşma yapmıştık.[br]Anlaşma anlaşmadır."

0:02:57.700,0:02:58.940
- "Öyle mi Jerry?

0:02:58.940,0:03:01.930
Anlaşmanın, anlaşma olup olmadığını[br]Brainerd'daki o üç zavallıya sor bakalım."

0:03:01.940,0:03:03.609
...onlarla sıkışıp kalmışsınızdır.

0:03:03.800,0:03:05.250
Bir diğer etkisi de görsel.

0:03:05.610,0:03:08.910
Coenler çoğunlukla[br]27mm ya da 32mm mercekle ile çekim yapıyor

0:03:08.910,0:03:12.550
ve çoğunlukla kamerayı oyuncuya doğru,[br]yüzlerin belli bir kısmını büyütmek için itiyorlar.

0:03:12.890,0:03:15.589
- "Kayınbiraderim Frank Raffo başberberdi...

0:03:15.700,0:03:17.390
...ve bir insan ancak[br]bu kadar çok konuşabilirdi."

0:03:18.290,0:03:20.429
Geniş mercekler kullanmak [br]sadece yüzü büyütmekle de kalmaz

0:03:20.700,0:03:25.200
kameranın ileriye hareketini de büyütür,[br]kamerayı taşıyarak yakın çekim yapılıyormuş gibi.

0:03:25.800,0:03:28.000
- Öte yandan bir hareket algısı da katar. [br]Şöyle ki eğer elimi

0:03:28.000,0:03:30.400
kameranın daha yakınına getirir [br]ya da daha uzağına götürürsem

0:03:30.400,0:03:32.340
geniş açılı mercek daha büyük[br]bir etki yaratacaktır.

0:03:32.890,0:03:34.940
Şu kadarcık kaysam bile...

0:03:36.300,0:03:38.950
- "Belkiler öyle olduğunu göstermez."

0:03:39.500,0:03:41.300
...böylesi daha canlı, daha belirgin hissettirecektir.

0:03:43.300,0:03:46.330
- "Ne? Şaka mı yapıyorsun?[br]Burada bir aileyiz!"

0:03:46.700,0:03:48.860
İnsanları böyle bir şekilde çekmenin üçüncü etkisi ise...

0:03:50.200,0:03:51.399
...çevresel.

0:03:52.100,0:03:55.190
Böyle çekimler, [br]karakter ile etrafındaki her şey arasında

0:03:55.190,0:03:56.690
iyi bir dengeye sahip oluyor.

0:03:57.290,0:04:00.350
- "Şüphelimiz Brainerd'dan[br]olsa çok şaşırırdım doğrusu."

0:04:00.450,0:04:01.450
- "Evet."

0:04:01.700,0:04:02.860
Ayrıca bize, oldukça küçük rollerin

0:04:02.860,0:04:04.570
çabuk bir okumasını yapmamızda [br]yardımcı oluyor.

0:04:04.800,0:04:07.500
Bu kadını sadece giydikleri ve çalıştığı ortamdan

0:04:07.500,0:04:09.240
nasıl da çok iyi kavrayabildiğinizi bir düşünün.

0:04:09.790,0:04:12.480
- "Dışarıya bilgi veremeyiz."

0:04:15.290,0:04:17.279
Ama Coenleri diğerlerinden gerçekten de ayıran...

0:04:17.490,0:04:19.279
...asıl şey, onların kesme ritimleridir.

0:04:19.350,0:04:20.370
- "Hisselerin değerini düşüreceğiz.

0:04:20.470,0:04:22.330
- Yüzde 50'sini alabileceğimiz noktaya.

0:04:22.330,0:04:23.200
- Yüzde 51.

0:04:23.200,0:04:24.400
- Asma katı saymazsak.

0:04:24.450,0:04:25.396
- İşe yarayabilir.

0:04:25.396,0:04:26.283
- İşe yaramalı.

0:04:26.283,0:04:27.013
- İşe yarayacaktır.

0:04:27.013,0:04:28.110
- İşe yarıyor bile!"

0:04:28.530,0:04:31.639
Çoğu kişi ritmin diyaloglardan geldiğini düşünecektir

0:04:31.980,0:04:33.600
ama ritim aslında sözsüz.

0:04:42.909,0:04:44.169
Kimi zaman, ritimi hissedebilmek için

0:04:44.169,0:04:45.970
onun kötü yapılmışını görmeniz gerekir.

0:04:45.970,0:04:48.200
Bu Coenlerin yazdığı ama yönetmediği bir film.

0:04:48.200,0:04:51.579
Diyaloğun iki dizesinin arasındaki o tuhaf duruşa iyi bakın:

0:04:52.000,0:04:53.479
- "Yargıladığımdan değil elbette.

0:04:53.960,0:04:55.279
- Ne kadar da ilginç...

0:04:56.279,0:04:59.819
...ama sormak istediğim,[br]çeşitli kabadayılıkların yer aldığı bir turnuva yok mu?"

0:04:59.819,0:05:01.330
Bu sadece "kopuk" hissettiriyor.

0:05:02.430,0:05:04.510
Şimdi de Coenlerce çekilmiş şu sahneye bir bakın:

0:05:06.100,0:05:07.200
- "Sigara?

0:05:10.610,0:05:11.520
Tabii."

0:05:12.000,0:05:13.000
Ve işte bu ritim,

0:05:13.000,0:05:15.200
Coenlerin onca filminin altında yatan,

0:05:15.200,0:05:18.770
sözsüz anlarda buldukları ve[br]diğer yönetmenlerin bakmadıkları şeydir.

0:05:24.380,0:05:26.580
Peki bunca şey toplandığında ne ediyor?

0:05:26.840,0:05:28.400
Bence bu özel bir dil yaratıyor.

0:05:28.650,0:05:31.689
Çünkü bir yerde,[br]Coenler sizden bu insanlara gülmenizi istiyorlar.

0:05:36.090,0:05:39.670
Sonuçta geniş lensler kullanıp, [br]yüzü ve bu yüzlerin yer aldığı zamanı büyütüyorlar

0:05:39.710,0:05:41.210
bununla komediyi var ediyorlar.

0:05:47.539,0:05:51.059
Bir başka konumdaysa, [br]Coenler, sizden, bu karakterlerle empati kurmanızı istiyorlar.

0:05:51.270,0:05:53.520
Çevreyi görebileceğiniz kadar geniş bir çekim yapıp

0:05:54.000,0:05:55.850
merceği insanların hemen yanına,

0:05:55.850,0:05:56.860
diplerine yerleştiriyorlar.

0:05:58.000,0:05:59.100
- "Ölüyorum.

0:06:01.200,0:06:02.200
Bir şey yap.

0:06:02.790,0:06:03.640
Yardım et bana."

0:06:04.200,0:06:05.200
Eski bir söz vardır:

0:06:05.200,0:06:07.339
Trajedi yakın çekimken

0:06:07.339,0:06:09.900
komedi uzak çekimdir.

0:06:11.239,0:06:14.190
Ama Coenler için bu ayrımlar değişmiştir.

0:06:14.390,0:06:16.123
Tradejiyi de komediyi de

0:06:16.123,0:06:17.809
kişilerin yakınlarında oynatırlar.

0:06:18.300,0:06:19.900
- "Mike'ı özlüyorum."

0:06:20.600,0:06:22.440
İşte etkileyici olan şey bu.

0:06:22.770,0:06:25.860
Çünkü diyalog sahneleri,[br]konuşulanların kaydedilmesinden ibaret değildir

0:06:25.909,0:06:28.400
aynı zamanda [br]sözsüz davranışları da içerirler.

0:06:28.800,0:06:30.789
- "Sanırım bu senin için bir şey ifade etmiyor.

0:06:31.000,0:06:32.689
- Lanet olsun, tabii ki sana hikâyeler anlatabilirim.

0:06:32.700,0:06:33.700
- Konu bu.

0:06:34.410,0:06:36.689
Hepimizin hikâyeleri var."

0:06:36.689,0:06:38.339
Ve kamerayı buraya koyarak,

0:06:38.469,0:06:39.589
geniş mercekler kullanarak

0:06:39.619,0:06:41.009
ve özel bir ritmi takip ederek

0:06:41.479,0:06:43.309
Coenler oldukça ilginç bir yaklaşım buldular,

0:06:43.309,0:06:44.719
en temel tekniklerden birine:

0:06:45.289,0:06:46.438
Çekim

0:06:47.650,0:06:49.349
Karşı çekim'e.

0:06:51.460,0:06:54.460
Çeviri: Taner Frudi