0:00:00.603,0:00:03.153
Bạn có nhớ [br]mấy ngôi sao tỏa-sáng-trong-màn đêm bé xíu

0:00:03.177,0:00:06.067
những cái mà bạn từng gắn trên trần nhà[br]khi bạn còn nhỏ?

0:00:06.091,0:00:07.301
Câu trả lời là có?

0:00:07.325,0:00:08.521
Đó là ánh sáng.

0:00:08.545,0:00:09.729
Ánh sáng thuần khiết.

0:00:09.753,0:00:11.655
Tôi từng ngắm nhìn chúng thật lâu

0:00:11.679,0:00:13.452
khi tôi còn 5 tuổi đấy, bạn biết chứ?

0:00:13.476,0:00:14.700
Chúng thật đẹp:

0:00:14.724,0:00:17.481
không cần điện, không cần sữa chữa.

0:00:17.505,0:00:18.709
Chúng vẫn luôn ở đó.

0:00:18.733,0:00:20.790
2 năm trước, chúng tôi đã làm thí nghiệm,

0:00:20.814,0:00:23.112
để khiến nó kéo dài hơn, sáng hơn nữa,

0:00:23.136,0:00:24.516
với các chuyên gia.

0:00:24.540,0:00:28.221
Cùng lúc đó, [br]chúng tôi nhận được 1 đề nghị,

0:00:28.245,0:00:30.823
từ Van Gogh, [br]quỹ Van Gogh nổi tiếng

0:00:30.847,0:00:34.823
muốn kỉ niệm[br]ngày sinh thứ 125 của ông ở Hà Lan.

0:00:35.232,0:00:37.097
Họ đã đến gặp tôi và yêu cầu,

0:00:37.121,0:00:40.922
"Anh có thể tạo ra 1 không gian[br]đậm chất Van Gogh

0:00:40.946,0:00:42.152
ở Hà Lan không?

0:00:42.176,0:00:43.730
Và vì tôi rất thích yêu cầu này,

0:00:43.754,0:00:44.908
nên sẵn tiện,

0:00:44.932,0:00:47.981
chúng tôi đã bắt đầu gắn kết[br]hai thế giới riêng biệt với nhau.

0:00:49.027,0:00:50.324
Não tôi hoạt động thế đấy,

0:00:50.348,0:00:51.498
bật mí đó.

0:00:51.522,0:00:52.573
-

0:00:52.597,0:00:54.808
Tôi rất muốn kể thêm về nó[br]1 giờ đồng hồ nữa,

0:00:54.832,0:00:55.983
nhưng thôi bỏ đi.

0:00:56.007,0:00:57.015
-

0:00:57.039,0:00:58.817
Và đây là thành quả của chúng tôi:

0:00:58.841,0:01:01.563
1 lối đi cho xe đạp nạp điện[br]vào ban ngày nhờ mặt trời

0:01:01.587,0:01:03.709
và phát sáng vào ban đêm tận 8 tiếng liền.

0:01:03.733,0:01:04.961
-

0:01:04.985,0:01:06.311
Cảm ơn mọi người.

0:01:06.335,0:01:10.702
--- với mong muốn hướng về 1 tương lai[br]năng lượng sạch

0:01:10.726,0:01:12.422
và nối tiếp được những mảnh đất

0:01:12.446,0:01:15.873
mà Van Gogh đã đi qua[br]và sống vào năm 1883.

0:01:15.897,0:01:19.204
Và bạn có thể đi bất kì đâu mỗi đêm,[br]miễn phí, không cần vé gì cả.

0:01:19.228,0:01:22.434
Mọi người sẽ thấy được vẻ đẹp của[br]bầu trời đêm đầy sao khi đạp xe,

0:01:22.458,0:01:24.483
nghĩ về năng lượng xanh sạch và an toàn.

0:01:24.507,0:01:28.222
Tôi muốn tạo ra những nơi[br]mà mọi người thấy thật gần gũi.

0:01:28.766,0:01:31.854
Và thật tuyệt làm sao [br]khi được thực hiện điều đó[br]

0:01:31.878,0:01:34.724
với 1 ngành công nghiệp,[br]với những công ty cơ sở hạ tầng.

0:01:34.748,0:01:37.037
Vì thế khi những người tù trưởng của Qatar [br]gọi cho tôi:

0:01:37.061,0:01:38.562
"10 km giá bao nhiêu thế?"

0:01:38.586,0:01:39.601
-

0:01:39.625,0:01:42.337
Vâng thật đấy, bạn sẽ nhận được những[br]cuộc gọi kì lạ thế đấy.

0:01:42.361,0:01:43.521
Nhưng điều thú vị là

0:01:43.545,0:01:46.953
đây không chỉ làm 1 lần nhân dịp đặc biệt.

0:01:46.977,0:01:50.400
Tôi nghĩ kiểu suy nghĩ đột phá này,[br]những kiểu liên kết thế này

0:01:50.424,0:01:51.608
sẽ là nền kinh tế mới.

0:01:51.632,0:01:54.379
Phòng Tư vấn ở Geneva,[br]thuộc Diễn đàn Kinh tế Thế giới,

0:01:54.403,0:01:56.802
đã làm 1 buổi phỏng vấn[br]với nhiều người xuất chúng

0:01:56.826,0:01:57.982
đến từ khắp thế giới,

0:01:58.006,0:02:02.828
câu hỏi là: " Top 10 kỹ năng bạn và [br]tôi cần để thành công là gì?"

0:02:02.852,0:02:05.172
Và điều thú vị là, bạn thấy dấy:

0:02:05.196,0:02:07.735
không phải tiền[br]

0:02:07.759,0:02:10.660
hay giỏi ngôn ngữ lập trình C++,

0:02:10.684,0:02:13.701
mặc dù đó là những kỹ năng cần thiết đấy,[br]tôi thừa nhận thế.

0:02:13.725,0:02:16.081
Nhưng ở vị trí thứ 3: sáng tạo;

0:02:16.105,0:02:18.317
thứ 2: suy nghĩ logic;

0:02:18.341,0:02:21.441
và đứng nhất: khả năng giải quyết vấn đề.

0:02:21.465,0:02:25.986
Tất cả những này thứ robot và máy tính [br]đều dở tệ.

0:02:26.662,0:02:30.315
Điều này làm tôi thấy phấn chấn và [br]lạc quan hẳn về thế giới tương lai,

0:02:30.339,0:02:33.215
rằng dù chúng ta sẽ sống [br]trong thế giới công nghệ cao này,

0:02:33.239,0:02:34.681
những kỹ năng của loài người

0:02:34.705,0:02:36.049
những khát khao đồng cảm,

0:02:36.073,0:02:38.339
khát khao khám phá,

0:02:38.363,0:02:40.078
khát khao vẻ đẹp

0:02:40.102,0:02:41.836
sẽ được trân trọng lần nữa,

0:02:41.860,0:02:45.676
và chúng ta sẽ sống trong 1 thế giới[br]mà sự sáng tạo được đề cao hàng đầu.

0:02:46.784,0:02:49.243
Để có thể suy nghĩ như thế

0:02:49.267,0:02:50.966
tôi không biết với bạn thì sao,

0:02:50.990,0:02:53.681
nhưng trong đầu tôi, luôn tự tâm niệm[br]1 câu hỏi:

0:02:53.705,0:02:54.859
Tại sao?

0:02:55.884,0:02:58.407
Tại sao con sứa hấp thụ ánh sáng?

0:02:58.431,0:02:59.786
Còn con đom đóm?

0:02:59.810,0:03:02.056
Hoặc tại sao lại cam chịu sự ô nhiễm?

0:03:02.080,0:03:04.329
Đây là phòng tôi ở Bắc Kinh [br]vào 3 năm trước.

0:03:04.353,0:03:06.497
Hình bên trái là 1 ngày đẹp trời thứ Bảy.

0:03:06.521,0:03:08.742
Tôi thấy được những chiếc ô tô, [br]người và chim;

0:03:08.766,0:03:11.358
Cuộc sống cũng ổn ở vùng đô thị đông đúc.

0:03:11.382,0:03:13.214
Và ở hình bên phải

0:03:13.238,0:03:15.038
trời đất ơi.

0:03:15.062,0:03:17.075
Sự ô nhiễm - bao phủ toàn bộ.

0:03:17.099,0:03:19.807
Tôi thậm chí còn không nhìn thấy[br]phía bên kia thành phố.

0:03:19.831,0:03:21.667
Và hình ảnh này khiến tôi thật buồn.

0:03:21.691,0:03:24.740
Đây không phải là viễn cảnh tươi đẹp[br]chúng tôi hình dung ở TED,

0:03:24.764,0:03:25.937
đây là nỗi kinh hoàng.

0:03:25.961,0:03:27.712
Tuổi thọ chúng ta giảm đi 5 - 6 năm;

0:03:27.736,0:03:30.425
trẻ em mắc bệnh ung thư phổi[br]khi chúng chỉ mới 6 tuổi.

0:03:30.828,0:03:33.314
Dù điều này thật lạ lùng và hấp dẫn,

0:03:33.338,0:03:37.492
tôi, vào lúc đó, lóe lên ý tưởng[br]khi thấy sự ô nhiễm ở Bắc Kinh.

0:03:37.849,0:03:41.332
Và chính phủ khắp thế giới bây giờ[br]vẫn đang cố gắng đẩy lùi sự ô nhiễm,

0:03:41.356,0:03:43.994
nhưng tôi muốn làm thứ gì đó[br]có ích ngay lúc này.

0:03:44.018,0:03:47.816
Vì vậy chúng tôi quyết định xây nên máy[br]hút bụi và sương khói lớn nhất

0:03:47.840,0:03:49.251
trên thế giới.

0:03:49.275,0:03:51.224
Nó hút không khí ô nhiễm, làm sạch

0:03:51.248,0:03:52.672
và giải phóng chúng.

0:03:52.696,0:03:54.386
Chúng tôi đã làm được cái đầu tiên.

0:03:54.865,0:03:57.502
Hút được 30,000 [br]khối mét không khí trên 1 giờ,

0:03:57.526,0:04:01.313
ở mức siêu vi, những hạt bụi có [br]đường kính nhỏ hơn 2.5 hay 10 micromet,

0:04:01.337,0:04:03.312
mà tốn rất ít điện,

0:04:03.336,0:04:05.803
rồi giải phóng không khí đã làm sạch,

0:04:05.827,0:04:11.280
nhờ vậy chúng ta có công viên, sân chơi[br]sạch hơn đến 55 - 75%

0:04:11.304,0:04:12.871
so với phần còn lại của thành phố.

0:04:12.895,0:04:14.564
-

0:04:14.588,0:04:16.016
Vâng!

0:04:16.040,0:04:17.557
-

0:04:17.581,0:04:20.478
Và mỗi tháng hay hơn thế,

0:04:20.502,0:04:24.393
nó sẽ được mở ra giống như phi thuyền ấy,

0:04:24.417,0:04:27.076
hay giống Marilyn Monroe với chiếc...[br]chà, bạn biết đấy.

0:04:27.100,0:04:28.290
Thôi kệ nó.

0:04:28.314,0:04:29.390
-

0:04:29.414,0:04:30.864
Đây ...

0:04:30.888,0:04:32.835
là hình ảnh chúng tôi chụp lại.

0:04:33.310,0:04:35.057
Đây là sương khói ô nhiễm ở Bắc Kinh.

0:04:35.760,0:04:37.378
Và đây là lá phổi của chúng ta.

0:04:37.402,0:04:40.824
Nếu bạn sống cạnh đường cao tốc,[br]nó sẽ giống như hút 17 điếu thuốc 1 ngày.

0:04:40.848,0:04:41.998
Chúng ta có mất trí không?[br]

0:04:42.022,0:04:43.605
Chúng ta chấp nhận vậy sao?

0:04:44.028,0:04:47.271
Chúng ta còn có hàng tá[br]thứ kinh khủng này

0:04:47.295,0:04:48.839
ở trong trường quay,

0:04:48.863,0:04:51.672
và vào 1 buổi sáng thứ 2,[br]chúng ta đang tranh luận thế này,

0:04:51.696,0:04:54.546
"Chết tiệt, chúng ta nên làm gì với nó?[br]Ném nó đi nhé?"

0:04:54.570,0:04:55.725
Nghe giống 1 lời kêu cứu.

0:04:55.749,0:04:57.910
Rồi ta nhận ra:[br]ôi không, không, không

0:04:57.934,0:04:59.126
không thể để lãng phí.

0:04:59.150,0:05:01.578
Đồ thừa với người này sẽ là[br]thức ăn cho người khác.

0:05:02.350,0:05:04.502
Vì thế, tại đây, hãy thể hiện điều đó.

0:05:04.870,0:05:06.433
Đừng bỏ nó vào ly cà phê của bạn.[br]

0:05:06.457,0:05:07.468
-

0:05:07.492,0:05:10.503
Và rồi ta nhận ra có 42% vật chất[br]làm từ cacbon,

0:05:10.527,0:05:12.695
còn cacbon thì, dĩ nhiên,[br]dưới áp suất cao

0:05:12.719,0:05:13.990
sẽ biến thành...

0:05:14.871,0:05:16.275
kim cương.

0:05:16.299,0:05:20.430
Nhờ ý tưởng đó, [br]chúng tôi đã nén nó trong 30 phút,

0:05:20.454,0:05:21.541
-

0:05:21.565,0:05:23.645
và làm 1 chiếc nhẫn "xanh".

0:05:23.669,0:05:24.692
-

0:05:24.716,0:05:26.692
Bằng việc chia sẻ - vâng, thật đấy!

0:05:26.716,0:05:28.354
Bằng việc chia sẻ 1 chiếc nhẫn,

0:05:28.378,0:05:30.984
bạn đã quyên góp 1000 mét khối khí sạch

0:05:31.008,0:05:32.673
cho thành phố chúng ta đang ở.

0:05:32.697,0:05:33.709
-

0:05:33.733,0:05:34.963
Tôi đang cầm 1 chiếc ở đây .

0:05:34.987,0:05:36.167
-

0:05:36.191,0:05:39.058
1 khối cầu nhỏ lơ lửng.

0:05:40.163,0:05:41.313
Tôi sẽ đưa bạn 1 chiếc.

0:05:41.337,0:05:43.567
Tôi không định cầu hôn bạn đâu, đừng lo.

0:05:43.591,0:05:44.879
-

0:05:44.903,0:05:46.068
Chúng tôi làm tốt chứ?

0:05:46.092,0:05:47.334
Bạn có thể đưa mọi người xem.

0:05:47.358,0:05:50.768
Và nếu chúng ta bán qua mạng:[br]làm chiến dịch, gây quỹ.

0:05:50.792,0:05:52.581
Đến khi mọi người bắt đầu đặt hàng,

0:05:52.605,0:05:55.435
nhưng quan trọng hơn,[br]là trả tiền cho nó.

0:05:55.459,0:05:58.828
Khoản kinh phí đó đã giúp [br]chúng tôi hiện thực hóa

0:05:58.852,0:06:00.477
và xây được cái máy đầu tiên.

0:06:00.873,0:06:02.023
Nó giúp ích rất nhiều đó.

0:06:02.047,0:06:04.684
Vì vậy sự lãng phí và người sáng lập,[br]đã giúp tôi làm điều này

0:06:04.708,0:06:06.718
Hơn thế, những phản hồi từ mọi người

0:06:06.742,0:06:08.558
đây là 1 cặp đôi mới cưới ở Ấn Độ,[br]

0:06:08.582,0:06:11.043
anh ấy đang cầu hôn cô ấy với[br]chiếc nhẫn "xanh" này[br]

0:06:11.067,0:06:12.340
tượng trưng cho vẻ đẹp thuần khiết,[br]

0:06:12.364,0:06:14.233
cho biểu tượng hy vọng

0:06:14.257,0:06:16.095
Rồi cô ấy đồng ý.

0:06:16.119,0:06:17.834
-

0:06:17.858,0:06:21.341
Tôi vì nhiều lý do rất thích hình ảnh này.[br]

0:06:21.365,0:06:22.592
-

0:06:22.616,0:06:25.311
Và bây giờ, khi dự án đang được thực hiện[br]ở Trung Quốc,

0:06:25.335,0:06:28.207
với sự hỗ trợ của chính phủ Trung Hoa.

0:06:28.231,0:06:31.324
Mục tiêu đầu tiên là tạo ra công viên [br]không ô nhiễm,

0:06:31.348,0:06:33.348
và thực tế thì chúng cũng ổn lắm,

0:06:33.372,0:06:35.632
tầm 55-75% sạch hơn rồi.

0:06:35.656,0:06:37.005
Cùng lúc đó,

0:06:37.029,0:06:38.426
chúng tôi hợp tác với những [br]tổ chức phi chính phủ,

0:06:38.450,0:06:39.614
với chính phủ,

0:06:39.638,0:06:40.838
với học sinh và sinh viên,

0:06:40.862,0:06:42.013
với chuyên gia công nghệ,

0:06:42.037,0:06:45.392
để bàn nhau: "Này, làm thế nào để khiến[br]cả thành phố không có 1 chút ô nhiễm?"

0:06:45.416,0:06:47.199
Chúng tôi đều mơ về bầu không khí sạch.

0:06:47.223,0:06:49.469
Chúng tôi mở các khóa học. Có nhiều ý tưởng mới.

0:06:49.493,0:06:52.287
Thậm chí còn nghĩ tới những chiếc xe đạp [br]không sương khói sẽ thốt lên - Tôi là người Hà Lan.

0:06:52.311,0:06:54.750
Tôi nghĩ là gien "xe đạp" ám ảnh tôi quá rồi.

0:06:54.774,0:06:56.424
Vậy nên nó hút không khí ô nhiễm,

0:06:56.448,0:06:58.007
làm sạch và giải phóng nó ra,

0:06:58.031,0:06:59.524
để chống lại ô nhiễm từ xe hơi,

0:06:59.548,0:07:01.429
thành kỉ nguyên của xe đạp.

0:07:01.453,0:07:05.614
Và ngay bây giờ, chúng tôi vẫn đang[br]cố gắng lấy được các gói thầu,

0:07:05.638,0:07:08.892
rồi chúng tôi quảng bá: " Những tòa tháp sạch,[br]những chiếc nhẫn xanh".

0:07:08.916,0:07:11.412
Chúng tôi đến gặp các thị trưởng,[br]các quan chức thế giới,[br]

0:07:11.436,0:07:15.539
nói rằng: "Chúng tôi có thể đảm bảo cắt [br]giảm ô nhiễm trong thời gian ngắn

0:07:15.563,0:07:17.646
từ 20% đến 40%.

0:07:17.670,0:07:19.567
Hãy kí vào phần này, ngay bây giờ."

0:07:19.591,0:07:20.742
Được chứ?

0:07:20.766,0:07:22.493
-

0:07:22.517,0:07:23.667
Cảm ơn các bạn.

0:07:23.691,0:07:25.521
-

0:07:25.545,0:07:30.472
Đây hoàn toàn về sự liên kết giữa[br]công nghệ với sự sáng tạo.

0:07:30.496,0:07:32.438
Và nếu bạn nghĩ về nó,

0:07:32.462,0:07:34.623
bạn có thể hình dung ra rất nhiều điều,

0:07:34.647,0:07:36.170
vô vàn thứ bạn có thể làm.

0:07:36.194,0:07:39.505
Chúng tôi còn làm những sàn nhảy[br]có khả năng tạo ra điện

0:07:39.529,0:07:40.788
khi bạn nhảy trên đó

0:07:40.812,0:07:43.290
Phát minh này dành riêng cho --- năm 2008.

0:07:43.314,0:07:45.309
Mỗi chuyển động tầm 8 hay 9 milimét

0:07:45.333,0:07:47.011
sẽ tạo ra 25 Watt.

0:07:47.035,0:07:51.032
Năng lượng tạo ra sẽ dùng để chạy [br]hệ thống ánh sáng hay dàn máy cho DJ.

0:07:51.056,0:07:53.720
Và dự án này còn đang tiến xa hơn thế,

0:07:53.744,0:07:55.407
chứ không dừng lại.

0:07:55.431,0:07:56.917
Nhưng cũng ở 1 quy mô lớn hơn

0:07:56.941,0:08:00.390
ở Hà Lan, quê hương tôi,[br]tôi sống ở vùng thấp hơn mực nước biển.

0:08:00.414,0:08:02.692
Nơi có kì quan tuyệt đẹp

0:08:02.716,0:08:08.156
như đê biển Afsluitdijk dài hơn 32 km, [br]tự xây dựng vào năm 1932

0:08:08.180,0:08:09.947
nơi chúng tôi sống với sông nước,

0:08:09.971,0:08:11.501
chống lại triều lên,

0:08:11.525,0:08:13.671
cố chung sống hòa bình với dòng nước,

0:08:13.695,0:08:15.596
nhưng thỉnh thoảng thất bại.

0:08:16.163,0:08:18.106
Vì vậy, chúng tôi tạo ra "Dòng chảy phát sáng"

0:08:18.130,0:08:20.350
là 1 sự pha trộn giữa đèn LED và các thấu kính,

0:08:20.374,0:08:22.988
để minh họa cho mức nước dâng lên

0:08:23.012,0:08:24.293
cho sự biến đổi của Trái Đất

0:08:24.859,0:08:26.384
nếu chúng ta ngừng chiến đấu.

0:08:26.408,0:08:29.109
Nếu như, hôm nay, chúng ta về nhà và nhủ rằng:

0:08:29.133,0:08:31.554
"Chao ôi, sao cũng được, rồi ai đó sẽ làm thôi,

0:08:31.578,0:08:33.598
chúng ta chỉ cần đợi chính phủ hay ai cũng được."

0:08:33.622,0:08:35.488
Bạn biết đấy, sẽ không có ai chịu hành động đâu.

0:08:35.512,0:08:36.671
Mọi thứ hỏng bét.

0:08:36.695,0:08:39.411
Còn nếu chúng ta dùng sức mạnh cộng đồng[br]từ khắp nơi.

0:08:39.435,0:08:41.026
Hàng ngàn người sẽ xuất hiện.

0:08:41.050,0:08:42.298
-

0:08:42.322,0:08:43.472
Cảm ơn rất nhiều.

0:08:44.117,0:08:47.678
Các bạn thật tốt, thật tử tế.[br]Không hợp dân thiết kế chút nào.

0:08:47.702,0:08:49.702
Ồ hàng ngàn người sẽ xuất hiện,

0:08:49.726,0:08:51.496
và có một vài người, thực ra, vẫn sợ.

0:08:51.520,0:08:54.861
Họ bỏ đi, sau đó chứng kiến cơn lũ quét năm 1953.

0:08:54.885,0:08:56.277
Còn những người khác bắt đầu suy nghĩ khác đi.

0:08:56.301,0:08:58.120
Chúng ta có thể xây thành phố nổi không?

0:08:58.144,0:09:01.631
Có thể tạo ra điện từ thủy triều không?

0:09:02.044,0:09:04.995
Tôi nghĩ việc trải nghiệm rất quan trọng,

0:09:05.019,0:09:06.553
có những trải nghiệm tập thể

0:09:06.577,0:09:10.231
nơi mà con người cảm thấy được gần nhau, [br]có chung phương hướng cho tương lai

0:09:10.255,0:09:12.025
và bắt tay thực hiện những thứ khả quan.

0:09:12.822,0:09:14.192
Cùng lúc đó,

0:09:14.216,0:09:18.710
bạn cũng biết mà, những việc đó,[br]thật chẳng dễ dàng chút nào.

0:09:18.734,0:09:19.988
Cần sự đấu tranh rất quyết liệt.

0:09:20.012,0:09:21.678
Và điều mà tôi nghiệm được

0:09:21.702,0:09:24.101
là rất nhiều người nói họ muốn cải cách

0:09:24.125,0:09:26.723
và họ muốn sự tiến lên,[br]thứ mới lạ, tương lai.

0:09:26.747,0:09:29.784
Nhưng khi bạn trình bày ý tưởng,

0:09:29.808,0:09:34.194
mọi người đều kì lạ có chung phản ứng,

0:09:34.218,0:09:36.572
nó bắt đầu với 2 từ,

0:09:37.468,0:09:38.650
"Cái gì đây?"

0:09:38.674,0:09:40.020
-

0:09:40.044,0:09:42.226
Không, không phải "Bao nhiêu?"[br]Nó còn khó chịu hơn đấy.

0:09:42.250,0:09:43.258
-

0:09:43.282,0:09:44.435
Các bạn đoán ra không?

0:09:44.459,0:09:47.000
Các bạn vẫn còn may mắn đấy.[br]Thật là tốt.

0:09:47.024,0:09:48.220
Vâng, là "Được, nhưng."

0:09:48.244,0:09:51.936
"Được, nhưng: nó quá đắt, nó quá rẻ;[br]nó quá nhanh, nó quá chậm,

0:09:51.960,0:09:55.443
nó quá đẹp, nó quá xấu,[br]không làm được đâu, nó đã có rồi."

0:09:55.467,0:09:57.554
Tôi đã nghe mọi thứ về cùng 1 dự án

0:09:57.578,0:09:58.738
trong 1 tuần liền.

0:09:58.762,0:10:00.691
Và tôi thực sự, rất bực đấy.

0:10:00.715,0:10:04.953
Đến nỗi nhúm tóc bạc của tôi, đen trở lại[br]như 1 kiến trúc sư rồi.

0:10:04.977,0:10:07.425
-

0:10:07.449,0:10:10.907
Mỗi sáng tôi thức dậy, tự nhủ: "Daan, dừng lại.

0:10:10.931,0:10:12.282
Tiếp tục chỉ tổn hại mày thôi.

0:10:12.306,0:10:14.061
Mày phải làm gì đó khác.

0:10:14.085,0:10:16.780
Mày phải tận dụng nó làm nguyên liệu,[br]làm động lực"

0:10:16.804,0:10:18.769
Vì vậy chúng tôi quyết định chế tạo,

0:10:18.793,0:10:22.776
hiện thức hóa chiếc ghế nổi tiếng "Vâng, nhưng" này.

0:10:22.800,0:10:26.437
-

0:10:26.461,0:10:29.815
Đây là chiếc ghế có thật đấy, thiết kế [br]bởi Friso Kramer theo phong cách Hà Lan

0:10:29.839,0:10:32.623
Nhưng chúng tôi có nâng cấp nó lên chút ít,

0:10:32.647,0:10:34.978
hay còn gọi là chút thủ thuật.

0:10:35.002,0:10:38.296
Chúng tôi lắp máy cảm biến giọng nói ở đây.

0:10:39.100,0:10:41.897
Nên khi bạn đang ngồi trên ghế

0:10:41.921,0:10:45.207
và thốt ra 2 từ ngữ xấu xí đó,

0:10:45.231,0:10:49.681
những thứ làm mất đi sự sáng tạo,[br]những từ ngữ phiền toái.[br]

0:10:49.705,0:10:50.796
-

0:10:50.820,0:10:52.475
bạn sẽ bị chút

0:10:52.499,0:10:54.122
-

0:10:54.146,0:10:55.719
nhưng cũng khá đau đấy,

0:10:55.743,0:10:58.558
chút điện giật ở mông đấy.

0:10:58.582,0:10:59.739
-

0:10:59.763,0:11:01.152
-

0:11:01.176,0:11:02.347
Và

0:11:02.371,0:11:03.399
-

0:11:03.423,0:11:05.221
nó ---- hoạt động ---- như thế đấy

0:11:05.245,0:11:08.020
Có vài khách hàng bỏ đi ngay,[br]họ rất tức giận.

0:11:08.044,0:11:10.025
May mắn thay, còn những người tốt ở lại.

0:11:10.049,0:11:12.436
Và tất nhiên, chúng tôi cũng đã ngồi thử.

0:11:12.460,0:11:15.606
Nhưng mọi người đừng lo.

0:11:15.630,0:11:17.401
Mà hãy tò mò thích thú.

0:11:17.425,0:11:19.943
Bạn biết đấy, trải qua bao nhiêu năm tháng cùng TED,

0:11:19.967,0:11:21.666
nghe những diễn giả khác nói,

0:11:21.690,0:11:24.110
cảm nhận được sức mạnh từ mọi người,

0:11:24.134,0:11:28.433
tôi vẫn nhớ đến châm ngôn của 1 nhà văn [br]người Canada, Marshall McLuhan,

0:11:28.457,0:11:30.472
ông đã từng nói

0:11:30.496,0:11:32.375
"Không có bất kì hành khách nào [br]

0:11:32.399,0:11:33.915
trên con tàu vũ trụ mang tên Trái Đất.

0:11:33.939,0:11:36.487
Chúng ta đều là phi hành đoàn."

0:11:37.026,0:11:39.244
Tôi rất thích câu nói ấy.

0:11:39.268,0:11:40.720
Nó cực kỳ ý nghĩa!

0:11:40.744,0:11:42.990
Chúng ta không chỉ là kẻ ăn, chúng ta là người tạo ra;

0:11:43.014,0:11:44.220
chúng ta tự quyết định,

0:11:44.244,0:11:45.415
tự phát minh.

0:11:45.439,0:11:46.669
thắp lên những giấc mơ.

0:11:47.076,0:11:48.237
Và tôi cho rằng

0:11:48.261,0:11:52.326
nếu chúng ta có thể ngẫm được nhiều hơn thế

0:11:52.350,0:11:53.892
ngay hôm nay,

0:11:54.551,0:11:57.199
thì sẽ thấy thế giới này còn rất nhiều điều để khám phá.

0:11:58.545,0:11:59.979
Đến đây thôi, cảm ơn các bạn rất nhiều.

0:12:00.003,0:12:02.131
-

0:12:02.155,0:12:03.305
Xin cảm ơn.

0:12:03.329,0:12:05.329
-