0:00:06.677,0:00:11.425
Mamy w swoim ciele fabrykę,[br]która waży około 1,4 kg

0:00:11.425,0:00:14.340
i pracuje 24 godziny na dobę.

0:00:14.340,0:00:18.022
To wątroba, najcięższy, [br]a zarazem jeden z najważniejszych

0:00:18.022,0:00:20.003
organów wewnętrznych.

0:00:20.003,0:00:23.690
Ten pracowity gruczoł[br]służy jednocześnie jako magazyn,

0:00:23.690,0:00:25.492
ośrodek produkcyjny

0:00:25.492,0:00:27.567
i zakład przetwórczy.

0:00:27.567,0:00:31.080
Każda z tych funkcji obejmuje [br]tak wiele podzadań,

0:00:31.080,0:00:35.429
że bez wątroby nasze ciało [br]po prostu przestałoby funkcjonować.

0:00:35.429,0:00:38.876
Jedną z głównych ról wątroby[br]jest filtrowanie krwi,

0:00:38.876,0:00:42.415
dostarczanej w regularnych [br]odstępach czasu z dwóch źródeł:

0:00:42.415,0:00:45.542
tętnicy wątrobowej,[br]doprowadzającej krew z serca

0:00:45.542,0:00:49.165
i żyły wrotnej, [br]doprowadzającej krew z jelit.

0:00:49.165,0:00:51.872
Do wątroby dostarczane są[br]składniki odżywcze,

0:00:51.872,0:00:54.563
które są sortowane, [br]przetwarzane i magazynowane

0:00:54.563,0:00:58.011
za pomocą tysięcy malutkich [br]wewnętrznych przetwórni,

0:00:58.011,0:01:00.033
zwanych zrazikami wątrobowymi.

0:01:00.033,0:01:03.711
Razem z krwią dostarczany jest tlen[br]niezbędny do funkcjonowania wątroby.

0:01:03.711,0:01:05.855
Krew napływająca z jelit

0:01:05.855,0:01:08.076
zawiera węglowodany, tłuszcze,

0:01:08.076,0:01:10.465
witaminy i inne składniki odżywcze

0:01:10.465,0:01:13.084
ze zjadanego pożywienia.

0:01:13.084,0:01:15.189
Są one przetwarzane w różny sposób.

0:01:15.189,0:01:20.265
Węglowodany są rozkładane na cukry,

0:01:20.265,0:01:21.844
będące źródłem energii,

0:01:21.844,0:01:24.664
kiedy przefiltrowana krew [br]trafia z powrotem z wątroby.

0:01:24.664,0:01:26.684
Czasami zostają składniki odżywcze,

0:01:26.684,0:01:28.768
których ciało nie potrzebuje od zaraz.

0:01:28.768,0:01:33.226
Wtedy wątroba je zatrzymuje i magazynuje.

0:01:33.867,0:01:35.920
Działa jak spiżarnia, do której ciało

0:01:35.920,0:01:39.077
może sięgnąć, gdy składniki odżywcze[br]znów będą mu potrzebne.

0:01:39.077,0:01:43.102
Krew wpływająca do wątroby[br]nie zawsze zawiera dobre rzeczy.

0:01:43.102,0:01:47.607
Zawiera też toksyny i produkty [br]uboczne, których ciało nie może użyć.

0:01:47.607,0:01:50.167
Wątroba bacznie im się przygląda.[br]

0:01:50.167,0:01:52.409
Bezużyteczne lub toksyczne związki

0:01:52.409,0:01:55.701
przekształca w produkty[br]nieszkodliwe dla ciała,

0:01:55.701,0:01:58.128
albo izoluje i odsyła

0:01:58.128,0:02:01.563
przez nerki i jelita na zewnątrz.

0:02:01.563,0:02:04.044
Nie nazywalibyśmy wątroby fabryką,

0:02:04.044,0:02:06.707
gdyby czegoś nie produkowała.

0:02:06.707,0:02:09.683
Ten organ wytwarza wszystko,[br]od białek osocza krwi,

0:02:09.683,0:02:12.982
które przenoszą kwasy tłuszczowe [br]i ułatwiają krzepnięcie krwi,

0:02:12.982,0:02:16.055
po cholesterol, który bierze udział[br]w produkcji hormonów.

0:02:16.055,0:02:19.850
Wątroba produkuje też witaminę D[br]i substancje ułatwiające trawienie.

0:02:19.850,0:02:22.724
Jednym z najważniejszych [br]produktów jest żółć.

0:02:22.724,0:02:24.965
Działając jak przyjazna [br]środowisku przetwórnia,

0:02:24.965,0:02:27.483
wątroba, wykorzystując hepatocyty,

0:02:27.483,0:02:31.771
przekształca toksyczne odpady[br]w gorzką, zielonkawą wydzielinę.

0:02:31.771,0:02:36.022
Wyprodukowana żółć dostaje się kanalikami [br]do małego pojemnika pod wątrobą,

0:02:36.022,0:02:37.650
zwanego pęcherzykiem żółciowym.

0:02:37.650,0:02:40.054
Następnie jest wydzielana do dwunastnicy,

0:02:40.054,0:02:45.194
gdzie pomaga rozkładać tłuszcze, zabijać [br]zarazki i neutralizować soki trawienne.

0:02:45.194,0:02:48.940
Żółć pomaga też wątrobie [br]pozbyć się innych toksyn

0:02:48.940,0:02:50.292
i produktów ubocznych.

0:02:50.292,0:02:51.374
Jak widzicie,

0:02:51.374,0:02:53.909
wątroba to niezwykle sprawny organ,

0:02:53.909,0:02:56.549
spełniający liczne zadania.

0:02:56.549,0:02:59.132
Żeby tak skomplikowany system [br]sprawnie działał,

0:02:59.132,0:03:01.192
trzeba utrzymywać go w dobrej kondycji

0:03:01.192,0:03:04.380
i nie przeciążać nadmierną ilością toksyn.

0:03:04.380,0:03:07.971
Nie możemy sobie pozwolić [br]na zamknięcie tej fabryki.