1
00:00:00,754 --> 00:00:02,642
Ik ben biologisch oceanograaf.

2
00:00:03,618 --> 00:00:08,325
Ik heb het absolute voorrecht 
om microben te bestuderen

3
00:00:08,325 --> 00:00:10,287
in de Stille Oceaan.

4
00:00:10,287 --> 00:00:11,917
Ik ga het zo hebben over microben,

5
00:00:11,917 --> 00:00:14,755
maar eerst wil ik jullie
een besef van plaats

6
00:00:14,755 --> 00:00:16,169
en van schaal geven.

7
00:00:16,169 --> 00:00:20,177
De Stille Oceaan is ons grootste, 
diepste oceaanbekken.

8
00:00:20,177 --> 00:00:23,155
Hij beslaat 156 miljoen
vierkante kilometer.

9
00:00:23,155 --> 00:00:25,375
Als we alle continenten samenvoegden

10
00:00:25,375 --> 00:00:27,162
tot een klein Pangea 2.0,

11
00:00:27,162 --> 00:00:30,537
zouden ze mooi passen 
in de Stille Oceaan, met nog plaats over.

12
00:00:30,537 --> 00:00:32,742
Het is een enorm ecosysteem,

13
00:00:32,742 --> 00:00:36,505
van het blauw van de open zee 
naar het groen van de continentale randen.

14
00:00:37,195 --> 00:00:41,030
Daar bestudeer ik de basis
van de voedselketen:

15
00:00:41,030 --> 00:00:42,350
plankton.

16
00:00:42,838 --> 00:00:45,910
Nu is er in mijn onderzoek,

17
00:00:45,910 --> 00:00:49,735
en ook op het hele gebied 
van de oceanografie van microben,

18
00:00:49,735 --> 00:00:52,248
een thema opgedoken,

19
00:00:52,252 --> 00:00:54,652
en dat thema is 'verandering'.

20
00:00:54,652 --> 00:00:59,357
Deze microbiële ecosystemen 
veranderen op reële en meetbare manieren

21
00:00:59,357 --> 00:01:02,427
en dat is niet eens moeilijk om te zien.

22
00:01:02,427 --> 00:01:05,292
Oceanen bedekken 
70 procent van onze planeet,

23
00:01:05,292 --> 00:01:08,442
dus is verandering van de oceaan,
verandering van de planeet,

24
00:01:08,442 --> 00:01:10,913
en het begint allemaal met de microben.

25
00:01:11,568 --> 00:01:16,163
Ik wil twee ideeën met jullie delen.

26
00:01:16,163 --> 00:01:21,583
Ze zijn bedoeld om liefdesverhalen 
voor microben te worden.

27
00:01:21,583 --> 00:01:24,942
Maar ik moet eerlijk zeggen 
dat een aspect ervan

28
00:01:24,966 --> 00:01:26,824
een afknapper is,

29
00:01:26,824 --> 00:01:30,429
en, pas op, focus op de liefde.

30
00:01:30,429 --> 00:01:32,717
Toch? Daar gaat het me om.

31
00:01:32,717 --> 00:01:36,331
Ten eerste moet je weten

32
00:01:36,331 --> 00:01:39,712
dat de bossen van de zee microbieel zijn.

33
00:01:39,712 --> 00:01:43,037
Daarmee bedoel ik dat in grote lijnen

34
00:01:43,037 --> 00:01:46,410
planten in de open oceaan 
microscopisch zijn

35
00:01:46,410 --> 00:01:49,973
en ze veel overvloediger voorkomen 
dan we ons realiseren.

36
00:01:49,973 --> 00:01:53,987
Ik toon jullie wat kiekjes 
van deze organismen

37
00:01:53,987 --> 00:01:56,011
die ik heb verzameld door de jaren heen.

38
00:01:56,011 --> 00:01:59,385
Dit zijn de laagste niveaus 
van de voedselketen in de oceaan.

39
00:02:00,139 --> 00:02:02,263
Dit zijn kleine planten en dieren

40
00:02:02,263 --> 00:02:03,881
die voorkomen in allerlei soorten

41
00:02:03,881 --> 00:02:07,341
vormen, maten, kleuren en stofwisseling.

42
00:02:07,341 --> 00:02:10,801
Er zitten er honderdduizenden 
in één milliliter zeewater.

43
00:02:10,801 --> 00:02:14,332
Je zwemt ertussen in zee.

44
00:02:14,332 --> 00:02:16,730
Ze produceren zuurstof, ze nemen CO2 op

45
00:02:16,730 --> 00:02:18,586
en vormen de basis van de voedselketen

46
00:02:18,590 --> 00:02:22,295
waar alle andere vormen van leven 
in de oceaan afhankelijk van zijn.

47
00:02:23,110 --> 00:02:25,669
Ik bracht ongeveer 500 dagen

48
00:02:25,689 --> 00:02:28,031
van mijn wetenschappelijke 
leven door op zee,

49
00:02:28,031 --> 00:02:31,288
en nog veel meer 
voor een computer of in het lab,

50
00:02:31,292 --> 00:02:36,024
dus moet ik er jullie wel 
een aantal verhalen over vertellen.

51
00:02:36,825 --> 00:02:39,787
Laten we beginnen 
aan het Pacifische Noordwesten.

52
00:02:40,253 --> 00:02:43,165
Deze plek is groen. 
Ze is mooi.

53
00:02:43,175 --> 00:02:46,254
Hier bloeit fytoplankton, 
vanuit de ruimte te zien

54
00:02:46,254 --> 00:02:48,844
langs de westkust van de Verenigde Staten.

55
00:02:48,844 --> 00:02:52,269
Het is een ongelooflijk 
productief ecosysteem.

56
00:02:52,269 --> 00:02:56,064
Daar vis je op zalm en heilbot 
en kijk je naar walvissen.

57
00:02:56,064 --> 00:02:58,331
Het is een prachtig deel van ons land.

58
00:02:58,331 --> 00:03:01,087
En hier bestudeerde ik 
10 jaar lang, onder andere

59
00:03:01,091 --> 00:03:05,468
het verheffende onderwerp 
van schadelijke algenbloei.

60
00:03:06,167 --> 00:03:09,112
Dit is bloei van
gifproducerend fytoplankton.

61
00:03:09,112 --> 00:03:13,674
Dat kan voedselketens besmetten 
en zich ophopen in schelpdieren en vis

62
00:03:13,698 --> 00:03:16,161
die geoogst worden 
voor menselijke consumptie.

63
00:03:16,925 --> 00:03:20,813
We hebben geprobeerd om te begrijpen 
waarom ze bloeien, waar ze bloeien,

64
00:03:20,813 --> 00:03:22,132
wanneer ze bloeien,

65
00:03:22,132 --> 00:03:24,132
zodat we deze oogsten konden beheren

66
00:03:24,132 --> 00:03:26,105
en de menselijke gezondheid beschermen.

67
00:03:26,105 --> 00:03:29,019
Het probleem is dat 
de oceaan een bewegend doel is

68
00:03:29,019 --> 00:03:34,607
en, net als sommige mensen in ons leven, 
toxiciteit varieert tussen het plankton.

69
00:03:34,611 --> 00:03:35,632
(Gelach)

70
00:03:35,636 --> 00:03:36,627
Toch?

71
00:03:36,627 --> 00:03:38,688
Om deze uitdagingen aan te pakken,

72
00:03:38,688 --> 00:03:42,370
combineerden we satelliet-teledetectie

73
00:03:42,370 --> 00:03:43,881
met drones en zweefvliegtuigen,

74
00:03:43,885 --> 00:03:46,152
regelmatige bemonstering 
van de brandingsstreek

75
00:03:46,152 --> 00:03:48,699
en veel tijd op zee

76
00:03:48,699 --> 00:03:51,587
in kleine bootjes voor de kust van Oregon.

77
00:03:51,587 --> 00:03:54,935
Ik weet niet of velen van jullie 
het al hebben mogen meemaken,

78
00:03:54,935 --> 00:03:56,539
maar het is niet gemakkelijk.

79
00:03:56,539 --> 00:03:58,506
[Zelfs oceanografen worden zeeziek]

80
00:03:58,506 --> 00:04:00,277
Hier een paar arme studenten.

81
00:04:00,277 --> 00:04:01,302
(Gelach)

82
00:04:01,316 --> 00:04:04,066
Ik verborg hun gezichten 
om hun identiteit te beschermen.

83
00:04:04,066 --> 00:04:06,636
(Gelach)

84
00:04:06,636 --> 00:04:08,395
Dit is een uitdagende plek.

85
00:04:08,395 --> 00:04:12,520
Het zijn dus moeilijk verkregen data 
waar ik over ga praten, oké?

86
00:04:12,520 --> 00:04:15,466
Door het combineren van al onze data 
met onze medewerkers,

87
00:04:15,466 --> 00:04:18,512
kregen we 20-jaar-lange 
tijdreeksen van toxines

88
00:04:18,512 --> 00:04:20,974
en aantallen van fytoplanktoncellen.

89
00:04:20,974 --> 00:04:25,038
Daarmee begrepen we 
de patronen van deze bloeien

90
00:04:25,038 --> 00:04:27,911
en konden we modellen bouwen 
om ze te voorspellen.

91
00:04:27,911 --> 00:04:31,840
We vonden dat het risico 
van schadelijke algenbloei

92
00:04:31,840 --> 00:04:34,796
nauw gekoppeld was 
aan aspecten van het klimaat.

93
00:04:34,796 --> 00:04:37,393
Onder ‘klimaat’ versta ik niet
het weer van elke dag.

94
00:04:37,393 --> 00:04:40,020
Ik bedoel de lange-termijn-veranderingen.

95
00:04:41,146 --> 00:04:43,852
Deze wisselingen waar je 
misschien al over hoorde --

96
00:04:43,852 --> 00:04:46,598
de Pacifische Decadale 
Oscillatie, El Niño --

97
00:04:46,598 --> 00:04:50,053
brengen warme, droge winters
met zich mee in deze regio,

98
00:04:50,057 --> 00:04:53,098
maar ze verzwakken ook de sterkte 
van de Californische stroom,

99
00:04:53,098 --> 00:04:57,533
die van noord naar zuid loopt 
langs de Pacifische Noordwest,

100
00:04:57,533 --> 00:04:59,526
en warmen de oceaan aan de kust op.

101
00:04:59,526 --> 00:05:01,701
Dat zijn de rode punten op deze grafiek,

102
00:05:01,701 --> 00:05:02,859
warme anomalieën,

103
00:05:02,859 --> 00:05:05,654
sterke positieve indices van de PDO.

104
00:05:05,654 --> 00:05:08,553
En dan zijn er ook nog 
deze veranderingen in circulatie

105
00:05:08,577 --> 00:05:10,409
en temperatuur,

106
00:05:10,409 --> 00:05:13,146
het risico van schadelijke 
algenbloei wordt verhoogd,

107
00:05:13,146 --> 00:05:15,949
maar ook de zalmaanwas is afgenomen,

108
00:05:15,949 --> 00:05:19,710
en we zien invasieve soorten 
zoals de strandkrab binnendringen.

109
00:05:19,710 --> 00:05:23,648
Dit zijn de ecologische en economische 
gevolgen van klimaatverandering.

110
00:05:24,535 --> 00:05:26,374
Als onze modellen kloppen

111
00:05:26,374 --> 00:05:29,191
dan zal de frequentie en de ernst hiervan

112
00:05:29,191 --> 00:05:30,551
alleen maar toenemen,

113
00:05:30,551 --> 00:05:32,883
samen met deze warmte-anomalieën.

114
00:05:32,883 --> 00:05:34,610
Om dat te illustreren:

115
00:05:35,342 --> 00:05:39,229
2014 kende waarschijnlijk 
een van de ergste schadelijke algenbloeien

116
00:05:39,229 --> 00:05:40,729
in de geschiedenis van Oregon.

117
00:05:40,729 --> 00:05:42,697
Het was ook het warmste jaar

118
00:05:42,697 --> 00:05:46,137
in de moderne klimaatgeschiedenis 
tot op dat moment.

119
00:05:46,137 --> 00:05:48,964
Dat wil zeggen tot 2015,

120
00:05:48,964 --> 00:05:50,843
2016,

121
00:05:50,843 --> 00:05:53,703
2017, 2018.

122
00:05:53,703 --> 00:05:57,205
In feite waren de vijf warmste jaren 
in de moderne klimaatgeschiedenis

123
00:05:57,205 --> 00:05:58,990
de laatste vijf.

124
00:05:59,476 --> 00:06:01,997
Dat kondigt de schadelijke 
algenbloei echt goed aan

125
00:06:01,997 --> 00:06:04,427
en is slecht voor de gezondheid 
van het ecosysteem.

126
00:06:05,427 --> 00:06:08,429
Jullie geven misschien
niet veel om schelpdieren,

127
00:06:08,429 --> 00:06:12,676
maar deze veranderingen zijn van invloed 
op de economisch belangrijke visserij,

128
00:06:12,676 --> 00:06:14,270
zoals van krab en zalm,

129
00:06:14,294 --> 00:06:17,383
en ze bedreigen de gezondheid 
van zeezoogdieren zoals walvissen.

130
00:06:17,383 --> 00:06:19,540
Dat is misschien een beetje belangrijker.

131
00:06:19,540 --> 00:06:21,914
Misschien raakt dat een snaar.

132
00:06:22,454 --> 00:06:28,001
Daar heb je je doemdagverhaal 
voor de randen van de Stille Oceaan.

133
00:06:28,854 --> 00:06:31,669
Maar deze ecosystemen
herstellen zich snel.

134
00:06:31,669 --> 00:06:34,637
Dat doen ze als we ze de kans geven.

135
00:06:34,637 --> 00:06:39,301
Het punt is om de veranderingen 
die we zien niet te negeren.

136
00:06:39,305 --> 00:06:41,804
Dat brengt me bij mijn tweede idee.

137
00:06:42,879 --> 00:06:47,739
Later ging ik naar de meest afgelegen 
eilandketen op aarde,

138
00:06:47,763 --> 00:06:49,388
de Hawaiiaanse eilanden,

139
00:06:49,412 --> 00:06:53,379
waar ik het nieuwe hoofd ben van 
het programma Hawaiian Ocean Time-series.

140
00:06:53,379 --> 00:06:55,801
Dit programma maakte al 31 jaar lang

141
00:06:55,801 --> 00:06:59,933
een maandelijkse pelgrimstocht 
naar de plek Station ALOHA.

142
00:06:59,933 --> 00:07:02,167
Het is midden in de Stille Oceaan,

143
00:07:02,167 --> 00:07:05,279
in het midden van dit uitgestrekte, 
wervelende stromensysteem

144
00:07:05,303 --> 00:07:08,531
dat we de Noord-Pacifische 
Subtropische Gyre noemen.

145
00:07:08,531 --> 00:07:10,869
Het is ons grootste oceaan-ecosysteem.

146
00:07:10,869 --> 00:07:13,913
Vier keer de grootte 
van het Amazone-regenwoud.

147
00:07:13,913 --> 00:07:16,048
Het is warm, op een goede manier.

148
00:07:16,072 --> 00:07:17,287
Het is blauw water

149
00:07:17,311 --> 00:07:20,188
en absoluut het soort plek 
waar je wil duiken en zwemmen.

150
00:07:20,188 --> 00:07:22,210
Dat gaat niet vanaf onderzoeksboten,

151
00:07:22,210 --> 00:07:23,259
want... haaien.

152
00:07:23,259 --> 00:07:24,802
Google het.

153
00:07:25,572 --> 00:07:28,599
(Gelach)

154
00:07:28,623 --> 00:07:30,752
Het is een prachtige plek.

155
00:07:31,427 --> 00:07:34,241
Hier komen sinds oktober 1988

156
00:07:34,241 --> 00:07:38,852
generaties van onderzoekers 
op maandelijkse bedevaart.

157
00:07:38,852 --> 00:07:42,273
We bestuderen de biologie, de chemie, 
de fysica van de open oceaan.

158
00:07:42,273 --> 00:07:45,837
We hebben de temperatuur gemeten 
vanaf het oppervlak tot aan de zeebodem.

159
00:07:45,837 --> 00:07:48,987
We volgden de stromen, 
traceerden de golven.

160
00:07:48,987 --> 00:07:52,234
Mensen vonden hier nieuwe organismen.

161
00:07:52,234 --> 00:07:54,483
Mensen creëerden hier 
grote genoombibliotheken

162
00:07:54,483 --> 00:07:56,116
die een revolutie teweegbrachten

163
00:07:56,126 --> 00:07:59,406
over wat we denken over de diversiteit 
van mariene micro-organismen.

164
00:07:59,406 --> 00:08:01,584
Het is niet alleen 
een plaats van ontdekking,

165
00:08:01,584 --> 00:08:03,813
maar het belangrijke van tijdreeksen

166
00:08:03,813 --> 00:08:06,318
is dat ze ons een gevoel 
van geschiedenis geven,

167
00:08:06,318 --> 00:08:08,524
een gevoel van context.

168
00:08:08,524 --> 00:08:10,063
Met 30 jaar aan gegevens

169
00:08:10,063 --> 00:08:13,766
konden we de veranderingen
per seizoen zien

170
00:08:13,770 --> 00:08:16,588
en maakten we 
de vingerafdruk van de mensheid

171
00:08:16,588 --> 00:08:18,494
op de natuurlijke wereld zichtbaar.

172
00:08:19,145 --> 00:08:22,300
Er is nog een iconische 
tijdreeks in Hawaii,

173
00:08:22,300 --> 00:08:23,624
de Keelingcurve.

174
00:08:23,624 --> 00:08:25,971
Ik hoop dat jullie 
die allemaal hebben gezien.

175
00:08:25,971 --> 00:08:29,758
Deze tijdreeks documenteerde 
de snelle toename van koolstofdioxide

176
00:08:29,758 --> 00:08:31,103
in de atmosfeer.

177
00:08:31,103 --> 00:08:34,623
Ze geeft niet alleen de mate van, 
maar ook de snelheid van toename weer.

178
00:08:34,623 --> 00:08:37,369
De snelheid van toename 
aan kooldioxide in de atmosfeer

179
00:08:37,369 --> 00:08:39,541
is ongekend voor onze planeet.

180
00:08:40,142 --> 00:08:42,344
Dat heeft gevolgen voor onze oceanen.

181
00:08:42,773 --> 00:08:46,381
Oceanen absorberen ongeveer 90 procent 
van de warmte die wordt gegenereerd

182
00:08:46,381 --> 00:08:48,104
door de uitstoot van broeikasgassen

183
00:08:48,104 --> 00:08:50,422
en ongeveer 40 procent 
van het kooldioxide.

184
00:08:51,928 --> 00:08:56,001
We konden dat meten op Station ALOHA.

185
00:08:56,001 --> 00:08:58,817
Elk van deze punten is een tocht.

186
00:08:58,817 --> 00:09:00,970
Het vertegenwoordigt 
het leven van de mensen

187
00:09:00,970 --> 00:09:03,360
die 30 jaar lang deze metingen 
probeerden te doen.

188
00:09:03,360 --> 00:09:05,677
En het duurde 30 jaar 
voor we dit konden zien.

189
00:09:05,677 --> 00:09:07,374
CO2 neemt toe in de atmosfeer,

190
00:09:07,374 --> 00:09:08,731
CO2 neemt toe in de oceaan.

191
00:09:08,731 --> 00:09:10,144
Dat is de rode lijn.

192
00:09:10,777 --> 00:09:12,078
Een gevolg daarvan

193
00:09:12,082 --> 00:09:15,341
is een fundamentele verandering 
in de chemie van het zeewater,

194
00:09:15,341 --> 00:09:17,184
een daling van de pH --

195
00:09:17,184 --> 00:09:18,703
pH is een logaritmische schaal,

196
00:09:18,703 --> 00:09:19,969
hier die blauwe lijn.

197
00:09:19,969 --> 00:09:23,666
We zagen 30 procent daling 
van de pH in de oppervlakte-oceaan

198
00:09:23,666 --> 00:09:25,267
in deze tijdreeks.

199
00:09:25,589 --> 00:09:29,300
Dat heeft gevolgen voor organismen 
die moeten eten, schelpen bouwen.

200
00:09:29,300 --> 00:09:32,175
Het verandert de groei, 
de metabolische interacties

201
00:09:32,175 --> 00:09:34,242
en het beïnvloedt niet alleen plankton --

202
00:09:34,242 --> 00:09:37,113
het beïnvloedt ecosystemen 
zo groot als koraalriffen.

203
00:09:38,244 --> 00:09:41,203
Een van de dingen die we konden 
aantonen in deze tijdreeks

204
00:09:41,203 --> 00:09:43,812
is dat hier nog veel meer achter zit.

205
00:09:44,310 --> 00:09:47,472
Verhogingen van CO2 
en een daling van de pH

206
00:09:47,472 --> 00:09:51,031
worden gemeten over de bovenste
500 meter van de waterkolom.

207
00:09:51,738 --> 00:09:54,703
Ik vind dat zeer ernstig.

208
00:09:54,727 --> 00:09:58,754
Dit is echt een van de meest 
afgelegen plekken op onze planeet

209
00:09:58,778 --> 00:10:02,862
en we beïnvloeden de bovenste 
500 meter van de waterkolom.

210
00:10:04,144 --> 00:10:06,073
Nu zijn deze twee dingen --

211
00:10:06,097 --> 00:10:08,603
schadelijke algenbloei, 
verzuring van de oceaan --

212
00:10:08,603 --> 00:10:09,927
nog niet alles, natuurlijk.

213
00:10:09,927 --> 00:10:11,485
Jullie hoorden al over de rest:

214
00:10:11,485 --> 00:10:15,112
zeespiegelstijging, eutrofiëring, 
het smelten van de poolkappen,

215
00:10:15,112 --> 00:10:17,179
vergroting van plekken 
met weinig zuurstof,

216
00:10:17,179 --> 00:10:19,099
vervuiling, verlies aan biodiversiteit,

217
00:10:19,099 --> 00:10:20,303
overbevissing.

218
00:10:20,327 --> 00:10:22,452
Ik kan nog amper een student vinden --

219
00:10:22,452 --> 00:10:24,900
je ziet mijn probleem, toch?

220
00:10:24,994 --> 00:10:26,184
(Gelach)

221
00:10:27,447 --> 00:10:28,597
(Zucht)

222
00:10:28,932 --> 00:10:32,931
Toch denk ik dat deze systemen, 
deze microbiële ecosystemen,

223
00:10:32,955 --> 00:10:34,581
enorm veerkrachtig zijn.

224
00:10:35,126 --> 00:10:38,024
We kunnen zo niet niet blijven doorgaan.

225
00:10:38,937 --> 00:10:41,520
Persoonlijk denk ik dat
de aanhoudende observatie

226
00:10:41,520 --> 00:10:43,118
van onze oceanen en onze planeet

227
00:10:43,118 --> 00:10:46,177
de morele plicht is voor 
onze generatie wetenschappers.

228
00:10:46,706 --> 00:10:48,646
We zijn getuigen

229
00:10:49,066 --> 00:10:51,208
van de veranderingen
die worden toegebracht

230
00:10:51,208 --> 00:10:53,588
aan onze natuurlijke gemeenschappen,

231
00:10:53,588 --> 00:10:55,008
en door dit te doen,

232
00:10:55,008 --> 00:10:58,288
kunnen we ons aanpassen

233
00:10:58,288 --> 00:11:00,828
en een mondiale verandering 
bewerkstelligen,

234
00:11:00,828 --> 00:11:02,382
als we maar willen.

235
00:11:02,406 --> 00:11:05,698
Dus zijn de oplossingen 
voor deze problemen veelledig.

236
00:11:05,698 --> 00:11:07,721
Het gaat om een scala 
aan oplossingen,

237
00:11:07,745 --> 00:11:08,687
lokale verandering,

238
00:11:08,687 --> 00:11:12,383
maar ook tot aan het stemmen voor mensen 
die ons milieu zullen beschermen

239
00:11:12,407 --> 00:11:14,003
op wereldwijde schaal.

240
00:11:14,027 --> 00:11:19,057
(Applaus)

241
00:11:27,708 --> 00:11:29,524
Terug naar de liefde.

242
00:11:29,548 --> 00:11:32,039
(Gelach)

243
00:11:32,341 --> 00:11:34,001
Microben tellen mee.

244
00:11:34,025 --> 00:11:36,454
Deze organismen zijn klein,

245
00:11:36,478 --> 00:11:38,152
overvloedig, oud,

246
00:11:38,176 --> 00:11:40,473
en ze zijn van cruciaal 
belang voor het behoud

247
00:11:40,483 --> 00:11:42,433
van onze mensen en onze planeet.

248
00:11:42,433 --> 00:11:45,568
Toch gaan we onze uitstoot 
van koolstofdioxide nog verdubbelen

249
00:11:45,592 --> 00:11:46,891
in de komende 50 jaar.

250
00:11:46,925 --> 00:11:48,941
De analogie die ik daarvoor gebruik

251
00:11:48,965 --> 00:11:52,825
is dat we nog steeds eten 
alsof we 20 zijn

252
00:11:52,849 --> 00:11:55,078
en denken dat er 
geen gevolgen zullen zijn --

253
00:11:55,102 --> 00:11:56,404
maar ik ben over de 40,

254
00:11:56,428 --> 00:12:00,407
ik weet dat er gevolgen zijn
voor mijn brandstofverbruik. Niet?

255
00:12:00,431 --> 00:12:02,457
(Gelach)

256
00:12:02,481 --> 00:12:04,252
De oceanen zitten vol leven.

257
00:12:04,276 --> 00:12:06,779
Deze ecosystemen zijn niet ingestort.

258
00:12:08,019 --> 00:12:10,989
Nou ja, misschien dan
behalve voor de Noordpool.

259
00:12:11,013 --> 00:12:12,432
(Gelach)

260
00:12:12,456 --> 00:12:15,878
Maar de aanhoudende waarnemingen 
die ik vandaag met jullie deelde,

261
00:12:15,902 --> 00:12:18,510
het werk van generaties 
van wetenschappers,

262
00:12:18,534 --> 00:12:21,806
wijzen erop dat we beter 
voor onze oceanen moeten zorgen

263
00:12:21,806 --> 00:12:24,441
alsook voor de microben 
die ons onderhouden.

264
00:12:25,335 --> 00:12:26,939
Vandaar dat ik wil eindigen

265
00:12:26,939 --> 00:12:29,306
met een citaat van een van mijn helden,

266
00:12:29,330 --> 00:12:30,562
Jane Lubchenco.

267
00:12:31,992 --> 00:12:33,960
Deze dia is daarvoor geschikt.

268
00:12:34,509 --> 00:12:37,111
Jane heeft gezegd dat de oceanen

269
00:12:37,111 --> 00:12:39,991
niet te groot zijn 
om in de vernieling te gaan,

270
00:12:39,991 --> 00:12:42,273
noch te groot om ze in orde te krijgen,

271
00:12:43,181 --> 00:12:46,492
maar de oceanen zijn 
wel te groot om ze te negeren.

272
00:12:47,983 --> 00:12:49,134
Dank je.

273
00:12:49,158 --> 00:12:52,515
(Applaus)