[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.76,0:00:02.10,Default,,0000,0000,0000,,Tüm yaşam,
Dialogue: 0,0:00:02.12,0:00:03.86,Default,,0000,0000,0000,,yaşayan her bir şey,
Dialogue: 0,0:00:03.88,0:00:06.82,Default,,0000,0000,0000,,DNA'daki bilgiye göre oluşturuldu.
Dialogue: 0,0:00:06.84,0:00:08.22,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu ne demek?
Dialogue: 0,0:00:08.24,0:00:10.78,Default,,0000,0000,0000,,Nasıl ki İngiliz alfabesi\Nkelimelere dönüştürüldüğünde
Dialogue: 0,0:00:10.78,0:00:13.98,Default,,0000,0000,0000,,size bugün söyleyeceğim\Nşeyleri söyleme imkânı tanıyan
Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:16.82,Default,,0000,0000,0000,,alfabetik harflerden meydana geliyorsa
Dialogue: 0,0:00:16.84,0:00:20.94,Default,,0000,0000,0000,,DNA da genetik harflerden meydana geliyor\Nve genlere dönüştürüldüğünde
Dialogue: 0,0:00:20.96,0:00:22.70,Default,,0000,0000,0000,,hücrelerin protein üretmesini,
Dialogue: 0,0:00:22.72,0:00:25.78,Default,,0000,0000,0000,,yani bir hücrenin işlevlerini\Nyerine getirmesini sağlayan
Dialogue: 0,0:00:25.80,0:00:28.82,Default,,0000,0000,0000,,karmaşık yapıları meydana getiren\Namino asitler üretmesini
Dialogue: 0,0:00:28.84,0:00:30.61,Default,,0000,0000,0000,,ve hikâyelerini anlatmasını sağlıyor.
Dialogue: 0,0:00:30.61,0:00:34.54,Default,,0000,0000,0000,,İngiliz alfabesinde 26 harf varken\Ngenetik alfabede sadece dört tane var.
Dialogue: 0,0:00:34.56,0:00:36.94,Default,,0000,0000,0000,,Oldukça ünlüler.\NBelki de onları biliyorsunuz.
Dialogue: 0,0:00:36.96,0:00:39.28,Default,,0000,0000,0000,,Onlara genellikle G, C, A ve T deniyor.
Dialogue: 0,0:00:40.52,0:00:43.94,Default,,0000,0000,0000,,Ama tüm bu yaşam çeşitliliğinin
Dialogue: 0,0:00:43.96,0:00:46.04,Default,,0000,0000,0000,,dört genetik harfin\Nsonucu olması inanılmaz.
Dialogue: 0,0:00:47.24,0:00:51.26,Default,,0000,0000,0000,,İngiliz alfabesinde dört harf olsa\Nnasıl olurdu bir hayal edin.
Dialogue: 0,0:00:51.28,0:00:53.56,Default,,0000,0000,0000,,Ne tür hikâyeler anlatabilirdik?
Dialogue: 0,0:00:55.28,0:00:57.44,Default,,0000,0000,0000,,Peki genetik alfabede\Ndaha fazla harf olsaydı?
Dialogue: 0,0:00:59.44,0:01:02.42,Default,,0000,0000,0000,,Daha fazla harfli yaşam\Ndaha farklı hikâyelere kapı açar mıydı,
Dialogue: 0,0:01:02.44,0:01:04.44,Default,,0000,0000,0000,,hatta belki daha ilginç olanlara?
Dialogue: 0,0:01:06.48,0:01:10.30,Default,,0000,0000,0000,,1999 yılında La Jolla,\NKaliforniya'daki laboratuvarım
Dialogue: 0,0:01:10.32,0:01:14.02,Default,,0000,0000,0000,,altı harfli bir genetik alfabe DNA'sıyla\Ncanli organizmalar yaratma amacıyla
Dialogue: 0,0:01:14.04,0:01:17.06,Default,,0000,0000,0000,,bu soru üzerinde çalışmaya başladı;
Dialogue: 0,0:01:17.08,0:01:21.56,Default,,0000,0000,0000,,dört doğal harfe ek olarak\Niki insan yapımı ek harf.
Dialogue: 0,0:01:23.12,0:01:24.38,Default,,0000,0000,0000,,Böyle bir organizma
Dialogue: 0,0:01:24.40,0:01:27.26,Default,,0000,0000,0000,,kökten değiştirilmiş\Nilk yaşam şekli olurdu.
Dialogue: 0,0:01:27.28,0:01:29.22,Default,,0000,0000,0000,,Yarı sentetik bir yaşam şekli olurdu,
Dialogue: 0,0:01:29.24,0:01:33.12,Default,,0000,0000,0000,,yaşamın daha önce yaptığından\Ndaha fazla bilgi saklayabilen bir şekli.
Dialogue: 0,0:01:34.12,0:01:35.98,Default,,0000,0000,0000,,Yeni proteinler üretebilirdi,
Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:38.98,Default,,0000,0000,0000,,genellikle protein yapımında kullanılan\N20 normal amino asidin
Dialogue: 0,0:01:38.98,0:01:40.89,Default,,0000,0000,0000,,daha fazlasından inşa edilen proteinler.
Dialogue: 0,0:01:41.56,0:01:43.64,Default,,0000,0000,0000,,Bu yaşam nasıl hikâyelere kapı açardı?
Dialogue: 0,0:01:45.40,0:01:48.22,Default,,0000,0000,0000,,Sentetik kimya\Nve moleküler biyolojinin gücüyle
Dialogue: 0,0:01:48.24,0:01:49.82,Default,,0000,0000,0000,,ve yaklaşık 20 yıllık çalışmayla
Dialogue: 0,0:01:49.84,0:01:52.38,Default,,0000,0000,0000,,altı harfli DNA'ya sahip\Nbakteriyi yarattık.
Dialogue: 0,0:01:52.40,0:01:53.83,Default,,0000,0000,0000,,Nasıl yaptığımızı anlatayım.
Dialogue: 0,0:01:54.64,0:01:57.18,Default,,0000,0000,0000,,Lisedeki biyoloji dersinden\Ntüm hatırlamanız gereken
Dialogue: 0,0:01:57.20,0:02:00.70,Default,,0000,0000,0000,,iki doğal harfin eşleşerek\Niki temel çift oluşturduğu.
Dialogue: 0,0:02:00.72,0:02:02.98,Default,,0000,0000,0000,,G, C ile eşleşiyor, A ise T ile eşleşiyor,\N
Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:04.82,Default,,0000,0000,0000,,yeni harflerimizi yaratmak için
Dialogue: 0,0:02:04.84,0:02:08.38,Default,,0000,0000,0000,,yüzlerce yeni aday harf sentezledik
Dialogue: 0,0:02:08.40,0:02:11.45,Default,,0000,0000,0000,,ve birbirleriyle seçerek eşleşme\Nyeteneklerini inceledik.
Dialogue: 0,0:02:11.47,0:02:13.18,Default,,0000,0000,0000,,15 yıllık çalışmanın ardından da
Dialogue: 0,0:02:13.20,0:02:15.78,Default,,0000,0000,0000,,birbiriyle çok iyi eşleşen\Niki tane bulduk,
Dialogue: 0,0:02:15.80,0:02:17.50,Default,,0000,0000,0000,,yani en azından deney tüpü içinde.
Dialogue: 0,0:02:17.52,0:02:19.22,Default,,0000,0000,0000,,İsimleri oldukça karmaşık
Dialogue: 0,0:02:19.24,0:02:20.91,Default,,0000,0000,0000,,ama şimdilik onlara X ve Y diyelim.
Dialogue: 0,0:02:21.96,0:02:25.38,Default,,0000,0000,0000,,Yapmamız gereken bir sonraki şey ise\NX ve Y'yi hücrelerin içine sokmaktı
Dialogue: 0,0:02:25.40,0:02:28.94,Default,,0000,0000,0000,,ve sonunda alglerde\Nbenzer bir şey yapan bir protein bulduk,
Dialogue: 0,0:02:28.96,0:02:30.34,Default,,0000,0000,0000,,bakterimizde işe yaradı.
Dialogue: 0,0:02:30.36,0:02:34.86,Default,,0000,0000,0000,,Yapmamız gereken son şey de\NX ve Y için şunu gösterebilmekti:
Dialogue: 0,0:02:34.88,0:02:38.40,Default,,0000,0000,0000,,Hücrelerin büyüyüp bölünebildiği,\NDNA'larında X ve Y'ye tutunabildiği.
Dialogue: 0,0:02:39.88,0:02:42.98,Default,,0000,0000,0000,,O zamana dek yaptığım her şey\Numduğumdan çok daha zaman aldı.
Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.02,Default,,0000,0000,0000,,Aslında gerçekten sabırsız biriyim
Dialogue: 0,0:02:45.04,0:02:48.84,Default,,0000,0000,0000,,ama bu, en önemli adım,\Nhayal ettiğimden daha hızlı işe yaradı,
Dialogue: 0,0:02:49.84,0:02:51.04,Default,,0000,0000,0000,,anında diyebilirim.
Dialogue: 0,0:02:52.64,0:02:54.86,Default,,0000,0000,0000,,2014 yılında bir hafta sonu,
Dialogue: 0,0:02:54.88,0:02:58.76,Default,,0000,0000,0000,,laboratuvarımda bir lisans üstü öğrencisi\Naltı harfli DNA'yla bakteri yetiştirdi.
Dialogue: 0,0:02:58.80,0:03:01.58,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi sizi onlarla\Ntanıştırmama izin verin.
Dialogue: 0,0:03:01.58,0:03:03.44,Default,,0000,0000,0000,,Bu onların gerçek bir fotoğrafı.
Dialogue: 0,0:03:04.88,0:03:07.32,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar ilk yarı sentetik organizmalar.
Dialogue: 0,0:03:09.48,0:03:12.29,Default,,0000,0000,0000,,Altı harfli DNA'sı olan bakteriler,\Noldukça ilginç değil mi?
Dialogue: 0,0:03:12.29,0:03:14.72,Default,,0000,0000,0000,,Belki de bazılarınız\Nhâlâ nedenini merak ediyordur.
Dialogue: 0,0:03:15.68,0:03:18.86,Default,,0000,0000,0000,,O hâlde bizi motive eden şeylerin\Nbazılarından biraz bahsedeyim,
Dialogue: 0,0:03:18.88,0:03:20.82,Default,,0000,0000,0000,,hem teorik hem de pratik olanlar.
Dialogue: 0,0:03:20.84,0:03:23.54,Default,,0000,0000,0000,,Teoride insanlar hep\Nhayatın ne olduğuna kafa yordular,
Dialogue: 0,0:03:23.56,0:03:26.18,Default,,0000,0000,0000,,canlı olan şeyleri faklı kılan şeye,
Dialogue: 0,0:03:26.20,0:03:27.96,Default,,0000,0000,0000,,insanların bu konuda fikirleri oldu.
Dialogue: 0,0:03:27.96,0:03:30.18,Default,,0000,0000,0000,,Pek çoğu hayatı kusursuz olarak açıkladı,
Dialogue: 0,0:03:30.20,0:03:32.70,Default,,0000,0000,0000,,bu da bir yaratıcı olduğuna\Nkanıt gösterildi.
Dialogue: 0,0:03:32.72,0:03:36.38,Default,,0000,0000,0000,,Yaşayan şeyler farklıdır\Nçünkü bir tanrı onlara yaşam üfledi.
Dialogue: 0,0:03:36.40,0:03:38.74,Default,,0000,0000,0000,,Başkaları daha bilimsel\Nbir açıklama aradılar
Dialogue: 0,0:03:38.76,0:03:40.14,Default,,0000,0000,0000,,ama şunu söyleyebilirim ki
Dialogue: 0,0:03:40.16,0:03:43.06,Default,,0000,0000,0000,,hâlâ yaşam moleküllerinin\Nözel olduğunu düşünüyorlar.
Dialogue: 0,0:03:43.08,0:03:46.50,Default,,0000,0000,0000,,Evrim onları milyarlarca yıldır\Noptimize etmiyor mu zaten?
Dialogue: 0,0:03:46.52,0:03:49.46,Default,,0000,0000,0000,,Bakış açınız ne olursa olsun,\Nşu gerçekten imkânsız görünüyor;
Dialogue: 0,0:03:49.48,0:03:51.59,Default,,0000,0000,0000,,kimyagerlerin yeni parçalar\Nortaya çıkarması,
Dialogue: 0,0:03:51.59,0:03:54.54,Default,,0000,0000,0000,,bunların, yaşamın doğal molekülleriyle\Nbirlikte işleyebilmesi
Dialogue: 0,0:03:54.56,0:03:56.92,Default,,0000,0000,0000,,ve tüm bunları yaparken\Nher şeyin yolunda gitmesi.
Dialogue: 0,0:03:58.40,0:04:01.46,Default,,0000,0000,0000,,Peki ne kadar kusursuz\Nyaratıldık veya evrildik?
Dialogue: 0,0:04:01.48,0:04:03.72,Default,,0000,0000,0000,,Hayatın molekülleri ne kadar özel?
Dialogue: 0,0:04:04.64,0:04:06.98,Default,,0000,0000,0000,,Bu sotuları sormak bile imkânsız
Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:09.12,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yaşamı hiçbir şeyle kıyaslayamadık.
Dialogue: 0,0:04:10.00,0:04:11.98,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi ilk kez çalışmamız gösteriyor ki
Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:14.70,Default,,0000,0000,0000,,belki de yaşamın molekülleri\No kadar özel değil.
Dialogue: 0,0:04:14.72,0:04:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Belki de bildiğimiz hayat\Nolabilecek tek yol değil.
Dialogue: 0,0:04:18.92,0:04:22.14,Default,,0000,0000,0000,,Belki de biz tek çözüm değiliz\Nhatta en iyi çözüm bile değiliz,
Dialogue: 0,0:04:22.16,0:04:23.60,Default,,0000,0000,0000,,sadece bir çözümüz.
Dialogue: 0,0:04:25.60,0:04:28.18,Default,,0000,0000,0000,,Bu sorular yaşamla ilgili\Ntemel sorunlara değiniyor
Dialogue: 0,0:04:28.20,0:04:30.06,Default,,0000,0000,0000,,ama belki de anlaşılması biraz zor.
Dialogue: 0,0:04:30.08,0:04:31.82,Default,,0000,0000,0000,,Peki ya pratikteki amaçlarımız?
Dialogue: 0,0:04:31.84,0:04:34.62,Default,,0000,0000,0000,,Yaşamın genişlemiş bir\Nkelime dağarcığıyla sunabileceği
Dialogue: 0,0:04:34.64,0:04:36.74,Default,,0000,0000,0000,,yeni hikâyeleri keşfetmek istedik.
Dialogue: 0,0:04:36.76,0:04:39.98,Default,,0000,0000,0000,,Unutmayın, burada hikâyeler\Nhücrenin ürettiği proteinler
Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:41.38,Default,,0000,0000,0000,,ve sahip oldukları işlevler.
Dialogue: 0,0:04:41.40,0:04:44.50,Default,,0000,0000,0000,,Bizim yarı sentetik organizmalarımız\N
Dialogue: 0,0:04:44.52,0:04:48.18,Default,,0000,0000,0000,,yeni işlevlere sahip ne tür proteinler\Nyapabilir ve hatta kullanabilir?
Dialogue: 0,0:04:48.20,0:04:50.16,Default,,0000,0000,0000,,Aklımızda birkaç şey var.
Dialogue: 0,0:04:51.24,0:04:55.82,Default,,0000,0000,0000,,Birincisi hücrelere protein yaptırmak,\Nbizim kullanmamız için.
Dialogue: 0,0:04:55.84,0:04:57.34,Default,,0000,0000,0000,,Bugün proteinler gittikçe artan
Dialogue: 0,0:04:57.34,0:05:00.02,Default,,0000,0000,0000,,geniş çapta değişik uygulama\Nalanları için kullanılıyor,
Dialogue: 0,0:05:00.04,0:05:02.30,Default,,0000,0000,0000,,askerleri yaralanmadan\Nkoruyan materyallerden
Dialogue: 0,0:05:02.32,0:05:04.57,Default,,0000,0000,0000,,tehlikeli maddeleri tespit eden\Ncihazlara kadar,
Dialogue: 0,0:05:04.57,0:05:05.90,Default,,0000,0000,0000,,yine de bana göre
Dialogue: 0,0:05:05.92,0:05:08.32,Default,,0000,0000,0000,,en heyecan verici uygulama\Nprotein ilaçları.
Dialogue: 0,0:05:09.16,0:05:10.58,Default,,0000,0000,0000,,Yeni olmalarına karşın
Dialogue: 0,0:05:10.60,0:05:13.02,Default,,0000,0000,0000,,protein ilaçları tıpta devrim yarattı bile
Dialogue: 0,0:05:13.04,0:05:15.74,Default,,0000,0000,0000,,ve mesela insülin de bir protein.
Dialogue: 0,0:05:15.76,0:05:18.62,Default,,0000,0000,0000,,Ne olduğunu biliyorsunuzdur,\Nbir ilaç olarak üretiliyor
Dialogue: 0,0:05:18.64,0:05:21.30,Default,,0000,0000,0000,,ve diyabeti tedavi etme şeklimizi\Ntamamen değiştirdi.
Dialogue: 0,0:05:21.32,0:05:24.30,Default,,0000,0000,0000,,Ancak burada sorun, proteinlerin\Nyapımının gerçekten zor olması
Dialogue: 0,0:05:24.32,0:05:28.11,Default,,0000,0000,0000,,ve onları elde etmenin tek pratik yolu\Nhücrelerin sizin için yapmasını sağlamak.
Dialogue: 0,0:05:28.88,0:05:30.58,Default,,0000,0000,0000,,O yüzden doğal hücrelerle
Dialogue: 0,0:05:30.60,0:05:34.10,Default,,0000,0000,0000,,doğal amino asitlere sahip\Nproteinler yaptırabilirsiniz
Dialogue: 0,0:05:34.12,0:05:36.34,Default,,0000,0000,0000,,ve bu proteinlerin özellikleri,
Dialogue: 0,0:05:36.36,0:05:38.86,Default,,0000,0000,0000,,geliştirilebilecekleri kullanım alanları
Dialogue: 0,0:05:38.88,0:05:40.57,Default,,0000,0000,0000,,proteinin inşa edildiği
Dialogue: 0,0:05:40.57,0:05:42.90,Default,,0000,0000,0000,,o amino asitlerin doğasıyla\Nsınırlı kalacak.
Dialogue: 0,0:05:42.92,0:05:44.14,Default,,0000,0000,0000,,İşte burada,
Dialogue: 0,0:05:44.16,0:05:47.42,Default,,0000,0000,0000,,bir protein yapmak için\Nbirbirine bağlanmış 20 normal amino asit,
Dialogue: 0,0:05:47.44,0:05:50.20,Default,,0000,0000,0000,,sanırım çok da farklı görünmediklerini\Nfark ediyorsunuz.
Dialogue: 0,0:05:50.20,0:05:52.54,Default,,0000,0000,0000,,O kadar farklı işlev sunmuyorlar.
Dialogue: 0,0:05:52.56,0:05:54.59,Default,,0000,0000,0000,,öyle çok sayıda farklı işlevleri yok.
Dialogue: 0,0:05:54.59,0:05:58.53,Default,,0000,0000,0000,,Sentetik kimyagerlerinin ilaç olarak\Nyaptığı küçük moleküllerle kıyaslayalım.
Dialogue: 0,0:05:58.53,0:06:00.30,Default,,0000,0000,0000,,Proteinlerden daha basit yapıdalar
Dialogue: 0,0:06:00.30,0:06:03.66,Default,,0000,0000,0000,,ama rutin olarak çok daha geniş çapta\Nçeşitlilikten yapılıyorlar.
Dialogue: 0,0:06:03.66,0:06:05.26,Default,,0000,0000,0000,,Moleküler detaylara aldırmayın
Dialogue: 0,0:06:05.26,0:06:08.17,Default,,0000,0000,0000,,ama farklı olduklarını da göreceksiniz.
Dialogue: 0,0:06:08.17,0:06:10.57,Default,,0000,0000,0000,,Aslında onları harika ilaçlar kılan şey
Dialogue: 0,0:06:10.57,0:06:12.78,Default,,0000,0000,0000,,değişik hastalıkları\Ntedavi eden farklılıkları.
Dialogue: 0,0:06:12.80,0:06:16.98,Default,,0000,0000,0000,,Daha büyük bir çeşitlilikten\Nprotein yapabildiğimizde
Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:20.36,Default,,0000,0000,0000,,geliştirebileceğimiz protein ilaçlarını\Ndüşünmek teşvik edici.
Dialogue: 0,0:06:21.84,0:06:23.69,Default,,0000,0000,0000,,Yarı sentetik organizmamızın
Dialogue: 0,0:06:23.69,0:06:27.02,Default,,0000,0000,0000,,yeni ve değişik amino asit içeren\Nprotein yapmasını sağlayabilir miyiz?
Dialogue: 0,0:06:27.04,0:06:29.30,Default,,0000,0000,0000,,Belki de istenen özellik veya işleve sahip
Dialogue: 0,0:06:29.32,0:06:31.59,Default,,0000,0000,0000,,proteine bizi yönlendirecek amino asitler?
Dialogue: 0,0:06:32.64,0:06:33.90,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin
Dialogue: 0,0:06:33.92,0:06:37.06,Default,,0000,0000,0000,,insanlara enjekte ettiğiniz zaman\Nçoğu protein dengeli olmaz.
Dialogue: 0,0:06:37.08,0:06:39.26,Default,,0000,0000,0000,,Hızla ayrıştırılırlar veya atılırlar,
Dialogue: 0,0:06:39.28,0:06:41.08,Default,,0000,0000,0000,,bu da ilaç olmalarına engel olur.
Dialogue: 0,0:06:42.08,0:06:44.50,Default,,0000,0000,0000,,Peki ya yeni amino asitler yapabilsek,
Dialogue: 0,0:06:44.52,0:06:46.34,Default,,0000,0000,0000,,kendilerine bir şeyler bağlı olsa,
Dialogue: 0,0:06:46.36,0:06:48.34,Default,,0000,0000,0000,,bu sayede çevrelerinden korunsalar,
Dialogue: 0,0:06:48.36,0:06:51.54,Default,,0000,0000,0000,,ayrıştırılmaktan\Nveya atılmaktan korunsalar
Dialogue: 0,0:06:51.56,0:06:53.42,Default,,0000,0000,0000,,ve böylelikle daha iyi ilaçlar olsalar?
Dialogue: 0,0:06:55.56,0:06:57.98,Default,,0000,0000,0000,,Moleküllere tutunabilmeleri için
Dialogue: 0,0:06:58.00,0:07:00.48,Default,,0000,0000,0000,,minik parmakları olan\Nproteinler yapabilir miyiz?
Dialogue: 0,0:07:01.48,0:07:04.22,Default,,0000,0000,0000,,Pek çok küçük molekül\Nilaç olmayı başaramadı
Dialogue: 0,0:07:04.24,0:07:07.18,Default,,0000,0000,0000,,çünkü insan bedeninin karmaşık çevresinde
Dialogue: 0,0:07:07.20,0:07:09.34,Default,,0000,0000,0000,,hedeflerini bulmakta yeterli olamadılar.
Dialogue: 0,0:07:09.36,0:07:12.98,Default,,0000,0000,0000,,Bu molekülleri alıp yeni amino asitlerin\Nparçası hâline getirebilir miyiz?
Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:15.78,Default,,0000,0000,0000,,Böylece bir proteinle\Nbirleştirildiklerinde
Dialogue: 0,0:07:15.80,0:07:18.16,Default,,0000,0000,0000,,protein onları hedeflerine\Nyönlendirebilir mi?
Dialogue: 0,0:07:20.04,0:07:22.22,Default,,0000,0000,0000,,Synthorx adında\Nbir biyotek şirketi kurdum.
Dialogue: 0,0:07:22.24,0:07:24.86,Default,,0000,0000,0000,,Synthorx, sentetik\Norganizmanın kısaltılmışı.
Dialogue: 0,0:07:24.88,0:07:28.54,Default,,0000,0000,0000,,sonund bir X var çünkü\Nbiyotek şirketleri bunu hep yapar.
Dialogue: 0,0:07:28.56,0:07:29.98,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar)
Dialogue: 0,0:07:30.00,0:07:32.05,Default,,0000,0000,0000,,Synthorx, laboratuvarımla\Nyakından çalışıyor
Dialogue: 0,0:07:32.05,0:07:36.38,Default,,0000,0000,0000,,ve insan hücrelerinin yüzeyinde\Nbelli bir reseptörü tanıyan
Dialogue: 0,0:07:36.40,0:07:38.10,Default,,0000,0000,0000,,bir protein konusunda ilgililer.
Dialogue: 0,0:07:38.12,0:07:40.58,Default,,0000,0000,0000,,Ancak sorun şu ki bu ayrıca
Dialogue: 0,0:07:40.60,0:07:43.30,Default,,0000,0000,0000,,aynı hücrelerin yüzeyinde\Nbaşka bir reseptör de tanıyor
Dialogue: 0,0:07:43.32,0:07:44.96,Default,,0000,0000,0000,,ve bu onu toksit yapıyor.
Dialogue: 0,0:07:45.80,0:07:47.94,Default,,0000,0000,0000,,Bu proteinin\Nbir varyasyonunu üreterek
Dialogue: 0,0:07:47.96,0:07:52.30,Default,,0000,0000,0000,,ikinci reseptörle etkileşime geçen\Nkısmı alıkoyabilir miyiz,
Dialogue: 0,0:07:52.32,0:07:54.26,Default,,0000,0000,0000,,onu büyük bir şemsiye altına almak gibi?
Dialogue: 0,0:07:54.28,0:07:57.36,Default,,0000,0000,0000,,Böylece protein sadece\Nistenen ilk reseptörle etkileşime geçer?
Dialogue: 0,0:07:58.52,0:08:00.26,Default,,0000,0000,0000,,Bunu yapmak ya çok zor
Dialogue: 0,0:08:00.28,0:08:02.54,Default,,0000,0000,0000,,ya da normal amoni asitlerle\Nyapılması imkânsız,
Dialogue: 0,0:08:02.56,0:08:06.00,Default,,0000,0000,0000,,ancak özellikle bu amaç için tasarlanmış\Namino asitlerle değil.
Dialogue: 0,0:08:08.52,0:08:11.45,Default,,0000,0000,0000,,Yarı sentetik hücrelerimizi\Nküçük fabrikalar gibi çalıştırarak
Dialogue: 0,0:08:11.45,0:08:13.22,Default,,0000,0000,0000,,daha iyi protein ilaçları ürettirmek
Dialogue: 0,0:08:13.24,0:08:15.98,Default,,0000,0000,0000,,tek ilginç potansiyel\Nuygulama yöntemi değil.
Dialogue: 0,0:08:16.00,0:08:19.40,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü unutmayın, hücrelerin\Nişini yapmasına izin veren şey proteinler.
Dialogue: 0,0:08:20.32,0:08:23.62,Default,,0000,0000,0000,,Yeni işlevlere sahip yeni proteinler\Nyapan hücrelerimiz olsaydı
Dialogue: 0,0:08:23.64,0:08:27.22,Default,,0000,0000,0000,,doğal hücrelerin yapamadığını\Nyapmalarını sağlayabilir miydik?
Dialogue: 0,0:08:27.24,0:08:30.02,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin yarı sentetik\Norganizmalar geliştirerek
Dialogue: 0,0:08:30.04,0:08:34.18,Default,,0000,0000,0000,,bunları bir insana enjekte edebilir,\Nkanser hücrelerini hedef alabilir
Dialogue: 0,0:08:34.20,0:08:37.29,Default,,0000,0000,0000,,ve bulunduklarında\Ntoksit bir proteinle öldürebilir miyiz?
Dialogue: 0,0:08:38.40,0:08:41.08,Default,,0000,0000,0000,,Farklı yağları yiyen\Nbir bakteri yaratabilir
Dialogue: 0,0:08:41.08,0:08:43.26,Default,,0000,0000,0000,,ve bir petrol akıntısını\Ntemizleyebilir miyiz?
Dialogue: 0,0:08:43.28,0:08:46.36,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar sadece daha geniş bir\Nkelime dağarcığı olan yaşamın
Dialogue: 0,0:08:46.36,0:08:48.78,Default,,0000,0000,0000,,anlatabileceği hikâyelerden birkaçı.
Dialogue: 0,0:08:48.80,0:08:50.30,Default,,0000,0000,0000,,Harika değil mi?
Dialogue: 0,0:08:50.32,0:08:53.22,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlara yarı sentetik\Norganizmalar enjekte etmek?
Dialogue: 0,0:08:53.24,0:08:56.62,Default,,0000,0000,0000,,Okyanusa milyonlara litre\Nbakteri salmak
Dialogue: 0,0:08:56.64,0:08:58.14,Default,,0000,0000,0000,,veya en sevdiğiniz plaja?
Dialogue: 0,0:08:58.16,0:09:00.62,Default,,0000,0000,0000,,Ama durun bir dakika,\Nbu aslında korkunç bir şey.
Dialogue: 0,0:09:00.64,0:09:02.64,Default,,0000,0000,0000,,Bu dinozor gerçekten korkutucu.
Dialogue: 0,0:09:04.48,0:09:06.26,Default,,0000,0000,0000,,Ama şu da var:
Dialogue: 0,0:09:06.28,0:09:09.86,Default,,0000,0000,0000,,yarı sentetik organizmalarımızın\Nhayatta kalmaları için
Dialogue: 0,0:09:09.88,0:09:12.80,Default,,0000,0000,0000,,X ve Y'nin kimyasal öncülerinden\Nbeslenmeleri gerekiyor.
Dialogue: 0,0:09:13.80,0:09:17.28,Default,,0000,0000,0000,,X ve Y, doğada var olan\Nher şeyden tamamen farklı.
Dialogue: 0,0:09:18.16,0:09:20.76,Default,,0000,0000,0000,,Hücrelerde bunlardan yok,\Nbunları yapma yetisi de.
Dialogue: 0,0:09:21.60,0:09:22.86,Default,,0000,0000,0000,,Biz onları hazırlarken,
Dialogue: 0,0:09:22.88,0:09:25.82,Default,,0000,0000,0000,,laboratuvarımda kontrollü çevrede\Nonları büyütürken
Dialogue: 0,0:09:25.84,0:09:27.94,Default,,0000,0000,0000,,onları doğa dışı\Nbesinlerle besleyebilirim.
Dialogue: 0,0:09:27.96,0:09:31.30,Default,,0000,0000,0000,,Sonra onları bir insana\Nveya sahile gönderdiğimizde
Dialogue: 0,0:09:31.32,0:09:34.02,Default,,0000,0000,0000,,o özel yiyeceğe erişimleri olmayacaktır,
Dialogue: 0,0:09:34.04,0:09:37.14,Default,,0000,0000,0000,,bir süre büyüyebilir\Nve hayatta kalabilirler,
Dialogue: 0,0:09:37.16,0:09:40.66,Default,,0000,0000,0000,,istenen işlevi yerine getirecek kadar,
Dialogue: 0,0:09:40.68,0:09:42.82,Default,,0000,0000,0000,,sonra da besinsiz kalmaya başlarlar.
Dialogue: 0,0:09:42.84,0:09:44.18,Default,,0000,0000,0000,,Aç kalmaya başlarlar.
Dialogue: 0,0:09:44.20,0:09:46.32,Default,,0000,0000,0000,,Açlıktan ölür ve yok olurlar.
Dialogue: 0,0:09:47.48,0:09:49.90,Default,,0000,0000,0000,,Yaşamın yeni hikâyelere\Nkapı açmasını sağlıyor
Dialogue: 0,0:09:49.92,0:09:52.92,Default,,0000,0000,0000,,ve bu hikâyelerin yer\Nve zamanını da belirleyebiliyoruz.
Dialogue: 0,0:09:55.08,0:09:57.33,Default,,0000,0000,0000,,Bu konuşmanın başında\Nsize 2014 yılında
Dialogue: 0,0:09:57.33,0:10:01.86,Default,,0000,0000,0000,,daha fazla bilgi saklayan yarı sentetik\Norganizmaların yaratıldığını söylemiştim.
Dialogue: 0,0:10:01.88,0:10:03.98,Default,,0000,0000,0000,,X ve Y, DNA'larında.
Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:06.46,Default,,0000,0000,0000,,Ama az önce konuştuğumuz tüm bu amalar
Dialogue: 0,0:10:06.48,0:10:08.94,Default,,0000,0000,0000,,X ve Y'nin protein yapmasına dayanıyor.
Dialogue: 0,0:10:08.96,0:10:10.64,Default,,0000,0000,0000,,Biz de bunun üzerinde çalıştık.
Dialogue: 0,0:10:11.60,0:10:15.30,Default,,0000,0000,0000,,İki yıl içinde, X ve Y'li DNA'ları\Nhücrelerin alabildiğini gösterdik,
Dialogue: 0,0:10:15.32,0:10:18.27,Default,,0000,0000,0000,,ve bunu DNA'nın çalışan kopyaları\NRNA'ya kopyalayabiliyorlardı.
Dialogue: 0,0:10:19.56,0:10:21.38,Default,,0000,0000,0000,,Ve geçen senenin sonunda,
Dialogue: 0,0:10:21.40,0:10:24.54,Default,,0000,0000,0000,,X ve Y'yi protein yapmada\Nkullanabildiklerini gösterdik.
Dialogue: 0,0:10:24.56,0:10:27.22,Default,,0000,0000,0000,,İşte buradalar, gösterinin yıldızları,
Dialogue: 0,0:10:27.24,0:10:30.72,Default,,0000,0000,0000,,tamamen işlevsel\Nilk yarı sentetik organizmalar.
Dialogue: 0,0:10:31.56,0:10:36.20,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)
Dialogue: 0,0:10:38.04,0:10:41.54,Default,,0000,0000,0000,,Hücreler yeşil çünkü yeşil parlayan\Nbir protein yapıyorlar.
Dialogue: 0,0:10:41.56,0:10:44.10,Default,,0000,0000,0000,,Oldukça ünlü bir protein,\Naslında denizanasından,
Dialogue: 0,0:10:44.12,0:10:46.22,Default,,0000,0000,0000,,pek çok insan doğal biçiminde kullanıyor
Dialogue: 0,0:10:46.24,0:10:48.28,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yaptığınız zaman görmek çok kolay.
Dialogue: 0,0:10:49.28,0:10:51.18,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu proteinlerin her birinde,
Dialogue: 0,0:10:51.20,0:10:54.96,Default,,0000,0000,0000,,doğal yaşamın protein yapamadığı\Nyeni bir amino asit var.
Dialogue: 0,0:10:57.16,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Yaşayan her hücre
Dialogue: 0,0:11:02.16,0:11:04.54,Default,,0000,0000,0000,,her bir proteinini yapmak için
Dialogue: 0,0:11:04.56,0:11:06.60,Default,,0000,0000,0000,,dört harfli genetik bir alfabe kullandı.
Dialogue: 0,0:11:07.72,0:11:11.86,Default,,0000,0000,0000,,Bu hücreler yaşıyor, büyüyor\Nve protein yapyor,
Dialogue: 0,0:11:11.88,0:11:13.78,Default,,0000,0000,0000,,altı harfli bir alfabeyle.
Dialogue: 0,0:11:13.80,0:11:15.20,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar yeni yaşam biçimleri.
Dialogue: 0,0:11:16.36,0:11:18.52,Default,,0000,0000,0000,,Bu yarı sentetik yaşam biçimi.
Dialogue: 0,0:11:19.84,0:11:21.62,Default,,0000,0000,0000,,Peki ya gelecek?
Dialogue: 0,0:11:21.64,0:11:25.22,Default,,0000,0000,0000,,Laboratuvarım başka hücrelerin\Ngenetik alfabesini genişletmeye çalışıyor,
Dialogue: 0,0:11:25.24,0:11:26.46,Default,,0000,0000,0000,,insan hücreleri de dâhil.
Dialogue: 0,0:11:26.48,0:11:30.14,Default,,0000,0000,0000,,Ve daha karmaşık organizmalar\Nüzerinde çalışmaya hazırlanıyoruz.
Dialogue: 0,0:11:30.16,0:11:31.96,Default,,0000,0000,0000,,Yarı sentetik kurtları düşünün.
Dialogue: 0,0:11:33.36,0:11:35.10,Default,,0000,0000,0000,,Söylemek istediğim son şey,
Dialogue: 0,0:11:35.12,0:11:37.54,Default,,0000,0000,0000,,size söylemek istediğim en önemli şey,
Dialogue: 0,0:11:37.56,0:11:39.92,Default,,0000,0000,0000,,yarı sentetik yaşam artık burada.
Dialogue: 0,0:11:40.76,0:11:42.02,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler.
Dialogue: 0,0:11:42.04,0:11:46.72,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)
Dialogue: 0,0:11:53.48,0:11:55.98,Default,,0000,0000,0000,,Chris Anderson: Floyd,\Nbu inanılmaz bir şey.
Dialogue: 0,0:11:56.00,0:11:58.74,Default,,0000,0000,0000,,Şunu sormak istiyorum,
Dialogue: 0,0:11:58.76,0:12:01.26,Default,,0000,0000,0000,,yaşamın sunabileceği\Nimkânları düşününce
Dialogue: 0,0:12:01.28,0:12:05.14,Default,,0000,0000,0000,,çalışmanın göstergeleri ne yönde,
Dialogue: 0,0:12:05.16,0:12:07.42,Default,,0000,0000,0000,,mesela evrende, başka bir yerde?
Dialogue: 0,0:12:07.44,0:12:11.58,Default,,0000,0000,0000,,Görünen o ki yaşamın\Nveya varsayımlarımızın çoğu
Dialogue: 0,0:12:11.60,0:12:14.46,Default,,0000,0000,0000,,DNA gerçeği üzerine kurulu
Dialogue: 0,0:12:14.48,0:12:18.74,Default,,0000,0000,0000,,ancak kendi kendini yineleyen\Nmoleküllerin olma ihtimali
Dialogue: 0,0:12:18.76,0:12:21.86,Default,,0000,0000,0000,,altı harfli DNA'dan bile\Ndaha büyük değil mi?
Dialogue: 0,0:12:21.88,0:12:24.26,Default,,0000,0000,0000,,Floyd Romesberg:\NKesinlikle, doğru,
Dialogue: 0,0:12:24.28,0:12:26.02,Default,,0000,0000,0000,,ve bence çalışmamız gösterdi ki
Dialogue: 0,0:12:26.04,0:12:29.74,Default,,0000,0000,0000,,bahsettiğim gibi her zaman\Nbir önyargımız vardı,
Dialogue: 0,0:12:29.76,0:12:31.14,Default,,0000,0000,0000,,kusursuz olduğumuza dair,
Dialogue: 0,0:12:31.16,0:12:33.74,Default,,0000,0000,0000,,en iyi olduğumuza dair,\NTanrı bizi böyle yarattığı,
Dialogue: 0,0:12:33.76,0:12:35.86,Default,,0000,0000,0000,,evrim bizi böyle kıldığı için.
Dialogue: 0,0:12:35.88,0:12:39.16,Default,,0000,0000,0000,,Doğal olanların yanında\Nçalışabilen moleküller yaptık
Dialogue: 0,0:12:40.44,0:12:43.66,Default,,0000,0000,0000,,ve bence bu şunu gösteriyor ki
Dialogue: 0,0:12:43.68,0:12:46.34,Default,,0000,0000,0000,,kimya ve fiziğin temel yasalarına\Nuyan her molekülü alıp
Dialogue: 0,0:12:46.36,0:12:47.62,Default,,0000,0000,0000,,onları optimize edebilir
Dialogue: 0,0:12:47.64,0:12:50.50,Default,,0000,0000,0000,,ve yaşamın doğal moleküllerinin\Nyaptıklarını yapabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:12:50.50,0:12:52.14,Default,,0000,0000,0000,,Burada sihir yok.
Dialogue: 0,0:12:52.16,0:12:53.33,Default,,0000,0000,0000,,Ve bence tüm bunlar
Dialogue: 0,0:12:53.33,0:12:55.86,Default,,0000,0000,0000,,yaşamın farklı şekillerde\Nevrilebileceğini gösteriyor.
Dialogue: 0,0:12:55.86,0:12:58.50,Default,,0000,0000,0000,,Belki başka DNA türleriyle\Nbize benzer,
Dialogue: 0,0:12:58.52,0:13:00.24,Default,,0000,0000,0000,,belki de hiç DNA'sı olmayan şeyler.
Dialogue: 0,0:13:01.12,0:13:02.38,Default,,0000,0000,0000,,CA: Senin aklında
Dialogue: 0,0:13:02.40,0:13:05.74,Default,,0000,0000,0000,,bu olasılık acaba ne kadar büyük?
Dialogue: 0,0:13:05.76,0:13:09.42,Default,,0000,0000,0000,,Bunu bilebilir miyiz? Çoğu şey\NDNA molekülüne mi benzeyecek
Dialogue: 0,0:13:09.44,0:13:12.38,Default,,0000,0000,0000,,yoksa kendini yineleyen\Nkökten değişik bir şeye mi,
Dialogue: 0,0:13:12.40,0:13:14.34,Default,,0000,0000,0000,,yaşayan organizma\Nyaratabilecek bir şey?
Dialogue: 0,0:13:14.36,0:13:16.86,Default,,0000,0000,0000,,FR: Benim kişisel görüşüm,\Nyeni yaşam bulduğumuzda
Dialogue: 0,0:13:16.88,0:13:19.10,Default,,0000,0000,0000,,onu tanımayabiliriz bile.
Dialogue: 0,0:13:19.12,0:13:22.06,Default,,0000,0000,0000,,CA: Yani bu Goldilocks gezegenleri\Narama takıntısı,
Dialogue: 0,0:13:22.08,0:13:24.50,Default,,0000,0000,0000,,su ve diğer şeyler için\Ntam doğru konum yani,
Dialogue: 0,0:13:24.52,0:13:26.82,Default,,0000,0000,0000,,oldukça dar bir varsayım o hâlde.
Dialogue: 0,0:13:26.84,0:13:30.26,Default,,0000,0000,0000,,FR: Konuşabileceğiniz birini\Narıyorsanız muhtemelen değil
Dialogue: 0,0:13:30.28,0:13:33.18,Default,,0000,0000,0000,,ama herhangi bir yaşam arayışındaysanız
Dialogue: 0,0:13:33.20,0:13:37.10,Default,,0000,0000,0000,,bence bu doğru, doğru ışık altında\Nyaşam arıyorsunuz.
Dialogue: 0,0:13:37.12,0:13:40.46,Default,,0000,0000,0000,,CA: Akıllarımıza durgunluk verdiğin için\Nçok teşekkürler, Floyd.
Dialogue: 0,0:13:40.48,0:13:43.12,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)