[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:11.14,0:00:15.80,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısı, hiç olmadığı\Nkadar korku çağrıştırmaya başladı.
Dialogue: 0,0:00:15.82,0:00:18.20,Default,,0000,0000,0000,,Bunu kendimden biliyorum.
Dialogue: 0,0:00:18.22,0:00:20.88,Default,,0000,0000,0000,,On yıl boyunca Amerikan futbolu oynadım
Dialogue: 0,0:00:20.90,0:00:23.32,Default,,0000,0000,0000,,ve binlerce kez kafama darbe aldım.
Dialogue: 0,0:00:23.34,0:00:26.100,Default,,0000,0000,0000,,İtiraf etmeliyim ki bundan daha kötüsü
Dialogue: 0,0:00:27.02,0:00:31.80,Default,,0000,0000,0000,,yine kafama darbe aldığım \Niki tane bisiklet kazasıydı.
Dialogue: 0,0:00:31.82,0:00:34.76,Default,,0000,0000,0000,,Bugün karşınızda bulunsam da\Nkısa süre önceki kazanın
Dialogue: 0,0:00:34.78,0:00:36.54,Default,,0000,0000,0000,,etkilerini hâlâ hissediyorum.
Dialogue: 0,0:00:38.34,0:00:40.80,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntıları için kanıtlara dayanan
Dialogue: 0,0:00:40.82,0:00:42.78,Default,,0000,0000,0000,,bir korku yaygın.
Dialogue: 0,0:00:44.30,0:00:47.64,Default,,0000,0000,0000,,Elimizdeki bilgiler, \Ntekrarlanan beyin sarsıntılarının
Dialogue: 0,0:00:47.66,0:00:50.96,Default,,0000,0000,0000,,Alzheimer ve Kronik Travmatik \NEnsefalopati gibi erken bunama
Dialogue: 0,0:00:50.98,0:00:53.04,Default,,0000,0000,0000,,hastalıklarına yol açabileceğini \Ngösteriyor.
Dialogue: 0,0:00:53.06,0:00:56.10,Default,,0000,0000,0000,,Bu, Will Smith'in "Beyin Sarsıntısı"\Nfilminin konusuydu.
Dialogue: 0,0:00:57.26,0:01:00.27,Default,,0000,0000,0000,,Herkes futboldan ve askerlerden
Dialogue: 0,0:01:00.27,0:01:02.20,Default,,0000,0000,0000,,gördüklerinden etkilenmiş durumda.
Dialogue: 0,0:01:02.22,0:01:05.68,Default,,0000,0000,0000,,Ama bisikletin yani spora\Nbağlı beyin sarsıntısının,
Dialogue: 0,0:01:05.68,0:01:09.36,Default,,0000,0000,0000,,çocuklardaki başlıca beyin sarsıntısı\Nnedeni olduğunu bilmiyor olabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:01:09.74,0:01:13.85,Default,,0000,0000,0000,,Bilmiyor olabileceğiniz ve size\Nsöylemem gereken bir başka şey ise
Dialogue: 0,0:01:13.91,0:01:16.52,Default,,0000,0000,0000,,bisiklet, futbol ve birçok\Naktivitede takılan kaskların,
Dialogue: 0,0:01:16.54,0:01:18.20,Default,,0000,0000,0000,,çocuklarınızı beyin sarsıntısından
Dialogue: 0,0:01:18.22,0:01:20.80,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar iyi koruyabileceklerine karşı
Dialogue: 0,0:01:20.82,0:01:24.30,Default,,0000,0000,0000,,geliştirilmemiş ve\Ntest edilmemiş oldukları.
Dialogue: 0,0:01:24.90,0:01:27.22,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, kafatası çatlamasına\Nkarşı korumak için
Dialogue: 0,0:01:27.22,0:01:29.34,Default,,0000,0000,0000,,geliştirilip test ediliyorlar.
Dialogue: 0,0:01:30.54,0:01:34.61,Default,,0000,0000,0000,,Ebeveynler de bana\Nhep aynı soruyu yöneltir;
Dialogue: 0,0:01:34.61,0:01:37.27,Default,,0000,0000,0000,,bana şunu sorarlar:
Dialogue: 0,0:01:37.27,0:01:40.40,Default,,0000,0000,0000,,"Kendi çocuğunun Amerikan futbolu\Noynamasına izin verir miydin?"
Dialogue: 0,0:01:40.40,0:01:43.33,Default,,0000,0000,0000,,veya "Çocuğumun futbol oynamasına\Nizin vermeli miyim?"
Dialogue: 0,0:01:43.33,0:01:46.45,Default,,0000,0000,0000,,Bunu bütün bir alan olarak ele alırsak
Dialogue: 0,0:01:46.45,0:01:50.51,Default,,0000,0000,0000,,güvenilir bir yanıt\Nverebilmekten çok uzağız.
Dialogue: 0,0:01:51.84,0:01:55.61,Default,,0000,0000,0000,,Ben de bu soruya başka bir\Nbakış açısıyla bakıyorum.
Dialogue: 0,0:01:55.61,0:01:59.38,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntılarını nasıl\Nönleyebileceğimizi öğrenmek istiyorum.
Dialogue: 0,0:01:59.50,0:02:01.16,Default,,0000,0000,0000,,Bu olanaklı bir şey mi?
Dialogue: 0,0:02:01.18,0:02:04.32,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu uzman, bunun\Nmümkün olmadığını düşünüyor.
Dialogue: 0,0:02:04.98,0:02:07.44,Default,,0000,0000,0000,,Ancak benim laboratuvarımda\Nyaptığımız çalışmalar,
Dialogue: 0,0:02:07.46,0:02:11.84,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntıları hakkında daha\Nfazla detaya erişmemizi sağladı
Dialogue: 0,0:02:11.86,0:02:14.64,Default,,0000,0000,0000,,ve artık daha iyi bir bilgi düzeyindeyiz.
Dialogue: 0,0:02:14.66,0:02:17.52,Default,,0000,0000,0000,,Kafatası çatlağını, kasklarla\Nönleyebilmemizin nedeni,
Dialogue: 0,0:02:17.54,0:02:19.99,Default,,0000,0000,0000,,bunun çok kolay olması. \NNasıl oluştuğunu biliyoruz.
Dialogue: 0,0:02:20.02,0:02:22.42,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısıysa bir gizem gibi.
Dialogue: 0,0:02:22.98,0:02:27.19,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısı sırasında neler\Nolduğunu anlayabilmeniz için
Dialogue: 0,0:02:27.46,0:02:30.80,Default,,0000,0000,0000,,size bu videoyu göstermek istiyorum.
Dialogue: 0,0:02:31.25,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Google'da "Beyin sarsıntısı nedir?"\Ndiye aradığınızda bulabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:35.94,Default,,0000,0000,0000,,CDC isimli site belirir
Dialogue: 0,0:02:35.94,0:02:39.04,Default,,0000,0000,0000,,ve bu video bütün olayı anlatır.
Dialogue: 0,0:02:39.06,0:02:41.48,Default,,0000,0000,0000,,Kafa öne doğru ilerlerken,
Dialogue: 0,0:02:41.50,0:02:43.56,Default,,0000,0000,0000,,beynin onun gerisinde\Nkaldığını görüyorsunuz.
Dialogue: 0,0:02:43.58,0:02:44.100,Default,,0000,0000,0000,,Sonra beyin ona yetişir
Dialogue: 0,0:02:45.02,0:02:47.28,Default,,0000,0000,0000,,ve kafatasına çarpar.
Dialogue: 0,0:02:47.30,0:02:49.48,Default,,0000,0000,0000,,Kafatasından geri teper
Dialogue: 0,0:02:49.50,0:02:53.26,Default,,0000,0000,0000,,ve kafatasının diğer tarafına da çarpar.
Dialogue: 0,0:02:54.02,0:02:59.72,Default,,0000,0000,0000,,CDC'nin, NFL tarafından\Nfinanse edilmiş olan bu videosunda,
Dialogue: 0,0:02:59.72,0:03:03.05,Default,,0000,0000,0000,,ışıkla belirtilen beynin dış yüzeyinin
Dialogue: 0,0:03:03.05,0:03:06.40,Default,,0000,0000,0000,,kafatasına çarpan kısım\Nolduğu dikkatinizi çekmiştir.
Dialogue: 0,0:03:06.42,0:03:10.36,Default,,0000,0000,0000,,Yani hasar görmüş veya yaralanmış\Ngibi duran yer, beynin dış yüzeyi.
Dialogue: 0,0:03:10.38,0:03:12.36,Default,,0000,0000,0000,,Bu videoyu göstermekteki amacım şu:
Dialogue: 0,0:03:12.38,0:03:15.74,Default,,0000,0000,0000,,Bilimcilerin beyin sarsıntısıyla ilgili\Ngörüşlerinin bazı açılardan
Dialogue: 0,0:03:15.74,0:03:18.29,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen doğru olduğunu \Nbelirtmekle beraber,
Dialogue: 0,0:03:18.29,0:03:21.76,Default,,0000,0000,0000,,bu videoda doğrudan çok yanlış\Nolduğunu söylemek istiyorum.
Dialogue: 0,0:03:21.78,0:03:25.11,Default,,0000,0000,0000,,Benim ve sanırım çoğu uzmanın\Nmuhtemelen uzlaşacağı kısım,
Dialogue: 0,0:03:25.11,0:03:27.37,Default,,0000,0000,0000,,beynin bu hareketleri yapmasıdır.
Dialogue: 0,0:03:27.37,0:03:29.70,Default,,0000,0000,0000,,Beyin, kafatasının arka kısmına gidiyor,
Dialogue: 0,0:03:29.70,0:03:32.16,Default,,0000,0000,0000,,yine öne ve arkaya doğru hareket ediyor.
Dialogue: 0,0:03:32.18,0:03:34.21,Default,,0000,0000,0000,,Bunun doğru olduğunu düşünüyoruz.
Dialogue: 0,0:03:34.46,0:03:37.76,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, bu videoda gördüğünüz\Nbeynin hareket miktarı
Dialogue: 0,0:03:37.78,0:03:39.70,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen hiç de doğru değil.
Dialogue: 0,0:03:39.70,0:03:42.80,Default,,0000,0000,0000,,Kafatası oyuğunda çok az yer var,
Dialogue: 0,0:03:42.82,0:03:44.52,Default,,0000,0000,0000,,sadece birkaç millimetre.
Dialogue: 0,0:03:44.54,0:03:47.72,Default,,0000,0000,0000,,Bu oyuk, koruyucu bir tabaka işlevi gören
Dialogue: 0,0:03:47.74,0:03:49.92,Default,,0000,0000,0000,,beyin omuriliği sıvısıyla dolu.
Dialogue: 0,0:03:49.94,0:03:54.10,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, kafatası içinde beyin\Nmuhtemelen çok az hareket ediyor.
Dialogue: 0,0:03:55.22,0:03:57.28,Default,,0000,0000,0000,,Bu videodaki başka bir problem,
Dialogue: 0,0:03:57.30,0:03:59.04,Default,,0000,0000,0000,,beynin hareket sırasında
Dialogue: 0,0:03:59.06,0:04:02.16,Default,,0000,0000,0000,,sert bir bütün olarak gösterilmesidir.
Dialogue: 0,0:04:02.18,0:04:03.86,Default,,0000,0000,0000,,Bu da doğru değildir.
Dialogue: 0,0:04:04.42,0:04:07.84,Default,,0000,0000,0000,,Beynimiz, vücudumuzun en \Nyumuşak parçalarından biridir.
Dialogue: 0,0:04:07.86,0:04:09.88,Default,,0000,0000,0000,,Onu bir jöle olarak düşünebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:04:09.90,0:04:12.22,Default,,0000,0000,0000,,Yani, kafanız öne ve arkaya\Ndoğru hareket ettikçe
Dialogue: 0,0:04:12.22,0:04:14.92,Default,,0000,0000,0000,,beynimiz bükülüyor, kıvrılıyor ve dönüyor,
Dialogue: 0,0:04:14.94,0:04:17.16,Default,,0000,0000,0000,,dokular esniyor.
Dialogue: 0,0:04:17.18,0:04:19.81,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, çoğu uzmanın
Dialogue: 0,0:04:19.81,0:04:22.43,Default,,0000,0000,0000,,üzerinde uzlaşacağını\Ndüşündüğüm şey,
Dialogue: 0,0:04:22.43,0:04:25.20,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısının, beynin\Ndış yüzeyinde değil,
Dialogue: 0,0:04:25.22,0:04:27.45,Default,,0000,0000,0000,,beynin merkezine doğru\Ndaha derinlerde
Dialogue: 0,0:04:27.45,0:04:29.50,Default,,0000,0000,0000,,gerçekleşen bir şey olduğu.
Dialogue: 0,0:04:29.98,0:04:32.56,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısının mekanizmasını anlamak
Dialogue: 0,0:04:32.58,0:04:35.11,Default,,0000,0000,0000,,ve bunu önleyip önleyemeyeceğimizi
Dialogue: 0,0:04:35.11,0:04:36.97,Default,,0000,0000,0000,,bulabilmek için
Dialogue: 0,0:04:36.97,0:04:39.64,Default,,0000,0000,0000,,bu aleti kullanıyoruz.
Dialogue: 0,0:04:39.66,0:04:41.33,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir ağız koruyucu.
Dialogue: 0,0:04:41.66,0:04:44.56,Default,,0000,0000,0000,,İçinde, telefonumuzdakilere benzeyen
Dialogue: 0,0:04:44.58,0:04:45.92,Default,,0000,0000,0000,,algılayıcılar var:
Dialogue: 0,0:04:45.94,0:04:48.28,Default,,0000,0000,0000,,Hız ölçer, denge çarkı
Dialogue: 0,0:04:48.30,0:04:50.20,Default,,0000,0000,0000,,ve eğer birisi kafasına darbe alırsa
Dialogue: 0,0:04:50.22,0:04:52.76,Default,,0000,0000,0000,,kafasının nasıl hareket ettiğini
Dialogue: 0,0:04:52.78,0:04:55.90,Default,,0000,0000,0000,,saniyede bin hareketle gösterebilir.
Dialogue: 0,0:04:57.46,0:05:00.16,Default,,0000,0000,0000,,Ağız koruyucunun ilkesi şudur:
Dialogue: 0,0:05:00.18,0:05:01.53,Default,,0000,0000,0000,,Dişlerimizin kalıbına uyar.
Dialogue: 0,0:05:01.53,0:05:04.52,Default,,0000,0000,0000,,Dişlerimiz, vücudumuzdaki\Nen sert maddelerden biri.
Dialogue: 0,0:05:04.54,0:05:06.60,Default,,0000,0000,0000,,Ağız koruyucu, kafatasına bağlanıp
Dialogue: 0,0:05:06.62,0:05:09.04,Default,,0000,0000,0000,,kafatasının nasıl hareket ettiğini
Dialogue: 0,0:05:09.06,0:05:10.100,Default,,0000,0000,0000,,en kesin ölçüyle gösterir.
Dialogue: 0,0:05:11.02,0:05:13.56,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar, kasklarla\Nbaşka yolları denediler.
Dialogue: 0,0:05:13.58,0:05:16.96,Default,,0000,0000,0000,,Derimize bağlanan\Nbaşka sensörleri denedik
Dialogue: 0,0:05:16.98,0:05:19.60,Default,,0000,0000,0000,,ama hepsi fazla hareket ediyordu.
Dialogue: 0,0:05:19.62,0:05:22.08,Default,,0000,0000,0000,,Böylece, iyi bir ölçüm yapabilmek için
Dialogue: 0,0:05:22.08,0:05:25.40,Default,,0000,0000,0000,,bu yöntemin en güvenilir yol\Nolduğu sonucuna vardık.
Dialogue: 0,0:05:26.10,0:05:30.48,Default,,0000,0000,0000,,Artık elimizde bu alet olduğuna göre,\Nkadavra incelemenin ötesine geçebiliriz;
Dialogue: 0,0:05:30.48,0:05:34.08,Default,,0000,0000,0000,,çünkü beyin sarsıntısı konusunda\Nçoğu şey ancak kadavralardan öğrenilir.
Dialogue: 0,0:05:34.10,0:05:37.39,Default,,0000,0000,0000,,Ama biz yaşayan insanları ele alıp \Nonlardan öğrenmek istiyoruz.
Dialogue: 0,0:05:37.39,0:05:40.80,Default,,0000,0000,0000,,Peki sürekli bir şekilde\Nkafalarını birbirlerine vurup
Dialogue: 0,0:05:40.82,0:05:44.54,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısı geçirmek\Nisteyen gönüllüleri
Dialogue: 0,0:05:44.54,0:05:46.32,Default,,0000,0000,0000,,nereden bulabiliriz ki?
Dialogue: 0,0:05:46.34,0:05:48.48,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, ben onlardan biriydim
Dialogue: 0,0:05:48.48,0:05:51.96,Default,,0000,0000,0000,,ve bu da yardımsever Stanford\NAmerikan futbolu takımı.
Dialogue: 0,0:05:52.16,0:05:53.98,Default,,0000,0000,0000,,Burası bizim laboratuvarımız
Dialogue: 0,0:05:53.98,0:05:55.89,Default,,0000,0000,0000,,ve bu aletle ilk ölçtüğümüz
Dialogue: 0,0:05:55.89,0:05:58.88,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısını size\Ngöstermek istiyorum.
Dialogue: 0,0:05:58.90,0:06:03.16,Default,,0000,0000,0000,,Belirtmem gereken bir nokta, \Nbu aletin içinde kafanın dönüşünü
Dialogue: 0,0:06:03.18,0:06:05.92,Default,,0000,0000,0000,,ölçmeyi sağlayan\Nbir denge çarkının olduğu.
Dialogue: 0,0:06:05.94,0:06:08.32,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu uzman, beyin sarsıntısı sırasında,
Dialogue: 0,0:06:08.34,0:06:11.20,Default,,0000,0000,0000,,ne olduğunu gösterecek kritik\Nfaktörün bu olduğunu düşünüyor.
Dialogue: 0,0:06:11.22,0:06:12.91,Default,,0000,0000,0000,,Lütfen bu videoyu izleyin.
Dialogue: 0,0:06:13.98,0:06:17.59,Default,,0000,0000,0000,,Spiker: Panterler ilave adamları geç\Ngetirdi. Ama Luck'ın zamanı var
Dialogue: 0,0:06:17.59,0:06:19.25,Default,,0000,0000,0000,,ve Winslow ezildi.
Dialogue: 0,0:06:20.82,0:06:22.80,Default,,0000,0000,0000,,Umarım bir şeyi yoktur.
Dialogue: 0,0:06:22.80,0:06:24.76,Default,,0000,0000,0000,,(Seyirciler haykırıyor)
Dialogue: 0,0:06:29.26,0:06:30.72,Default,,0000,0000,0000,,Ekranın yukarısında
Dialogue: 0,0:06:30.74,0:06:33.16,Default,,0000,0000,0000,,kat ettiği kısa mesafeyi görüyorsunuz,
Dialogue: 0,0:06:33.18,0:06:34.82,Default,,0000,0000,0000,,ayrılmalı ve güvende olmalı.
Dialogue: 0,0:06:38.94,0:06:41.84,Default,,0000,0000,0000,,Burada normal hızda görüyorsunuz. \NŞimdi duyacaksınız.
Dialogue: 0,0:06:43.34,0:06:45.22,Default,,0000,0000,0000,,Aldığı vuruş --
Dialogue: 0,0:06:47.42,0:06:50.88,Default,,0000,0000,0000,,David Camarillo: Pardon, üç kez burada\Nbiraz fazla oldu sanki.
Dialogue: 0,0:06:50.90,0:06:52.16,Default,,0000,0000,0000,,Ama fikri anladınız.
Dialogue: 0,0:06:52.18,0:06:54.100,Default,,0000,0000,0000,,Sadece buradaki filme bakarak
Dialogue: 0,0:06:55.02,0:06:58.84,Default,,0000,0000,0000,,görebildiğiniz tek şey \Nsert bir darbe aldığı ve yaralandığı.
Dialogue: 0,0:06:58.86,0:07:00.52,Default,,0000,0000,0000,,Ancak taktığı ağız koruyucudan
Dialogue: 0,0:07:00.54,0:07:02.54,Default,,0000,0000,0000,,bilgileri aldığımızda
Dialogue: 0,0:07:02.56,0:07:05.28,Default,,0000,0000,0000,,daha fazla detay ve bilgi edindik.
Dialogue: 0,0:07:05.30,0:07:07.72,Default,,0000,0000,0000,,Fark ettiğimiz şeylerden biri,
Dialogue: 0,0:07:07.74,0:07:11.80,Default,,0000,0000,0000,,yüz maskesinin sol aşağı\Nkısmına darbe aldığıydı.
Dialogue: 0,0:07:11.82,0:07:14.100,Default,,0000,0000,0000,,Bu, başta mantıksız görünen\Nbir şeye neden oldu.
Dialogue: 0,0:07:15.02,0:07:16.72,Default,,0000,0000,0000,,Kafası sağa doğru gitmedi.
Dialogue: 0,0:07:16.74,0:07:18.68,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, önce sola doğru döndü.
Dialogue: 0,0:07:18.70,0:07:21.56,Default,,0000,0000,0000,,Boynu sıkıştıkça vuruşun gücü,
Dialogue: 0,0:07:21.58,0:07:24.68,Default,,0000,0000,0000,,kafasının sağa geri dönmesine neden oldu.
Dialogue: 0,0:07:24.70,0:07:30.56,Default,,0000,0000,0000,,Yani bu sağ-sol hareketi, \Nkamçıya benziyor.
Dialogue: 0,0:07:30.58,0:07:34.100,Default,,0000,0000,0000,,Beyin hasarına neden olanın \Nbu olduğunu düşünüyoruz.
Dialogue: 0,0:07:35.02,0:07:38.80,Default,,0000,0000,0000,,Bu alet, sadece kafatası\Nhareketini ölçmekle sınırlı.
Dialogue: 0,0:07:38.82,0:07:42.24,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bizim öğrenmek istediğimiz, \Nbeyinin içinde ne olduğu.
Dialogue: 0,0:07:42.26,0:07:45.76,Default,,0000,0000,0000,,İsveç'deki Svein Kleiven'ın \Ngrubuyla ortaklaşa çalışıyoruz.
Dialogue: 0,0:07:45.78,0:07:49.36,Default,,0000,0000,0000,,Ölçülebilir bir beyin \Nmodeli geliştirdiler.
Dialogue: 0,0:07:49.38,0:07:51.48,Default,,0000,0000,0000,,Bu, biraz önce gösterdiğim
Dialogue: 0,0:07:51.50,0:07:54.84,Default,,0000,0000,0000,,yaralanmada kullandığımız\Nağız koruyucunun sağladığı
Dialogue: 0,0:07:54.86,0:07:56.88,Default,,0000,0000,0000,,bilgileri kullanan bir simülasyon.
Dialogue: 0,0:07:56.90,0:07:59.32,Default,,0000,0000,0000,,Gördüğünüz, beynin sağ ön kesitinin
Dialogue: 0,0:07:59.34,0:08:02.12,Default,,0000,0000,0000,,belirttiğim gibi eğilip bükülürkenki hâli.
Dialogue: 0,0:08:02.14,0:08:05.04,Default,,0000,0000,0000,,Gördüğünüz gibi bu,\NCDC videosuna benzemiyor.
Dialogue: 0,0:08:05.06,0:08:06.92,Default,,0000,0000,0000,,Renkler, beyin dokusunun
Dialogue: 0,0:08:06.94,0:08:11.08,Default,,0000,0000,0000,,ne kadarının gerildiğini gösteriyor.
Dialogue: 0,0:08:11.10,0:08:12.80,Default,,0000,0000,0000,,Kırmızı renk, yüzde elli.
Dialogue: 0,0:08:12.82,0:08:16.48,Default,,0000,0000,0000,,Bu demek ki, beynin o kısmındaki\Ndoku normal uzunluğunun
Dialogue: 0,0:08:16.50,0:08:18.20,Default,,0000,0000,0000,,yüzde ellisi kadar geriliyor.
Dialogue: 0,0:08:18.22,0:08:21.48,Default,,0000,0000,0000,,Dikkatinizi çekmek istediğim\Nana nokta, şu kırmızı yer.
Dialogue: 0,0:08:21.50,0:08:24.96,Default,,0000,0000,0000,,Bu kırmızı yer, \Nbeynin merkezine çok yakın.
Dialogue: 0,0:08:24.98,0:08:26.24,Default,,0000,0000,0000,,Karşılaştırma yaparsak
Dialogue: 0,0:08:26.26,0:08:30.92,Default,,0000,0000,0000,,CDC videosunun gösterdiği gibi,\Nbeynin dış yüzeyinde
Dialogue: 0,0:08:30.94,0:08:33.30,Default,,0000,0000,0000,,kırmızı rengini pek görmüyoruz.
Dialogue: 0,0:08:34.66,0:08:36.40,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısı sırasında,
Dialogue: 0,0:08:36.42,0:08:40.04,Default,,0000,0000,0000,,ne olduğunu biraz daha\Ndetaylı açıklamak için
Dialogue: 0,0:08:40.06,0:08:41.36,Default,,0000,0000,0000,,belirtmem gereken bir şey,
Dialogue: 0,0:08:41.38,0:08:44.60,Default,,0000,0000,0000,,bizim ve başkalarının gözlemlediği, \Nbeyin sarsıntısının
Dialogue: 0,0:08:44.62,0:08:48.60,Default,,0000,0000,0000,,darbe aldığımızda ve bu yönde\Nkafamız döndüğünde oluştuğu.
Dialogue: 0,0:08:48.62,0:08:50.88,Default,,0000,0000,0000,,Öne-arkaya, Amerikan futbolu gibi\Nsporlarda daha yaygın.
Dialogue: 0,0:08:50.90,0:08:54.23,Default,,0000,0000,0000,,Ancak sağa-sola, daha tehlikeliye benziyor.\NBu sırada ne oluyor olabilir?
Dialogue: 0,0:08:54.26,0:08:57.28,Default,,0000,0000,0000,,İnsan beyninde, diğer\Nhayvanlardan değişik olarak
Dialogue: 0,0:08:57.30,0:08:59.04,Default,,0000,0000,0000,,fark etmiş olabileceğiniz bir şey,
Dialogue: 0,0:08:59.06,0:09:01.52,Default,,0000,0000,0000,,bizim iki büyük lobumuzun olması.
Dialogue: 0,0:09:01.54,0:09:03.76,Default,,0000,0000,0000,,Bizim sağ ve sol beyinlerimiz var.
Dialogue: 0,0:09:03.78,0:09:06.84,Default,,0000,0000,0000,,Bu modelde fark edilecek ana şey,
Dialogue: 0,0:09:06.86,0:09:10.12,Default,,0000,0000,0000,,beynin sağ ve sol kısımlarının\Nmerkezinin hemen altında
Dialogue: 0,0:09:10.14,0:09:13.08,Default,,0000,0000,0000,,beynin içlerine doğru giden\Nbir yarığın olduğu.
Dialogue: 0,0:09:13.10,0:09:16.66,Default,,0000,0000,0000,,Bu fotoğrafta göremeyeceğiniz üzere
Dialogue: 0,0:09:16.68,0:09:17.90,Default,,0000,0000,0000,,-bana güvenmeniz gerekecek-
Dialogue: 0,0:09:17.92,0:09:19.62,Default,,0000,0000,0000,,yarığın içinde lifli\Nbir doku katmanı var.
Dialogue: 0,0:09:19.64,0:09:20.86,Default,,0000,0000,0000,,Buna orak deniyor.
Dialogue: 0,0:09:20.88,0:09:24.54,Default,,0000,0000,0000,,Kafanızın ön kısmından\Narka kısmına kadar uzanıyor.
Dialogue: 0,0:09:24.56,0:09:25.78,Default,,0000,0000,0000,,Oldukça sert bir şey.
Dialogue: 0,0:09:25.80,0:09:29.26,Default,,0000,0000,0000,,Bunun sağladığı şey,
Dialogue: 0,0:09:29.28,0:09:32.34,Default,,0000,0000,0000,,darbe aldığımızda ve kafamız\Nsağ-sol doğrultusunda döndüğünde
Dialogue: 0,0:09:32.36,0:09:36.14,Default,,0000,0000,0000,,kuvvetler çabucak beynin\Nortasında merkeze yönelebiliyor.
Dialogue: 0,0:09:36.16,0:09:38.40,Default,,0000,0000,0000,,Bu yarığın içinde ne var?
Dialogue: 0,0:09:39.52,0:09:42.02,Default,,0000,0000,0000,,Beynimizin kontrol mekanizması var.
Dialogue: 0,0:09:42.04,0:09:46.66,Default,,0000,0000,0000,,Aslında yarığın içindeki\Nbu kırmızı deste,
Dialogue: 0,0:09:46.68,0:09:49.66,Default,,0000,0000,0000,,beynin sağ ve sol taraflarını bağlayan
Dialogue: 0,0:09:49.68,0:09:53.66,Default,,0000,0000,0000,,tek ve en büyük fiber deste.
Dialogue: 0,0:09:54.38,0:09:56.70,Default,,0000,0000,0000,,Buna, "korpus kallosum" deniyor.
Dialogue: 0,0:09:57.38,0:09:59.38,Default,,0000,0000,0000,,Bunun, beyin sarsıntısının
Dialogue: 0,0:09:59.38,0:10:03.16,Default,,0000,0000,0000,,en yaygın mekanizması\Nolduğunu düşünüyoruz.
Dialogue: 0,0:10:03.18,0:10:07.88,Default,,0000,0000,0000,,Kuvvetler içeri doğru girdikçe,\Nkorpus kallosuma çarpıyorlar.
Dialogue: 0,0:10:07.90,0:10:10.88,Default,,0000,0000,0000,,Bu da sağ ve sol beynin\Nayrılmasına yol açıyor.
Dialogue: 0,0:10:10.90,0:10:13.95,Default,,0000,0000,0000,,Böylece beyin sarsıntısının\Nbazı semptomlarını açıklayabiliriz.
Dialogue: 0,0:10:14.58,0:10:17.40,Default,,0000,0000,0000,,Bu bulgu, önceden belirttiğim
Dialogue: 0,0:10:17.42,0:10:21.44,Default,,0000,0000,0000,,Kronik Travmatik Ensefalopati \Nhastalığında gördüklerimizle de uyumlu.
Dialogue: 0,0:10:21.46,0:10:26.100,Default,,0000,0000,0000,,Bu, orta yaşlı ve emekli bir Amerikan \Nfutbolu oyuncusunun beyninin fotoğrafı.
Dialogue: 0,0:10:27.73,0:10:31.82,Default,,0000,0000,0000,,Dikkat çekmek istediğim yer,\Nkorpus kallosum.
Dialogue: 0,0:10:31.100,0:10:36.13,Default,,0000,0000,0000,,Normal bir korpus kallosumun boyutunu \Ngörmeniz için bir sayfa geriye gidiyorum.
Dialogue: 0,0:10:36.36,0:10:40.50,Default,,0000,0000,0000,,Bu da Kronik Travmatik Ensefalopatisi\Nolan bir bireye ait ve baktığınızda
Dialogue: 0,0:10:40.52,0:10:43.06,Default,,0000,0000,0000,,büyük ölçüde köreldiğini görüyorsunuz.
Dialogue: 0,0:10:43.08,0:10:46.42,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şey tüm karıncıklardaki\Nboşluklar için geçerli.
Dialogue: 0,0:10:46.44,0:10:48.22,Default,,0000,0000,0000,,Bu karıncıklar çok daha geniş.
Dialogue: 0,0:10:48.24,0:10:51.96,Default,,0000,0000,0000,,Bu nedenle, beynin merkezinin\Nyakınındaki tüm dokular zamanla ölmüşler.
Dialogue: 0,0:10:52.04,0:10:55.85,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, öğrendiklerimiz \Nbirbiriyle uyumlu bilgiler.
Dialogue: 0,0:10:56.52,0:10:59.18,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi biraz iyi haber verip
Dialogue: 0,0:10:59.20,0:11:02.66,Default,,0000,0000,0000,,konuşma biterken size\Nbiraz umut verebilmeyi diliyorum.
Dialogue: 0,0:11:02.68,0:11:04.78,Default,,0000,0000,0000,,Fark ettiğimiz şeylerden biri,
Dialogue: 0,0:11:04.80,0:11:07.06,Default,,0000,0000,0000,,özellikle yaralanma mekanizması konusunda,
Dialogue: 0,0:11:07.08,0:11:11.14,Default,,0000,0000,0000,,yarığın içine doğru\Nhızlı bir kuvvet iletimi olsa dahi,
Dialogue: 0,0:11:11.16,0:11:14.46,Default,,0000,0000,0000,,bu olay belli bir süre gerektiriyor.
Dialogue: 0,0:11:14.48,0:11:18.82,Default,,0000,0000,0000,,Eğer kafa hareketinin\Nhızını yeterince azaltabilirsek
Dialogue: 0,0:11:18.84,0:11:22.06,Default,,0000,0000,0000,,ve böylece beyin\Nkafatasına ayak uydurabilirse,
Dialogue: 0,0:11:22.08,0:11:25.66,Default,,0000,0000,0000,,beyin ile kafatası\Neşzamanlı hareket ederse,
Dialogue: 0,0:11:25.68,0:11:28.94,Default,,0000,0000,0000,,o zaman bu beyin sarsıntısı\Nmekanizmasını önlemeyi başarabiliriz.
Dialogue: 0,0:11:28.96,0:11:32.06,Default,,0000,0000,0000,,Peki o zaman kafayı nasıl yavaşlatabiliriz?
Dialogue: 0,0:11:33.64,0:11:35.38,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:11:35.40,0:11:37.61,Default,,0000,0000,0000,,Muazzam bir kask.
Dialogue: 0,0:11:38.44,0:11:41.30,Default,,0000,0000,0000,,Yani daha fazla yer olunca, \Ndaha fazla zaman oluyor.
Dialogue: 0,0:11:41.32,0:11:44.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu biraz şakaya benziyor, ancak \Nbazılarınız belki bunu görmüştür.
Dialogue: 0,0:11:44.44,0:11:46.74,Default,,0000,0000,0000,,Bu, balon futbolu ve gerçek bir spor.
Dialogue: 0,0:11:46.76,0:11:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Geçen gün evimin sokağında bunu\Noynayan genç yetişkinler gördüm.
Dialogue: 0,0:11:50.74,0:11:54.34,Default,,0000,0000,0000,,Bildiğim kadarıyla, raporlanmış bir \Nbeyin sarsıntısı olmamış.
Dialogue: 0,0:11:54.36,0:11:55.38,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:11:55.40,0:11:59.82,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bütün ciddiyetiyle\Nbu ilke işe yarıyor.
Dialogue: 0,0:11:59.84,0:12:01.22,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu haddini aşıyor.
Dialogue: 0,0:12:01.24,0:12:06.50,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bisiklet sürmek veya Amerikan\Nfutbolu oynamak için pratik değil.
Dialogue: 0,0:12:06.52,0:12:10.90,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, Hövding adında bir İsveç\Nşirketiyle ortaklaşa çalışıyoruz.
Dialogue: 0,0:12:10.92,0:12:15.51,Default,,0000,0000,0000,,Bazılarınız, ürünlerini görmüş olabilir.\NOnlar da aynı hava ilkesini kullanarak,
Dialogue: 0,0:12:15.51,0:12:19.67,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısını önlemek için\Nfazladan yer sağlamaya çalışıyor.
Dialogue: 0,0:12:20.32,0:12:22.66,Default,,0000,0000,0000,,Çocuklar lütfen bunu evde denemeyin.
Dialogue: 0,0:12:25.08,0:12:27.24,Default,,0000,0000,0000,,Bu dublörün kaskı yok.
Dialogue: 0,0:12:28.60,0:12:30.86,Default,,0000,0000,0000,,Onun yerine, içinde sensörleri olan
Dialogue: 0,0:12:30.88,0:12:33.46,Default,,0000,0000,0000,,bir boyun tasması var.
Dialogue: 0,0:12:33.48,0:12:37.06,Default,,0000,0000,0000,,Ağız koruyucudaki sensörlerin aynısından
Dialogue: 0,0:12:37.08,0:12:40.22,Default,,0000,0000,0000,,ve düşmeye yakın olduğunda bunu algılayıp
Dialogue: 0,0:12:40.24,0:12:42.58,Default,,0000,0000,0000,,hava yastıkları tetikleniyor ve açılıyor.
Dialogue: 0,0:12:42.60,0:12:46.38,Default,,0000,0000,0000,,Arabalarımızda kullanılan\Nhava yastıkları gibi.
Dialogue: 0,0:12:46.40,0:12:49.46,Default,,0000,0000,0000,,Benim laboratuvarımda, onların \Naletiyle yaptığımız deneylerde,
Dialogue: 0,0:12:49.46,0:12:53.21,Default,,0000,0000,0000,,aletin beyin sarsıntısını normal \Nbir bisiklet kaskına oranla
Dialogue: 0,0:12:53.21,0:12:55.26,Default,,0000,0000,0000,,çok azalttığını gördük.
Dialogue: 0,0:12:55.28,0:12:57.75,Default,,0000,0000,0000,,Bu, çok heyecanlandırıcı bir ilerleme.
Dialogue: 0,0:12:58.12,0:13:01.80,Default,,0000,0000,0000,,Ancak beyin sarsıntısını\Nönleyebilecek teknolojiden
Dialogue: 0,0:13:01.80,0:13:04.70,Default,,0000,0000,0000,,yararlanılmasını\Ngerçekleştirebilmemiz için
Dialogue: 0,0:13:04.72,0:13:07.66,Default,,0000,0000,0000,,yönetmeliklere uyması gerekiyor.
Dialogue: 0,0:13:07.68,0:13:09.38,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir gerçek.
Dialogue: 0,0:13:09.40,0:13:12.54,Default,,0000,0000,0000,,Bu alet, Avrupa'da satılıyor ama
Dialogue: 0,0:13:12.56,0:13:16.26,Default,,0000,0000,0000,,ABD'de satılmıyor ve muhtemelen\Nyakın zamanda da satılmayacak.
Dialogue: 0,0:13:16.28,0:13:17.94,Default,,0000,0000,0000,,Bunun nedenini söylemek istiyorum.
Dialogue: 0,0:13:17.94,0:13:21.48,Default,,0000,0000,0000,,Bunun hem iyi,\Nhem de kötü nedenleri var.
Dialogue: 0,0:13:21.48,0:13:23.85,Default,,0000,0000,0000,,Bisiklet kaskları, federal\Nhükümetin denetiminde.
Dialogue: 0,0:13:23.85,0:13:26.13,Default,,0000,0000,0000,,Tüketici Ürünleri Güvenlik Komisyonu'na
Dialogue: 0,0:13:26.13,0:13:29.53,Default,,0000,0000,0000,,herhangi bir bisiklet kaskının\Nsatışını onaylama yetkisi verildi.
Dialogue: 0,0:13:29.53,0:13:31.05,Default,,0000,0000,0000,,Bu da kullandıkları test.
Dialogue: 0,0:13:31.05,0:13:34.29,Default,,0000,0000,0000,,Bu bizi, kafatası çatlaması konusunda\Nbaşta söylediğime geri götürüyor.
Dialogue: 0,0:13:34.29,0:13:35.65,Default,,0000,0000,0000,,Testin amacı o.
Dialogue: 0,0:13:35.65,0:13:37.70,Default,,0000,0000,0000,,Tabi bu da yapılması\Ngereken önemli bir şey.
Dialogue: 0,0:13:37.70,0:13:40.74,Default,,0000,0000,0000,,Hayatınızı kurtarabilir ama yeterli \Nolmadığını söyleyebilirim.
Dialogue: 0,0:13:40.76,0:13:43.50,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, testin değerlendirmediği\Nşeylerden biri,
Dialogue: 0,0:13:43.52,0:13:46.34,Default,,0000,0000,0000,,hava yastığının doğru zaman
Dialogue: 0,0:13:46.36,0:13:50.13,Default,,0000,0000,0000,,ve yerde tetiklenip tetiklenmeyeceği.
Dialogue: 0,0:13:50.28,0:13:52.57,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şekilde, kaskın beyin sarsıntısını
Dialogue: 0,0:13:52.57,0:13:55.74,Default,,0000,0000,0000,,önleyip önlemeyeceğini de belirtmiyor.
Dialogue: 0,0:13:55.76,0:13:59.50,Default,,0000,0000,0000,,Düzenlemelere tabi tutulmayan \NAmerikan futbolu kasklarına baktığımızda
Dialogue: 0,0:13:59.52,0:14:02.48,Default,,0000,0000,0000,,onlar da benzer bir testten geçiyor.
Dialogue: 0,0:14:02.48,0:14:04.84,Default,,0000,0000,0000,,Ama yine de hükümet \Ntarafından denetlenmiyorlar.
Dialogue: 0,0:14:04.84,0:14:07.86,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu sanayinin çalışma şekli gibi\Nbir sanayi kuruluşları var.
Dialogue: 0,0:14:07.86,0:14:09.40,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu sanayi kuruluşu,
Dialogue: 0,0:14:09.40,0:14:11.90,Default,,0000,0000,0000,,standartlarını yükseltmek konusunda\Noldukça direndi.
Dialogue: 0,0:14:11.90,0:14:13.38,Default,,0000,0000,0000,,Benim laboratuvarımda,
Dialogue: 0,0:14:13.38,0:14:16.28,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısının mekanizması\Nüzerinde çalışmakla kalmayıp,
Dialogue: 0,0:14:16.28,0:14:20.05,Default,,0000,0000,0000,,nasıl daha iyi test standartlarına sahip\Nolabileceğimizi anlamak istiyoruz.
Dialogue: 0,0:14:20.05,0:14:24.36,Default,,0000,0000,0000,,Umuyoruz ki hükümetler, yeniliği teşvik\Netmek için bu tür bilgileri kullanabilir
Dialogue: 0,0:14:24.36,0:14:27.29,Default,,0000,0000,0000,,ve tüketicileri,\Nbelirli bir kaskla ne kadar
Dialogue: 0,0:14:27.29,0:14:30.54,Default,,0000,0000,0000,,korunduklarını konusunda bilgilendir.\N
Dialogue: 0,0:14:30.84,0:14:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Bunu, en başta sorduğum soruya\Ngeri getirmek istiyorum.
Dialogue: 0,0:14:34.32,0:14:37.66,Default,,0000,0000,0000,,"Çocuğumun Amerikan futbolu\Noynamasında veya bisiklet sürmesinde
Dialogue: 0,0:14:37.68,0:14:39.42,Default,,0000,0000,0000,,sakınca bulur muyum?"
Dialogue: 0,0:14:39.44,0:14:42.78,Default,,0000,0000,0000,,Bu, sadece benim travmatik\Ntecrübemin sonucu olabilir.
Dialogue: 0,0:14:42.80,0:14:46.80,Default,,0000,0000,0000,,Ben, kızım Rose'un bisiklet sürmesi \Nkonusunda tedirginim.
Dialogue: 0,0:14:47.92,0:14:49.58,Default,,0000,0000,0000,,Henüz bir buçuk yaşında,
Dialogue: 0,0:14:49.60,0:14:55.06,Default,,0000,0000,0000,,ama şimdiden San Francisco'nun\Ncaddelerinden aşağı hız yapmak istiyor.
Dialogue: 0,0:14:55.08,0:14:57.42,Default,,0000,0000,0000,,İşte caddelerden birinin aşağı kısmı.
Dialogue: 0,0:14:57.44,0:15:02.37,Default,,0000,0000,0000,,Benim kişisel amacım\N-- ki bence bu mümkün --
Dialogue: 0,0:15:02.54,0:15:04.78,Default,,0000,0000,0000,,bu teknolojileri daha çok geliştirmek.
Dialogue: 0,0:15:04.78,0:15:08.22,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, laboratuvarımda özellikle\Nüzerinde çalıştığımız bir şey var.
Dialogue: 0,0:15:08.22,0:15:11.56,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bir kaskın içindeki alanın en iyi\Nşekilde kullanılmasını sağlıyor.
Dialogue: 0,0:15:11.56,0:15:15.43,Default,,0000,0000,0000,,Kızım iki tekerlek bisiklet\Nsürmeye hazır oluncaya kadar,
Dialogue: 0,0:15:15.43,0:15:19.10,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısı riskini\Ngerçekten azaltabilecek ve
Dialogue: 0,0:15:19.10,0:15:23.73,Default,,0000,0000,0000,,düzenlemelerle uyum sağlayabilecek\Nbir şeyi yaratabileceğimize inanıyorum.
Dialogue: 0,0:15:23.81,0:15:25.88,Default,,0000,0000,0000,,Benim yapmak istediğim,
Dialogue: 0,0:15:25.88,0:15:27.61,Default,,0000,0000,0000,,ve biliyorum ki bazılarınız için
Dialogue: 0,0:15:27.61,0:15:30.65,Default,,0000,0000,0000,,bu daha acele isteyen bir durum,\Nburadaki birkaç yılım boyunca
Dialogue: 0,0:15:30.65,0:15:32.21,Default,,0000,0000,0000,,ebeveynlere, büyükanne
Dialogue: 0,0:15:32.21,0:15:35.26,Default,,0000,0000,0000,,ve büyükbabalara sordukları zaman,
Dialogue: 0,0:15:35.28,0:15:39.70,Default,,0000,0000,0000,,bu tarz aktiviteleri yapmanın çocuklar\Niçin güvenli olduğunu belirtmek.
Dialogue: 0,0:15:39.72,0:15:42.18,Default,,0000,0000,0000,,Stanford'da, bu konu\Nüzerinde sıkı çalışan
Dialogue: 0,0:15:42.18,0:15:44.46,Default,,0000,0000,0000,,harika bir ekibim\Nolduğu için çok şanslıyım.
Dialogue: 0,0:15:44.48,0:15:48.58,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç yıl sonra, bu olayın sonunu\Nanlatmak için dönmeyi umuyorum.
Dialogue: 0,0:15:48.60,0:15:50.58,Default,,0000,0000,0000,,Ancak şimdilik size şunu diyeceğim:
Dialogue: 0,0:15:50.60,0:15:53.54,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısı lafını\Nduyduğunuzda lütfen korkmayın.
Dialogue: 0,0:15:53.56,0:15:54.78,Default,,0000,0000,0000,,Umudumuz var.
Dialogue: 0,0:15:54.80,0:15:56.02,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler.
Dialogue: 0,0:15:56.04,0:15:58.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)