1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Chciałbym zacząć

2
00:00:02,000 --> 00:00:04,000
od tego pięknego zdjęcia z mojego dzieciństwa.

3
00:00:04,000 --> 00:00:06,000
Uwielbiam filmy science fiction.

4
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
"Ta wyspa Ziemia"

5
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
W Hollywood znają się na swojej robocie.

6
00:00:10,000 --> 00:00:12,000
Powstawał dwa i pół roku

7
00:00:12,000 --> 00:00:15,000
(Śmiech)

8
00:00:15,000 --> 00:00:18,000
Kreacjoniści mówią o stworzeniu w 6000 lat,

9
00:00:18,000 --> 00:00:20,000
ale Hollywood podjął wyzwanie.

10
00:00:20,000 --> 00:00:24,000
W tym filmie jest to, o czym myślimy, że gdzieś istnieje:

11
00:00:24,000 --> 00:00:27,000
latające spodki i obcy.

12
00:00:27,000 --> 00:00:30,000
Na każdej planecie żyją obcy, którzy mają latające spodki,

13
00:00:30,000 --> 00:00:34,000
które latają z ogromną prędkością. Obcy.

14
00:00:35,000 --> 00:00:38,000
Razem z moim przyjacielem Donem Brownlee,

15
00:00:38,000 --> 00:00:41,000
w końcu wyłączyliśmy telewizor,

16
00:00:41,000 --> 00:00:44,000
znużeni oglądaniem statków kosmicznych i obcych co wieczór,

17
00:00:44,000 --> 00:00:47,000
Spróbowaliśmy innych argumentów, pisząc

18
00:00:47,000 --> 00:00:51,000
o tym co sprawia, że Ziemia jest przyjazna dla życia,

19
00:00:51,000 --> 00:00:53,000
czy jakakolwiek planeta może być podobna,

20
00:00:53,000 --> 00:00:56,000
czy mogłoby na niej powstać złożone życie,

21
00:00:56,000 --> 00:00:58,000
co wymaga wielu lat ewolucji

22
00:00:58,000 --> 00:01:01,000
w niezmiennych warunkach.

23
00:01:01,000 --> 00:01:04,000
Więc w 2000 roku napisaliśmy "Jedyną Ziemię", a w 2003

24
00:01:04,000 --> 00:01:09,000
zapytaliśmy nie o inne Ziemie w kosmosie, ale jak długo nasza Ziemia jest Ziemią.

25
00:01:09,000 --> 00:01:11,000
Jeśli cofniemy się w czasie 2 miliardy lat,

26
00:01:11,000 --> 00:01:13,000
planeta, którą ujrzymy, nie będzie podobna do Ziemi.

27
00:01:13,000 --> 00:01:17,000
Ziemia, jaką znamy dziś, istnieje od bardzo niedawna.

28
00:01:17,000 --> 00:01:19,000
"Jedyna Ziemia"

29
00:01:19,000 --> 00:01:22,000
świetnie nauczyła mnie wystąpień publicznych.

30
00:01:22,000 --> 00:01:25,000
Tuż po jej wydaniu dostałem zaproszenie na konwent science fiction,

31
00:01:25,000 --> 00:01:28,000
które potraktowałem bardzo poważnie.

32
00:01:28,000 --> 00:01:30,000
Miałem prowadzić debatę z Davidem Brinem,

33
00:01:30,000 --> 00:01:34,000
kiedy się pojawiłem, setka ludzi zaczęła mocno buczeć.

34
00:01:34,000 --> 00:01:37,000
Pewna dziewczyna powiedziała mi: "Mój tata mówi, że jesteś diabłem".

35
00:01:37,000 --> 00:01:41,000
Nie można odbierać ludziom ich kosmitów,

36
00:01:41,000 --> 00:01:45,000
jeśli chcemy ich przyjaźni.

37
00:01:45,000 --> 00:01:47,000
Nieco później,

38
00:01:47,000 --> 00:01:50,000
rozmawiałem z Paulem Allenem, który był na widowni

39
00:01:50,000 --> 00:01:52,000
i wręczyłem mu egzemplarz "Jedynej Ziemi".

40
00:01:52,000 --> 00:01:56,000
Jill Tarter też tam była,

41
00:01:56,000 --> 00:01:59,000
spojrzała na mnie jak ta dziewczyna z "Egzorcysty".

42
00:01:59,000 --> 00:02:01,000
"To pali! To pali!"

43
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
Ci z SETI nie chcą o tym słyszeć.

44
00:02:03,000 --> 00:02:06,000
Oni chcą żeby coś żyło w kosmosie.

45
00:02:06,000 --> 00:02:09,000
Doceniam wysiłki SETI, ale na razie nic nie usłyszeliśmy.

46
00:02:09,000 --> 00:02:11,000
Naprawdę uważam, że powinniśmy przemyśleć,

47
00:02:11,000 --> 00:02:14,000
co nazwiemy "dobrą planetą", a co nie.

48
00:02:14,000 --> 00:02:17,000
Pokazuję ten slajd, bo przypomina mi,

49
00:02:17,000 --> 00:02:21,000
że nawet jeśli w SETI coś usłyszą, jak to zinterpretujemy?

50
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
Ten slajd przekazały między sobą

51
00:02:23,000 --> 00:02:27,000
dwie czołowe inteligencje na Ziemi - Mac i PC

52
00:02:27,000 --> 00:02:30,000
Nawet litery im się pomyliły.

53
00:02:30,000 --> 00:02:32,000
(Śmiech)

54
00:02:32,000 --> 00:02:34,000
Jak zamierzamy porozmawiać z obcymi?

55
00:02:34,000 --> 00:02:37,000
Jeśli są 50 lat świetlnych stąd i wyślemy im nasze

56
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
bla, bla, bla, bla, bla,

57
00:02:39,000 --> 00:02:42,000
a 50 lat później sygnał powróci i będzie brzmiał: "proszę powtórzyć"?

58
00:02:42,000 --> 00:02:44,000
Tak to wygląda.

59
00:02:44,000 --> 00:02:47,000
Nasza planeta jest dobra, bo może utrzymać wodę.

60
00:02:47,000 --> 00:02:51,000
Mars jest zły, ale wciąż możemy tam polecieć

61
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
i żyć tam, jeśli będziemy chronieni.

62
00:02:53,000 --> 00:02:56,000
Ale Wenus to bardzo zła, najgorsza planeta.

63
00:02:56,000 --> 00:02:59,000
Pomimo, że jest podobna do Ziemi i dawno temu

64
00:02:59,000 --> 00:03:02,000
mogło na niej istnieć życie,

65
00:03:02,000 --> 00:03:05,000
szybko uległa efektowi cieplarnianemu.

66
00:03:05,000 --> 00:03:07,000
Na jej powierzchni panuje temperatura 800 st. celsjusza,

67
00:03:07,000 --> 00:03:10,000
za sprawą wielkiej ilości dwutlenku węgla.

68
00:03:10,000 --> 00:03:13,000
Dzięki astrobiologii możemy przewidzieć,

69
00:03:13,000 --> 00:03:16,000
co stanie się z naszą planetą.

70
00:03:16,000 --> 00:03:19,000
Teraz trwa piękny okres

71
00:03:19,000 --> 00:03:22,000
w dziejach Ziemi dla życia,

72
00:03:22,000 --> 00:03:25,000
poprzedzony okropną erą mikrobów

73
00:03:25,000 --> 00:03:28,000
Podczas eksplozji kambryjskiej, życie pojawiło się na bagnach,

74
00:03:28,000 --> 00:03:30,000
jego złożoność rosła,

75
00:03:30,000 --> 00:03:33,000
a w tej chwili jest w połowie swojej drogi

76
00:03:33,000 --> 00:03:36,000
Zwierzętom pozostało tyle czasu na Ziemi,

77
00:03:36,000 --> 00:03:38,000
ile żyły do tej pory,

78
00:03:38,000 --> 00:03:40,000
aż nadejdzie druga era mikrobów.

79
00:03:40,000 --> 00:03:42,000
To co nastąpi, będzie paradoksem.

80
00:03:42,000 --> 00:03:44,000
O globalnym ociepleniu słyszymy wiele rzeczy.

81
00:03:44,000 --> 00:03:47,000
Jeśli poziom CO2 osiągnie 10 części na milion,

82
00:03:47,000 --> 00:03:49,000
rośliny umrą, ponieważ

83
00:03:49,000 --> 00:03:53,000
nie będzie odbywać się fotosynteza, umrą też zwierzęta.

84
00:03:53,000 --> 00:03:55,000
Prawdopodobnie za 7 miliardów lat,

85
00:03:55,000 --> 00:03:58,000
nasili się intensywność i jasność Słońca,

86
00:03:58,000 --> 00:04:03,000
w końcu za 12 miliardów lat od swojego powstania,

87
00:04:03,000 --> 00:04:06,000
ogromne Słońce pochłonie Ziemię.

88
00:04:06,000 --> 00:04:09,000
Tyle pozostanie.

89
00:04:09,000 --> 00:04:13,000
Nasza planeta, tak jak my, starzeje się.

90
00:04:13,000 --> 00:04:17,000
W tej chwili mamy złote lato jej życia.

91
00:04:17,000 --> 00:04:19,000
Rozważmy dwa scenariusze.

92
00:04:19,000 --> 00:04:22,000
Wielu z was umrze ze starości,

93
00:04:22,000 --> 00:04:25,000
ale niektórzy, to straszne, zginą w wypadku.

94
00:04:25,000 --> 00:04:27,000
Podobny los może spotkać Ziemię.

95
00:04:27,000 --> 00:04:31,000
Jeśli szczęśliwie nie trafi w nią kometa Hale-Boppa

96
00:04:31,000 --> 00:04:35,000
albo nie zniszczy jej pobliska supernowa,

97
00:04:35,000 --> 00:04:38,000
za 7 miliardów lat jej czas dobiegnie końca.

98
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
Co powiemy o śmierci w wypadku?

99
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
Paleontologowie przez ostatnie 200 lat

100
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
opisywali śmierć. To dziwne, że

101
00:04:44,000 --> 00:04:47,000
koncepcja wymierania nie przyszła nikomu do głowy,

102
00:04:47,000 --> 00:04:50,000
aż baron Cuvier odnalazł kości tego mastodonta.

103
00:04:50,000 --> 00:04:52,000
Nie były podobne do żadnych znanych na Ziemi.

104
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
Wiedział już, że to gatunek wymarły.

105
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
Wkrótce skamieniałości zaczęło przybywać.

106
00:04:57,000 --> 00:05:00,000
To pozwalało przypuszczać, że wiele roślin i zwierząt wymarło,

107
00:05:00,000 --> 00:05:02,000
zanim złożone życie zaczęło zostawiać

108
00:05:02,000 --> 00:05:05,000
widoczne, skamieniałe ślady.

109
00:05:05,000 --> 00:05:08,000
W tym złożonym zapisie kopalnym

110
00:05:08,000 --> 00:05:10,000
zauważono okresy, w których

111
00:05:10,000 --> 00:05:12,000
dużo organizmów umierało bardzo szybko.

112
00:05:12,000 --> 00:05:14,000
Ojcowie i matki geologii

113
00:05:14,000 --> 00:05:16,000
nazwali to "masowym wymieraniem".

114
00:05:16,000 --> 00:05:18,000
Wydarzenia te uznawane były za akt Boga

115
00:05:18,000 --> 00:05:20,000
lub za skutek powolnej zmiany klimatu.

116
00:05:20,000 --> 00:05:22,000
Zmieniło się to w roku 1980,

117
00:05:22,000 --> 00:05:25,000
w tej odkrywce niedaleko Gubbio,

118
00:05:25,000 --> 00:05:28,000
gdzie Walter Alvarez dociekał

119
00:05:28,000 --> 00:05:31,000
jaka jest różnica w czasie występowania białych skał,

120
00:05:31,000 --> 00:05:33,000
gdzie znajdujemy stworzenia z okresu kredy,

121
00:05:33,000 --> 00:05:35,000
a różowymi powyżej, skrywającymi te trzeciorzędowe.

122
00:05:35,000 --> 00:05:39,000
Ile czasu dzieli te dwa systemy geologiczne?

123
00:05:39,000 --> 00:05:41,000
Badacze odkryli coś niespodziewanego.

124
00:05:41,000 --> 00:05:44,000
W przerwie między warstwami gliny,

125
00:05:44,000 --> 00:05:47,000
zauważyli bardzo cienką czerwoną warstwę,

126
00:05:47,000 --> 00:05:49,000
wypełnioną irydem.

127
00:05:49,000 --> 00:05:52,000
Nie zwykłym metalem, a szklistymi kulkami

128
00:05:52,000 --> 00:05:54,000
oraz drobinami kwarcu,

129
00:05:54,000 --> 00:05:58,000
poddanym działaniu potężnego ciśnienia - jest to kwarc szokowy.

130
00:05:58,000 --> 00:06:00,000
Na tym slajdzie białe to kreda,

131
00:06:00,000 --> 00:06:03,000
która powstawała w ciepłym oceanie.

132
00:06:03,000 --> 00:06:05,000
Składa się z planktonu,

133
00:06:05,000 --> 00:06:09,000
który opadał z powierzchni na dno morza,

134
00:06:09,000 --> 00:06:12,000
a więc 90 % osadów tu widocznych to szkielety organizmów.

135
00:06:12,000 --> 00:06:14,000
Tutaj mamy milimetrową czerwoną warstwę,

136
00:06:14,000 --> 00:06:16,000
a dalej czarną skałę.

137
00:06:16,000 --> 00:06:19,000
Ta czarna skała to osad z dna morza,

138
00:06:19,000 --> 00:06:21,000
powstały bez udziału planktonu.

139
00:06:21,000 --> 00:06:25,000
Wskazuje to na zderzenie z asteroidą,

140
00:06:25,000 --> 00:06:28,000
bo tak, rzecz jasna, się stało. Oto słynne wymieranie kredowe.

141
00:06:28,000 --> 00:06:30,000
10 kilometrowy bolid trafił w Ziemię.

142
00:06:30,000 --> 00:06:34,000
Globalnym efektem uderzenia była ta właśnie cienka warstwa,

143
00:06:34,000 --> 00:06:37,000
bardzo szybko wymarły dinozaury,

144
00:06:37,000 --> 00:06:39,000
te piękne amonity,

145
00:06:39,000 --> 00:06:41,000
jak tu, z rodzaju Leconteicera i Celaecera

146
00:06:41,000 --> 00:06:43,000
i wiele innych.

147
00:06:43,000 --> 00:06:45,000
To wszystko musi być prawdziwe,

148
00:06:45,000 --> 00:06:48,000
bo od tego czasu mieliśmy dwa hollywoodzkie hity.

149
00:06:48,000 --> 00:06:51,000
W latach 1980-2000 zmienił się paradygmat,

150
00:06:51,000 --> 00:06:56,000
dotyczący podejścia geologów do katastrof.

151
00:06:56,000 --> 00:06:59,000
Wcześniej dominującym prądem był aktualizm:

152
00:06:59,000 --> 00:07:02,000
wszystko co zdarzyło się na planecie w przeszłości,

153
00:07:02,000 --> 00:07:06,000
ma swoje odpowiedniki w dzisiejszych procesach.

154
00:07:06,000 --> 00:07:09,000
Nie byliśmy świadkami uderzenia dużej asteroidy,

155
00:07:09,000 --> 00:07:11,000
co potwierdziłoby idee neokatastrofizmu.

156
00:07:11,000 --> 00:07:14,000
20 lat naukowy establishment dojrzewał

157
00:07:14,000 --> 00:07:16,000
do stwierdzenia: tak, zostaliśmy trafieni,

158
00:07:16,000 --> 00:07:20,000
tak, efekty tego zdarzenia wywołały masowe wymieranie.

159
00:07:21,000 --> 00:07:23,000
"Wielka Piątka" masowych wymierań

160
00:07:23,000 --> 00:07:26,000
wydarzyła się w czasie ostatnich 500 milionów lat.

161
00:07:26,000 --> 00:07:29,000
Od zdarzenia sprzed 450 milionów lat,

162
00:07:29,000 --> 00:07:31,000
aż do wymierania kredowego.

163
00:07:31,000 --> 00:07:35,000
Największym z nich było "P", zagłada permska,

164
00:07:35,000 --> 00:07:37,000
czasem zwane matką wszystkich wymierań.

165
00:07:37,000 --> 00:07:40,000
Za każde z nich przyjęło obwiniać się

166
00:07:40,000 --> 00:07:42,000
uderzenie wielkiego bolidu.

167
00:07:42,000 --> 00:07:44,000
Ale czy to prawda?

168
00:07:45,000 --> 00:07:48,000
Przyjęto, że wymieranie permskie wywołał impakt,

169
00:07:48,000 --> 00:07:50,000
z powodu tej pięknej struktury po prawej.

170
00:07:50,000 --> 00:07:53,000
To fuleren Buckminstera, węgiel-60

171
00:07:53,000 --> 00:07:56,000
Wygląda jak te okropne kopuły geodezyjne

172
00:07:56,000 --> 00:07:58,000
z moich ukochanych lat 60.

173
00:07:58,000 --> 00:08:00,000
Nazwano je "buckyballs".

174
00:08:00,000 --> 00:08:02,000
Dowody miały sugerować,

175
00:08:02,000 --> 00:08:06,000
że pod koniec permu, 250 milionów lat temu, uderzyła w nas kometa.

176
00:08:06,000 --> 00:08:09,000
Gdy nastąpiło zderzenie, ciśnienie wytworzyło te cząsteczki,

177
00:08:09,000 --> 00:08:11,000
które przyswoiły materiał z komety.

178
00:08:11,000 --> 00:08:15,000
Hel-3, bardzo rzadki na Ziemi, powszechny w kosmosie.

179
00:08:16,000 --> 00:08:18,000
Ale czy to prawda?

180
00:08:18,000 --> 00:08:22,000
W 1990, już od 10 lat zgłębiałem wymieranie kredowe.

181
00:08:22,000 --> 00:08:25,000
Pojechałem do Afryki Południowej, aby 2 razy do roku

182
00:08:25,000 --> 00:08:27,000
pracować na wielkiej Pustyni Karoo.

183
00:08:27,000 --> 00:08:30,000
Byłem szczęściarzem, bo mogłem ujrzeć zmiany,

184
00:08:30,000 --> 00:08:33,000
jakie zachodziły w Południowej Afryce co roku.

185
00:08:33,000 --> 00:08:35,000
Pracując nad wymieraniem permskim,

186
00:08:35,000 --> 00:08:38,000
obozowałem parę miesięcy przy tym cmentarzu Burów.

187
00:08:38,000 --> 00:08:41,000
Tutejsze skamieniałości są niezwykłe.

188
00:08:41,000 --> 00:08:43,000
Wpatrujemy się w swoich odległych przodków.

189
00:08:43,000 --> 00:08:45,000
Są to gady podobne do ssaków.

190
00:08:45,000 --> 00:08:48,000
Kultura masowa ich nie dostrzega. Nie robi się o nich filmów.

191
00:08:48,000 --> 00:08:50,000
Oto gorgonops, inaczej gorgona.

192
00:08:50,000 --> 00:08:54,000
To 45 centymetrowa czaszka zwierzęcia,

193
00:08:54,000 --> 00:08:58,000
które sięgało 2 - 2,5 metra, podobne było do jaszczurki,

194
00:08:58,000 --> 00:09:00,000
a jego głowa przypominała lwią.

195
00:09:00,000 --> 00:09:02,000
Jest to czołowy drapieżnik, T-Rex swoich czasów.

196
00:09:02,000 --> 00:09:04,000
Dużo tego jest.

197
00:09:04,000 --> 00:09:06,000
To mój biedny synek, Patrick

198
00:09:06,000 --> 00:09:07,000
(śmiech)

199
00:09:07,000 --> 00:09:10,000
Paleontologiczne znęcanie się nad dziećmi

200
00:09:10,000 --> 00:09:12,000
Stój spokojnie, jesteś wagą.

201
00:09:12,000 --> 00:09:17,000
(śmiech)

202
00:09:18,000 --> 00:09:21,000
Mieliśmy wtedy sporo tego.

203
00:09:21,000 --> 00:09:24,000
55 gatunków ssakopodobnych gadów.

204
00:09:24,000 --> 00:09:27,000
Era ssaków na dobre nastała

205
00:09:27,000 --> 00:09:29,000
250 milionów lat temu...

206
00:09:29,000 --> 00:09:32,000
...a potem nastąpiła katastrofa.

207
00:09:32,000 --> 00:09:34,000
Po czym nastała era dinozaurów.

208
00:09:34,000 --> 00:09:38,000
To nieporozumienie, tak nie powinno się zdarzyć. Ale stało się.

209
00:09:38,000 --> 00:09:40,000
Mamy jednak szczęście.

210
00:09:40,000 --> 00:09:43,000
Oto trinaksodon, wielkości ptasiego jaja.

211
00:09:43,000 --> 00:09:46,000
Znalazłem tę czaszkę tuż przed zrobieniem tego zdjęcia.

212
00:09:46,000 --> 00:09:48,000
Długopis dla skali - jest naprawdę mała.

213
00:09:48,000 --> 00:09:52,000
Pochodzi z dolnego triasu, z okresu tuż po wymieraniu.

214
00:09:52,000 --> 00:09:55,000
Widać tu oczodół i mały ząb z przodu.

215
00:09:55,000 --> 00:10:00,000
Jeśli by nie przetrwał, nie mówił bym tu przed wami.

216
00:10:00,000 --> 00:10:04,000
Powiem więcej, nie było by tu nas wszystkich.

217
00:10:04,000 --> 00:10:08,000
Nie było by ssaków. Mało brakowało - wyginięcia tego gatunku.

218
00:10:08,000 --> 00:10:11,000
Czy istnieje jakiś wzór - kto przetrwa, a kto nie?

219
00:10:11,000 --> 00:10:13,000
Przed wami wynik mojej 10 letniej pracy.

220
00:10:13,000 --> 00:10:16,000
Widzimy zasięgi, czerwona linia to masowe wymieranie.

221
00:10:16,000 --> 00:10:18,000
Jednak pewne gatunki przetrwały,

222
00:10:18,000 --> 00:10:22,000
wychodzi na to, że udało się to przede wszystkim tym zimnokrwistym.

223
00:10:22,000 --> 00:10:26,000
Ciepłokrwiste przyjęły wtedy silny cios.

224
00:10:27,000 --> 00:10:29,000
Te, którym udało się przeżyć,

225
00:10:29,000 --> 00:10:32,000
to stworzenia podobne do krokodyli.

226
00:10:32,000 --> 00:10:36,000
To jeszcze nie dinozaury, a powolne, wredne, łuskowate jaszczury,

227
00:10:36,000 --> 00:10:41,000
wraz z kilkoma małymi ssakami kryjące się na bagnach.

228
00:10:41,000 --> 00:10:44,000
Taka sytuacja trwać będzie 160 milionów lat,

229
00:10:44,000 --> 00:10:47,000
aż w kredzie wyzwoli je asteroida.

230
00:10:47,000 --> 00:10:49,000
Jeśli nie była to ona, to co?

231
00:10:49,000 --> 00:10:53,000
Myślę, że "to coś", to nasz kolejny powrót

232
00:10:53,000 --> 00:10:56,000
do świata prekambryjskiego, ery mikrobów,

233
00:10:56,000 --> 00:10:58,000
które cały czas były aktywne.

234
00:10:58,000 --> 00:11:00,000
Nienawidziły zwierząt.

235
00:11:00,000 --> 00:11:02,000
Chciały przywrócić swój porządek.

236
00:11:02,000 --> 00:11:06,000
Próbowały cały czas na nowo.

237
00:11:06,000 --> 00:11:09,000
Jest to sugestia, że organizmy, które wywołały wymierania,

238
00:11:09,000 --> 00:11:12,000
właściwie działały przeciwko Gai.

239
00:11:12,000 --> 00:11:17,000
Idea Gai, dotyczy tego, że życie czyni świat lepszym dla siebie.

240
00:11:17,000 --> 00:11:21,000
Czy ktoś, kto jechał drogami Los Angeles w piątek po południu

241
00:11:21,000 --> 00:11:23,000
uwierzy w teorię Gai? Nie.

242
00:11:23,000 --> 00:11:26,000
Naprawdę podejrzewam inne wyjaśnienie -

243
00:11:26,000 --> 00:11:28,000
że życie próbuje się unicestwić,

244
00:11:28,000 --> 00:11:30,000
nieświadomie, ale jednak.

245
00:11:30,000 --> 00:11:34,000
Oto broń, która robiła to na przestrzeni ostatnich 500 milionów lat.

246
00:11:34,000 --> 00:11:37,000
Są to mikroby, których metabolizm

247
00:11:37,000 --> 00:11:39,000
wytwarza siarkowodór,

248
00:11:39,000 --> 00:11:42,000
w dużych ilościach.

249
00:11:42,000 --> 00:11:45,000
Siarkowodór jest zabójczy dla ludzi.

250
00:11:45,000 --> 00:11:49,000
Zaledwie 200 cząstek na milion wystarczy.

251
00:11:51,000 --> 00:11:55,000
Trzeba tylko pojechać nad Morze Czarne lub nad niektóre jeziora,

252
00:11:55,000 --> 00:11:59,000
aby zauważyć, że woda staje się tam purpurowa.

253
00:11:59,000 --> 00:12:02,000
Dzieje się tak z powodu obecności licznych mikrobów,

254
00:12:02,000 --> 00:12:05,000
które potrzebują światła słonecznego i siarkowodoru.

255
00:12:05,000 --> 00:12:09,000
Możemy zobaczyć je dziś,

256
00:12:09,000 --> 00:12:11,000
jak również stwierdzić ich obecność w przeszłości.

257
00:12:11,000 --> 00:12:13,000
Ostatnie trzy lata

258
00:12:13,000 --> 00:12:16,000
to wielki przełom w tej nowej dziedzinie badań.

259
00:12:16,000 --> 00:12:18,000
Jestem na wymarciu -

260
00:12:18,000 --> 00:12:20,000
paleontolog zbierający skamieniałości.

261
00:12:20,000 --> 00:12:23,000
Ale nowa fala paleontologów, moich studentów,

262
00:12:23,000 --> 00:12:25,000
gromadzi biomarkery.

263
00:12:25,000 --> 00:12:29,000
Zbierają osad, wyciągają z niego olej

264
00:12:29,000 --> 00:12:31,000
i otrzymują związki chemiczne,

265
00:12:31,000 --> 00:12:35,000
które odpowiadają konkretnej grupie mikrobów.

266
00:12:35,000 --> 00:12:39,000
Dzieje się tak, ponieważ tłuszcze mogą przetrwać w osadzie,

267
00:12:39,000 --> 00:12:42,000
nawet setki milionów lat.

268
00:12:42,000 --> 00:12:44,000
Mogą powiedzieć nam, co wtedy żyło.

269
00:12:44,000 --> 00:12:47,000
I wiemy co to było. Pod koniec permu

270
00:12:47,000 --> 00:12:49,000
czy też innych masowych wymierań,

271
00:12:49,000 --> 00:12:53,000
oto co znajdujemy: bardzo specyficzny izorenieraten.

272
00:12:53,000 --> 00:12:57,000
Występuję w oceanach jedynie w warunkach beztlenowych,

273
00:12:57,000 --> 00:13:00,000
ulega całkowitej saturacji z udziałem siarkowodoru.

274
00:13:00,000 --> 00:13:03,000
To wystarczy, aby otrzymać go z roztworu.

275
00:13:03,000 --> 00:13:07,000
Lee Kump z ekipą z Uniwersytetu Pensylwanii i moja grupa

276
00:13:07,000 --> 00:13:10,000
mogliśmy dzięki temu zaproponować Hipotezę Kumpa,

277
00:13:10,000 --> 00:13:13,000
która zakłada, że wiele wymierań spowodował spadek poziomu tlenu

278
00:13:13,000 --> 00:13:17,000
i wzrost CO2. Okazuje się, że najgorszym skutkiem globalnego ocieplenia

279
00:13:17,000 --> 00:13:20,000
jest siarkowodór wytwarzany w oceanach.

280
00:13:20,000 --> 00:13:22,000
Jakie jest jego źródło?

281
00:13:22,000 --> 00:13:26,000
W tym przypadku, od zawsze były to pokrywy lawowe.

282
00:13:26,000 --> 00:13:29,000
Tak wyglądałaby Ziemia, jeśli pojawi się dużo siarkowodoru.

283
00:13:29,000 --> 00:13:31,000
Przypomina to wybuch bomby wodorowej,

284
00:13:31,000 --> 00:13:33,000
ale tak naprawdę skutki są znacznie gorsze.

285
00:13:33,000 --> 00:13:36,000
To dzieje się, gdy materiał z głębi Ziemi wychodzi,

286
00:13:36,000 --> 00:13:38,000
rozprzestrzeniając się po jej powierzchni

287
00:13:38,000 --> 00:13:41,000
Lawa nie zabija,

288
00:13:41,000 --> 00:13:43,000
robi to towarzyszący jej dwutlenek węgla.

289
00:13:43,000 --> 00:13:46,000
To nie Volvo, to wulkan.

290
00:13:46,000 --> 00:13:48,000
Dwutlenek węgla to dwutlenek węgla.

291
00:13:49,000 --> 00:13:52,000
To są nowe dane, które uzyskaliśmy z Robertem Bernerem z Yale.

292
00:13:52,000 --> 00:13:54,000
Próbujemy teraz

293
00:13:54,000 --> 00:13:57,000
namierzyć poziom dwutlenku węgla w zapisie geologicznym.

294
00:13:57,000 --> 00:14:00,000
Możemy to zrobić na kilka sposobów

295
00:14:00,000 --> 00:14:02,000
i wytyczyć czerwone linie tu, kiedy -

296
00:14:02,000 --> 00:14:05,000
nazwane tak przeze mnie - wymierania cieplarniane miały miejsce.

297
00:14:05,000 --> 00:14:07,000
Dwie rzeczy są dla mnie naprawdę oczywiste.

298
00:14:07,000 --> 00:14:10,000
Jedna to związek wzrostu CO2 z wymieraniem.

299
00:14:10,000 --> 00:14:13,000
Druga nie jest tutaj pokazana:

300
00:14:13,000 --> 00:14:16,000
na Ziemi nigdy nie było lodu,

301
00:14:16,000 --> 00:14:20,000
kiedy poziom CO2 wynosił tysiąc cząsteczek na milion.

302
00:14:20,000 --> 00:14:22,000
Teraz jest 380 i rośnie.

303
00:14:22,000 --> 00:14:25,000
Najdalej za 300 lat dojdziemy do tysiąca,

304
00:14:25,000 --> 00:14:29,000
ale mój przyjaciel David Battisti z Seattle mówi o stu latach.

305
00:14:29,000 --> 00:14:31,000
Ziemię pokryją czapy lodowe,

306
00:14:31,000 --> 00:14:35,000
a poziom mórz wzrośnie o ponad 70 metrów.

307
00:14:35,000 --> 00:14:37,000
Mieszkam w domu z widokiem.

308
00:14:37,000 --> 00:14:39,000
Będzie to dom z widokiem...na morze.

309
00:14:39,000 --> 00:14:43,000
Jakie będą konsekwencje? Oceany zapewne zabarwią się na purpurowo.

310
00:14:43,000 --> 00:14:46,000
Wydaje się, że jest to powód długiego

311
00:14:46,000 --> 00:14:48,000
różnicowania się gatunków na Ziemi.

312
00:14:48,000 --> 00:14:51,000
Mieliśmy siarkowodorowe oceany przez bardzo długi czas.

313
00:14:51,000 --> 00:14:55,000
Nie pozwalały istnieć złożonemu życiu.

314
00:14:55,000 --> 00:15:00,000
Wiemy, że siarkowodór wydobywa się dziś w kilku miejscach na świecie.

315
00:15:00,000 --> 00:15:04,000
Wrzucam slajd - to ja, dwa miesiące temu.

316
00:15:04,000 --> 00:15:08,000
Pokazuję go, bo jest na nim moje ulubione zwierzę - łodzik.

317
00:15:08,000 --> 00:15:12,000
Żyje na Ziemi od czasu pojawienia się zwierząt - 500 milionów lat.

318
00:15:12,000 --> 00:15:15,000
Te badania polegają na śledzeniu; jeśli ktoś z was nurkuje

319
00:15:15,000 --> 00:15:18,000
i chce wziąć udział w jednym z najfajniejszych projektów w historii,

320
00:15:18,000 --> 00:15:20,000
zapraszam na Wielką Rafę Barierową.

321
00:15:20,000 --> 00:15:21,000
Właśnie teraz,

322
00:15:21,000 --> 00:15:24,000
te łodziki ujawniają nam swoje zachowania.

323
00:15:24,000 --> 00:15:28,000
Rzecz w tym, że od czasu do czasu,

324
00:15:28,000 --> 00:15:30,000
my nurkowie wpadamy w tarapaty.

325
00:15:30,000 --> 00:15:32,000
Przeprowadzimy teraz mały eksperyment myślowy.

326
00:15:32,000 --> 00:15:35,000
To żarłacz biały, który zjadał zastawione na niego sieci.

327
00:15:35,000 --> 00:15:38,000
Wyciągnęliśmy go w końcu na pokład i zastała nas noc.

328
00:15:38,000 --> 00:15:41,000
Pływam sobie, a on odgryza mi nogę.

329
00:15:41,000 --> 00:15:44,000
Jestem 130 kilometrów od brzegu, co się ze mną stanie?

330
00:15:44,000 --> 00:15:46,000
Na dziś umarłbym.

331
00:15:46,000 --> 00:15:48,000
Za pięć lat mam nadzieję, że będzie tak:

332
00:15:48,000 --> 00:15:51,000
zabierają mnie na łódź i zakładają maskę gazową.

333
00:15:51,000 --> 00:15:54,000
Siarkowodór, 80 cząsteczek na milion.

334
00:15:54,000 --> 00:15:58,000
Potem wrzucają mnie do komory z lodem, schładzają o 15 st.

335
00:15:58,000 --> 00:16:02,000
i zostaję zabrany na intensywną terapię.

336
00:16:02,000 --> 00:16:04,000
Przeżyłbym to, bo my ssaki

337
00:16:04,000 --> 00:16:07,000
przeszliśmy serię perypetii związanych z siarkowodorem,

338
00:16:07,000 --> 00:16:09,000
a nasze ciała się zaadaptowały.

339
00:16:09,000 --> 00:16:13,000
Myślę, że ta metoda może stać się wielkim przełomem w medycynie.

340
00:16:13,000 --> 00:16:15,000
To Mark Roth, finansowany przez DARPA.

341
00:16:15,000 --> 00:16:19,000
Starał się wymyślić, jak ratować Amerykanów rannych w bitwach.

342
00:16:19,000 --> 00:16:21,000
Wykrwawiał świnie.

343
00:16:21,000 --> 00:16:24,000
Stosował siarkowodór w stężeniu 80 cząsteczek/milion,

344
00:16:24,000 --> 00:16:27,000
takim samym, jakie było obecne podczas wymierań

345
00:16:27,000 --> 00:16:29,000
i zamieniło ssaki w gady.

346
00:16:29,000 --> 00:16:33,000
"Myślę, że taka reakcja wskazuje, że ssaki i gady

347
00:16:33,000 --> 00:16:36,000
były wielokrotnie wystawione na oddziaływanie H2S"

348
00:16:36,000 --> 00:16:38,000
Tego emaila dostałem od niego 2 lata temu.

349
00:16:38,000 --> 00:16:41,000
Napisał: "myślę, że znaleźliśmy odpowiedzi na twoje pytania"

350
00:16:41,000 --> 00:16:43,000
Teraz próbuje tego na myszach,

351
00:16:43,000 --> 00:16:47,000
usypia je na 4, czasem i 6 godzin.

352
00:16:47,000 --> 00:16:49,000
To świeże dane, które wysłał mi, gdy tu jechałem.

353
00:16:49,000 --> 00:16:54,000
Na samej górze widzimy zapis normalnej temperatury ciała myszy,

354
00:16:54,000 --> 00:16:56,000
spójrzmy na linię przerywaną.

355
00:16:56,000 --> 00:16:58,000
Zaczynamy od 25 stopni celsjusza,

356
00:16:58,000 --> 00:16:59,000
temperatura się obniża.

357
00:16:59,000 --> 00:17:01,000
6 godzin później znów wzrasta.

358
00:17:01,000 --> 00:17:06,000
Ta sama mysz dostaje 80 cząsteczek/milion siarkowodoru.

359
00:17:06,000 --> 00:17:08,000
Linia ciągła -

360
00:17:08,000 --> 00:17:10,000
- spójrzcie tylko na temperaturę.

361
00:17:10,000 --> 00:17:12,000
Spada.

362
00:17:12,000 --> 00:17:16,000
Obniżyła się z 35 do 15 stopni celsjusza,

363
00:17:16,000 --> 00:17:19,000
a mysz wyszła z tego zupełnie cało.

364
00:17:19,000 --> 00:17:22,000
W ten sposób zdążymy przewieźć człowieka do szpitala.

365
00:17:22,000 --> 00:17:27,000
Możemy schładzać ludzi na tyle długo, aby przeżyli do nadejścia pomocy.

366
00:17:28,000 --> 00:17:32,000
Pomyślicie sobie, co z tkanką mózgową?

367
00:17:32,000 --> 00:17:35,000
Będzie to wymagało od nas ogromnej próby sił.

368
00:17:35,000 --> 00:17:37,000
Miałeś wypadek. Masz dwa wyjścia:

369
00:17:37,000 --> 00:17:40,000
umierasz lub poddajesz się działaniu siarkowodoru

370
00:17:40,000 --> 00:17:43,000
i, powiedzmy, w 75 procentach twój mózg jest sprawny.

371
00:17:43,000 --> 00:17:45,000
Co zrobisz?

372
00:17:45,000 --> 00:17:48,000
Czy musimy wcisnąć guziczek z napisem "pozwól mi umrzeć"?

373
00:17:48,000 --> 00:17:50,000
Czekają nas zmiany

374
00:17:50,000 --> 00:17:52,000
i myślę, że będą rewolucyjne.

375
00:17:52,000 --> 00:17:55,000
Będziemy ratować życie, ale będzie to nas kosztować.

376
00:17:55,000 --> 00:17:57,000
Nowe spojrzenie na masowe wymieranie to: tak, zostaliśmy trafieni.

377
00:17:57,000 --> 00:17:59,000
Tak, musimy myśleć długofalowo

378
00:17:59,000 --> 00:18:01,000
bo znów to nastąpi.

379
00:18:01,000 --> 00:18:03,000
Ale istnieje o wiele poważniejsze zagrożenie.

380
00:18:03,000 --> 00:18:06,000
Możemy powrócić do świata siarkowodoru.

381
00:18:06,000 --> 00:18:08,000
Wystarczy kilka tysiącleci,

382
00:18:08,000 --> 00:18:10,000
a ludzie powinni tyle przetrwać.

383
00:18:10,000 --> 00:18:14,000
Czy to nastąpi znów? Jeśli się nie opamiętamy, tak będzie.

384
00:18:14,000 --> 00:18:16,000
Ilu z nas przyleciału tu samolotem?

385
00:18:16,000 --> 00:18:18,000
Ilu z nas przekroczyło limit

386
00:18:18,000 --> 00:18:21,000
zapisany w traktacie z Kioto,

387
00:18:21,000 --> 00:18:23,000
podróżując tak w tym roku?

388
00:18:23,000 --> 00:18:26,000
Ilu z nas tak zrobiło? Ja na pewno go przekroczyłem.

389
00:18:26,000 --> 00:18:29,000
Mamy wielki kłopot, jako rodzaj ludzki.

390
00:18:29,000 --> 00:18:31,000
Musimy go rozwiązać.

391
00:18:31,000 --> 00:18:35,000
Chcę mieć możliwość powrotu na tę rafę. Dziękuję.

392
00:18:35,000 --> 00:18:41,000
(oklaski)

393
00:18:41,000 --> 00:18:43,000
Mam do ciebie pytanie, Peter

394
00:18:43,000 --> 00:18:45,000
Jeśli dobrze cię rozumiem, twierdzisz,

395
00:18:45,000 --> 00:18:47,000
że w naszych ciałach istnieje

396
00:18:47,000 --> 00:18:51,000
biochemiczna odpowiedź na siarkowodór,

397
00:18:51,000 --> 00:18:54,000
że twoim zdaniem dowodzi to, że masowe wymierania nastąpiły

398
00:18:54,000 --> 00:18:56,000
z powodu zmian klimatu?

399
00:18:56,000 --> 00:18:58,000
Tak, każda nasza komórka

400
00:18:58,000 --> 00:19:01,000
może wytworzyć niewielkie ilości siarkowodoru w obliczu zagrożenia.

401
00:19:02,000 --> 00:19:03,000
Odkrył to Roth.

402
00:19:03,000 --> 00:19:05,000
Czego szukamy teraz, jakiegoś śladu?

403
00:19:05,000 --> 00:19:07,000
Śladu w kościach, czy roślinach?

404
00:19:07,000 --> 00:19:10,000
Możemy odwołać się do zapisu kopalnego i dowiedzieć się,

405
00:19:10,000 --> 00:19:12,000
jak wiele z tego o czym mówimy wydarzyło się.

406
00:19:12,000 --> 00:19:14,000
To jednocześnie

407
00:19:14,000 --> 00:19:17,000
niesamowita metoda medyczna, ale też straszne...

408
00:19:17,000 --> 00:19:20,000
Błogosławieństwo i klątwa.