WEBVTT

00:00:00.315 --> 00:00:02.572
Mając 10 lat

00:00:02.572 --> 00:00:04.271
byłam na kempingu z ojcem

00:00:04.271 --> 00:00:07.031
w Górach Adirondack, w dzikiej okolicy

00:00:07.031 --> 00:00:10.026
północnej części stanu Nowy Jork.

00:00:10.026 --> 00:00:11.467
Był piękny dzień.

00:00:11.467 --> 00:00:13.469
Las błyszczał.

00:00:13.469 --> 00:00:16.993
Dzięki słońcu liście błyszczały jak witraże

00:00:16.993 --> 00:00:20.198
i gdyby nie wydeptana ścieżka,

00:00:20.198 --> 00:00:21.602
można by udawać,

00:00:21.602 --> 00:00:25.164
że jesteśmy pierwszymi ludźmi na tej ziemi.

NOTE Paragraph

00:00:25.164 --> 00:00:26.815
Dotarliśmy do obozowiska.

00:00:26.815 --> 00:00:28.782
Była to szopa na urwisku

00:00:28.782 --> 00:00:31.478
z widokiem na krystaliczne, piękne jezioro.

00:00:31.478 --> 00:00:34.174
Wówczas odkryłam coś przerażąjacego.

00:00:34.174 --> 00:00:37.272
Za szopą było wysypisko śmieci,

00:00:37.272 --> 00:00:38.730
jakieś 3,5 metra kwadratowego,

00:00:38.730 --> 00:00:41.043
z gnijącymi ogryzkami,

00:00:41.043 --> 00:00:42.790
kulkami z folii aluminiowej

00:00:42.790 --> 00:00:44.539
i starą tenisówką.

00:00:44.539 --> 00:00:47.110
Byłam zdumiona,

00:00:47.110 --> 00:00:50.542
bardzo zła i zdezorientowana.

00:00:50.542 --> 00:00:52.124
Biwakowicze byli zbyt leniwi,

00:00:52.124 --> 00:00:54.082
by zabrać, to co przynieśli.

00:00:54.082 --> 00:00:57.927
Myśleli, że kto po nich posprząta?

NOTE Paragraph

00:00:57.927 --> 00:00:59.836
To pytanie zostało ze mną

00:00:59.836 --> 00:01:01.803
w prostszej formie.

00:01:01.803 --> 00:01:04.179
Kto po nas sprząta?

00:01:04.179 --> 00:01:05.601
W jakimkolwiek układzie

00:01:05.601 --> 00:01:07.308
i w jakimkolwiek miejscu,

00:01:07.308 --> 00:01:09.898
kto sprząta po nas w Stambule?

00:01:09.898 --> 00:01:12.154
Kto sprząta w Rio

00:01:12.154 --> 00:01:14.683
czy Paryżu czy Londynie?

00:01:14.683 --> 00:01:16.255
Tu w Nowym Jorku

00:01:16.255 --> 00:01:18.847
sprząta po nas Wydział Komunalny.

00:01:18.847 --> 00:01:21.517
11 tysięcy ton śmieci

00:01:21.517 --> 00:01:25.879
i 2000 ton rzeczy do recyklingu codziennie.

00:01:25.879 --> 00:01:28.512
Chciałam poznać ich osobiście,

00:01:28.512 --> 00:01:31.358
chciałam dowiedzieć się, kto to robi.

00:01:31.358 --> 00:01:33.877
Jak to jest, nosić ubranie robocze

00:01:33.877 --> 00:01:35.531
i radzić sobie z tym ciężarem?

NOTE Paragraph

00:01:35.531 --> 00:01:38.184
Rozpoczęłam z nimi projekt badawczy.

00:01:38.184 --> 00:01:40.723
Jeździłam śmieciarką, robiłam obchód

00:01:40.723 --> 00:01:43.132
i pytałam ludzi w biurach i instytucjach

00:01:43.132 --> 00:01:44.639
w całym mieście

00:01:44.639 --> 00:01:46.378
i wiele się dowiedziałam,

00:01:46.378 --> 00:01:48.727
lecz wciąż byłam osobą z zewnątrz.

00:01:48.727 --> 00:01:50.605
Musiałam drążyć głębiej,

NOTE Paragraph

00:01:50.605 --> 00:01:53.721
więc zatrudniłam się 
jako pracownik komunalny.

00:01:53.721 --> 00:01:56.368
Kierowałam śmieciarką.

00:01:56.368 --> 00:01:59.513
Obsługiwałam mechaniczne zamiatarki
i pługi śnieżne.

00:01:59.513 --> 00:02:01.412
Był to niezwykły przywilej

00:02:01.412 --> 00:02:04.019
i cudowna nauka.

NOTE Paragraph

00:02:04.019 --> 00:02:06.171
Wszyscy pytają o smród.

00:02:06.171 --> 00:02:09.231
Jest, ale nie tak przytłaczający, jak myślicie.

00:02:09.231 --> 00:02:10.745
Kiedy było naprawdę źle,

00:02:10.745 --> 00:02:13.421
szybko się przyzwyczajałam.

00:02:13.421 --> 00:02:16.618
Dłużej zajmuje przyzwyczajanie się 
do ciężarów.

00:02:16.618 --> 00:02:18.905
Znałam ludzi, którzy pracowali wiele lat,

00:02:18.905 --> 00:02:21.490
a fizycznie wciąż 
nie dopasowali się do obciążeń,

00:02:21.490 --> 00:02:23.571
do radzenia sobie

00:02:23.571 --> 00:02:26.550
z tonami śmieci w każdym tygodniu.

NOTE Paragraph

00:02:26.550 --> 00:02:28.734
Istnieje też zagrożenie.

00:02:28.734 --> 00:02:31.206
Według Biura Statystyk,

00:02:31.206 --> 00:02:33.408
służby sanitarne to jeden z 10

00:02:33.408 --> 00:02:35.300
najniebezpieczniejszych zawodów w kraju.

00:02:35.300 --> 00:02:37.051
Dowiedziałam się, dlaczego.

00:02:37.051 --> 00:02:38.472
Pracujesz wśród ruchu ulicznego,

00:02:38.472 --> 00:02:39.433
pędzących pojazdów.

00:02:39.433 --> 00:02:41.317
Chcą cię ominąć,

00:02:41.317 --> 00:02:43.367
często nie zwracają uwagi.

00:02:43.367 --> 00:02:45.193
To kiepsko dla pracownika.

00:02:45.193 --> 00:02:47.353
Same śmieci są pełne niebezpieczeństw.

00:02:47.353 --> 00:02:49.372
Często wylatują ze śmieciarki

00:02:49.372 --> 00:02:51.453
i wyrządzają duże szkody.

NOTE Paragraph

00:02:51.453 --> 00:02:54.268
Odpady są też bezlitosne.

00:02:54.268 --> 00:02:55.579
Gdy zejdziesz z chodnika

00:02:55.579 --> 00:02:58.428
i spojrzysz na miasto zza śmieciarki,

00:02:58.428 --> 00:03:00.214
zrozumiesz, że śmieci

00:03:00.214 --> 00:03:02.831
są jak siła natury.

00:03:02.831 --> 00:03:05.287
Wciąż ich przybywa.

00:03:05.287 --> 00:03:08.766
To jak oddychanie czy krążenie.

00:03:08.766 --> 00:03:11.811
Wciąż są w ruchu.

NOTE Paragraph

00:03:11.811 --> 00:03:13.859
Istnieje też napiętnowanie..

00:03:13.859 --> 00:03:16.775
Wkładając kombinezon stajesz się niewidzialny,

00:03:16.775 --> 00:03:19.079
póki ktoś się na coś nie wkurzy:

00:03:19.079 --> 00:03:21.394
że zablokowałeś ruch śmieciarką,

00:03:21.394 --> 00:03:24.045
że zatrzymałeś się za blisko domu

00:03:24.045 --> 00:03:27.159
lub że pijesz kawę w ich barze.

00:03:27.159 --> 00:03:29.569
Podejdą, wyśmieją cię

00:03:29.569 --> 00:03:32.831
i powiedzą, że cię tu nie chcą.

00:03:32.831 --> 00:03:35.263
Uważam to piętno za szczególnie ironiczne,

00:03:35.263 --> 00:03:38.574
bo wierzę, że pracownicy komunalni

00:03:38.574 --> 00:03:40.254
są najważniejszą siłą roboczą

00:03:40.254 --> 00:03:43.278
na ulicach miast z trzech powodów.

00:03:43.278 --> 00:03:46.060
To główni strażnicy zdrowia publicznego.

00:03:46.060 --> 00:03:48.466
Gdyby nie wywozili śmieci

00:03:48.466 --> 00:03:50.740
wydajnie każdego dnia,

00:03:50.740 --> 00:03:53.451
zaczęłyby wyłazić z kontenerów

00:03:53.451 --> 00:03:57.177
i zagroziłyby nam

00:03:57.177 --> 00:03:58.351
w realny sposób.

00:03:58.351 --> 00:04:01.322
Choroby, które trzymamy w szachu od lat,

00:04:01.322 --> 00:04:04.228
wybuchłyby i zaczęły nam szkodzić.

00:04:04.228 --> 00:04:05.900
Gospodarka potrzebuje śmieciarzy.

00:04:05.900 --> 00:04:08.826
Gdybyśmy nie mogli wyrzucać staroci,

00:04:08.826 --> 00:04:10.716
nie byłoby miejsca na nowe rzeczy.

00:04:10.716 --> 00:04:12.785
Zatem napęd dla ekonomii zaczyna się,

00:04:12.785 --> 00:04:15.714
gdy kończy się konsumpcja.

00:04:15.714 --> 00:04:19.778
Nie bronię kapitalizmu, wskazuję tylko
na istniejący związek.

00:04:19.778 --> 00:04:21.766
I jeszcze to, co nazywam

00:04:21.766 --> 00:04:25.978
naszą przeciętną, konieczną,
codzienną szybkością.

00:04:25.978 --> 00:04:27.027
Rozumiem tu prędkość

00:04:27.027 --> 00:04:29.279
z jaką się poruszamy

00:04:29.279 --> 00:04:31.411
we współczesnym świecie i epoce.

00:04:31.411 --> 00:04:36.755
Nie martwimy się naprawą, czyszczeniem,

00:04:36.755 --> 00:04:39.392
noszeniem kubków, reklamówek

00:04:39.392 --> 00:04:40.877
czy butelek z wodą.

00:04:40.877 --> 00:04:43.556
Używamy ich, wyrzucamy i zapominamy,

00:04:43.556 --> 00:04:45.336
bo wiemy, że są ludzie,

00:04:45.336 --> 00:04:48.356
którzy się nimi zajmą.

NOTE Paragraph

00:04:48.356 --> 00:04:50.803
Chcę zasugerować dziś kilka sposobów

00:04:50.803 --> 00:04:55.317
myślenia o pracy komunalnej,

00:04:55.317 --> 00:04:57.791
które pomogą usunąć piętno

00:04:57.791 --> 00:05:00.022
i dopuścić śmieciarzy do debaty

00:05:00.022 --> 00:05:05.612
o zarządzaniu miastem,
aby było zrównoważone i ludzkie.

00:05:05.612 --> 00:05:09.773
Ich praca to rytuał.

00:05:09.773 --> 00:05:12.234
Są na ulicach codziennie, 
w swoim rytmie.

00:05:12.234 --> 00:05:14.295
W wielu miastach noszą kombinezony.

00:05:14.295 --> 00:05:16.164
Wiesz, kiedy się ich spodziewać.

00:05:16.164 --> 00:05:20.087
Ich praca pozwala nam pracować.

00:05:20.087 --> 00:05:22.878
Są formą zabezpieczenia.

00:05:22.878 --> 00:05:24.615
Przepływ, który utrzymują

00:05:24.615 --> 00:05:26.605
chroni nas przed nami samymi,

00:05:26.605 --> 00:05:29.242
przed naszymi śmieciami, odpadami.

00:05:29.242 --> 00:05:32.500
Ten przepływ trzeba stale podtrzymywać,

00:05:32.500 --> 00:05:34.133
choćby nie wiem co.

NOTE Paragraph

00:05:34.133 --> 00:05:37.857
Nazajutrz po 11 września 2001

00:05:37.857 --> 00:05:41.144
usłyszałam warkot śmieciarki na ulicy

00:05:41.144 --> 00:05:43.456
Z dzieckiem na rękach zbiegłam po schodach.

00:05:43.456 --> 00:05:46.298
Facet zbierał papier do recyklingu,

00:05:46.298 --> 00:05:48.480
jak w każdą środę.

00:05:48.480 --> 00:05:50.900
Próbowałam podziękować mu za pracę

00:05:50.900 --> 00:05:53.025
w tym szczególnym dniu,

00:05:53.025 --> 00:05:55.626
ale zaczęłam płakać.

00:05:55.626 --> 00:05:57.310
Popatrzył na mnie,

00:05:57.310 --> 00:06:00.734
skinął głową i rzekł:

00:06:00.734 --> 00:06:03.612
"Będzie dobrze.

00:06:03.612 --> 00:06:06.253
Będzie dobrze".

00:06:06.253 --> 00:06:07.606
Niedługo potem zaczęłam badania 
nad pracą komunalną

00:06:07.606 --> 00:06:08.986
Niedługo potem zaczęłam badania 
nad pracą komunalną

00:06:08.986 --> 00:06:10.400
i znowu go spotkałam.

00:06:10.400 --> 00:06:13.317
Nazywa się Paulie. Często razem pracujemy

00:06:13.317 --> 00:06:15.140
i staliśmy się przyjaciółmi.

NOTE Paragraph

00:06:15.140 --> 00:06:17.967
Wierzę, że Paulie ma rację.

00:06:17.967 --> 00:06:20.169
Będzie dobrze.

00:06:20.169 --> 00:06:22.146
Próbując przekształcić egzystencję

00:06:22.146 --> 00:06:25.187
naszego gatunku na tej planecie,

00:06:25.187 --> 00:06:28.482
musimy wziąć pod uwagę

00:06:28.482 --> 00:06:32.275
wszelkie koszty, łącznie z kosztami

00:06:32.275 --> 00:06:33.779
ludzkiej pracy.

00:06:33.779 --> 00:06:36.580
Warto także otworzyć się na ludzi

00:06:36.580 --> 00:06:38.798
wykonujących tę pracę

00:06:38.798 --> 00:06:40.643
i korzystać z ich ekspertyzy

00:06:40.643 --> 00:06:42.396
w podejściu do tworzenia

00:06:42.396 --> 00:06:45.646
stabilnego systemu,

00:06:45.646 --> 00:06:49.125
który posunie nas 
od chodnikowego recyklingu,

00:06:49.125 --> 00:06:51.710
niezwykłego sukcesu ostatnich 40 lat,

00:06:51.710 --> 00:06:54.948
w USA i innych krajach,

00:06:54.948 --> 00:06:57.750
i ukarze nam szerszy horyzont,

00:06:57.750 --> 00:07:00.636
gdzie zobaczymy inne formy odpadów,

00:07:00.636 --> 00:07:02.121
które można ograniczyć,

00:07:02.121 --> 00:07:04.854
jak odpady z fabryk i przemysłu.

00:07:04.854 --> 00:07:08.859
Odpady komunalne, czyli śmieci,

00:07:08.859 --> 00:07:12.857
stanowią 3% odpadów krajowych.

00:07:12.857 --> 00:07:15.244
To niezwykła statystyka.

NOTE Paragraph

00:07:15.244 --> 00:07:17.722
Gdy w potoku dni,

00:07:17.722 --> 00:07:19.248
w trakcie życia

00:07:19.248 --> 00:07:22.276
zobaczycie kogoś, czyim zadaniem jest

00:07:22.276 --> 00:07:25.419
posprzątać po was,

00:07:25.419 --> 00:07:27.908
wyraźcie im swoje uznanie.

00:07:27.908 --> 00:07:32.500
Znajdźcie chwilę, by podziękować.

NOTE Paragraph

00:07:32.500 --> 00:07:35.854
(Oklaski)