0:00:00.500,0:00:05.000
[Âm nhạc]

0:00:15.000,0:00:20.220
Tôi rất thích máy tính,[br]và tôi muốn tìm hiểu thêm về nó

0:00:20.220,0:00:26.150
bởi vì tôi muốn học[br]ngành khoa học máy tính

0:00:26.150,0:00:32.530
đó là nghề mà tôi muốn làm[br]trong tương lai

0:00:32.530,0:00:36.200
(Buddy) Điều duy nhất tôi cần được giúp

0:00:36.200,0:00:39.500
là bật máy tính lên [br]và đặt tai nghe lên đầu

0:00:39.500,0:00:43.560
Ngoài ra, tự tôi có thể làm[br]mọi việc khác

0:00:43.567,0:00:45.400
(Susanna) Đó là một sự[br]thành công

0:00:45.400,0:00:48.140
và bạn cảm thấy rất tự hào[br]khi bạn thực sự

0:00:48.140,0:00:52.050
tiến bộ, và làm được gì đó[br]mà không phải nhờ

0:00:52.050,0:00:53.850
người khác, bạn biết đấy

0:00:53.850,0:00:56.110
Cảm giác giống như là[br]chính bạn làm được, yeah!

0:00:56.970,0:00:59.090
(Người dẫn) Ngoài sở thích[br]về công nghệ

0:00:59.090,0:01:02.420
điểm chung của những người này[br]là khuyết tật về vận động

0:01:02.420,0:01:04.180
Nhưng mỗi trường hợp[br]đều khác nhau

0:01:04.180,0:01:06.080
nên cách họ sử dụng máy tính[br]cũng khác nhau

0:01:06.080,0:01:10.050
(Doug Hayman) Rất hiếm khi có[br]một giải pháp phù hợp

0:01:10.050,0:01:11.880
cho tất cả mọi người

0:01:11.880,0:01:15.350
Mỗi người khuyết tật,[br]với dị tật riêng của họ

0:01:15.350,0:01:20.070
sẽ phải có một thiết kế riêng biệt[br]phù hợp với nhu cầu của họ

0:01:20.070,0:01:24.730
Và họ mới chính là[br]những người quyết định,

0:01:24.730,0:01:28.120
Công nghệ này phù hợp với tôi[br]hay cần có thêm thứ gì khác

0:01:28.120,0:01:30.960
phù hợp với tôi hơn?

0:01:30.960,0:01:33.270
(Người dẫn) Dị tật của một cá nhân

0:01:33.270,0:01:36.220
có thể không dễ thấy với người khác,[br]ngay cả những người[br]

0:01:36.220,0:01:40.540
có cùng loại khuyết tật[br]có thể cần những loại công nghệ khác nhau

0:01:40.540,0:01:42.260
Cần phải gần gũi với

0:01:42.270,0:01:46.200
người sử dụng máy tính[br]để xác định công nghệ phù hợp nhất

0:01:46.200,0:01:52.950
(Andrew Riggle) Chú ý đến mỗi cá nhân[br]và những thứ người đó cần

0:01:52.950,0:01:57.870
qua cả việc quan sát[br]trong môi trường thực tế

0:01:57.870,0:02:00.160
trong đó công nghệ sẽ được sử dụng

0:02:00.160,0:02:06.560
và cũng qua việc trao đổi với cá nhân đó

0:02:07.264,0:02:09.389
(Người dẫn) Chúng tôi sẽ cho bạn xem[br]một vài ví dụ về công nghệ thích ứng

0:02:09.389,0:02:13.620
mà đã được dùng hiệu quả[br]bởi những người khuyết tật về vận động

0:02:13.620,0:02:16.470
Chúng ta sẽ bắt đầu với việc[br]ngồi lên bàn máy tính

0:02:19.800,0:02:24.160
Bạn không thể dùng máy tính[br]nếu bạn không chạm được nó

0:02:24.160,0:02:26.550
Bạn phải có thể vào nhà

0:02:26.550,0:02:30.740
Băng qua lối đi, và ngồi[br]thoải mái tại bàn máy,

0:02:30.740,0:02:32.600
Máy tính tại công sở[br]và trường học nên được đặt

0:02:32.610,0:02:36.200
ở những vị trí dễ tiếp cận[br]cho người sử dụng xe lăn

0:02:36.200,0:02:40.990
(Andrew) Sự dễ tiếp cận đối với[br]nhà cửa, phòng thí nghiệm, lớp học

0:02:40.990,0:02:46.450
là vô cùng quan trọng[br]bởi vì những công nghệ này

0:02:46.450,0:02:50.010
bất kể tốt thế nào[br]sẽ hoàn toàn vô ích

0:02:50.010,0:02:54.750
cho một người khuyết tật vận động[br]nếu họ không thể tiếp cận nó

0:02:54.750,0:02:59.200
(Dan Comden) Và điều đó nghĩa là[br]phải có dốc thoải, nếu có bậc thang

0:02:59.200,0:03:02.460
phải có thang máy, nếu có bậc thang[br]trong nhà

0:03:02.460,0:03:05.460
có đủ khoảng trống giữa các lối đi[br]nếu đó là phòng thí nghiệm

0:03:05.460,0:03:07.900
hay có đủ khoảng trống[br]trong hành lang

0:03:08.960,0:03:11.460
(Người dẫn) Đồ nội thất[br]cũng có thể tạo sự khác biệt

0:03:11.460,0:03:13.160
Cần linh động[br]trong cách bạn bố trí

0:03:13.170,0:03:16.760
bàn phím, màn hình máy tính[br]và chiều cao bàn máy

0:03:16.760,0:03:19.500
Một số loại bàn có thể[br]được chỉnh cao hơn hay thấp hơn

0:03:19.500,0:03:22.750
nhờ đó màn hình được đặt[br]ở chiều cao thoải mái nhất

0:03:22.750,0:03:25.440
Khay bàn phím có thể[br]được di chuyển lên, xuống, nghiêng

0:03:25.440,0:03:27.320
để việc đánh máy dễ hơn

0:03:31.860,0:03:34.440
(Người dẫn) Một số người[br]khuyết tật không có

0:03:34.440,0:03:38.820
sự linh động hay tầm hoạt động[br]để sử dụng một bàn phím chuẩn

0:03:38.820,0:03:42.400
May mắn là, có rất nhiều[br]giải pháp thay thế

0:03:42.400,0:03:46.420
Một vài trong số chúng đã được[br]tích hợp vào các hệ điều hành phổ biến

0:03:46.420,0:03:48.840
(Dan) Việc có những tính năng cơ bản[br]được tích hợp

0:03:48.840,0:03:52.790
vào hệ điều hành rất quan trọng.[br]Có một số thứ

0:03:52.790,0:03:56.420
rất đơn giản có thể được[br]điều chỉnh sử dụng bảng điều khiển

0:03:56.420,0:04:00.980
và bảng điều khiển khả năng tiếp cận,[br]cung cấp khả năng sử dụng cơ bản

0:04:00.980,0:04:03.680
cho bàn phím và cho hệ điều hành

0:04:03.690,0:04:06.330
(Người dẫn) Ví dụ,[br]một người sử dụng một ngón tay

0:04:06.330,0:04:09.190
hoặc một thanh ngậm sẽ không thể[br]gõ 2 phím cùng lúc

0:04:09.190,0:04:12.850
như là giữ "control" và gõ một phím khác

0:04:12.850,0:04:16.890
Có một tùy chọn cho phép[br]những phím đó được gõ tuần tự

0:04:17.400,0:04:19.880
Một tùy chọn khác hủy[br]những phím được gõ lặp lại

0:04:19.890,0:04:22.860
cho những người gõ phím[br]giữ quá lâu

0:04:22.860,0:04:25.960
Và những tính năng như "Tự động chỉnh sửa"[br]phổ biến trong

0:04:25.960,0:04:29.420
những phần mềm văn bản[br]và các ứng dụng khác

0:04:29.420,0:04:32.320
cho phép người dùng viết tắt[br]các từ dài và câu

0:04:32.320,0:04:33.940
với một chuỗi kí tự ngắn

0:04:33.950,0:04:36.270
Một khi các cụm viết tắt được thiết lập

0:04:36.270,0:04:39.880
chúng giúp việc đánh máy nhanh hơn và[br]chính xác hơn

0:04:39.880,0:04:42.280
Cũng có những vấn đề thích ứng[br]cần xem xét

0:04:42.280,0:04:44.360
Ví dụ, tấm khóa bàn phím

0:04:44.370,0:04:50.060
(Susie) Tấm khóa bàn phím là một lưới[br]phủ lên trên bàn phím

0:04:50.060,0:04:55.320
nó có lỗ cho mỗi phím[br]và ngăn ngừa người ta

0:04:55.320,0:05:01.080
gõ nhầm phím họ không muốn

0:05:01.080,0:05:05.120
khi họ không tự kiểm soát được hoạt động

0:05:06.600,0:05:08.240
(Người dẫn) Người[br]tầm vận động nhỏ

0:05:08.250,0:05:10.990
Một bàn phím nhỏ có thể hữu ích

0:05:10.990,0:05:13.790
Cũng có bàn phím tay trái và[br]bàn phím tay phải

0:05:13.790,0:05:15.840
có thể được dùng chỉ bởi một tay

0:05:15.840,0:05:19.300
Với những người có tầm hoạt động tốt[br]nhưng thiếu sự khéo léo

0:05:19.300,0:05:21.940
có những bàn phím với phím cỡ lớn

0:05:25.550,0:05:28.060
Cho những người không thể[br]kích hoạt một bàn phím thật

0:05:28.060,0:05:30.300
một bàn phím ảo có thể hữu ích

0:05:30.300,0:05:32.230
Nó xuất hiện trên màn hình máy tính

0:05:32.230,0:05:33.920
dưới dạng hình ảnh của một bàn phím

0:05:33.920,0:05:37.050
Những phím này có thể được kích hoạt[br]bởi chuột, phím cuộn

0:05:37.050,0:05:39.110
hoặc một hệ thống con trỏ khác

0:05:39.110,0:05:42.100
Một số bàn phím ảo có[br]những tính năng như là

0:05:42.100,0:05:45.660
Bố cục bàn phím thay thế[br]hay phần mềm dự đoán từ

0:05:51.740,0:05:54.560
(Người dẫn) Chương trình dự đoán từ[br]giúp đánh máy chính xác

0:05:54.560,0:05:55.740
và nhanh hơn

0:05:55.750,0:05:59.780
Chương trình gợi ý người dùng[br]với một danh sách các từ có thể

0:05:59.780,0:06:01.720
dựa trên các từ đã[br]được đánh máy trước đó

0:06:01.740,0:06:05.080
Một số chương trình thu thập các từ mới[br]khi chúng được sử dụng

0:06:05.080,0:06:08.015
và kết hợp với vốn từ vựng của người dùng[br]để phán đoán

0:06:08.015,0:06:12.475
(Buddy) Ví dụ, tôi gõ một chữ "T"

0:06:12.480,0:06:15.340
sau đó, [br]năm từ bắt đầu bằng "T" xuất hiện

0:06:15.350,0:06:17.970
là những từ tôi thường dùng nhất

0:06:17.970,0:06:21.340
Chúng sẽ hiện ra, tôi sẽ click chọn[br]và từ cần gõ được hoàn tất

0:06:25.920,0:06:28.620
(Dan) Giao diện đồ họa người dùng[br]ở khắp mọi nơi

0:06:28.620,0:06:31.470
và bạn sẽ cần một thiết bị[br]giống dạng con trỏ

0:06:31.470,0:06:33.880
để truy cập các tài nguyên[br]trên máy tính

0:06:33.880,0:06:36.990
nhắp chọn, trỏ chuột...[br]tất cả những thứ đó

0:06:36.990,0:06:39.110
Vì vậy bạn cần[br]dùng chuột máy tính

0:06:39.110,0:06:41.320
hay tìm một thứ gì đó tương tự

0:06:42.800,0:06:44.840
(Người dẫn) Trackball[br]là một khởi đầu tốt

0:06:44.850,0:06:48.870
Bề mặt lăn của trackball[br]dễ điều khiển hơn chuột máy tính

0:06:48.870,0:06:53.560
Trên một số trackball,[br]có những nút giúp nhắp đúp chuột

0:06:53.560,0:06:55.770
nhấn giữ chuột, hay những tính năng khác

0:06:55.770,0:06:58.300
Chúng có thể được đặt trên bàn,[br]hay đặt trên sàn nhà

0:06:58.300,0:07:01.800
cho những người dùng chân[br]thay vì tay để điều khiển

0:07:01.800,0:07:05.730
Những người vận động đầu tốt[br]nhưng không dùng được chân tay

0:07:05.730,0:07:08.740
có thể dùng hệ thống con trỏ[br]điều khiển bằng đầu

0:07:08.740,0:07:11.910
Hệ thống này phát hiện tia hồng ngoại,[br]và dùng một máy phát

0:07:11.910,0:07:14.120
đặt trên đầu người dùng

0:07:14.120,0:07:16.780
Nó "dịch" chuyển động của đầu[br]thành chuyển động con trỏ

0:07:16.780,0:07:17.970
trên màn hình

0:07:17.970,0:07:20.540
Cũng có thể kết hợp thêm[br]với một bàn phím trên màn hình

0:07:20.540,0:07:22.360
để điều khiển toàn bộ máy tính

0:07:22.360,0:07:24.220
(Buddy) Bộ điều khiển bằng đầu[br]tôi đang dùng

0:07:24.220,0:07:30.720
nó chỉ điều khiển con chuột,[br]con trỏ trên bàn phím

0:07:30.720,0:07:34.760
Thứ nhỏ này mà tôi thổi vào[br]sẽ trở thành cú nhắp chuột

0:07:42.520,0:07:43.980
(Người dẫn) Những cảm biến

0:07:43.990,0:07:46.860
làm việc với các bộ giả lập,[br]gửi các tín hiệu bàn phím

0:07:46.860,0:07:48.000
hay chuột đến máy tính

0:07:48.000,0:07:50.220
Chúng rất đa dạng[br]và có thể được điều khiển

0:07:50.220,0:07:51.960
với bắt kì bộ phận nào của cơ thể

0:07:51.960,0:07:54.900
(Doug) Một số người sẽ dùng[br]cảm biến gắn vào cánh tay

0:07:54.910,0:07:59.550
và cánh tay này sẽ được gắn[br]vào một vị trí thích hợp

0:07:59.550,0:08:01.250
cho người dùng

0:08:01.250,0:08:07.050
Một số có thể dùng các cảm biến[br]vốn chỉ đơn giản bật/tắt

0:08:07.050,0:08:10.180
được tương ứng vào máy tính

0:08:10.180,0:08:14.140
và họ có thể sử dụng,[br]hoặc là điều khiển bàn phím ảo

0:08:14.140,0:08:17.290
để gõ phím bình thường

0:08:17.290,0:08:20.800
phần mềm khác cũng có thể được dùng[br]với chính công tắc đó

0:08:20.800,0:08:23.590
để điều khiển hướng đi của chuột

0:08:23.590,0:08:28.280
và click chuột trái hoặc phải[br]với chính công tắc đó

0:08:28.280,0:08:30.230
(Người dẫn) Máy quét[br]và mã Morse

0:08:30.230,0:08:33.289
là hai phương thức nhập[br]dựa trên các "công tắc"

0:08:33.289,0:08:35.090
Với máy quét,[br]người dùng kích hoạt

0:08:35.090,0:08:37.840
một công tắc[br]để tạo ra một menu lựa chọn trên màn hình

0:08:37.840,0:08:39.690
sau đó tiếp tục kích hoạt công tắc[br]

0:08:39.690,0:08:41.890
để thực hiện các lựa chọn cụ thể

0:08:41.890,0:08:44.520
Mã Morse sử dụng[br]một công tắc "thổi"

0:08:44.520,0:08:47.210
với dấu chấm là hút vào,[br]gạch ngang là thổi ra

0:08:47.210,0:08:49.590
Những phần cứng và phần mềm[br]đặc biệt phiên dịch

0:08:49.590,0:08:52.960
mã Morse ra một dạng khác[br]mà máy tính có thể hiểu

0:08:52.960,0:08:55.040
Bất kì hệ thống "công tắc" nào[br]phải được lắp

0:08:55.040,0:08:56.800
bởi một người chuyên nghiệp

0:08:56.800,0:08:59.770
(Doug) Do đó sẽ hữu ích[br]khi nghĩ về những nhu cầu đa dạng

0:08:59.770,0:09:03.230
của một người thiểu năng vận động

0:09:03.230,0:09:07.710
Người ta có thể dùng những công tắc nhỏ,[br]gắn ở mắt

0:09:07.710,0:09:11.140
giúp họ nháy mắt lâu hay mau

0:09:11.140,0:09:14.650
và rồi, qua thiết bị đó

0:09:14.650,0:09:17.510
ngay cả người thiểu năng rất trầm trọng

0:09:17.510,0:09:19.380
cũng có thể sử dụng máy tính

0:09:19.380,0:09:22.370
Họ có thể sử dụng bàn phím ảo[br]và viết thư cho ai đó

0:09:22.370,0:09:24.840
Họ có thể lướt web[br]làm thứ mọi người vẫn làm

0:09:24.840,0:09:26.600
khi họ sử dụng máy tính

0:09:26.600,0:09:29.250
Người khác có thể cần nhiều tính năng hơn

0:09:29.250,0:09:32.550
Họ có thể bị giới hạn vận động

0:09:32.550,0:09:35.320
như họ có thể xoay đầu,[br]có thể nói dễ dàng

0:09:35.320,0:09:38.120
nhưng không thể vận động tay,[br]do đó họ sẽ dùng giọng nói

0:09:38.120,0:09:42.600
để điều khiển máy tính,[br]hoặc dùng các cảm biến sau đầu

0:09:42.600,0:09:46.340
để nhắp chuột

0:09:46.340,0:09:49.500
bạn biết đấy, nhắp chuột trái hay phải[br]ngay cả dùng đầu

0:09:49.500,0:09:52.260
để điều khiển con chuột

0:09:55.980,0:09:57.820
(Oscar) Tôi là một sinh viên năm nhất

0:09:57.827,0:09:59.410
(Người dẫn) Phần mềm[br]giọng nói

0:09:59.410,0:10:02.630
cho phép người dùng không cần bàn phím

0:10:02.630,0:10:05.770
(Oscar) chương trình này[br]giúp tôi đánh máy

0:10:05.770,0:10:08.160
Nó đánh máy theo tôi nói

0:10:08.160,0:10:13.550
Nó là một micro; tôi nói vào micro[br]và nó đánh chữ

0:10:13.550,0:10:15.390
trên màn hình máy tính

0:10:15.390,0:10:18.950
(Người dẫn) Phần mềm nhận dạng giọng nói[br]chuyển từ lời nói

0:10:18.950,0:10:20.800
thành dạng văn bản trên máy

0:10:20.800,0:10:23.460
Người sử dụng nói vào micro

0:10:23.460,0:10:24.950
theo giọng bình thường

0:10:24.950,0:10:27.340
Loại hệ thống này đòi hỏi

0:10:27.340,0:10:30.580
được huấn luyện để nhận ra[br]giọng nói duy nhất của người dùng

0:10:32.160,0:10:34.880
Cũng rất quan trọng là[br]phải có thể sửa chữa

0:10:34.880,0:10:36.940
những lỗi nhận dạng mà hệ thống có thể gặp

0:10:36.940,0:10:39.050
(Sinh viên) Đa phần chúng tôi sợ máy tính

0:10:39.050,0:10:42.420
(Người dẫn) Để dùng công nghệ[br]nhận dạng giọng nói hiệu quả

0:10:42.420,0:10:45.460
rất cần chất giọng và sức khỏe tốt

0:10:45.470,0:10:48.710
Khả năng đọc hiểu cũng rất hữu ích

0:10:48.710,0:10:51.380
vì sẽ luôn cần sửa chữa[br]văn bản mà hệ thống xuất ra

0:10:51.380,0:10:54.200
(Sinh viên): nhưng việc này dễ hơn[br]sau khi luyện tập

0:10:57.820,0:10:58.700
Nỗ lực nghiên cứu

0:10:58.700,0:11:00.440
xác nhận nhiều điều chúng tôi tin

0:11:00.450,0:11:02.780
(Người dẫn) Hệ thống đọc,[br]liên quan cả phần cứng

0:11:02.780,0:11:04.890
và phần mềm, rất hữu ích

0:11:04.890,0:11:07.320
với những người[br]hạn chế khả năng cầm sách

0:11:07.320,0:11:09.880
hoặc lật trang

0:11:09.880,0:11:12.680
Máy scan có thể chuyển đổi[br]từ tài liệu vật lý thành ảnh số

0:11:12.680,0:11:15.260
sau đó nó được chuyển thành[br]dạng văn bản

0:11:15.260,0:11:17.120
và được nhận dạng bởi máy tính

0:11:17.120,0:11:20.260
Sau đó, tất cả các chữ[br]xuất hiện trên màn hình

0:11:20.260,0:11:23.560
để một bộ đọc văn bản[br]đọc chúng

0:11:25.520,0:11:28.460
Điểm quan trọng nhất[br]khi chọn công nghệ thích ứng

0:11:28.460,0:11:31.110
là xác định nhu cầu[br]của những người sẽ sử dụng chúng

0:11:31.110,0:11:34.600
Những giải pháp tốt nhất[br]là những gì họ tự lựa chọn

0:11:34.600,0:11:36.770
Tất cả đều vì thành công của chính họ

0:11:36.770,0:11:39.770
(Andrew) Những công nghệ[br]đang được dùng hiện tại

0:11:39.770,0:11:44.210
sẽ nhanh chóng trở thành cốt lõi[br]của nền kinh tế hiện đại

0:11:44.210,0:11:45.960
và cả cuộc sống chúng ta

0:11:45.960,0:11:48.780
Nếu không tiếp cận được[br]công nghệ

0:11:48.780,0:11:51.130
cho phép chúng ta tiếp cận[br]những phương tiện này

0:11:51.130,0:11:55.940
Gần như là không thể[br]cho những người khuyết tật này

0:11:55.940,0:11:59.560
hòa nhập trọn vẹn vào xã hội