WEBVTT

00:00:06.171 --> 00:00:09.930
นิทานของเราเกี่ยวกับเด็กหญิงชื่อว่า ไอริส

00:00:09.930 --> 00:00:13.360
ไอริสอ่อนไหวมาก

00:00:13.360 --> 00:00:16.998
มากเสียจนเธอนั้นน้ำตาไหลตลอด

00:00:16.998 --> 00:00:20.002
เธอร้องไห้เมื่อเศร้า

00:00:20.002 --> 00:00:23.085
เมื่อดีใจ

00:00:23.085 --> 00:00:28.020
และถึงกับน้ำตาเอ่อเมื่อมีสิ่งใดมากระทบเธอ

00:00:28.020 --> 00:00:31.363
เธอมีต่อมน้ำตาพิเศษเอาไว้สร้างน้ำตาใหม่

00:00:31.363 --> 00:00:33.786
และท่อพิเศษที่เรียกว่า ลาไครมอล พันช์ทา 
(lacrimal puncta)

00:00:33.786 --> 00:00:36.911
เอาไว้ระบายน้ำตาเก่าออกไป

00:00:36.911 --> 00:00:38.949
และเธอร้องไห้เยอะแยะเสียจน

00:00:38.949 --> 00:00:41.257
เธอเสียน้ำตาไปวันละสิบออนซ์

00:00:41.257 --> 00:00:43.469
นั่นเท่ากับสามสิบแกลอนต่อปี

00:00:43.469 --> 00:00:45.368
อันที่จริง ถ้าคุณมองดูดีๆ

00:00:45.368 --> 00:00:49.971
คุณจะเห็นว่าเธอร้องไห้นิดหน่อยตลอดเวลา

00:00:49.971 --> 00:00:52.592
น้ำตาที่หล่ออยู่ซึ่งไอริสผลิตออกมาตลอดนั้น

00:00:52.592 --> 00:00:54.999
ก่อตัวขึ้นเป็นชั้นปกคลุมบางๆ สามชั้น

00:00:54.999 --> 00:00:58.383
ที่ปกคลุมเธอและป้องกันฝุ่นและละออง

00:00:58.383 --> 00:01:00.915
ถัดจากไอริสคือชั้นเมือก

00:01:00.915 --> 00:01:03.745
ซึ่งทำให้ส่วนประกอบทั้งหมดกระชับติดกับเธอ

00:01:03.745 --> 00:01:06.055
เหนือขึ้นไปคือชั้นน้ำ

00:01:06.055 --> 00:01:07.515
ซึ่งทำให้ไอริสชุ่มชื้น

00:01:07.515 --> 00:01:09.449
ไล่แบคทีเรียที่มารุกราน

00:01:09.449 --> 00:01:13.172
และป้องกันผิวหนังของเธอ หรือกระจกตา จากอันตราย

00:01:13.172 --> 00:01:15.585
และท้ายที่สุด ก็คือชั้นไขมัน

00:01:15.585 --> 00:01:18.759
ซึ่งเป็นฟิล์มมันๆ บางๆ ด้านนอก ที่ทำให้พื้นผิวเรียบ

00:01:18.759 --> 00:01:20.340
เพื่อให้ไอริสมองผ่านได้

00:01:20.340 --> 00:01:22.996
และป้องกันชั้นอื่นๆ จากการระเหย

00:01:22.996 --> 00:01:24.929
ตามปกติ ไอริสใช้ชีวิตประจำวัน

00:01:24.929 --> 00:01:26.888
โดยไม่ได้สังเกตว่าน้ำตาที่หล่ออยู่

00:01:26.888 --> 00:01:28.209
ทำหน้าที่ของมัน

00:01:28.209 --> 00:01:30.041
ซึ่งนั่นก็เป็นไปตามจุดประสงค์

00:01:30.041 --> 00:01:32.919
แต่วันหนึ่ง เธอเจอกับเด็กผู้หญิงที่มีชื่อว่าหัวหอม

00:01:32.919 --> 00:01:34.911
ไอริสตกหลุมรักเธอทันที

00:01:34.911 --> 00:01:37.577
หัวหอมดูงามเลิศในเสื้อคลุมสีม่วงของเธอ

00:01:37.577 --> 00:01:39.830
และเธอก็หอมรัญจวน

00:01:39.830 --> 00:01:42.339
ดังนั้น ไอริสจึงเชิญหัวหอมมาที่บ้านเธอสำหรับมื้อค่ำ

00:01:42.339 --> 00:01:45.034
แต่เมื่อเธอเข้ามาและถอดเสื้อนอกออก

00:01:45.034 --> 00:01:47.250
สิ่งแย่ๆ ก็เกิดขึ้น

00:01:47.250 --> 00:01:49.664
คุณเห็นไหม เมื่อเสื้อนอกของหัวหอมถูกถอดออกไป

00:01:49.664 --> 00:01:51.499
ปฏิกิริยาเคมีก็เกิดขึ้น

00:01:51.499 --> 00:01:54.782
เปลี่ยนซัลฟอกไซด์ที่ทำให้เธอมีกลิ่นหอมๆ

00:01:54.782 --> 00:01:56.616
ไปเป็นกรดซัลฟีนิค

00:01:56.616 --> 00:02:00.579
ซึ่งจากนั้นกลายเป็นสารที่น่ารังเกียจ ซึ่งมีชื่อยาวๆ ว่า

00:02:00.579 --> 00:02:03.825
ซิน-โพรพานีเทียล เอส-ออกไซด์ 
(syn-Propanethial S-oxide)

00:02:03.825 --> 00:02:06.203
ก๊าซนั้นทิ่มไอริส

00:02:06.203 --> 00:02:07.705
และทันใดนั้น เธอก็ยั้งไม่ไหว

00:02:07.705 --> 00:02:10.327
เธอเริ่มที่จะสะอื้นอย่างไม่อาจควบคุม

00:02:10.327 --> 00:02:13.164
น้ำตาที่เกิดโดยนอกอำนาจจิตใจนี้
ต่างจากน้ำตาที่หล่ออยู่ตามปกติ

00:02:13.164 --> 00:02:14.875
ซึ่งไอริสคุ้นเคย

00:02:14.875 --> 00:02:16.290
เพราะพวกมันถูกออกแบบ

00:02:16.290 --> 00:02:17.833
ให้ชะล้างสิ่งที่เป็นอันตราย หรืออนุภาคต่างๆ

00:02:17.833 --> 00:02:21.218
พวกมันถูกขับออกมาในปริมาณที่เยอะกว่ามาก

00:02:21.218 --> 00:02:23.910
และชั้นน้ำของพวกมันประกอบด้วยแอนติบอดีมากกว่า

00:02:23.910 --> 00:02:28.249
เพื่อที่จะยับยั้งจุลชีพใดๆ ก็ตามที่อาจพยายามบุกเข้ามา

00:02:28.249 --> 00:02:30.912
ไอริสและหัวหอมต่างก็เสียใจ

00:02:30.912 --> 00:02:32.839
พวกเขารู้ว่าไม่สามารถที่จะสานต่อความสัมพันธ์นี้ได้

00:02:32.839 --> 00:02:34.782
ถ้าไอริสจะต้องเจ็บและเสียน้ำตา

00:02:34.782 --> 00:02:37.613
ทุกครั้งที่หัวหอมถอดเสื้อนอกออก

00:02:37.613 --> 00:02:39.522
ดังนั้น พวกเขาจึงตัดสินใจที่จะแยกทางกัน

00:02:39.522 --> 00:02:41.666
เมื่อหัวหอมเดินออกจากประตูไป

00:02:41.666 --> 00:02:43.346
ไอริสก็หยุดร้องไห้

00:02:43.346 --> 00:02:44.870
และก็ร้องขึ้นมาอีกในทันที

00:02:44.870 --> 00:02:47.161
เพียงแต่ว่าตอนนี้ เธอไม่ได้ร้องไห้
ขับน้ำตาโดยนอกอำนาจจิตใจ

00:02:47.161 --> 00:02:49.660
แต่เป็นน้ำตาที่เกิดจากอารมณ์

00:02:49.660 --> 00:02:52.591
เมื่อใครก็ตามเศร้าหรือสุขมากๆ

00:02:52.591 --> 00:02:54.369
มันรู้สึกเหมือนกับเสียการควบคุม

00:02:54.369 --> 00:02:55.635
ซึ่งสามารถเป็นอันตรายได้

00:02:55.635 --> 00:02:57.163
ดังนั้น น้ำตาจากอารมณ์จะเข้ามา

00:02:57.163 --> 00:02:58.841
เพื่อปรับสมดุลอารมณ์

00:02:58.841 --> 00:03:00.832
ให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้

00:03:00.832 --> 00:03:02.757
พร้อมๆ ไปกับการตอบสนองทางกายภาพอื่นๆ

00:03:02.757 --> 00:03:04.329
อย่างเช่น เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ

00:03:04.329 --> 00:03:05.921
และลดอัตราการหายใจ

00:03:05.921 --> 00:03:07.849
แต่นักวิทยาศาสตร์ยังคงไม่แน่ใจจริงๆ

00:03:07.849 --> 00:03:11.581
ว่าทำไม หรือด้วยเหตุใดที่น้ำตานั้นถึงช่วยได้

00:03:11.581 --> 00:03:13.183
มันอาจเป็นกลไกทางสังคม

00:03:13.183 --> 00:03:16.005
ที่จะแสดงความเห็นใจสงสาร หรือการยอมจำนน

00:03:16.005 --> 00:03:17.818
แต่การศึกษาบางชิ้นยังได้พบว่า

00:03:17.818 --> 00:03:19.766
น้ำตาจากอารมณ์นั้นมีองค์ประกอบเป็น

00:03:19.766 --> 00:03:21.400
ฮอร์โมนความเครียดในระดับสูง

00:03:21.400 --> 00:03:24.319
ดังเช่น ACTH และ เอ็นคีพาห์ลิน (enkephalin)

00:03:24.319 --> 00:03:26.666
เอ็นโดรฟิน และ ยาแก้ปวดจากธรรมชาติ

00:03:26.666 --> 00:03:30.423
ในกรณีนี้ น้ำตาจากอารมณ์ ก็ยังได้ทำให้ไอริสใจเย็นลง

00:03:30.423 --> 00:03:33.416
และยังสื่ออารมณ์ของเธอออกไปให้คนอื่นทราบ

00:03:33.416 --> 00:03:35.703
น่าเสียใจที่หัวหอมและไอริสไม่ได้ลงเอยกัน

00:03:35.703 --> 00:03:37.085
แต่ไม่ต้องห่วง

00:03:37.085 --> 00:03:39.180
ตราบใดที่คุณยังมีน้ำตาทั้งสามชนิด

00:03:39.180 --> 00:03:41.172
ที่ยังคงความสมดุลและพลานามัยที่ดีให้กับคุณ

00:03:41.172 --> 00:03:42.300
มันก็จะดีขึ้นเอง

00:03:42.300 --> 00:03:43.017
เดี๋ยวก็รู้