0:00:00.509,0:00:04.841
Gustaríame falarlles [br]sobre un caso xudicial no que traballei

0:00:04.841,0:00:08.404
que tiña que ver cun home[br]chamado Steve Titus.

0:00:08.404,0:00:11.433
Titus era o xerente dun restaurante.

0:00:11.433,0:00:15.523
Tiña 31 anos, vivía en Seattle,[br]Washington,

0:00:15.523,0:00:17.418
estaba comprometido con Gretchen,

0:00:17.418,0:00:20.366
a punto de casar. [br]Ela era o amor da súa vida.

0:00:20.366,0:00:22.650
Unha noite, a parella saíu

0:00:22.650,0:00:25.655
para cearen romanticamente [br]nun restaurante.

0:00:25.655,0:00:27.303
Ían de volta á casa,

0:00:27.303,0:00:30.253
e detívoos un policía.

0:00:30.253,0:00:33.570
O coche de Titus tiña algún parecido

0:00:33.570,0:00:37.457
cun coche que esa mesma tarde conducía

0:00:37.457,0:00:40.863
un home que violara unha muller[br]que facía autostop,

0:00:40.863,0:00:44.457
e Titus parecíase algo a ese violador.

0:00:44.457,0:00:47.035
Así que o policía tomou unha[br]fotografía de Titus,

0:00:47.035,0:00:49.802
puxérona xunto con outras

0:00:49.802,0:00:51.962
e amosáronllas á vítima.

0:00:51.962,0:00:54.122
Ela sinalou a foto de Titus.

0:00:54.122,0:00:57.743
E dixo, "ese é o máis parecido".

0:00:57.743,0:01:01.631
A policía e a fiscalía iniciaron un xuízo

0:01:01.631,0:01:04.972
contra Steve Titus, que foi inculpado[br]por violación.

0:01:04.972,0:01:07.068
Cando a vítima da violación[br]subiu ao estrado,

0:01:07.068,0:01:11.410
dixo, "estou completamente segura[br]de que ese é o home".

0:01:11.410,0:01:14.336
E Titus foi condenado.

0:01:14.336,0:01:16.310
El declarou a súa inocencia,

0:01:16.310,0:01:18.892
a súa familia gritoulle ao xurado,

0:01:18.892,0:01:21.763
a súa noiva esvaeceuse lepeando,

0:01:21.763,0:01:25.158
e a Titus levárono ao cárcere.

0:01:25.158,0:01:28.616
Que farían vostedes a partir de aí?

0:01:28.616,0:01:30.252
Que farían?

0:01:30.252,0:01:34.020
Ben, Titus perdeu completamente [br]a súa fe no sistema legal

0:01:34.020,0:01:36.052
pero tivo unha idea.

0:01:36.052,0:01:38.483
Chamou ao diario local,

0:01:38.483,0:01:41.870
conseguiu interesar [br]a un xornalista investigador

0:01:41.870,0:01:46.606
e este logrou atopar [br]ao verdadeiro violador.

0:01:46.606,0:01:49.959
Un home que ao final confesou a violación.

0:01:49.959,0:01:53.251
Un home que parece que cometera[br]50 violacións

0:01:53.251,0:01:54.583
nesa área,

0:01:54.583,0:01:57.757
e cando esta información [br]se lle presentou ao xuíz,

0:01:57.757,0:02:00.693
o xuíz liberou a Titus.

0:02:00.693,0:02:04.724
E realmente, aí debería rematar o caso.

0:02:04.724,0:02:05.847
Debería acabarse.

0:02:05.847,0:02:08.367
Titus debeu pensar [br]que ese fora un ano horrible,

0:02:08.367,0:02:12.203
un ano de acusación e xuízo,[br]pero que xa pasou.

0:02:12.203,0:02:14.250
Pero non rematou así.

0:02:14.250,0:02:16.928
Titus estaba moi amargado.

0:02:16.928,0:02:19.508
Perdeu o seu traballo. [br]Non puido recuperalo.

0:02:19.508,0:02:21.351
Perdeu á súa noiva.

0:02:21.351,0:02:24.257
Ela non podía soportar [br]a súa permanente ira.

0:02:24.257,0:02:26.403
Perdeu tódolos seus aforros,

0:02:26.403,0:02:29.261
polo que decidiu presentar unha demanda

0:02:29.261,0:02:31.542
contra a policía e contra todos[br]os que pensaba

0:02:31.542,0:02:33.861
que eran responsables [br]do seu sufrimento.

0:02:33.861,0:02:38.574
E foi nese momento [br]cando eu comecei a traballar neste caso,

0:02:38.574,0:02:40.535
tratando de entender

0:02:40.535,0:02:42.609
como esa vítima pasou de

0:02:42.609,0:02:44.137
"Ese é o máis parecido"

0:02:44.137,0:02:48.887
a "Estou completamente segura [br]de que ese é o home".

0:02:48.887,0:02:52.166
Ben, Titus estaba consumido[br]co proceso civil.

0:02:52.166,0:02:55.200
Pasaba cada intre do día [br]pensando nel,

0:02:55.200,0:02:59.351
e xusto uns días antes [br]da súa cita no xulgado,

0:02:59.351,0:03:01.570
espertou unha mañá,

0:03:01.570,0:03:03.378
dobregado pola dor,

0:03:03.378,0:03:06.072
e morreu dun ataque cardíaco[br]asociado ao estrés.

0:03:06.072,0:03:09.259
Tiña 35 anos.

0:03:09.259,0:03:14.069
Así que me pedíron que traballase[br]no caso de Titus

0:03:14.069,0:03:16.584
porque son psicóloga científica.

0:03:16.584,0:03:20.411
Estudo a memoria. Fíxeno durante décadas.

0:03:20.411,0:03:23.800
E se atopo alguén nun avión

0:03:23.800,0:03:25.896
--isto pasoume de camiño a Escocia --

0:03:25.896,0:03:27.726
se eu coñezo a alguén nun avión,

0:03:27.726,0:03:30.771
e nos preguntamos,[br]"en que traballas? En que traballas?"

0:03:30.771,0:03:32.222
e eu digo: "Estudo a memoria",

0:03:32.222,0:03:35.602
adoitan empezar a contarme [br]os seus problemas para recordar nomes,

0:03:35.602,0:03:38.401
ou que teñen un parente con Alzheimer

0:03:38.416,0:03:40.481
ou algún tipo de problema coa memoria.

0:03:40.481,0:03:42.697
Entón teño que dicir que

0:03:42.697,0:03:46.202
eu non estudo como a xente esquece.

0:03:46.202,0:03:49.204
Estudo o contrario: como recordan,

0:03:49.204,0:03:51.957
cando lembran cousas que non ocorreron

0:03:51.957,0:03:53.922
ou se lembran cousas diferentes

0:03:53.922,0:03:55.947
de como sucederon na realidade.

0:03:55.947,0:04:00.683
Eu estudo falsos recordos.

0:04:00.683,0:04:04.990
Por desgraza, Steve Titus non é o único

0:04:04.990,0:04:09.295
que foi condenado baseándose[br]nos falsos recordos de alguén.

0:04:09.295,0:04:12.603
Nun proxecto nos EE.UU.,

0:04:12.603,0:04:14.855
recompilouse información

0:04:14.855,0:04:18.789
acerca de 300 persoas inocentes,

0:04:18.789,0:04:22.684
300 acusados condenados por delitos[br]que non cometeran.

0:04:22.684,0:04:27.984
Persoas que pasaron 10, 20, 30[br]anos no cárcere por eses delitos,

0:04:27.984,0:04:30.411
e despois as probas de ADN demostraron

0:04:30.411,0:04:33.327
que, en realidade, eran inocentes.

0:04:33.327,0:04:35.848
E cando se analizaron eses casos,

0:04:35.848,0:04:37.989
tres cuartas partes

0:04:37.989,0:04:43.600
ocorreran por fallos de memoria, [br]recordos imperfectos das testemuñas.

0:04:43.600,0:04:44.863
Entón, por que?

0:04:44.863,0:04:48.314
Como os xurados que condenaron[br]a todos eses inocentes

0:04:48.314,0:04:50.598
e os que condenaron a Titus,

0:04:50.598,0:04:52.839
moita xente cre que a memoria

0:04:52.839,0:04:54.576
é coma un dispositivo de gravación.

0:04:54.576,0:04:56.743
Só necesitas gravar a información,

0:04:56.743,0:04:59.390
logo búscala e reprodúcela

0:04:59.390,0:05:02.817
cando queres responder preguntas[br]ou identificar imaxes.

0:05:02.817,0:05:04.980
Pero décadas de traballo en psicoloxía

0:05:04.980,0:05:08.133
mostraron, simplemente, que isto[br]non é certo.

0:05:08.133,0:05:10.563
Os nosos recordos son construtivos.

0:05:10.563,0:05:12.132
Son reconstrutivos.

0:05:12.132,0:05:15.613
A memoria funciona máis[br]coma unha páxina da Wikipedia:

0:05:15.613,0:05:20.726
Ti podes ir e cambiala, [br]pero tamén poden facelo outros.

0:05:20.726,0:05:25.975
Comecei a estudar [br]este proceso construtivo da memoria

0:05:25.975,0:05:28.390
nos anos 70.

0:05:28.390,0:05:32.813
Fixen experimentos [br]que implicaban amosarlle á xente

0:05:32.813,0:05:35.318
delitos e accidentes simulados

0:05:35.318,0:05:38.836
e logo preguntarlles [br]acerca do que recordaban.

0:05:38.836,0:05:42.775
Nun estudo, amosabámoslle á xente[br]un accidente simulado

0:05:42.775,0:05:44.053
e preguntabámoslles,

0:05:44.053,0:05:46.917
como de rápido ían os coches[br]cando chocaron?

0:05:46.917,0:05:48.551
E a outros preguntabámoslles,

0:05:48.551,0:05:52.240
como de rápido ían os coches[br]cando se estrelaron?

0:05:52.240,0:05:55.242
Se na pregunta diciamos "estrelaron",

0:05:55.242,0:05:58.527
as testemuñas dicían[br]que os coches ían máis rápido,

0:05:58.527,0:06:02.524
e máis aínda, se na pregunta[br]se dicía "estrelaron"

0:06:02.524,0:06:05.384
iso facía que a xente dixese[br]con máis probabilidade

0:06:05.384,0:06:08.451
que viran vidros rotos [br]na escena do accidente

0:06:08.451,0:06:12.230
cando non había ningún en absoluto.

0:06:12.230,0:06:15.119
Noutro estudo, amosabamos[br]un accidente simulado

0:06:15.119,0:06:18.779
onde un coche atravesaba[br]unha intersección cun sinal de "stop",

0:06:18.779,0:06:23.711
e se lles preguntabamos, insinuando que[br]había un sinal de "ceda o paso",

0:06:23.711,0:06:27.560
moitas testemuñas dicían que lembraban[br]o sinal de "ceda o paso"

0:06:27.560,0:06:31.017
na intersección, non o sinal de "stop".

0:06:31.017,0:06:33.206
Agora ben, vostedes poden pensar que

0:06:33.206,0:06:34.529
estes son eventos gravados,

0:06:34.529,0:06:36.457
non son particularmente estresantes.

0:06:36.457,0:06:39.191
Cometeríase o mesmo tipo de error

0:06:39.191,0:06:42.142
nun evento realmente estresante?

0:06:42.142,0:06:45.233
Nun estudo que publicamos[br]hai poucos meses,

0:06:45.233,0:06:47.537
demos unha resposta a esta pregunta,

0:06:47.537,0:06:50.301
porque o especial dese estudo

0:06:50.301,0:06:55.933
foi que puxemos as persoas [br]nunha situación moi estresante.

0:06:55.933,0:06:58.162
Os que participaron nese estudo

0:06:58.162,0:07:00.672
eran militares dos EE.UU.

0:07:00.672,0:07:05.097
que pasaran por un horroroso [br]exercicio de adestramento

0:07:05.097,0:07:07.879
para ensinarlles o que lles pasaría

0:07:07.879,0:07:11.797
se fosen capturados[br]como prisioneiros de guerra.

0:07:11.797,0:07:14.227
Como parte dese exercicio [br]de adestramento,

0:07:14.227,0:07:17.756
eses soldados eran interrogados[br]dun xeito agresivo,

0:07:17.756,0:07:22.842
hostil e fisicamente abusivo,[br]durante 30 minutos.

0:07:22.842,0:07:25.659
Logo debían tratar de identificar

0:07:25.659,0:07:28.682
a persoa que levara a cabo[br]o interrogatorio.

0:07:28.682,0:07:32.505
E cando se lles subministraba[br]información interesada

0:07:32.505,0:07:35.283
insinuando que fora unha persoa diferente,

0:07:35.283,0:07:39.320
moitos deles identificaban [br]erroneamente o seu interrogador,

0:07:39.320,0:07:43.155
ás veces sinalando a alguén que,[br]nin remotamente,

0:07:43.155,0:07:46.259
se parecía ao interrogador verdadeiro.

0:07:46.259,0:07:48.560
O que amosan estes estudos é

0:07:48.560,0:07:52.420
que, cando lle dás á xente[br]información errada

0:07:52.420,0:07:55.800
acerca dalgunha experiencia pasada,

0:07:55.800,0:08:01.455
podes alterar, contaminar ou cambiar[br]o seu recordo.

0:08:01.455,0:08:03.655
Fóra de aí, no mundo real,

0:08:03.655,0:08:06.546
a información errada está en todas partes.

0:08:06.546,0:08:07.906
Recibimos información errada

0:08:07.906,0:08:10.822
non só se nos preguntan dun certo xeito,

0:08:10.822,0:08:13.269
senón tamén se falamos [br]con outras testemuñas

0:08:13.269,0:08:16.302
que, consciente ou inconscientemente,

0:08:16.302,0:08:18.439
dannos algo de información errónea.

0:08:18.439,0:08:23.169
Ou se vemos a cobertura nos medios [br]dalgún suceso que vivimos,

0:08:23.169,0:08:25.962
todos estes casos son oportunidades

0:08:25.962,0:08:30.312
para este tipo de contaminación[br]da memoria.

0:08:30.312,0:08:34.100
Nos anos 90, comezamos a ver

0:08:34.100,0:08:38.783
un tipo de problema de memoria[br]aínda máis extremo.

0:08:38.783,0:08:41.879
Algúns pacientes estaban iniciando[br]tratamento para un problema--

0:08:41.879,0:08:44.793
quizais depresión, unha desorde[br]alimenticia --

0:08:44.793,0:08:47.546
e saían da terapia

0:08:47.546,0:08:50.207
con outro problema distinto.

0:08:50.207,0:08:53.908
Recordos extremos de brutalidade [br]horrible,

0:08:53.908,0:08:55.891
ás veces, de rituais satánicos,

0:08:55.891,0:09:00.588
ás veces, incluíndo elementos[br]estraños ou infrecuentes.

0:09:00.588,0:09:03.142
Unha muller saíu de psicoterapia

0:09:03.142,0:09:05.570
crendo que soportara durante anos

0:09:05.570,0:09:09.472
abusos rituais, nos que era forzada[br]a quedar embarazada

0:09:09.472,0:09:12.038
e que lle arrincaban o bebé do seu ventre.

0:09:12.038,0:09:14.397
Pero non tiña cicatrices

0:09:14.397,0:09:16.423
nin ningún tipo de evidencia física

0:09:16.423,0:09:19.304
que apoiase a súa historia.

0:09:19.304,0:09:22.312
E cando empecei a examinar estes casos,

0:09:22.312,0:09:23.762
eu preguntábame,

0:09:23.762,0:09:26.090
de onde veñen estes estraños recordos?

0:09:26.090,0:09:30.477
O que atopei é que, [br]a maioría destas situacións

0:09:30.477,0:09:35.968
tiñan que ver con algunha forma[br]de psicoterapia.

0:09:35.968,0:09:37.567
Así que preguntei

0:09:37.567,0:09:40.955
se serían algunhas desas cousas[br]resultado da psicoterapia

0:09:40.955,0:09:43.839
--como exercicios de imaxinación

0:09:43.839,0:09:45.896
ou interpretación de soños

0:09:45.896,0:09:48.028
ou, nalgúns casos, hipnose

0:09:48.028,0:09:51.846
ou, quizais, exposición[br]a información falsa--

0:09:51.846,0:09:54.633
se estes pacientes serían suxestionados

0:09:54.633,0:09:57.310
para desenvolver eses raros

0:09:57.310,0:10:00.241
e improbables recordos?

0:10:00.241,0:10:02.400
E deseñei algúns experimentos

0:10:02.400,0:10:07.425
para estuda-los procesos que se usaban

0:10:07.425,0:10:10.498
nesa psicoterapia, para examinar

0:10:10.498,0:10:14.049
o desenvolvemento[br]destes falsos recordos tan vívidos.

0:10:14.049,0:10:16.457
Nun dos primeiros estudos que fixemos

0:10:16.457,0:10:18.810
usamos a suxestión,

0:10:18.810,0:10:22.873
un método inspirado pola psicoterapia[br]que vimos neses casos,

0:10:22.873,0:10:24.983
usamos ese tipo de suxestión.

0:10:24.983,0:10:26.835
e implantamos un falso recordo

0:10:26.835,0:10:29.912
de que, cando eras un neno,[br]de cinco ou seis anos,

0:10:29.912,0:10:32.163
perdícheste nun centro comercial.

0:10:32.163,0:10:34.663
Estabas asustado. Chorabas.

0:10:34.663,0:10:37.177
Finalmente fuches rescatado [br]por un adulto

0:10:37.177,0:10:39.029
e volviches coa túa familia.

0:10:39.029,0:10:41.637
E tivemos éxito ao implantar [br]ese recordo

0:10:41.637,0:10:45.743
nas mentes da cuarta parte dos suxeitos.

0:10:45.743,0:10:47.748
E vostedes poden pensar que

0:10:47.748,0:10:50.094
iso non é especialmente estresante.

0:10:50.094,0:10:53.463
Pero, nós e outros investigadores

0:10:53.463,0:10:56.221
implantamos recordos vívidos de cousas

0:10:56.221,0:10:59.136
moito máis estrañas e máis estresantes.

0:10:59.136,0:11:01.675
Nun estudo feito en Tennessee,

0:11:01.675,0:11:04.091
os investigadores implantaron[br]o falso recordo

0:11:04.091,0:11:06.665
de que cando eras un neno, [br]case afogaches

0:11:06.665,0:11:09.172
e tívote que rescatar un socorrista.

0:11:09.172,0:11:11.475
E nun estudo feito en Canadá,

0:11:11.475,0:11:13.999
os investigadores implantaron [br]o falso recordo

0:11:13.999,0:11:15.227
de que, cando un neno,

0:11:15.227,0:11:18.957
algo tan horrible como ser atacado[br]por un animal salvaxe

0:11:18.957,0:11:20.339
pasárache a ti,

0:11:20.339,0:11:23.761
e tiveron éxito coa metade dos suxeitos.

0:11:23.761,0:11:26.113
E nun estudo feito en Italia,

0:11:26.113,0:11:28.771
os investigadores implantaron[br]o falso recordo,

0:11:28.771,0:11:33.983
de que cando eras neno, foras[br]testemuña dunha posesión demoníaca.

0:11:33.983,0:11:36.190
Quero engadir que podería parecer

0:11:36.190,0:11:39.929
como que estamos traumatizando[br]aos suxeitos experimentais

0:11:39.929,0:11:41.529
no nome da ciencia,

0:11:41.529,0:11:46.167
pero os nosos estudos foron examinados[br]coidadosamente

0:11:46.167,0:11:48.142
por comités de ética da investigación

0:11:48.142,0:11:50.484
que decidiron

0:11:50.484,0:11:53.557
que a molestia temporal que algúns

0:11:53.557,0:11:56.641
destes suxeitos poderían experimentar[br]nestes estudos

0:11:56.641,0:12:00.541
é superada pola importancia [br]deste problema

0:12:00.541,0:12:03.648
para entender os procesos da memoria

0:12:03.648,0:12:06.994
e o abuso da memoria[br]que esta a ocorrer

0:12:06.994,0:12:10.287
nalgúns lugares do mundo.

0:12:10.287,0:12:13.325
Ben, para a miña sorpresa,

0:12:13.325,0:12:16.754
cando publiquei este traballo[br]e comecei a falar

0:12:16.754,0:12:20.649
en contra desta forma particular[br]de psicoterapia,

0:12:20.649,0:12:24.629
tiven algúns problemas serios:

0:12:24.629,0:12:29.530
hostilidades, principalmente con[br]terapeutas da memoria reprimida,

0:12:29.530,0:12:31.206
que se sentiron atacados,

0:12:31.206,0:12:34.734
e cos pacientes aos que eles influíran.

0:12:34.734,0:12:37.671
Tiven gardas armados nalgunhas charlas

0:12:37.671,0:12:39.576
que me invitaron a dar.

0:12:39.576,0:12:43.793
Houbo campañas de recolleita de firmas[br]para que me despedisen.

0:12:43.793,0:12:45.774
Pero probablemente o peor

0:12:45.774,0:12:48.541
foi que eu sospeitaba que unha muller

0:12:48.541,0:12:50.965
era inocente dos abusos

0:12:50.965,0:12:53.801
dos que a acusaba [br]a súa propia filla, xa adulta.

0:12:53.801,0:12:57.218
Ela acusaba a súa nai de abuso sexual

0:12:57.218,0:12:59.077
baseada nun recordo reprimido.

0:12:59.077,0:13:01.960
E esta filla permitira que a súa historia

0:13:01.960,0:13:05.394
se filmase e se presentase[br]en lugares públicos.

0:13:05.394,0:13:07.903
Eu sospeitaba desta historia,

0:13:07.903,0:13:10.203
así que empecei a investigar,

0:13:10.203,0:13:14.686
e, finalmente, atopei[br]información convincente

0:13:14.686,0:13:16.975
de que a nai era inocente.

0:13:16.975,0:13:19.936
Publiquei unha exposición do caso,

0:13:19.936,0:13:23.380
e pouco tempo despois, a filla

0:13:23.380,0:13:24.901
presentou unha demanda.

0:13:24.901,0:13:27.256
Aínda que nunca mencionei o seu nome,

0:13:27.256,0:13:31.618
ela demandoume por difamación[br]e invasión da intimidade.

0:13:31.618,0:13:34.341
E pasei preto de cinco anos

0:13:34.341,0:13:40.893
loitando con esta desagradable lea,

0:13:40.893,0:13:44.567
pero finalmente, todo rematou e[br]puiden realmente

0:13:44.567,0:13:46.991
retornar ao meu traballo.

0:13:46.991,0:13:49.476
No proceso, con todo, volvinme parte

0:13:49.476,0:13:52.130
dunha tendencia perturbadora [br]nos EE.UU.,

0:13:52.130,0:13:54.237
na que os científicos eran denunciados

0:13:54.237,0:13:58.836
simplemente por falar de temas[br]de gran controversia pública.

0:13:58.836,0:14:02.194
Cando regresei ao meu traballo,[br]fíxenme a pregunta:

0:14:02.194,0:14:04.592
Se implanto falsos recordos na túa mente,

0:14:04.592,0:14:06.436
haberá repercusións?

0:14:06.436,0:14:08.495
Afectará iso aos teus [br]pensamentos despois?

0:14:08.495,0:14:10.496
Ao teu comportamento futuro?

0:14:10.496,0:14:12.963
O noso primeiro estudo implantaba[br]o recordo falso

0:14:12.963,0:14:15.849
de que de neno enfermaras por comer[br]certos alimentos:

0:14:15.849,0:14:18.848
ovos cocidos, cogombros en vinagre,[br]xeado de amorodo...

0:14:18.848,0:14:22.038
Atopamos que, unha vez que implantamos[br]estes falsos recordos,

0:14:22.038,0:14:24.489
as persoas xa non querían comer[br]estes alimentos

0:14:24.489,0:14:26.749
nun pícnic ao aire libre.

0:14:26.749,0:14:30.622
Os falsos recordos non son necesariamente[br]malos ou desagradables.

0:14:30.622,0:14:32.980
Se implantábamos un recordo [br]agradable, borroso,

0:14:32.980,0:14:36.001
que tiña que ver con comida saudable,[br]coma espárragos,

0:14:36.001,0:14:39.476
podíamos facer que a xente quixese[br]comer máis espárragos.

0:14:39.476,0:14:41.850
Así que, o que estes estudos[br]están a mostrar

0:14:41.850,0:14:43.965
é que podes implantar falsos recordos

0:14:43.965,0:14:45.378
e lograr repercusións

0:14:45.378,0:14:50.463
que afectan ao comportamento moito tempo[br]despois de que o recordo sexa asimilado.

0:14:50.463,0:14:52.887
Ben, canda esta capacidade

0:14:52.887,0:14:55.810
para implantar recordos e controla-lo[br]comportamento,

0:14:55.810,0:14:59.991
obviamente veñen algúns asuntos[br]éticos importantes,

0:14:59.991,0:15:03.050
como, cando deberiamos usar[br]esta tecnoloxía na mente?

0:15:03.050,0:15:06.580
E se deberiamos incluso prohibila?

0:15:06.580,0:15:09.513
Os terapeutas non poden, eticamente,[br]implantar falsos recordos

0:15:09.513,0:15:11.100
na mente dos seus pacientes,

0:15:11.100,0:15:13.664
aínda que iso puidera axudarlles,

0:15:13.664,0:15:15.286
pero nada pode evitar que un pai

0:15:15.286,0:15:19.735
intente isto co seu adolescente[br]con sobrepeso ou obesidade.

0:15:19.735,0:15:22.340
E cando suxerín isto publicamente,

0:15:22.340,0:15:25.686
provoquei outra protesta.

0:15:25.686,0:15:29.719
"Aí vai esta outra vez. Está a suxerir que[br]os pais lles mintan aos fillos".

0:15:29.719,0:15:31.964
Ola, Papá Noel. (Risas)

0:15:31.964,0:15:41.461
Quero dicir, outro xeito de velo é,

0:15:41.461,0:15:43.494
que preferirías ter:

0:15:43.494,0:15:46.523
un neno obeso, diabético, con menor[br]esperanza de vida,

0:15:46.523,0:15:48.055
e todo o que iso implica,

0:15:48.055,0:15:51.071
ou un neno cuns poucos recordos falsos?

0:15:51.071,0:15:54.462
Eu sei o que escollería[br]para un dos meus fillos.

0:15:54.462,0:15:58.439
Pero, quizais, o meu traballo fíxome[br]distinta da maioría das persoas.

0:15:58.439,0:16:00.518
A maioría da xente valora[br]os seus recordos,

0:16:00.518,0:16:02.672
sabe que representan a súa identidade,

0:16:02.672,0:16:04.697
quen son, de onde veñen.

0:16:04.697,0:16:07.555
Eu entendo isto. Síntome tamén así.

0:16:07.555,0:16:09.760
Pero sei, polo meu traballo,

0:16:09.760,0:16:14.241
canto de mito hai neste tema.

0:16:14.241,0:16:16.973
Se aprendín algo destas décadas

0:16:16.973,0:16:19.383
de traballo sobre estes problemas, é isto:

0:16:19.383,0:16:21.594
só porque alguén che diga algo

0:16:21.594,0:16:23.169
e cho diga con confianza,

0:16:23.169,0:16:25.849
só porque o di con todo luxo de detalles,

0:16:25.849,0:16:28.608
só porque se expresa[br]con emoción cando o di,

0:16:28.608,0:16:31.810
non significa que realmente ocorrese.

0:16:31.810,0:16:35.675
Non podemos distinguir os recordos falsos[br]dos verdadeiros con fiabilidade.

0:16:35.675,0:16:39.223
Necesitamos unha confirmación[br]independente.

0:16:39.223,0:16:42.313
Este descubrimento fíxome máis tolerante

0:16:42.313,0:16:44.452
cos erros cotiáns de memoria

0:16:44.452,0:16:47.366
que cometen os meus amigos[br]e a miña familia.

0:16:47.366,0:16:51.900
Este descubrimento puido [br]salvar a Steve Titus,

0:16:51.900,0:16:55.476
o home cuxo futuro foi arrebatado

0:16:55.476,0:16:57.714
por un recordo falso.

0:16:57.714,0:17:00.530
Pero mentres tanto, [br]todos deberíamos ter presente,

0:17:00.530,0:17:02.166
faríamos ben en facelo,

0:17:02.166,0:17:06.037
que a memoria, como a liberdade,

0:17:06.037,0:17:09.731
é algo fráxil.

0:17:09.731,0:17:12.669
Grazas. Grazas.

0:17:12.669,0:17:15.397
Grazas. (Aplausos)

0:17:15.397,0:17:19.116
Moitas grazas. (Aplausos)