WEBVTT

00:00:00.670 --> 00:00:05.440
Đây là ảnh chụp chiếc Airbus A380.

00:00:05.440 --> 00:00:08.109
Và tôi tò mò máy bay này mất bao lâu

00:00:08.109 --> 00:00:10.790
để cất cánh?

00:00:10.790 --> 00:00:12.875
Và tôi nhìn vào tốc độ của nó
khi cất cánh.

00:00:17.570 --> 00:00:23.600
Và tôi được biết rằng nó được 
ước tính là 280 km một giờ.

00:00:23.600 --> 00:00:26.810
Và để biến giá trị này thành tốc độ, 
chúng ta cũng phải định hướng,

00:00:26.810 --> 00:00:28.620
không chỉ độ lớn.

00:00:28.620 --> 00:00:31.680
Vậy hướng là hướng của đường băng.

00:00:31.680 --> 00:00:35.304
Vậy đây là xu hướng tích cực ngay đây.

00:00:35.304 --> 00:00:37.470
Nên khi chúng ta nói về gia tốc
hay vận tốc

00:00:37.470 --> 00:00:39.098
trong đây, chúng ta sẽ cho rằng nó

00:00:39.098 --> 00:00:42.450
theo hướng này, hướng đường băng.

00:00:42.450 --> 00:00:44.970
Và tôi cũng đã kiểm tra các thuộc tính
của nó, và đây,

00:00:44.970 --> 00:00:47.120
Tôi sẽ đơn giản hóa nó một chút, 
bởi nó không

00:00:47.120 --> 00:00:49.214
có gia tốc cố định hoàn toàn.

00:00:49.214 --> 00:00:50.630
Những hãy nói từ lúc

00:00:50.630 --> 00:00:53.490
phi công nói chúng ta sẽ cất cánh cho đến
khi thực sự

00:00:53.490 --> 00:00:55.690
cất cánh, gia tốc của máy bay không đổi.

00:00:55.690 --> 00:01:02.280
Động cơ của nó có khả năng 
tăng tốc ổn định

00:01:02.280 --> 00:01:09.450
gia tốc một mét trên giây trên giây.

00:01:09.450 --> 00:01:13.070
Vì vậy, cứ sau mỗi giây máy bay có thể 
tăng tốc độ thêm một mét mỗi giây

00:01:13.070 --> 00:01:16.030
nhanh hơn trước khi bắt đầu giây đó.

00:01:16.030 --> 00:01:25.310
Hay một cách khác để viết nó là 1.0--
để tôi viết nó

00:01:25.310 --> 00:01:27.250
theo cách này-- mét trên giây trên giây

00:01:27.250 --> 00:01:30.984
mà cũng có thể được viết như mét trên
giây bình phương.

00:01:30.984 --> 00:01:32.650
Tôi nghĩ rằng đó là trực quan hơn.

00:01:32.650 --> 00:01:34.910
Điều này thanh thoát hơn khi viết.

00:01:34.910 --> 00:01:36.290
Hãy nhìn vào nó.

00:01:36.290 --> 00:01:38.490
Vậy điều đầu tiên chúng ta đang
cố gắng trả lời

00:01:38.490 --> 00:01:42.540
là, cất cánh mất bao lâu?

00:01:47.360 --> 00:01:50.200
Đây là câu hỏi chúng ta cố gắng trả lời.

00:01:50.200 --> 00:01:52.400
Và để trả lời điều này, ít nhất não bộ

00:01:52.400 --> 00:01:54.289
cần các đơn vị chính xác.

00:01:54.289 --> 00:01:55.830
Nên ở đây chúng ta có gia tốc

00:01:55.830 --> 00:01:58.773
theo mét và giây, hay giây bình phương.

00:01:58.773 --> 00:02:00.640
Và ở đây chúng ta có vận tốc cất cánh

00:02:00.640 --> 00:02:04.130
có ki-lô-mét và giờ.

00:02:04.130 --> 00:02:06.030
Vậy hãy chuyển đổi vận tốc cất cánh

00:02:06.030 --> 00:02:07.170
sang mét trên giây.

00:02:07.170 --> 00:02:10.479
Và sau đó chúng ta có thể đơn giản hóa
câu trả lời cho câu hỏi này.

00:02:10.479 --> 00:02:14.770
Vậy nếu chúng ta có 280 
km trên giờ (km/h),

00:02:14.770 --> 00:02:18.170
làm sao chúng ta chuyển nó sang 
mét trên giây (m/s)?

00:02:18.170 --> 00:02:21.630
Vậy hãy chuyển nó sang 
km trên giây (km/s) trước.

00:02:21.630 --> 00:02:23.360
Nên chúng ta muốn thoát khỏi giờ.

00:02:23.360 --> 00:02:25.122
Và cách tốt nhất để làm, nếu chúng ta

00:02:25.122 --> 00:02:26.580
có một giờ ở mẫu số, chúng ta

00:02:26.580 --> 00:02:29.230
muốn một giờ ở tử số, và chúng ta

00:02:29.230 --> 00:02:31.530
muốn một giây ở mẫu số.

00:02:31.530 --> 00:02:34.600
Vậy chúng ta nhân con số này là gì?

00:02:34.600 --> 00:02:36.960
Hoặc chúng ta đặt trước giờ và giây?

00:02:36.960 --> 00:02:41.030
Vậy một giờ, trong một giờ có
3600 giây,

00:02:41.030 --> 00:02:44.960
60 giây trong một phút,
60 phút trong một giờ.

00:02:44.960 --> 00:02:46.870
Bạn có một trong những đơn vị
lớn nhất

00:02:46.870 --> 00:02:50.400
bằng 3600 lần đơn vị nhỏ hơn.

00:02:50.400 --> 00:02:52.280
Và chúng ta có thể nhân với điều đó.

00:02:52.280 --> 00:02:54.820
Và nếu chúng ta làm điều đó, giờ
sẽ triệt tiêu.

00:02:54.820 --> 00:02:58.950
Và chúng ta sẽ có 280 chia 3600 km/s.

00:02:58.950 --> 00:03:00.830
Nhưng tôi muốn làm toán một lần.

00:03:00.830 --> 00:03:04.550
Vậy hãy chuyển đổi từ km sang m.

00:03:04.550 --> 00:03:08.770
Vậy một lần nữa, chúng ta có km ở tử số.

00:03:08.770 --> 00:03:11.070
Chúng ta muốn km ở mẫu số bây giờ.

00:03:11.070 --> 00:03:12.410
Vậy triệt tiêu nó.

00:03:12.410 --> 00:03:14.490
Và chúng ta muốn mét ở tử số.

00:03:14.490 --> 00:03:15.710
Và đơn vị nhỏ hơn là?

00:03:15.710 --> 00:03:16.790
Nó là mét.

00:03:16.790 --> 00:03:20.800
Và chúng ta có 1000m bằng 1km.

00:03:20.800 --> 00:03:22.830
Vậy nhân nó, km

00:03:22.830 --> 00:03:23.910
sẽ bị triệt tiêu.

00:03:23.910 --> 00:03:29.490
Và bạn đang còn lại 280 nhân 1,

00:03:29.490 --> 00:03:35.620
vậy chúng ta không phải viết xuống,
nhân 1000,

00:03:35.620 --> 00:03:43.400
tất cả trên 3600, và đơn vị chúng ta
còn lại

00:03:43.400 --> 00:03:49.440
là mét trên-- và đơn vị còn lại ở đây

00:03:49.440 --> 00:03:52.700
là giây-- m/s.

00:03:52.700 --> 00:03:57.970
Vậy lấy ra máy tính TI-85 đáng tin
của tôi và tính điều này.

00:03:57.970 --> 00:04:03.050
Vậy chúng ta có 280 nhân 1000, bằng
280.000, nhưng hãy

00:04:03.050 --> 00:04:06.790
để tôi chia cho 3600.

00:04:06.790 --> 00:04:10.880
Và nó cho kết quả 77,7.

00:04:10.880 --> 00:04:13.300
Và tôi có hai chữ số có nghĩa

00:04:13.300 --> 00:04:15.120
trong mỗi giá trị ban dầu.

00:04:15.120 --> 00:04:18.230
Tôi có 1 ở đây, không chắc 100%

00:04:18.230 --> 00:04:20.630
có bao nhiêu số có nghĩa ở đây.

00:04:20.630 --> 00:04:23.830
Hàng chục có được làm tròn đến
10km gần nhất?

00:04:23.830 --> 00:04:26.349
Hay nó chính xác là 280 km/h?

00:04:26.349 --> 00:04:28.340
Để an toàn tôi sẽ xem xét rằng nó

00:04:28.340 --> 00:04:30.360
được làm tròn đến 10 km.

00:04:30.360 --> 00:04:32.320
Vậy chúng ta chỉ có hai số có nghĩa
ở đây.

00:04:32.320 --> 00:04:34.435
Vậy chúng ta có thể chỉ có hai
số có nghĩa

00:04:34.435 --> 00:04:35.310
trong câu trả lời.

00:04:35.310 --> 00:04:41.390
Vậy chúng ta sẽ làm tròn 78 m/s.

00:04:41.390 --> 00:04:48.800
Vậy nó sẽ là 78 m/s,

00:04:48.800 --> 00:04:50.950
khá nhanh.

00:04:50.950 --> 00:04:53.590
Để thứ này cất cánh mỗi giây trôi qua

00:04:53.590 --> 00:04:58.260
máy bay ohair đi được 78m, 3/4

00:04:58.260 --> 00:05:00.777
chiều dài sân bóng đá mỗi giây.

00:05:00.777 --> 00:05:03.160
Nhưng đó không phải điều
chúng ta cố gắng trả lời.

00:05:03.160 --> 00:05:05.950
Chúng ta muốn biết sẽ mất bâu lâu để
máy bay cất cánh?

00:05:05.950 --> 00:05:09.650
Chà chúng ta có thể làm nó trong đầu
nếu nghĩ về nó.

00:05:09.650 --> 00:05:12.440
Gia tốc là 1m/s, trên giây.

00:05:12.440 --> 00:05:15.060
Điều đó nói cho chúng ta sau mỗi giây

00:05:15.060 --> 00:05:17.420
nó sẽ tăng 1m/s.

00:05:17.420 --> 00:05:21.574
Vậy nếu bạn bắt đầu ở vận tốc 0 và sau đó
sau một giây

00:05:21.574 --> 00:05:22.990
nó sẽ là 1m/s.

00:05:22.990 --> 00:05:25.198
Sau 2 giây nó sẽ là 2m/s.

00:05:25.198 --> 00:05:27.740
Sau 3 giây nó sẽ là 3m/s.

00:05:27.740 --> 00:05:30.770
Vậy bau lâu để được 78m/s?

00:05:30.770 --> 00:05:38.550
Chà, mất 78 giây, hay một phút

00:05:38.550 --> 00:05:40.710
18 giây.

00:05:40.710 --> 00:05:44.840
Và để xác minh điều này với 
định nghĩa gia tốc,

00:05:44.840 --> 00:05:46.877
chỉ cần nhớ gia tốc,

00:05:46.877 --> 00:05:48.960
là đại lượng vec-tơ, với tất cả hướng

00:05:48.960 --> 00:05:51.060
chúng ta đang nói đến bây giờ là

00:05:51.060 --> 00:05:53.280
hướng đường băng.

00:05:53.280 --> 00:06:00.240
Gia tốc bằng sự thay đổi vận tốc

00:06:00.240 --> 00:06:02.140
theo thời gian.

00:06:04.676 --> 00:06:07.050
Và chúng ta đang cố gắng tính thời gian,

00:06:07.050 --> 00:06:08.740
hay sự thay đổi thời gian.

00:06:08.740 --> 00:06:09.750
Vậy hãy tính điều đó.

00:06:09.750 --> 00:06:12.040
Hãy nhân cả hai vế với 
sự thay đổi thời gian.

00:06:12.040 --> 00:06:17.780
Bạn có sự thay đổi thời gian nhân
gia tốc

00:06:17.780 --> 00:06:20.785
bằng sự thay đổi vận tốc.

00:06:24.180 --> 00:06:26.600
Và để tính sự thay đổi thời gian, chia
hai vế

00:06:26.600 --> 00:06:29.230
cho gia tốc.

00:06:29.230 --> 00:06:31.940
Vậy chia hai vế cho gia tốc ta được

00:06:31.940 --> 00:06:33.720
sự thay đổi thời gian.

00:06:33.720 --> 00:06:35.710
Tôi có thể đi xuống đây, nhưng tôi muốn

00:06:35.710 --> 00:06:37.584
sử dụng tất cả thứ tôi sở hữu.

00:06:37.584 --> 00:06:40.400
Tôi có thay đổi thời gian bằng thay đổi

00:06:40.400 --> 00:06:44.855
vận tốc chia gia tốc.

00:06:47.920 --> 00:06:51.664
Và trong trường hợp này, sự thay đổi
vận tốc là gì?

00:06:51.664 --> 00:06:53.455
Chà, chúng ta bắt đầu với tốc độ,

00:06:53.455 --> 00:06:55.370
hay chúng ta cho rằng chúng ta bắt đầu

00:06:55.370 --> 00:06:57.880
với vận tốc 0 m/s.

00:06:57.880 --> 00:07:00.710
Và chúng ta muốn đạt 78 m/s.

00:07:00.710 --> 00:07:04.650
Vậy thay đổi vận tốc là 78 m/s.

00:07:08.730 --> 00:07:11.030
Vậy điều này bằng, trong trường hợp
của chúng ta,

00:07:11.030 --> 00:07:14.580
78 m/s là sự thay đổi vận tốc.

00:07:14.580 --> 00:07:17.400
Tôi lấy vận tốc cuối, 78 m/s,

00:07:17.400 --> 00:07:19.320
và trừ đi vận tốc ban đầu,

00:07:19.320 --> 00:07:20.590
là 0 m/s,

00:07:20.590 --> 00:07:22.000
Và chúng ta có điều này.

00:07:22.000 --> 00:07:24.230
Chia cho gia tốc, chia

00:07:24.230 --> 00:07:28.990
1 m/s trên giây,

00:07:28.990 --> 00:07:31.400
hay 1 mét trên giây bình phương.

00:07:31.400 --> 00:07:33.160
Phần số rất dễ.

00:07:33.160 --> 00:07:36.920
Bạn có 78 chia 1, chỉ bẳng 78.

00:07:36.920 --> 00:07:40.140
Và đơn vị bạn có m/s.

00:07:40.140 --> 00:07:42.620
Và sau đó chia cho mét trên 
giây bình phương,

00:07:42.620 --> 00:07:44.230
tương đương vơi snhaan

00:07:44.230 --> 00:07:46.760
giây bình phương chia mét.

00:07:46.760 --> 00:07:48.440
Đúng chứ?

00:07:48.440 --> 00:07:49.940
Chia một cái gì đó tương đương

00:07:49.940 --> 00:07:51.940
với nhân với phần đảo ngược.

00:07:51.940 --> 00:07:54.130
Và bạn có thể làm tương tự với đơn vị.

00:07:54.130 --> 00:07:57.110
Và chúng ta có mét triệt tiêu.

00:07:57.110 --> 00:07:59.060
Và sau đó giây bình phương chia giây,

00:07:59.060 --> 00:08:00.660
chúng ta còn giây.

00:08:00.660 --> 00:08:04.340
Và một lần nữa, chúng ta có 78 giây,

00:08:04.340 --> 00:08:07.910
một phút hơn để máy bay cất cánh.