[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.51,0:00:04.84,Default,,0000,0000,0000,,Oto sprawa sądowa, nad którą pracowałam.
Dialogue: 0,0:00:04.84,0:00:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Dotyczyła Steve'a Titusa.
Dialogue: 0,0:00:08.40,0:00:11.43,Default,,0000,0000,0000,,Był kierownikiem restauracji.
Dialogue: 0,0:00:11.43,0:00:15.52,Default,,0000,0000,0000,,Miał 31 lat, mieszkał w Seattle\Nw Waszyngtonie.
Dialogue: 0,0:00:15.52,0:00:17.42,Default,,0000,0000,0000,,Był zaręczony z Gretchen,
Dialogue: 0,0:00:17.42,0:00:20.37,Default,,0000,0000,0000,,mieli właśnie wziąć ślub.\NByła miłością jego życia.
Dialogue: 0,0:00:20.37,0:00:22.65,Default,,0000,0000,0000,,Pewnej nocy wybrali się do restauracji
Dialogue: 0,0:00:22.65,0:00:25.66,Default,,0000,0000,0000,,na romantyczną kolację.
Dialogue: 0,0:00:25.66,0:00:27.30,Default,,0000,0000,0000,,Gdy wracali do domu,
Dialogue: 0,0:00:27.30,0:00:30.25,Default,,0000,0000,0000,,zostali zatrzymani przez policjanta.
Dialogue: 0,0:00:30.25,0:00:33.57,Default,,0000,0000,0000,,Samochód Titusa przypominał samochód,
Dialogue: 0,0:00:33.57,0:00:37.46,Default,,0000,0000,0000,,którym wcześniej jechał mężczyzna,
Dialogue: 0,0:00:37.46,0:00:40.86,Default,,0000,0000,0000,,który zgwałcił autostopowiczkę.
Dialogue: 0,0:00:40.86,0:00:44.46,Default,,0000,0000,0000,,Titus był do niego trochę podobny.
Dialogue: 0,0:00:44.46,0:00:47.04,Default,,0000,0000,0000,,Policja zrobiła Titusowi zdjęcie.
Dialogue: 0,0:00:47.04,0:00:49.80,Default,,0000,0000,0000,,Ustawili je z innymi zdjęciami,
Dialogue: 0,0:00:49.80,0:00:51.96,Default,,0000,0000,0000,,pokazali ofierze,
Dialogue: 0,0:00:51.96,0:00:54.12,Default,,0000,0000,0000,,a ona wskazała zdjęcie Titusa.
Dialogue: 0,0:00:54.12,0:00:57.74,Default,,0000,0000,0000,,Powiedziała: "Ten go najbardziej przypomina".
Dialogue: 0,0:00:57.74,0:01:01.63,Default,,0000,0000,0000,,Policja i prokuratura rozpoczęli proces.
Dialogue: 0,0:01:01.63,0:01:04.97,Default,,0000,0000,0000,,Gdy Steve Titus został oskarżony o gwałt,
Dialogue: 0,0:01:04.97,0:01:07.07,Default,,0000,0000,0000,,ofiara zeznała:
Dialogue: 0,0:01:07.07,0:01:11.41,Default,,0000,0000,0000,,"Jestem pewna, że to ten człowiek".
Dialogue: 0,0:01:11.41,0:01:14.34,Default,,0000,0000,0000,,Titus został skazany.
Dialogue: 0,0:01:14.34,0:01:16.31,Default,,0000,0000,0000,,Nie przyznał się do winy.
Dialogue: 0,0:01:16.31,0:01:18.89,Default,,0000,0000,0000,,Jego rodzina krzyczała na ławę przysięgłych,
Dialogue: 0,0:01:18.89,0:01:21.76,Default,,0000,0000,0000,,narzeczona padła ze szlochem na podłogę,
Dialogue: 0,0:01:21.76,0:01:25.16,Default,,0000,0000,0000,,a Titus trafił do więzienia.
Dialogue: 0,0:01:25.16,0:01:28.62,Default,,0000,0000,0000,,Co byście zrobili w takiej sytuacji?
Dialogue: 0,0:01:28.62,0:01:30.25,Default,,0000,0000,0000,,Co byście zrobili?
Dialogue: 0,0:01:30.25,0:01:34.02,Default,,0000,0000,0000,,Titus stracił wiarę w system prawny,
Dialogue: 0,0:01:34.02,0:01:36.05,Default,,0000,0000,0000,,ale miał pomysł.
Dialogue: 0,0:01:36.05,0:01:38.48,Default,,0000,0000,0000,,Zadzwonił do gazety,
Dialogue: 0,0:01:38.48,0:01:41.87,Default,,0000,0000,0000,,zainteresował dziennikarza śledczego,
Dialogue: 0,0:01:41.87,0:01:46.61,Default,,0000,0000,0000,,który znalazł prawdziwego gwałciciela.
Dialogue: 0,0:01:46.61,0:01:49.96,Default,,0000,0000,0000,,Mężczyzna przyznał się,
Dialogue: 0,0:01:49.96,0:01:53.25,Default,,0000,0000,0000,,uważa się, że popełnił 50 gwałtów w okolicy.
Dialogue: 0,0:01:53.25,0:01:54.58,Default,,0000,0000,0000,,uważa się, że popełnił 50 gwałtów w okolicy.
Dialogue: 0,0:01:54.58,0:01:57.76,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy powiadomiono sędziego,
Dialogue: 0,0:01:57.76,0:02:00.69,Default,,0000,0000,0000,,wypuścił Titusa na wolność.
Dialogue: 0,0:02:00.69,0:02:04.72,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj sprawa powinna się kończyć.
Dialogue: 0,0:02:04.72,0:02:05.85,Default,,0000,0000,0000,,Powinna mieć finał.
Dialogue: 0,0:02:05.85,0:02:08.37,Default,,0000,0000,0000,,Titus powinien uznać, że ten okropny rok,
Dialogue: 0,0:02:08.37,0:02:12.20,Default,,0000,0000,0000,,oskarżenie i proces są już za nim.
Dialogue: 0,0:02:12.20,0:02:14.25,Default,,0000,0000,0000,,Ale tak nie było.
Dialogue: 0,0:02:14.25,0:02:16.93,Default,,0000,0000,0000,,Titus był rozgoryczony.
Dialogue: 0,0:02:16.93,0:02:19.51,Default,,0000,0000,0000,,Stracił pracę, nie mógł jej odzyskać.
Dialogue: 0,0:02:19.51,0:02:21.35,Default,,0000,0000,0000,,Stracił narzeczoną.
Dialogue: 0,0:02:21.35,0:02:24.26,Default,,0000,0000,0000,,Nie mógł poradzić sobie \Nz narastającą złością.
Dialogue: 0,0:02:24.26,0:02:26.40,Default,,0000,0000,0000,,Stracił całe oszczędności.
Dialogue: 0,0:02:26.40,0:02:29.26,Default,,0000,0000,0000,,Postanowił oskarżyć
Dialogue: 0,0:02:29.26,0:02:31.54,Default,,0000,0000,0000,,policję i innych odpowiedzialnych
Dialogue: 0,0:02:31.54,0:02:33.86,Default,,0000,0000,0000,,za swoje cierpienie.
Dialogue: 0,0:02:33.86,0:02:38.57,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy właśnie zaczęłam\Npracować nad tą sprawą.
Dialogue: 0,0:02:38.57,0:02:40.54,Default,,0000,0000,0000,,Próbowałam rozgryźć,
Dialogue: 0,0:02:40.54,0:02:42.61,Default,,0000,0000,0000,,jak świadek przeszedł od:
Dialogue: 0,0:02:42.61,0:02:44.14,Default,,0000,0000,0000,,"Ten jest bardzo podobny"
Dialogue: 0,0:02:44.14,0:02:48.89,Default,,0000,0000,0000,,do: "Jestem pewna, że to on".
Dialogue: 0,0:02:48.89,0:02:52.17,Default,,0000,0000,0000,,Proces cywilny pochłonął Titusa.
Dialogue: 0,0:02:52.17,0:02:55.20,Default,,0000,0000,0000,,Myślał o nim przez cały czas.
Dialogue: 0,0:02:55.20,0:02:59.35,Default,,0000,0000,0000,,Kilka dni przez finałem w sądzie,
Dialogue: 0,0:02:59.35,0:03:01.57,Default,,0000,0000,0000,,obudził się,
Dialogue: 0,0:03:01.57,0:03:03.38,Default,,0000,0000,0000,,zwijając się z bólu.
Dialogue: 0,0:03:03.38,0:03:06.07,Default,,0000,0000,0000,,Zmarł na zawał w wyniku stresu.
Dialogue: 0,0:03:06.07,0:03:09.26,Default,,0000,0000,0000,,Miał 35 lat.
Dialogue: 0,0:03:09.26,0:03:14.07,Default,,0000,0000,0000,,Poproszono mnie, bym przyjrzała się sprawie,
Dialogue: 0,0:03:14.07,0:03:16.58,Default,,0000,0000,0000,,bo jestem naukowcem psychologiem.
Dialogue: 0,0:03:16.58,0:03:20.41,Default,,0000,0000,0000,,Od wielu lat badam wspomnienia.
Dialogue: 0,0:03:20.41,0:03:23.80,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy spotykam kogoś w samolocie,
Dialogue: 0,0:03:23.80,0:03:25.90,Default,,0000,0000,0000,,to zdarzyło się nad Szkocją,
Dialogue: 0,0:03:25.90,0:03:27.73,Default,,0000,0000,0000,,kiedy spotykam kogoś w samolocie
Dialogue: 0,0:03:27.73,0:03:30.77,Default,,0000,0000,0000,,i ktoś pyta: "Czym się pani zajmuje?",
Dialogue: 0,0:03:30.77,0:03:32.22,Default,,0000,0000,0000,,odpowiadam: "Badam wspomnienia".
Dialogue: 0,0:03:32.22,0:03:35.60,Default,,0000,0000,0000,,Zwykle mówią o kłopotach \Nz pamiętaniem nazwisk
Dialogue: 0,0:03:35.60,0:03:38.40,Default,,0000,0000,0000,,lub o krewnym z Alzheimerem
Dialogue: 0,0:03:38.42,0:03:40.48,Default,,0000,0000,0000,,czy jakimś podobnym schorzeniu.
Dialogue: 0,0:03:40.48,0:03:42.70,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy odpowiadam,
Dialogue: 0,0:03:42.70,0:03:46.20,Default,,0000,0000,0000,,że nie badam zapominania.
Dialogue: 0,0:03:46.20,0:03:49.20,Default,,0000,0000,0000,,Wręcz przeciwnie: badam to, co pamiętają.
Dialogue: 0,0:03:49.20,0:03:51.96,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy pamiętają coś, co się nie zdarzyło,
Dialogue: 0,0:03:51.96,0:03:53.92,Default,,0000,0000,0000,,lub pamiętają coś inaczej
Dialogue: 0,0:03:53.92,0:03:55.95,Default,,0000,0000,0000,,niż rzeczywiście wyglądało.
Dialogue: 0,0:03:55.95,0:04:00.68,Default,,0000,0000,0000,,Badam fałszywe wspomnienia.
Dialogue: 0,0:04:00.68,0:04:04.99,Default,,0000,0000,0000,,Niestety, Steve Titus to nie jedyna osoba
Dialogue: 0,0:04:04.99,0:04:09.30,Default,,0000,0000,0000,,skazana przez czyjeś fałszywe wspomnienie.
Dialogue: 0,0:04:09.30,0:04:12.60,Default,,0000,0000,0000,,Pewien projekt w USA
Dialogue: 0,0:04:12.60,0:04:14.86,Default,,0000,0000,0000,,zebrał informacje
Dialogue: 0,0:04:14.86,0:04:18.79,Default,,0000,0000,0000,,o 300 niewinnych osobach.
Dialogue: 0,0:04:18.79,0:04:22.68,Default,,0000,0000,0000,,300 pozwanych, skazanych za coś, \Nczego nie popełnili.
Dialogue: 0,0:04:22.68,0:04:27.98,Default,,0000,0000,0000,,Spędzili po 10, 20, 30 lat w więzieniu.
Dialogue: 0,0:04:27.98,0:04:30.41,Default,,0000,0000,0000,,Testy DNA dowiodły,
Dialogue: 0,0:04:30.41,0:04:33.33,Default,,0000,0000,0000,,że naprawdę byli niewinni.
Dialogue: 0,0:04:33.33,0:04:35.85,Default,,0000,0000,0000,,Po zbadaniu okazało się,
Dialogue: 0,0:04:35.85,0:04:37.99,Default,,0000,0000,0000,,że 3/4 tych spraw oparto
Dialogue: 0,0:04:37.99,0:04:43.60,Default,,0000,0000,0000,,o fałszywe wspomnienia świadków.
Dialogue: 0,0:04:43.60,0:04:44.86,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego?
Dialogue: 0,0:04:44.86,0:04:48.31,Default,,0000,0000,0000,,Podobnie jak sędziowie, którzy ich skazali,
Dialogue: 0,0:04:48.31,0:04:50.60,Default,,0000,0000,0000,,tak jak ci, którzy skazali Titusa,
Dialogue: 0,0:04:50.60,0:04:52.84,Default,,0000,0000,0000,,wiele z nas wierzy, że wspomnienia
Dialogue: 0,0:04:52.84,0:04:54.49,Default,,0000,0000,0000,,działają jak magnetowid.
Dialogue: 0,0:04:54.49,0:04:56.74,Default,,0000,0000,0000,,Zapisujemy informacje
Dialogue: 0,0:04:56.74,0:04:59.39,Default,,0000,0000,0000,,i możemy je odtworzyć,
Dialogue: 0,0:04:59.39,0:05:02.82,Default,,0000,0000,0000,,kiedy szukamy odpowiedzi\Nlub chcemy coś rozpoznać.
Dialogue: 0,0:05:02.82,0:05:04.98,Default,,0000,0000,0000,,Lata pracy psychologów pokazały,
Dialogue: 0,0:05:04.98,0:05:08.13,Default,,0000,0000,0000,,że to nieprawda.
Dialogue: 0,0:05:08.13,0:05:10.56,Default,,0000,0000,0000,,Nasze wspomnienia to konstrukty.
Dialogue: 0,0:05:10.56,0:05:12.13,Default,,0000,0000,0000,,Rekonstrukcje.
Dialogue: 0,0:05:12.13,0:05:15.61,Default,,0000,0000,0000,,Pamięć działa trochę jak Wikipedia.
Dialogue: 0,0:05:15.61,0:05:20.73,Default,,0000,0000,0000,,Możemy ją edytować, ale inni także.
Dialogue: 0,0:05:20.73,0:05:25.98,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam badać ten proces rekonstrukcji
Dialogue: 0,0:05:25.98,0:05:28.39,Default,,0000,0000,0000,,w latach 70.
Dialogue: 0,0:05:28.39,0:05:32.81,Default,,0000,0000,0000,,Podczas eksperymentów pokazywałam
Dialogue: 0,0:05:32.81,0:05:35.32,Default,,0000,0000,0000,,pozorowane przestępstwa i wypadki.
Dialogue: 0,0:05:35.32,0:05:38.84,Default,,0000,0000,0000,,Pytałam badanych, co pamiętają.
Dialogue: 0,0:05:38.84,0:05:42.78,Default,,0000,0000,0000,,W jednym badaniu pozorowanego wypadku
Dialogue: 0,0:05:42.78,0:05:44.05,Default,,0000,0000,0000,,zapytaliśmy
Dialogue: 0,0:05:44.05,0:05:46.92,Default,,0000,0000,0000,,jak szybko jechały auta przed kolizją.
Dialogue: 0,0:05:46.92,0:05:48.55,Default,,0000,0000,0000,,Innych badanych spytaliśmy,
Dialogue: 0,0:05:48.55,0:05:52.24,Default,,0000,0000,0000,,jak szybko jechały auta przed karambolem.
Dialogue: 0,0:05:52.24,0:05:55.24,Default,,0000,0000,0000,,Przy pytaniu o "karambol",
Dialogue: 0,0:05:55.24,0:05:58.53,Default,,0000,0000,0000,,świadkowie podawali wyższe prędkości,
Dialogue: 0,0:05:58.53,0:06:02.52,Default,,0000,0000,0000,,ponadto, przy tym sformułowaniu
Dialogue: 0,0:06:02.52,0:06:05.38,Default,,0000,0000,0000,,częściej mówili nam,
Dialogue: 0,0:06:05.38,0:06:08.45,Default,,0000,0000,0000,,że na miejscu widzieli rozbite szkło,
Dialogue: 0,0:06:08.45,0:06:12.23,Default,,0000,0000,0000,,choć go tam nie było.
Dialogue: 0,0:06:12.23,0:06:15.12,Default,,0000,0000,0000,,W innym badaniu z pozorowanym wypadkiem
Dialogue: 0,0:06:15.12,0:06:18.78,Default,,0000,0000,0000,,auto przejechało znak stop na skrzyżowaniu.
Dialogue: 0,0:06:18.78,0:06:23.71,Default,,0000,0000,0000,,Sugerowaliśmy, że było to: "ustąp pierwszeństwa".
Dialogue: 0,0:06:23.71,0:06:27.56,Default,,0000,0000,0000,,Wielu świadków mówiło, że na skrzyżowaniu
Dialogue: 0,0:06:27.56,0:06:31.02,Default,,0000,0000,0000,,widziało ten znak, a nie znak stopu.
Dialogue: 0,0:06:31.02,0:06:33.21,Default,,0000,0000,0000,,Może myślicie,
Dialogue: 0,0:06:33.21,0:06:34.53,Default,,0000,0000,0000,,że to tylko nagrania,
Dialogue: 0,0:06:34.53,0:06:36.46,Default,,0000,0000,0000,,nie są zbyt stresujące.
Dialogue: 0,0:06:36.46,0:06:39.19,Default,,0000,0000,0000,,Czy takie same błędy
Dialogue: 0,0:06:39.19,0:06:42.14,Default,,0000,0000,0000,,powstałyby przy stresującym wydarzeniu?
Dialogue: 0,0:06:42.14,0:06:45.23,Default,,0000,0000,0000,,W badaniu opublikowanym \Nkilka miesięcy temu,
Dialogue: 0,0:06:45.23,0:06:47.54,Default,,0000,0000,0000,,mamy odpowiedź na to pytanie.
Dialogue: 0,0:06:47.54,0:06:50.30,Default,,0000,0000,0000,,Było to nietypowe badanie,
Dialogue: 0,0:06:50.30,0:06:55.93,Default,,0000,0000,0000,,zaaranżowaliśmy stresujące doświadczenie.
Dialogue: 0,0:06:55.93,0:06:58.16,Default,,0000,0000,0000,,Badani byli członkami armii USA,
Dialogue: 0,0:06:58.16,0:07:00.67,Default,,0000,0000,0000,,Badani byli członkami armii USA,
Dialogue: 0,0:07:00.67,0:07:05.10,Default,,0000,0000,0000,,przechodzącymi okropne szkolenie
Dialogue: 0,0:07:05.10,0:07:07.88,Default,,0000,0000,0000,,przygotowujące ich
Dialogue: 0,0:07:07.88,0:07:11.80,Default,,0000,0000,0000,,na ewentualne pojmanie jako jeńców.
Dialogue: 0,0:07:11.80,0:07:14.23,Default,,0000,0000,0000,,W tym ćwiczeniu
Dialogue: 0,0:07:14.23,0:07:17.76,Default,,0000,0000,0000,,żołnierze byli agresywnie przesłuchiwani.
Dialogue: 0,0:07:17.76,0:07:22.84,Default,,0000,0000,0000,,Znieważani i upokarzani fizycznie \Nprzez 30 minut.
Dialogue: 0,0:07:22.84,0:07:25.66,Default,,0000,0000,0000,,Później mieli zidentyfikować osobę,
Dialogue: 0,0:07:25.66,0:07:28.68,Default,,0000,0000,0000,,która prowadziła przesłuchanie.
Dialogue: 0,0:07:28.68,0:07:32.50,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy zaszczepiliśmy sugestię
Dialogue: 0,0:07:32.50,0:07:35.28,Default,,0000,0000,0000,,że to inna osoba,
Dialogue: 0,0:07:35.28,0:07:39.32,Default,,0000,0000,0000,,wielu z nich źle zidentyfikowało śledczego.
Dialogue: 0,0:07:39.32,0:07:43.16,Default,,0000,0000,0000,,Często wskazywali osobę, która w żadnym stopniu
Dialogue: 0,0:07:43.16,0:07:46.26,Default,,0000,0000,0000,,go nie przypominała.
Dialogue: 0,0:07:46.26,0:07:48.56,Default,,0000,0000,0000,,Te badania pokazują,
Dialogue: 0,0:07:48.56,0:07:52.42,Default,,0000,0000,0000,,że zaszczepiając nieprawdziwe informacje
Dialogue: 0,0:07:52.42,0:07:55.80,Default,,0000,0000,0000,,na temat czyjegoś doświadczenia,
Dialogue: 0,0:07:55.80,0:08:01.46,Default,,0000,0000,0000,,możemy zniekształcić \Nlub zmienić ich wspomnienia.
Dialogue: 0,0:08:01.46,0:08:03.66,Default,,0000,0000,0000,,W prawdziwym świecie
Dialogue: 0,0:08:03.66,0:08:06.55,Default,,0000,0000,0000,,wszędzie są fałszywe informacje.
Dialogue: 0,0:08:06.55,0:08:07.91,Default,,0000,0000,0000,,Otrzymujemy je
Dialogue: 0,0:08:07.91,0:08:10.82,Default,,0000,0000,0000,,nie tylko, kiedy ktoś nam coś sugeruje,
Dialogue: 0,0:08:10.82,0:08:13.27,Default,,0000,0000,0000,,ale też podczas rozmowy z innymi świadkami,
Dialogue: 0,0:08:13.27,0:08:16.30,Default,,0000,0000,0000,,którzy mogą celowo lub nieświadomie
Dialogue: 0,0:08:16.30,0:08:18.44,Default,,0000,0000,0000,,podawać nam złe informacje.
Dialogue: 0,0:08:18.44,0:08:23.17,Default,,0000,0000,0000,,Także relacja mediów z wydarzenia,\Nna którym byliśmy,
Dialogue: 0,0:08:23.17,0:08:25.96,Default,,0000,0000,0000,,wszystko to może
Dialogue: 0,0:08:25.96,0:08:30.31,Default,,0000,0000,0000,,zniekształcić naszą pamięć.
Dialogue: 0,0:08:30.31,0:08:34.10,Default,,0000,0000,0000,,W latach 90. zauważyliśmy
Dialogue: 0,0:08:34.10,0:08:38.78,Default,,0000,0000,0000,,jeszcze bardziej ekstremalne zjawisko.
Dialogue: 0,0:08:38.78,0:08:41.88,Default,,0000,0000,0000,,Pacjenci szli na terapię z problemem,
Dialogue: 0,0:08:41.88,0:08:44.79,Default,,0000,0000,0000,,czasem z depresją, zaburzeniem odżywiania.
Dialogue: 0,0:08:44.79,0:08:47.55,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy kończyli terapię,
Dialogue: 0,0:08:47.55,0:08:50.21,Default,,0000,0000,0000,,mieli zupełnie inny problem.
Dialogue: 0,0:08:50.21,0:08:53.91,Default,,0000,0000,0000,,Szokujące brutalne wspomnienia,
Dialogue: 0,0:08:53.91,0:08:55.89,Default,,0000,0000,0000,,czasem rytuały satanistyczne,
Dialogue: 0,0:08:55.89,0:09:00.59,Default,,0000,0000,0000,,zawierające naprawdę niesamowite elementy.
Dialogue: 0,0:09:00.59,0:09:03.14,Default,,0000,0000,0000,,Jedna kobieta zakończyła psychoterapię,
Dialogue: 0,0:09:03.14,0:09:05.57,Default,,0000,0000,0000,,wierząc, że latami znosiła
Dialogue: 0,0:09:05.57,0:09:09.47,Default,,0000,0000,0000,,rytualistyczne tortury, że zaszła w ciążę,
Dialogue: 0,0:09:09.47,0:09:12.04,Default,,0000,0000,0000,,a dziecko wycięto z jej brzucha.
Dialogue: 0,0:09:12.04,0:09:14.40,Default,,0000,0000,0000,,Ale nie miała żadnych blizn,
Dialogue: 0,0:09:14.40,0:09:16.42,Default,,0000,0000,0000,,żadnych śladów tortur,
Dialogue: 0,0:09:16.42,0:09:19.30,Default,,0000,0000,0000,,które potwierdzałyby tę historię.
Dialogue: 0,0:09:19.30,0:09:22.31,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam badać te sprawy.
Dialogue: 0,0:09:22.31,0:09:23.76,Default,,0000,0000,0000,,Zastanawiałam się,
Dialogue: 0,0:09:23.76,0:09:26.09,Default,,0000,0000,0000,,skąd wzięły się te niezwykłe wspomnienia.
Dialogue: 0,0:09:26.09,0:09:30.48,Default,,0000,0000,0000,,Odkryłam, że w większości przypadków
Dialogue: 0,0:09:30.48,0:09:35.97,Default,,0000,0000,0000,,była stosowana pewna psychoterapia.
Dialogue: 0,0:09:35.97,0:09:37.57,Default,,0000,0000,0000,,Zapytałam,
Dialogue: 0,0:09:37.57,0:09:40.96,Default,,0000,0000,0000,,czy części z tej psychoterapii,
Dialogue: 0,0:09:40.96,0:09:43.84,Default,,0000,0000,0000,,takie jak ćwiczenia wyobraźni,
Dialogue: 0,0:09:43.84,0:09:45.90,Default,,0000,0000,0000,,interpretacja snów,
Dialogue: 0,0:09:45.90,0:09:48.03,Default,,0000,0000,0000,,czasem hipnoza,
Dialogue: 0,0:09:48.03,0:09:51.85,Default,,0000,0000,0000,,w innych przypadkach\Npodawanie fałszywych informacji,
Dialogue: 0,0:09:51.85,0:09:54.63,Default,,0000,0000,0000,,czy to wszystko doprowadziło pacjentów
Dialogue: 0,0:09:54.63,0:09:57.31,Default,,0000,0000,0000,,do wykształcenia tych dziwnych,
Dialogue: 0,0:09:57.31,0:10:00.24,Default,,0000,0000,0000,,nieprawdopodobnych wspomnień?
Dialogue: 0,0:10:00.24,0:10:02.40,Default,,0000,0000,0000,,Wymyśliłam kilka eksperymentów,
Dialogue: 0,0:10:02.40,0:10:07.42,Default,,0000,0000,0000,,by zbadać metody zastosowane \Nw tej psychoterapii,
Dialogue: 0,0:10:07.42,0:10:10.50,Default,,0000,0000,0000,,aby zbadać genezę \Ntych złożonych fałszywych wspomnień.
Dialogue: 0,0:10:10.50,0:10:14.05,Default,,0000,0000,0000,,aby zbadać genezę \Ntych złożonych fałszywych wspomnień.
Dialogue: 0,0:10:14.05,0:10:16.46,Default,,0000,0000,0000,,W pierwszym badaniu
Dialogue: 0,0:10:16.46,0:10:18.81,Default,,0000,0000,0000,,zastosowaliśmy sugestię.
Dialogue: 0,0:10:18.81,0:10:22.87,Default,,0000,0000,0000,,Metodę inspirowaną \Nwspomnianą psychoterapią.
Dialogue: 0,0:10:22.87,0:10:24.98,Default,,0000,0000,0000,,Za pomocą sugestii
Dialogue: 0,0:10:24.98,0:10:26.84,Default,,0000,0000,0000,,wszczepiliśmy wspomnienie:
Dialogue: 0,0:10:26.84,0:10:29.91,Default,,0000,0000,0000,,w dzieciństwie, w wieku 6-7 lat,
Dialogue: 0,0:10:29.91,0:10:32.16,Default,,0000,0000,0000,,zgubiliście się w centrum handlowym.
Dialogue: 0,0:10:32.16,0:10:34.66,Default,,0000,0000,0000,,Baliście się, płakaliście.
Dialogue: 0,0:10:34.66,0:10:37.18,Default,,0000,0000,0000,,W końcu pomogła wam jakaś starsza osoba,
Dialogue: 0,0:10:37.18,0:10:39.03,Default,,0000,0000,0000,,zaprowadziła do rodziny.
Dialogue: 0,0:10:39.03,0:10:41.64,Default,,0000,0000,0000,,Odnieśliśmy sukces
Dialogue: 0,0:10:41.64,0:10:45.74,Default,,0000,0000,0000,,z 25% badanych.
Dialogue: 0,0:10:45.74,0:10:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Możecie myśleć,
Dialogue: 0,0:10:47.75,0:10:50.09,Default,,0000,0000,0000,,że to niezbyt stresujące.
Dialogue: 0,0:10:50.09,0:10:53.46,Default,,0000,0000,0000,,Ale inni badacze zaszczepili
Dialogue: 0,0:10:53.46,0:10:56.22,Default,,0000,0000,0000,,złożone fałszywe wspomnienia,
Dialogue: 0,0:10:56.22,0:10:59.14,Default,,0000,0000,0000,,znacznie bardziej stresujące i niezwykłe.
Dialogue: 0,0:10:59.14,0:11:01.68,Default,,0000,0000,0000,,W badaniu z Tennessee
Dialogue: 0,0:11:01.68,0:11:04.09,Default,,0000,0000,0000,,naukowcy wszczepili fałszywe wspomnienie,
Dialogue: 0,0:11:04.09,0:11:06.66,Default,,0000,0000,0000,,o tym, jak w dzieciństwie\Nomal nie utonęliście.
Dialogue: 0,0:11:06.66,0:11:09.17,Default,,0000,0000,0000,,Uratował was ratownik.
Dialogue: 0,0:11:09.17,0:11:11.48,Default,,0000,0000,0000,,W Kanadzie
Dialogue: 0,0:11:11.48,0:11:13.100,Default,,0000,0000,0000,,naukowcy wszczepili wspomnienie,
Dialogue: 0,0:11:13.100,0:11:15.23,Default,,0000,0000,0000,,że w dzieciństwie zaatakowało was\Njakieś wściekłe zwierzę.
Dialogue: 0,0:11:15.23,0:11:18.96,Default,,0000,0000,0000,,że w dzieciństwie zaatakowało was\Njakieś wściekłe zwierzę.
Dialogue: 0,0:11:18.96,0:11:20.34,Default,,0000,0000,0000,,że w dzieciństwie zaatakowało was\Njakieś wściekłe zwierzę.
Dialogue: 0,0:11:20.34,0:11:23.76,Default,,0000,0000,0000,,Odnieśli sukces w połowie przypadków.
Dialogue: 0,0:11:23.76,0:11:26.11,Default,,0000,0000,0000,,Badacze we Włoszech
Dialogue: 0,0:11:26.11,0:11:28.77,Default,,0000,0000,0000,,wszczepili wspomnienie,
Dialogue: 0,0:11:28.77,0:11:33.98,Default,,0000,0000,0000,,o tym, jak w dzieciństwie\Nwidzieliście opętanie przez szatana.
Dialogue: 0,0:11:33.98,0:11:36.19,Default,,0000,0000,0000,,Może wam się wydawać,
Dialogue: 0,0:11:36.19,0:11:39.93,Default,,0000,0000,0000,,że traumatyzujemy badanych
Dialogue: 0,0:11:39.93,0:11:41.53,Default,,0000,0000,0000,,w imię nauki,
Dialogue: 0,0:11:41.53,0:11:46.17,Default,,0000,0000,0000,,ale badania te zostały skontrolowane
Dialogue: 0,0:11:46.17,0:11:48.14,Default,,0000,0000,0000,,przez komisje do spraw etyki.
Dialogue: 0,0:11:48.14,0:11:50.48,Default,,0000,0000,0000,,Podjęły one decyzję,
Dialogue: 0,0:11:50.48,0:11:53.56,Default,,0000,0000,0000,,że od chwilowego dyskomfortu,
Dialogue: 0,0:11:53.56,0:11:56.64,Default,,0000,0000,0000,,którego mogą doświadczyć badani,
Dialogue: 0,0:11:56.64,0:12:00.54,Default,,0000,0000,0000,,ważniejsza jest istota zrozumienia
Dialogue: 0,0:12:00.54,0:12:03.65,Default,,0000,0000,0000,,procesu tworzenia wspomnień
Dialogue: 0,0:12:03.65,0:12:06.99,Default,,0000,0000,0000,,oraz przyczyna zniekształcania wspomnień
Dialogue: 0,0:12:06.99,0:12:10.29,Default,,0000,0000,0000,,w różnych miejscach na świecie.
Dialogue: 0,0:12:10.29,0:12:13.32,Default,,0000,0000,0000,,Ku mojemu zaskoczeniu,
Dialogue: 0,0:12:13.32,0:12:16.75,Default,,0000,0000,0000,,po opublikowaniu badań
Dialogue: 0,0:12:16.75,0:12:20.65,Default,,0000,0000,0000,,i wystąpieniu przeciwko \Ntej gałęzi psychoterapii,
Dialogue: 0,0:12:20.65,0:12:24.63,Default,,0000,0000,0000,,zaczęłam odczuwać przykre konsekwencje.
Dialogue: 0,0:12:24.63,0:12:29.53,Default,,0000,0000,0000,,Wrogość, początkowo ze strony\Nterapeutów wypartych wspomnień,
Dialogue: 0,0:12:29.53,0:12:31.21,Default,,0000,0000,0000,,którzy poczuli się zaatakowani,
Dialogue: 0,0:12:31.21,0:12:34.73,Default,,0000,0000,0000,,oraz ze strony pacjentów,\Nznajdujących się pod ich wpływem.
Dialogue: 0,0:12:34.73,0:12:37.67,Default,,0000,0000,0000,,Na niektórych wykładach \Ntowarzyszyli mi uzbrojeni ochroniarze.
Dialogue: 0,0:12:37.67,0:12:39.58,Default,,0000,0000,0000,,Na niektórych wykładach \Ntowarzyszyli mi uzbrojeni ochroniarze.
Dialogue: 0,0:12:39.58,0:12:43.79,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy starali się \Ndoprowadzić do mojego zwolnienia.
Dialogue: 0,0:12:43.79,0:12:45.77,Default,,0000,0000,0000,,Chyba najgorsze było to.
Dialogue: 0,0:12:45.77,0:12:48.54,Default,,0000,0000,0000,,Podejrzewałam, że pewna kobieta
Dialogue: 0,0:12:48.54,0:12:50.96,Default,,0000,0000,0000,,nie popełniła czynów,
Dialogue: 0,0:12:50.96,0:12:53.80,Default,,0000,0000,0000,,zarzucanych jej przez dorosłą córkę.
Dialogue: 0,0:12:53.80,0:12:57.22,Default,,0000,0000,0000,,Oskarżyła ona matkę o molestowanie,
Dialogue: 0,0:12:57.22,0:12:59.08,Default,,0000,0000,0000,,opierając się o wyparte wspomnienia.
Dialogue: 0,0:12:59.08,0:13:01.96,Default,,0000,0000,0000,,Córka pozwoliła, by jej historia
Dialogue: 0,0:13:01.96,0:13:05.39,Default,,0000,0000,0000,,została sfilmowana i prezentowana publicznie.
Dialogue: 0,0:13:05.39,0:13:07.90,Default,,0000,0000,0000,,Byłam podejrzliwa, co do tej historii,
Dialogue: 0,0:13:07.90,0:13:10.20,Default,,0000,0000,0000,,zaczęłam śledztwo.
Dialogue: 0,0:13:10.20,0:13:14.69,Default,,0000,0000,0000,,W końcu zebrałam przekonujące informacje,
Dialogue: 0,0:13:14.69,0:13:16.98,Default,,0000,0000,0000,,że jej matka była niewinna.
Dialogue: 0,0:13:16.98,0:13:19.94,Default,,0000,0000,0000,,Opublikowałam demaskatorski artykuł.
Dialogue: 0,0:13:19.94,0:13:23.38,Default,,0000,0000,0000,,Wkrótce córka podała mnie do sądu.
Dialogue: 0,0:13:23.38,0:13:24.90,Default,,0000,0000,0000,,Wkrótce córka podała mnie do sądu.
Dialogue: 0,0:13:24.90,0:13:27.26,Default,,0000,0000,0000,,Mimo że nawet nie wymieniłam jej nazwiska.
Dialogue: 0,0:13:27.26,0:13:31.62,Default,,0000,0000,0000,,Oskarżyła mnie o zniesławienie\Ni naruszenie prywatności.
Dialogue: 0,0:13:31.62,0:13:34.34,Default,,0000,0000,0000,,Przez prawie pięć lat
Dialogue: 0,0:13:34.34,0:13:40.89,Default,,0000,0000,0000,,przechodziłam przez ten nieprzyjemny proces.
Dialogue: 0,0:13:40.89,0:13:44.57,Default,,0000,0000,0000,,W końcu się skończył
Dialogue: 0,0:13:44.57,0:13:46.99,Default,,0000,0000,0000,,i mogłam wrócić do pracy.
Dialogue: 0,0:13:46.99,0:13:49.48,Default,,0000,0000,0000,,Podczas procesu stałam się niestety częścią
Dialogue: 0,0:13:49.48,0:13:52.13,Default,,0000,0000,0000,,niepokojącej tendencji w Ameryce,
Dialogue: 0,0:13:52.13,0:13:54.24,Default,,0000,0000,0000,,gdzie naukowcy są oskarżani
Dialogue: 0,0:13:54.24,0:13:58.84,Default,,0000,0000,0000,,za mówienie głośno \No kontrowersyjnych sprawach.
Dialogue: 0,0:13:58.84,0:14:02.19,Default,,0000,0000,0000,,Po powrocie do pracy zadałam pytanie,
Dialogue: 0,0:14:02.19,0:14:04.59,Default,,0000,0000,0000,,czy zaszczepienie wspomnienia
Dialogue: 0,0:14:04.59,0:14:06.44,Default,,0000,0000,0000,,ma jakieś konsekwencje?
Dialogue: 0,0:14:06.44,0:14:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Czy wpływa na późniejsze myśli
Dialogue: 0,0:14:08.40,0:14:10.50,Default,,0000,0000,0000,,czy zachowania?
Dialogue: 0,0:14:10.50,0:14:12.52,Default,,0000,0000,0000,,Pierwsze badanie dotyczyło wspomnienia,
Dialogue: 0,0:14:12.52,0:14:15.85,Default,,0000,0000,0000,,że w dzieciństwie \Nchorowaliście od niektórych potraw:
Dialogue: 0,0:14:15.85,0:14:18.85,Default,,0000,0000,0000,,jajek na twardo, ogórków kiszonych,\Nlodów truskawkowych.
Dialogue: 0,0:14:18.85,0:14:22.04,Default,,0000,0000,0000,,Odkryliśmy, że po wszczepieniu\Ntych wspomnień,
Dialogue: 0,0:14:22.04,0:14:24.49,Default,,0000,0000,0000,,ludzie nie jedzą ich już chętnie
Dialogue: 0,0:14:24.49,0:14:26.75,Default,,0000,0000,0000,,na pikniku w plenerze.
Dialogue: 0,0:14:26.75,0:14:30.62,Default,,0000,0000,0000,,Fałszywe wspomnienia nie są\Nkoniecznie złe lub nieprzyjemne.
Dialogue: 0,0:14:30.62,0:14:32.98,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli zaszczepimy ciepłe, \Nniewyraźne wspomnienia,
Dialogue: 0,0:14:32.98,0:14:36.00,Default,,0000,0000,0000,,ze zdrowym jedzeniem, takim jak szparagi,
Dialogue: 0,0:14:36.00,0:14:39.48,Default,,0000,0000,0000,,możemy zachęcić ludzi, by jedli ich więcej.
Dialogue: 0,0:14:39.48,0:14:41.85,Default,,0000,0000,0000,,Badania te pokazują,
Dialogue: 0,0:14:41.85,0:14:43.96,Default,,0000,0000,0000,,że fałszywe wspomnienia
Dialogue: 0,0:14:43.96,0:14:45.38,Default,,0000,0000,0000,,mają swoje następstwa,
Dialogue: 0,0:14:45.38,0:14:50.46,Default,,0000,0000,0000,,trwające długo po ich zaszczepieniu.
Dialogue: 0,0:14:50.46,0:14:52.89,Default,,0000,0000,0000,,Razem z możliwością
Dialogue: 0,0:14:52.89,0:14:55.81,Default,,0000,0000,0000,,zaszczepiania wspomnień i kontroli zachowania
Dialogue: 0,0:14:55.81,0:14:59.99,Default,,0000,0000,0000,,pojawiają się oczywiście kwestie etyczne.
Dialogue: 0,0:14:59.99,0:15:03.05,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy można używać takich metod?
Dialogue: 0,0:15:03.05,0:15:06.73,Default,,0000,0000,0000,,Czy powinno się ich zakazać?
Dialogue: 0,0:15:06.73,0:15:09.51,Default,,0000,0000,0000,,Terapeuci nie mają podstaw etycznych,
Dialogue: 0,0:15:09.51,0:15:11.10,Default,,0000,0000,0000,,by to robić,
Dialogue: 0,0:15:11.10,0:15:13.66,Default,,0000,0000,0000,,nawet jeśli ma to pomóc.
Dialogue: 0,0:15:13.66,0:15:15.29,Default,,0000,0000,0000,,Ale nie można powstrzymać rodziców
Dialogue: 0,0:15:15.29,0:15:19.74,Default,,0000,0000,0000,,próbujących tego na otyłych nastolatkach.
Dialogue: 0,0:15:19.74,0:15:22.34,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy zasugerowałam to publicznie,
Dialogue: 0,0:15:22.34,0:15:25.69,Default,,0000,0000,0000,,znów pojawiły się głosy protestu.
Dialogue: 0,0:15:25.69,0:15:29.72,Default,,0000,0000,0000,,"Patrzcie ją. Popiera rodziców\Nokłamujących dzieci".
Dialogue: 0,0:15:29.72,0:15:31.96,Default,,0000,0000,0000,,Witaj Święty Mikołaju. (Śmiech)
Dialogue: 0,0:15:31.96,0:15:41.46,Default,,0000,0000,0000,,Można o tym myśleć inaczej,
Dialogue: 0,0:15:41.46,0:15:43.49,Default,,0000,0000,0000,,co byście woleli:
Dialogue: 0,0:15:43.49,0:15:46.52,Default,,0000,0000,0000,,dziecko z nadwagą, cukrzycą, krótszym życiem,
Dialogue: 0,0:15:46.52,0:15:48.06,Default,,0000,0000,0000,,wszystkimi konsekwencjami,
Dialogue: 0,0:15:48.06,0:15:51.07,Default,,0000,0000,0000,,czy dziecko z fragmentem\Nfałszywego wspomnienia.
Dialogue: 0,0:15:51.07,0:15:54.46,Default,,0000,0000,0000,,Wiem, co wybrałabym dla swojego.
Dialogue: 0,0:15:54.46,0:15:58.44,Default,,0000,0000,0000,,Ale może to skrzywienie zawodowe.
Dialogue: 0,0:15:58.44,0:16:00.52,Default,,0000,0000,0000,,Większość ludzi pielęgnuje wspomnienia.
Dialogue: 0,0:16:00.52,0:16:02.67,Default,,0000,0000,0000,,Stanowią one ich tożsamość,
Dialogue: 0,0:16:02.67,0:16:04.70,Default,,0000,0000,0000,,to, kim są, skąd pochodzą.
Dialogue: 0,0:16:04.70,0:16:07.56,Default,,0000,0000,0000,,Doceniam to, myślę podobnie.
Dialogue: 0,0:16:07.56,0:16:09.76,Default,,0000,0000,0000,,Ale z badań wiem,
Dialogue: 0,0:16:09.76,0:16:14.24,Default,,0000,0000,0000,,ile w tym wszystkim jest fikcji.
Dialogue: 0,0:16:14.24,0:16:16.97,Default,,0000,0000,0000,,Po latach pracy nad tymi problemami
Dialogue: 0,0:16:16.97,0:16:19.38,Default,,0000,0000,0000,,nauczyłam się jednego:
Dialogue: 0,0:16:19.38,0:16:21.59,Default,,0000,0000,0000,,to, że ktoś coś mówi,
Dialogue: 0,0:16:21.59,0:16:23.17,Default,,0000,0000,0000,,jest o tym przekonany,
Dialogue: 0,0:16:23.17,0:16:25.85,Default,,0000,0000,0000,,opowiada ze szczegółami,
Dialogue: 0,0:16:25.85,0:16:28.61,Default,,0000,0000,0000,,wyraża przy tym wiele emocji,
Dialogue: 0,0:16:28.61,0:16:31.81,Default,,0000,0000,0000,,nie znaczy, że zdarzyło się to naprawdę.
Dialogue: 0,0:16:31.81,0:16:35.68,Default,,0000,0000,0000,,Ciężko odróżnić prawdziwe wspomnienia\Nod tych fałszywych.
Dialogue: 0,0:16:35.68,0:16:39.22,Default,,0000,0000,0000,,Potrzebne jest niezależne potwierdzenie.
Dialogue: 0,0:16:39.22,0:16:42.31,Default,,0000,0000,0000,,Odkrycie to sprawiło, że rozumiem
Dialogue: 0,0:16:42.31,0:16:44.45,Default,,0000,0000,0000,,pomyłki we wspomnieniach,
Dialogue: 0,0:16:44.45,0:16:47.37,Default,,0000,0000,0000,,popełniane przez przyjaciół i rodzinę.
Dialogue: 0,0:16:47.37,0:16:51.90,Default,,0000,0000,0000,,Takie odkrycie mogło ocalić Steve'a Titusa,
Dialogue: 0,0:16:51.90,0:16:55.48,Default,,0000,0000,0000,,którego całą przyszłość przekreśliło
Dialogue: 0,0:16:55.48,0:16:57.71,Default,,0000,0000,0000,,fałszywe wspomnienie.
Dialogue: 0,0:16:57.71,0:17:00.53,Default,,0000,0000,0000,,Powinniśmy pamiętać o tym,
Dialogue: 0,0:17:00.53,0:17:02.17,Default,,0000,0000,0000,,że wspomnienia, tak jak wolność,
Dialogue: 0,0:17:02.17,0:17:06.04,Default,,0000,0000,0000,,że wspomnienia, tak jak wolność,
Dialogue: 0,0:17:06.04,0:17:09.73,Default,,0000,0000,0000,,to bardzo delikatna sprawa.
Dialogue: 0,0:17:09.73,0:17:12.67,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję.
Dialogue: 0,0:17:12.67,0:17:15.40,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję. (Brawa)
Dialogue: 0,0:17:15.40,0:17:19.12,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję bardzo. (Brawa)