0:00:06.677,0:00:11.425
In je lichaam zit een fabriekje[br]dat zo'n 1,4 kg weegt

0:00:11.425,0:00:14.340
en 24 uur per dag actief is.

0:00:14.340,0:00:18.022
Dit is je lever,[br]het zwaarste orgaan in je lichaam,

0:00:18.022,0:00:20.003
en één van de belangrijkste.

0:00:20.003,0:00:23.690
Dit nijverige orgaan[br]functioneert zowel als pakhuis,

0:00:23.690,0:00:25.492
productiecentrum,

0:00:25.492,0:00:27.567
en verwerkingsbedrijf.

0:00:27.567,0:00:31.080
Elk van deze functies heeft[br]zoveel belangrijke deeltaken,

0:00:31.080,0:00:35.429
dat zonder de lever ons lichaam[br]zou stoppen met werken.

0:00:35.429,0:00:38.876
Een van de belangrijkste functies[br]is het filtreren van het bloed.

0:00:38.876,0:00:42.415
Dat wordt regelmatig aangeleverd[br]vanuit twee bronnen:

0:00:42.415,0:00:45.542
de leverslagader levert bloed[br]vanuit het hart aan,

0:00:45.542,0:00:49.165
en de leverpoortader levert het[br]vanuit de darmen aan.

0:00:49.165,0:00:51.872
Deze aanvoer vult de lever[br]met voedingsstoffen,

0:00:51.872,0:00:54.563
die hij dan sorteert,[br]verwerkt en opslaat

0:00:54.563,0:00:58.011
met behulp van duizenden[br]interne verwerkingsbedrijfjes:

0:00:58.011,0:01:00.033
de leverkwabjes.

0:01:00.033,0:01:03.711
Beide bloedstromen voeren ook [br]de nodige zuurstof aan.

0:01:03.711,0:01:05.855
Het bloed dat ontvangen wordt[br]vanuit de darmen

0:01:05.855,0:01:08.076
bevat koolhydraten, vetten,

0:01:08.076,0:01:11.120
vitamines, en andere[br]opgeloste voedingsstoffen

0:01:11.120,0:01:13.084
afkomstig uit je eten.

0:01:13.084,0:01:15.189
Ze moeten alle verschillend [br]verwerkt worden.

0:01:15.189,0:01:16.635
Koolhydraten worden afgebroken

0:01:16.635,0:01:19.694
door de lever[br]en omgezet tot suikers

0:01:19.694,0:01:24.134
bruikbaar als energie als [br]het gefilterde bloed afgevoerd wordt.

0:01:24.134,0:01:26.684
Soms houdt het lichaam[br]voedingstoffen over

0:01:26.684,0:01:28.768
die niet meteen nodig zijn.

0:01:28.768,0:01:31.426
Als dat gebeurt,[br]houdt de lever er wat achter,

0:01:31.426,0:01:33.867
en slaat ze op[br]in zijn magazijn.

0:01:33.867,0:01:35.920
Dit magazijn werkt als een voorraadkast

0:01:35.920,0:01:39.077
voor de toekomst als het lichaam[br]voedingstoffen nodig heeft.

0:01:39.077,0:01:43.102
Maar het bloed dat de lever instroomt,[br]bevat niet alleen goede stofjes.

0:01:43.102,0:01:47.607
Het bevat ook toxines[br]en afvalproducten die niet nuttig zijn.

0:01:47.607,0:01:50.113
De lever houdt deze[br]nauwlettend in het oog.

0:01:50.113,0:01:52.409
Als hij een nutteloze[br]of giftige stof bespeurt,

0:01:52.409,0:01:55.701
wordt deze omgezet in een voor het lichaam[br]onschadelijk product

0:01:55.701,0:01:58.128
of wordt deze eruit gepikt en afgevoerd,

0:01:58.128,0:02:01.563
langs de nieren en de darmen[br]om uitgescheiden te worden.

0:02:01.563,0:02:04.044
We zouden de lever natuurlijk[br]geen fabriek noemen

0:02:04.044,0:02:06.707
als er niet ook dingen gemaakt worden.

0:02:06.707,0:02:09.963
Dit orgaan maakt alles[br]van bloedplasma-eiwitten

0:02:09.963,0:02:12.982
die vetzuren vervoeren[br]en bloedstolsel vormen,

0:02:12.982,0:02:16.055
tot de cholesterol[br]waarmee het lichaam hormonen maakt.

0:02:16.055,0:02:19.850
Hij maakt ook vitamine D[br]en stoffen die de vertering bevorderen.

0:02:19.850,0:02:22.724
Maar één van de belangrijkste[br]producten is gal.

0:02:22.724,0:02:24.965
Als een milieuvriendelijke[br]zuiveringsinstallatie,

0:02:24.965,0:02:27.483
gebruikt de lever cellen[br]die hepatocyten heten

0:02:27.483,0:02:31.771
om giftige afvalproducten om te zetten[br]in een bittere, groenige vloeistof.

0:02:31.771,0:02:36.022
Na productie stroomt de gal naar buiten[br]naar een opslagruimte,

0:02:36.022,0:02:37.650
de galblaas.

0:02:37.650,0:02:40.054
Daarna sijpelt het de darmen in

0:02:40.054,0:02:45.194
om daar vetten af te breken, microbes[br]te doden en maagzuur te neutraliseren.

0:02:45.194,0:02:48.940
Gal voert ook andere toxines[br]en afvalproducten van de lever af,

0:02:48.940,0:02:50.292
het lichaam uit.

0:02:50.292,0:02:51.374
Zoals je ziet,

0:02:51.374,0:02:53.909
is de lever een extreem[br]efficiënt industrieterrein,

0:02:53.909,0:02:56.549
dat meerdere taken uitvoert [br]die elkaar ondersteunen.

0:02:56.549,0:02:59.962
Maar zo'n ingewikkeld systeem[br]moet gesmeerd gehouden worden

0:02:59.962,0:03:01.192
door gezond te blijven,

0:03:01.192,0:03:04.380
en hem niet te overladen[br]met meer toxines dan hij aankan.

0:03:04.380,0:03:07.971
Dit is een fabriek[br]die gewoon niet gesloten kan worden.