[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.91,0:00:08.19,Default,,0000,0000,0000,,Bạn sẽ thà bị rắn cắn Dialogue: 0,0:00:08.19,0:00:11.69,Default,,0000,0000,0000,,hay chạm phải cóc có độc ở da? Dialogue: 0,0:00:11.69,0:00:12.94,Default,,0000,0000,0000,,Khoan đã, có gì khác biệt Dialogue: 0,0:00:12.94,0:00:15.94,Default,,0000,0000,0000,,giữa nọc độc của rắn và độc tố của cóc cơ chứ? Dialogue: 0,0:00:15.94,0:00:17.19,Default,,0000,0000,0000,,Giả sử như bạn chẳng may Dialogue: 0,0:00:17.19,0:00:19.59,Default,,0000,0000,0000,,bị một con rắn đuôi chuông cắn. Dialogue: 0,0:00:19.59,0:00:20.47,Default,,0000,0000,0000,,Khi nó cắn bạn Dialogue: 0,0:00:20.47,0:00:21.64,Default,,0000,0000,0000,,con rắn sẽ tiết ra nọc độc Dialogue: 0,0:00:21.64,0:00:22.87,Default,,0000,0000,0000,,từ những chiếc túi dịch nhỏ phía sau mắt Dialogue: 0,0:00:22.87,0:00:24.94,Default,,0000,0000,0000,,tiết qua những chiếc răng nanh\Nsắc nhọn cắm vào da thịt bạn Dialogue: 0,0:00:24.94,0:00:26.55,Default,,0000,0000,0000,,Nọc độc sẽ theo máu Dialogue: 0,0:00:26.55,0:00:28.14,Default,,0000,0000,0000,,mà lan ra khắp cơ thể. Dialogue: 0,0:00:28.14,0:00:30.64,Default,,0000,0000,0000,,Trong đa số các trường hợp, \Nnọc rắn có chứa chất gây tê liệt thần kinh, Dialogue: 0,0:00:30.64,0:00:32.73,Default,,0000,0000,0000,,và protein có thể gây ra các triệu chứng như Dialogue: 0,0:00:32.73,0:00:35.44,Default,,0000,0000,0000,,khiến cơ bắp nóng như lửa đốt, Dialogue: 0,0:00:35.44,0:00:37.07,Default,,0000,0000,0000,,làm vỡ tế bào máu, Dialogue: 0,0:00:37.07,0:00:38.77,Default,,0000,0000,0000,,và khiến bạn hoàn toàn bị tê liệt. Dialogue: 0,0:00:38.77,0:00:40.07,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng có thể bạn vẫn gặp may! Dialogue: 0,0:00:40.07,0:00:41.32,Default,,0000,0000,0000,,Bởi rắn không phải lúc nào Dialogue: 0,0:00:41.32,0:00:42.52,Default,,0000,0000,0000,,cũng muốn lãng phí nọc độc của chúng vì bạn. Dialogue: 0,0:00:42.52,0:00:44.36,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế là 20-80% các ca rắn cắn Dialogue: 0,0:00:44.36,0:00:46.11,Default,,0000,0000,0000,,được gọi là ''cắn chơi'' Dialogue: 0,0:00:46.11,0:00:47.52,Default,,0000,0000,0000,,khi rắn chỉ đang cố gắng Dialogue: 0,0:00:47.52,0:00:49.94,Default,,0000,0000,0000,,gửi một thông điệp tới bạn, \Nchứ không phải là giết bạn. Dialogue: 0,0:00:49.94,0:00:52.11,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể thấy đó, rắn phải tiêu tốn Dialogue: 0,0:00:52.11,0:00:53.44,Default,,0000,0000,0000,,nhiều năng lượng và nguồn lực\Nđể tạo ra nọc độc, Dialogue: 0,0:00:53.44,0:00:55.71,Default,,0000,0000,0000,,nên chúng chẳng muốn phí phạm \Nnọc độc của mình. Dialogue: 0,0:00:55.71,0:00:56.96,Default,,0000,0000,0000,,Trái lại, nếu là độc tố Dialogue: 0,0:00:56.96,0:00:58.21,Default,,0000,0000,0000,,thì mọi chuyện lại khác hẳn. Dialogue: 0,0:00:58.21,0:00:59.51,Default,,0000,0000,0000,,Đó sẽ không còn là lời cảnh báo nữa. Dialogue: 0,0:00:59.51,0:01:01.22,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn cầm một con cóc có độc lên Dialogue: 0,0:01:01.22,0:01:02.86,Default,,0000,0000,0000,,chỉ để ngắm nhìn màu da tuyệt đẹp của nó, Dialogue: 0,0:01:02.86,0:01:04.61,Default,,0000,0000,0000,,thì bạn sẽ bị nhiễm thứ độc chết người Dialogue: 0,0:01:04.61,0:01:06.89,Default,,0000,0000,0000,,qua tay của mình. Dialogue: 0,0:01:06.89,0:01:08.35,Default,,0000,0000,0000,,Khi độc tố thấm qua da bạn Dialogue: 0,0:01:08.35,0:01:09.36,Default,,0000,0000,0000,,và lan theo dòng máu, Dialogue: 0,0:01:09.36,0:01:11.39,Default,,0000,0000,0000,,độc tố sẽ bắt đầu tác động tới thần kinh, Dialogue: 0,0:01:11.39,0:01:13.61,Default,,0000,0000,0000,,rồi khiến các cơ trên cơ thể\Nkhông hoạt động nổi. Dialogue: 0,0:01:13.61,0:01:15.52,Default,,0000,0000,0000,,Nếu độc tố đó lan tới tim, Dialogue: 0,0:01:15.52,0:01:18.02,Default,,0000,0000,0000,,thì tim bạn sẽ ngừng đập. Dialogue: 0,0:01:18.02,0:01:19.44,Default,,0000,0000,0000,,Sự khác nhau giữa nọc độc và độc tố Dialogue: 0,0:01:19.44,0:01:21.74,Default,,0000,0000,0000,,đơn giản nằm ở phương thức nhiễm độc. Dialogue: 0,0:01:21.74,0:01:24.32,Default,,0000,0000,0000,,Con người nhiễm độc tố \Nqua hô hấp, tiêu hóa, hay tiếp xúc qua da. Dialogue: 0,0:01:24.32,0:01:27.16,Default,,0000,0000,0000,,Còn nọc độc thì phải qua vết thương. Dialogue: 0,0:01:27.16,0:01:28.78,Default,,0000,0000,0000,,Xét về mặt hóa học, nọc độc và độc tố Dialogue: 0,0:01:28.78,0:01:30.78,Default,,0000,0000,0000,,cả hai đều là chất độc, Dialogue: 0,0:01:30.78,0:01:32.61,Default,,0000,0000,0000,,vậy nên vết cắn rắn có chứa nọc độc. Dialogue: 0,0:01:32.61,0:01:35.94,Default,,0000,0000,0000,,Một con cóc cũng có độc tố. Dialogue: 0,0:01:35.94,0:01:37.88,Default,,0000,0000,0000,,Nhện nâu ẩn dật là loài mang nọc độc. Dialogue: 0,0:01:37.88,0:01:40.86,Default,,0000,0000,0000,,Cá mao tiên và cá nóc có độc tố. Dialogue: 0,0:01:40.86,0:01:43.30,Default,,0000,0000,0000,,Và một số các hợp chất khác Dialogue: 0,0:01:43.30,0:01:44.76,Default,,0000,0000,0000,,có thể là độc tố ở loài này\Nvà là nọc độc ở loài khác. Dialogue: 0,0:01:44.76,0:01:49.01,Default,,0000,0000,0000,,Tetrodotoxin, một loại chất độc \Ngấp 10.000 lần cyanide, Dialogue: 0,0:01:49.01,0:01:50.06,Default,,0000,0000,0000,,trong cơ thể cá nóc Dialogue: 0,0:01:50.06,0:01:51.52,Default,,0000,0000,0000,,khiến chúng trở thành loài cá độc. Dialogue: 0,0:01:51.52,0:01:54.02,Default,,0000,0000,0000,,Loại chất này còn có trong\Nloài bạch tuộc tua xanh chết người Dialogue: 0,0:01:54.02,0:01:56.35,Default,,0000,0000,0000,,nọc độc của nó được tiết ra theo vết mổ. Dialogue: 0,0:01:56.35,0:01:59.73,Default,,0000,0000,0000,,Một số loài thậm chí còn có thể \Ncó cả độc tố lẫn nọc độc. Dialogue: 0,0:01:59.73,0:02:01.73,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ như rắn hổ mang châu Á. Dialogue: 0,0:02:01.73,0:02:03.57,Default,,0000,0000,0000,,Chúng không chỉ có nọc độc ở răng nanh Dialogue: 0,0:02:03.57,0:02:05.28,Default,,0000,0000,0000,,mà còn hấp thụ độc tố Dialogue: 0,0:02:05.28,0:02:07.02,Default,,0000,0000,0000,,từ cóc nhái mà chúng ăn Dialogue: 0,0:02:07.02,0:02:08.58,Default,,0000,0000,0000,,rồi sản sinh ra lại độc tố đó Dialogue: 0,0:02:08.58,0:02:10.52,Default,,0000,0000,0000,,qua những tuyến đặc biệt trên cổ, Dialogue: 0,0:02:10.52,0:02:12.77,Default,,0000,0000,0000,,biến nó thành độc tố. Dialogue: 0,0:02:12.77,0:02:14.71,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà khoa học \Nkhông ngừng tìm ra những loài mới Dialogue: 0,0:02:14.71,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,sử dụng chất độc của chúng \Ntheo những cách kì lạ mà thú vị. Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:18.54,Default,,0000,0000,0000,,Mới đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra Dialogue: 0,0:02:18.54,0:02:20.80,Default,,0000,0000,0000,,loài giáp sát có nọc độc \Nđầu tiên trên thế giới. Dialogue: 0,0:02:20.80,0:02:22.80,Default,,0000,0000,0000,,Trong 70.000 loài giáp xát, Dialogue: 0,0:02:22.80,0:02:25.38,Default,,0000,0000,0000,,chỉ có duy nhất loài remipede nhỏ bé này\Nlà có độc tố. Dialogue: 0,0:02:25.38,0:02:27.47,Default,,0000,0000,0000,,Người ta cũng tìm ra cách\Ntạo ra độc tố Dialogue: 0,0:02:27.47,0:02:29.30,Default,,0000,0000,0000,,của loài speleonectes tulumensis Dialogue: 0,0:02:29.30,0:02:32.02,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng tiết qua những chiếc răng nanh bé tí. Dialogue: 0,0:02:32.02,0:02:34.11,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà khoa học vẫn chưa hoàn toàn chắc chắn\Nvề ảnh hưởng của các loại độc tố này Dialogue: 0,0:02:34.11,0:02:36.77,Default,,0000,0000,0000,,nhưng họ cho rằng nó sẽ khiến cho \Ncác dây thần kinh nhận thức của nạn nhân Dialogue: 0,0:02:36.77,0:02:39.48,Default,,0000,0000,0000,,bị đốt cháy nhiều lần Dialogue: 0,0:02:39.48,0:02:41.15,Default,,0000,0000,0000,,cho tới khi chúng bị tê liệt Dialogue: 0,0:02:41.15,0:02:42.65,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó, con remipede sẽ tiến lại gần, Dialogue: 0,0:02:42.65,0:02:44.86,Default,,0000,0000,0000,,phá hủy lớp xương ngoài của con mồi Dialogue: 0,0:02:44.86,0:02:46.78,Default,,0000,0000,0000,,và hút cạn 'máu' của nó. Dialogue: 0,0:02:46.78,0:02:49.94,Default,,0000,0000,0000,,Tuy vậy, độc tố và nọc độc \Nkhông phải lúc nào cũng có hại. Dialogue: 0,0:02:49.94,0:02:51.44,Default,,0000,0000,0000,,Hàng nghìn năm qua, loài người đã tìm mọi cách Dialogue: 0,0:02:51.44,0:02:54.11,Default,,0000,0000,0000,,để biến sức mạnh của những chất độc này\Nthành có lợi cho con người. Dialogue: 0,0:02:54.11,0:02:55.91,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, có những loại thuốc Dialogue: 0,0:02:55.91,0:02:57.50,Default,,0000,0000,0000,,được chế xuất từ các loại chất độc. Dialogue: 0,0:02:57.50,0:03:00.13,Default,,0000,0000,0000,,Độc tố từ loài ốc nón \Nđược dùng làm thuốc giảm đau. Dialogue: 0,0:03:00.13,0:03:01.75,Default,,0000,0000,0000,,Và nhiều loài cây có độc \Nđã được sử dụng Dialogue: 0,0:03:01.75,0:03:04.55,Default,,0000,0000,0000,,để chữa mọi thứ bệnh \Ntừ sốt rét cho tới nhịp tim không đều. Dialogue: 0,0:03:04.55,0:03:06.42,Default,,0000,0000,0000,,Và nọc độc của bọ cạp \Ncó lẽ một ngày nào đó Dialogue: 0,0:03:06.42,0:03:08.28,Default,,0000,0000,0000,,sẽ được sử dụng để chữa bệnh tim. Dialogue: 0,0:03:08.28,0:03:11.39,Default,,0000,0000,0000,,Vậy bạn nên làm gì\Nnếu bị một loài nào đó có độc cắn? Dialogue: 0,0:03:11.39,0:03:13.11,Default,,0000,0000,0000,,Đừng có thử bất cứ điều gì Dialogue: 0,0:03:13.11,0:03:14.77,Default,,0000,0000,0000,,mà bạn từng xem trên mạng hay phim ảnh! Dialogue: 0,0:03:14.77,0:03:16.52,Default,,0000,0000,0000,,Đừng có cố tóm và giết chết con vật Dialogue: 0,0:03:16.52,0:03:17.69,Default,,0000,0000,0000,,đã cắn bạn, Dialogue: 0,0:03:17.69,0:03:20.65,Default,,0000,0000,0000,,và đừng dùng ga-rô hay dao \Nđể xử lý vết thương. Dialogue: 0,0:03:20.65,0:03:23.86,Default,,0000,0000,0000,,Và quan trọng nhất là, đừng hoảng sợ! Dialogue: 0,0:03:23.86,0:03:26.82,Default,,0000,0000,0000,,Hãy bình tĩnh, và tìm kiếm sự giúp đỡ y tế. Dialogue: 0,0:03:26.82,0:03:28.07,Default,,0000,0000,0000,,Việc điều trị phần lớn phụ thuộc vào việc Dialogue: 0,0:03:28.07,0:03:29.94,Default,,0000,0000,0000,,loài vật mà bạn đã gặp phải\Nlà loài gì. Dialogue: 0,0:03:29.94,0:03:31.41,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nếu bạn quên mất sự khác nhau Dialogue: 0,0:03:31.41,0:03:32.94,Default,,0000,0000,0000,,giữa độc tố và nọc độc Dialogue: 0,0:03:32.94,0:03:34.19,Default,,0000,0000,0000,,mà nói với nhân viên y tế Dialogue: 0,0:03:34.19,0:03:35.94,Default,,0000,0000,0000,,rằng bạn bị một con rắn viper cắn, Dialogue: 0,0:03:35.94,0:03:39.54,Default,,0000,0000,0000,,họ có thể bỏ qua cho bạn \Nvà vẫn điều trị bình thường.