[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.64,0:00:03.26,Default,,0000,0000,0000,,Tôi bắt đầu nghiệp làm báo từ năm 17 tuổi. Dialogue: 0,0:00:03.26,0:00:06.82,Default,,0000,0000,0000,,Đây là ngành khá thú vị để theo đuổi. Dialogue: 0,0:00:06.82,0:00:09.15,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì luôn có những thông tin \Nđầy bất ngờ và biến động... Dialogue: 0,0:00:09.15,0:00:11.63,Default,,0000,0000,0000,,... được đăng tải trên mạng, \Nmà như mọi người biết rồi đó Dialogue: 0,0:00:11.63,0:00:14.86,Default,,0000,0000,0000,,Từ góc nhìn của người kinh doanh, thì biết điều này chẳng lấy làm vui vẻ gì. Dialogue: 0,0:00:14.86,0:00:17.80,Default,,0000,0000,0000,,Mà như ông tôi thường hay nói đùa rằng: Dialogue: 0,0:00:17.80,0:00:20.51,Default,,0000,0000,0000,,"Tất cả lợi nhuận đều rơi vào túi của Google." Dialogue: 0,0:00:20.51,0:00:22.86,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên làm nhà báo vào ngày nay là một điều hấp dẫn. Dialogue: 0,0:00:22.86,0:00:25.94,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng mà những điều biến động mà tôi nói đến không phải là đầu ra... Dialogue: 0,0:00:25.94,0:00:29.04,Default,,0000,0000,0000,,.. mà chính là đầu vào. Dialogue: 0,0:00:29.04,0:00:31.53,Default,,0000,0000,0000,,Tức là làm thế nào thu thập tin tức và sắp xếp thông tin lại với nhau. Dialogue: 0,0:00:31.53,0:00:34.60,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ đã khác hồi trước. Dialogue: 0,0:00:34.60,0:00:36.84,Default,,0000,0000,0000,,Cán cân quyền lực đã thay đổi. Dialogue: 0,0:00:36.84,0:00:38.86,Default,,0000,0000,0000,,Nó được chuyển giao từ các hãng thông tấn sang khán giả. Dialogue: 0,0:00:38.86,0:00:41.07,Default,,0000,0000,0000,,Trước, khán giả từng rơi vào thế bị động... Dialogue: 0,0:00:41.07,0:00:43.76,Default,,0000,0000,0000,,... khi mà họ không thể tác động đến các nguồn tin Dialogue: 0,0:00:43.76,0:00:46.03,Default,,0000,0000,0000,,... hay đóng góp vào sự thay đổi nào. \NHọ bị cô lập về thông tin. Dialogue: 0,0:00:46.03,0:00:47.51,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng giờ tình thế đã thay đổi. Dialogue: 0,0:00:47.51,0:00:50.40,Default,,0000,0000,0000,,Lần đầu tiên tôi tiếp xúc với\Ngiới truyền thông là vào năm 1994. Dialogue: 0,0:00:50.40,0:00:54.21,Default,,0000,0000,0000,,Đó là khi kênh BBC không chiếu một ngày\Nvì cuộc đình công. Dialogue: 0,0:00:54.21,0:00:57.50,Default,,0000,0000,0000,,Lúc đó tôi khá là thất vọng, thậm chí cáu giận vì không được xem phim hoạt hình. Dialogue: 0,0:00:57.50,0:01:00.04,Default,,0000,0000,0000,,Thế là tôi quyết định viết thư. Dialogue: 0,0:01:00.04,0:01:02.89,Default,,0000,0000,0000,,Và để kết thúc một lá thư đầy tức giận một cách hả hê, tôi viết: Dialogue: 0,0:01:02.89,0:01:05.98,Default,,0000,0000,0000,,"Cháu Markham, bốn tuổi." \NĐến giờ vẫn còn tác dụng. Dialogue: 0,0:01:05.98,0:01:08.99,Default,,0000,0000,0000,,Không biết tôi có tác động gì đến cuộc đình công ngày hôm đó không... Dialogue: 0,0:01:08.99,0:01:11.67,Default,,0000,0000,0000,,... nhưng mà tôi có biết là họ mất 3 tuần để trả lời tôi. Dialogue: 0,0:01:11.67,0:01:13.83,Default,,0000,0000,0000,,... mà đó là cả đi lần về đấy. Dialogue: 0,0:01:13.83,0:01:16.02,Default,,0000,0000,0000,,Cần bấy nhiêu đó thời gian để tạo sự tác động rồi được phản hồi. Dialogue: 0,0:01:16.02,0:01:18.51,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ không cần lâu đến thế nữa. Dialogue: 0,0:01:18.51,0:01:21.67,Default,,0000,0000,0000,,Là nhà báo, chúng ta truyền đi những thông tin nóng hổi nhất. Dialogue: 0,0:01:21.67,0:01:24.01,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ không còn ở thời đại mà khán giả đợi thông tin. Dialogue: 0,0:01:24.01,0:01:27.76,Default,,0000,0000,0000,,Mà bây giờ là chúng ta phản ứng lại thông tin nhận được từ họ. Dialogue: 0,0:01:27.76,0:01:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta thực sự trông cậy vào họ vì họ chính là người giúp chúng ta biết được tin tức mới nhất. Dialogue: 0,0:01:30.15,0:01:34.92,Default,,0000,0000,0000,,Giúp chúng ta biết đâu là nơi cần đến và \Nhiểu được điều họ muốn được nghe là gì. Dialogue: 0,0:01:34.92,0:01:38.82,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ là sự tương tác tức thì, nhanh hơn, và thường xuyên hơn. Dialogue: 0,0:01:38.82,0:01:44.74,Default,,0000,0000,0000,,Và nhà báo chúng ta có cơ hội\Ntiếp cận thông tin mới nhất. Dialogue: 0,0:01:44.74,0:01:47.37,Default,,0000,0000,0000,,Để ví dụ cách chúng ta biết thông tin mới nhất nhờ vào người dùng mạng. Dialogue: 0,0:01:47.37,0:01:51.91,Default,,0000,0000,0000,,Đó là sự kiện động đất ngày 5/9 ở Costa Rica. Dialogue: 0,0:01:51.91,0:01:54.24,Default,,0000,0000,0000,,Cơn chấn động lên tới 7.6 độ, khá là dữ dội. Dialogue: 0,0:01:54.24,0:01:57.12,Default,,0000,0000,0000,,Trận động đất chỉ cần 60 giây... Dialogue: 0,0:01:57.12,0:01:59.68,Default,,0000,0000,0000,,... đã lan ra tới 250 km tới Managua. Dialogue: 0,0:01:59.68,0:02:03.83,Default,,0000,0000,0000,,Mặt đất ở Managua rung chuyển 60 giây sau khi nó đụng vào tâm chấn. Dialogue: 0,0:02:03.83,0:02:06.48,Default,,0000,0000,0000,,Ba mươi giây sau, một tin nhắn đầu tiên đăng lên Twitter. Dialogue: 0,0:02:06.48,0:02:09.34,Default,,0000,0000,0000,,... với nội dung đăng là: "temblor" nghĩa là động đất. Dialogue: 0,0:02:09.34,0:02:11.68,Default,,0000,0000,0000,,Mất 60 giây để một trận động đất... Dialogue: 0,0:02:11.68,0:02:13.59,Default,,0000,0000,0000,,... đi một quãng đường 250 km. Dialogue: 0,0:02:13.59,0:02:16.15,Default,,0000,0000,0000,,Và 30 giây sau, tin tức về trận động đất đó đã lan đi khắp thế giới. Dialogue: 0,0:02:16.15,0:02:19.12,Default,,0000,0000,0000,,Ngay trong tức khắc, mọi người trên trái đất... Dialogue: 0,0:02:19.12,0:02:22.32,Default,,0000,0000,0000,,... đều biết về trận động đất xảy ra cách đó ít phút... Dialogue: 0,0:02:22.32,0:02:24.73,Default,,0000,0000,0000,,... vừa xảy ra tại Managua. Dialogue: 0,0:02:24.73,0:02:27.08,Default,,0000,0000,0000,,Có được vậy là nhờ vào bản năng báo tin nhanh nhạy của người ấy... Dialogue: 0,0:02:27.08,0:02:31.03,Default,,0000,0000,0000,,... khi người đó cập nhâp tình trạng hiện giờ của mình lên mạng. Dialogue: 0,0:02:31.03,0:02:33.56,Default,,0000,0000,0000,,... mà đó cũng là điều ngày nay mọi người hay làm. Dialogue: 0,0:02:33.56,0:02:35.64,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên khi chúng ta đăng một câu nói, \Ntruyền đi một tấm ảnh... Dialogue: 0,0:02:35.64,0:02:39.42,Default,,0000,0000,0000,,... hay là chia sẻ một đoạn video, thì tất cả điều được truyền đi vào đám mây thông tin ngay tức thì. Dialogue: 0,0:02:39.42,0:02:42.18,Default,,0000,0000,0000,,Và khi lượng thông tin được chia sẻ dồn dập... Dialogue: 0,0:02:42.18,0:02:44.59,Default,,0000,0000,0000,,... thì số lượng tin tức xuất hiện tăng lên theo số nhân. Dialogue: 0,0:02:44.59,0:02:46.87,Default,,0000,0000,0000,,Các con số thống kê thật sự choáng ngợp. Dialogue: 0,0:02:46.87,0:02:49.86,Default,,0000,0000,0000,,Cứ mỗi phút trôi qua thì lại có\Ntổng số 72 tiếng thời lượng video... Dialogue: 0,0:02:49.86,0:02:51.24,Default,,0000,0000,0000,,... được đăng tải lên YouTube. Dialogue: 0,0:02:51.24,0:02:54.53,Default,,0000,0000,0000,,Nghĩa là cứ mỗi giây lại có khoảng hơn \N1 tiếng video được chia sẻ. Dialogue: 0,0:02:54.53,0:02:58.78,Default,,0000,0000,0000,,Và cứ mỗi giây lại có 58 tấm ảnh \Nđược đăng lên Instagram. Dialogue: 0,0:02:58.78,0:03:02.54,Default,,0000,0000,0000,,Và khoảng 3,500 tấm ảnh được tải lên Facebook. Dialogue: 0,0:03:02.54,0:03:06.25,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nghĩa là khi tôi kết thúc buổi nói chuyện này... Dialogue: 0,0:03:06.25,0:03:09.86,Default,,0000,0000,0000,,... thì đã có 864 tiếng video được lan truyền trên YouTube. Dialogue: 0,0:03:09.86,0:03:13.73,Default,,0000,0000,0000,,... và khoảng 2,5 triệu tấm ảnh được chia sẻ trên Facebook và Instagram. Dialogue: 0,0:03:13.73,0:03:17.66,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên làm nhà báo thì thực sự thú vị. Dialogue: 0,0:03:17.66,0:03:20.08,Default,,0000,0000,0000,,Khi mà chúng ta có thể có được mọi thông tin. Dialogue: 0,0:03:20.08,0:03:22.97,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên khi có điều gì vừa xảy ra ở đâu đó trên thế giới, thì tôi đều biết được ngay lập tức. Dialogue: 0,0:03:22.97,0:03:26.90,Default,,0000,0000,0000,,... và lại hoàn toàn miễn phí. Dialogue: 0,0:03:26.90,0:03:30.07,Default,,0000,0000,0000,,Và mọi người trong khán phòng \Nhôm nay cũng đều biết được... Dialogue: 0,0:03:30.07,0:03:32.68,Default,,0000,0000,0000,,... chỉ rắc rối là, với số lượng thông tin đồ sộ như thế... Dialogue: 0,0:03:32.68,0:03:34.97,Default,,0000,0000,0000,,... thì chúng ta cần phải sàng lọc ra tin tức có giá trị. Dialogue: 0,0:03:34.97,0:03:36.95,Default,,0000,0000,0000,,Điều này thực sự khó khi phải xử lý một số lượng thông tin khổng lồ như thế. Dialogue: 0,0:03:36.95,0:03:39.27,Default,,0000,0000,0000,,Nói gì đâu cho xa xôi. Dialogue: 0,0:03:39.27,0:03:42.18,Default,,0000,0000,0000,,Trận siêu bão Sandy vừa rồi là một minh chứng. Dialogue: 0,0:03:42.18,0:03:45.20,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một cơn bão kinh hoàng chưa từng thấy. Dialogue: 0,0:03:45.20,0:03:48.35,Default,,0000,0000,0000,,Nó làm khuynh đảo tâm của vũ trụ là iPhone. Dialogue: 0,0:03:48.35,0:03:52.56,Default,,0000,0000,0000,,Số lượng tin tức truyền đi về cơn bão \Nnhiều chưa từng thấy. Dialogue: 0,0:03:52.56,0:03:55.31,Default,,0000,0000,0000,,Nó cũng đồng nghĩa với việc nhà báo phải đối mặt với những tin tức giả. Dialogue: 0,0:03:55.31,0:03:58.22,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ những tấm hình chụp đã lâu \Nnhưng được đăng lại. Dialogue: 0,0:03:58.22,0:04:00.47,Default,,0000,0000,0000,,Hay như những tấm hình được chỉnh sửa... Dialogue: 0,0:04:00.47,0:04:03.65,Default,,0000,0000,0000,,... bằng cách ghép những cơn bão được chụp trước đó lại với nhau. Dialogue: 0,0:04:03.65,0:04:08.89,Default,,0000,0000,0000,,Thậm chí cả những tấm được trích từ bộ phim "Ngày tận thế." (Cười lớn) Dialogue: 0,0:04:08.89,0:04:11.72,Default,,0000,0000,0000,,Có những tấm ảnh nhìn vào trông rất thật... Dialogue: 0,0:04:11.72,0:04:14.09,Default,,0000,0000,0000,,... đến nỗi khó mà phân biệt được đâu là thật, là giả. Dialogue: 0,0:04:14.09,0:04:18.40,Default,,0000,0000,0000,,(Cười lớn) Dialogue: 0,0:04:18.40,0:04:22.13,Default,,0000,0000,0000,,Bên cạnh những tấm hình gây cười, thì cũng có những tấm như thế này được đăng lên Instagram. Dialogue: 0,0:04:22.13,0:04:24.40,Default,,0000,0000,0000,,Nó đã khiến các phóng viên như ngồi trên đống lửa. Dialogue: 0,0:04:24.40,0:04:26.64,Default,,0000,0000,0000,,Họ không biết chắc nó có phải thật hay không vì hình ảnh được chỉnh sửa qua Instagram. Dialogue: 0,0:04:26.64,0:04:29.16,Default,,0000,0000,0000,,Độ ánh sáng trông đáng ngờ, ai cũng hoài nghi về độ chân thật của tấm hình. Dialogue: 0,0:04:29.16,0:04:31.45,Default,,0000,0000,0000,,Rốt cuộc đó là tấm hình thật, \Nđược chụp tại Avenue C... Dialogue: 0,0:04:31.45,0:04:33.61,Default,,0000,0000,0000,,... ở khu trung tâm tại Manhattan, \Nnơi bị ngập lụt dữ dội. Dialogue: 0,0:04:33.61,0:04:35.71,Default,,0000,0000,0000,,Tấm hình này được chứng minh là thật... Dialogue: 0,0:04:35.71,0:04:37.80,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì họ tìm được nguồn của bức ảnh. Dialogue: 0,0:04:37.80,0:04:39.91,Default,,0000,0000,0000,,Chủ nhân của tấm hình là \Nblogger ẩm thực ở New York. Dialogue: 0,0:04:39.91,0:04:41.94,Default,,0000,0000,0000,,Họ là người nổi tiếng và đáng tin cậy. Dialogue: 0,0:04:41.94,0:04:45.03,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên tấm hình này không phải là ảo vì nó được chứng thực rõ ràng. Dialogue: 0,0:04:45.03,0:04:47.95,Default,,0000,0000,0000,,Và đó cũng là nhiệm vụ của một nhà báo là phải sàng lọc những thông tin như thế này. Dialogue: 0,0:04:47.95,0:04:50.66,Default,,0000,0000,0000,,Thay vì đi tìm thông tin khắp nơi... Dialogue: 0,0:04:50.66,0:04:53.23,Default,,0000,0000,0000,,... rồi đăng những tin tức đó cho người đọc... Dialogue: 0,0:04:53.23,0:04:55.29,Default,,0000,0000,0000,,... thì chúng ta lại giữ lại những thông tin \Nkhông có giá trị. Dialogue: 0,0:04:55.29,0:04:58.24,Default,,0000,0000,0000,,Đi tìm nguồn gốc của tin tức là việc trở nên vô cùng quan trọng. Dialogue: 0,0:04:58.24,0:05:01.98,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ tìm nguồn đáng tin cậy thì Twitter là nơi các phóng viên thường hay dùng. Dialogue: 0,0:05:01.98,0:05:05.13,Default,,0000,0000,0000,,Nó như một mạng lưới thông tin \Nkhông chính thức vậy. Dialogue: 0,0:05:05.13,0:05:08.10,Default,,0000,0000,0000,,Bạn cần biết cách sử dụng nó vì \Nthông tin trên Twitter rất đa dạng. Dialogue: 0,0:05:08.10,0:05:10.48,Default,,0000,0000,0000,,Một ví dụ rõ ràng cho tính hữu ích của Twitter... Dialogue: 0,0:05:10.48,0:05:14.02,Default,,0000,0000,0000,,... cũng như khó khăn cho việc dùng nó là khi cuộc cách mạng Ai Cập nổ ra năm 2011. Dialogue: 0,0:05:14.02,0:05:16.66,Default,,0000,0000,0000,,Không biết nói tiếng Ả Rập, \Nthì với một người ngoài cuộc... Dialogue: 0,0:05:16.66,0:05:18.96,Default,,0000,0000,0000,,... đến từ Dublin... Dialogue: 0,0:05:18.96,0:05:20.76,Default,,0000,0000,0000,,... danh sách cách tài khoản Twitter đáng tin cậy... Dialogue: 0,0:05:20.76,0:05:24.38,Default,,0000,0000,0000,,... mà chúng tôi có thể dùng được \Nthật sự rất quan trọng. Dialogue: 0,0:05:24.38,0:05:26.89,Default,,0000,0000,0000,,Làm sao chúng tôi có thể tạo ra danh sách đó từ giấy trắng ư? Dialogue: 0,0:05:26.89,0:05:29.32,Default,,0000,0000,0000,,Mới nghe thì thật khó, nhưng nếu biết cách thì mọi việc sẽ đơn giản hơn nhiều. Dialogue: 0,0:05:29.32,0:05:32.18,Default,,0000,0000,0000,,Hình minh họa này được tạo bởi anh chàng nghiên cứu người Ý. Dialogue: 0,0:05:32.18,0:05:35.57,Default,,0000,0000,0000,,Người đó tên là André Pannison. Dialogue: 0,0:05:35.57,0:05:37.74,Default,,0000,0000,0000,,Việc anh ta làm là lấy các cuộc đối thoại trên Twitter ở Quảng Trường Tahrir... Dialogue: 0,0:05:37.74,0:05:41.20,Default,,0000,0000,0000,,... vào cái ngày mà Hosni Mubarak từ chức. Dialogue: 0,0:05:41.20,0:05:43.83,Default,,0000,0000,0000,,Và cái chấm tròn mà mọi người thấy là những tin được truyền lại. Dialogue: 0,0:05:43.83,0:05:46.61,Default,,0000,0000,0000,,Nghĩa là khi ai đó đăng lại một tin nào đó thì các chấm tròn sẽ được liên kết lại. Dialogue: 0,0:05:46.61,0:05:49.22,Default,,0000,0000,0000,,Càng nhiều tin được đăng lại \Nvà chia sẻ trên Twitter... Dialogue: 0,0:05:49.22,0:05:52.42,Default,,0000,0000,0000,,... thì kết nối sẽ được mở rộng, càng có nhiều chấm tròn được nối lại với nhau hơn. Dialogue: 0,0:05:52.42,0:05:54.35,Default,,0000,0000,0000,,Hình minh họa này rất hữu ích. Dialogue: 0,0:05:54.35,0:05:57.06,Default,,0000,0000,0000,,Nó cho bạn biết thông tin của ai thu hút hơn... Dialogue: 0,0:05:57.06,0:05:59.74,Default,,0000,0000,0000,,... và ai đáng được tiếp cận hơn. Dialogue: 0,0:05:59.74,0:06:02.62,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là khi mạng lưới này mở rộng ngày một lớn... Dialogue: 0,0:06:02.62,0:06:04.90,Default,,0000,0000,0000,,Và trở nên sống động thì chúng tôi quyết định \Nkhông theo dõi thêm... Dialogue: 0,0:06:04.90,0:06:09.68,Default,,0000,0000,0000,,... và dừng cuộc đối thoại vĩ đại đầy nhịp điệu này. Dialogue: 0,0:06:09.68,0:06:11.49,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi lần theo các dấu tròn để truy tìm về nguồn thông tin gốc. Dialogue: 0,0:06:11.49,0:06:13.79,Default,,0000,0000,0000,,Và thế là: "Đây chính là những người \Nmà ta cần liên lạc." Dialogue: 0,0:06:13.79,0:06:15.50,Default,,0000,0000,0000,,"Đây là những người có những tin đáng để chú ý." Dialogue: 0,0:06:15.50,0:06:17.81,Default,,0000,0000,0000,,"Thử xem họ là những người thế nào." Dialogue: 0,0:06:17.81,0:06:20.50,Default,,0000,0000,0000,,Ngập lụt trong lượng tin tức đồ sộ... Dialogue: 0,0:06:20.50,0:06:23.71,Default,,0000,0000,0000,,... đây chính là lúc mà internet thật sự khiến những người làm phóng viên như thôi thấy thích thú. Dialogue: 0,0:06:23.71,0:06:25.68,Default,,0000,0000,0000,,Vì bây giờ có rất nhiều công cụ trên mạng... Dialogue: 0,0:06:25.68,0:06:28.44,Default,,0000,0000,0000,,... có thể giúp ích cho việc tìm kiếm của chúng tôi. Dialogue: 0,0:06:28.44,0:06:31.45,Default,,0000,0000,0000,,Khi càng đào sâu vào các nguồn thông tin đó... Dialogue: 0,0:06:31.45,0:06:33.74,Default,,0000,0000,0000,,... bạn có thể tìm được rất nhiều thứ bạn muốn. Dialogue: 0,0:06:33.74,0:06:37.10,Default,,0000,0000,0000,,Thỉnh thoảng bạn lại tìm được một tin tức... Dialogue: 0,0:06:37.10,0:06:40.56,Default,,0000,0000,0000,,... mà thật sự rất hấp dẫn, \Nbạn muốn đăng nó chết đi được... Dialogue: 0,0:06:40.56,0:06:43.23,Default,,0000,0000,0000,,... nhưng vẫn không thể đăng liền được... Dialogue: 0,0:06:43.23,0:06:44.44,Default,,0000,0000,0000,,... vì không biết nguồn tin ấy có phải thật hay không. Dialogue: 0,0:06:44.44,0:06:46.62,Default,,0000,0000,0000,,Bạn không biết nó có phải sản phẩm của đồ họa hay là được đăng lại. Dialogue: 0,0:06:46.62,0:06:48.33,Default,,0000,0000,0000,,Đó là khi bạn cần phải đi điều tra về độ chân thật của tin tức. Dialogue: 0,0:06:48.33,0:06:50.67,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ cho chạy đoạn video này một lát. Dialogue: 0,0:06:50.67,0:06:53.66,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi tìm thấy nó cách đây được vài tuần. Dialogue: 0,0:06:53.66,0:06:55.86,Default,,0000,0000,0000,,"Tí nữa là gió sẽ ào ào cho mà coi." Dialogue: 0,0:06:55.86,0:07:00.75,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng mưa và gió gào) Dialogue: 0,0:07:00.75,0:07:03.92,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng nổ) Ôi má ơi! Dialogue: 0,0:07:03.92,0:07:06.85,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn là phóng viên tin tức thì đây \Nlà một điều rất đáng để đưa. Dialogue: 0,0:07:06.85,0:07:09.41,Default,,0000,0000,0000,,Nó là một tin tức vô cùng quý giá và hấp dẫn. Dialogue: 0,0:07:09.41,0:07:11.67,Default,,0000,0000,0000,,Đây chính là phản ứng chân thật \Ncủa một người dân... Dialogue: 0,0:07:11.67,0:07:14.24,Default,,0000,0000,0000,,... khi quay lại cảnh mưa bão từ đằng sau vườn nhà. Dialogue: 0,0:07:14.24,0:07:17.73,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng mà làm sao bạn biết được \Nngười này đăng tin thật hay giả? Dialogue: 0,0:07:17.73,0:07:20.39,Default,,0000,0000,0000,,Hay là nó có thật nhưng đã xảy ra từ lâu và được đăng lại mới đây thôi? Dialogue: 0,0:07:20.39,0:07:22.62,Default,,0000,0000,0000,,Vậy chúng tôi quyết định \Nxác minh lại đoạn video này. Dialogue: 0,0:07:22.62,0:07:25.48,Default,,0000,0000,0000,,Điều chúng tôi dựa vào duy nhất lúc đó là tên tài khoản YouTube đã tải đoạn video đó. Dialogue: 0,0:07:25.48,0:07:27.83,Default,,0000,0000,0000,,Tải khoản này chỉ mới có một đoạn video duy nhất. Dialogue: 0,0:07:27.83,0:07:29.32,Default,,0000,0000,0000,,Và tên là Rita Krill. Dialogue: 0,0:07:29.32,0:07:32.61,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi không biết cái tên \NRita có phải là thật hay giả. Dialogue: 0,0:07:32.61,0:07:35.52,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng tôi vẫn cứ tìm bằng cách dùng \Ncông cụ internet sẵn có. Dialogue: 0,0:07:35.52,0:07:38.83,Default,,0000,0000,0000,,Cái đầu tiên là Spokeo, \Nnó tìm tên Rita Krill có ở những đâu. Dialogue: 0,0:07:38.83,0:07:41.21,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi giới hạn trong nước Mỹ, \Nvà kết quả cho được ở New York... Dialogue: 0,0:07:41.21,0:07:43.97,Default,,0000,0000,0000,,Pennsylvania, Nevada, và Florida. Dialogue: 0,0:07:43.97,0:07:46.62,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó chúng tôi dùng tiếp công cụ miễn phí thứ hai. Dialogue: 0,0:07:46.62,0:07:49.09,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi kiểm tra báo cáo thời tiết \Ntrên Wolfram Alpha... Dialogue: 0,0:07:49.09,0:07:51.59,Default,,0000,0000,0000,,... vào cái ngày đoạn băng được tải lên. Dialogue: 0,0:07:51.59,0:07:53.47,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi rà khắp các thành phố... Dialogue: 0,0:07:53.47,0:07:56.96,Default,,0000,0000,0000,,... và cuối cùng tìm được ở Florida ngày hôm đó có mưa và sấm sét. Dialogue: 0,0:07:56.96,0:07:59.61,Default,,0000,0000,0000,,Và thế là chúng tôi lại lục tra danh bạ ở Florida... Dialogue: 0,0:07:59.61,0:08:02.53,Default,,0000,0000,0000,,Và tìm kiếm cái tên Rita Krill. Dialogue: 0,0:08:02.53,0:08:04.11,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi lấy được các địa chỉ tìm được... Dialogue: 0,0:08:04.11,0:08:07.42,Default,,0000,0000,0000,,... chúng tôi gõ chúng vào Google Maps để tìm hình dạng ngôi nhà. Dialogue: 0,0:08:07.42,0:08:09.34,Default,,0000,0000,0000,,... đến một địa chỉ chúng tôi tìm được một hồ bơi... Dialogue: 0,0:08:09.34,0:08:12.26,Default,,0000,0000,0000,,... giống như trong đoạn băng.\NChúng tôi so sánh các điểm tương đồng... Dialogue: 0,0:08:12.26,0:08:15.23,Default,,0000,0000,0000,,... giữa đoạn băng và hình ảnh tìm thấy trên Google. Dialogue: 0,0:08:15.23,0:08:18.44,Default,,0000,0000,0000,,Nếu nhìn vào đoạn băng bạn sẽ thấy\Ncó một cái dù to... Dialogue: 0,0:08:18.44,0:08:20.29,Default,,0000,0000,0000,,... một cái phao màu trắng... Dialogue: 0,0:08:20.29,0:08:22.73,Default,,0000,0000,0000,,Các góc của hồ bơi hình tròn đặc trưng... Dialogue: 0,0:08:22.73,0:08:24.78,Default,,0000,0000,0000,,... và có 2 cái cây ở bên ngoài. Dialogue: 0,0:08:24.78,0:08:27.21,Default,,0000,0000,0000,,Khi quan sát kĩ lưỡng hình ảnh trên Google Maps, Dialogue: 0,0:08:27.21,0:08:29.88,Default,,0000,0000,0000,,... chúng ta thấy có một cái phao trắng... Dialogue: 0,0:08:29.88,0:08:32.87,Default,,0000,0000,0000,,Và đây là hai cái cây... Dialogue: 0,0:08:32.87,0:08:34.86,Default,,0000,0000,0000,,Có cả một cây dù. Trong hình thì nó được gập lại. Dialogue: 0,0:08:34.86,0:08:38.64,Default,,0000,0000,0000,,Cái này thì hơi khó. Và hồ bơi có các góc tròn. Dialogue: 0,0:08:38.64,0:08:41.79,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thế là chúng tôi gọi cho Rita và nhận được đoạn băng... Dialogue: 0,0:08:41.79,0:08:43.87,Default,,0000,0000,0000,,... rồi kiểm tra độ chân thật của nó. Dialogue: 0,0:08:43.87,0:08:47.07,Default,,0000,0000,0000,,Khách hàng chúng tôi đã rất mừng khi cuối cùng họ cũng có thể sử dụng đoạn băng. Dialogue: 0,0:08:47.07,0:08:48.84,Default,,0000,0000,0000,,Đôi khi hành trình tìm sự thật... Dialogue: 0,0:08:48.84,0:08:53.25,Default,,0000,0000,0000,,... lại không được thoải mái như vậy, và cũng có thể dẫn đến hậu quả khôn lường. Dialogue: 0,0:08:53.25,0:08:56.23,Default,,0000,0000,0000,,Syria là một điểm nóng tin tức... Dialogue: 0,0:08:56.23,0:08:58.91,Default,,0000,0000,0000,,... vì nhiều khi bạn phải bóc trần những tin tức... Dialogue: 0,0:08:58.91,0:09:02.71,Default,,0000,0000,0000,,... mà có liên quan đến \Nbằng chứng tội ác chiến tranh... Dialogue: 0,0:09:02.71,0:09:05.07,Default,,0000,0000,0000,,Những lúc thế này, YouTube chính là kho tin tức... Dialogue: 0,0:09:05.07,0:09:09.22,Default,,0000,0000,0000,,... đầy quan trọng về những diễn biến\Nđang xảy ra trên thế giới. Dialogue: 0,0:09:09.22,0:09:11.97,Default,,0000,0000,0000,,Đoạn băng này tôi sẽ không chiếu hết... Dialogue: 0,0:09:11.97,0:09:14.70,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì nó chứa những hình ảnh khá là đáng sợ, nhưng bù lại bạn sẽ nghe được tiếng. Dialogue: 0,0:09:14.70,0:09:17.02,Default,,0000,0000,0000,,Đây là ở Hama. Dialogue: 0,0:09:17.02,0:09:19.99,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng la hét từ đoạn băng) Dialogue: 0,0:09:19.99,0:09:23.90,Default,,0000,0000,0000,,Ở trong đoạn video này... Dialogue: 0,0:09:23.90,0:09:26.66,Default,,0000,0000,0000,,... là cảnh các thi thể đầy máu \Ntrên một chiếc xe chở hàng... Dialogue: 0,0:09:26.66,0:09:29.26,Default,,0000,0000,0000,,... bị đem ra một cây cầu và quăng xuống nước. Dialogue: 0,0:09:29.26,0:09:32.04,Default,,0000,0000,0000,,Nguồn thông tin cho rằng đây là Hội Anh Em Hồi Giáo Dialogue: 0,0:09:32.04,0:09:34.92,Default,,0000,0000,0000,,... và họ đang ném thi thể \Ncủa các quân sĩ Syria xuống sông... Dialogue: 0,0:09:34.92,0:09:37.85,Default,,0000,0000,0000,,... kèm theo những câu chửi bới và báng bổ gay gắt... Dialogue: 0,0:09:37.85,0:09:40.24,Default,,0000,0000,0000,,Có rất nhiều thông tin tranh cãi \Nxoay quanh việc họ là ai... Dialogue: 0,0:09:40.24,0:09:42.48,Default,,0000,0000,0000,,... và địa điểm đoạn video này được quay. Dialogue: 0,0:09:42.48,0:09:45.74,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là chúng tôi liên lạc với các nguồn tin\Nở Hama qua Twitter Dialogue: 0,0:09:45.74,0:09:48.08,Default,,0000,0000,0000,,.. và trao đổi với họ về điều này. Dialogue: 0,0:09:48.08,0:09:51.89,Default,,0000,0000,0000,,Cây cầu chính là điểm chúng tôi chú ý tới vì nó có thể được xác minh dễ hơn. Dialogue: 0,0:09:51.89,0:09:54.80,Default,,0000,0000,0000,,Ba nguồn khác nhau nói ba thông tin khác nhau. Dialogue: 0,0:09:54.80,0:09:57.07,Default,,0000,0000,0000,,Một người nói cây cầu không có thật. Dialogue: 0,0:09:57.07,0:10:00.59,Default,,0000,0000,0000,,Người thứ hai nói cây cầu nhưng \Nkhông ở Hama mà ở chỗ khác. Dialogue: 0,0:10:00.59,0:10:03.15,Default,,0000,0000,0000,,Người thứ ba thì nói: "Tôi nghĩ có cây cầu này..." Dialogue: 0,0:10:03.15,0:10:06.52,Default,,0000,0000,0000,,"Nhưng cái đập ở đoạn thượng lưu đã đóng..." Dialogue: 0,0:10:06.52,0:10:09.91,Default,,0000,0000,0000,,"Nhưng mặt sông đáng lẽ phải khô mới phải. \NNhư thế thì không khớp." Dialogue: 0,0:10:09.91,0:10:12.52,Default,,0000,0000,0000,,Đó là người duy nhất cho chúng tôi manh mối. Dialogue: 0,0:10:12.52,0:10:13.75,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là chúng tôi đi tìm những manh mối khác. Dialogue: 0,0:10:13.75,0:10:16.84,Default,,0000,0000,0000,,Đoạn băng có quay hàng rào chắn, \Ncó thể xác minh được. Dialogue: 0,0:10:16.84,0:10:20.58,Default,,0000,0000,0000,,Trên thành cầu, bóng đổ về hướng Nam. Dialogue: 0,0:10:20.58,0:10:22.90,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là chúng tôi suy đoán cây cầu nằm hướng Đông-Tây. Dialogue: 0,0:10:22.90,0:10:24.86,Default,,0000,0000,0000,,Thành cầu được sơn trắng đen xen kẽ. Dialogue: 0,0:10:24.86,0:10:26.84,Default,,0000,0000,0000,,Khi nhìn vào đoạn có con sông, bạn thấy ở đó có một trụ đá ở hướng Tây. Dialogue: 0,0:10:26.84,0:10:29.80,Default,,0000,0000,0000,,Và kia chính là đoạn mây máu trên mặt sông. Dialogue: 0,0:10:29.80,0:10:31.53,Default,,0000,0000,0000,,Máu chảy theo nước sông, vậy nên con sông này chảy hướng Nam-Bắc. Dialogue: 0,0:10:31.53,0:10:33.23,Default,,0000,0000,0000,,Đó là những gì chúng tôi thu nhận được. Dialogue: 0,0:10:33.23,0:10:35.58,Default,,0000,0000,0000,,Khi nhìn khỏi cây cầu... Dialogue: 0,0:10:35.58,0:10:37.22,Default,,0000,0000,0000,,... có một thảm cỏ ở bên trái dòng sông... Dialogue: 0,0:10:37.22,0:10:39.66,Default,,0000,0000,0000,,Và con sông thì thu hẹp dần. Dialogue: 0,0:10:39.66,0:10:42.23,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là dựa vào Google Maps, chúng tôi bắt đầu... Dialogue: 0,0:10:42.23,0:10:44.29,Default,,0000,0000,0000,,... cuộc tìm kiếm từng cây cầu một. Dialogue: 0,0:10:44.29,0:10:47.77,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi nhớ đến cái đập được nhắc tới... Dialogue: 0,0:10:47.77,0:10:51.38,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là lần theo các đoạn đường bắc ngang con sông. Dialogue: 0,0:10:51.38,0:10:53.12,Default,,0000,0000,0000,,Rồi loại bỏ các cây cầu không trùng khớp. Dialogue: 0,0:10:53.12,0:10:54.88,Default,,0000,0000,0000,,Cái cần tìm là cây cầu theo hướng Đông-Tây. Dialogue: 0,0:10:54.88,0:10:56.84,Default,,0000,0000,0000,,Và khi đến Hama, chúng tôi lần từ cái đập nước... Dialogue: 0,0:10:56.84,0:10:58.84,Default,,0000,0000,0000,,... cho đến Hama, nhưng không có cây cầu nào. Dialogue: 0,0:10:58.84,0:11:01.32,Default,,0000,0000,0000,,Khi đi xa hơn một chút và chuyển sang chế độ hình ảnh vệ tinh... Dialogue: 0,0:11:01.32,0:11:04.24,Default,,0000,0000,0000,,... chúng tôi tìm thấy một cây cầu có khả năng. Dialogue: 0,0:11:04.24,0:11:07.28,Default,,0000,0000,0000,,Nó cũng bắt ngang đoạn sông và theo hướng Đông-Tây. Dialogue: 0,0:11:07.28,0:11:10.44,Default,,0000,0000,0000,,Đây là có thể là cây cầu được quay, và chúng tôi lập tức phóng to hình ảnh. Dialogue: 0,0:11:10.44,0:11:13.34,Default,,0000,0000,0000,,Nó có một làn phân cách nên đây là\Ncây cầu có 2 làn đường. Dialogue: 0,0:11:13.34,0:11:16.99,Default,,0000,0000,0000,,Thành cầu sơn trắng đen như trong đoạn video. Dialogue: 0,0:11:16.99,0:11:19.30,Default,,0000,0000,0000,,Khi đào sâu hơn một tí, các bạn sẽ thấy \Nnhững tấm hình về cây cầu... Dialogue: 0,0:11:19.30,0:11:22.26,Default,,0000,0000,0000,,Được đăng kèm, điều này rất có ích. Dialogue: 0,0:11:22.26,0:11:24.94,Default,,0000,0000,0000,,Vậy là khi nhấn vào mấy tấm hình... Dialogue: 0,0:11:24.94,0:11:27.56,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi có thể so sánh \Ncác chi tiết trong đoạn băng. Dialogue: 0,0:11:27.56,0:11:31.29,Default,,0000,0000,0000,,Đầu tiên là thành cầu màu trắng đen. Dialogue: 0,0:11:31.29,0:11:33.39,Default,,0000,0000,0000,,... ggiống như những gì ta đã thấy. Dialogue: 0,0:11:33.39,0:11:36.89,Default,,0000,0000,0000,,Rồi cả hàng rào chắn với thiết kế nổi bật... Dialogue: 0,0:11:36.89,0:11:39.24,Default,,0000,0000,0000,,... mà chúng ta đã thấy khi họ ném các thi thể. Dialogue: 0,0:11:39.24,0:11:41.90,Default,,0000,0000,0000,,Khi rà soát lại các điểm, \Nchúng tôi chắc chắn đây là cây cầu đó. Dialogue: 0,0:11:41.90,0:11:43.42,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thì nó nói lên được điều gì? Dialogue: 0,0:11:43.42,0:11:45.73,Default,,0000,0000,0000,,Nhớ lại thông tin từ ba nguồn khác nhau \Nmà tôi đã nhận được: Dialogue: 0,0:11:45.73,0:11:47.46,Default,,0000,0000,0000,,Một nói cây cầu không có. Dialogue: 0,0:11:47.46,0:11:49.32,Default,,0000,0000,0000,,Người thứ hai nói cây cầu không có ở Hama. Dialogue: 0,0:11:49.32,0:11:53.27,Default,,0000,0000,0000,,Người cuối nói: "Cây cầu có thật, nhưng tôi không chắc về mực độ nước." Dialogue: 0,0:11:53.27,0:11:56.60,Default,,0000,0000,0000,,Trong ba người, thì người thứ ba thì có vẻ nói thật nhất. Dialogue: 0,0:11:56.60,0:11:59.58,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi đã có thể tìm ra được điều đó bằng các công cụ miễn phí trên internet. Dialogue: 0,0:11:59.58,0:12:02.10,Default,,0000,0000,0000,,Khi ngồi trong một văn phòng ở Dublin... Dialogue: 0,0:12:02.10,0:12:03.59,Default,,0000,0000,0000,,... và ra kết quả trong vòng 20 phút. Dialogue: 0,0:12:03.59,0:12:06.03,Default,,0000,0000,0000,,Và đó chính là thú vui của công việc này. Dialogue: 0,0:12:06.03,0:12:09.29,Default,,0000,0000,0000,,Mạng giống như một dòng nước cuồn cuộn... Dialogue: 0,0:12:09.29,0:12:12.48,Default,,0000,0000,0000,,... càng ngày càng có nhiều thông tin khó sàng lọc. Dialogue: 0,0:12:12.48,0:12:15.81,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nếu bạn sử dụng chúng một cách thông minh, bạn sẽ tìm được những tin có giá trị. Dialogue: 0,0:12:15.81,0:12:18.20,Default,,0000,0000,0000,,Chỉ cần một vài manh mối,\Ntôi có thể tìm ra những điều... Dialogue: 0,0:12:18.20,0:12:21.74,Default,,0000,0000,0000,,... mà hầu hết những ai trong căn phòng này\Nđều không muốn cho tôi biết. Dialogue: 0,0:12:21.74,0:12:24.74,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều quan trọng hơn là... Dialogue: 0,0:12:24.74,0:12:28.77,Default,,0000,0000,0000,,... khi mà càng ngày có nhiều thông tin khó sàng lọc... Dialogue: 0,0:12:28.77,0:12:31.40,Default,,0000,0000,0000,,... tràn lan trên mạng, thì các công cụ hỗ trợ càng trở nên mạnh mẽ và có ích. Dialogue: 0,0:12:31.40,0:12:33.27,Default,,0000,0000,0000,,... những công cụ internet miễn phí ngày nay... Dialogue: 0,0:12:33.27,0:12:35.49,Default,,0000,0000,0000,,... có thể giúp chúng ta trong những \Ncuộc điều tra như thế này. Dialogue: 0,0:12:35.49,0:12:37.32,Default,,0000,0000,0000,,Những thuật toán càng ngày càng thông minh và phức tạp hơn trước... Dialogue: 0,0:12:37.32,0:12:39.74,Default,,0000,0000,0000,,... và máy tính chạy nhanh hơn bao giờ hết. Dialogue: 0,0:12:39.74,0:12:43.16,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng có một điều rằng: thuật toán chỉ là quy tắc, chỉ là phép tính nhị phân. Dialogue: 0,0:12:43.16,0:12:44.95,Default,,0000,0000,0000,,Nó chỉ có thể là có hoặc không, trắng hoặc đen. Dialogue: 0,0:12:44.95,0:12:48.50,Default,,0000,0000,0000,,Sự thật thì không phải vậy. Nó là giá trị. Dialogue: 0,0:12:48.50,0:12:53.17,Default,,0000,0000,0000,,Sự thật là cảm xúc, hay thay đổi, và hơn hết, \Nnó rất con người. Dialogue: 0,0:12:53.17,0:12:55.27,Default,,0000,0000,0000,,Dù cho chúng ta dùng máy tính có thành thạo đến đâu đi chăng nữa... Dialogue: 0,0:12:55.27,0:12:57.66,Default,,0000,0000,0000,,... có bao nhiêu thông tin \Nchúng ta biết được đi chăng nữa... Dialogue: 0,0:12:57.66,0:13:00.65,Default,,0000,0000,0000,,... thì bạn vẫn không bao giờ có thể tách phần người ra khỏi quá trình tìm kiếm sự thật. Dialogue: 0,0:13:00.65,0:13:04.31,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì cuối cùng thì, \Nđó là đặc điểm nổi bật của con người. Dialogue: 0,0:13:04.31,0:13:08.31,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn đã lắng nghe. (Vỗ tay)