0:00:00.000,0:00:02.000
کەواتە، دەمەوێت دەست پێبکەم بە

0:00:02.000,0:00:04.000
وێنە خنجیلانەیەی منداڵیم.

0:00:04.000,0:00:06.000
زۆر حەز بە فلیمی زانستی وخەیاڵی دەکەم.

0:00:06.000,0:00:08.000
ئەوەتە:" ئەوە دوورگەی زەوییە."

0:00:08.000,0:00:10.000
و تەنها بە هۆڵیودی بەس پێرە.[br][br]

0:00:10.000,0:00:12.000
دوو ساڵ و نیو لە دروست کردنی بەسەربردەبەن.

0:00:12.000,0:00:15.000
(پێکەنین)

0:00:15.000,0:00:18.000
مەبەست ئەوەیە، تەنانەت خوڵقێنەرەکان[br]٦،٠٠٠ساڵیان پێ بەخشیوین،[br]

0:00:18.000,0:00:20.000
بەڵام هۆڵیوود کورتی ئەکاتەوە.

0:00:20.000,0:00:24.000
و لە ناو ئەو فلیمەدا، چی دەبیبین[br]بیر لە چی دەکەینەوە لەدەرەەی گەردوون:[br]

0:00:24.000,0:00:27.000
گەشتیە ئاسمانیەکان و بونەوەرە بێگانەکان.

0:00:27.000,0:00:30.000
هەموو جیهانێک بونەوەی بێگانەی هەیە،[br]و هەموو بونەوەرێکی بێگانەی جیهان گەشتیەکی ئاسمانی هەیە[br][br]

0:00:30.000,0:00:34.000
و دەجووڵێن بە خێرایەکی بێ وێنە. بونەوەرە بێگانەکان.

0:00:35.000,0:00:38.000
باشە، دۆن براونڵی، هاوڕێکەم،[br]و لەکۆتایدا گەیشتین بەو خاڵە

0:00:38.000,0:00:41.000
لە داگیرساندنی تەلەڤیزۆن بێ تاقەت دەبیت

0:00:41.000,0:00:44.000
و هەموو شەوێک بینینی گەشتیە ئاسمانیەکان[br]و بینینی بونەوەرە بێگانەکان،

0:00:44.000,0:00:47.000
و هەوڵدان بۆ نووسینی دەلیلێکی پێچەوانە،

0:00:47.000,0:00:51.000
و ئەو پێداویستیە سەرەکەیە چیە[br]بۆ نیشتەچێ بوون لەسەر زەوی،[br]

0:00:51.000,0:00:53.000
بۆ هەسارەیەک بیەوێت ببێت بە زەوی[br]بۆ شوێنێکی هەبێت

0:00:53.000,0:00:56.000
کە لەوێ نەک تەنها بژی، بەڵام ئاڵۆزێتی،

0:00:56.000,0:00:58.000
بەرەو پێش چونێکی زۆری دەوێت،

0:00:58.000,0:01:01.000
وە پاشان کە شێکی جێگیر.

0:01:01.000,0:01:04.000
بۆیە، لە ٢٠٠٠ دا "زەوی دەگمەنمان" نوسی. لە ٢٠٠٣ پرسیمان،

0:01:04.000,0:01:09.000
بابیر لەوە نەکەینەوە کە زەویەکان لە کوێدا لە ئاسمان،[br]بەڵام ماوەی چەندێکە زەوی زەویبوەتەوە؟

0:01:09.000,0:01:11.000
ئەگەر بگەڕێینەوە بۆ دوو بلێۆن ساڵ،

0:01:11.000,0:01:13.000
تۆ چیتر لەسەر هەسارەیەکی شێوەی زەوی نیت.

0:01:13.000,0:01:17.000
ئەوەی ئێمە پێی دەڵێین هەسارەیەکی وەک زەوی[br]لە ڕاستیدا ماوەیەکی زۆر کەمی کاتە.

0:01:17.000,0:01:19.000
لە ڕاستیدا، "زەوی دەگمەن"

0:01:19.000,0:01:22.000
بەشێکی زۆری فێر کردم لەسەر[br]بە یەک گەیشتن لە گەڵ جموردا.

0:01:22.000,0:01:25.000
ڕێک دوای ئەوە، دەعوەت نامەیەکم[br]بۆ هات بۆ کۆنگرەیەکی خەیاڵی زانستی،

0:01:25.000,0:01:28.000
وە بە باوەڕ بە خۆ بوونێکی زۆرەوە چومە جورێ.

0:01:28.000,0:01:30.000
لەمەودا دەڤید برێن موناقەشەی[br]دەربارەی ئەم بابەتە لەگەڵ دەکردم

0:01:30.000,0:01:34.000
هەر چومە ژورێ بۆ کۆنگرەکە،[br]ڕەت فیعلێکی زۆر سلبیم لە جمهورەوە وەر گرت.

0:01:34.000,0:01:37.000
کچێکی لێ بوو هاتە سەرەوە وتی،[br]"باوکم ئەڵێت کە تۆ شەیتانی".

0:01:37.000,0:01:41.000
تۆ ناتوانیت ئالیانسی خەڵکەکان بەریت بۆ خۆت

0:01:41.000,0:01:45.000
وە چاوەڕوان بکەیت باوەشت بۆ بگرنەوە وە ببنە هاوڕێت.

0:01:45.000,0:01:47.000
دووەم بەشی ئەوە، هەر زوو داوای....

0:01:47.000,0:01:50.000
قسەم لەگەڵ پاول ئالێن دەکرد؛ لە ناو جموورەکە بیبینم،

0:01:50.000,0:01:52.000
کوپێیەکی "زەوی دەگمەن"م دایە دەستی.

0:01:52.000,0:01:56.000
وە جێل تارتێر لەوێ بوو،ڕوی تێ کردم،

0:01:56.000,0:01:59.000
وە ڕێک وەکو کچەکەی فیلمی "زە ئێکسورزست" سەیری کردم.

0:01:59.000,0:02:01.000
"ئەسوتێ!ئەسوتێ!"

0:02:01.000,0:02:03.000
لەبەر ئەوەی(سێتی) نایەوێت گوێبیستی ئەمە بێت.

0:02:03.000,0:02:06.000
"سێتی"ئەوەیەوێت بەردەست بەێت.

0:02:06.000,0:02:09.000
بەڕاستی من هەوڵەکانی (سێتی) م بەباش زانی،[br]بەڵام گوێ بیستی هیچ نەبووین هێشتا.

0:02:09.000,0:02:11.000
وە من بە ڕاستی بڕوام وایە کە[br]ئێمە دەبێت دەست بکەین بە بیر کردنەوە

0:02:11.000,0:02:14.000
دەربارەی ئەوەی کە کامە[br]هەسارەیەکی باشە وە کامە باش نیە.

0:02:14.000,0:02:17.000
ئێستا، ئەم سلایدە هەڵئەیەمەوە[br]لە بەر ئەوەی لەوە دڵنیام دەکاتەوە،

0:02:17.000,0:02:20.742
کە ئەگەر (سێتی)یش گوێ بیستی شتێک[br]بێت، وە تۆ بڵێیت بزانین چیان وتت؟

0:02:20.742,0:02:23.002
لەبەر ئەوەی ئەمە سلایدێک بوو کە تێپەڕی

0:02:23.002,0:02:27.000
لە نێوان دوو زیرەکی سەرەکیدا لەسەر زەوی[br]...لە ماک بۆ پیسی...

0:02:27.000,0:02:30.000
وە تەنانەت پیتەکانیشی بە ڕاستی دەست ناکەوێت --

0:02:30.000,0:02:32.000
(پێکەنین)

0:02:32.000,0:02:34.000
-- کەواتە ئێمە چۆن قسە لەگەڵ ئالیانەکان دەکەین؟

0:02:34.000,0:02:37.000
ئە نەگەر ئەوەن لە دوری پەنجا ساڵی ڕوناکی بن،[br]وە ئێمە بانگیان بکەین،

0:02:37.000,0:02:39.000
وە تۆ بڵا، بڵا، بلا، بڵا،

0:02:39.000,0:02:42.000
وە دوای پەنجا ساڵی دی دەگەڕێتەوە وە[br]ئەوان ئەڵێن، تکایە دوبارەی بکەرەوە؟

0:02:42.000,0:02:44.000
وە بیستم ئەوەیە ،ئەمە حاڵەکەیە.

0:02:44.000,0:02:47.000
هەسارەکەی ئێمە هەسارەیەکی باشە[br]لەبەر ئەوەی ئەتوانێ ئاو بپارێزێ.

0:02:47.003,0:02:51.000
هەسارەی مارس هەسارەیەکی خراپە،[br]بەڵام هەر باشە بۆ ئێمە کە بتوانین بچەنە ئەوێ

0:02:51.000,0:02:53.000
وە لەسەر ڕوبەرەکەی بژین[br]ئەگەر ئێمە پارێزراو بین.

0:02:53.000,0:02:56.000
بەڵام هەسارەی ڤینۆس[br]خراپە, -- خراپترین -- هەسارەیە.

0:02:56.000,0:02:59.000
هەر چەندە وەک زەویە, وە هەر چەندە لە مێژویەکی کۆندا

0:02:59.000,0:03:02.000
لەوانەیە وەک زەوی ژیانی تێدا بوبێت,

0:03:02.000,0:03:05.000
هەر زوو خۆی بەدەستەوە ئەدا بۆ احتباس حەراری --

0:03:05.000,0:03:07.000
کە ئەمە ڕوبەرەکەی ٨٠٠ پلەی فهرن هایتە --

0:03:07.000,0:03:10.000
لەبەر کۆنتڕۆڵ نەکردنی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن.

0:03:10.000,0:03:13.000
ئێستا لە فەلەک ناسیەوە ئەوە دەزانین[br]کە ئێمە دەتوانین پێشینی ئەوە بکەین کە

0:03:13.000,0:03:16.000
چی ڕودەدات لەم هەسارە دیاری کراوەماندا.

0:03:16.000,0:03:19.000
ئێستا لە ئۆریۆ جوانەداین

0:03:19.000,0:03:22.000
بوونمان هەیە -- بەلایەنی کەمەوە[br]لەسەر هەسارەی زەوی --

0:03:22.000,0:03:25.000
دوای یەکەم تەمەنی میکرۆبی کەوتیت.

0:03:25.000,0:03:28.000
لە تەقینەوەکەی کامبریان دا، ژیان[br]لە گەرەکە ئاوە کاندا دەرکەوت،

0:03:28.000,0:03:30.000
ئاڵۆز بوونی پەرەی سەند،

0:03:30.000,0:03:33.000
وە ئەوەی دەتوانین بیڵێین،[br]نیوەیمان تێپەڕاندووە.

0:03:33.000,0:03:36.000
وە ئەوەندە کاتی ئاژەڵمان هەیە[br]کە بوونی هەبێت لەسەر ئەم هەسارەیە

0:03:36.000,0:03:38.000
هەر وەک لێرە بوون چەنێکە.

0:03:38.000,0:03:40.000
هەتا بەردووەم تەمەنی میکرۆبی دەکەوین.

0:03:40.000,0:03:42.000
وە ئەمەش ڕوو دەدات، بەشێوەیەکی موتەناقیز --

0:03:42.000,0:03:44.000
هەموو ئەو شتانەی گوێ بیستی[br]دەبی لەگەرم بوونی جیهانی --

0:03:44.000,0:03:47.000
کاتێک "سی ئۆ توو" بەش ئەکەین[br]هەتا ئەگاتە ١٠ بەشی لە ملێۆنێک دا،

0:03:47.000,0:03:49.000
ئێمە چیتر هەسارەمان نامێنێت

0:03:49.000,0:03:53.000
ئەو ئەوەش ڕێگە بە هەر پێکهاتێکی ڕوناکی[br]دەدات، وە لە وێوە ئاژەڵەکان دەڕۆن.

0:03:53.000,0:03:55.000
بۆیە، لە دوای ئەوەوە پێدەچێت[br]ئێمە حەوت بلێۆن ساڵی تر بژین.

0:03:55.000,0:03:58.000
ڕۆژ چڕ بوونی زیاتر دەکات، لە ڕوناکیەکەدا،

0:03:58.000,0:04:03.000
وە لە کۆتایدا، لە دەورو بەری دوانزە بلێۆن ساڵ[br]لە دوای ئەوەی دەستی پێکرد،

0:04:03.000,0:04:06.000
زەوی وردە وردە لەکەڵک ئەکەوێت لەلایەن خۆرەوە،

0:04:06.000,0:04:09.000
وە ئەمەی لێی دەمێنێتەوە.

0:04:09.000,0:04:13.000
بۆیە، هەسارەیەکی وەک زەوی[br]تەمەنێکی دەبێت تەمەنێکی زۆر کۆن،

0:04:13.000,0:04:17.000
وە ئێستا ئێمە لەسەردەمی هاوینی[br]زێڕینی تەمەنی زەویدا دەژین.

0:04:17.000,0:04:19.000
بەڵام دوو چارەنووس هەیە بۆ هەموو شتێک، وانیە؟

0:04:19.000,0:04:22.000
ئێستا، زۆر لە ئێوە بە هۆی پیریەوە ئەمرێت،

0:04:22.000,0:04:25.000
بەڵام هەندێک لە ئێوە، بە هۆی[br]کارەساتی دڵ تەزێنەوە دەمرێت.

0:04:25.000,0:04:27.000
ئا ئەمەشە چارەنووسی هەسارەیەکە، بەهەمان شێوە.

0:04:27.000,0:04:31.000
زەوی، ئەگەر زۆر خۆش بەخت بێت -- وە لێی[br]نەدرێت لەلایەن مزنب-هالی.

0:04:31.000,0:04:35.000
یاخود نەتەقێنرێتەوە لەلایەن پارچەی[br]گەورەوە کە لە بۆشایدە هەیە

0:04:35.000,0:04:38.000
کە لە حەوت بلێۆن ساڵی داهاتوودا -- لە[br]ژێر پێماندا بەدی دەکرێت.

0:04:38.000,0:04:40.000
ئەی چی دەربارەی مردن و لەناو چونی لە ناکاو؟

0:04:40.000,0:04:42.000
زانایانی شارەزای بواری زەوی[br]ناسی لەم ٢٠٠ساڵەی پێشودا

0:04:42.000,0:04:44.000
خشتەیەکی هێڵکاری مردنیان[br]داڕشتووە. شتێکی ناموویە --

0:04:44.000,0:04:47.000
لەناوچون وەک بیرۆکە هەرگیز[br]بەلایدا نە چوون وە بیریان لێنەکردۆتەوە

0:04:47.000,0:04:50.000
تا ئەوکاتەی بارۆن کاڤێر لە فەڕەنسا گیانداری ماستۆ دۆنی دۆزیەوە[br]کە گیاندارێکی بیدائی بووە و شێوەی وەک فیل وابووە.

0:04:50.000,0:04:52.000
نەیتوانی ئێسکەکانی ئەو گیاندارە لەگەڵ[br]هیچ گیاندارێکی تری سەر زەوی بەراورد بکات،

0:04:52.000,0:04:54.000
لە کۆتایدا وتیی. ئەها![br]ئەوە گیاندارێکە دەمێکە لەناو چووە.

0:04:54.000,0:04:57.000
هەر دوا بە دوای، ئەو تۆمارەکانی لیستی زەوی[br]ناساند دۆستیان کرد بە دۆزینەوەی

0:04:57.000,0:05:00.000
بیرۆکەیەکی زۆر باش دەربارەی ئەوەی[br]کە چەند ڕوەک و گیاندار پێشتر هەبووون و

0:05:00.000,0:05:02.000
لەبەر ئاڵۆزی باری ژیان و سەختی لە ناو چووون

0:05:02.000,0:05:05.000
بەڕاستی تۆمارێکی زۆر بەسووود و دەگمەنە.

0:05:05.000,0:05:08.000
لەو تۆمارەی زەوی ناسییەدا،

0:05:08.000,0:05:10.000
ڕۆژگارێک هەبووە[br]کە زۆر گیان لەبەر و ڕوەک و زیندەوەر هەبوون

0:05:10.000,0:05:12.000
کە زۆر بە خێرای مردوون و لەناو چوون،

0:05:12.000,0:05:14.000
زانایانی بواری جیۆلۆجی

0:05:14.000,0:05:16.000
بەم جۆرە لەناوچونە دەڵێن[br]"لەناو چونی سەرتاسەری"

0:05:16.000,0:05:18.000
بەدرێژای ئەو کاتە وای بۆ چوون[br]کە ئەمە ڕەفتارێکی خوا وەند بێت

0:05:18.000,0:05:20.000
یاخود گۆڕانێکی کەشی دورو[br]درێژی زۆر هێواش و خاو بێت،

0:05:20.000,0:05:22.000
وە ئەمە بەڕاسستی بەڕاستی گۆڕا لە ساڵی ١٩٨٠.

0:05:22.000,0:05:25.000
لەم ناوچە شەختە بەرداویانەی نزیک گوبیو،

0:05:25.000,0:05:28.000
کە والتێر ئەلڤەرێز، هەوڵدەدات

0:05:28.000,0:05:31.000
جیاوازیەکانی نێوان ئەم بەردە سپیانە بدۆزێتەوە،

0:05:31.000,0:05:33.000
کە بوونەوەرەکانی چەرخی تەباشیری هەڵگرتووە،

0:05:33.000,0:05:35.000
وە بەردە پەمەییەکانی سەرەوە،[br]زەوی ناسی یە بەرزەکانی هەڵگرتووە.

0:05:35.000,0:05:39.000
چەندی خایاند کە ئام سیستەمە[br]بگۆڕێت لە یەکێکیانەوە بۆ ئەوی تریان؟

0:05:39.000,0:05:41.000
وە ئەوەی دۆزیانەوە شتێکی[br]چاوەڕوان نەکراو بوو.

0:05:41.000,0:05:44.000
لەم بۆشاییەدا، تابا قێکی قوووڕی تەنکیان دۆزیەوە،

0:05:44.000,0:05:47.000
وەئەو تەبەقە قووڕە[br]-- ئەم تەبەقە قووڕە سوورەی ئێرە --

0:05:47.000,0:05:49.000
پڕە لە ئێریدۆم.

0:05:49.000,0:05:52.000
تەنها ئیریدیۆم نا؛ پڕە لە شوشەواتی خڕ،

0:05:52.000,0:05:54.000
وە پڕە لە دەنکە کوەرتز

0:05:54.000,0:05:58.000
وە ئەمە خراوەتە بەر پەستانێکی[br]زۆر گەورەوە: کوارتزی لە پڕ.

0:05:58.000,0:06:00.000
ئێستا، لەم سلایدەدا .سپییەکە تەباشیرە،

0:06:00.000,0:06:03.000
وە ئەم تەباشیرە لە[br]زەریایەکی گەورەوە دروستکراوە.

0:06:03.000,0:06:05.000
تەباشیرەکە خۆی لە بوونەوەرەوە[br]زیندووە هەڵوەشەوەکانەوە شێوەی وەرگرتووە

0:06:05.000,0:06:09.000
کەلەسەر ڕووبەری دەریاکەوە[br]کەوتۆتە ناو بنی دەریاکە،

0:06:09.000,0:06:12.000
بۆیە لە سەدا نەووەی ئەم پارچە بچووکانە[br]لە خوارەوە پەیکەرێکەری شتێ زیندووە،

0:06:12.000,0:06:14.000
پاشان ئەم تەبەقە سوورە تەنکە ملیمەتر یەمان هەیە،

0:06:14.000,0:06:16.000
وە پاشان بەردی ڕەش هەیە.

0:06:16.000,0:06:19.000
وە بەردە ڕەشەکە پارچە بچووکەکەانی[br]وەستاوی بنی دەریاکەیە

0:06:19.000,0:06:21.000
لە غیابی بوونەوەرە زیندووە هەڵواسراوەکاندا.

0:06:21.000,0:06:25.000
وە ئەمەش ئەوەیە لە ڕوو دەدات[br]لە ئەستێرەی دەریا، هەسارەی بچوکدا،

0:06:25.000,0:06:28.000
لەبەر ئەوەی ئەمە مەوە بوو.[br]ئەمە کەی - تی بەناوبانگە.

0:06:28.000,0:06:30.000
لاشەیەک لە دووری ١٠ کیلومەتر[br]بەر هەسارەکە دەکەوێت.

0:06:30.000,0:06:34.000
شوێنەواری بڵاوبوونەوەی ئەم ئاسەواری[br]تەبەقەیە کە دەورو بەری هەسارەکە،

0:06:34.000,0:06:37.000
وە زۆر بە خێرای مردنی دایناسورەکانمان بووە،

0:06:37.000,0:06:39.000
مردنی ئەم جوانانە،

0:06:39.000,0:06:41.000
لێرەوە سیلیسرات، وە لێرە لیکۆزات،

0:06:41.000,0:06:43.000
وە زۆری تر.

0:06:43.000,0:06:45.000
مەبەستم ئەوەیە، ئەبێت ڕاست بێت،

0:06:45.000,0:06:48.000
لەبەر ئەوەی دوو فیلمی[br]هۆڵیوودمان هەبووە لەو کاتەدا،

0:06:48.000,0:06:51.000
وە ئەم نموونەیە، لە ١٩٨٠ بۆ دەوروبەری ٢٠٠٠،

0:06:51.000,0:06:56.000
بەتەواوی ئەوەی گۆڕی کە ئێمە زەوی ناسان[br]بیرمان کردۆتەوە دەربارەی کارەساتەکان،

0:06:56.000,0:06:59.000
پێش ئەوە، بیردوزی[br]بەیەکبوون زەقترین نموونەبووە:

0:06:59.000,0:07:02.000
ڕاستی ئەوەی هەرشتێک ڕووی دابێت[br]لە ڕابردوویەوە لەسەر هەسارەکە،

0:07:02.000,0:07:06.000
پڕۆسەی ئەمڕۆمان هەیە[br]کە ئەو روودانە شی دەکاتەوە.

0:07:06.000,0:07:09.000
بەڵام ئێمە تەئسیرێکی گەورەی[br]ئەم هەسارە بچوکەمان نەبینیوە،

0:07:09.000,0:07:11.000
کەواتە ئەمە جۆرێکە لە کاریثەی تازە،

0:07:11.000,0:07:14.000
وەنزیکەی ٢٠ساڵی ویستووە بۆ زانایان دایبمەزرێنن

0:07:14.000,0:07:16.000
تالە کۆتایدا هاتە دەستمانەوە: بەڵێ، بەری کەوتین؛

0:07:16.000,0:07:20.000
وە بەڵێ، تەئسیری ئەو بەرکەوتنە بوو[br]بە هۆی لەناوچوونە سەرتاسەریە گەورەکە.

0:07:21.000,0:07:23.000
پێنج جۆرەی سەرەکی[br]لەناوچوونی سەرتاسەریمان هەیە

0:07:23.000,0:07:26.000
بۆزیاتر لە ٥٠٠ملێۆن ساڵی ڕابردوو[br]پێیان وتراوە پێنجە گەورەکە.

0:07:26.000,0:07:29.000
٤٥٠ ملیۆن ساڵ لەمەوبەر کۆمەڵە کراون

0:07:29.000,0:07:31.000
بۆ کۆتای:کەی تی، یەکە ژمارە چوار،

0:07:31.000,0:07:35.000
بەڵام لە هەموویان گەورەتر هەبوو کە پێیان دەوت[br]پی، یان لەناوچوونی سەرتاسەری پێرمیان،

0:07:35.000,0:07:37.000
هەندێ جار پێی وتراوە[br]دایکی هەموو لەناوچوونی سەرتاسەرییەکان.

0:07:37.000,0:07:40.000
وە هەریەکێک لەمانە دوای ئەمە لۆمەکراون

0:07:40.000,0:07:42.000
لەسەر کارتێکردنی لاشەی گەورە.

0:07:42.000,0:07:44.000
بەڵام ئایا ئەمە ڕاستە؟

0:07:45.000,0:07:48.000
تازەترینیان، چاخی پێرمی، وازانراوە کە هێزێکی شکێنەربووە

0:07:48.000,0:07:50.000
لەبەو ئەم هەیکەلە جوانەی لای ڕاست.

0:07:50.000,0:07:53.000
ئەمە باکمنسرفویرین، کاربونێکی پلە ٦٠'ە.

0:07:53.000,0:07:56.000
لەبەر ئەوەی لەو جیودیسە قووبە خراپانە دەچێ

0:07:56.000,0:07:58.000
بۆسەدە شێستەکانمی.

0:07:58.000,0:08:00.000
پێیان ئەوترێت "تۆپی بۆکێ".

0:08:00.000,0:08:02.000
ئەم دەلیلە بەکارهێنراوە بۆ پێشنیار کردن

0:08:02.000,0:08:06.000
کەلە کۆتای چاخی پێرمیان، ٢٥٠ ملێۆن ساڵ[br]لەمەوبەر، لاشێکی ئاسمانی بەرمان کەوتووە.

0:08:06.000,0:08:09.000
وەکاتێ مزنبەکە بەری ئەکەوێت،[br]پەستانەکە تۆپی بۆکێ بەرهەم دێنێت.

0:08:09.000,0:08:11.000
وە لدغات دروست دەکا لەسەر منزبەکە

0:08:11.000,0:08:15.000
هیلیۆمی پلە-٣؛ زۆر دەگمەنە لەسەر[br]ڕوبەری زەوی، وە زۆر باوە لە بۆشای ئاسمان.

0:08:16.000,0:08:18.000
بەڵام ئایا ئەمە ڕاستە؟

0:08:18.000,0:08:22.000
لە ساڵی ١٩٩٠، کارکردنەوە لەسەر[br]لەناوچوونی "کەی-تی"بۆ ماوەی ١٠ساڵ،

0:08:22.000,0:08:25.000
ڕۆێشتم بۆ باشوری ئەفریقا بۆ[br]ئەوەی کاربکەم دوو جار لە ساڵێکدا

0:08:25.000,0:08:27.000
لە بیابانی کارۆی مەزن.

0:08:27.000,0:08:30.000
زۆر بە بەخت بووم بۆ بینینی[br]شەو گۆڕانە لە باشوری ئەفریقا

0:08:30.000,0:08:33.000
بۆ ئەفریقای باشوری نوێ[br]کاتێ ساڵ بە ساڵ م بەسەر ئەبرد.

0:08:33.000,0:08:35.000
وەکارم لەسەر لەناو چوونی پێرمی کردووە،

0:08:35.000,0:08:38.000
خێمەم هەڵڵاوە وە لە ئەم قەبرانە بۆ چەند مانگێک.

0:08:38.000,0:08:41.000
وە پاشماوەکان زۆر جوانن.

0:08:41.000,0:08:43.000
دەزانن، شێوەی سەیری مێژو ناسان دەکەن

0:08:43.000,0:08:45.000
ئەم شیردەرانە وەک خشۆکەکان وان.

0:08:45.000,0:08:48.000
ئەمانە لە ناو کەلتورەکان نابینرێن.[br]ئێمە فیلم لەسەر ئەمانە ناکەین.

0:08:48.000,0:08:50.000
ئەمە گورگانە یان گورگونسیان.

0:08:50.000,0:08:54.000
ئەمە ئێسکی ئاژەڵێکە بە درێژای ١٨ ئینج

0:08:54.000,0:08:58.000
ئەمە لەوانەیە ٧ بۆ ٨ پێ بێت[br]وەک "لیزەرد"قووڕی درێژی پان بێت،

0:08:58.000,0:09:00.000
لەوانەیە سەری وەک شێربێ.

0:09:00.000,0:09:02.000
ئەمە گۆشت خۆرە تی-ڕیکس ی کاتی خۆیەتی.

0:09:02.000,0:09:04.000
بەڵام زۆریش هەیە.

0:09:04.000,0:09:06.000
ئەمە کوڕە فەقیرەکەمە پاتریک.

0:09:06.000,0:09:07.000
(پێکەنین)

0:09:07.000,0:09:10.000
ئەمە پێی دەوترێت خواندنەوەی[br]هەسارەکان بەرامبەر منداڵ.

0:09:10.000,0:09:12.000
ڕێک بووەستە ئێستا تۆ خشتەی.

0:09:12.000,0:09:17.000
(پێکەنین)

0:09:18.000,0:09:21.000
لە ڕابردوودا شتی گەورە هەبوو.

0:09:21.000,0:09:24.000
٥٥ جۆری شیردەرەکان وەک خشۆکەکان.

0:09:24.000,0:09:27.000
چاخی شیردەرەکان بە باشی و[br]بە ڕاستی دەستی پێ کردووە

0:09:27.000,0:09:29.000
٢٥٠ ملێۆن ساڵ لەمەو بەر...

0:09:29.000,0:09:32.000
... وەپاشان کارەساتێک ڕووی دا.

0:09:32.000,0:09:34.000
وە پاش ئەوە چاخی دایناسوورەکان ڕوویدا.

0:09:34.000,0:09:38.000
هەمووی هەڵە بوو؛ ئەبوایە[br]هەرگیز ڕوی نەدایە. بەڵام ڕوویدا.

0:09:38.000,0:09:40.000
ئیستا، بە بەختانە،

0:09:40.000,0:09:43.000
ئەم تریناکساودونەکە[br]لێرەدا بەقەدەر هێلکەی بولبلێک ئەبێت:

0:09:43.000,0:09:46.000
ئەم ئێسکە پێش ئەوەی[br]وێنەکەی بگرم دۆزیمەوە --

0:09:46.000,0:09:48.000
قەڵەمێ هەبوو بۆ ئەوەی پلەی[br]قیاسەکان تێبگەین، بە ڕاستی بچوکە --

0:09:48.000,0:09:52.000
ئەمە چاخی تریاسیکی خوارەوەیە،[br]دوای کۆتای لەناوچوونی سەرتاسەری.

0:09:52.000,0:09:55.000
ئەتوانی کونی چاوەکە بببینیت، وا ئەتوانیت[br]ژوردانە بچوکەکانە ببینیت لە پێشەوە.

0:09:55.000,0:10:00.000
ئەگەر ئەو ئێسکە زیانی پێ بگەیەندرێت،[br]ناتوانم ئەم موحازەرەیەتان پێ بڵێم.

0:10:00.000,0:10:04.000
شتێکی تر هەیە ئەویش ئەوەیە ئەگەر[br]ئەو ئێسکە زیانی پێ بگەیشتبایە ئێمە لێرە نەدەبووین؛

0:10:04.000,0:10:08.000
شیردەرەکان لێ نیە، هەموو جۆرەکان[br]بەر هەڵستی مانەوە بەردەوامی دەکەن.

0:10:08.000,0:10:11.000
ئایا، ئەتوانین شتێک بڵێین دەربارەی نمونەیەک[br]کە ببێ بەرداوامیش ئەبێت لەسەر ژیان و کێ لەناو ئەچێت؟

0:10:11.000,0:10:13.000
ئەمە جۆرێکە لە کۆتای[br]هێنان بە کاری ١٠ ساڵ.

0:10:13.000,0:10:16.000
مەودای شتەکان -- هێڵە سوورەکە[br]لەناوچوونی بە کۆمەڵ دەنوێنێ.

0:10:16.000,0:10:18.000
بەڵام لامانە بەردەوارم بووە[br]لەسەر ژیان و ڕزگاری بووە.،

0:10:18.000,0:10:22.000
وە دەرکەوتووە، ئەوانەی بەردەوام بوون[br]لە خوێن ساردەکان بوون.

0:10:22.000,0:10:26.000
ئاژەڵە خوێن گەرمەکان زیانێکی[br]گەورەیان بەرکەووتووە ئەم جارە.

0:10:27.000,0:10:29.000
ئەو ڕزگار بوانەی کە لە ژیاندا سەرکەوتوون

0:10:29.000,0:10:32.000
ئەو ژیانە پێک دێنن کە هەمووی وەک تیمساح وان.

0:10:32.000,0:10:36.000
یێشتا دەیناسور نیە؛ تەنها[br]ئەم شوێنە قورس و ناخۆشە و پیسە،

0:10:36.000,0:10:41.000
جووتێ شیردەرەکانی بچووک[br]کە خۆیان شاردۆتەوە لە قەراغەکاندا.

0:10:41.000,0:10:44.000
وە لەویا خۆیان دەشارنەوەوە[br]بۆ ١٦٠ملیۆن ساڵ،

0:10:44.000,0:10:47.000
هەتا ڕزگاریان دەبێت[br]لەلایەن هەسارە بچوکەکەی "کەی-تی"

0:10:47.000,0:10:49.000
کەواتە ئەگەر پێک دادان ڕوو نەدات چی؟

0:10:49.000,0:10:53.000
وە ئەوەی ڕووی دەدا بە ڕای من،[br]گەڕانەوە بووو دووبارە و دووبارە.

0:10:53.000,0:10:56.000
بۆ جیهانی پێش کامبریان،[br]بۆ چاخی یەکەم میکرۆبەکان،

0:10:56.000,0:10:58.000
وە میکرۆبەکان تا ئێستا لە دەرەوەن.

0:10:58.000,0:11:00.000
ڕقیان لێمانە، ئێمەی ئاژەڵ.

0:11:00.000,0:11:02.000
ئەوان دەیانەوێت جیهانەکەی خۆیان بگەڕێننەوە.

0:11:02.000,0:11:06.000
وە ئەوان هەوڵیان داوە دووبارە.

0:11:06.000,0:11:09.000
ئەمەش ئەمان بات بۆ بیرۆکەی ئەوەی[br]کە ژیان بۆتە هۆی لەناوچوونی سەرتاسەری

0:11:09.000,0:11:12.000
وە لەبەر ئەوەی ئەوەش[br]بە سروشت پێجەوانەی غایایە.

0:11:12.000,0:11:17.000
ئەم بیرۆکەکەی غایا، کەوا لە ژیان دەکات[br]کە باشتر بگونجێت بۆ خۆی --

0:11:17.000,0:11:21.000
هەرچ کەسێک ئەتوانێت لە ڕێگەیا بێت[br]لە ڕۆژێکی هەینی پاش نیوەڕۆ بەرە و لۆس ئانجەلوس

0:11:21.000,0:11:23.000
بڕوای بە بیردۆزی غایا دۆبێت؟ نەخێر.

0:11:23.000,0:11:26.000
کەواتە، من وای بۆ دەچم کە بەدیلێک هەبێت،

0:11:26.000,0:11:28.000
وە ژیان هەوڵ دەدات بە داستی خۆی خۆی لە ناو ببات --

0:11:28.000,0:11:30.000
نەک لەبەر ئەوەی کە خۆی بڕیار دەدات،[br]بەڵکوو تەنها لەبەر ئەوەی ئەوە ڕوودەدات.

0:11:30.000,0:11:34.000
وە ئەمەش چەکەکەیە، لەوە ئەچێ،[br]کە ئەوەی کردبێت لەم ٥٠٠ ساڵی دوای.

0:11:34.000,0:11:37.000
چەند میکرۆبێک هەیە بە ڕێگەی[br]گۆڕانکاری میتابۆلزمی لە خۆیدا،

0:11:37.000,0:11:39.000
هەڵدەستێت بە بەرهەم هێنانی[br]گوگردیدی هایدرۆجین،

0:11:39.000,0:11:42.000
ئەمەش بە بڕی زۆر گەورە ڕودەدات.

0:11:42.000,0:11:45.000
گوگردیدی هایدرۆجین ماددەیەکی[br]کوشندەیە بۆ ئێمەی مرۆڤ.

0:11:45.000,0:11:49.000
بڕی ٢٠٠ بەشی بۆ یەک ملێۆن[br]بەشی ئەبێت بەهۆی مردن.

0:11:51.000,0:11:55.000
ئەتوانی تەنها سەردانی دەریای ڕەش بکەین[br]یان چەند شوێنێکی تر -- کە دەریای لێبێت --

0:11:55.000,0:11:59.000
وردە وردە بچیتە قوڵای یەوە،[br]ئەوکاتە ئەبینیت ئاوەکەشی ڕەنگی ئەرخەوانیە.

0:11:59.000,0:12:02.000
ئەو ڕەنگە ئەرخەوانەی بەهۆی[br]بڕی زۆری میکرۆبات لەناویدا وەرگرتووە

0:12:02.000,0:12:05.000
کە پێویستی بە تێشکی خۆرەوە هەیە[br]بۆ ئەوەی بگۆڕێت بە گوگردیدئ هایدرۆجین،

0:12:05.000,0:12:09.000
ئەتوانین هەست بە بوونیان بکەین ئێستا وە[br]-- ئەتوانین بیان بینین --

0:12:09.000,0:12:11.000
وە هەروەها دەتوانین بوونیان[br]تێبینی بکەین لە ڕابردودا.

0:12:11.000,0:12:13.000
وە سێ ساڵی پێشوو

0:12:13.000,0:12:16.000
کرانەوەیاکی زۆر گەورەی بە خۆیەوە[br]بینی لە بوارێکی زۆر نوووێدا.

0:12:16.000,0:12:18.000
من خەریکە لەناوبچێم --

0:12:18.000,0:12:20.000
من زانایەکم ئێسک و پرووسکی کۆن کۆدەکاتەوە.

0:12:20.000,0:12:23.000
بەڵام شەپۆلی تازەی زانایانی ئەم بوارە[br]-- واتە خوێندکارەکانم لە کۆلێژ --

0:12:23.000,0:12:25.000
ئەوان نیشانە سروشتی یەکان کۆدەکاتەوە.

0:12:25.000,0:12:29.000
ئەوان ئەو چینە نیشتوانە وەردەگرن[br]و ڕؤنەکە بە تەنها پێ دەردەهێنن،

0:12:29.000,0:12:31.000
وە لە ڕێگەی ئەوەوە ئاوێتەکان بەرهەم دەهێنن

0:12:31.000,0:12:35.000
کە پەیوەندی هەیە بە جۆرێکی[br]دیاری کراوی مۆڵگە میکرۆبیەکان.

0:12:35.000,0:12:39.000
لەبەر ئەوەی ئەو ڕۆن و زەیتانە ئەوەندە بەهێزن، دەتوانرێت[br]بە پارێزراوی لە ناو ئەو چینە نیشتوانە بمێننەوە

0:12:39.000,0:12:42.000
وە بۆ سەدەها ملیۆنساڵ بمێننەوە،

0:12:42.000,0:12:44.000
و پێمان بڵێ کێ لێرەدا ژیاوە و بوونی[br]هەبووە وە بەستمان زیندەوەران سەر زەوی یە.

0:12:44.000,0:12:47.000
وە ئەزانین کێ لێرە بووە.[br]لە کۆتای چاخی پێرمیان،

0:12:47.000,0:12:49.000
لە هەمبەر زورێک لەم لەناوچوونی بە کۆمەڵدا،

0:12:49.000,0:12:53.000
ئەوەمان بۆ دەرکەوت: ئایزورینیاراتین.[br]ئەوەیە کە پەیوەندی بەو چاخەوە هەیە.

0:12:53.000,0:12:57.000
ئەوەش بەس لە کاتێک ڕوودەدات[br]کە ڕووکەشی ئۆقیانووس هیچ ئۆکسجینی تیا نەبێت،

0:12:57.000,0:13:00.000
وە هەمووی سەرتاسەر داپۆشرابێت[br]بە گوگردیدی هایدرۆجین --

0:13:00.000,0:13:03.000
بە بڕێکی تەواو،[br]بۆ نموونە، :بۆ ئەوەی بگەینە ئانجام.

0:13:03.000,0:13:07.000
ئەمە وای لە (لی کامب)و ئەوانەی تر[br]لە زانکۆی پنسلڤانیا و گرووپەکەی من کرد،

0:13:07.000,0:13:10.000
کە پێشنیاری ئەوە بکەین[br]کە ناوم نابە باڵگە نەویستی کامب:

0:13:10.000,0:13:13.000
زۆربەی زۆری ئەو لەناوچوونە سەرتاسەریە[br]بە هۆی کەمی یان نەبوونی ڕێژەی ئۆکسجین بوو،

0:13:13.000,0:13:17.000
وە زۆری ڕێژەی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن. وە دەرکەوت،[br]کە خراپتین کارتێکەر لەسەر گەرمبوونی جیهانی،

0:13:17.000,0:13:20.000
ئەوەیە کە گوگردیدی هایدرۆجین[br]لە ئۆقیانووسەکانەوە بەرهەم دێت.

0:13:20.000,0:13:22.000
ئەی سەرچاوەی ئەم جۆرە کیبریتە چییە؟

0:13:22.000,0:13:26.000
لەم حاڵەتەدا، سەرچاوەی دوووبارە[br]و دوووبارە لافاوی باز لت بوو.

0:13:26.000,0:13:29.000
ئائەوەیە دیمەنی زەوی ئێستا،[br]ئەگەر زیاترمان لێوەرگرتوو لێ دەرهێنا.

0:13:29.000,0:13:31.000
ئەوە وەک و ئەوە وایە[br]کە هەریەکێکیان بۆمبێکی هایدرۆجینی بێت؛

0:13:31.000,0:13:33.000
لە ڕاستیدا، کارتێکەریەکان[br]زۆر لەوە خراپترن.

0:13:33.000,0:13:36.000
ئەمەشی لە کاتێکدایە کە بڕێکی زیاتر لە کانزا جۆراو جۆرەکانی[br]زەوی دەردەهێنرێت بۆ سەر ڕووی زەوی،

0:13:36.000,0:13:38.000
بڵاوو دەکرێتەوە بەسەر[br]سەرتاسەری هەسارەی زەویدا.

0:13:38.000,0:13:41.000
تەنها گڕکانەکان نییە، کە هەموو[br]شتێک لەگەڵ خۆیدا لەناو ئەبات،

0:13:41.000,0:13:43.000
بەڵکوو ئەو دووەم ئۆکسیدی کاربۆنەیە[br]کە لە گڕکانەکان بەرز ئەبێتەوە.

0:13:43.000,0:13:46.000
ئەمە ئۆتۆمبێلی ڤۆڵڤۆ نیە[br]،ئەمە گڕکانەکانە!!

0:13:46.000,0:13:48.000
بەڵام دووەم ئزکسیدی کاربۆن،[br]دووەم ئۆلکسیدی کاربۆنە.

0:13:49.000,0:13:52.000
کەواتە ئەمە هەموو ئەو زانیاریانەیە کە[br]لەگەڵ (ڕۆب بێرنی)لە زانکۆی -- یاڵ -- کۆمان کردەوە،

0:13:52.000,0:13:54.000
وە ئەوەی کە هەووڵ ئەدەین[br]کە پێی هەستین ئەوەیە

0:13:54.000,0:13:57.000
بە دوادا چوون بکەین بۆ تۆمارکردنی بڕی[br]دووەم ئۆکسیدە کاربۆن لە تۆماری بەردیدا هەر هەمووی --

0:13:57.000,0:14:00.000
وە دەتوانین ئەم کارە ئەنجام بدەین[br]بە چەند ڕێگەیەک --

0:14:00.000,0:14:02.000
وە هەموو خەتە سوورەکان لێرەدا دادەنێین،

0:14:02.000,0:14:05.000
کاتێک ئەم ڕووداوانە ڕووی دا[br]-- کە ناوی دەنێین لە ناوچوونی شووشەکان

0:14:05.000,0:14:07.000
وە دوو شت هەیە لێرەدا[br]کە زۆر جێی بەڵگەن بۆ من،

0:14:07.000,0:14:10.000
ئەوەیە کە ئەم لە ناو چوونە بە کۆمەڵانە ڕوو دەدات[br]کاتێک کە ڕێژەی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن زیاد دەکات.

0:14:10.000,0:14:13.000
بەڵام دووەم شت[br]کە لێرەدا دەرمان نەخستتوە:

0:14:13.000,0:14:16.000
زەری هیچ سەهۆڵی لەسەر نەبووە

0:14:16.000,0:14:20.000
کاتێ کە ١٠٠٠ بەشمان هەبووە[br]بو هەر ملیۆنێک لە دووەم ئۆکسیدە کاربۆن.

0:14:20.000,0:14:22.000
ئێستا لە ئاستی ٣٨٠ داین و سەردەکەوین.

0:14:22.000,0:14:25.000
دەبێت بگەینە ئاستی ١٠٠٠ لە[br]سێ سەدەدا بە لایەنی زۆرەوە،

0:14:25.000,0:14:29.000
بەڵام داڤید باتیستی هاوڕێم[br]لە سیاتڵ ئەڵێ کە پێوویستمان بە سەد ساڵە.

0:14:29.000,0:14:31.000
بۆیە ئەم چینە داپۆشراوانە بە سەهۆڵ،

0:14:31.000,0:14:35.000
وە ئەم ٢٤٠پێ =٧٣م لە ئاستی ڕووی دەریاوە.

0:14:35.000,0:14:37.000
لە ماڵێکدا دەژیم کە باڵکۆنی هەیە ئێستا؛

0:14:37.000,0:14:39.000
وای لێدێت کە دیمەنێکی ئاویم لەبەر چاودا دەبێ.

0:14:39.000,0:14:43.000
ئەی دوای ئەمە چی ڕوودەدات؟[br]هەموو ئۆقیانووس دەبێت بە ڕەنگێکی پەمەی.

0:14:43.000,0:14:46.000
بەبڕوای ئێمە ئەوەیە ئەو هۆکارەی[br]کە ئێمە هەموو ئاڵۆزکاری یەی دوورودرێژ

0:14:46.000,0:14:48.000
بۆ ئەوەی ئەم گۆڕانکاریە لەسەر زەوی ڕووبدات.

0:14:48.000,0:14:51.000
ئێمە زۆر دەمێکە ئۆقیانووسەکانمان تێرربووە[br]بە گوگردیدی هایدرۆجین بۆ ماوەیەکی دورو درێژ.

0:14:51.000,0:14:55.000
رێ لە ژیانی ئاڵۆزدەگرن لە هەبووندا.

0:14:55.000,0:15:00.000
ئێمە دەزانین کە گوگردیدی هایدرۆجین[br]بوونی هەیە لە زۆر شوێنی سەر زەویدا.

0:15:00.000,0:15:04.000
ئێستا ئەم سلایدەتان نیشان دەدەم[br]-- ئەمە منم، دوو مانگ لەمەو بەر --

0:15:04.000,0:15:08.000
وە ئێستا سلایدێکی ترتان نیشان دەدەم[br]لەبەر ئەوەی ئەمە گیاندارەموفەزەلەکەمە.

0:15:08.000,0:15:12.000
لەسەر ئەم هەسارەیە بووە لە سەرەتای[br]بوونی گیانداراندا ٥٠٠ ملیۆن ساڵ لەمەو بەر.

0:15:12.000,0:15:15.000
ئەمە تاقی کردنەوەیەکی بە دوادا چوونە،[br]کەسێ لە ئێوە مەلەوانەی سکوبایە؟.

0:15:15.000,0:15:18.000
ئەگەر بتانەوێت بچنە ناو[br]یەکێ لە خۆشترین پڕۆژەکانەوە،

0:15:18.000,0:15:20.000
ئەمە لە دەرەوەی ئەم چینە مەرجانیە مەزنەیە.

0:15:20.000,0:15:21.000
لەم کاتەدا ئێمە قسە دەکەین

0:15:21.000,0:15:24.000
ئەم نیوتلوسانە رەفتاری خۆیان دەگۆڕن[br]لەبەرژەوەندی ئێمە کاتێک کە لەوێ دەبین.

0:15:24.000,0:15:28.000
بەڵام تەنها شتێک دەربارەی ئەو ئەوەیە[br]کە هەرجارێ لە ماوەیەکی دیاریکراودا

0:15:28.000,0:15:30.000
ئێمەی مەلەوان کە لەوانەیە تووشی گرفت ببین،

0:15:30.000,0:15:32.000
ئێستا هەڵدەستم بەتاقی کردنەوەیەکی مێشکی بچکۆلە.

0:15:32.000,0:15:35.000
ئەمە قرشێکی سپی گەورەیە[br]کە هەندێک لەداوەکانی منی خواردووە.

0:15:35.000,0:15:38.000
بەرزمان کردەوە؛ هەتا[br]سەرەوە. ئەوە لەگەڵمدایە بەم شەوە.

0:15:38.000,0:15:41.000
بۆیە، لەگەڵی مەلە دەکەم،[br]وە گازی گرت لە قاچم.

0:15:41.000,0:15:44.000
٨٠ میل دوورم لە کەنارەوە،[br]هیچم لێ بەسەر دێت؟

0:15:44.000,0:15:46.000
ئێستا، ئەمرم.

0:15:46.000,0:15:48.000
پێنج ساڵی تر، هیوادارم ئەمەم لێ ڕوبدات:

0:15:48.000,0:15:51.000
ئەمگەڕێننەوە بۆلای بەلەمەکە،[br]ماسکێکی گازی پێم ئەبەخشرێت:

0:15:51.000,0:15:54.000
لە ملیۆنی ٨٠ بەشی[br]گوگردیدی هایدرۆجین.

0:15:54.000,0:15:58.000
پاشان فڕێ دەدرێمە ناو حەوزێکی سەهۆڵی یەو،[br]سارد دەکرێمەوە تا ١٥ پلە سارد تر

0:15:58.000,0:16:02.000
وە لەوانەیە ببرێم بۆ نەخۆشخانە[br]بۆ بەشی حاڵەتە چاودێری تایبەت.

0:16:02.000,0:16:04.000
وە ئەم هۆکارەی کە من دەتوانم ئەمە بکەم[br]لەبەر ئەوەیە کە ئێمە شیردەرەکان

0:16:04.000,0:16:07.000
بە زنجیرەیەک لەم ڕووداوی[br]گوگردیدی هایدرۆجینانە دا تێ پەڕیوین،

0:16:07.000,0:16:09.000
وە لاشەکانمان ڕاهاتووە.

0:16:09.000,0:16:13.000
وە ئێستا دەتوانین ئەمە بەکاربهێنین[br]وەک تازەگەری یەکی سەرەکی بواری پزیشکی

0:16:13.000,0:16:15.000
ئەمە مارک ڕۆسە، وەکالەتی[br]دارپا توبڵیان بۆ کردووە،

0:16:15.000,0:16:19.000
هەوڵیداوە لە چۆنیەتی ڕزگارکردنی ئەمریکیەکان[br]بدۆزێتەوە بە برینداربوونی جەنگە مەیدانیەکانیان.

0:16:19.000,0:16:21.000
ئەو بەرازی تەریف کردووە.

0:16:21.000,0:16:24.000
٨٠ بەشی لە ملیۆنێ[br]گوگردیدی هایدرۆجینی بۆ داناوە --

0:16:24.000,0:16:27.000
هەمان ئەم شتانە لە ناو چوونە[br]سەرتاسەری یەکانی ڕزگار کردووە --

0:16:27.000,0:16:29.000
وە مەمیلەکانی کردوە بە خشۆکەکان.

0:16:29.000,0:16:33.000
"بە بڕوای من وەڵامی نەتیجەی[br]مەمیلەکان و خشۆکەکان دەبینین

0:16:33.000,0:16:36.000
بەچونە ژێر کاریگەری[br]زنجیرەیەک لە گوگردیدی هایدرۆجین."

0:16:36.000,0:16:38.000
ئەم ئیمێڵەم لەوەوە[br]پێگەیشت دووساڵ لەمەو بەر؛

0:16:38.000,0:16:41.000
وتی: "وابزانم وەڵامی هەندێ[br]لە پرسیارەکانم دەست کەووتووە."

0:16:41.000,0:16:43.000
وە، مشکەکان خستە ژێر تاقی کردنەوەکانیەوە

0:16:43.000,0:16:47.000
وە بۆ ماوەیەکی زۆر[br]لە چوار سەعات وە شەش سەعات،

0:16:47.000,0:16:49.000
وە ئەمە زانیاری زۆر نووێیە[br]بۆی ناردووم لە ڕێگەم بۆ ئێرە.

0:16:49.000,0:16:54.000
لەسەرەوە، ئێستا، پلەی گەرمی[br]مشکێکە کەلەژێر تاقی کردنەوەدا بووە --

0:16:54.000,0:16:56.000
وە ئەو ڕیزە خاڵە، پلەی گەرمیەکانە.

0:16:56.000,0:16:58.000
کەوەتە پلەی گەرمیەکە لە ٢٥ پلەی سەدیدایە،

0:16:58.000,0:16:59.000
وە دادە بەزێ، و نزمی دەبێنێتەوە.

0:16:59.000,0:17:01.000
وە دوای شەش سەعات، پلەی گەرمیەکەی بەرز دەبێتەوە.

0:17:01.000,0:17:06.000
ئێستا، هەمان مشک ٨٠ بەشی[br]لە ملیۆنێ گوگردیدی هایدرۆجینی پێ دەدرێ

0:17:06.000,0:17:08.000
لەم پێنە بەیانیەدا،

0:17:08.000,0:17:10.000
سەیرکەن پلەی گەرمیەکەی چی لێدێت.

0:17:10.000,0:17:12.000
پلەی گەرمیەکەی دادەبەزێ.

0:17:12.000,0:17:16.000
لە ٣٥ پلەی سەدیەوە دادەبەزێت[br]بۆ ١٥ پلەی سەدی،

0:17:16.000,0:17:19.000
وە لە تاقی کردنەوەکە دەردەچن بە باشترین شێوە.

0:17:19.000,0:17:22.000
ئەمە ڕێگەیەکە کە دەتوانین خەڵکی ڕاکێشین[br]بۆ نەخۆشخانەی حاڵەتە چاودێری تایبەتەکان.

0:17:22.000,0:17:27.000
ئەمە چۆنێتی ئەو ڕێگەیەیە کە چۆن دەتوانین خەڵک بهێنین[br]کە پلەی سەدی یان زۆر نزم دەبێت هەتا دەگەنە نەخۆشخانە.

0:17:28.000,0:17:32.000
ئێستا، هەمووتان دەپرسن،[br]بەڵێ، ئەی شانەی مێشک؟

0:17:32.000,0:17:35.000
وە ئەمە یەکێکە لە مەزنترین[br]ڕووبەڕوبونەوەکانی کە ڕوودەدات.

0:17:35.000,0:17:37.000
ئێوە لە ڕودابێکدان.[br]دوو هەڵبژاردنتان لەبەر دەستایە:

0:17:37.000,0:17:40.000
یان دەمرن، یان دەبێت[br]گوگردیدی هایدرۆجینتان بدرێتێ

0:17:40.000,0:17:43.000
با بڵێین لە سەدا ٧٥ تان[br]زیان بە مێشکتان نەگە شتووە.

0:17:43.000,0:17:45.000
چی دەکەن؟

0:17:45.000,0:17:48.000
ئایا هەموومان دووگمەیەکمان هەیە[br]بڵێی، با بمرم؟

0:17:48.000,0:17:50.000
ئەمەمان بۆ دێت،

0:17:50.000,0:17:52.000
بە بڕوای من ئەمە شۆڕشێک دەبێت.

0:17:52.000,0:17:55.000
ئێمە ژیان ڕزگاردەکەین،[br]بەڵام ئەمە نرخی دەبێت.

0:17:55.000,0:17:57.000
سەیرکردنە نوێی لەناو چوونە سەرتاسەری بکات[br]ئەوەیە دەڵێ بە ڵێ ئێمە لێرەداین،

0:17:57.000,0:17:59.000
وە بەڵێ ئێمە دەبێ دوور بیر بکەینەوە،

0:17:59.000,0:18:01.000
لەبەر ئەوەی دووبارە لێدەدرێنەوە.

0:18:01.000,0:18:03.000
بەڵام مەترسیەکی گەورە ڕوبەڕومان دەبێتەوە.

0:18:03.000,0:18:06.000
زۆر بە ئاسانی دەتوانین بگەڕێینەوە[br]بۆ جیهانی گوگردیدی هایدرۆجین.

0:18:06.000,0:18:08.000
کۆزێ هەزار ساڵمان بەنێ --

0:18:08.000,0:18:10.000
وە ئێمەی ئادەمیزاد[br]دەبێت بەردەوام بین لەو هەزار ساڵانەدا --

0:18:10.000,0:18:14.000
ئایا دووبارە ڕودەداتەوە ؟ ئەگەر[br]بەردەوام بین، بەڵێ ڕوو دەداتەوە دووبارە.

0:18:14.000,0:18:16.000
چەند لە ئێمە بە فڕۆکە هاتووە بۆ ئێرە؟

0:18:16.000,0:18:18.000
چەند لە ئێمە پابەند بووە

0:18:18.000,0:18:21.000
بەرستی تەواوی خۆی[br]لە لێکولینەکانی بە پێی ڕێکەوتنی کیوتو

0:18:21.000,0:18:23.000
تەنها لە ڕێگەی سەفەر کردنەوە لەم ساڵدا؟

0:18:23.000,0:18:26.000
چەندێ لە ئێوە تێیی پەڕاندووە؟[br]بەڵێ، بە دڵنیایەوە تێم پەڕاندووە.

0:18:26.000,0:18:29.000
گرفتێکی گەورەمان هەیە[br]لە ڕووبەڕووبونەوەی جۆریدا.

0:18:29.000,0:18:31.000
ئەبێ بەسەر ئەمەدا زاڵ بین.

0:18:31.000,0:18:35.000
ئەمەوێ لەتوانامدا بێت بگەڕێمەوە بۆ ئەم ژێردەریایە.[br]زۆر سوپاس

0:18:35.000,0:18:41.000
(چەپڵەلێدان)

0:18:41.000,0:18:43.000
چرێس ئەندێرسن: من تەنها[br]پرسیارێکم هەبوو بۆت، پیتر.

0:18:43.000,0:18:45.000
ئایا بە باشی تێگەشتووم لە تۆ،[br]لێرەدا دەڵێیت

0:18:45.000,0:18:47.000
کە ئێمە لەلاشەکانیدا

0:18:47.000,0:18:51.000
وەڵام دانەوەی کیمیاییانەی[br]هەیە بۆ گوگردیدی هایدرۆجین

0:18:51.000,0:18:54.000
وەکۆ ئەوە دەسەلمێنێت کە[br]لە ڕابردوودا لەناوچوونی سەرتا سەری هەبووە

0:18:54.000,0:18:56.000
بەهۆی گٶڕینی کەش؟

0:18:56.000,0:18:58.000
پیتەر وارد: بەڵێ. هەموو خانەیەک تێماندا

0:18:58.000,0:19:01.000
ئەتوانێ هەندێ نا کۆتای گوگردیدی هایدرۆجین[br]بەرهەم بهێنێ لە کاتی ئەزمە گەورەکاندا.

0:19:02.000,0:19:03.000
ئەمە ئەوەیە ڕۆس دۆزیەوە.

0:19:03.000,0:19:05.000
کەواتە، ئەوەی ئێستا سەیری ئەکەین:[br]ئایا هێما جێدێڵێ؟

0:19:05.000,0:19:07.000
ئایا هێما جێدێڵێ لەسەر ئێسک یاخود ڕووەک؟

0:19:07.000,0:19:10.000
وە دەگەڕێنەوە تۆمارە[br]پاشماوەیەکان بۆ دۆزینەوەی

0:19:10.000,0:19:12.000
ئەوەی کە چەند لەمانە لە ڕابردوودا ڕویان داوە.

0:19:12.000,0:19:14.000
کرێس: ئەمە تەمەنێکی پزیشکیە باوەڕی پێ ناکرێت

0:19:14.000,0:19:17.000
بەڵام لە هەمان کاتدا تۆقێنەرە...

0:19:17.000,0:19:20.000
پیتەر: بەرکەوتێکی ترسێنەرە.