WEBVTT

00:00:06.909 --> 00:00:08.193
ترجیح میدهید

00:00:08.193 --> 00:00:11.693
یک مار زهردار شما را نیش بزند 
یا یک قورباغه سمی را لمس کنید؟

00:00:11.693 --> 00:00:12.943
صبر کنید، به هر حال

00:00:12.943 --> 00:00:15.942
تفاوت سم و زهر در چیست؟

00:00:15.942 --> 00:00:17.412
بیایید فرض کنیم که از بخت بد

00:00:17.412 --> 00:00:19.591
یک مار زنگی شما را نیش زده است.

00:00:19.591 --> 00:00:20.766
وقتی که گازتان میگیرد،

00:00:20.766 --> 00:00:22.305
مار زهر خود را از کیسههای کوچکی

00:00:22.305 --> 00:00:23.409
که پشت چشمش قرار دارند،

00:00:23.409 --> 00:00:25.533
از طریق دندانهایش
به بدن شما تزریق میکند.

00:00:25.533 --> 00:00:27.574
بعد از آن زهر در جریان خون شما حرکت میکند

00:00:27.574 --> 00:00:28.820
و به تمام بدن شما میرسد.

00:00:28.820 --> 00:00:30.967
در اکثر موارد، زهر مار 
حاوی نوروتوکسین است،

00:00:30.967 --> 00:00:33.288
پروتئینی که میتواند 
هر کار ناجوری را انجام دهد

00:00:33.288 --> 00:00:36.071
مثلا سوزشی غیر قابل کنترل
در ماهیچههایتان به وجود بیاورد،

00:00:36.071 --> 00:00:37.797
یا باعث ترکیدن سلولهای خون شما شود،

00:00:37.797 --> 00:00:39.064
و شما را کاملا بی حس کند.

00:00:39.064 --> 00:00:40.351
اما ممکن است خوش شاس باشید!

00:00:40.351 --> 00:00:41.790
مارها همیشه هم بر این تصمیم نیستند

00:00:41.790 --> 00:00:43.045
که شما ارزش نیش زدن را دارید.

00:00:43.045 --> 00:00:44.878
در واقع بین ۲۰ تا ۸۰ درصد نیشهای مار

00:00:44.878 --> 00:00:46.108
«نیش خشک» نامیده میشوند،

00:00:46.108 --> 00:00:48.784
که در واقع مار تلاش دارد بدون کشتن شما

00:00:48.784 --> 00:00:49.943
پیامی را برساند.

00:00:49.943 --> 00:00:52.108
میدانید، تولید زهر از نظر انرژی و منابع

00:00:52.108 --> 00:00:53.441
برای مار هزینه بر است،

00:00:53.441 --> 00:00:56.472
و آنها دوست ندارند برای یک نیش
اخظار دهنده زهرشان را هدر بدهند.

00:00:56.472 --> 00:00:57.182
از طرف دیگر،

00:00:57.182 --> 00:00:58.213
وقتی صحبت از سم باشد،

00:00:58.213 --> 00:00:59.506
هیچ نیش اخطاری وجود ندارد.

00:00:59.506 --> 00:01:01.217
اگر یک قورباغه دارت سمی را بردارید

00:01:01.217 --> 00:01:03.038
تا رنگهای زیبای حظ ببرید،

00:01:03.038 --> 00:01:05.528
تمام دستتان را به سمی مرگبار

00:01:05.528 --> 00:01:06.888
آغشته کردهاید.

00:01:06.888 --> 00:01:08.347
که با نفوذ آن به پوست

00:01:08.347 --> 00:01:09.897
سم در جریان خون شما حرکت میکند،

00:01:09.897 --> 00:01:11.911
و شروع به مداخله در سیستم عصبی شما میکند،

00:01:11.911 --> 00:01:13.876
و از منقبض شدن ماهیچهها جلوگیری میکند.

00:01:13.876 --> 00:01:15.522
در صورت رسیدن سم قورباغه به قلب،

00:01:15.522 --> 00:01:18.025
ممکن است موجب توقف آن شود.

00:01:18.025 --> 00:01:19.441
تفاوت بین سم و زهر

00:01:19.441 --> 00:01:21.736
اساسا در نحوه انتقال آنها است.

00:01:21.736 --> 00:01:24.322
سم باید استنشاق، جذب یا خورده شود.

00:01:24.322 --> 00:01:27.158
زهر باید به درون زخم تزریق شود.

00:01:27.158 --> 00:01:28.775
از نظر شیمیایی، زهر و سم

00:01:28.775 --> 00:01:30.775
هر دو سمی تلقی میشوند،

00:01:30.775 --> 00:01:32.608
پس نیش یک مار زهری است.

00:01:32.608 --> 00:01:35.942
و قورباغه دارت سمی است.

00:01:35.942 --> 00:01:37.877
عنکبوت منزوی قهوهای زهری است.

00:01:37.877 --> 00:01:40.857
ماهی بادکنکی سمی است.

00:01:40.857 --> 00:01:43.299
و بعضی ترکیبات میتوانند در یک حیوان سم

00:01:43.299 --> 00:01:44.759
و در دیگری زهر باشند.

00:01:44.759 --> 00:01:49.014
تترودوکسین ترکیبی شیمیایی است
که ۱۰٫۰۰۰ بار سمی تر از سیانور است،

00:01:49.014 --> 00:01:50.425
و در ماهی بادکنکی وجود دارد،

00:01:50.425 --> 00:01:51.524
و آن را سمی میکند.

00:01:51.524 --> 00:01:54.024
همچنین در هشتپای حلقه آبی مرگبار
هم یافت میشود،

00:01:54.024 --> 00:01:56.353
که زهر را به وسیله نیش منتقل میکند.

00:01:56.353 --> 00:01:59.731
بعضی حیوانات حتی میتوانند
هم سمی و هم زهری باشند.

00:01:59.731 --> 00:02:01.734
برای مثال مار ببری آسیایی را نطر بگیرید.

00:02:01.734 --> 00:02:03.570
نه تنها در نیشهای خود زهر دارد

00:02:03.570 --> 00:02:05.275
بلکه سموم وزغهای سمی

00:02:05.275 --> 00:02:07.025
که میخورد را جذب میکند،

00:02:07.025 --> 00:02:08.576
آن سم را بوسیله غدد مخصوص

00:02:08.576 --> 00:02:10.524
موجود بر روی گردنش ترشح میکند،

00:02:10.524 --> 00:02:12.774
که او را سمی هم میکند.

00:02:12.774 --> 00:02:15.257
دانشمندان همواره در حال کشف 
حیوانات سمی جدیدی هستند

00:02:15.257 --> 00:02:17.630
که سموم را از راههای عجیب
و جالب به کار میگیرند.

00:02:17.630 --> 00:02:18.543
محققان اخیرا اولین

00:02:18.543 --> 00:02:20.796
سخت پوستان سمی را کشف کردهاند.

00:02:20.796 --> 00:02:22.798
از میان ۷۰٫۰۰۰ گونه سخت پوست کشف شده،

00:02:22.798 --> 00:02:25.384
تنها این رمیپد کوچک سمی است.

00:02:25.384 --> 00:02:27.739
اسپلیونکتوس تولومنسیس دریافت

00:02:27.739 --> 00:02:29.300
چطور ترکیبی سمی درست کند

00:02:29.300 --> 00:02:32.025
و آن را با نیشهای کوچکش منتقل کند.

00:02:32.025 --> 00:02:34.638
دانشمندان هنوز از نحوه
عملکرد این زهر مطمئن نیستند،

00:02:34.638 --> 00:02:36.774
اما گمان میکنند که موجب سوزش مکرر 


00:02:36.774 --> 00:02:39.482
دستگاه عصبی قربانی از همه جا بی خبر میشد

00:02:39.482 --> 00:02:41.148
تا او را فلج کند.

00:02:41.148 --> 00:02:42.651
سپس رمپیدیای کوچک نزدیک میشد،

00:02:42.651 --> 00:02:44.858
پوشش خارجی قربانی را حل میکرد

00:02:44.858 --> 00:02:46.775
و مایعات درون بدنش را میمکید.

00:02:46.775 --> 00:02:49.943
اما زهر و سم همیشه هم بد نیستند.

00:02:49.943 --> 00:02:51.912
برای هزاران سال انسانها به دنبال راهی

00:02:51.912 --> 00:02:54.477
برای استفاده از ترکیبات سمی
برای اهداف خوب بودهاند.

00:02:54.477 --> 00:02:56.253
امروزه انواع مختلفی از دارو وجود دارد

00:02:56.253 --> 00:02:57.498
که از سموم به دست میآیند.

00:02:57.498 --> 00:03:00.327
از سم حلزون مخروطی
به عنوان مسکن استفاده میشود.

00:03:00.327 --> 00:03:02.503
از بسیاری از گیاهان سمی برای درمان همه چیز

00:03:02.503 --> 00:03:04.917
از مالاریا گرفته تا تپش ناموزون قلب
استفاده میشود.

00:03:04.917 --> 00:03:06.514
و شاید روزی از زهر عقرب هم برای

00:03:06.514 --> 00:03:08.275
درمان بیماریهای قلبی استفاده شود.

00:03:08.275 --> 00:03:11.386
خوب اگر چیزی شما را نیش زد
یا مسمومتان کرد چه کار باید بکنید؟

00:03:11.386 --> 00:03:13.107
هیچ کدام از کارهایی که

00:03:13.107 --> 00:03:15.466
در اینترنت یا فیلمها
دیدهاید را امتحان نکنید!

00:03:15.486 --> 00:03:17.155
سعی نکنید حیوانی که نیشتان زده را

00:03:17.155 --> 00:03:18.246
بگیرید و از بین ببرید،

00:03:18.246 --> 00:03:20.837
و از شریان بند یا چاقو 
بر روی زخمتان استفاده نکنید.

00:03:20.837 --> 00:03:23.858
و از همه مهم تر، نترسید!

00:03:23.858 --> 00:03:26.819
آرامش خود را حفظ کنید،
و در جستجوی مراقبت پزشکی باشید.

00:03:26.819 --> 00:03:28.071
درمان در بیشتر موارد

00:03:28.071 --> 00:03:30.502
به گونه حیوانی که با آن 
برخورد کردهاید بستگی دارد.

00:03:30.502 --> 00:03:31.896
اما اگر تفاوت بین سم و زهر را

00:03:31.896 --> 00:03:32.940
فراموش کنید،

00:03:32.940 --> 00:03:34.262
و به امداد گران بگویید

00:03:34.262 --> 00:03:36.492
یک افعی شما را مسموم کرده است،

00:03:36.492 --> 00:03:40.518
احتمالا شما را میبخشند 
و به هر حال درمانتان میکنند.