1 00:00:06,909 --> 00:00:08,193 ترجیح میدهید 2 00:00:08,193 --> 00:00:11,693 یک مار زهردار شما را نیش بزند یا یک قورباغه سمی را لمس کنید؟ 3 00:00:11,693 --> 00:00:12,943 صبر کنید، به هر حال 4 00:00:12,943 --> 00:00:15,942 تفاوت سم و زهر در چیست؟ 5 00:00:15,942 --> 00:00:17,412 بیایید فرض کنیم که از بخت بد 6 00:00:17,412 --> 00:00:19,591 یک مار زنگی شما را نیش زده است. 7 00:00:19,591 --> 00:00:20,766 وقتی که گازتان میگیرد، 8 00:00:20,766 --> 00:00:22,305 مار زهر خود را از کیسههای کوچکی 9 00:00:22,305 --> 00:00:23,409 که پشت چشمش قرار دارند، 10 00:00:23,409 --> 00:00:25,533 از طریق دندانهایش به بدن شما تزریق میکند. 11 00:00:25,533 --> 00:00:27,574 بعد از آن زهر در جریان خون شما حرکت میکند 12 00:00:27,574 --> 00:00:28,820 و به تمام بدن شما میرسد. 13 00:00:28,820 --> 00:00:30,967 در اکثر موارد، زهر مار حاوی نوروتوکسین است، 14 00:00:30,967 --> 00:00:33,288 پروتئینی که میتواند هر کار ناجوری را انجام دهد 15 00:00:33,288 --> 00:00:36,071 مثلا سوزشی غیر قابل کنترل در ماهیچههایتان به وجود بیاورد، 16 00:00:36,071 --> 00:00:37,797 یا باعث ترکیدن سلولهای خون شما شود، 17 00:00:37,797 --> 00:00:39,064 و شما را کاملا بی حس کند. 18 00:00:39,064 --> 00:00:40,351 اما ممکن است خوش شاس باشید! 19 00:00:40,351 --> 00:00:41,790 مارها همیشه هم بر این تصمیم نیستند 20 00:00:41,790 --> 00:00:43,045 که شما ارزش نیش زدن را دارید. 21 00:00:43,045 --> 00:00:44,878 در واقع بین ۲۰ تا ۸۰ درصد نیشهای مار 22 00:00:44,878 --> 00:00:46,108 «نیش خشک» نامیده میشوند، 23 00:00:46,108 --> 00:00:48,784 که در واقع مار تلاش دارد بدون کشتن شما 24 00:00:48,784 --> 00:00:49,943 پیامی را برساند. 25 00:00:49,943 --> 00:00:52,108 میدانید، تولید زهر از نظر انرژی و منابع 26 00:00:52,108 --> 00:00:53,441 برای مار هزینه بر است، 27 00:00:53,441 --> 00:00:56,472 و آنها دوست ندارند برای یک نیش اخظار دهنده زهرشان را هدر بدهند. 28 00:00:56,472 --> 00:00:57,182 از طرف دیگر، 29 00:00:57,182 --> 00:00:58,213 وقتی صحبت از سم باشد، 30 00:00:58,213 --> 00:00:59,506 هیچ نیش اخطاری وجود ندارد. 31 00:00:59,506 --> 00:01:01,217 اگر یک قورباغه دارت سمی را بردارید 32 00:01:01,217 --> 00:01:03,038 تا رنگهای زیبای حظ ببرید، 33 00:01:03,038 --> 00:01:05,528 تمام دستتان را به سمی مرگبار 34 00:01:05,528 --> 00:01:06,888 آغشته کردهاید. 35 00:01:06,888 --> 00:01:08,347 که با نفوذ آن به پوست 36 00:01:08,347 --> 00:01:09,897 سم در جریان خون شما حرکت میکند، 37 00:01:09,897 --> 00:01:11,911 و شروع به مداخله در سیستم عصبی شما میکند، 38 00:01:11,911 --> 00:01:13,876 و از منقبض شدن ماهیچهها جلوگیری میکند. 39 00:01:13,876 --> 00:01:15,522 در صورت رسیدن سم قورباغه به قلب، 40 00:01:15,522 --> 00:01:18,025 ممکن است موجب توقف آن شود. 41 00:01:18,025 --> 00:01:19,441 تفاوت بین سم و زهر 42 00:01:19,441 --> 00:01:21,736 اساسا در نحوه انتقال آنها است. 43 00:01:21,736 --> 00:01:24,322 سم باید استنشاق، جذب یا خورده شود. 44 00:01:24,322 --> 00:01:27,158 زهر باید به درون زخم تزریق شود. 45 00:01:27,158 --> 00:01:28,775 از نظر شیمیایی، زهر و سم 46 00:01:28,775 --> 00:01:30,775 هر دو سمی تلقی میشوند، 47 00:01:30,775 --> 00:01:32,608 پس نیش یک مار زهری است. 48 00:01:32,608 --> 00:01:35,942 و قورباغه دارت سمی است. 49 00:01:35,942 --> 00:01:37,877 عنکبوت منزوی قهوهای زهری است. 50 00:01:37,877 --> 00:01:40,857 ماهی بادکنکی سمی است. 51 00:01:40,857 --> 00:01:43,299 و بعضی ترکیبات میتوانند در یک حیوان سم 52 00:01:43,299 --> 00:01:44,759 و در دیگری زهر باشند. 53 00:01:44,759 --> 00:01:49,014 تترودوکسین ترکیبی شیمیایی است که ۱۰٫۰۰۰ بار سمی تر از سیانور است، 54 00:01:49,014 --> 00:01:50,425 و در ماهی بادکنکی وجود دارد، 55 00:01:50,425 --> 00:01:51,524 و آن را سمی میکند. 56 00:01:51,524 --> 00:01:54,024 همچنین در هشتپای حلقه آبی مرگبار هم یافت میشود، 57 00:01:54,024 --> 00:01:56,353 که زهر را به وسیله نیش منتقل میکند. 58 00:01:56,353 --> 00:01:59,731 بعضی حیوانات حتی میتوانند هم سمی و هم زهری باشند. 59 00:01:59,731 --> 00:02:01,734 برای مثال مار ببری آسیایی را نطر بگیرید. 60 00:02:01,734 --> 00:02:03,570 نه تنها در نیشهای خود زهر دارد 61 00:02:03,570 --> 00:02:05,275 بلکه سموم وزغهای سمی 62 00:02:05,275 --> 00:02:07,025 که میخورد را جذب میکند، 63 00:02:07,025 --> 00:02:08,576 آن سم را بوسیله غدد مخصوص 64 00:02:08,576 --> 00:02:10,524 موجود بر روی گردنش ترشح میکند، 65 00:02:10,524 --> 00:02:12,774 که او را سمی هم میکند. 66 00:02:12,774 --> 00:02:15,257 دانشمندان همواره در حال کشف حیوانات سمی جدیدی هستند 67 00:02:15,257 --> 00:02:17,630 که سموم را از راههای عجیب و جالب به کار میگیرند. 68 00:02:17,630 --> 00:02:18,543 محققان اخیرا اولین 69 00:02:18,543 --> 00:02:20,796 سخت پوستان سمی را کشف کردهاند. 70 00:02:20,796 --> 00:02:22,798 از میان ۷۰٫۰۰۰ گونه سخت پوست کشف شده، 71 00:02:22,798 --> 00:02:25,384 تنها این رمیپد کوچک سمی است. 72 00:02:25,384 --> 00:02:27,739 اسپلیونکتوس تولومنسیس دریافت 73 00:02:27,739 --> 00:02:29,300 چطور ترکیبی سمی درست کند 74 00:02:29,300 --> 00:02:32,025 و آن را با نیشهای کوچکش منتقل کند. 75 00:02:32,025 --> 00:02:34,638 دانشمندان هنوز از نحوه عملکرد این زهر مطمئن نیستند، 76 00:02:34,638 --> 00:02:36,774 اما گمان میکنند که موجب سوزش مکرر 77 00:02:36,774 --> 00:02:39,482 دستگاه عصبی قربانی از همه جا بی خبر میشد 78 00:02:39,482 --> 00:02:41,148 تا او را فلج کند. 79 00:02:41,148 --> 00:02:42,651 سپس رمپیدیای کوچک نزدیک میشد، 80 00:02:42,651 --> 00:02:44,858 پوشش خارجی قربانی را حل میکرد 81 00:02:44,858 --> 00:02:46,775 و مایعات درون بدنش را میمکید. 82 00:02:46,775 --> 00:02:49,943 اما زهر و سم همیشه هم بد نیستند. 83 00:02:49,943 --> 00:02:51,912 برای هزاران سال انسانها به دنبال راهی 84 00:02:51,912 --> 00:02:54,477 برای استفاده از ترکیبات سمی برای اهداف خوب بودهاند. 85 00:02:54,477 --> 00:02:56,253 امروزه انواع مختلفی از دارو وجود دارد 86 00:02:56,253 --> 00:02:57,498 که از سموم به دست میآیند. 87 00:02:57,498 --> 00:03:00,327 از سم حلزون مخروطی به عنوان مسکن استفاده میشود. 88 00:03:00,327 --> 00:03:02,503 از بسیاری از گیاهان سمی برای درمان همه چیز 89 00:03:02,503 --> 00:03:04,917 از مالاریا گرفته تا تپش ناموزون قلب استفاده میشود. 90 00:03:04,917 --> 00:03:06,514 و شاید روزی از زهر عقرب هم برای 91 00:03:06,514 --> 00:03:08,275 درمان بیماریهای قلبی استفاده شود. 92 00:03:08,275 --> 00:03:11,386 خوب اگر چیزی شما را نیش زد یا مسمومتان کرد چه کار باید بکنید؟ 93 00:03:11,386 --> 00:03:13,107 هیچ کدام از کارهایی که 94 00:03:13,107 --> 00:03:15,466 در اینترنت یا فیلمها دیدهاید را امتحان نکنید! 95 00:03:15,486 --> 00:03:17,155 سعی نکنید حیوانی که نیشتان زده را 96 00:03:17,155 --> 00:03:18,246 بگیرید و از بین ببرید، 97 00:03:18,246 --> 00:03:20,837 و از شریان بند یا چاقو بر روی زخمتان استفاده نکنید. 98 00:03:20,837 --> 00:03:23,858 و از همه مهم تر، نترسید! 99 00:03:23,858 --> 00:03:26,819 آرامش خود را حفظ کنید، و در جستجوی مراقبت پزشکی باشید. 100 00:03:26,819 --> 00:03:28,071 درمان در بیشتر موارد 101 00:03:28,071 --> 00:03:30,502 به گونه حیوانی که با آن برخورد کردهاید بستگی دارد. 102 00:03:30,502 --> 00:03:31,896 اما اگر تفاوت بین سم و زهر را 103 00:03:31,896 --> 00:03:32,940 فراموش کنید، 104 00:03:32,940 --> 00:03:34,262 و به امداد گران بگویید 105 00:03:34,262 --> 00:03:36,492 یک افعی شما را مسموم کرده است، 106 00:03:36,492 --> 00:03:40,518 احتمالا شما را میبخشند و به هر حال درمانتان میکنند.