Történetünk egy Írisz nevű lányról szól.
Írisz nagyon érzékeny.
Annyira, hogy mindig könnyezik.
Sír, ha szomorú,
és ha boldog.
Még akkor is könnyezik,
ha valami csak irritálja.
Az új könnyeket a
speciális könnymirigyével termeli.
A régieket pedig könnypontoknak nevezett
speciális csöveivel vezeti el.
Annyit sír, hogy naponta kb. 300 ml,
évente kb. 114 l könnyben úszik.
Valójában, ha közelről megnézzük,
láthatjuk egy kicsit mindig sír.
Az alsó könnyréteg,amelyet
Írisz folyamatosan termel
három vékony réteget alkot,
távol tartva a koszt
és a szennyeződéseket.
Közvetlenül Írisz közelében
található a mucin réteg,
amely rögzíti az egészet a felületén.
Ezen található a vizes réteg,
amely hidratálja Íriszt,
távol tartja a behatoló baktériumokat,
és védi bőrét, a szaruhártyát
a sérülésektől.
Végül a lipidréteg,
egy olajos külső réteg
tartja a felszínt simán,
hogy Írisz átlásson
és megakadályozza az
alsóbb rétegek elpárolgását.
Általában Írisz anélkül éli életét,
hogy igazán észrevenné,
amíg az alsó könnyréteg
végzi a dolgát.
Igazából ez is a lényeg.
Egy nap azonban találkozik
egy Hagyma nevű lánnyal.
Írisz azonnal odáig van.
Hagyma pompásan néz ki
fényes lila kabátjában,
és az illata fantasztikus.
Így Írisz meghívja magához
Hagymát vacsorára.
Ám amikor az bemegy
és leveszi kabátját,
valami szörnyű dolog történik.
Láthatod, hogy mikor
Hagyma leveszi kabátját,
egy kémiai reakció történik.
A nagyszerű illatát adó szulfoxidok
szulfénsavvá alakulnak,
amely aztán egy hosszú nevű
csúnya anyaggá:
szin-propanal S-xiddá alakul.
A gáz csípi Íriszt,
és hirtelen nem bírja tovább,
megállíthatalan sírásban tör ki.
A reflex könnyek mások,
mint az Írisz által megszokott
alsó könnyréteg.
Mivel ezek azért vannak,
hogy a veszélyes anyagokat,
részecskéket elmossák.
Így jóval nagyobb
mennyiségben termelődnek,
és vizes rétegük több
antitestet tartalmaz,
hogy megakadályozzák
mikroorganizmusok esetleges behatolását.
Írisz és Hagyma is le van sújtva.
Tudják, kapcsolatuk nem folytatódhat,
ha Írisz megbántódik és sír
minden alkalommal, amikor
Hagyma leveszi kabátját.
Úgy döntenek szakítanak.
Amint Hagyma kisétál az ajtón,
Írisz abbahagyja a sírást.
Majd azonnal újrakezdi.
Ám most nem reflex, hanem
érzelmi könnyeket termel.
Amikor valaki nagyon szomorú vagy boldog,
a kontroll elvesztését jelentheti,
ami veszélyes lehet.
Így érzelmi könnyek termelődnek,
hogy a hangulat stabilizálódjon
olyan gyorsan, ahogy lehetséges.
Ezt segítik más fiziológiai reakciók is.
Ilyen a megemelkedett pulzusszám
és a lassabb légzés.
Ám a tudósok még nem tudják biztosan,
a könnyek pontosan hogyan
és miért segítenek.
A sírás lehet közösségi mechanizmus,
hogy szimpátiát váltsunk ki,
vagy megadást mutassunk.
Néhány kutatás azonban kimutatta,
hogy az érzelmi könnyek
nagyobb koncentrációban
tartalmaznak stressz hormonokat,
ACTH-t és enkefalint,
amely endorfin és
természetes fájdalomcsillapító.
Így az érzelmi könnyek
meg is nyugtatják Íriszt,
és jelzik érzelmi állapotát
is a mások felé.
Sajnos Hagymával nem alakultak
jól a dolgok Írisz,
de ne aggódj.
Amíg mind a három féle könnyed van,
amelyek kiegyensúlyozottan
és egészségesen tartanak,
minden rendben lesz.
Meglátod.