WEBVTT

00:00:00.760 --> 00:00:02.096
Tüm yaşam,

00:00:02.120 --> 00:00:03.856
yaşayan her bir şey,

00:00:03.880 --> 00:00:06.816
DNA'daki bilgiye göre oluşturuldu.

00:00:06.840 --> 00:00:08.216
Peki bu ne demek?

00:00:08.240 --> 00:00:10.776
Nasıl ki İngiliz alfabesi
kelimelere dönüştürüldüğünde

00:00:10.776 --> 00:00:13.976
size bugün söyleyeceğim
şeyleri söyleme imkânı tanıyan

00:00:14.000 --> 00:00:16.816
alfabetik harflerden meydana geliyorsa

00:00:16.840 --> 00:00:20.936
DNA da genetik harflerden meydana geliyor
ve genlere dönüştürüldüğünde

00:00:20.960 --> 00:00:22.696
hücrelerin protein üretmesini,

00:00:22.720 --> 00:00:25.776
yani bir hücrenin işlevlerini
yerine getirmesini sağlayan

00:00:25.800 --> 00:00:28.816
karmaşık yapıları meydana getiren
amino asitler üretmesini

00:00:28.840 --> 00:00:30.606
ve hikâyelerini anlatmasını sağlıyor.

00:00:30.606 --> 00:00:34.536
İngiliz alfabesinde 26 harf varken
genetik alfabede sadece dört tane var.

00:00:34.560 --> 00:00:36.936
Oldukça ünlüler.
Belki de onları biliyorsunuz.

00:00:36.960 --> 00:00:39.280
Onlara genellikle G, C, A ve T deniyor.

00:00:40.520 --> 00:00:43.936
Ama tüm bu yaşam çeşitliliğinin

00:00:43.960 --> 00:00:46.040
dört genetik harfin
sonucu olması inanılmaz.

00:00:47.240 --> 00:00:51.256
İngiliz alfabesinde dört harf olsa
nasıl olurdu bir hayal edin.

00:00:51.280 --> 00:00:53.560
Ne tür hikâyeler anlatabilirdik?

00:00:55.280 --> 00:00:57.440
Peki genetik alfabede
daha fazla harf olsaydı?

00:00:59.440 --> 00:01:02.416
Daha fazla harfli yaşam
daha farklı hikâyelere kapı açar mıydı,

00:01:02.440 --> 00:01:04.440
hatta belki daha ilginç olanlara?

NOTE Paragraph

00:01:06.480 --> 00:01:10.296
1999 yılında La Jolla,
Kaliforniya'daki laboratuvarım

00:01:10.320 --> 00:01:14.016
altı harfli bir genetik alfabe DNA'sıyla
canli organizmalar yaratma amacıyla

00:01:14.040 --> 00:01:17.056
bu soru üzerinde çalışmaya başladı;

00:01:17.080 --> 00:01:21.560
dört doğal harfe ek olarak
iki insan yapımı ek harf.

00:01:23.120 --> 00:01:24.376
Böyle bir organizma

00:01:24.400 --> 00:01:27.256
kökten değiştirilmiş
ilk yaşam şekli olurdu.

00:01:27.280 --> 00:01:29.216
Yarı sentetik bir yaşam şekli olurdu,

00:01:29.240 --> 00:01:33.120
yaşamın daha önce yaptığından
daha fazla bilgi saklayabilen bir şekli.

00:01:34.120 --> 00:01:35.976
Yeni proteinler üretebilirdi,

00:01:36.000 --> 00:01:38.976
genellikle protein yapımında kullanılan
20 normal amino asidin

00:01:38.976 --> 00:01:40.890
daha fazlasından inşa edilen proteinler.

00:01:41.560 --> 00:01:43.640
Bu yaşam nasıl hikâyelere kapı açardı?

NOTE Paragraph

00:01:45.400 --> 00:01:48.216
Sentetik kimya
ve moleküler biyolojinin gücüyle

00:01:48.240 --> 00:01:49.816
ve yaklaşık 20 yıllık çalışmayla

00:01:49.840 --> 00:01:52.376
altı harfli DNA'ya sahip
bakteriyi yarattık.

00:01:52.400 --> 00:01:53.829
Nasıl yaptığımızı anlatayım.

NOTE Paragraph

00:01:54.640 --> 00:01:57.176
Lisedeki biyoloji dersinden
tüm hatırlamanız gereken

00:01:57.200 --> 00:02:00.696
iki doğal harfin eşleşerek
iki temel çift oluşturduğu.

00:02:00.720 --> 00:02:02.976
G, C ile eşleşiyor, A ise T ile eşleşiyor,


00:02:03.000 --> 00:02:04.816
yeni harflerimizi yaratmak için

00:02:04.840 --> 00:02:08.376
yüzlerce yeni aday harf sentezledik

00:02:08.400 --> 00:02:11.448
ve birbirleriyle seçerek eşleşme
yeteneklerini inceledik.

00:02:11.472 --> 00:02:13.176
15 yıllık çalışmanın ardından da

00:02:13.200 --> 00:02:15.776
birbiriyle çok iyi eşleşen
iki tane bulduk,

00:02:15.800 --> 00:02:17.496
yani en azından deney tüpü içinde.

00:02:17.520 --> 00:02:19.216
İsimleri oldukça karmaşık

00:02:19.240 --> 00:02:20.910
ama şimdilik onlara X ve Y diyelim.

NOTE Paragraph

00:02:21.960 --> 00:02:25.376
Yapmamız gereken bir sonraki şey ise
X ve Y'yi hücrelerin içine sokmaktı

00:02:25.400 --> 00:02:28.936
ve sonunda alglerde
benzer bir şey yapan bir protein bulduk,

00:02:28.960 --> 00:02:30.336
bakterimizde işe yaradı.

00:02:30.360 --> 00:02:34.856
Yapmamız gereken son şey de
X ve Y için şunu gösterebilmekti:

00:02:34.880 --> 00:02:38.400
Hücrelerin büyüyüp bölünebildiği,
DNA'larında X ve Y'ye tutunabildiği.

00:02:39.880 --> 00:02:42.976
O zamana dek yaptığım her şey
umduğumdan çok daha zaman aldı.

00:02:43.000 --> 00:02:45.016
Aslında gerçekten sabırsız biriyim

00:02:45.040 --> 00:02:48.840
ama bu, en önemli adım,
hayal ettiğimden daha hızlı işe yaradı,

00:02:49.840 --> 00:02:51.040
anında diyebilirim.

NOTE Paragraph

00:02:52.640 --> 00:02:54.856
2014 yılında bir hafta sonu,

00:02:54.880 --> 00:02:58.756
laboratuvarımda bir lisans üstü öğrencisi
altı harfli DNA'yla bakteri yetiştirdi.

00:02:58.800 --> 00:03:01.578
Şimdi sizi onlarla
tanıştırmama izin verin.

00:03:01.578 --> 00:03:03.440
Bu onların gerçek bir fotoğrafı.

00:03:04.880 --> 00:03:07.320
Bunlar ilk yarı sentetik organizmalar.

NOTE Paragraph

00:03:09.480 --> 00:03:12.286
Altı harfli DNA'sı olan bakteriler,
oldukça ilginç değil mi?

00:03:12.286 --> 00:03:14.720
Belki de bazılarınız
hâlâ nedenini merak ediyordur.

00:03:15.680 --> 00:03:18.856
O hâlde bizi motive eden şeylerin
bazılarından biraz bahsedeyim,

00:03:18.880 --> 00:03:20.816
hem teorik hem de pratik olanlar.

00:03:20.840 --> 00:03:23.536
Teoride insanlar hep
hayatın ne olduğuna kafa yordular,

00:03:23.560 --> 00:03:26.176
canlı olan şeyleri faklı kılan şeye,

00:03:26.200 --> 00:03:27.956
insanların bu konuda fikirleri oldu.

00:03:27.956 --> 00:03:30.176
Pek çoğu hayatı kusursuz olarak açıkladı,

00:03:30.200 --> 00:03:32.696
bu da bir yaratıcı olduğuna
kanıt gösterildi.

00:03:32.720 --> 00:03:36.376
Yaşayan şeyler farklıdır
çünkü bir tanrı onlara yaşam üfledi.

00:03:36.400 --> 00:03:38.736
Başkaları daha bilimsel
bir açıklama aradılar

00:03:38.760 --> 00:03:40.136
ama şunu söyleyebilirim ki

00:03:40.160 --> 00:03:43.056
hâlâ yaşam moleküllerinin
özel olduğunu düşünüyorlar.

00:03:43.080 --> 00:03:46.496
Evrim onları milyarlarca yıldır
optimize etmiyor mu zaten?

00:03:46.520 --> 00:03:49.456
Bakış açınız ne olursa olsun,
şu gerçekten imkânsız görünüyor;

00:03:49.480 --> 00:03:51.586
kimyagerlerin yeni parçalar
ortaya çıkarması,

00:03:51.586 --> 00:03:54.536
bunların, yaşamın doğal molekülleriyle
birlikte işleyebilmesi

00:03:54.560 --> 00:03:56.920
ve tüm bunları yaparken
her şeyin yolunda gitmesi.

00:03:58.400 --> 00:04:01.456
Peki ne kadar kusursuz
yaratıldık veya evrildik?

00:04:01.480 --> 00:04:03.720
Hayatın molekülleri ne kadar özel?

00:04:04.640 --> 00:04:06.976
Bu sotuları sormak bile imkânsız

00:04:07.000 --> 00:04:09.120
çünkü yaşamı hiçbir şeyle kıyaslayamadık.

00:04:10.000 --> 00:04:11.976
Şimdi ilk kez çalışmamız gösteriyor ki

00:04:12.000 --> 00:04:14.696
belki de yaşamın molekülleri
o kadar özel değil.

00:04:14.720 --> 00:04:17.760
Belki de bildiğimiz hayat
olabilecek tek yol değil.

00:04:18.920 --> 00:04:22.136
Belki de biz tek çözüm değiliz
hatta en iyi çözüm bile değiliz,

00:04:22.160 --> 00:04:23.600
sadece bir çözümüz.

NOTE Paragraph

00:04:25.600 --> 00:04:28.176
Bu sorular yaşamla ilgili
temel sorunlara değiniyor

00:04:28.200 --> 00:04:30.056
ama belki de anlaşılması biraz zor.

00:04:30.080 --> 00:04:31.816
Peki ya pratikteki amaçlarımız?

00:04:31.840 --> 00:04:34.616
Yaşamın genişlemiş bir
kelime dağarcığıyla sunabileceği

00:04:34.640 --> 00:04:36.736
yeni hikâyeleri keşfetmek istedik.

00:04:36.760 --> 00:04:39.976
Unutmayın, burada hikâyeler
hücrenin ürettiği proteinler

00:04:40.000 --> 00:04:41.376
ve sahip oldukları işlevler.

00:04:41.400 --> 00:04:44.496
Bizim yarı sentetik organizmalarımız


00:04:44.520 --> 00:04:48.176
yeni işlevlere sahip ne tür proteinler
yapabilir ve hatta kullanabilir?

00:04:48.200 --> 00:04:50.160
Aklımızda birkaç şey var.

NOTE Paragraph

00:04:51.240 --> 00:04:55.816
Birincisi hücrelere protein yaptırmak,
bizim kullanmamız için.

00:04:55.840 --> 00:04:57.336
Bugün proteinler gittikçe artan

00:04:57.336 --> 00:05:00.016
geniş çapta değişik uygulama
alanları için kullanılıyor,

00:05:00.040 --> 00:05:02.296
askerleri yaralanmadan
koruyan materyallerden

00:05:02.320 --> 00:05:04.566
tehlikeli maddeleri tespit eden
cihazlara kadar,

00:05:04.566 --> 00:05:05.896
yine de bana göre

00:05:05.920 --> 00:05:08.320
en heyecan verici uygulama
protein ilaçları.

00:05:09.160 --> 00:05:10.576
Yeni olmalarına karşın

00:05:10.600 --> 00:05:13.016
protein ilaçları tıpta devrim yarattı bile

00:05:13.040 --> 00:05:15.736
ve mesela insülin de bir protein.

00:05:15.760 --> 00:05:18.616
Ne olduğunu biliyorsunuzdur,
bir ilaç olarak üretiliyor

00:05:18.640 --> 00:05:21.296
ve diyabeti tedavi etme şeklimizi
tamamen değiştirdi.

00:05:21.320 --> 00:05:24.296
Ancak burada sorun, proteinlerin
yapımının gerçekten zor olması

00:05:24.320 --> 00:05:28.110
ve onları elde etmenin tek pratik yolu
hücrelerin sizin için yapmasını sağlamak.

00:05:28.880 --> 00:05:30.576
O yüzden doğal hücrelerle

00:05:30.600 --> 00:05:34.096
doğal amino asitlere sahip
proteinler yaptırabilirsiniz

00:05:34.120 --> 00:05:36.336
ve bu proteinlerin özellikleri,

00:05:36.360 --> 00:05:38.856
geliştirilebilecekleri kullanım alanları

00:05:38.880 --> 00:05:40.574
proteinin inşa edildiği

00:05:40.574 --> 00:05:42.896
o amino asitlerin doğasıyla
sınırlı kalacak.

00:05:42.920 --> 00:05:44.136
İşte burada,

00:05:44.160 --> 00:05:47.416
bir protein yapmak için
birbirine bağlanmış 20 normal amino asit,

00:05:47.440 --> 00:05:50.200
sanırım çok da farklı görünmediklerini
fark ediyorsunuz.

00:05:50.200 --> 00:05:52.536
O kadar farklı işlev sunmuyorlar.

00:05:52.560 --> 00:05:54.586
öyle çok sayıda farklı işlevleri yok.

00:05:54.586 --> 00:05:58.532
Sentetik kimyagerlerinin ilaç olarak
yaptığı küçük moleküllerle kıyaslayalım.

00:05:58.532 --> 00:06:00.302
Proteinlerden daha basit yapıdalar

00:06:00.302 --> 00:06:03.660
ama rutin olarak çok daha geniş çapta
çeşitlilikten yapılıyorlar.

00:06:03.660 --> 00:06:05.265
Moleküler detaylara aldırmayın

00:06:05.265 --> 00:06:08.166
ama farklı olduklarını da göreceksiniz.

00:06:08.166 --> 00:06:10.574
Aslında onları harika ilaçlar kılan şey

00:06:10.574 --> 00:06:12.776
değişik hastalıkları
tedavi eden farklılıkları.

00:06:12.800 --> 00:06:16.976
Daha büyük bir çeşitlilikten
protein yapabildiğimizde

00:06:17.000 --> 00:06:20.360
geliştirebileceğimiz protein ilaçlarını
düşünmek teşvik edici.

NOTE Paragraph

00:06:21.840 --> 00:06:23.690
Yarı sentetik organizmamızın

00:06:23.690 --> 00:06:27.016
yeni ve değişik amino asit içeren
protein yapmasını sağlayabilir miyiz?

00:06:27.040 --> 00:06:29.296
Belki de istenen özellik veya işleve sahip

00:06:29.320 --> 00:06:31.590
proteine bizi yönlendirecek amino asitler?

00:06:32.640 --> 00:06:33.896
Örneğin

00:06:33.920 --> 00:06:37.056
insanlara enjekte ettiğiniz zaman
çoğu protein dengeli olmaz.

00:06:37.080 --> 00:06:39.256
Hızla ayrıştırılırlar veya atılırlar,

00:06:39.280 --> 00:06:41.080
bu da ilaç olmalarına engel olur.

00:06:42.080 --> 00:06:44.496
Peki ya yeni amino asitler yapabilsek,

00:06:44.520 --> 00:06:46.336
kendilerine bir şeyler bağlı olsa,

00:06:46.360 --> 00:06:48.336
bu sayede çevrelerinden korunsalar,

00:06:48.360 --> 00:06:51.536
ayrıştırılmaktan
veya atılmaktan korunsalar

00:06:51.560 --> 00:06:53.420
ve böylelikle daha iyi ilaçlar olsalar?

00:06:55.560 --> 00:06:57.976
Moleküllere tutunabilmeleri için

00:06:58.000 --> 00:07:00.480
minik parmakları olan
proteinler yapabilir miyiz?

00:07:01.480 --> 00:07:04.216
Pek çok küçük molekül
ilaç olmayı başaramadı

00:07:04.240 --> 00:07:07.176
çünkü insan bedeninin karmaşık çevresinde

00:07:07.200 --> 00:07:09.336
hedeflerini bulmakta yeterli olamadılar.

00:07:09.360 --> 00:07:12.976
Bu molekülleri alıp yeni amino asitlerin
parçası hâline getirebilir miyiz?

00:07:13.000 --> 00:07:15.776
Böylece bir proteinle
birleştirildiklerinde

00:07:15.800 --> 00:07:18.160
protein onları hedeflerine
yönlendirebilir mi?

NOTE Paragraph

00:07:20.040 --> 00:07:22.216
Synthorx adında
bir biyotek şirketi kurdum.

00:07:22.240 --> 00:07:24.856
Synthorx, sentetik
organizmanın kısaltılmışı.

00:07:24.880 --> 00:07:28.536
sonund bir X var çünkü
biyotek şirketleri bunu hep yapar.

NOTE Paragraph

00:07:28.560 --> 00:07:29.976
(Kahkahalar)

NOTE Paragraph

00:07:30.000 --> 00:07:32.046
Synthorx, laboratuvarımla
yakından çalışıyor

00:07:32.046 --> 00:07:36.376
ve insan hücrelerinin yüzeyinde
belli bir reseptörü tanıyan

00:07:36.400 --> 00:07:38.096
bir protein konusunda ilgililer.

00:07:38.120 --> 00:07:40.576
Ancak sorun şu ki bu ayrıca

00:07:40.600 --> 00:07:43.296
aynı hücrelerin yüzeyinde
başka bir reseptör de tanıyor

00:07:43.320 --> 00:07:44.960
ve bu onu toksit yapıyor.

00:07:45.800 --> 00:07:47.936
Bu proteinin
bir varyasyonunu üreterek

00:07:47.960 --> 00:07:52.296
ikinci reseptörle etkileşime geçen
kısmı alıkoyabilir miyiz,

00:07:52.320 --> 00:07:54.256
onu büyük bir şemsiye altına almak gibi?

00:07:54.280 --> 00:07:57.360
Böylece protein sadece
istenen ilk reseptörle etkileşime geçer?

00:07:58.520 --> 00:08:00.256
Bunu yapmak ya çok zor

00:08:00.280 --> 00:08:02.536
ya da normal amoni asitlerle
yapılması imkânsız,

00:08:02.560 --> 00:08:06.000
ancak özellikle bu amaç için tasarlanmış
amino asitlerle değil.

NOTE Paragraph

00:08:08.520 --> 00:08:11.450
Yarı sentetik hücrelerimizi
küçük fabrikalar gibi çalıştırarak

00:08:11.450 --> 00:08:13.216
daha iyi protein ilaçları ürettirmek

00:08:13.240 --> 00:08:15.976
tek ilginç potansiyel
uygulama yöntemi değil.

00:08:16.000 --> 00:08:19.400
Çünkü unutmayın, hücrelerin
işini yapmasına izin veren şey proteinler.

00:08:20.320 --> 00:08:23.616
Yeni işlevlere sahip yeni proteinler
yapan hücrelerimiz olsaydı

00:08:23.640 --> 00:08:27.216
doğal hücrelerin yapamadığını
yapmalarını sağlayabilir miydik?

00:08:27.240 --> 00:08:30.016
Örneğin yarı sentetik
organizmalar geliştirerek

00:08:30.040 --> 00:08:34.176
bunları bir insana enjekte edebilir,
kanser hücrelerini hedef alabilir

00:08:34.200 --> 00:08:37.289
ve bulunduklarında
toksit bir proteinle öldürebilir miyiz?

00:08:38.400 --> 00:08:41.080
Farklı yağları yiyen
bir bakteri yaratabilir

00:08:41.080 --> 00:08:43.256
ve bir petrol akıntısını
temizleyebilir miyiz?

00:08:43.280 --> 00:08:46.356
Bunlar sadece daha geniş bir
kelime dağarcığı olan yaşamın

00:08:46.356 --> 00:08:48.776
anlatabileceği hikâyelerden birkaçı.

NOTE Paragraph

00:08:48.800 --> 00:08:50.296
Harika değil mi?

00:08:50.320 --> 00:08:53.216
İnsanlara yarı sentetik
organizmalar enjekte etmek?

00:08:53.240 --> 00:08:56.616
Okyanusa milyonlara litre
bakteri salmak

00:08:56.640 --> 00:08:58.136
veya en sevdiğiniz plaja?

00:08:58.160 --> 00:09:00.616
Ama durun bir dakika,
bu aslında korkunç bir şey.

00:09:00.640 --> 00:09:02.640
Bu dinozor gerçekten korkutucu.

00:09:04.480 --> 00:09:06.256
Ama şu da var:

00:09:06.280 --> 00:09:09.856
yarı sentetik organizmalarımızın
hayatta kalmaları için

00:09:09.880 --> 00:09:12.800
X ve Y'nin kimyasal öncülerinden
beslenmeleri gerekiyor.

00:09:13.800 --> 00:09:17.280
X ve Y, doğada var olan
her şeyden tamamen farklı.

00:09:18.160 --> 00:09:20.760
Hücrelerde bunlardan yok,
bunları yapma yetisi de.

00:09:21.600 --> 00:09:22.856
Biz onları hazırlarken,

00:09:22.880 --> 00:09:25.816
laboratuvarımda kontrollü çevrede
onları büyütürken

00:09:25.840 --> 00:09:27.936
onları doğa dışı
besinlerle besleyebilirim.

00:09:27.960 --> 00:09:31.296
Sonra onları bir insana
veya sahile gönderdiğimizde

00:09:31.320 --> 00:09:34.016
o özel yiyeceğe erişimleri olmayacaktır,

00:09:34.040 --> 00:09:37.136
bir süre büyüyebilir
ve hayatta kalabilirler,

00:09:37.160 --> 00:09:40.656
istenen işlevi yerine getirecek kadar,

00:09:40.680 --> 00:09:42.816
sonra da besinsiz kalmaya başlarlar.

00:09:42.840 --> 00:09:44.176
Aç kalmaya başlarlar.

00:09:44.200 --> 00:09:46.320
Açlıktan ölür ve yok olurlar.

00:09:47.480 --> 00:09:49.896
Yaşamın yeni hikâyelere
kapı açmasını sağlıyor

00:09:49.920 --> 00:09:52.920
ve bu hikâyelerin yer
ve zamanını da belirleyebiliyoruz.

NOTE Paragraph

00:09:55.080 --> 00:09:57.333
Bu konuşmanın başında
size 2014 yılında

00:09:57.333 --> 00:10:01.856
daha fazla bilgi saklayan yarı sentetik
organizmaların yaratıldığını söylemiştim.

00:10:01.880 --> 00:10:03.976
X ve Y, DNA'larında.

00:10:04.000 --> 00:10:06.456
Ama az önce konuştuğumuz tüm bu amalar

00:10:06.480 --> 00:10:08.936
X ve Y'nin protein yapmasına dayanıyor.

00:10:08.960 --> 00:10:10.640
Biz de bunun üzerinde çalıştık.

00:10:11.600 --> 00:10:15.296
İki yıl içinde, X ve Y'li DNA'ları
hücrelerin alabildiğini gösterdik,

00:10:15.320 --> 00:10:18.270
ve bunu DNA'nın çalışan kopyaları
RNA'ya kopyalayabiliyorlardı.

00:10:19.560 --> 00:10:21.376
Ve geçen senenin sonunda,

00:10:21.400 --> 00:10:24.536
X ve Y'yi protein yapmada
kullanabildiklerini gösterdik.

00:10:24.560 --> 00:10:27.216
İşte buradalar, gösterinin yıldızları,

00:10:27.240 --> 00:10:30.720
tamamen işlevsel
ilk yarı sentetik organizmalar.

NOTE Paragraph

00:10:31.560 --> 00:10:36.200
(Alkışlar)

NOTE Paragraph

00:10:38.040 --> 00:10:41.536
Hücreler yeşil çünkü yeşil parlayan
bir protein yapıyorlar.

00:10:41.560 --> 00:10:44.096
Oldukça ünlü bir protein,
aslında denizanasından,

00:10:44.120 --> 00:10:46.216
pek çok insan doğal biçiminde kullanıyor

00:10:46.240 --> 00:10:48.280
çünkü yaptığınız zaman görmek çok kolay.

00:10:49.280 --> 00:10:51.176
Ancak bu proteinlerin her birinde,

00:10:51.200 --> 00:10:54.960
doğal yaşamın protein yapamadığı
yeni bir amino asit var.

NOTE Paragraph

00:10:57.160 --> 00:11:01.000
Yaşayan her hücre

00:11:02.160 --> 00:11:04.536
her bir proteinini yapmak için

00:11:04.560 --> 00:11:06.600
dört harfli genetik bir alfabe kullandı.

00:11:07.720 --> 00:11:11.856
Bu hücreler yaşıyor, büyüyor
ve protein yapyor,

00:11:11.880 --> 00:11:13.776
altı harfli bir alfabeyle.

00:11:13.800 --> 00:11:15.200
Bunlar yeni yaşam biçimleri.

00:11:16.360 --> 00:11:18.520
Bu yarı sentetik yaşam biçimi.

NOTE Paragraph

00:11:19.840 --> 00:11:21.616
Peki ya gelecek?

00:11:21.640 --> 00:11:25.216
Laboratuvarım başka hücrelerin
genetik alfabesini genişletmeye çalışıyor,

00:11:25.240 --> 00:11:26.456
insan hücreleri de dâhil.

00:11:26.480 --> 00:11:30.136
Ve daha karmaşık organizmalar
üzerinde çalışmaya hazırlanıyoruz.

00:11:30.160 --> 00:11:31.960
Yarı sentetik kurtları düşünün.

NOTE Paragraph

00:11:33.360 --> 00:11:35.096
Söylemek istediğim son şey,

00:11:35.120 --> 00:11:37.536
size söylemek istediğim en önemli şey,

00:11:37.560 --> 00:11:39.920
yarı sentetik yaşam artık burada.

NOTE Paragraph

00:11:40.760 --> 00:11:42.016
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:11:42.040 --> 00:11:46.720
(Alkışlar)

NOTE Paragraph

00:11:53.480 --> 00:11:55.976
Chris Anderson: Floyd,
bu inanılmaz bir şey.

00:11:56.000 --> 00:11:58.736
Şunu sormak istiyorum,

00:11:58.760 --> 00:12:01.256
yaşamın sunabileceği
imkânları düşününce

00:12:01.280 --> 00:12:05.136
çalışmanın göstergeleri ne yönde,

00:12:05.160 --> 00:12:07.416
mesela evrende, başka bir yerde?

00:12:07.440 --> 00:12:11.576
Görünen o ki yaşamın
veya varsayımlarımızın çoğu

00:12:11.600 --> 00:12:14.456
DNA gerçeği üzerine kurulu

00:12:14.480 --> 00:12:18.736
ancak kendi kendini yineleyen
moleküllerin olma ihtimali

00:12:18.760 --> 00:12:21.856
altı harfli DNA'dan bile
daha büyük değil mi?

NOTE Paragraph

00:12:21.880 --> 00:12:24.256
Floyd Romesberg:
Kesinlikle, doğru,

00:12:24.280 --> 00:12:26.016
ve bence çalışmamız gösterdi ki

00:12:26.040 --> 00:12:29.736
bahsettiğim gibi her zaman
bir önyargımız vardı,

00:12:29.760 --> 00:12:31.136
kusursuz olduğumuza dair,

00:12:31.160 --> 00:12:33.736
en iyi olduğumuza dair,
Tanrı bizi böyle yarattığı,

00:12:33.760 --> 00:12:35.856
evrim bizi böyle kıldığı için.

00:12:35.880 --> 00:12:39.160
Doğal olanların yanında
çalışabilen moleküller yaptık

00:12:40.440 --> 00:12:43.656
ve bence bu şunu gösteriyor ki

00:12:43.680 --> 00:12:46.336
kimya ve fiziğin temel yasalarına
uyan her molekülü alıp

00:12:46.360 --> 00:12:47.616
onları optimize edebilir

00:12:47.640 --> 00:12:50.496
ve yaşamın doğal moleküllerinin
yaptıklarını yapabilirsiniz.

00:12:50.496 --> 00:12:52.136
Burada sihir yok.

00:12:52.160 --> 00:12:53.330
Ve bence tüm bunlar

00:12:53.330 --> 00:12:55.856
yaşamın farklı şekillerde
evrilebileceğini gösteriyor.

00:12:55.856 --> 00:12:58.496
Belki başka DNA türleriyle
bize benzer,

00:12:58.520 --> 00:13:00.240
belki de hiç DNA'sı olmayan şeyler.

NOTE Paragraph

00:13:01.120 --> 00:13:02.376
CA: Senin aklında

00:13:02.400 --> 00:13:05.736
bu olasılık acaba ne kadar büyük?

00:13:05.760 --> 00:13:09.416
Bunu bilebilir miyiz? Çoğu şey
DNA molekülüne mi benzeyecek

00:13:09.440 --> 00:13:12.376
yoksa kendini yineleyen
kökten değişik bir şeye mi,

00:13:12.400 --> 00:13:14.336
yaşayan organizma
yaratabilecek bir şey?

NOTE Paragraph

00:13:14.360 --> 00:13:16.856
FR: Benim kişisel görüşüm,
yeni yaşam bulduğumuzda

00:13:16.880 --> 00:13:19.096
onu tanımayabiliriz bile.

NOTE Paragraph

00:13:19.120 --> 00:13:22.056
CA: Yani bu Goldilocks gezegenleri
arama takıntısı,

00:13:22.080 --> 00:13:24.496
su ve diğer şeyler için
tam doğru konum yani,

00:13:24.520 --> 00:13:26.816
oldukça dar bir varsayım o hâlde.

NOTE Paragraph

00:13:26.840 --> 00:13:30.256
FR: Konuşabileceğiniz birini
arıyorsanız muhtemelen değil

00:13:30.280 --> 00:13:33.176
ama herhangi bir yaşam arayışındaysanız

00:13:33.200 --> 00:13:37.096
bence bu doğru, doğru ışık altında
yaşam arıyorsunuz.

NOTE Paragraph

00:13:37.120 --> 00:13:40.456
CA: Akıllarımıza durgunluk verdiğin için
çok teşekkürler, Floyd.

NOTE Paragraph

00:13:40.480 --> 00:13:43.120
(Alkışlar)