11-րդ և 12-րդ դարերում

անգլիացի հասարակության
մեծ մասը անգրագետ էր:

Աստվածաշունչը կարդալու

այլ ելք նրանք չունեին,

և հոգևորականները գտան խելացի լուծում ՝

նրանք որոշ աստվածաշնչյան 
առակները բեմադրեցին,

այսպիսով, անգամ այն մարդիկ, ովքեր կարդալ

չգիտեին, կարող էին հասկանալ դրանք:

Դրանք կոչվում էին
միստերիաներ,

քանի որ բացահայտում էին
Աստծո խոսքերի էությունը:

Միաժամանակ

հոգևորականությունը ստեղծեց պիեսներ

եկեղեցու սրբերի մասին,

որոնք կոչվում էին
«միրիքլ» պիեսներ:

Սկզբում,

հոգևորականները բեմադրում էին
աստվածաշնչյան առակները

տաճարների աստիճաշարքերի վրա:

Հանդիսատեսը ջերմ ընդունեց պիեսները և

շուտով սրանք տեղափոխվեցին փողոցներ,

քաղաքի հրապարակներ:

Ստեղծելով շարժական սայլակառքեր 
յուրաքանչյուր պիեսի համար,

դրանք իրար հետևից կանգնեցնելով՝

հոգևորականները

մի շարք պատմություններ էին
բեմադրում,

որոնք սկսվում էին Ծննդոցից

և վերջանում Հայտնությամբ:

Այս շարժական սայլակառքերը, 
որոնք կոչվում էին «փեջընթս»

և նմանվում էին մեծ արկղների անիվների վրա:

Բոլորը կազմված էին երկու հարկից:

Ներքևի հարկը քողարկված էր և

օգտագործվում էր զգեստների, 
զարդարանքների և զգեստափոխվելու համար:

Վերևի հարթակում տեղի էր
ունենում բեմադրությունը:

Հանդիսատեսը քաղաքի տարբեր
կողմերից էր հավաքվում,

իսկ սայլակառքը շարժվում էր շրջանով,

մինչ բոլորը տեսնեն բեմադրությունը:

Շուտով, բեմադրությունը սկսեց պահանջել

ավելի շատ դերասաններ քան 
հոգևորականները կարող են ապահովել:

Այսպիսով, արդեն 13-րդ դարում

տարբեր համքարություններ էին պատասխանատու

այս պատմությունները բեմադրելու համար:

Այս բաժանումը արտոցելելու էր

համքարությունների մասնագիտությունները:

Օրինակ, ատաղձագործները

բեմադրում էին «Նոյան տապանը»,

իսկ հացթուխները կարող էին

բեմադրել «Վերջին Ընթրիքը»:

Կարո՞ղ եք պատկերացնել, ինչ կպատահեր,

եթե մսագործները ձեռնամուխ լինեին

Քրիստոսի խաչվելը բեմադրելուն:

Առանց հոգևորականության, իհարկե,

պիեսները փոխեցին իրենց բովանդակությունը

իսկական աստվածաշնչյան առակներից:

Արդեն 14-րդ դարում, 
ծագեց դրամայի նոր տարբերակը,

որը կոչվում էր բարոյական պիեսներ:

Հավատը,

ճշմարտությունը,

կարեկցանքը

և առաքինությունը

դարձան բեմադրության մասնակից:

Միաժամանակ, սրանց հակադիր մեղքերը՝

սուտը,

ագահությունը,

մարմնական հաճույքները

և Սատանան

դարձան բացասական հերոսները:

Բարոյական պիեսները 
ալեգորիկ պատմություններ են,

որտեղ հերոսները մարտնչում էին 
մարդկանց հոգիների համար:

Հանդիսատեսը համակրում էր 
անբարոյական հերոսներին,

և նրանց խրախուսում էին

շփվել դերասանների հետ:

Նեխած ուտելիք շպրտելը

և անգամ այլ հանդեսատեսների հետ կռիվները

հաճախ էին պատահում:

Սատանայի կերպարը

հաճախ ժողովրդի մեջ շրջում էր

և քաշում անտեղյակ հանդիսատեսի

դժոխք, որը պատկերված էր
որպես վիշապի երախ:

Առաքինի աստվածաշնչյան
պատմությունները հաճախ

վերածվում էին բռի և 
երբեմն ծաղրական պիեսների:

Եկեղեցականությունը հանդես էր գալիս 
անբարոյականության դեմ:

Ի՜նչ հեգնանք: Բարոյական պիեսները

խրախուսում էին ավելի, հիրավի,
մեղքերը քան առաքինությունը:

15-դարի կեսերին

եկեղեցին արգելեց այս բեմադրությունները:

Քաղաքի օրենսդրությունը պահանջում էր,
որ բոլոր թատրոնները

քաղաքի պարիսպներից դուրս կառուցվեին:

Առաջին թատրոններից մեկը

«փեջընթից» մի քիչ մեծ էր

հանդիսատեսի համար
կառուցված թատերահարկերով,

որոնք գտնվում էին բեմին 
շրջապատող կանաչապատ հատվածում:

Ծանո՞թ է հնչում:

Երիտասարդ
Ուիլիամ Շեքսպիրը

ձևավորեց իր արվեստը այսպիսի թատրոնում,

որը հետագայում կկոչվեր Գլոբ:

Միջնադարյան բարոյականությունը հանգեցրեց
վերածննդի թատերգակների ստեղծագործությանը,

որը ներշնչվում էր ներքին տառապանքներից

և մարդկային խղճից:

Հենց այսպես էլ դրաման ծագեց

որպես գեղարվեստական
գրականության առանձին ժանր: