0:00:01.286,0:00:05.774
Ik wil het hebben over een ander idee

0:00:05.774,0:00:09.995
waarom investeren in vroeg onderwijs

0:00:09.995,0:00:12.694
zinvol is als overheidsbesteding.

0:00:12.694,0:00:14.682
Het is een ander idee, want meestal

0:00:14.682,0:00:16.905
als mensen praten over vroeg onderwijs,

0:00:16.905,0:00:19.453
praten ze over alle prachtige voordelen

0:00:19.453,0:00:22.928
die voormalige deelnemers genieten:

0:00:22.928,0:00:25.193
ze halen betere cijfers

0:00:25.193,0:00:27.308
en verdienen later meer.

0:00:27.308,0:00:29.423
En dat is allemaal erg belangrijk,

0:00:29.423,0:00:32.959
maar ik wil bespreken [br]wat dat allereerste onderwijs doet

0:00:32.959,0:00:35.501
voor de economie van een staat

0:00:35.501,0:00:38.638
en voor de promotie van [br]zijn economische ontwikkeling.

0:00:38.638,0:00:41.931
Dat is zelfs cruciaal,

0:00:41.931,0:00:45.255
want om meer investeringen te krijgen

0:00:45.255,0:00:47.598
in het basisonderwijs,

0:00:47.598,0:00:51.121
moeten we staten hierin interesseren.

0:00:51.121,0:00:53.347
De federale regering [br]heeft haar handen vol,

0:00:53.347,0:00:56.318
dus zullen de afzonderlijke staten [br]het moeten doen.

0:00:56.318,0:01:02.001
We moeten de beleidsmakers van een staat[br]dus aanspreken op iets dat ze begrijpen:

0:01:02.001,0:01:04.571
dat ze de economische ontwikkeling

0:01:04.571,0:01:06.519
van hun staat moeten stimuleren.

0:01:06.519,0:01:08.372
Met stimulering van economische ontwikkeling

0:01:08.372,0:01:10.086
bedoel ik niets magisch.

0:01:10.086,0:01:13.549
Ik bedoel alleen dat vroeg onderwijs

0:01:13.549,0:01:17.452
kan zorgen voor meer en betere banen,

0:01:17.452,0:01:20.630
en dus ook voor een hoger [br]gemiddeld inkomen

0:01:20.630,0:01:22.580
voor de inwoners.

0:01:22.580,0:01:26.023
Als mensen nadenken over

0:01:26.023,0:01:28.577
de economische ontwikkeling [br]van een staat of regio,

0:01:28.577,0:01:31.409
denken ze meestal niet direct aan

0:01:31.409,0:01:34.774
wat ze doen voor kinderdagverblijven [br]en vroeg onderwijsprogramma's.

0:01:34.774,0:01:38.817
Ik weet dit omdat ik veel onderzoek [br]heb gedaan naar deze programma's.

0:01:38.817,0:01:41.840
Ik heb met veel hoge ambtenaren

0:01:41.840,0:01:44.558
en politici gesproken over deze zaken.

0:01:44.558,0:01:48.369
Als beleidsmakers en anderen [br]nadenken over economische ontwikkeling

0:01:48.369,0:01:51.625
denken ze als eerste aan [br]fiscale stimuleringsmaatregelen:

0:01:51.625,0:01:54.503
onroerendgoedbelastingen, heffingskortingen,

0:01:54.503,0:01:57.190
er zijn tal van dit soort programma's.

0:01:57.190,0:01:59.796
Staten concurreren bijvoorbeeld [br]hevig met elkaar

0:01:59.796,0:02:03.271
om nieuwe of grotere [br]autofabrieken aan te trekken.

0:02:03.271,0:02:05.601
Ze bieden allerlei belastingvoordelen aan.

0:02:05.601,0:02:07.799
Die programma's kunnen zinvol zijn

0:02:07.799,0:02:10.801
als ze ook echt meer bedrijven aantrekken.

0:02:10.801,0:02:14.276
Ze zijn zinvol doordat ze [br]meer en betere banen creëren,

0:02:14.276,0:02:18.242
de werkloosheid terugdringen [br]en het inkomen per hoofd verhogen.

0:02:18.242,0:02:20.148
Het voordeel voor de inwoners

0:02:20.148,0:02:21.799
is dus evenredig aan

0:02:21.799,0:02:24.764
wat deze belastingvoordelen[br]voor bedrijven hen kosten.

0:02:24.764,0:02:28.612
Mijn punt is dat programma's [br]voor vroeg onderwijs

0:02:28.612,0:02:33.319
precies hetzelfde kunnen doen: [br]meer en betere banen creëren,

0:02:33.319,0:02:36.016
maar op een andere manier.

0:02:36.016,0:02:38.434
Op een indirectere manier

0:02:38.434,0:02:42.080
kunnen deze programma's zorgen [br]voor meer en betere banen

0:02:42.080,0:02:44.955
omdat investeringen in het basisonderwijs

0:02:44.955,0:02:48.773
de vaardigheden van je lokale [br]beroepsbevolking verbeteren

0:02:48.773,0:02:51.526
als genoeg mensen [br]in het gebied blijven wonen.

0:02:51.526,0:02:54.539
Vervolgens zal [br]dat hoogwaardige personeel

0:02:54.539,0:02:58.761
een sleutelrol vervullen [br]bij het creëren van banen

0:02:58.761,0:03:01.869
en hogere salarissen [br]voor de lokale gemeenschap.

0:03:01.869,0:03:04.924
Laten we naar wat cijfers kijken.

0:03:04.924,0:03:09.416
Als je naar het overvloedige [br]bewijsmateriaal kijkt

0:03:09.416,0:03:14.079
over de invloed van [br]vroeg onderwijs-programma's

0:03:14.079,0:03:18.676
op het opleidingsniveau, [br]het salaris en de vaardigheden

0:03:18.676,0:03:22.185
van voormalige deelnemers als volwassenen;

0:03:22.185,0:03:24.821
je kijkt naar de bekende effecten;

0:03:24.821,0:03:27.509
dan kijk je naar [br]hoeveel mensen naar verwachting

0:03:27.509,0:03:31.210
in het gebied zullen blijven wonen,

0:03:31.210,0:03:35.030
en je kijkt naar onderzoek [br]over hoezeer vaardigheden

0:03:35.030,0:03:38.201
leiden tot de creatie van banen, [br]dan zul je concluderen

0:03:38.201,0:03:40.244
uit deze drie afzonderlijke onderzoekslijnen,

0:03:40.244,0:03:44.323
dat elke dollar geïnvesteerd[br]in vroeg onderwijsprogramma's

0:03:44.323,0:03:47.486
het inkomen per hoofd[br]in de staat

0:03:47.486,0:03:50.542
doet stijgen met 2 dollars en 78 cent.

0:03:50.542,0:03:52.569
Dit betekent een verdrievoudiging.

0:03:52.569,0:03:56.802
Een zestienvoudig rendement is mogelijk

0:03:56.802,0:03:59.516
als je de lagere [br]misdaadcijfers incalculeert,

0:03:59.516,0:04:04.230
en de voordelen voor ex-deelnemers

0:04:04.230,0:04:06.414
die naar een andere staat verhuizen.

0:04:06.414,0:04:09.425
Maar er is een goede reden [br]om op deze 3 dollar te focussen

0:04:09.425,0:04:11.912
omdat dit eruit springt [br]en belangrijk is

0:04:11.912,0:04:13.802
voor de overheid van de staat

0:04:13.802,0:04:16.066
en die overheid zal het moeten doen.

0:04:16.066,0:04:19.025
Dit is dus een cruciaal voordeel [br]voor de overheid

0:04:19.025,0:04:22.494
dat relevant is voor de economische [br]ontwikkeling van een staat.

0:04:22.494,0:04:25.912
Een bezwaar dat je vaak hoort,

0:04:25.912,0:04:30.809
of minder vaak omdat mensen [br]het niet willen uitspreken, is:

0:04:30.809,0:04:35.272
"Waarom zou ik meer [br]belastingen moeten betalen

0:04:35.272,0:04:39.550
om te investeren in andermans kinderen?

0:04:39.550,0:04:42.044
Wat is mijn voordeel?"

0:04:42.044,0:04:44.323
Het probleem met dit bezwaar is

0:04:44.323,0:04:48.325
het achterliggende misverstand

0:04:48.325,0:04:51.342
over hoezeer lokale economieën

0:04:51.342,0:04:54.848
draaien om onderlinge afhankelijkheid.

0:04:54.848,0:04:58.765
De afhankelijkheid heeft betrekking

0:04:58.765,0:05:02.298
op de grote indirecte effecten [br]van vaardigheden.

0:05:02.298,0:05:07.618
Wanneer andermans kinderen [br]meer vaardigheden krijgen,

0:05:07.618,0:05:11.387
verhoogt dit de welvaart voor iedereen,

0:05:11.387,0:05:14.741
inclusief de mensen wiens [br]vaardigheden niet veranderen.

0:05:14.741,0:05:17.535
Bijvoorbeeld, vele studies hebben aangetoond

0:05:17.535,0:05:21.888
dat wat groei in stedelijke gebieden[br]werkelijk aandrijft,

0:05:21.888,0:05:27.638
niet zozeer lagere belastingen, [br]lagere kosten of lagere lonen zijn,

0:05:27.638,0:05:29.712
maar de vaardigheden in dit gebied.

0:05:29.712,0:05:32.472
Met name wordt dan gekeken

0:05:32.472,0:05:35.583
naar het percentage [br]hoger geschoolden in het gebied.

0:05:35.583,0:05:38.095
Bijvoorbeeld: stedelijke gebieden

0:05:38.095,0:05:41.608
als Boston, Minneapolis-St.Paul,

0:05:41.608,0:05:46.604
en Silicon Valley zijn niet welvarend

0:05:46.604,0:05:49.033
door de lage kosten!

0:05:49.033,0:05:52.288
Probeer maar eens een huis [br]te kopen in Silicon Valley.

0:05:52.288,0:05:53.945
Dat is niet echt goedkoop.

0:05:53.945,0:05:59.940
Deze gebieden groeien omdat er [br]veel hoogopgeleiden wonen.

0:05:59.940,0:06:03.095
Dus als wij investeren [br]in andermans kinderen,

0:06:03.095,0:06:04.992
en deze vaardigheden opbouwen,

0:06:04.992,0:06:09.261
dan verhogen we de algehele [br]banengroei in een stad.

0:06:09.261,0:06:11.509
Een ander voorbeeld.

0:06:11.509,0:06:15.924
Als we kijken waarop [br]een salaris is gebaseerd,

0:06:15.924,0:06:20.149
en we naar de statistische gegevens kijken,

0:06:20.149,0:06:24.672
zien we dat een salaris [br]deels wordt bepaald

0:06:24.672,0:06:27.103
door het opleidingsniveau.

0:06:27.103,0:06:30.096
Bijvoorbeeld het bezit [br]van een academische graad.

0:06:30.096,0:06:33.434
Een interessant feit is dat

0:06:33.434,0:06:37.481
zelfs als we het effect

0:06:37.481,0:06:40.385
van je eigen opleiding niet meerekenen,

0:06:40.385,0:06:43.585
het opleidingsniveau van [br]alle anderen in je stad

0:06:43.585,0:06:45.557
ook jouw salaris beïnvloed.

0:06:45.557,0:06:49.761
Als je je eigen opleiding niet meerekent,

0:06:49.761,0:06:53.864
en je kijkt naar het percentage [br]hoogopgeleiden in jouw omgeving,

0:06:53.864,0:06:57.824
dan zul je zien dat dit een behoorlijk [br]positief effect heeft op je salaris

0:06:57.824,0:07:01.294
zonder je eigen opleidingsniveau [br]te veranderen.

0:07:01.294,0:07:04.445
Dit effect is zo sterk,

0:07:04.445,0:07:08.258
dat als iemand afstudeert,

0:07:08.258,0:07:10.699
het effect hiervan op salarissen

0:07:10.699,0:07:12.592
van anderen in de regio

0:07:12.592,0:07:15.694
groter is dan het directe effect.

0:07:15.694,0:07:19.429
Dus als iemand afstudeert, [br]zal zijn totale inkomen in zijn leven

0:07:19.429,0:07:22.462
enorm stijgen, [br]met ruim 700.000 dollar.

0:07:22.462,0:07:24.977
Iedereen in een regio heeft baat bij

0:07:24.977,0:07:28.840
een groter percentage [br]hoogopgeleiden in de stad,

0:07:28.840,0:07:32.256
als je kijkt naar het totaal [br]-- per persoon is het een klein effect --

0:07:32.256,0:07:35.688
maar in totaal voor alle mensen in de stad,

0:07:35.688,0:07:40.005
zie je dat de salarissen [br]voor iedereen in de stad omhoog gaan

0:07:40.005,0:07:42.227
met in totaal bijna een miljoen dollar.

0:07:42.227,0:07:44.695
Dat is meer dan de directe voordelen

0:07:44.695,0:07:47.359
voor de persoon die de opleiding afrondt.

0:07:47.359,0:07:48.898
Wat is er aan de hand?

0:07:48.898,0:07:52.641
Wat verklaart deze grote [br]indirecte effecten van onderwijs?

0:07:52.641,0:07:54.175
Bekijk het als volgt:

0:07:54.175,0:07:57.438
ik kan de hoogst opgeleide [br]persoon ter wereld zijn,

0:07:57.438,0:08:01.239
maar als mijn collega's niet [br]over de juiste vaardigheden beschikken,

0:08:01.239,0:08:04.208
wordt het voor mijn werkgever [br]moeilijker om

0:08:04.208,0:08:08.264
nieuwe technologie of [br]productietechnieken te introduceren.

0:08:08.264,0:08:11.866
Daardoor wordt mijn werkgever [br]dus minder productief.

0:08:11.866,0:08:15.467
Hij zal me een minder hoog [br]salaris kunnen betalen.

0:08:15.467,0:08:19.148
Zelfs als al mijn collega's [br]de juiste vaardigheden hebben,

0:08:19.148,0:08:22.796
maar de werknemers bij de toeleverancier

0:08:22.796,0:08:24.741
niet de juiste vaardigheden hebben,

0:08:24.741,0:08:27.053
zal mijn bedrijf minder kunnen concurreren

0:08:27.053,0:08:29.974
in de nationale en internationale markten.

0:08:29.974,0:08:35.191
Zo'n bedrijf zal minder goede [br]salarissen kunnen betalen,

0:08:35.191,0:08:39.324
en daarnaast is men, [br]vooral in de technologische sector,

0:08:39.324,0:08:42.585
constant bezig de ideeën en werknemers [br]van andere bedrijven te stelen.

0:08:42.585,0:08:45.805
Dus de productiviteit [br]van bedrijven in Silicon Valley

0:08:45.805,0:08:49.600
is niet alleen afhankelijk van het niveau [br]van hun eigen werknemers,

0:08:49.600,0:08:54.019
maar van de werknemers van [br]alle bedrijven in de regio.

0:08:54.019,0:08:57.553
Als we kunnen investeren [br]in andermans kinderen

0:08:57.553,0:09:00.885
via kleuter- en basisonderwijs [br]van hoge kwaliteit

0:09:00.885,0:09:03.611
helpen we niet alleen die kinderen,

0:09:03.611,0:09:07.402
maar tevens zal iedereen in die regio

0:09:07.402,0:09:10.441
hogere salarissen ontvangen

0:09:10.441,0:09:12.925
en de werkgelegenheid zal stijgen.

0:09:12.925,0:09:15.456
Een ander bezwaar dat soms wordt gebruikt

0:09:15.456,0:09:17.784
tegen investeringen in [br]vroeg onderwijsprogramma's

0:09:17.784,0:09:21.405
is de bezorgdheid [br]dat mensen zullen verhuizen.

0:09:21.405,0:09:25.640
Dus als Ohio wil gaan investeren

0:09:25.640,0:09:27.884
in beter kleuteronderwijs

0:09:27.884,0:09:31.694
voor kinderen in Columbus, Ohio,

0:09:31.694,0:09:33.953
maar ze maken zich zorgen dat deze mensen

0:09:33.953,0:09:36.870
misschien gaan besluiten te verhuizen

0:09:36.870,0:09:38.387
naar Ann Arbor, Michigan,

0:09:38.387,0:09:41.681
En Michigan wil misschien investeren

0:09:41.681,0:09:44.032
in het kleuteronderwijs [br]in Ann Arbor, Michigan,

0:09:44.032,0:09:47.241
maar bezorgd is dat deze mensen [br]verhuizen naar Columbus, Ohio.

0:09:47.241,0:09:51.349
Ze zullen beide te weinig investeren [br]omdat iedereen zal verhuizen.

0:09:51.349,0:09:54.290
Maar in de realiteit, [br]als je naar de gegevens kijkt,

0:09:54.290,0:09:58.503
verhuizen Amerikanen [br]niet zo snel als mensen denken.

0:09:58.503,0:10:02.923
De data laat zien dat ruim 60%[br]van alle Amerikanen

0:10:02.923,0:10:06.391
vrijwel hun hele carrière zullen werken

0:10:06.391,0:10:09.831
in de staat waarin ze geboren zijn.[br]Ruim 60 procent.

0:10:09.831,0:10:13.926
Dat percentage verschilt niet veel per staat.

0:10:13.926,0:10:17.030
Het verschilt niet veel [br]met de economische situatie,

0:10:17.030,0:10:18.828
zij het recessie of economische groei,

0:10:18.828,0:10:21.429
en het verschilt weinig [br]gedurende langere tijd.

0:10:21.429,0:10:26.962
Dus, de realiteit is: [br]als je investeert in kinderen,

0:10:26.962,0:10:29.461
dan zullen ze blijven.

0:10:29.461,0:10:32.499
Of tenminste, genoeg zullen blijven,

0:10:32.499,0:10:35.920
om de investering rendabel te maken.

0:10:35.920,0:10:39.844
Samenvattend: [br]er is veel wetenschappelijk bewijs

0:10:39.844,0:10:42.998
dat vroeg onderwijsprogramma's, [br]als ze kwalitatief goed zijn,

0:10:42.998,0:10:45.854
zich zullen terugbetalen in een [br]hoger opgeleide volwassen bevolking.

0:10:45.854,0:10:47.421
Er is veel bewijs

0:10:47.421,0:10:51.045
dat deze mensen [br]in de staat zullen blijven.

0:10:51.045,0:10:53.692
Er is veel bewijs dat mensen

0:10:53.692,0:10:56.272
met een hoge opleiding in de regio

0:10:56.272,0:11:00.421
een positief effect hebben op de [br]lokale salarissen en werkgelegenheid.

0:11:00.421,0:11:03.574
En per geïnvesteerde dollar

0:11:03.574,0:11:06.303
krijgen we zo'n drie dollar terug

0:11:06.303,0:11:08.478
aan voordelen voor de lokale economie.

0:11:08.478,0:11:12.090
Ik vind het bewijs overduidelijk,

0:11:12.090,0:11:14.914
en de logica hierachter klopt.

0:11:14.914,0:11:18.604
Dus wat zijn de barrières?

0:11:18.604,0:11:21.868
Eén grote barrière zijn de kosten.

0:11:21.868,0:11:26.198
Als je kijkt naar wat het zou kosten

0:11:26.198,0:11:29.025
als elke staat zou investeren

0:11:29.025,0:11:33.010
in algemeen kleuteronderwijs [br]voor vierjarigen

0:11:33.010,0:11:36.645
komen de totale jaarlijkse kosten [br]voor de VS neer op

0:11:36.645,0:11:38.950
ongeveer 30 miljard dollars.

0:11:38.950,0:11:41.375
30 miljard dollar is veel geld.

0:11:41.375,0:11:45.120
Aan de andere kant, als je bedenkt

0:11:45.120,0:11:48.980
dat de VS ruim 300 miljoen inwoners telt,

0:11:48.980,0:11:51.663
praten we over ongeveer

0:11:51.663,0:11:54.283
100 dollar per persoon.

0:11:54.283,0:11:57.081
Dat is een bedrag

0:11:57.081,0:12:01.266
dat elke overheid zich kan veroorloven.

0:12:01.266,0:12:05.705
Het hangt allemaal af van politieke wil.

0:12:05.705,0:12:07.895
En natuurlijk, zoals ik al noemde:

0:12:07.895,0:12:10.049
deze kosten hebben evenredige voordelen.

0:12:10.049,0:12:12.225
Ik had het over de verdrievoudiging

0:12:12.225,0:12:14.325
voor de economie van de staat.

0:12:14.325,0:12:17.354
Dit betekent 80 miljard extra inkomsten.

0:12:17.354,0:12:20.378
En als we deze miljarden [br]dollars willen vertalen

0:12:20.378,0:12:22.271
in iets dat betekenis heeft,

0:12:22.271,0:12:25.859
dan komt dit, voor een gemiddeld kind [br]met een laag inkomen

0:12:25.859,0:12:28.976
neer op een verhoging in salaris [br]van ongeveer 10 procent,

0:12:28.976,0:12:32.175
gezien over hun hele carrière, [br]enkel door die kleuterschool!

0:12:32.175,0:12:34.690
Zonder verbetering van [br]basis- en middelbaar onderwijs.

0:12:34.690,0:12:37.238
Zonder veranderingen in collegegeld of toegang,

0:12:37.238,0:12:39.934
maar alleen door verbeteringen [br]in het kleuteronderwijs.

0:12:39.934,0:12:42.233
En kinderen uit de middenklasse

0:12:42.233,0:12:43.919
zouden er 5% op vooruit gaan.

0:12:43.919,0:12:45.954
Dus dit is een investering

0:12:45.954,0:12:48.602
die zich heel concreet zal terugbetalen

0:12:48.602,0:12:53.052
voor een breed scala aan [br]inkomensgroepen binnen een staat

0:12:53.052,0:12:57.532
en grote en tastbare voordelen produceert.

0:12:57.532,0:13:00.086
Dat was één barrière.

0:13:00.086,0:13:02.318
Een grotere barrière is

0:13:02.318,0:13:08.078
het langetermijnaspect van de voordelen [br]van de vroeg onderwijsprogramma's.

0:13:08.078,0:13:10.784
Ik zou willen stellen dat als we

0:13:10.784,0:13:12.539
de kwaliteit van de [br]beroepsbevolking verbeteren,

0:13:12.539,0:13:15.205
we hierdoor de economische ontwikkeling vergroten.

0:13:15.205,0:13:18.585
Kinderen die op hun vierde [br]kleuterlessen volgen,

0:13:18.585,0:13:20.953
sturen we uiteraard niet op hun vijfde al

0:13:20.953,0:13:24.468
aan het werk, toch? [br]Ik hoop tenminste van niet.

0:13:24.468,0:13:27.720
We praten dus over een investering

0:13:27.720,0:13:30.910
waarvan het economische rendement [br]niet zichtbaar zal zijn

0:13:30.910,0:13:34.311
in de komende 15 tot 20 jaar,

0:13:34.311,0:13:37.169
en Amerika is natuurlijk berucht

0:13:37.169,0:13:40.176
als een samenleving [br]georiënteerd op de korte termijn.

0:13:40.176,0:13:42.023
Een mogelijke reactie hierop

0:13:42.023,0:13:43.890
die ik zelf soms aanvoerde in lezingen,

0:13:43.890,0:13:46.568
is dat je wijst op de voordelen [br]van deze programma's,

0:13:46.568,0:13:50.435
zoals het drukken van de kosten [br]voor speciaal onderwijs en bijlessen,

0:13:50.435,0:13:52.161
ouders die om kleuteronderwijs geven.

0:13:52.161,0:13:54.641
Misschien zien we migratie van ouders

0:13:54.641,0:13:56.959
op zoek naar goed kleuteronderwijs.

0:13:56.959,0:13:58.606
Ik denk dat dit waar is,

0:13:58.606,0:14:01.198
maar in zekere zin slaan ze de plank mis.

0:14:01.198,0:14:07.424
Uiteindelijk is dit [br]investeren in de toekomst.

0:14:07.424,0:14:11.213
Dus wat ik je graag wil meegeven

0:14:11.213,0:14:13.519
is volgens mij de ultieme vraag.

0:14:13.519,0:14:16.353
Ik ben econoom, maar dit

0:14:16.353,0:14:21.898
is niet een economische vraag, [br]maar een morele.

0:14:21.898,0:14:26.105
Zijn wij, Amerikanen, bereid --

0:14:26.105,0:14:29.555
is onze gemeenschap nog in staat --

0:14:29.555,0:14:34.339
om de politieke keuze te maken [br]om nu een offer te brengen

0:14:34.339,0:14:36.988
door meer belastingen te betalen,

0:14:36.988,0:14:42.193
om de langetermijnperspectieven [br]te verbeteren,

0:14:42.193,0:14:45.810
niet alleen voor onze kinderen, [br]maar voor onze gemeenschap?

0:14:45.810,0:14:50.057
Zijn wij als land hier nog toe in staat?

0:14:50.057,0:14:52.498
En dat is iets wat elke inwoner

0:14:52.498,0:14:55.041
en stemgerechtigde zichzelf moet afvragen.

0:14:55.041,0:14:57.986
Is dat iets waar je nog waarde aan hecht?

0:14:57.986,0:15:00.720
Geloof je in het idee van investeren?

0:15:00.720,0:15:02.119
Dat idee is:

0:15:02.119,0:15:05.073
je brengt nu offers [br]om later de vruchten te plukken.

0:15:05.073,0:15:08.331
Ik denk dat het bewijs

0:15:08.331,0:15:10.969
voor de voordelen van vroeg onderwijs

0:15:10.969,0:15:14.576
voor lokale economieën buitengewoon sterk is.

0:15:14.576,0:15:18.858
Maar de morele en politieke keuze

0:15:18.858,0:15:23.962
ligt bij ons, als burgers [br]en stemgerechtigden.

0:15:23.962,0:15:27.985
Hartelijk bedankt. (Applaus)