Dưới ánh trăng,
một nhóm thanh niên
lẻn vào rừng,
tại đây, dưới tác động
của các chất làm thay đổi tâm trí,
họ đổi thay và gặp gỡ
các sinh vật từ thế giới khác.
Trong "Giấc mộng đêm hè",
Shakespeare như say như tỉnh,
và kết quả là sự mãn nhãn
trên sân khấu và trang sách.
Trình diễn lần đầu
vào những năm 1590,
vở kịch là một trong những tác phẩm
mang nhiều sắc thái nhất của Shakespeare,
đầy những trò tinh quái,
sự điên rồ và phép thuật.
Toàn bộ câu chuyện
diễn ra chỉ trong một đêm,
nhưng diễn tiến lại thay đổi
với tốc độ chóng mặt.
Cốt truyện xoay quanh
mô típ của va chạm và tan rã,
nhân vật từ các thế giới khác nhau
bị ném vào và đẩy ra xa nhau.
Shakespeare sử dụng các mô típ này
để chế giễu sự ái kỷ của họ
và dùng những tình tiết bất ngờ
để bỡn cợt các luật lệ.
Lấy bối cảnh Hy Lạp thời cổ đại,
nhưng cũng như nhiều vở kịch khác,
nó phản ánh mối quan tâm đương thời
của Shakespeare.
Khung cảnh huyền diệu
của rừng vào đêm
phá vỡ ranh giới giữa các nhóm
tạo nên những kết quả dị thường.
Nhà văn đùa giỡn với hệ thống
giai cấp xã hội cứng nhắc đương thời,
lấy ba nhóm riêng biệt
và đảo lộn vị thế xã hội
trong thế giới mà không một phàm nhân nào
có quyền kiểm soát.
Vở kịch mở đầu với cô gái trẻ Hermia
nổi giận với cha là Egeus
và Theseus, vua của Athen,
vì đã cấm cô kết hôn
với người tình là Lysander.
Hermia không hứng thú gì
với lựa chọn của cha
dành cho cô
là Demetrius,
nhưng bạn thân của cô,
Helena, rõ ràng là có.
Tức giận với những bậc trưởng thượng,
Hermia và Lysander trốn đi trong đêm tối,
cùng với sự truy đuổi kịch liệt
của Demetrius.
Chuyện còn phức tạp hơn
khi Helena quyết định
đuổi theo họ vào rừng,
với hy vọng giành lại
trái tim Demetrius.
Lúc này, khu rừng trở nên đông đúc,
các đôi tình nhân phải chia sẻ không gian
với một nhóm thợ thuyền thô lỗ -
đoàn công nhân say khước đang tập kịch,
dẫn đầu là gã Nick Bottom kệch cỡm.
Họ không hề biết
mình đã lạc vào thế giới thần tiên.
Dù trông rất lộng lẫy và diệu kỳ,
Oberon và Titania,
nhà vua và hoàng hậu của các tiên,
có các vấn đề tình cảm
của riêng họ.
Tức giận vì không thể kiểm soát Titania,
Oberon ghen tức,
ra lệnh cho yêu tinh Puck
nhỏ nhựa hoa tình lên mắt nàng.
Khi tỉnh dậy, nàng sẽ yêu
thứ đầu tiên nàng nhìn thấy.
Trong lúc làm nhiệm vụ,
Puck thích thú rắc nhựa tình lên mắt
của Demetrius và Lysander đang say ngủ
và để mọi thứ diễn ra theo kế hoạch,
hắn biến cái đầu của Bottom thành lừa.
Khi đôi mắt chập chờn mở,
một đêm hỗn loạn
bắt đầu với những trái tim tan vỡ,
nhận lầm người yêu,
và những biến đổi.
Trong tất cả,
Bottom có lẽ là nhân vật có số hưởng nhất,
khi Titania dưới tác động của nhựa tình
đã để mắt đến hắn.
Nàng lệnh cho các tiên
hậu thưởng hắn với rượu và châu báu
và mê mẩn
hình hài dị dạng của gã.
Hãy nhổ lấy cánh
của những con bướm lộng lẫy,
xua ánh trăng khỏi lùa vào
đôi mắt say ngủ của chàng.
Nào các tinh linh,
lại đây khẽ cúi chào chàng.
Trong khi phép thuật
thúc đẩy mọi hành động,
vở kịch phản ánh nguyên nhân sâu xa
của những điều ta làm vì yêu,
và hành vi vô lý của con người
dưới sức mạnh của nó.
Mặt trăng như cánh cung bạc
nhìn thấu mọi hành động,
cho thấy các hành vi thất thường,
mặt tối của tình yêu,
và sự quyến rũ, mê hoặc của một thế giới
nơi quy tắc thông thường không tồn tại.
Dù, cuối cùng, các nhân vật
cũng trở lại bình thường,
"Giấc mộng đêm hè"
đặt ra câu hỏi
rằng ta có bao nhiêu tự do
trong cuộc sống hàng ngày.
Không phải những kẻ yêu nhau,
người trị vì hay những tên thợ
nắm quyền quyết định,
mà chính Puck tinh quái
mới là người truy vấn
liệu ta có thể
tin vào những gì mình thấy:
Nếu điều này làm bạn phật ý,
Xin hãy lượng thứ và nghĩ rằng:
Bạn vừa trải qua một giấc mộng.
Nơi các ảo ảnh lại có dịp hiện lên.
Và như vậy,
Shakespeare đưa khán giả hòa vào
thế giới huyền diệu nơi nhà hát lớn
đùa giỡn với ranh giới
giữa ảo ảnh và thực tế,
và kịch hóa khả năng
cuộc sống có thể chỉ là một giấc mơ.