1
00:00:01,000 --> 00:00:03,000
Bundan dört yıl önce buradaydım,

2
00:00:03,000 --> 00:00:05,000
ve hatırlıyorum da o zaman,

3
00:00:05,000 --> 00:00:08,000
konuşmalar internete konulmuyordu.

4
00:00:08,000 --> 00:00:12,000
Sanırım TED'lilere bir kutu içinde veriliyorlardı,

5
00:00:12,000 --> 00:00:14,000
bir DVD seti kutusu.

6
00:00:14,000 --> 00:00:17,000
Bu kutuyu alıp rafa kaldırıyordunuz, herhalde hala orada duruyordur.

7
00:00:17,000 --> 00:00:19,000
(Gülüşmeler)

8
00:00:19,000 --> 00:00:21,000
Hatta Chris beni aradığında

9
00:00:21,000 --> 00:00:23,000
konuşmamdan bir hafta sonraydı

10
00:00:23,000 --> 00:00:25,000
bana şöyle söyledi "Konuşmaları internete koyacağiz.

11
00:00:25,000 --> 00:00:28,000
Seninkini de koyabilir miyiz?" Ben de "tabi" dedim.

12
00:00:28,000 --> 00:00:30,000
Ve dört yıl sonra,

13
00:00:30,000 --> 00:00:32,000
dediğim gibi, konuşmayı gören insan sayısı dört ....

14
00:00:32,000 --> 00:00:35,000
Şey, aslında dört milyon kere indirilmiş bu video.

15
00:00:35,000 --> 00:00:38,000
Yani sanırım bu sayıyı 20 ile falan çarparsak

16
00:00:38,000 --> 00:00:40,000
aşağı yukarı videoyu gören insan sayısını buluruz.

17
00:00:40,000 --> 00:00:44,000
Demek Chris'in dediği gibi, insanlar beni

18
00:00:44,000 --> 00:00:46,000
videoda görmeye hasretmişler.

19
00:00:46,000 --> 00:00:49,000
(Kahkahalar)

20
00:00:49,000 --> 00:00:52,000
(Alkış)

21
00:00:54,000 --> 00:00:55,000
...siz de böyle hissetmiyor musunuz?

22
00:00:55,000 --> 00:00:58,000
(Kahkahalar)

23
00:01:00,000 --> 00:01:03,000
Yani, bütün bu düzen benim size bir konuşma daha yapmam için

24
00:01:03,000 --> 00:01:07,000
ayarlanmış bir oyun. İşte buyrun.

25
00:01:07,000 --> 00:01:08,000
(Kahkahalar)

26
00:01:10,000 --> 00:01:12,000
Dört yıl önce Al Gore

27
00:01:12,000 --> 00:01:15,000
TED konferansında konuşmuştu

28
00:01:15,000 --> 00:01:17,000
ve iklim krizinden bahsetmişti.

29
00:01:17,000 --> 00:01:19,000
Son konuşmamın sonunda

30
00:01:19,000 --> 00:01:21,000
onun sözlerine değinmiştim.

31
00:01:21,000 --> 00:01:23,000
Bıraktığım yerden devam edeyim

32
00:01:23,000 --> 00:01:26,000
ne yapayım o zaman sadece 18 dakikam vardı.

33
00:01:26,000 --> 00:01:28,000
Nerede kalmıştık...

34
00:01:28,000 --> 00:01:33,000
(Kahkahalar)

35
00:01:36,000 --> 00:01:38,000
Haklıydı.

36
00:01:38,000 --> 00:01:41,000
Ciddi bir iklim krizinin olduğu gün gibi ortada.

37
00:01:41,000 --> 00:01:44,000
Buna inanmayanların biraz daha sık sokağa çıkmalarını öneririm.

38
00:01:44,000 --> 00:01:47,000
(Kahkahalar)

39
00:01:47,000 --> 00:01:50,000
Ama bence bir iklim krizi daha var

40
00:01:51,000 --> 00:01:53,000
birincisi kadar ağır,

41
00:01:53,000 --> 00:01:56,000
ve çıkış noktası aynı

42
00:01:56,000 --> 00:01:59,000
ve bu krize de aynı aciliyetle yaklaşmalıyız.

43
00:01:59,000 --> 00:02:01,000
Demek istediğim --

44
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
bu arada

45
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
"Bak, zaten başımda bir kriz var

46
00:02:05,000 --> 00:02:08,000
ikinci bir tanesine ihtiyacım yok" diyebilirsiniz.

47
00:02:08,000 --> 00:02:10,000
Ama bu kriz, doğal nedenlerden değil

48
00:02:10,000 --> 00:02:13,000
inancıma göre

49
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
insan kaynaklı bir kriz.

50
00:02:15,000 --> 00:02:17,000
Bence, temel olarak,

51
00:02:17,000 --> 00:02:19,000
son günlerde çoğu konuşmacının da dediği gibi

52
00:02:19,000 --> 00:02:22,000
yeteneklerimizi çok verimsiz

53
00:02:22,000 --> 00:02:25,000
kullanıyoruz.

54
00:02:25,000 --> 00:02:27,000
Bir çok insan hayatını

55
00:02:27,000 --> 00:02:30,000
yeteneklerinin ne olduğunun farkında olmadan geçiriyor,

56
00:02:30,000 --> 00:02:32,000
veya bir yeteneğin varlığından bile habersiz.

57
00:02:32,000 --> 00:02:34,000
Bir sürü insanla tanışıyorum

58
00:02:34,000 --> 00:02:37,000
sanıyorlar ki iyi yaptıkları hiç bir şey yok.

59
00:02:38,000 --> 00:02:41,000
Ben dünyayı iki gruba bölüyorum.

60
00:02:41,000 --> 00:02:44,000
Jeremy Bentham, büyük faydacı (utilitaryan) filozof

61
00:02:44,000 --> 00:02:46,000
bir defasında bir tartışma başlatmıştı.

62
00:02:46,000 --> 00:02:48,000
Dedi ki, "Dünyada iki çeşit insan var,

63
00:02:48,000 --> 00:02:50,000
dünyadaki insanları ikiye bölenler

64
00:02:50,000 --> 00:02:52,000
ve bölmeyenler."

65
00:02:52,000 --> 00:02:55,000
(Kahkahalar)

66
00:02:57,000 --> 00:02:59,000
Ben bölenlerdenim.

67
00:02:59,000 --> 00:03:01,000
(Kahkahalar)

68
00:03:04,000 --> 00:03:06,000
Bir sürü insanla tanışıyorum

69
00:03:06,000 --> 00:03:09,000
yaptıkları işi sevmiyorlar.

70
00:03:09,000 --> 00:03:11,000
Hayatlarını yuvarlanıp giderek

71
00:03:11,000 --> 00:03:13,000
öylesine geçiriyorlar.

72
00:03:13,000 --> 00:03:15,000
Yaptıkları işten zevk duymuyorlar.

73
00:03:15,000 --> 00:03:18,000
Zevk almak yerine, o işe tahammül ediyorlar

74
00:03:18,000 --> 00:03:21,000
ve haftasonunu bekliyorlar.

75
00:03:21,000 --> 00:03:23,000
Ama başka insanlarla da tanışıyorum

76
00:03:23,000 --> 00:03:25,000
yaptıkları işi seviyorlar

77
00:03:25,000 --> 00:03:27,000
ve başka bir iş yapmayı düşünemiyorlar bile.

78
00:03:27,000 --> 00:03:30,000
Onlara "Artık bu işi yapma" deseniz, "Sen ne dediğinin farkında mısın?" diye sorarlar.

79
00:03:30,000 --> 00:03:33,000
Çünkü yaptıkları iş değildir bahsettiğiniz, onların benliğidir.

80
00:03:33,000 --> 00:03:35,000
"Ama bu benim." derler.

81
00:03:35,000 --> 00:03:37,000
"En çok kendim gibi hissetmemi sağlayan

82
00:03:37,000 --> 00:03:39,000
işten vazgeçmem aptallık olur."

83
00:03:39,000 --> 00:03:42,000
Malesef bu durum yeterince insan için geçerli değil.

84
00:03:42,000 --> 00:03:44,000
Aslına bakarsanız, bence tam tersine

85
00:03:44,000 --> 00:03:46,000
çok az insan için geçerli.

86
00:03:46,000 --> 00:03:48,000
Bence bunun bir çok

87
00:03:48,000 --> 00:03:50,000
açıklaması olabilir.

88
00:03:50,000 --> 00:03:52,000
Bunlardan en üst sırada olanı

89
00:03:52,000 --> 00:03:54,000
eğitim,

90
00:03:54,000 --> 00:03:56,000
çünkü eğitim insanları

91
00:03:56,000 --> 00:03:58,000
doğal yeteneklerinden

92
00:03:58,000 --> 00:04:00,000
uzaklaştırabilir.

93
00:04:00,000 --> 00:04:03,000
Insan yetenekleri, doğanın kaynakları gibidir

94
00:04:03,000 --> 00:04:05,000
genellikle çok derinlerde gömülüdürler.

95
00:04:05,000 --> 00:04:07,000
Iyice aramak gerekir.

96
00:04:07,000 --> 00:04:09,000
Ortalıkta, yüzeyde durmazlar.

97
00:04:09,000 --> 00:04:12,000
Ortaya çıkabilecekleri ortamın hazırlanması gerekir.

98
00:04:12,000 --> 00:04:14,000
Tahmin edebileceğiniz gibi

99
00:04:14,000 --> 00:04:16,000
bunun yolu eğitimden geçmelidir.

100
00:04:16,000 --> 00:04:18,000
Ama sıklıkla geçmez.

101
00:04:18,000 --> 00:04:20,000
Dünyadaki tüm eğitim sistemleri

102
00:04:20,000 --> 00:04:22,000
şu anda reform içindeler.

103
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
Ama bu yeterli değil.

104
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
Reform artık yeterli bir çözüm değil

105
00:04:26,000 --> 00:04:29,000
çünkü reform demek bozuk bir modeli tamir etmek demektir.

106
00:04:29,000 --> 00:04:31,000
Ihtiyacımız olan --

107
00:04:31,000 --> 00:04:33,000
gerçi bu laf son zamanlarda çok sık kullanılır oldu ama--

108
00:04:33,000 --> 00:04:35,000
eğitiminin evrim geçirmesi değildir,

109
00:04:35,000 --> 00:04:38,000
ihtiyacımız olan bir eğitim devrimidir.

110
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
Artık eğitim olduğu şeyden

111
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
başka bir şeye dönüşmelidir.

112
00:04:42,000 --> 00:04:47,000
(Alkış)

113
00:04:48,000 --> 00:04:50,000
En büyük zorluklardan biri

114
00:04:50,000 --> 00:04:52,000
eğitimin temelinden

115
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
yenileştirmektir.

116
00:04:54,000 --> 00:04:56,000
Yenilik zordur

117
00:04:56,000 --> 00:04:58,000
çünkü insanların alışmakta zorlanacakları

118
00:04:58,000 --> 00:05:00,000
yeni bir şeyler yapmalarını gerektirir.

119
00:05:00,000 --> 00:05:03,000
doğru varsaydığımız şeyleri sorgulamayı gerektirir,

120
00:05:03,000 --> 00:05:06,000
apaçık ortada olduğunu düşündüğümüz şeyleri yeniden gözden geçirmemizi gerektirir.

121
00:05:06,000 --> 00:05:08,000
Reform

122
00:05:08,000 --> 00:05:10,000
ya da değişimle ilgili en büyük sorun

123
00:05:10,000 --> 00:05:12,000
sağduyunun koşulsuz kabulüdür.

124
00:05:12,000 --> 00:05:14,000
İnsanlar bir şeyi kabul ederler çünkü derler ki

125
00:05:14,000 --> 00:05:16,000
"Bu iş başka türlü yapılmaz çünkü bu hep böyle yapılmıştır."

126
00:05:16,000 --> 00:05:19,000
Geçenlerde Abraham Lincoln'un çok müthiş bir sözüne denk geldim,

127
00:05:19,000 --> 00:05:22,000
bu noktada ondan bir alıntının hoşunuza gideceğini düşündüm, haklıyım değil mi?

128
00:05:22,000 --> 00:05:24,000
(Gülüşmeler)

129
00:05:24,000 --> 00:05:27,000
Bunu 1862 Aralık'ta

130
00:05:27,000 --> 00:05:30,000
kongrenin ikinci yıllık toplantısında söylemiş.

131
00:05:31,000 --> 00:05:34,000
Yalnız itiraf etmeliyim o sırada neler olup bittiği konusunda hiç bir fikrim yok

132
00:05:36,000 --> 00:05:38,000
biz Ingiltere'de Amerika tarihi okutmuyoruz çünkü.

133
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
(Gülüşmeler)

134
00:05:40,000 --> 00:05:43,000
Özellikle saklıyoruz, politikamız böyle.

135
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
(Gülüşmeler)

136
00:05:46,000 --> 00:05:48,000
Neyse, 1862'de mutlaka ki çok önemli şeyler oluyordu

137
00:05:48,000 --> 00:05:50,000
aramızdaki Amerikalılar

138
00:05:50,000 --> 00:05:52,000
bilirler.

139
00:05:53,000 --> 00:05:55,000
Şöyle söylemiş:

140
00:05:55,000 --> 00:05:57,000
"Sakin geçmişin

141
00:05:57,000 --> 00:05:59,000
dogmaları

142
00:05:59,000 --> 00:06:02,000
fırtınalı bugün için yetersizdir."

143
00:06:02,000 --> 00:06:04,000
Bir durum

144
00:06:04,000 --> 00:06:06,000
şartlar zorlaştıkça aşılması zor hale gelebilir,

145
00:06:06,000 --> 00:06:09,000
o zaman biz de zorlukların üzerine tırmanarak o durumu aşmalıyız.

146
00:06:09,000 --> 00:06:11,000
Ben bu yaklaşıma bayıldım.

147
00:06:11,000 --> 00:06:14,000
Bir durumun üstesinden, zorluklardan kaçarak değil onları kullanarak gelmek.

148
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
"Bizim davamız yeni,

149
00:06:17,000 --> 00:06:20,000
demek ki yeni düşüncelerimiz olmalı

150
00:06:20,000 --> 00:06:23,000
ve eylemlerimiz de yeni olmalı.

151
00:06:23,000 --> 00:06:26,000
Kendimizi azat etmeliyiz

152
00:06:26,000 --> 00:06:29,000
ancak ondan sonra ülkemizi kurtarabiliriz."

153
00:06:29,000 --> 00:06:31,000
"Azat etmek" bu söze de bayıldim.

154
00:06:31,000 --> 00:06:33,000
Ne demek olduğunu biliyor musunuz?

155
00:06:33,000 --> 00:06:36,000
Tutsak olduğumuz fikirler var demek

156
00:06:36,000 --> 00:06:38,000
hep olduğunu ve hep olacağını varsaydığımiz

157
00:06:38,000 --> 00:06:40,000
doğal gidişatın parçası saydığımız.

158
00:06:40,000 --> 00:06:42,000
Fikirlerimizin çoğu

159
00:06:42,000 --> 00:06:45,000
içinde bulunduğumuz yüzyılın şartlarına göre oluşmamış

160
00:06:45,000 --> 00:06:48,000
tersine geçmiş yüzyılların sorunlarıyla başetmek için ortaya çıkmışlar.

161
00:06:48,000 --> 00:06:50,000
Ama zihinlerimiz hala bu fikirlerle hipnotize edilmiş halde.

162
00:06:50,000 --> 00:06:53,000
Bu fikirlerden kendimizi azat etmemiz gerek.

163
00:06:53,000 --> 00:06:56,000
Bunu yapmaktan bahsetmek elbette yapmaktan daha kolay.

164
00:06:56,000 --> 00:06:59,000
Bu arada neyi sorgusuz kabullendiğimizi bilmek çok zordur.

165
00:06:59,000 --> 00:07:02,000
Bunun nedeni de sorgulamamamızdır.

166
00:07:02,000 --> 00:07:05,000
Örnek vermek için size bir soru sorayım

167
00:07:05,000 --> 00:07:08,000
Bu salondakilerden kaçınız 25 yaşının üstünde?

168
00:07:08,000 --> 00:07:10,000
Sorgulamadan varsaydığınızı düşündüğüm şey bu değil.

169
00:07:10,000 --> 00:07:12,000
Bu gerçeğin farkında olduğunuza eminim.

170
00:07:12,000 --> 00:07:15,000
Burada yaşı 25'in altında kimse var mı?

171
00:07:15,000 --> 00:07:18,000
Güzel. Şimdi, 25'in üstü olanlar,

172
00:07:18,000 --> 00:07:21,000
kol saatiniz varsa elinizi kaldırabilir misiniz?

173
00:07:21,000 --> 00:07:24,000
Baya fazla bir sayı öyle değil mi?

174
00:07:24,000 --> 00:07:27,000
Bir de bir oda dolusu liseliye sorun aynı soruyu.

175
00:07:27,000 --> 00:07:29,000
O yaşta gençlerin çoğu kol saati takmıyor.

176
00:07:29,000 --> 00:07:31,000
Takamazlar veya takmalarına izin verilmez demiyorum

177
00:07:31,000 --> 00:07:33,000
sadece genellikle takmamayı tercih ediyorlar.

178
00:07:33,000 --> 00:07:35,000
Bunun nedeni, bizim, yani 25 üstülerin,

179
00:07:35,000 --> 00:07:38,000
dijital öncesi bir dünyada büyümüş olmamız.

180
00:07:38,000 --> 00:07:40,000
Bizler zamanı öğrenmek için

181
00:07:40,000 --> 00:07:42,000
zamanı bize söyleyecek bir alete ihtiyaç duyuyoruz.

182
00:07:42,000 --> 00:07:45,000
Çağımızın çocukları dijital bir dünyada yaşıyorlar,

183
00:07:45,000 --> 00:07:47,000
ve onlar için zaman her yerde.

184
00:07:47,000 --> 00:07:49,000
Takip etmek için özel bir alete ihtiyaçları yok.

185
00:07:49,000 --> 00:07:51,000
Bu arada sizin de yok

186
00:07:51,000 --> 00:07:54,000
sadece siz bunu hep yapmış olduğunuz için buna alışkınsınız.

187
00:07:54,000 --> 00:07:57,000
Kızım Kate, 20 yaşında, hiç saat takmıyor.

188
00:07:57,000 --> 00:07:59,000
Anlamsız buluyor.

189
00:07:59,000 --> 00:08:02,000
"Tek fonksiyonlu bir alet bu" diyor.

190
00:08:02,000 --> 00:08:07,000
(Gülüşmeler)

191
00:08:07,000 --> 00:08:10,000
"Ne sıkıcı."

192
00:08:10,000 --> 00:08:12,000
"Hayır hayır!" diyorum. "Tarihi de söylüyor."

193
00:08:12,000 --> 00:08:16,000
(Gülüşmeler)

194
00:08:17,000 --> 00:08:20,000
"Birden fazla özelliği var."

195
00:08:20,000 --> 00:08:23,000
Neyse görüyorsunuz, eğitim konusunda da tutsak olduğumuz düşünceler var.

196
00:08:23,000 --> 00:08:25,000
Bir kaç örnek vermeme izin verin.

197
00:08:25,000 --> 00:08:28,000
Bunlardan bir tanesi çizgisellik fikri,

198
00:08:28,000 --> 00:08:31,000
bir yerden başlarsınız, bir yolu takip edersiniz,

199
00:08:31,000 --> 00:08:33,000
ve eğer her şeyi doğru yaparsanız, hayatınızın sonunda

200
00:08:33,000 --> 00:08:35,000
hayatınızı iyi bir yola oturtmuş olursunuz.

201
00:08:37,000 --> 00:08:39,000
TED'de konuşan herkes bize alttan alta

202
00:08:39,000 --> 00:08:42,000
bazen de açık açık şunu söyledi,

203
00:08:42,000 --> 00:08:45,000
hayat çizgisel değildir, organiktir.

204
00:08:45,000 --> 00:08:47,000
Hayatlarımızı simbiotik olarak

205
00:08:47,000 --> 00:08:49,000
yeteneklerimizi ortaya çıkaracak

206
00:08:49,000 --> 00:08:52,000
olay ve durumlara bağlı olarak oluştururuz.

207
00:08:52,000 --> 00:08:54,000
Ancak farkındaysanız

208
00:08:54,000 --> 00:08:56,000
çizgisel anlatımı bir takıntı haline getirmiş durumdayız.

209
00:08:56,000 --> 00:08:58,000
Eğitimin doruk noktası da

210
00:08:58,000 --> 00:09:00,000
üniversiteye girmek.

211
00:09:00,000 --> 00:09:03,000
Sanırım insanları üniversiteye sokmayı da takıntı haline getirdik,

212
00:09:03,000 --> 00:09:05,000
en azından bazı çeşit üniversitelere.

213
00:09:05,000 --> 00:09:07,000
Üniversiteye gitmeyin demiyorum, ama herkesin gitmesi de gerekmiyor

214
00:09:07,000 --> 00:09:09,000
veya herkesin hemen gitmesi gerekmiyor.

215
00:09:09,000 --> 00:09:11,000
Belki daha sonra gidebilirler, hemen değil.

216
00:09:11,000 --> 00:09:13,000
Bir süre önce San Francisco'daydım

217
00:09:13,000 --> 00:09:15,000
kitap imzalamak için.

218
00:09:15,000 --> 00:09:17,000
30 yaşlarında bir adam bir kitap satın alıyordu.

219
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
Ne iş yaptığını sordum.

220
00:09:19,000 --> 00:09:22,000
Bana itfaiyeci olduğunu söyledi.

221
00:09:22,000 --> 00:09:24,000
Ne kadar zamandır itfaiyeci olduğunu sordum.

222
00:09:24,000 --> 00:09:26,000
"Hep öyleydim." diye yanıtladı.

223
00:09:26,000 --> 00:09:28,000
Bu mesleği seçmeye ne zaman karar verdiğini sordum.

224
00:09:28,000 --> 00:09:31,000
"Çocukken" dedi. "Hatta okulda bu yüzden sorun yaşadım

225
00:09:31,000 --> 00:09:34,000
çünkü okuldaki herkes itfaiyeci olmak istiyordu."

226
00:09:34,000 --> 00:09:37,000
"Ama ben gerçekten itfaiyeci olmak istiyordum."

227
00:09:37,000 --> 00:09:40,000
"Lise son sınıfa geldiğimde,

228
00:09:40,000 --> 00:09:43,000
öğretmenlerim beni ciddiye almıyorlardı.

229
00:09:43,000 --> 00:09:45,000
Hele bir öğretmen vardı, o hiç ciddiye almıyordu.

230
00:09:45,000 --> 00:09:47,000
Bana eğer tüm yapmak istediğim buysa

231
00:09:47,000 --> 00:09:49,000
hayatımı çöpe atıyor olduğumu söyledi.

232
00:09:49,000 --> 00:09:52,000
Üniversiteye gitmemi, bir profesyonel olmamı

233
00:09:52,000 --> 00:09:54,000
çok potansiyelim olduğunu

234
00:09:54,000 --> 00:09:56,000
ve harcandığımı söyledi."

235
00:09:56,000 --> 00:09:58,000
"Onurum kırıldı çünkü

236
00:09:58,000 --> 00:10:00,000
bunları tüm sınıfın önünde söyledi. Gerçekten korkunç hissettim.

237
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
Ama benim istediğim buydu onun için ben de okulu bıraktım.

238
00:10:02,000 --> 00:10:05,000
Itfaiye birliğine başvurdum ve kabul edildim."

239
00:10:05,000 --> 00:10:07,000
Sonra ekledi, "Biliyor musunuz, tam siz konuyu açmadan önce

240
00:10:07,000 --> 00:10:10,000
o öğretmeni düşünüyordum."

241
00:10:10,000 --> 00:10:12,000
"Çünkü altı ay kadar önce,

242
00:10:12,000 --> 00:10:14,000
adamın hayatını kurtardım."

243
00:10:14,000 --> 00:10:16,000
(Gülüşmeler)

244
00:10:16,000 --> 00:10:18,000
"Bir araba kazası geçirmişti" dedi.

245
00:10:18,000 --> 00:10:21,000
"ve ben onu arabadan çıkardım, ilkyardım uyguladım,

246
00:10:21,000 --> 00:10:24,000
ve hayatını kurtardım."

247
00:10:24,000 --> 00:10:26,000
"Sanırım artık benim hakkımdaki fikirleri artık biraz daha olumlu olmuştur."

248
00:10:26,000 --> 00:10:28,000
(Gülüşmeler)

249
00:10:28,000 --> 00:10:33,000
(Alkış)

250
00:10:34,000 --> 00:10:36,000
Biliyor musunuz, bence

251
00:10:36,000 --> 00:10:38,000
bir toplumda

252
00:10:38,000 --> 00:10:40,000
ne kadar çeşitli yetenekler olduğu önemlidir,

253
00:10:40,000 --> 00:10:43,000
bir şeyi ne kadar yapabilen olduğu değil.

254
00:10:43,000 --> 00:10:45,000
Ve karşımızdaki zorlukların kalbinde

255
00:10:45,000 --> 00:10:47,000
(Alkış)

256
00:10:47,000 --> 00:10:49,000
Karşımızdaki zorlukların kalbinde

257
00:10:49,000 --> 00:10:51,000
yapabilirliğimizi ve zekamızı

258
00:10:51,000 --> 00:10:53,000
yeni baştan tanımlayabilmemiz yatar.

259
00:10:53,000 --> 00:10:55,000
Bu çizgisellik işi bir sorundur.

260
00:10:55,000 --> 00:10:57,000
Dokuz yıl önce

261
00:10:57,000 --> 00:10:59,000
Los Angeles'e geldiğimde

262
00:10:59,000 --> 00:11:02,000
bir ilke ile karşılaştım.

263
00:11:02,000 --> 00:11:04,000
çok iyi niyetle yazılmıştı

264
00:11:04,000 --> 00:11:07,000
şöyle diyordu, "Üniversite anaokulunda başlar."

265
00:11:09,000 --> 00:11:11,000
Hayır, başlamaz.

266
00:11:11,000 --> 00:11:14,000
(Gülüşmeler)

267
00:11:14,000 --> 00:11:16,000
Başlamaz.

268
00:11:16,000 --> 00:11:19,000
Eğer zamanımız olsa devam ederdim, ama yok.

269
00:11:19,000 --> 00:11:21,000
(Gülüşmeler)

270
00:11:21,000 --> 00:11:23,000
Anaokulu anaokulunda başlar.

271
00:11:23,000 --> 00:11:25,000
(Gülüşmeler)

272
00:11:25,000 --> 00:11:27,000
Bir arkadaşım bir keresinde şöyle söylemişti,

273
00:11:27,000 --> 00:11:30,000
"Üç yaşında bir çocuk, altı yaşındaki bir çocuğun yarısı değildir."

274
00:11:30,000 --> 00:11:32,000
(Gülüşmeler)

275
00:11:32,000 --> 00:11:37,000
(Alkış)

276
00:11:37,000 --> 00:11:39,000
Üç yaşındadır.

277
00:11:39,000 --> 00:11:41,000
Ama şu son konuşmalarda duyduğumuz gibi

278
00:11:41,000 --> 00:11:44,000
anaokuluna girmek için öyle bir rekabet varki

279
00:11:44,000 --> 00:11:46,000
doğru anaokuluna girmek için

280
00:11:46,000 --> 00:11:49,000
artık üç yaşında çocuklar mülakata alınıyorlar.

281
00:11:51,000 --> 00:11:53,000
Umursamaz bir panelin önünde oturan bir çocuk düşünün

282
00:11:53,000 --> 00:11:55,000
önünde özgeçmişi,

283
00:11:55,000 --> 00:11:58,000
(Gülüşmeler)

284
00:11:58,000 --> 00:12:00,000
Panelistler sayfaları çevirirken, "Ee, bu kadar mı?"

285
00:12:00,000 --> 00:12:02,000
(Gülüşmeler)

286
00:12:02,000 --> 00:12:05,000
(Alkış)

287
00:12:05,000 --> 00:12:08,000
"36 aydır yaşıyorsun, bu kadar mı?"

288
00:12:08,000 --> 00:12:15,000
(Gülüşmeler)

289
00:12:15,000 --> 00:12:18,000
"Hiç bir şey başaramamışsin.

290
00:12:18,000 --> 00:12:21,000
Zaten belliki ilk altı ayı meme emerek geçirmişsin."

291
00:12:21,000 --> 00:12:24,000
(Gülüşmeler)

292
00:12:26,000 --> 00:12:29,000
Görüyorsunuz, kavram olarak saçma sapan ama insanlara çekici geliyor.

293
00:12:29,000 --> 00:12:31,000
Bir başka büyük sorun da uyum.

294
00:12:31,000 --> 00:12:33,000
Eğitim sistemlerimizi

295
00:12:33,000 --> 00:12:35,000
fast food modeline uyarlamışız.

296
00:12:35,000 --> 00:12:38,000
Jamie Oliver bu konuya değindi geçen gün.

297
00:12:38,000 --> 00:12:40,000
Catering kalite güvence sisteminde iki model vardır.

298
00:12:40,000 --> 00:12:42,000
Bunlardan biri olan fast food modelinde

299
00:12:42,000 --> 00:12:44,000
her şey standarttır.

300
00:12:44,000 --> 00:12:46,000
Diğer model Zagat ve Michelin gibi restoranlardır,

301
00:12:46,000 --> 00:12:48,000
bunlarda hiç bir şey standart değildir

302
00:12:48,000 --> 00:12:50,000
Her şey o anki duruma göre özel olarak hazırlanır.

303
00:12:50,000 --> 00:12:53,000
Eğitim dünyasi olarak biz kendimize fast food modelini layık görüyoruz.

304
00:12:53,000 --> 00:12:56,000
ve bu yaklaşım ruhumuzu ve enerjimizi tüketiyor

305
00:12:56,000 --> 00:12:59,000
aynı hamburgerlerin sağlığımızı tükettiği gibi.

306
00:12:59,000 --> 00:13:04,000
(Alkış)

307
00:13:05,000 --> 00:13:07,000
Burada bir kaç noktaya dikkat etmeliyiz bence.

308
00:13:07,000 --> 00:13:10,000
Birincisi insan yetileri inanılmaz derecede çeşitlilik gösterir.

309
00:13:10,000 --> 00:13:12,000
Insanların farklı yatkınlıklari vardır.

310
00:13:12,000 --> 00:13:14,000
Geçenlerde farkına vardımki

311
00:13:14,000 --> 00:13:16,000
ben çocukken

312
00:13:16,000 --> 00:13:19,000
Eric Clapton ile aynı zamanda bana da bir gitar verilmiş.

313
00:13:20,000 --> 00:13:23,000
Dediğimi anladıniz. Eric'in şansı yaver gitmiş.

314
00:13:23,000 --> 00:13:25,000
(Gülüşmeler)

315
00:13:25,000 --> 00:13:27,000
Ben nedense o kadar başarılı olamadım.

316
00:13:27,000 --> 00:13:30,000
Ne kadar uğraştıysam aleti çalıştırmayı başaramadım

317
00:13:30,000 --> 00:13:32,000
halbuki ne kadar sık ve şevkle üflerdim içine.

318
00:13:32,000 --> 00:13:34,000
Bir türlü olmadı işte.

319
00:13:37,000 --> 00:13:39,000
Sadece o da değil.

320
00:13:39,000 --> 00:13:41,000
İşin biraz da tutkuyla alakası var.

321
00:13:41,000 --> 00:13:43,000
Genellikle, insanlar çok umursamadıkları işleri daha iyi yaparlar.

322
00:13:43,000 --> 00:13:45,000
Tutkuyla ilgili,

323
00:13:45,000 --> 00:13:48,000
ruhumuza ve enerjimize heyecan vermesiyle.

324
00:13:48,000 --> 00:13:51,000
Eğer sevdiğiniz ve iyi yaptığınız bir iş yapıyorsanız

325
00:13:51,000 --> 00:13:54,000
zaman bile farklı işler.

326
00:13:54,000 --> 00:13:57,000
Eşim, kısa zaman önce yazdığı romanı bitirdi

327
00:13:57,000 --> 00:13:59,000
bence müthiş bir kitap,

328
00:13:59,000 --> 00:14:02,000
bir başlayınca saatlerce ortadan kayboluyordu.

329
00:14:02,000 --> 00:14:04,000
Sevdiğiniz işi yaparken

330
00:14:04,000 --> 00:14:07,000
bir saat beş dakika gibi gelir.

331
00:14:07,000 --> 00:14:09,000
Ruhunuzla uyuşmayan bir iş yaparken ise

332
00:14:09,000 --> 00:14:11,000
beş dakika saatler kadar uzun gelir.

333
00:14:11,000 --> 00:14:14,000
Bu kadar çok genç insanın eğitimden umudu kesmesinin nedeni

334
00:14:14,000 --> 00:14:16,000
ruhlarını beslemiyor olması.

335
00:14:16,000 --> 00:14:19,000
Enerjilerini, tutkularını beslemiyor.

336
00:14:19,000 --> 00:14:22,000
Bence metaforları değiştirmeliyiz.

337
00:14:22,000 --> 00:14:25,000
Bence sanayi modeli,

338
00:14:25,000 --> 00:14:27,000
üretim modeli

339
00:14:27,000 --> 00:14:29,000
çizgiselliğe dayalı

340
00:14:29,000 --> 00:14:32,000
uyum göstermeye, insanları kümelemeye dayalı bir eğitim modelinden vazgeçmeliyiz.

341
00:14:32,000 --> 00:14:34,000
Yeni bir modele,

342
00:14:34,000 --> 00:14:37,000
ziraat prensiplerine dayalı bir modele kaymalıyız.

343
00:14:37,000 --> 00:14:40,000
İnsan gelişmesinin

344
00:14:40,000 --> 00:14:42,000
mekanik bir süreç olmadığının

345
00:14:42,000 --> 00:14:44,000
organik bir süreç olduğunun bilincinde bir modele kaymalıyız.

346
00:14:44,000 --> 00:14:47,000
Insan gelişiminin sonuçlarını tahmin edemeyiz.

347
00:14:47,000 --> 00:14:49,000
Sadece bir çiftçinin ürününe yaptığı gibi

348
00:14:49,000 --> 00:14:51,000
sağlıklı büyümenin gerçekleşebileceği

349
00:14:51,000 --> 00:14:53,000
ideal ortamı hazırlayabiliriz.

350
00:14:53,000 --> 00:14:56,000
Yani konu eğitim reformu ve değişimi olunca

351
00:14:56,000 --> 00:14:59,000
başka bir sistemi kopyalamaktan bahsedemeyiz.

352
00:14:59,000 --> 00:15:01,000
KIPPS gibi muhteşem modeller var mesela. Gerçekten şahane bir sistem.

353
00:15:01,000 --> 00:15:03,000
Bir sürü muhteşem model var.

354
00:15:03,000 --> 00:15:06,000
Ama önemli olan kendi şartlarınıza göre uyarlama yapmak

355
00:15:06,000 --> 00:15:08,000
ve eğitimi öğrenciye göre

356
00:15:08,000 --> 00:15:10,000
kişiselleştirmek.

357
00:15:10,000 --> 00:15:12,000
Bence gelecek için gereken çözüm

358
00:15:12,000 --> 00:15:14,000
işte budur.

359
00:15:14,000 --> 00:15:17,000
Çünkü ihtiyaca yönelik bir yama değil;

360
00:15:17,000 --> 00:15:19,000
eğitimde devinimden bahsediyoruz.

361
00:15:19,000 --> 00:15:22,000
Öğrencinin kendi çözümünlerini üreteceği,

362
00:15:22,000 --> 00:15:25,000
kişisel ders programına dayalı ama dışarıdan destekli bir modelden.

363
00:15:25,000 --> 00:15:27,000
Şu anda bu odadaki

364
00:15:27,000 --> 00:15:29,000
insanlar

365
00:15:29,000 --> 00:15:31,000
iş dünyasının

366
00:15:31,000 --> 00:15:33,000
mutlimedyanın, internetin muazzam kaynaklarını temsil ediyorlar.

367
00:15:33,000 --> 00:15:35,000
Bu teknolojiler,

368
00:15:35,000 --> 00:15:38,000
ögretmenlerin müthiş yetenekleriyle birleşince

369
00:15:38,000 --> 00:15:41,000
eğitim sisteminde devrim yaratmak için uygun fırsat çıkıyor ortaya.

370
00:15:41,000 --> 00:15:43,000
Sizi bu konuda rol almaya davet ediyorum

371
00:15:43,000 --> 00:15:45,000
çünkü bu konu çok önemli, sırf bizler için değil,

372
00:15:45,000 --> 00:15:47,000
çocuklarımız için.

373
00:15:47,000 --> 00:15:49,000
Ama sanayi modelinden vazgeçmemiz,

374
00:15:49,000 --> 00:15:51,000
ziraat modeline geçmemiz gerekiyor.

375
00:15:51,000 --> 00:15:54,000
ki okullar gelişebilsin.

376
00:15:54,000 --> 00:15:56,000
Çünkü o okullar, çocuklarımızın hayatı tecrübe edecekleri mekanlardır.

377
00:15:56,000 --> 00:15:58,000
Veya evlerimiz, eğer çocuk aileleriyle veya arkadaşlarıyla

378
00:15:58,000 --> 00:16:00,000
evde eğitim görmek istiyorsa.

379
00:16:00,000 --> 00:16:02,000
Son günlerde hayaller konusunda

380
00:16:02,000 --> 00:16:05,000
çok konuştuk.

381
00:16:05,000 --> 00:16:07,000
Çok kısa bir şekilde söylemek istiyorumki --

382
00:16:07,000 --> 00:16:10,000
Natalie Merchant'ın eski şiirleri kullandıği.şarkıları

383
00:16:10,000 --> 00:16:12,000
çok etkiledi beni dün gece.

384
00:16:12,000 --> 00:16:14,000
Size hızlıca, çok kısa bir şiir okumak istiyorum

385
00:16:14,000 --> 00:16:17,000
W.B. Yeats'den, belki tanıyorsunuzdur.

386
00:16:17,000 --> 00:16:19,000
Bunu sevgilisine yazmış,

387
00:16:19,000 --> 00:16:21,000
Maud Gonne,

388
00:16:21,000 --> 00:16:24,000
Ona istediğini düşündüğü şeyleri veremediği için,

389
00:16:24,000 --> 00:16:27,000
sızlanıyormuş.

390
00:16:27,000 --> 00:16:30,000
Diyor ki, "Bir şeye sahibim, ama senin için doğru şey olmayabilir bu."

391
00:16:30,000 --> 00:16:32,000
Şöyle söylüyor:

392
00:16:32,000 --> 00:16:35,000
"Cennet işli kumaşlarım olsaydı,

393
00:16:35,000 --> 00:16:37,000
altın ve

394
00:16:37,000 --> 00:16:39,000
gümüş renklerde yazmalı,

395
00:16:39,000 --> 00:16:41,000
Mavi ve donuk

396
00:16:41,000 --> 00:16:43,000
ve koyu renk kumaşları

397
00:16:43,000 --> 00:16:46,000
gecenin, aydınlığın ve alacakaranlığın.

398
00:16:46,000 --> 00:16:49,000
Ayaklarının altına sererdim.

399
00:16:49,000 --> 00:16:52,000
Ama fakirim,

400
00:16:52,000 --> 00:16:55,000
ve yalnızca hayallerim var;

401
00:16:55,000 --> 00:16:58,000
Ben de hayallerimi seriyorum ayaklarının altına;

402
00:16:58,000 --> 00:17:00,000
Nazikçe bas

403
00:17:00,000 --> 00:17:03,000
çünkü hayallerimin üzerine basıyorsun."

404
00:17:03,000 --> 00:17:06,000
Her gün, her yerde,

405
00:17:06,000 --> 00:17:09,000
çocuklarımız hayallerini ayaklarımızın altına seriyorlar.

406
00:17:09,000 --> 00:17:12,000
O hayalleri çiğnememeliyiz.

407
00:17:12,000 --> 00:17:14,000
Teşekkür ederim.

408
00:17:14,000 --> 00:17:31,000
(Alkış)

409
00:17:31,000 --> 00:17:33,000
Cok teşekkür ederim.