Ik wil jullie vertellen over een rechtszaak
waar ik aan gewerkt heb.
Het ging over een man, Steve Titus,
die manager was in een restaurant.
Hij was 31, woonde in Seattle, Washington
in de VS.
Hij was verloofd met Gretchen,
en zou gaan trouwen,
want zij was de liefde van zijn leven.
Op een avond gingen ze uit
voor een romantisch etentje.
Op weg naar huis,
werden ze aangehouden door een politieagent.
Titus' auto leek een beetje op een auto,
die eerder op de avond bestuurd werd
door een man die een liftster had verkracht.
Titus leek een beetje op deze verkrachter.
De politie nam een foto van Titus,
en zette deze tussen andere foto's,
die ze aan het slachtoffer lieten zien.
Zij wees naar Titus' foto.
Ze zei: "Hij lijkt er het meest op."
De politie en de aanklager vervolgden hem.
Toen Steve Titus terecht stond voor verkrachting,
getuigde het slachtoffer en zei:
"Ik ben er zeker van dat dit de man is."
Titus werd veroordeeld.
Hij verkondigde dat hij onschuldig was.
Zijn familie schreeuwde naar de jury,
zijn verloofde viel huilend op de grond,
en Titus werd naar de gevangenis gebracht.
Wat zouden jullie doen in deze situatie?
Wat zouden jullie doen?
Titus verloor zijn geloof in het rechtssysteem,
maar hij kreeg een idee.
Hij belde de lokale krant
en trok de aandacht van een onderzoeksjournalist.
Die journalist vond de eigenlijke verkrachter,
die uiteindelijk de verkrachting bekende.
Hij had mogelijk 50 verkrachtingen op zijn geweten,
in dat gebied.
Toen deze informatie bij de rechter kwam,
werd Titus vrijgelaten.
Eigenlijk had de zaak hier moeten eindigen.
Het had voorbij moeten zijn.
Hij had het als een afschuwelijk jaar moeten zien,
een jaar van beschuldiging en proces,
maar voorbij.
Het was niet het einde van het verhaal.
Titus was zo verbitterd.
Hij had zijn baan verloren
en kreeg ze niet terug.
Hij verloor zijn verloofde.
Zij kon niet met zijn voortdurende woede om.
Hij verloor al zijn spaargeld.
Hij besloot een rechtszaak aan te spannen
tegen de politie en anderen,
die, naar zijn mening,
verantwoordelijk waren voor zijn lijden.
Op dat moment begon deze zaak voor mij.
Ik probeerde uit te vinden
hoe het slachtoffer veranderde van
"Hij lijkt er het meest op"
naar "Ik ben er zeker van dat dit de man is."
Titus werd opgeslokt door zijn civiele zaak.
Hij dacht er de hele tijd aan.
Een paar dagen voor zijn zaak zou voorkomen,
werd hij 's nachts wakker van de pijn
werd hij 's nachts wakker van de pijn
en overleed aan de gevolgen van
een stress-gerelateerde hartaanval.
Hij was 35.
Ik werd gevraagd om aan zijn zaak te werken,
omdat ik wetenschapper ben in de psychologie.
Ik bestudeer al tientallen jaren het geheugen.
Als ik iemand in het vliegtuig ontmoet --
dit was op weg naar Schotland --
als ik iemand in het vliegtuig ontmoet
en we spreken over ons werk
en ik zeg: "Ik bestudeer het geheugen"
dan vertellen mensen me meestal
dat ze moeilijk namen onthouden,
of dat ze een familielid met dementie hebben
of een ander geheugenprobleem,
dan moet ik zeggen,
dat ik niet bestudeer wat mensen vergeten,
maar het tegenovergestelde:
dat ze zich dingen herinneren
die niet gebeurd zijn,
of die anders zijn
dan wat er werkelijk gebeurd is.
Ik bestudeer valse herinneringen.
Jammer genoeg is Steve Titus niet de enige,
die veroordeeld is op basis
van een valse herinnering.
In een onderzoek in de Verenigde Staten
zijn gegevens verzameld
over 300 onschuldige mensen,
die veroordeeld zijn voor misdaden
die ze niet begingen.
Ze hebben 10, 20, 30 jaar vastgezeten
en nu heeft DNA-onderzoek bewezen
dat ze inderdaad onschuldig zijn.
Toen deze zaken geanalyseerd werden,
bleek driekwart veroorzaakt te zijn
door onjuiste herinneringen van ooggetuigen.
Waarom?
Net als de juryleden die deze onschuldige mensen hebben veroordeeld,
net als de juryleden die Titus hebben veroordeeld,
geloven veel mensen dat het geheugen
werkt zoals een opnameapparaat.
Je neemt gewoon de informatie op,
en dan roep je het op en speel je het af
als je een vraag wil beantwoorden
of een plaatje wil benoemen.
Decennia van psychologisch onderzoek
heeft bewezen dat dit niet waar is.
Onze herinneringen zijn constructief.
Ze zijn geconstrueerd.
Herinnering werkt een beetje
zoals een Wikipedia-pagina:
Je kunt ze bewerken,
maar andere mensen kunnen dat ook.
Ik begon mijn studie
naar geconstrueerde herinneringen
in de jaren zeventig.
Ik deed experimenten
waarin ik mensen beelden liet zien
van gesimuleerde misdaden en ongelukken.
Ik stelde vragen over wat zij zich herinnerden.
In een onderzoek,
lieten we mensen een gesimuleerd ongeluk zien
en vroegen ze daarna
hoe snel de auto's reden toen ze elkaar raakten.
We vroegen andere mensen
hoe snel de auto's reden toen ze crashten.
Als we de sturende vraag met 'crashten' stelden,
dan zeiden de getuigen dat de auto's sneller gingen.
Daarbij kwam dat als we de sturende vraag stelden,
mensen meer geneigd waren om te vertellen
dat ze gebroken ramen op de plek
van het ongeluk hadden gezien,
terwijl er helemaal geen gebroken ramen waren.
In een ander onderzoek
lieten we een gesimuleerd ongeluk zien,
waarbij een auto een baan kruiste
met een stopbord.
Bij een vraag waarbij we insinueerden dat het een voorrangsbord was,
vertelden veel getuigen dat zij zich een voorrangsbord herinnerden,
in plaats van een stopbord.
Nu denken jullie misschien, ach, dit is gefilmd.
Nu denken jullie misschien, ach, dit is gefilmd.
Dit zijn geen stressvolle situaties.
Zouden dezelfde fouten gemaakt worden
in een echt stressvolle situatie?
In een recent gepubliceerd onderzoek
vonden we een antwoord op deze vraag.
In dit onderzoek
brachten we mensen in een erg stressvolle situatie.
De proefpersonen waren Amerikaanse militairen,
De proefpersonen waren Amerikaanse militairen,
die aan een afschuwwekkende training meededen
om ze te leren hoe het zou zijn
om krijgsgevangen gemaakt te worden.
Als onderdeel van deze training
werden de soldaten een half uur lang ondervraagd
op een agressieve,
vijandige en gewelddadige manier.
Later moeten ze proberen de persoon
te identificeren die de ondervraging leidde.
Later moeten ze proberen de persoon
te identificeren die de ondervraging leidde.
Als we ze suggestieve informatie geven,
die insinueert dat het iemand anders is,
dan vergissen velen zich in hun ondervrager.
Vaak wijzen ze iemand aan
die absoluut niet lijkt op hun echte ondervrager.
Vaak wijzen ze iemand aan
die absoluut niet lijkt op hun echte ondervrager.
Uit deze onderzoeken blijkt
dat als je mensen valse informatie geeft
over een ervaring die ze misschien hadden,
dat je hun herinnering kunt vervormen,
beïnvloeden of veranderen.
In de echte wereld,
is er overal misinformatie.
We krijgen valse informatie,
niet alleen als we
op een misleidende manier ondervraagd worden,
maar ook als we met andere getuigen praten,
die ons misschien bewust of onbedoeld
foute informatie geven,
die ons misschien bewust of onbedoeld
foute informatie geven,
of als we beelden in de media zien
van gebeurtenissen waar we bij waren.
Al deze dingen kunnen ons geheugen beïnvloeden.
Al deze dingen kunnen ons geheugen beïnvloeden.
In de jaren 90 zagen we
een veel ernstiger probleem met het geheugen.
Sommige patiënten gingen in therapie
voor een probleem --
zoals een depressie of een eetstoornis --
en kwamen uit therapie
met een ander probleem.
Heftige herinneringen
aan afschuwelijke mishandelingen,
soms van satanische rituelen,
soms met hele rare en ongewone elementen.
Een vrouw kwam uit psychotherapie
en geloofde dat ze jarenlang
ritueel misbruikt was
en gedwongen tot een zwangerschap
en dat de baby uit haar buik gesneden was.
Maar er waren geen littekens
en er was geen enkel bewijs van fysiek geweld,
dat haar verhaal kon bevestigen.
Toen ik deze zaken ging bestuderen,
vroeg ik me af waar deze bizarre herinneringen
vandaan kwamen.
vroeg ik me af waar deze bizarre herinneringen
vandaan kwamen.
Ik kwam tot de conclusie dat in de meeste gevallen
een bepaalde vorm van psychotherapie gebruikt was.
Ik vroeg me af of wat er in therapie gebeurde --
Ik vroeg me af of wat er in therapie gebeurde --
zoals verbeeldingsoefeningen,
of het verklaren van dromen,
of hypnose in sommige gevallen,
of blootgesteld worden aan valse informatie --
dat deze patiënten op het spoor hadden gezet
om deze vreemde onwaarschijnlijke herinneringen
te ontwikkelen?
om deze vreemde onwaarschijnlijke herinneringen
te ontwikkelen?
Ik heb experimenten opgezet
om te achterhalen welke processen
in deze psychotherapie gebruikt werden,
om te bestuderen hoe deze levendige valse herinneringen tot stand kwamen.
In een van de eerste onderzoeken die we deden,
gebruikten we suggestie, geïnspireerd op de psychotherapie die we hadden gezien.
gebruikten we suggestie, geïnspireerd op de psychotherapie die we hadden gezien.
We gebruikten deze vorm van suggestie
en plantten de valse herinnering
dat iemand toen hij een kind was, van vijf of zes,
verdwaald was in een winkelcentrum.
Het kind was bang en huilde
en werd uiteindelijk gered door een ouder iemand,
die hem terugbracht naar zijn familie.
We slaagden erin om deze herinnering
in het geheugen te planten van ongeveer
een kwart van de deelnemers.
Jullie denken misschien,
dat het niet zo stressvol is.
Maar wij en andere onderzoekers hebben ook
andere levendige valse herinneringen gebruikt,
die veel onwaarschijnlijker en stressvoller waren.
In een onderzoek in Tennessee,
werd de valse herinnering gebruikt,
dat iemand als kind bijna verdronk
en gered moest worden door de badmeester.
In een onderzoek in Canada,
werd de valse herinnering gebruikt,
dat iemand als kind iets vreselijks overkwam,
zoals een aanval door een gevaarlijk dier.
dat iemand als kind iets vreselijks overkwam,
zoals een aanval door een gevaarlijk dier.
dat iemand als kind iets vreselijks overkwam,
zoals een aanval door een gevaarlijk dier.
In ongeveer de helft van de gevallen had dit succes.
In een onderzoek in Italië,
plantten onderzoekers de valse herinnering,
dat iemand als kind getuige was
van een demonische bezetenheid.
Het lijkt misschien
alsof we mensen traumatiseerden
in naam van de wetenschap,
maar deze onderzoeken zijn grondig geëvalueerd
door ethische commissies
die hebben beslist
dat het tijdelijke ongemak
van sommige proefpersonen
dat het tijdelijke ongemak
van sommige proefpersonen
minder zwaar woog dan het belang
om te begrijpen hoe het geheugen werkt
en het misbruik dat ermee samenhangt
op sommige plaatsen in de wereld.
Tot mijn verrassing,
creëerde ik problemen voor mezelf
toen ik erover publiceerde en me uitsprak
tegen deze vormen van psychotherapie.
Het bracht me in de problemen.
Vijandigheid, meestal van de therapeuten
die werkten met verdrongen herinneringen
en die zich aangevallen voelden
en van de patiënten die door hen waren beïnvloed.
Soms had ik bewaking nodig
bij lezingen die ik op uitnodiging gaf.
Mensen probeerden me via brievencampagnes
te laten ontslaan.
Het ergste geval
was toen ik vermoedde
dat een vrouw onschuldig was aan misbruik
was toen ik vermoedde
dat een vrouw onschuldig was aan misbruik
van haar volwassen dochter.
Zij beschuldigde haar moeder
van seksueel misbruik
gebaseerd op verdrongen herinneringen.
Deze dochter had zelfs toegestaan
dat haar verhaal verfilmd
en in het openbaar vertoond werd.
Ik was achterdochtig
en daarom onderzocht ik het verhaal
en vond uiteindelijk informatie
die mij ervan overtuigde
dat deze moeder onschuldig was.
Ik publiceerde een artikel over deze zaak
en niet lang daarna
werd ik door de dochter aangeklaagd.
en niet lang daarna
werd ik door de dochter aangeklaagd.
Terwijl ik haar naam nooit genoemd had.
Zij klaagde me aan voor laster en schending
van haar privacy.
Ongeveer vijf jaar lang
moest ik me in deze vervelende zaak verdedigen,
maar toen was het eindelijk voorbij
en kon ik me weer op mijn werk richten.
Ik werd echter deel van
een verontrustende trend in de Verenigde Staten
waarin wetenschappers aangeklaagd worden
omdat ze zich uitspreken over zaken
die in de publieke opinie controversieel zijn.
Toen ik weer aan het werk ging,
vroeg ik me af
of een valse herinnering
in iemands geheugen planten,
gevolgen heeft?
Beïnvloedt het je gedachten
en gedrag in de toekomst?
Ons eerste onderzoek
gebruikte een valse herinnering
dat iemand als kind ziek werd van het eten
van bepaald voedsel:
hardgekookte eieren, dille in het zuur
en aardbeienijs.
We ontdekten dat deze valse herinnering
maakte dat mensen dit voedsel niet meer wilden eten
bij een picknick.
Valse herinneringen
zijn niet per se slecht of naar.
Als we een leuke herinnering namen
met iets gezonds zoals asperges,
dan konden we mensen zover krijgen
dat ze er meer van wilden eten.
Deze onderzoeken laten zien
dat je valse herinneringen kunt inplanten
en dat ze gevolgen hebben voor het gedrag
lang daarna.
Natuurlijk brengt dit vermogen
om herinneringen in te planten
en gedrag te beïnvloeden
belangrijke ethische vraagstukken met zich mee.
Zoals: wanneer mogen we deze technieken inzetten?
En moeten we het ooit verbieden?
Therapeuten mogen ethisch gezien nooit
een valse herinnering in het geheugen
van patiënten planten,
zelfs als het ze zou helpen.
Maar niets weerhoudt een ouder ervan
dit te proberen bij een kind
met overgewicht of obesitas.
Toen ik dit eens in het openbaar zei,
kwam er weer een storm van verontwaardiging los.
"Kijk haar, ze pleit ervoor dat ouders
tegen hun kinderen liegen."
Hallo Sinterklaas. (Gelach)
Ik bedoel maar, .. (Gelach, Applaus)
je kunt je afvragen wat je liever hebt,
een kind met obesitas, diabetes,
een kortere levensverwachting
met alles wat daarbij komt
of een kind met een paar valse herinneringen.
Ik weet wat ik zou kiezen voor mijn kind.
Misschien heeft mijn werk
me anders gemaakt dan anderen.
De meeste mensen koesteren hun herinneringen,
omdat het hun identiteit vertegenwoordigt,
wie ze zijn, waar ze vandaan komen.
Dat begrijp ik goed en zo denk ik er ook over.
Maar ik weet uit mijn werk
hoeveel fantasie er al in onze herinnering zit.
Als er iets is dat ik heb geleerd uit alle jaren,
dat ik aan dit probleem werk, dan is het dat
alleen omdat iemand je iets met stelligheid vertelt,
alleen omdat iemand je iets met stelligheid vertelt,
alleen omdat iemand veel details weet te geven
alleen omdat ze emotie laten zien
als ze het vertellen,
het nog niet betekent dat het echt gebeurd is.
We kunnen niet op een betrouwbare manier
echte herinneringen van valse onderscheiden.
We hebben onafhankelijke bevestiging nodig.
Deze ontdekking heeft me veel toleranter gemaakt
ten opzichte van de geheugenfouten,
die vrienden en familieleden maken.
Zo'n ontdekking had Steve Titus kunnen redden,
de man wiens toekomst hem ontnomen werd
door een valse herinnering.
In de tussentijd moeten we onthouden,
dat we er goed aan doen
te onthouden dat herinnering, net als vrijheid
zeer kwetsbaar is.
Dankjewel. Dankjewel.
Dankjewel. (Applaus)
Dankjewel. (Applaus)