WEBVTT

00:00:09.758 --> 00:00:11.650
Šta se događa posle smrti?

00:00:11.650 --> 00:00:13.613
Da li postoji tih raj?

00:00:13.613 --> 00:00:15.476
Večno mučilište?

00:00:15.476 --> 00:00:16.788
Ponovno rođenje?

00:00:16.788 --> 00:00:19.001
Ili možda ništavilo?

00:00:20.069 --> 00:00:23.569
Jedan kineski car je mislio,
šta god će biti posle,

00:00:23.569 --> 00:00:25.661
bolje da povede vojsku.

00:00:25.661 --> 00:00:27.945
To znamo jer su 1974.

00:00:27.945 --> 00:00:30.749
poljoprivrednici koji su kopali bunar 
u svom malom selu

00:00:30.749 --> 00:00:35.032
naišli na jedno od najvažnijih otkrića
u arheološkoj istoriji:

00:00:35.032 --> 00:00:38.472
prostrane podzemne odaje, 
koje okružuju grobnicu cara

00:00:38.472 --> 00:00:43.709
i sadrže više od 8000 glinenih vojnika
u prirodnoj veličini, spremnih za bitku.

00:00:43.709 --> 00:00:46.916
Priča o podzemnoj vojsci
počinje sa Jing Džengom,

00:00:46.916 --> 00:00:50.931
koji došao na vlast kao kralj države Đing

00:00:50.931 --> 00:00:52.864
246. godine p.n.e.

00:00:52.864 --> 00:00:54.343
Ambiciozan i okrutan,

00:00:54.343 --> 00:00:57.237
postao je Đin Ši Huangdi,

00:00:57.237 --> 00:01:01.476
prvi kineski car, posle ujedinjenja 
sedam zavađenih kineskih kraljevstva.

00:01:01.476 --> 00:01:04.945
U 36 godina njegove vladavine došlo je
do mnogih istorijiskih postignuća,

00:01:04.945 --> 00:01:07.395
uključujući univerzalni sistem mera,

00:01:07.395 --> 00:01:11.207
jedinstveno standardizovano 
pismo za celu Kinu

00:01:11.207 --> 00:01:16.345
i odbrambenu prepreku koja će se kasnije
prozvati Velikim zidom.

00:01:16.345 --> 00:01:19.145
Ali možda je Đin Ši Huangdi
uložio toliko napora

00:01:19.145 --> 00:01:21.261
da zaštiti svoju istorijsku zaostavštinu

00:01:21.261 --> 00:01:23.565
jer je bio opsednut
sopstvenom smrtnošću.

00:01:23.565 --> 00:01:26.843
Poslednje godine života proveo je
očajnički unajmljujući alhemičare

00:01:26.843 --> 00:01:30.194
i šaljući ekspedicije
u potrazi za eliksirom života

00:01:30.194 --> 00:01:32.955
koji bi mu pomogli da ostvari besmrtnost.

00:01:32.955 --> 00:01:35.076
Već prve godine svoje vladavine,

00:01:35.076 --> 00:01:38.405
počeo je da gradi
ogroman podzemni nekropolj,

00:01:38.405 --> 00:01:40.881
prepun spomenika, artefakata,

00:01:40.881 --> 00:01:43.709
kao i vojske koja bi ga otpratila
u svet sa druge strane

00:01:43.709 --> 00:01:45.986
gde bi nastavio da vlada.

00:01:45.986 --> 00:01:49.681
Ova veličanstvena vojska još uvek stoji
u preciznom stavu za boj

00:01:49.681 --> 00:01:52.222
i podeljena je u nekoliko prostorija.

00:01:52.222 --> 00:01:55.147
U jednoj je glavna snaga
od oko 6000 vojnika,

00:01:55.147 --> 00:01:57.592
od kojih svaki ima
nekoliko stotina kilograma,

00:01:57.592 --> 00:02:02.215
u drugoj je preko 130 ratnih kočija
i preko 600 konja

00:02:03.019 --> 00:02:05.495
a u trećoj je visoka komanda.

00:02:05.495 --> 00:02:08.503
Iz prazne četvrte rupe
može se pretpostaviti da veliki projekat

00:02:08.503 --> 00:02:11.333
nije mogao biti završen pre smrti cara.

00:02:11.333 --> 00:02:15.547
Pored toga, susedne dvorane sadrže
figure muzičara i akrobata,

00:02:15.547 --> 00:02:17.653
radnika i vladinih zvaničnika,

00:02:17.653 --> 00:02:19.554
kao i raznih egzotičnih životinja,

00:02:19.554 --> 00:02:22.991
iz čega se vidi da je car Đin
imao više planova za zagrobni život

00:02:22.991 --> 00:02:25.369
od prostog ratovanja.

00:02:25.369 --> 00:02:29.067
Sve figure su oblikovane od terakote,
ili pečene zemlje,

00:02:29.067 --> 00:02:31.661
što je vrsta crvenkasto-smeđe gline.

00:02:31.661 --> 00:02:37.128
Kako bi se one napravile, više radionica
i navodno preko 720 000 radnika

00:02:37.128 --> 00:02:39.019
slušalo je naređenja cara,

00:02:39.019 --> 00:02:43.167
uključujući i grupu zanatlija
koji su svaki deo tela izlivali posebno

00:02:43.167 --> 00:02:48.428
kako bi napravili statue jedinstvene
kao pravi ratnici careve vojske.

00:02:48.428 --> 00:02:50.389
Raspoređeni su po činu

00:02:50.389 --> 00:02:52.535
i imaju različita oružja i uniforme,

00:02:52.535 --> 00:02:54.395
jedinstvene frizure i izraze lica,

00:02:54.395 --> 00:02:56.807
čak i jedinstvene uši.

00:02:56.807 --> 00:02:59.835
Prvobitno je svaki ratnik bio obojen
u jarkoj boji,

00:02:59.835 --> 00:03:03.142
ali od izloženosti vazduhu,
boja se osušila i oljuštila

00:03:03.142 --> 00:03:05.967
i ostala je samo osnova od terakote.

00:03:05.967 --> 00:03:09.568
Upravo zbog ovog razloga nije iskopana
druga prostorija

00:03:09.568 --> 00:03:11.360
udaljena oko jednog kilometra.

00:03:11.360 --> 00:03:14.773
Ovo je grobnica Đin Ši Huangdija,

00:03:14.773 --> 00:03:18.491
u kojoj se navodno nalaze palate,
drago kamenje i artefakti

00:03:18.491 --> 00:03:22.864
i čak i reke žive koje teku
kroz planine od bronze.

00:03:22.864 --> 00:03:26.713
Ali dok se ne nađe način da se to otkrije
bez oštećenja blaga koje je unutra,

00:03:26.713 --> 00:03:29.490
grobnica ostaje zapečaćena.

00:03:30.019 --> 00:03:33.660
Car Đin nije bio jedini koji je želeo
društvo za svoj poslednji počinak.

00:03:33.660 --> 00:03:38.711
Stare egipatske grobnice sadrže
glinene modele idealnog zagrobnog života,

00:03:38.711 --> 00:03:41.577
mrtvi iz Kofun perioda u Japanu
sahranjivani su

00:03:41.577 --> 00:03:43.786
sa skulpturama konja i kuća,

00:03:43.786 --> 00:03:46.514
a grobovi na ostrvu Džana
na obali Meksika

00:03:46.514 --> 00:03:48.571
prepuni su keramičkih figura.

00:03:48.571 --> 00:03:51.373
Na sreću, iako je bio okrutan,

00:03:51.373 --> 00:03:55.076
car Đin je odlučio da se za ovu namenu
naprave sluge i vojnici,

00:03:55.076 --> 00:03:58.337
umesto da žrtvuje one žive
koji bi mu se pridružili,

00:03:58.337 --> 00:04:02.192
kao što je bio običaj u Egiptu,
Zapadnoj Africi, Anatoliji,

00:04:02.192 --> 00:04:03.956
delovima Severne Amerike

00:04:03.956 --> 00:04:07.816
i čak i u Kini tokom prethodnih perioda
dinastija Šang i Džu.

00:04:07.816 --> 00:04:12.127
Danas ljudi putuju iz svih krajeva sveta
da vide ove stoičke vojnike

00:04:12.127 --> 00:04:15.570
kako u tišini čekaju naređenja za boj
u vekovima koji nadolaze.