0:00:17.883,0:00:19.783
Vào thế kỉ 11 và 12,

0:00:19.783,0:00:22.055
hầu hết thường dân Anh Quốc đều mù chữ.

0:00:22.055,0:00:24.077
Vì họ không có cách nào để học Kinh Thánh,

0:00:24.077,0:00:26.547
các tu sĩ đã nghĩ ra một sáng kiến:

0:00:26.547,0:00:29.127
dựng các vở kịch từ[br]những câu chuyện trong Kinh Thánh

0:00:29.127,0:00:31.879
để những người mù chữ[br]có thể học từ đó.

0:00:31.879,0:00:33.271
Những vở kịch tôn giáo này

0:00:33.271,0:00:35.939
hé lộ bí ẩn trong lời Chúa dạy.

0:00:35.939,0:00:37.186
Cùng khoảng thời gian đó,

0:00:37.186,0:00:38.970
những tu sĩ cũng tạo ra các vở kịch

0:00:38.970,0:00:40.244
về các vị thánh nhà thờ,

0:00:40.244,0:00:41.904
gọi là kịch thần bí.

0:00:41.904,0:00:42.859
Ban đầu,

0:00:42.859,0:00:44.610
tu sĩ đóng trong các vở Kinh Thánh

0:00:44.610,0:00:47.029
trên bậc thềm ngoài giáo đường.

0:00:47.029,0:00:48.906
Khán giả quá nồng nhiệt hưởng ứng

0:00:48.906,0:00:51.026
nên đoàn kịch phải di chuyển ra đường phố

0:00:51.026,0:00:52.693
xung quanh quảng trường thị trấn.

0:00:52.693,0:00:55.099
Bằng cách chế tạo xe đẩy cho mỗi vở kịch

0:00:55.099,0:00:56.816
và xếp chúng thành một hàng,

0:00:56.816,0:00:58.828
họ có thể diễn một loạt các câu chuyện,

0:00:58.828,0:00:59.907
đưa người xem đi từ

0:00:59.907,0:01:00.695
vở Đấng Tạo Hóa

0:01:00.695,0:01:02.039
cho đến vở Khải Huyền.

0:01:02.039,0:01:03.915
Những xe đẩy này, gọi là đám rước,

0:01:03.915,0:01:06.545
trông giống như những cái hộp có bánh xe.

0:01:06.545,0:01:08.379
Mỗi chiếc cao hai tầng.

0:01:08.379,0:01:09.922
Tầng dưới được che rèm,

0:01:09.922,0:01:12.925
dùng để chứa trang phục,[br]đạo cụ và thay đồ.

0:01:12.925,0:01:16.086
Tầng phẳng trên là sân khấu biểu diễn.

0:01:16.086,0:01:19.095
Khán giả từ khắp thị trấn kéo đến xem

0:01:19.095,0:01:20.911
và đám rước sẽ chạy quanh vòng

0:01:20.911,0:01:24.144
đến khi dân làng đều[br]xem được tất cả các vở.

0:01:24.144,0:01:25.939
Các vở kịch dần cần thêm diễn viên

0:01:25.939,0:01:27.648
do không có đủ tu sĩ.

0:01:27.648,0:01:29.191
Vì vậy, khoảng thế kỉ 13,

0:01:29.191,0:01:31.241
các nhóm khác nhau[br]được giao trách nhiệm

0:01:31.241,0:01:33.862
diễn các phân đoạn khác nhau[br]trong chuỗi kịch.

0:01:33.862,0:01:35.447
Sự phân công nhằm phản ánh

0:01:35.447,0:01:37.366
sự chuyên nghiệp của các nhóm.

0:01:37.366,0:01:39.651
Ví dụ, nhóm thợ mộc có thể diễn

0:01:39.651,0:01:41.245
câu chuyện Chiếc thuyền của Noah,

0:01:41.245,0:01:44.167
và nhóm thợ bánh diễn Bữa tiệc Cuối cùng.

0:01:44.167,0:01:46.458
Bạn có thể tưởng tượng được

0:01:46.458,0:01:49.964
nhóm đồ tể diễn cảnh Đóng đinh Chúa không?

0:01:49.964,0:01:51.297
Vâng, không có các tu sĩ,

0:01:51.297,0:01:53.122
các vở diễn sớm biến tướng,

0:01:53.122,0:01:55.217
đi chệch khỏi nguyên tác trong Kinh Thánh.

0:01:55.217,0:01:58.099
Cho tới cuối thế kỉ 14,[br]một loại hình kịch mới,

0:01:58.099,0:02:00.622
gọi là kịch luân lí, đã phát triển.

0:02:00.622,0:02:02.990
Niềm tin, sự thật, lòng trắc ẩn[br]và việc thiện.

0:02:02.990,0:02:05.194
đã trở thành các nhân vật trên sân khấu.

0:02:05.194,0:02:07.483
Và đồng thời, các thói xấu như

0:02:07.483,0:02:08.274
dối trá,

0:02:08.274,0:02:09.110
lòng tham,

0:02:09.110,0:02:10.070
sự trần tục,

0:02:10.070,0:02:10.954
và ác quỷ

0:02:10.954,0:02:12.951
trở thành các vai phản diện.

0:02:12.951,0:02:15.451
Kịch luân lí là những câu chuyện ẩn dụ

0:02:15.451,0:02:18.743
mà ở đó các nhân vật phải[br]đấu tranh để bảo vệ linh hồn.

0:02:18.743,0:02:21.249
Khán giả ưa thích các nhân vật hư hỏng,

0:02:21.249,0:02:23.097
và họ được khuyến khích

0:02:23.097,0:02:24.998
để tương tác với diễn viên.

0:02:24.998,0:02:26.461
Việc ném thức ăn thiu

0:02:26.461,0:02:29.132
hay thậm chí xô xát với các khán giả khác

0:02:29.132,0:02:30.672
đã trở nên rất phổ biến.

0:02:30.672,0:02:32.376
Nhân vật ác quỷ

0:02:32.376,0:02:33.801
thường sẽ đi vòng quanh đám đông

0:02:33.801,0:02:35.671
và kéo vài khán giả bất cẩn

0:02:35.671,0:02:38.943
vào địa ngục, được dựng giống miệng rồng.

0:02:38.943,0:02:41.302
Các câu chuyện đạo đức trong Kinh Thánh[br]bị bóp méo

0:02:41.302,0:02:43.969
thành các câu chuyện thô kệch và tiếu lâm.

0:02:43.969,0:02:47.014
Các tu sĩ vốn định giảng dạy đạo đức.

0:02:47.014,0:02:49.590
Nhưng mỉa mai thay, các vở kịch luân lí

0:02:49.590,0:02:54.104
lại xúi giục thói xấu thay vì đức tính.

0:02:54.104,0:02:55.707
Đến giữa thế kỉ 15,

0:02:55.707,0:02:58.287
nhà thờ bắt đầu cấm những vở kịch như vậy.

0:02:58.287,0:03:00.284
Luật thị trấn yêu cầu các nhà hát

0:03:00.284,0:03:02.313
phải được xây dựng ở ngoại ô.

0:03:02.313,0:03:03.874
Một trong những nhà hát đầu tiên

0:03:03.874,0:03:06.359
được dựng giống[br]phiên bản lớn hơn của đám rước,

0:03:06.359,0:03:08.074
với từng hàng ghế

0:03:08.074,0:03:11.128
bao bọc cả một vùng đầy cỏ trước sân khấu.

0:03:11.128,0:03:12.341
Nghe quen nhỉ?

0:03:12.341,0:03:13.768
Anh chàng William Shakespeare

0:03:13.768,0:03:16.205
đã sáng tác tác phẩm của mình tại nhà hát

0:03:16.205,0:03:18.565
mà sau này được gọi là Địa Cầu.

0:03:18.565,0:03:21.466
Kịch luân lí trung cổ đã kéo theo[br]các nhà viết kịch Phục Hưng,

0:03:21.466,0:03:23.686
người được truyền cảm hứng[br]bởi xung đột nội tâm

0:03:23.686,0:03:25.237
và lương tri con người.

0:03:25.237,0:03:27.657
Và như thế, kịch nghệ đã phát triển

0:03:27.657,0:03:30.207
thành một loại hình văn học nghệ thuật.