1
00:00:00,536 --> 00:00:01,819
Tôi muốn kể với bạn một câu chuyện

2
00:00:01,819 --> 00:00:05,291
đã ám ảnh tôi khi thực hiện cuốn sách mới của mình

3
00:00:05,291 --> 00:00:08,838
đó là một câu chuyện xảy ra

4
00:00:08,838 --> 00:00:10,411
khoảng 3000 năm trước.

5
00:00:10,411 --> 00:00:13,638
vào thời sơ khai của Vương quốc Israel.

6
00:00:13,638 --> 00:00:16,370
Câu chuyện xảy ra ở một nơi được gọi là Shephelah

7
00:00:16,370 --> 00:00:18,700
mà bây giờ là Israel.

8
00:00:18,700 --> 00:00:20,948
Câu chuyện này ám ảnh tôi bởi

9
00:00:20,948 --> 00:00:24,034
tôi đã nghĩ rằng mình hiểu nó, nhưng khi xem kỹ lại

10
00:00:24,034 --> 00:00:28,140
tôi nhận ra rằng mình chưa hề thực sự hiểu được nó.

11
00:00:28,140 --> 00:00:32,957
Palestine cổ có một - dọc theo biên giới phía đông

12
00:00:32,957 --> 00:00:34,273
có một dãy núi.

13
00:00:34,273 --> 00:00:36,132
Dãy núi này vẫn còn tại Israel ngày nay.

14
00:00:36,132 --> 00:00:39,065
Và trong dãy núi đó là toàn bộ các thành phố cổ đại

15
00:00:39,065 --> 00:00:43,523
của vùng đất đó, như Jerusalem, Bethlehem, Hebron

16
00:00:43,523 --> 00:00:45,748
Và có một đồng bằng ven biển

17
00:00:45,748 --> 00:00:49,103
dọc Lưỡng Hà, chính là Tel Aviv ngày nay.

18
00:00:49,103 --> 00:00:52,503
Nối giữa dãy núi với đồng bằng này

19
00:00:52,503 --> 00:00:54,436
là một khu vực tên là Shephelah,

20
00:00:54,436 --> 00:00:58,855
gồm một dãy các thung lũng và rặng núi
kéo dài từ đông sang tây

21
00:00:58,855 --> 00:01:02,034
và bạn có thể dọc theo Shephelah, qua Shephela

22
00:01:02,034 --> 00:01:04,787
để đi từ đồng bằng tới dãy núi.

23
00:01:04,787 --> 00:01:06,481
Và Shephelah, nếu bạn đã từng đến Israel, bạn sẽ biết

24
00:01:06,481 --> 00:01:08,889
đó chính là phần đẹp nhất của Israel.

25
00:01:08,889 --> 00:01:11,807
Nó hùng vĩ, với những rừng sồi

26
00:01:11,807 --> 00:01:14,222
và những cánh đồng lúa mì và những vườn nho.

27
00:01:14,222 --> 00:01:17,601
Nhưng quan trọng hơn là, trong lịch sử của vùng đất này

28
00:01:17,601 --> 00:01:21,366
nó đóng vai trò quan trọng, 
thực sự có ý nghĩa chiến lược,

29
00:01:21,366 --> 00:01:24,279
là địa thế ngăn quân địch

30
00:01:24,279 --> 00:01:26,862
trên đồng bằng ven biển tìm đường

31
00:01:26,862 --> 00:01:30,484
đi vào trong dãy núi để đe dọa dân cư sống ở đó.

32
00:01:30,484 --> 00:01:33,511
3.000 năm trước đây, chuyện y như vậy đã xảy ra.

33
00:01:33,511 --> 00:01:37,788
Người Phi-li-tin là kẻ thù lớn nhất

34
00:01:37,788 --> 00:01:39,290
của Vương Quốc Israel,

35
00:01:39,290 --> 00:01:41,002
đang sống trong đồng bằng ven biển.

36
00:01:41,002 --> 00:01:44,298
Họ gó gốc gác từ đảo Crete. 
Họ là những người đi biển.

37
00:01:44,298 --> 00:01:46,721
Và có thể họ đã bắt đầu thực hiện hành trình

38
00:01:46,721 --> 00:01:48,961
đi qua một trong các thung lũng của Shephelah

39
00:01:48,961 --> 00:01:50,128
lên những dãy núi,

40
00:01:50,128 --> 00:01:52,384
bởi vì họ muốn chiếm vùng cao nguyên

41
00:01:52,384 --> 00:01:56,385
ngay gần Bethlehem và chia đôi Vương Quốc Israel.

42
00:01:56,385 --> 00:01:59,650
Khi đó Sau-lơ là vua Israel

43
00:01:59,650 --> 00:02:01,383
rõ ràng đã nắm được tin này,

44
00:02:01,383 --> 00:02:04,252
và Sau-lơ đã mang quân từ núi xuống

45
00:02:04,252 --> 00:02:07,907
đối mặt với quân Phi-li-tin tại Thung Lũng Elah,

46
00:02:07,907 --> 00:02:10,365
một trong những thung lũng đẹp nhất của Shephelah.

47
00:02:10,365 --> 00:02:13,233
Những người Israel tiến vào dọc theo sườn núi phía bắc,

48
00:02:13,233 --> 00:02:17,490
người Phi-li-tin tiến vào dọc theo sườn núi phía Nam,

49
00:02:17,490 --> 00:02:20,225
hai đội quân đóng ở đó hàng tuần liền

50
00:02:20,225 --> 00:02:22,347
và nhìn chằm chằm vào nhau, bởi vì họ đang bế tắc.

51
00:02:22,347 --> 00:02:24,820
Không thể tấn công vì để tấn công phía bên kia

52
00:02:24,820 --> 00:02:28,076
bạn phải xuống núi và đi vào thung lũng

53
00:02:28,076 --> 00:02:30,593
và sau đó trèo lên phía bên kia, 
thế thì sẽ hoàn toàn bị lộ diện và sơ hở.

54
00:02:30,593 --> 00:02:32,785
Vì vậy cuối cùng, để phá vỡ bế tắc,

55
00:02:32,785 --> 00:02:35,999
người Phi-li-tin sai chiến binh mạnh nhất của họ

56
00:02:35,999 --> 00:02:38,476
xuống dưới thung lũng để khiêu chiến

57
00:02:38,476 --> 00:02:39,932
hắn kêu những người Israel:

58
00:02:39,932 --> 00:02:42,560
"Gửi chiến binh mạnh nhất của các ngươi xuống đây,

59
00:02:42,560 --> 00:02:44,567
và chúng ta sẽ chiến đấu với nhau,
chỉ có hai chúng ta."

60
00:02:44,567 --> 00:02:48,402
Đây là một truyền thống trong chiến tranh cổ đại
gọi là một cuộc song đấu.

61
00:02:48,402 --> 00:02:50,197
Đó là một cách để giải quyết tranh chấp

62
00:02:50,197 --> 00:02:54,321
mà không thiệt hại xương máu như trong trận đánh lớn.

63
00:02:54,321 --> 00:02:57,281
Người Phi-li-tin gửi xuống

64
00:02:57,281 --> 00:02:59,448
chiến binh hùng mạnh của họ, một người khổng lồ,

65
00:02:59,448 --> 00:03:01,223
cao chín bộ một tấc (6 foot 9, khoảng gần 2m1) ,

66
00:03:01,223 --> 00:03:05,936
từ đầu đến chân được trang bị giáp đồng lấp lánh,

67
00:03:05,936 --> 00:03:08,995
có một thanh gươm và một cây lao

68
00:03:08,995 --> 00:03:11,723
và một thanh giáo.
Rõ ràng là vô cùng đáng sợ.

69
00:03:11,723 --> 00:03:16,213
Hắn ta đáng sợ đến mức 
không một binh sĩ Israel nào muốn đấu với hắn.

70
00:03:16,213 --> 00:03:20,848
Đấu là chết chắc! 
Họ nghĩ không cách gì thắng được.

71
00:03:20,848 --> 00:03:23,141
Và cuối cùng một người duy nhất dám bước lên

72
00:03:23,141 --> 00:03:25,652
đó là chàng chăn chiên trẻ tuổi,

73
00:03:25,652 --> 00:03:28,330
đã đi lên nói với Sau-lơ: "Tôi sẽ chiến đấu với hắn"

74
00:03:28,330 --> 00:03:31,448
Sau-lơ nói, "Ngươi không thể nào đánh lại. 
Thực nực cười

75
00:03:31,448 --> 00:03:33,770
Ngươi chỉ là đứa con nít
còn hắn là chiến binh hùng mạnh"

76
00:03:33,770 --> 00:03:36,193
Nhưng chàng chăn chiên kiên quyết nói: "Không, không,

77
00:03:36,193 --> 00:03:39,186
do bệ hạ chưa biết thôi, tôi đã bảo vệ đàn chiên của tôi

78
00:03:39,186 --> 00:03:43,355
khỏi sư tử và sói hàng năm rồi.
Tôi tin tôi có thể làm được."

79
00:03:43,355 --> 00:03:46,569
Sau-lơ không còn lựa chọn nào khác.
Không có ai khác dám bước lên

80
00:03:46,569 --> 00:03:47,910
nên ông đã chấp thuận.

81
00:03:47,910 --> 00:03:49,122
Rồi ông quay ra nói với người trai trẻ:

82
00:03:49,122 --> 00:03:52,816
"Nhưng ngươi phải mặc áo giáp này. 
Không thể đi ra người không thế này được."

83
00:03:52,816 --> 00:03:55,219
Ông muốn mục tử mặc lấy áo giáp

84
00:03:55,219 --> 00:03:56,470
nhưng chàng nói, "Không!"

85
00:03:56,470 --> 00:03:58,883
"Tôi không thể mang vật này."

86
00:03:58,883 --> 00:04:02,957
Câu nguyên bản trong Kinh Thánh là:
“Tôi mặc thế nầy không được vì không quen.”

87
00:04:02,957 --> 00:04:06,134
có nghĩa là: "Tôi chưa bao giờ mặc áo giáp. 
Ông đúng là khùng!"

88
00:04:06,134 --> 00:04:08,740
Thay vào đó, chàng trai cúi xuống

89
00:04:08,740 --> 00:04:10,495
và chọn lên năm đá,

90
00:04:10,495 --> 00:04:12,956
đặt chúng vào trong túi chăn chiên của mình

91
00:04:12,956 --> 00:04:17,468
và bắt đầu đi bộ xuống sườn núi 
để gặp tên khổng lồ.

92
00:04:17,468 --> 00:04:19,674
Gã khổng lồ thấy bóng người này tiến tới

93
00:04:19,674 --> 00:04:22,817
thì lớn tiếng: "Hãy lại đây, ta sẽ lấy thây mầy

94
00:04:22,817 --> 00:04:26,794
cho chim trời và muông thú ăn."

95
00:04:26,794 --> 00:04:30,229
Hắn buông lời giễu cợt con người

96
00:04:30,229 --> 00:04:31,964
đang tiến đến chiến đấu với mình.

97
00:04:31,964 --> 00:04:35,310
Người chăn chiên càng ngày càng tiến tới gần hơn,

98
00:04:35,310 --> 00:04:38,298
và gã khổng lồ thấy chàng mang theo một cây gậy.

99
00:04:38,298 --> 00:04:39,470
Chỉ mang theo có thế.

100
00:04:39,470 --> 00:04:41,338
Thay vì một vũ khí, chàng chỉ mang cây gậy chăn chiên

101
00:04:41,338 --> 00:04:43,910
Hắn cảm thấy bị xúc phạm:

102
00:04:43,910 --> 00:04:47,267
"Bộ mầy cho tao là chó hay sao mà cầm gậy đến?"

103
00:04:47,267 --> 00:04:50,330
Chàng chăn chiên lấy một viên đá

104
00:04:50,330 --> 00:04:53,570
ra khỏi túi của mình, đặt nó vào ná

105
00:04:53,570 --> 00:04:55,865
và cuộn lại để viên đá bay đi,

106
00:04:55,865 --> 00:04:58,266
viên đá bay vào ngay giữa hai mắt của gã khổng lồ

107
00:04:58,266 --> 00:05:00,364
ngay đó, vị trí dễ bị tổn thương nhất của hắn

108
00:05:00,364 --> 00:05:03,685
và ngã vật xuống, đã chết hoặc bất tỉnh,

109
00:05:03,685 --> 00:05:06,179
nhưng chàng trai trẻ chăn chiên 
đã chạy lại với thanh gươm

110
00:05:06,179 --> 00:05:07,865
và cắt đầu tên khổng lồ.

111
00:05:07,865 --> 00:05:13,416
Thấy thế, dân Phi-li-tin quay đầu bỏ chạy.

112
00:05:13,416 --> 00:05:17,777
Và tất nhiên, tên của người khổng lồ là Gô-li-át

113
00:05:17,777 --> 00:05:20,306
và tên của chàng trai chăn chiên là Đa-vít

114
00:05:20,306 --> 00:05:23,436
và lý do rằng câu chuyện đã ám ảnh tôi

115
00:05:23,436 --> 00:05:24,874
trong quá trình viết nên cuốn sách của mình

116
00:05:24,874 --> 00:05:27,966
đó là những điều tôi tưởng mình biết về câu chuyện

117
00:05:27,966 --> 00:05:30,717
hoá ra là sai.

118
00:05:30,717 --> 00:05:34,505
Trong câu chuyện, Đa-vít được coi là kẻ yếu,
đúng không ạ?

119
00:05:34,505 --> 00:05:36,642
Trong thực tế, Đa-vít và Gô-li-át

120
00:05:36,642 --> 00:05:39,623
đã bước vào ngôn ngữ như một ẩn dụ

121
00:05:39,623 --> 00:05:41,161
để chỉ về những chiến thắng bất khả

122
00:05:41,161 --> 00:05:44,272
của kẻ yếu trước kẻ mạnh hơn.

123
00:05:44,272 --> 00:05:46,462
Sao chúng ta lại gọi Đa-vít là kẻ yếu?

124
00:05:46,462 --> 00:05:49,937
Chúng ta gọi ông ấy là kẻ yếu 
vì khi đó ông ấy là một đứa trẻ,

125
00:05:49,937 --> 00:05:53,473
một kẻ bé nhỏ trong khi Gô-li-át là kẻ khổng lồ mạnh mẽ.

126
00:05:53,473 --> 00:05:55,128
Chúng ta cũng gọi ông ta là một kẻ yếu

127
00:05:55,128 --> 00:05:59,050
bởi vì Goliath là một chiến binh có kinh nghiệm,

128
00:05:59,050 --> 00:06:00,986
trong khi Đa-vít chỉ là một kẻ chăn chiên.

129
00:06:00,986 --> 00:06:03,336
Nhưng quan trọng nhất là, chúng ta gọi ông ấy là kẻ yếu

130
00:06:03,336 --> 00:06:08,346
vì tất cả những gì ông ấy có so với Gô-li-át.
Gô-li-át được trang bị với

131
00:06:08,346 --> 00:06:10,351
tất cả vũ khí hiện đại,

132
00:06:10,351 --> 00:06:12,127
áo giáp lấp lánh,

133
00:06:12,127 --> 00:06:15,962
và gươm với lao và giáo,

134
00:06:15,962 --> 00:06:19,792
Trong khi tất cả những gì Đa-vít có 
chỉ là cái trành ném đá.

135
00:06:19,792 --> 00:06:21,490
Vâng, chúng ta hãy bắt đầu có với cụm từ

136
00:06:21,490 --> 00:06:23,934
"Tất cả những gì Đa-vít có là cái trành ném đá."

137
00:06:23,934 --> 00:06:26,801
vì đó là sai lầm đầu tiên của chúng ta.

138
00:06:26,801 --> 00:06:30,358
Trong chiến tranh cổ đại, có ba loại chiến binh.

139
00:06:30,358 --> 00:06:33,789
Có kỵ binh, những người trên lưng ngựa hay xe ngựa.

140
00:06:33,789 --> 00:06:36,915
Có bộ binh hạng nặng, người lính chiến trên bộ,

141
00:06:36,915 --> 00:06:39,805
được trang bị gươm và thuẫn

142
00:06:39,805 --> 00:06:41,305
và một số loại áo giáp.

143
00:06:41,305 --> 00:06:44,533
Và có pháo binh là những cung thủ,

144
00:06:44,533 --> 00:06:46,705
nhưng, quan trọng hơn là những người ném đá.

145
00:06:46,705 --> 00:06:49,766
Những người ném đá có một túi da

146
00:06:49,766 --> 00:06:52,563
gài hai sợi dây dài,

147
00:06:52,563 --> 00:06:55,765
và họ đặt một viên đạn là một tảng đá 
hoặc một quả bóng chì

148
00:06:55,765 --> 00:06:58,886
bên trong các túi, và họ xoay nó như thế này

149
00:06:58,886 --> 00:07:01,529
rồi căng một sợi dây ra

150
00:07:01,529 --> 00:07:05,399
để kết quả là bắn viên đạn về phía trước

151
00:07:05,399 --> 00:07:08,704
hướng tới mục tiêu.

152
00:07:08,704 --> 00:07:11,439
Đó là những gì Đa-vít đã có và cần hiểu là

153
00:07:11,439 --> 00:07:14,286
cái trành ném đá không phải là cái súng cao su.

154
00:07:14,286 --> 00:07:16,905
Không phải là cái này, đúng không ạ? 
Nó không phải là đồ chơi trẻ con.

155
00:07:16,905 --> 00:07:20,730
Trong thực tế đó là một vũ khí có sức công phá cực lớn.

156
00:07:20,730 --> 00:07:23,706
Khi Đa-vít cuộn nó như thế này,

157
00:07:23,706 --> 00:07:26,935
Ông đã xoay cái trành có lẽ

158
00:07:26,935 --> 00:07:29,607
lên đến 6 hoặc 7 vòng mỗi giây,

159
00:07:29,607 --> 00:07:33,452
thế có nghĩa là khi đá bắn ra,

160
00:07:33,452 --> 00:07:35,652
nó sẽ bắn đi cực nhanh,

161
00:07:35,652 --> 00:07:37,425
có lẽ 35 mét một giây.

162
00:07:37,425 --> 00:07:40,990
Nhanh hơn nhiều so với một bóng chày

163
00:07:40,990 --> 00:07:44,623
ném đi bởi một cầu thủ bóng chày thiện nghệ.

164
00:07:44,623 --> 00:07:48,506
Không những thế, đá ở thung lũng Elah

165
00:07:48,506 --> 00:07:51,162
không phải là đá bình thường mà là đá Bari sunfat,

166
00:07:51,162 --> 00:07:54,481
mật độ đá ở đó gấp đôi mật độ đá bình thường.

167
00:07:54,481 --> 00:07:57,118
Nếu làm các tính toán đạn đạo

168
00:07:57,118 --> 00:08:01,002
để tính sức mạnh công phá của viên đá Đa-vít bắn ra

169
00:08:01,002 --> 00:08:03,323
thì nó là khoảng gần bằng lực đẩy

170
00:08:03,323 --> 00:08:06,880
của một khẩu súng ngắn [nòng súng cỡ 0.45].

171
00:08:06,880 --> 00:08:09,874
Đây là một vũ khí có sức công phá lớn.

172
00:08:09,874 --> 00:08:14,472
Độ chính xác, theo chứng lý lịch sử

173
00:08:14,472 --> 00:08:18,970
là những chiến binh ném đá có kinh nghiệm có thể

174
00:08:18,970 --> 00:08:24,993
bắn và gây thương tật thậm chí giết một mục tiêu ở khoảng cách lên đến 200 thước

175
00:08:24,993 --> 00:08:27,963
Từ những bức tranh trên thảm thời Trung cổ,
chúng ta biết rằng những chiến binh ném đá

176
00:08:27,963 --> 00:08:30,321
có khả năng bắn rơi những con chim đang bay.

177
00:08:30,321 --> 00:08:32,755
Họ bắn vô cùng chính xác.

178
00:08:32,755 --> 00:08:36,312
Khi xung trận, Đa-vít cách Gô-li-át không tới 200 thước.

179
00:08:36,312 --> 00:08:37,921
ở khá gần Gô-li-át

180
00:08:37,921 --> 00:08:41,336
Khi bắn viên đá vào Gô-li-át

181
00:08:41,336 --> 00:08:44,398
ông ấy có mục đích và tính toán

182
00:08:44,398 --> 00:08:47,101
để có thể tấn công vào điểm 
dễ bị tổn thương nhất

183
00:08:47,101 --> 00:08:48,429
ngay giữa hai con mắt của Gô-li-át

184
00:08:48,429 --> 00:08:50,445
Nếu quay trở lại lịch sử chiến tranh cổ đại,

185
00:08:50,445 --> 00:08:53,257
bạn sẽ tìm thấy rằng rất nhiều lần

186
00:08:53,257 --> 00:08:57,260
chiến binh ném đá là nhân tố quyết định
trong cuộc chiến chống lại bộ binh

187
00:08:57,260 --> 00:09:02,285
trong trận đánh này hay trận chiến khác.

188
00:09:02,285 --> 00:09:06,181
Vậy Goliath là chiến binh gì? 
Ông ta là bộ binh hạng nặng,

189
00:09:06,181 --> 00:09:11,380
và ông ấy hy vọng rằng khi thách thức
dân Israel bằng một trận song đấu

190
00:09:11,380 --> 00:09:15,235
với một bộ binh hạng nặng khác

191
00:09:15,235 --> 00:09:17,406
Khi ông nói, "Hãy đến đây để ta

192
00:09:17,406 --> 00:09:20,358
lấy thây ngươi làm mồi cho chim trời và muông thú"

193
00:09:20,358 --> 00:09:22,358
cụm từ khóa là "Hãy đến đây"

194
00:09:22,358 --> 00:09:24,496
Hãy đến trước mặt ta vì chúng ta sẽ chiến đấu,

195
00:09:24,496 --> 00:09:26,207
giáp lá cà, như thế này.

196
00:09:26,207 --> 00:09:28,335
Sau-lơ cũng nghĩ tương tự.

197
00:09:28,335 --> 00:09:30,694
Đa-vít nói, "Tôi muốn chiến đấu với Gô-li-át!"

198
00:09:30,694 --> 00:09:32,515
và Sau-lơ cố cấp cho ông ấy áo giáp,

199
00:09:32,515 --> 00:09:35,242
bởi vì Sau-lơ nghĩ, "Ồ, khi nói "chiến đấu với Gô-li-át','

200
00:09:35,242 --> 00:09:38,509
là muốn nói 'sẽ cùng quyết đấu giáp lá cà!'

201
00:09:38,509 --> 00:09:40,697
bộ binh đấu với bộ binh."

202
00:09:40,697 --> 00:09:43,671
Nhưng Đa-vít hoàn toàn không nghĩ thế.

203
00:09:43,671 --> 00:09:46,222
Ông sẽ không chiến đấu như vậy. Tại sao?

204
00:09:46,222 --> 00:09:49,230
Ông là một người chăn chiên và cả đời mình

205
00:09:49,230 --> 00:09:53,443
ông đã dùng đến cái trành ném đá 
để bảo vệ đàn chiên khỏi sư tử và chó sói.

206
00:09:53,443 --> 00:09:55,193
Đó chính là sức mạnh của Đa-vít.

207
00:09:55,193 --> 00:09:57,725
Vì vậy người chăn chiên này đã dạn dày kinh nghiệm

208
00:09:57,725 --> 00:09:59,764
trong việc sử dụng một vũ khí có sức công phá lớn

209
00:09:59,764 --> 00:10:02,158
để chống lại tên khổng lồ kềnh càng

210
00:10:02,158 --> 00:10:05,458
đang mang trên mình bộ áo giáp nặng hàng trăm cân

211
00:10:05,458 --> 00:10:06,959
và các loại vũ khí nặng nề

212
00:10:06,959 --> 00:10:10,056
chỉ có ích trong cuộc đấu ở cự ly gần.

213
00:10:10,056 --> 00:10:14,793
Gô-li-át chỉ là một chú vịt bị động. 
Ông ta chẳng có cơ may chiến thắng.

214
00:10:14,793 --> 00:10:17,599
Vậy tại sao chúng ta vẫn gọi Đa-vít là yếu,

215
00:10:17,599 --> 00:10:23,423
và tại sao chúng ta vẫn coi chiến thắng của ông
là một chiến thắng lạ kỳ?

216
00:10:23,423 --> 00:10:26,263
Có là một phần nữa cũng rất quan trọng.

217
00:10:26,263 --> 00:10:29,661
Chúng ta không chỉ hiểu lầm Đa-vít

218
00:10:29,661 --> 00:10:31,566
và sự lựa chọn vũ khí của ông ta.

219
00:10:31,566 --> 00:10:34,905
mà cũng hiểu sai Gô-li-át một cách trầm trọng

220
00:10:34,905 --> 00:10:38,139
Gô-li-át không hoàn toàn giống như mọi người hình dung.

221
00:10:38,139 --> 00:10:42,127
Kinh Thánh chép lại nhiều điều gợi ý cho chúng ta

222
00:10:42,127 --> 00:10:44,932
tuy theo cách nghĩ trước đây là khá khó hiểu

223
00:10:44,932 --> 00:10:48,709
và không tương ứng với hình ảnh 
của chiến binh hùng mạnh này.

224
00:10:48,709 --> 00:10:52,086
Mở đầu, Kinh Thánh nói rằng Gô-li-át

225
00:10:52,086 --> 00:10:56,051
đi xuống trũng và có viên sĩ quan đi trước hắn.

226
00:10:56,051 --> 00:10:58,260
Điều này thật lạ, phải không?

227
00:10:58,260 --> 00:11:00,390
Chiến binh hùng mạnh này

228
00:11:00,390 --> 00:11:03,197
thách một trận song đấu với dân Israel

229
00:11:03,197 --> 00:11:05,909
vậy mà sao lại phải có người dẫn đường,

230
00:11:05,909 --> 00:11:08,959
giả sử một viên sĩ quan là một chàng trai trẻ,

231
00:11:08,959 --> 00:11:11,421
đi cùng Gô-li-at đến điểm quyết đấu?

232
00:11:11,421 --> 00:11:15,775
Thứ hai là, câu chuyện trong Kinh Thánh lưu ý đặc biệt

233
00:11:15,775 --> 00:11:18,864
đến cách di chuyển chậm chạp của Gô-li-át,

234
00:11:18,864 --> 00:11:20,890
lại một điều lạ nữa dùng để mô tả

235
00:11:20,890 --> 00:11:24,940
một chiến binh hùng mạnh nhất vào thời đó.

236
00:11:24,940 --> 00:11:26,763
Còn một điều cực kỳ lạ lùng nữa là

237
00:11:26,763 --> 00:11:30,575
phải mất bao lâu Gô-li-át mới phản ứng

238
00:11:30,575 --> 00:11:32,571
mới nhìn ra Đa-vít.

239
00:11:32,571 --> 00:11:35,349
Vì vậy khi Đa-vít xuống núi,

240
00:11:35,349 --> 00:11:39,286
rõ ràng là không hề định đấu giáp lá cà.

241
00:11:39,286 --> 00:11:41,254
Không có dấu hiệu gì ở anh ta tỏ ra là

242
00:11:41,254 --> 00:11:43,288
"Ta sẽ đấu với ngươi theo cách này."

243
00:11:43,288 --> 00:11:45,019
Ông ta thậm chí còn không mang gươm.

244
00:11:45,019 --> 00:11:47,701
Tại sao Gô-li-át không phản ứng gì cả?

245
00:11:47,701 --> 00:11:51,929
Có vẻ như ông ta đã không để ý đến
những diễn biến xảy ra hôm đó.

246
00:11:51,929 --> 00:11:55,876
Rồi lại buông một câu lạ lùng với Đa-vít:

247
00:11:55,876 --> 00:12:00,171
"Bộ mầy cho tao là chó hay sao
mà cầm gậy đến với tao?"

248
00:12:00,171 --> 00:12:03,994
Gậy? Đa-vít chỉ có một cây gậy.

249
00:12:03,994 --> 00:12:06,253
Vâng, hóa ra là

250
00:12:06,253 --> 00:12:09,294
trong những năm qua, trong cộng đồng y tế
có rất nhiều suy đoán

251
00:12:09,294 --> 00:12:11,820
về việc liệu rằng

252
00:12:11,820 --> 00:12:14,709
đã nhầm lẫn cơ bản gì về Gô-li-át hay không

253
00:12:14,709 --> 00:12:18,118
đã nỗ lực để hiểu được những điều quả là rất dị thường

254
00:12:18,118 --> 00:12:19,280
Đã có nhiều bài viết.

255
00:12:19,280 --> 00:12:23,274
Bài đầu tiên vào năm 1960 trong Tạp chí Y tế Indiana,

256
00:12:23,274 --> 00:12:25,629
bắt đầu một chuỗi suy đoán

257
00:12:25,629 --> 00:12:28,752
khởi đầu với một lời giải thích 
cho chiều cao của Gô-li-át.

258
00:12:28,752 --> 00:12:31,675
Đầu và vai của Gô-li-át cao hơn

259
00:12:31,675 --> 00:12:33,837
tất cả các những người đồng lứa với ông
trong thời kỳ đó,

260
00:12:33,837 --> 00:12:37,819
và thường là, khi một ai đó khác xa với chuẩn thường

261
00:12:37,819 --> 00:12:39,416
luôn có một lời giải thích cho nó.

262
00:12:39,416 --> 00:12:42,649
Các hình thức phổ biến nhất của chứng khổng lồ

263
00:12:42,649 --> 00:12:45,384
là bệnh to cực,

264
00:12:45,384 --> 00:12:48,287
và bệnh to cực gây ra bởi một khối u lành tính

265
00:12:48,287 --> 00:12:50,790
trên tuyến yên

266
00:12:50,790 --> 00:12:53,506
gây dư thừa các hormone tăng trưởng.

267
00:12:53,506 --> 00:12:57,065
Và trong suốt lịch sử, nhiều người khổng lồ nổi tiếng

268
00:12:57,065 --> 00:12:58,834
đều bị bệnh to cực.

269
00:12:58,834 --> 00:13:00,898
Người cao nhất mọi thời đại

270
00:13:00,898 --> 00:13:02,465
tên là Robert Wadlow

271
00:13:02,465 --> 00:13:05,516
vẫn còn phát triển khi anh ta qua đời ở tuổi 24.

272
00:13:05,516 --> 00:13:08,405
và anh ta cao 8 foot 11 (2m7)

273
00:13:08,405 --> 00:13:09,819
Anh ta bị bệnh to cực.

274
00:13:09,819 --> 00:13:12,354
Bạn có nhớ đô vật André khổng lồ?

275
00:13:12,354 --> 00:13:14,037
Ông ấy rất nổi tiếng. Ông bị bệnh to cực.

276
00:13:14,037 --> 00:13:18,576
Thậm chí có suy đoán rằng 
Abraham Lincoln cũng bị to cực.

277
00:13:18,576 --> 00:13:19,654
Bất cứ ai cao một cách bất thường

278
00:13:19,654 --> 00:13:22,407
chúng ta cũng nghĩ ngay đến bệnh này.

279
00:13:22,407 --> 00:13:26,402
Và bệnh to cực có một ảnh hưởng đặc trưng

280
00:13:26,402 --> 00:13:27,627
luôn đi kèm là

281
00:13:27,627 --> 00:13:31,189
ảnh hưởng đến thị lực.

282
00:13:31,189 --> 00:13:34,485
Các khối u tuyến yên, khi phát triển,

283
00:13:34,485 --> 00:13:38,533
thường bắt đầu chèn lên 
các dây thần kinh thị giác trong não

284
00:13:38,533 --> 00:13:41,037
khiến người bị bệnh to cực

285
00:13:41,037 --> 00:13:46,508
sẽ nhìn một thành hai hoặc cận thị nặng.

286
00:13:46,508 --> 00:13:49,101
Vì vậy, khi người ta bắt đầu suy đoán

287
00:13:49,101 --> 00:13:52,332
về những bất thường ở Gô-li-át,

288
00:13:52,332 --> 00:13:53,243
họ đã nói rằng, "Chờ chút,

289
00:13:53,243 --> 00:13:56,433
hắn ta trông và nghe có vẻ cực kỳ giống

290
00:13:56,433 --> 00:13:58,006
một người bị bệnh to cực."

291
00:13:58,006 --> 00:14:00,990
Điều này sẽ giải thích rất nhiều 
những điều quá ư lạ lùng

292
00:14:00,990 --> 00:14:03,117
trong hành vi của hắn ngày hôm đó.

293
00:14:03,117 --> 00:14:04,938
Tại sao hắn di chuyển chậm đến thế

294
00:14:04,938 --> 00:14:08,466
và đã phải được hộ tống xuống đáy thung lũng

295
00:14:08,466 --> 00:14:09,825
bởi một binh sĩ?

296
00:14:09,825 --> 00:14:12,813
Bởi vì hắn không thể tự đi được.

297
00:14:12,813 --> 00:14:16,070
Tại sao hắn không nhìn ra Đa-vít

298
00:14:16,070 --> 00:14:18,719
không hiểu rằng Đa-vít sẽ không đấu giáp lá cà với mình

299
00:14:18,719 --> 00:14:20,866
cho đến tận thời khắc cuối cùng?

300
00:14:20,866 --> 00:14:23,375
Bởi vì hắn không thể nhìn thấy anh ta.

301
00:14:23,375 --> 00:14:26,692
Khi hắn nói, "Hãy đến đây để ta lấy thây ngươi

302
00:14:26,692 --> 00:14:29,188
làm mồi cho chim trời và muông thú"

303
00:14:29,188 --> 00:14:33,832
cụm từ "Hãy đến đây" cho thấy phần nào
sự yếu thế của Goliath

304
00:14:33,832 --> 00:14:36,816
Hãy đến đây vì ta không thể nhìn thấy ngươi.

305
00:14:36,816 --> 00:14:42,030
Và rồi, "Bộ tao là chó hay sao mà mày cầm gậy đến với tao?"

306
00:14:42,030 --> 00:14:47,360
Hắn thấy hai cây gậy trong khi Đa-vít chỉ có một.

307
00:14:47,360 --> 00:14:50,324
Dân Israel trên núi

308
00:14:50,324 --> 00:14:52,521
nhìn xuống và nghĩ rằng ông ta

309
00:14:52,521 --> 00:14:55,632
là kẻ thù lớn mạnh mẽ phi thường.

310
00:14:55,632 --> 00:14:57,608
Điều họ không hiểu đó là

311
00:14:57,608 --> 00:15:00,905
chính nguồn sức mạnh ấy

312
00:15:00,905 --> 00:15:04,660
cũng là nguồn gốc của điểm yếu lớn nhất của ông ta.

313
00:15:04,660 --> 00:15:06,617
Tôi nghĩ qua điều này,

314
00:15:06,617 --> 00:15:09,822
có một bài học rất quan trọng cho tất cả chúng ta.

315
00:15:09,822 --> 00:15:13,684
Những người khổng lồ không lớn lao, hùng mạnh
như vẻ ngoài ta thấy.

316
00:15:13,684 --> 00:15:17,173
Và đôi khi, một cậu bé chăn chiên 
lại có một cái ná giấu trong túi của mình.

317
00:15:17,173 --> 00:15:18,960
Xin cảm ơn.

318
00:15:18,960 --> 00:15:23,345
(Vỗ tay)