1 00:00:00,000 --> 00:00:05,248 Benim yerimde matematik dersinde olduğunuzu düşünün. Ya da boşverin, bugün hastayım ve evde kalacağım. 2 00:00:05,248 --> 00:00:10,449 Stanislaw Ulam olduğunuzu varsayın. Size söyleyeceğim hikaye gerçek. 3 00:00:10,449 --> 00:00:13,785 Stan Ulamsınız ve bir toplantıdasınız. Ve çok sıkıcı bir sunum yapılıyor. 4 00:00:13,785 --> 00:00:17,578 Tabi ki bir şeyler karalıyorsunuz, çünkü ben değil Ulamsınız, ve sayıları çok seviyorsunuz. 5 00:00:17,578 --> 00:00:20,828 Demek istediğim sayıları aşırı seviyorsunuz. O kadar ki, karaladığınız şey sayılar. 6 00:00:20,828 --> 00:00:25,379 1den başlayıp spiral oluşturarak sayıyorsunuz. 7 00:00:25,379 --> 00:00:29,489 Matematiksel gösterimde çok akıcı değilim bu yüzden sayılarla yapılan bu tarz şeyleri dikkar dağıtıcı buluyorum. Ama siz bir sayı teoricisisiniz ve eğer sayıları seviyorsanız yargılaması bana düşmez. 8 00:00:29,489 --> 00:00:32,926 Olay şu ki, sayıları derinlemesine bildiğiniz için sayıları tam ortasına çizdiğiniz karışık, eğri büğrü çizgilerin ötesini görebiliyorsunuz. 9 00:00:32,926 --> 00:00:37,593 . 10 00:00:37,593 --> 00:00:40,821 Ve bir sayı teoristi olduğunuz için ve herkes bilir ki tüm sayı teoristleri asal sayılara tutkundur (ki bu da muhtemelen onlara "asal sayı" denilmesinin nedeni) 11 00:00:40,821 --> 00:00:44,327 . 12 00:00:44,327 --> 00:00:50,132 Karaladığınız asallar bir anda bölünmeyen egzotik yaratıklar gibi üzerinize atlıyorlar. 13 00:00:50,132 --> 00:00:54,822 Tüm asalların çevresine bir kalp çiziyorsunuz. Aslında kutu ama benim versiyonumda asal sayılarla ilgili gerçek duygularınızı açığa vurmaya çekinmiyorsunuz. 14 00:00:54,822 --> 00:00:59,002 . 15 00:00:59,002 --> 00:01:02,833 Siz bunu muhtemelen anında yapabilirsiniz, ama benim biraz zamanımı alacak. 16 00:01:02,833 --> 00:01:08,174 "27inin kendinden ve 1den başka böleni var mı? o.0 " "Oh, evet. 3 ve 9, demek ki asal değil" 17 00:01:08,174 --> 00:01:10,380 "Hmm, peki 29... sanki asal gibi" 18 00:01:10,380 --> 00:01:14,908 Sayı teoristi olarak, benim sayıların asal olup olmadığına karar vermemin bir dakikamı alması sizi şaşırtabilir. 19 00:01:14,908 --> 00:01:20,086 Her ne kadar siz en az 1000 e kadar olan asal sayıları ezberlemiş olsanız da, bu asal sayıların bulunmalarının zor olduğu gerçeğini değiştirmez. 20 00:01:20,086 --> 00:01:22,547 . 21 00:01:22,547 --> 00:01:26,889 Demek istediğim, eğer biri size en büyük çift sayıyı sorarsa, "saçma, bana en büyük olduğunu düşündüğün sayıyı söyle ve ona 2 eklicem... ve BINGO" tepkisini verirsiniz. 22 00:01:26,889 --> 00:01:30,465 . 23 00:01:30,465 --> 00:01:39,706 Ama tahmin edin bildiğimiz en büyük asal sayı ne? Şöyle göteriyim. 24 00:01:39,706 --> 00:01:44,510 Yalnızca asal sayıların önemini anlamanız için söylüyorum, en büyük asal sayıyı bulan adam 100.000$ kazandı. 25 00:01:44,510 --> 00:01:47,026 . 26 00:01:47,026 --> 00:01:50,821 Bildiğimiz en büyük asal sayıyı uzaya bile gönderdik çünkü bilim adamları uzaylıların bu sayının rastgele değil de önemli bir sayı olduğunu anlayacaklarını düşündüler. 27 00:01:50,821 --> 00:01:54,683 . 28 00:01:54,683 --> 00:01:57,423 Ve bu şekilde uzaylı mesajımızı anlayabilecekler. 29 00:01:57,423 --> 00:02:00,163 Eğer asal sayıların umurunuzda olmadığını düşünüyorsanız, bu onların gereksiz olduğundandur. 30 00:02:00,163 --> 00:02:04,807 Unutmayın ki asal sayıları uzaylılarla konuşmak için kullanıyoruz, bunu uydurmuyorum! 31 00:02:04,807 --> 00:02:10,310 Mantıklı da çünkü muhtemelen matematik tüm yaşamda ortak olan tek şey. 32 00:02:10,310 --> 00:02:14,342 Her neyse,karalamaya başladınız çünkü sıkıldınız ve bir takım düzgün modeller keşfediyorsunuz. 33 00:02:14,342 --> 00:02:18,205 Asal sayıların dizilimlerinin nasıl köşegenler oluşturdunu görüyor musunuz? 34 00:02:18,205 --> 00:02:21,990 Neden bu şekilde oluyor? Bir de, bu şekildeki iskeletsel yapı bana kemikleri anımsatıyor. 35 00:02:21,990 --> 00:02:25,821 O yüzden bu asal köşegenleri asal kaburgalar olarak adlandıracağım. 36 00:02:25,821 --> 00:02:29,769 Ama Asal laburganın ne zaman biteceğini nasıl tahmin edersiniz? Yani, belki sıradaki sayı da asal. 37 00:02:29,769 --> 00:02:32,694 (ama kafam şu anda çok bulanık o yüzden siz söyleyin) 38 00:02:32,694 --> 00:02:35,922 Herneyde... Tebrikler, Ulam spiralini keşfettiniz! 39 00:02:35,922 --> 00:02:38,035 Alın size biraz matematiksel karalama tarihi. 40 00:02:38,035 --> 00:02:41,216 Şimdi Ulam olmayı bir yana bırakabilirsiniz, devam da edebilirsiniz tabi. Belki Ulam olmayı seviyorsunuzdur. 41 00:02:41,216 --> 00:02:46,719 Ama Blaise Pascal da olabilirsiniz. Pascal üçgenini kullanarak yapabileceğiniz başka bir sayı oyunu var. 42 00:02:46,719 --> 00:02:50,063 (Bugün neden sayılarla bu kadar ilgiliyim bilmiyorum ama biraz soğuk almışım. 43 00:02:50,063 --> 00:02:55,078 Eğer hasta tercihlerime hoşgörü gösterebilirseniz, belki size coşkumu aşılayabilirim) 44 00:02:55,078 --> 00:02:59,119 Pascal üçgeninde satırları, önceki satırdaki yan yana olan sayıları toplayarak elde ediyorsunuz. 45 00:02:59,119 --> 00:03:03,781 Pascal üçgenini oluşturmanın kendisi bile bir çeşit sayı oyunu çünkü toplama işleminden öte, sayılar arasında örüntüler bulmaya çalışıyorsunuz ki tüm toplama işlemini yapmak zorunda olmayın. 46 00:03:03,781 --> 00:03:07,380 . 47 00:03:07,380 --> 00:03:09,161 . 48 00:03:09,161 --> 00:03:12,610 Bu karalama sonucu mu bulundu bilmiyorum ama aynı anda Fransa, İtalya, İran, Çin ve muhtemelen başka yerlerde bağımsız olarak keşfedildi. 49 00:03:12,610 --> 00:03:16,603 . 50 00:03:16,603 --> 00:03:19,436 Pekala... açıkçası bireysel olarak sayılarla ilgilenmiyorum şu anda. 51 00:03:19,436 --> 00:03:24,754 Eğer hala Ulamsanız, bir özellik seçin ve onu fosforlayın. (tek ya da çift olması gibi) 52 00:03:24,754 --> 00:03:29,746 Eğer tüm tek sayıları daire içine alırsanız, tanıdık bir form oluşmaya başlayacak. 53 00:03:29,746 --> 00:03:33,117 Sierpinski'nin üçgenini keşfetmeye yakınsınız çünkü bir tek ve bir çift sayıyı topladığınızda tek bir sayı elde ediyorzunuz. 54 00:03:33,117 --> 00:03:35,412 . 55 00:03:35,412 --> 00:03:38,244 (tek+tek)=çift ve (çift+çift)=çift 56 00:03:38,244 --> 00:03:42,935 Binari ağaç oyunundaki çarpma ve bölme gibi. 57 00:03:42,935 --> 00:03:45,698 En iyi yönü, bu özellikleri biliyorsanız sayı hakkındaki öbür detayları unutabilirsiniz. 58 00:03:45,698 --> 00:03:50,481 Boşluğun tek olduğunu bilmek için onun 9 olduğunu bilmenize gerek yok. 59 00:03:50,481 --> 00:03:55,799 Şimdi iki renk yerine üç renk deneyelim. 60 00:03:55,799 --> 00:03:57,935 Kalanları göz önünde bulundurarak renklendireceğiz. 61 00:03:57,935 --> 00:03:59,299 işte tablomuz! :) 62 00:03:59,299 --> 00:04:03,327 3ün katları kırmızı, 1 kalanını verenler siyah, 2 kalanını verebler yeşil olacak. 63 00:04:03,327 --> 00:04:07,863 Sierpinski Üçgeninden biraz daha farklı oldu ama kalanları sayılara bakarak bulmaktan yoruldum. 64 00:04:07,863 --> 00:04:12,359 . 65 00:04:12,359 --> 00:04:16,046 Kuralı bulmaya çalışalım. 66 00:04:16,076 --> 00:04:21,201 Eğer 3ün katı olan 2 sayıyı toplarsanız her zaman 3ün katı bir sayı elde edersiniz (matematik dersinde kullandığınız bir şey) 67 00:04:21,201 --> 00:04:22,943 Bu, (kırmızı+kırmızı)=kırmızı demek. 68 00:04:22,943 --> 00:04:26,403 3ün katını başka bir şeye eklediğinzde, kalanı etkilemiyor. 69 00:04:26,403 --> 00:04:30,884 Yani (kırmızı+yeşil)=yeşil ve (kırmızı+siyah)=siyah. 70 00:04:30,884 --> 00:04:34,713 (kalan 1+kalan 1)=kalan 2 (kalan 2 + kalan 2) = kalan 4 71 00:04:34,713 --> 00:04:40,288 ve 4ün 3e bölümünden kalan1 ve (1+2)=3, kalan 0 (vay...) 72 00:04:40,288 --> 00:04:43,585 En alt sırayı oluşturmak için renkli noktalar hangi başka renkli noktaları oluşturmak için birleşiyorlar gibi kurallar oluşturuyorsunuz. 73 00:04:43,585 --> 00:04:46,279 Ve sonrasında bu kuralları matematiksel ve artistlik sonuçlar yaratmak için kullanıyorsunuz. 74 00:04:46,279 --> 00:04:49,344 . 75 00:04:49,344 --> 00:04:52,525 Sayıların kendileri bu tabloyu oluşturmak için gerekli değildi. 76 00:04:52,525 --> 00:04:56,751 Her neyse, bunlar var olan sayı oyunlarından bazıları. 77 00:04:56,751 --> 00:05:00,768 Kendinizde birkaç tane yaratmayı denemelisiniz. 78 00:05:00,768 --> 00:05:04,065 Mesela Pascal Üçgeninde asal sayıları işaretlerseniz ne olacağına dair hiçbir fikrim yok. 79 00:05:04,065 --> 00:05:07,895 Veya, sıradaki satırı elde etmek için toplamak yerine, 2 ile başlayın ve yanyana iki sayıyı sıradaki satırı elde etmek için çarpın. 80 00:05:07,895 --> 00:05:10,913 . 81 00:05:10,913 --> 00:05:13,516 Ne olacağına dair hiçbir fikrim yok veya bu insanların zaten yaptığı bir şey mi bilmiyorum. 82 00:05:13,516 --> 00:05:16,316 (Hmmm? o.0 İkinin kuvvetleri...) 83 00:05:16,316 --> 00:05:19,205 Bunu yazmanın bir başka yolunu biliyorum. Pekala, bu mantıklı. 84 00:05:19,205 --> 00:05:24,243 Bir de Floyd'un içgeni diye bir şey var, sayıları şu şekilde yerleştiriyorsunuz. 85 00:05:24,243 --> 00:05:25,604 Belki bununla da bir şeyler yapabilirsiniz. 86 00:05:25,604 --> 00:05:26,892 ...Sanki bu günlerde herkezin bir üçgeni varmış gibi! 87 00:05:26,907 --> 00:05:28,000 Ben biraz kestiriyorum. Zzzz...