WEBVTT

00:00:17.883 --> 00:00:19.783
11-րդ և 12-րդ դարերում

00:00:19.783 --> 00:00:21.935
անգլիացի հասարակության
մեծ մասը անգրագետ էր:

00:00:21.935 --> 00:00:23.105
Աստվածաշունչը կարդալու

00:00:23.105 --> 00:00:24.237
այլ ելք նրանք չունեին,

00:00:24.237 --> 00:00:26.547
և հոգևորականները գտան խելացի լուծում ՝

00:00:26.547 --> 00:00:28.717
նրանք որոշ աստվածաշնչյան 
առակները բեմադրեցին,

00:00:28.717 --> 00:00:30.697
այսպիսով, անգամ այն մարդիկ, ովքեր կարդալ

00:00:30.697 --> 00:00:32.409
չգիտեին, կարող էին հասկանալ դրանք:

00:00:32.409 --> 00:00:33.981
Դրանք կոչվում էին
միստերիաներ,

00:00:33.981 --> 00:00:36.299
քանի որ բացահայտում էին
Աստծո խոսքերի էությունը:

00:00:36.299 --> 00:00:37.186
Միաժամանակ

00:00:37.186 --> 00:00:38.970
հոգևորականությունը ստեղծեց պիեսներ

00:00:38.970 --> 00:00:40.244
եկեղեցու սրբերի մասին,

00:00:40.244 --> 00:00:41.904
որոնք կոչվում էին
«միրիքլ» պիեսներ:

00:00:41.904 --> 00:00:42.699
Սկզբում,

00:00:42.699 --> 00:00:45.280
հոգևորականները բեմադրում էին
աստվածաշնչյան առակները

00:00:45.280 --> 00:00:47.029
տաճարների աստիճաշարքերի վրա:

00:00:47.029 --> 00:00:48.906
Հանդիսատեսը ջերմ ընդունեց պիեսները և

00:00:48.906 --> 00:00:51.026
շուտով սրանք տեղափոխվեցին փողոցներ,

00:00:51.026 --> 00:00:52.283
քաղաքի հրապարակներ:

00:00:52.283 --> 00:00:55.099
Ստեղծելով շարժական սայլակառքեր 
յուրաքանչյուր պիեսի համար,

00:00:55.099 --> 00:00:56.816
դրանք իրար հետևից կանգնեցնելով՝

00:00:56.816 --> 00:00:58.028
հոգևորականները

00:00:58.028 --> 00:00:59.747
մի շարք պատմություններ էին
բեմադրում,

00:00:59.787 --> 00:01:01.075
որոնք սկսվում էին Ծննդոցից

00:01:01.075 --> 00:01:02.309
և վերջանում Հայտնությամբ:

00:01:02.309 --> 00:01:04.985
Այս շարժական սայլակառքերը, 
որոնք կոչվում էին «փեջընթս»

00:01:04.985 --> 00:01:07.005
և նմանվում էին մեծ արկղների անիվների վրա:

00:01:07.005 --> 00:01:08.619
Բոլորը կազմված էին երկու հարկից:

00:01:08.619 --> 00:01:09.962
Ներքևի հարկը քողարկված էր և

00:01:09.962 --> 00:01:13.125
օգտագործվում էր զգեստների, 
զարդարանքների և զգեստափոխվելու համար:

00:01:13.125 --> 00:01:16.086
Վերևի հարթակում տեղի էր
ունենում բեմադրությունը:

00:01:16.086 --> 00:01:19.095
Հանդիսատեսը քաղաքի տարբեր
կողմերից էր հավաքվում,

00:01:19.095 --> 00:01:20.911
իսկ սայլակառքը շարժվում էր շրջանով,

00:01:20.911 --> 00:01:23.124
մինչ բոլորը տեսնեն բեմադրությունը:

00:01:23.124 --> 00:01:24.949
Շուտով, բեմադրությունը սկսեց պահանջել

00:01:24.949 --> 00:01:27.728
ավելի շատ դերասաններ քան 
հոգևորականները կարող են ապահովել:

00:01:27.728 --> 00:01:29.191
Այսպիսով, արդեն 13-րդ դարում

00:01:29.191 --> 00:01:31.241
տարբեր համքարություններ էին պատասխանատու

00:01:31.241 --> 00:01:33.862
այս պատմությունները բեմադրելու համար:

00:01:33.862 --> 00:01:35.447
Այս բաժանումը արտոցելելու էր

00:01:35.447 --> 00:01:37.366
համքարությունների մասնագիտությունները:

00:01:37.366 --> 00:01:39.511
Օրինակ, ատաղձագործները

00:01:39.511 --> 00:01:40.955
բեմադրում էին «Նոյան տապանը»,

00:01:40.955 --> 00:01:42.245
իսկ հացթուխները կարող էին

00:01:42.305 --> 00:01:43.847
բեմադրել «Վերջին Ընթրիքը»:

00:01:43.847 --> 00:01:45.748
Կարո՞ղ եք պատկերացնել, ինչ կպատահեր,

00:01:45.748 --> 00:01:47.378
եթե մսագործները ձեռնամուխ լինեին

00:01:47.378 --> 00:01:49.664
Քրիստոսի խաչվելը բեմադրելուն:

00:01:49.664 --> 00:01:51.177
Առանց հոգևորականության, իհարկե,

00:01:51.177 --> 00:01:53.122
պիեսները փոխեցին իրենց բովանդակությունը

00:01:53.122 --> 00:01:54.887
իսկական աստվածաշնչյան առակներից:

00:01:54.967 --> 00:01:58.419
Արդեն 14-րդ դարում, 
ծագեց դրամայի նոր տարբերակը,

00:01:58.419 --> 00:02:00.082
որը կոչվում էր բարոյական պիեսներ:

00:02:00.082 --> 00:02:00.830
Հավատը,

00:02:00.830 --> 00:02:01.558
ճշմարտությունը,

00:02:01.558 --> 00:02:02.320
կարեկցանքը

00:02:02.320 --> 00:02:03.340
և առաքինությունը

00:02:03.340 --> 00:02:05.194
դարձան բեմադրության մասնակից:

00:02:05.194 --> 00:02:07.483
Միաժամանակ, սրանց հակադիր մեղքերը՝

00:02:07.483 --> 00:02:08.274
սուտը,

00:02:08.274 --> 00:02:09.030
ագահությունը,

00:02:09.030 --> 00:02:10.070
մարմնական հաճույքները

00:02:10.070 --> 00:02:10.954
և Սատանան

00:02:10.954 --> 00:02:12.951
դարձան բացասական հերոսները:

00:02:12.951 --> 00:02:15.451
Բարոյական պիեսները 
ալեգորիկ պատմություններ են,

00:02:15.451 --> 00:02:18.743
որտեղ հերոսները մարտնչում էին 
մարդկանց հոգիների համար:

00:02:18.743 --> 00:02:21.249
Հանդիսատեսը համակրում էր 
անբարոյական հերոսներին,

00:02:21.249 --> 00:02:23.097
և նրանց խրախուսում էին

00:02:23.097 --> 00:02:24.998
շփվել դերասանների հետ:

00:02:24.998 --> 00:02:26.461
Նեխած ուտելիք շպրտելը

00:02:26.461 --> 00:02:29.132
և անգամ այլ հանդեսատեսների հետ կռիվները

00:02:29.132 --> 00:02:30.672
հաճախ էին պատահում:

00:02:30.672 --> 00:02:32.376
Սատանայի կերպարը

00:02:32.376 --> 00:02:33.801
հաճախ ժողովրդի մեջ շրջում էր

00:02:33.801 --> 00:02:35.671
և քաշում անտեղյակ հանդիսատեսի

00:02:35.671 --> 00:02:37.873
դժոխք, որը պատկերված էր
որպես վիշապի երախ:

00:02:37.873 --> 00:02:41.632
Առաքինի աստվածաշնչյան
պատմությունները հաճախ

00:02:41.632 --> 00:02:43.969
վերածվում էին բռի և 
երբեմն ծաղրական պիեսների:

00:02:43.969 --> 00:02:47.014
Եկեղեցականությունը հանդես էր գալիս 
անբարոյականության դեմ:

00:02:47.014 --> 00:02:49.350
Ի՜նչ հեգնանք: Բարոյական պիեսները

00:02:49.350 --> 00:02:54.104
խրախուսում էին ավելի, հիրավի,
մեղքերը քան առաքինությունը:

00:02:54.104 --> 00:02:55.707
15-դարի կեսերին

00:02:55.707 --> 00:02:57.567
եկեղեցին արգելեց այս բեմադրությունները:

00:02:57.567 --> 00:03:00.284
Քաղաքի օրենսդրությունը պահանջում էր,
որ բոլոր թատրոնները

00:03:00.284 --> 00:03:02.613
քաղաքի պարիսպներից դուրս կառուցվեին:


00:03:02.613 --> 00:03:03.874
Առաջին թատրոններից մեկը

00:03:03.874 --> 00:03:06.359
«փեջընթից» մի քիչ մեծ էր

00:03:06.359 --> 00:03:08.544
հանդիսատեսի համար
կառուցված թատերահարկերով,

00:03:08.544 --> 00:03:11.128
որոնք գտնվում էին բեմին 
շրջապատող կանաչապատ հատվածում:

00:03:11.128 --> 00:03:12.341
Ծանո՞թ է հնչում:

00:03:12.341 --> 00:03:13.568
Երիտասարդ
Ուիլիամ Շեքսպիրը

00:03:13.568 --> 00:03:16.205
ձևավորեց իր արվեստը այսպիսի թատրոնում,

00:03:16.205 --> 00:03:17.705
որը հետագայում կկոչվեր Գլոբ:

00:03:17.705 --> 00:03:21.566
Միջնադարյան բարոյականությունը հանգեցրեց
վերածննդի թատերգակների ստեղծագործությանը,

00:03:21.566 --> 00:03:23.456
որը ներշնչվում էր ներքին տառապանքներից

00:03:23.456 --> 00:03:25.237
և մարդկային խղճից:

00:03:25.237 --> 00:03:27.657
Հենց այսպես էլ դրաման ծագեց

00:03:27.657 --> 00:03:30.207
որպես գեղարվեստական
գրականության առանձին ժանր: